30 AUGUSTUS 2016. - Koninklijk besluit houdende goedkeuring van het beheerscontract tussen de Belgische Staat en de Nationale Loterij, naamloze vennootschap van publiek recht

FILIP, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op de wet van 19 april 2002 tot rationalisering van de werking en het beheer van de Nationale Loterij, inzonderheid op de artikelen 14, 15, 16 en 17;

Gelet op de beraadslaging van het directiecomité van de Nationale Loterij, van 18 mei 2016;

Gelet op de goedkeuring van de raad van bestuur van de Nationale Loterij, gegeven op 21 juni 2016;

Gelet op het advies van de Inspecteur van Financiën, gegeven op 29 april 2016;

Gelet op de akkoordbevinding van de Minister van Begroting, gegeven op 4 mei 2016;

Op de voordracht van de Minister van Begroting, en op het advies van de in Raad vergaderde Ministers van 20 mei 2016, Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Artikel 1.Het beheerscontract gesloten tussen de Belgische Staat en de Nationale Loterij, naamloze vennootschap van publiek recht, opgenomen in bijlage van dit besluit, wordt goedgekeurd.

Art. 2.Dit besluit en de bijlage eraan treden in werking de dag waarop ze in het Belgisch Staatsblad worden bekendgemaakt.

Art. 3.De minister bevoegd voor de Nationale Loterij is belast met de uitvoering van dit besluit.

Gegeven te Brussel, 30 augustus 2016.

FILIP Van Koningswege : De Minister van Begroting, Mevr. S. WILMES

Bijlage bij het koninklijk besluit van 30 augustus 2016 houdende goedkeuring van het beheerscontract tussen de Belgische Staat en de Nationale Loterij, naamloze vennootschap van publiek recht BEHEERSCONTRACT TUSSEN DE BELGISCHE STAAT EN DE NATIONALE LOTERIJ, NAAMLOZE VENNOOTSCHAP VAN PUBLIEK RECHT VOORWOORD De Nationale Loterij is de enige loterijoperator in België. De geschiedenis van de loterijen is gebaseerd op het aanbod van eenvoudige spelen, met beperkte inzet, die worden voorgesteld aan een zo talrijk mogelijk publiek en die als doel hebben bij te dragen tot een gezamenlijke inspanning. Deze band tussen loterijspelers en goede doelen heeft altijd bestaan en de Nationale Loterij wil overgaan tot de versterking van deze band.

De evolutie van de informatie- en communicatietechnologie en de digitalisering van de samenleving hebben een ingrijpende invloed op alle maatschappelijke en economische actoren, zo ook op die van de kansspelmarkt en op de bijzondere rol van de Nationale Loterij hierin.

De omgevingsfactoren en het kader waarin de Nationale Loterij op de Belgische markt opereert zijn de afgelopen jaren inderdaad in een versneld tempo drastisch gewijzigd.

De spelersbehoeften en hun motivatie om aan loterijen deel te nemen evolueren naar een meer interactieve spelervaring. Door substitutieproducten uit de gaming en entertainment sector wordt de speler volatieler, minder trouw aan één aanbieder of één merk.

Tegenover de spelbeleving van de concurrentie kunnen de loterijen met hoge jackpot-bedragen spelers aantrekken, maar dit maakt loterijen ook zeer afhankelijk van de hoogte van die jackpots, om hun zakencijfer te bestendigen en hun maatschappelijke rol te garanderen.

Door de vrijmaking van de kansspelmarkt wordt de Nationale Loterij ook steeds meer geconfronteerd met een hoeveelheid aan meestal buitenlandse aanbieders van kansspelen, pokergames en sportweddenschappen.

Ook het fysieke distributienetwerk, dat jarenlang het succes uitmaakte van de Nationale Loterij door via een fijnmazig netwerk van krantenwinkels steeds dicht binnen het bereik van de speler beschikbaar te zijn, gaat sterk achteruit. Het aantal krantenwinkels en het dagelijks bezoek hieraan vermindert jaar na jaar. Nieuwe vormen van fysieke en digitale distributie nopen de Loterij tot een aanpassing van haar organisatiestructuur . De Nationale Loterij wil immers haar producten kunnen aanbieden via een zo groot mogelijk aantal contactpunten.

In deze snel evoluerende en zeer concurrentiële context dient de Nationale Loterij haar publieke dienstverlening aan de speler en haar positie als aanbieder van een sociaal verantwoorde spelervaring op een duurzame wijze verder te ontwikkelen teneinde in de eerste plaats haar missie van kanalisering van het spelgedrag te kunnen blijven garanderen, maar ook haar maatschappelijke rol in de bijdrage aan de financiering van goede doelen alsook de jaarlijkse betaling van de monopolierente. De reputatie van de Nationale Loterij als solide en betrouwbaar overheidsbedrijf moet door al haar stakeholders erkend en gerespecteerd worden, evenals de maatschappelijke betrokkenheid en bijdrage van haar spelers en de positieve impact van haar maatschappelijke meerwaarde en haar engagement.

De Nationale Loterij zal dan ook steeds de speler centraal zetten door in te spelen op de consumentenbehoeften door middel van een voldoende aantrekkelijk en innovatief productaanbod en van een performant en rendabel fysiek (retail) en digitaal distributiemodel. In haar bedrijfsvoering zijn efficiënte beheersprocessen, een kostenbewuste operationele werking en toekomstgericht investeren in de ontwikkeling van nieuwe projecten een must. Haar engagement in de strijd tegen spelverslaving, het beschermen van kwetsbare spelers en het verbod van verkoop aan minderjarigen blijven hierin cruciaal.

Het voorliggend beheerscontract schetst de manier waarop de Nationale Loterij de uitdagingen zal aanpakken en haar rol in de toekomst zal opnemen.

Tussen : De Belgische Staat, vertegenwoordigd door de minister tot wiens bevoegdheden de Nationale Loterij behoort, overeenkomstig artikel 15, § 1, van de wet van 19 april 2002 tot rationalisering van de werking en het beheer van de Nationale Loterij en het koninklijk besluit van 11 oktober 2014 waarin de samenstelling van de regering wordt bepaald, Hierna "de Staat" genoemd, En : De Nationale Loterij, naamloze vennootschap van publiek recht, vertegenwoordigd door haar directiecomité overeenkomstig de bepalingen van artikel 15, § 2, van de bovengenoemde wet van 19 april 2002, Hierna "de Nationale Loterij" genoemd, Overeenkomstig artikel 14 van de bovengenoemde wet van 19 april 2002, dat bepaalt dat de Nationale Loterij een beheerscontract dient af te sluiten, Is overeengekomen wat volgt : HOOFDSTUK I. - Definities

Artikel 1.Voor de toepassing van dit beheerscontract wordt verstaan onder : 1° De minister : de minister tot wiens bevoegdheden de Nationale Loterij behoort;2° De wet : de wet van 19 april 2002 tot rationalisering van de werking en het beheer van de Nationale Loterij;3° Loterijen : loterijen zoals bedoeld in de wet van 31 december 1851 op de loterijen, in de artikelen 301, 302, 303 en 304 van het Strafwetboek, en in de wet, met inbegrip van alle vormen van weddenschappen, wedstrijden en kansspelen, aangeboden in materiële of virtuele vorm, met de organisatie waarvan de Nationale Loterij bij een in ministerraad overlegd koninklijk besluit is belast, na advies van de Kansspelcommissie wanneer dat bij wet is bepaald;4° Subsidies van de Nationale Loterij : zo genoemd in artikel 22 van de wet, zijnde de bijzondere bijdragen en het percentage van de winst vóór belastingen dat jaarlijks wordt ingehouden welke bestemd zijn voor de doeleinden omschreven in artikel 22, eerste lid, van de wet;5° Bijzondere bijdragen : de subsidies die worden toegekend aan de verenigingen en instellingen die de Koning aanwijst;6° Ondernemingsplan : plan dat de doelstellingen en de strategie op middellange termijn vastlegt;7° Markt van de Nationale Loterij : het geheel van kansspelen, loterijen, weddenschappen en wedstrijden, aangeboden door de Nationale Loterij of iedere andere marktdeelnemer die rechtstreeks met haar in concurrentie treedt;8° WLA : World Lottery Association : mondiale vereniging van staatsloterijen en spelorganisatoren uit meer dan 80 landen, opgericht in augustus 1999.Deze organisatie streeft duidelijke standaardiseringsdoelstellingen na op het vlak van maatschappelijke verantwoordelijkheid, verantwoord spel, integriteit, veiligheid en risicobeheersing. De ambitie van de organisatie is erkend te worden als wereldwijde autoriteit op het vlak van loterijgerelateerde kwesties en ethische principes; 9° EL : European Lotteries is een in 1983 opgerichte organisatie (huidige naam pas vanaf 1999) die bestaat uit nationale loterijen en over exclusieve rechten beschikkende privéoperatoren.De voornaamste werkterreinen zijn het duurzaam spel en de voordelen voor de maatschappij, gebaseerd op waarden als subsidiariteit, voorzorg, integriteit en solidariteit; 10° Sponsoring : een commerciële activiteit van de Nationale Loterij die het voorwerp uitmaakt van een overeenkomst tussen de Loterij en de partners, die de promotie van de Nationale Loterij, van de goede faam van het bedrijf, haar imago, haar producten en haar merken beoogt, evenals het versterken van de band met het publiek;11° ISO 27001 norm : certificering die een volledige set aan controles biedt welke gebaseerd zijn op best practices op het vlak van informatieveiligheid en bestaande uit elementen zoals vertrouwelijkheid, integriteit en beschikbaarheid;12° Business continuity : het niet-onderbreken van de openbare dienst. HOOFDSTUK II. - Taken van openbare dienst van de Nationale Loterij Afdeling 1. - Opdracht

Art. 2.De Nationale Loterij wordt ermee belast, in het algemeen belang en volgens handelsmethodes, de openbare loterijen, weddenschappen, wedstrijden en kansspelen te organiseren, overeenkomstig de bepalingen van de wet.

Bij de uitvoering van deze taak handelt de Nationale Loterij als een maatschappelijk verantwoordelijke en professionele aanbieder van spelplezier.

Art. 3.Om haar kanalisatieplicht vanuit een toekomstgericht perspectief ook op lange termijn blijvend te kunnen invullen, dient de Nationale Loterij een duurzaam beleid te voeren gebaseerd op een economische en ondernemingsgerichte solide bedrijfsvoering, teneinde in een snel evoluerende nationale en internationale concurrentiële context haar marktleiderschap te bestendigen.

De Nationale Loterij dient het spelgedrag in België doelgericht te kanaliseren en spelplezier te verschaffen aan een brede groep mensen door recreatieve spelen aan te bieden.

De Nationale Loterij verbindt zich ertoe actief en autonoom bij te dragen tot de preventie en bestrijding van gokverslaving en tot de behandeling van gokverslaving door middel van de volgende handelingen : 1° Op een concurrentiële markt blijft de Nationale Loterij haar loterijproducten met laag verslavingsrisico promoten.Voor haar weddenschapproducten zal de Nationale Loterij er altijd op letten te handelen volgens de strikte principes van verantwoord spel . 2° De Nationale Loterij is er daarenboven mee belast om een strikte en wetenschappelijke methode uit te werken die de oorzakelijke verbanden bepaalt tussen spelkenmerken en verslavingsrisico.In dit kader ontwikkelt de Nationale Loterij doeltreffende praktijken met inachtneming van relevant onderzoek dat met name toelaat om de maatschappelijke impact van het spel te begrijpen. 3° De Nationale Loterij zorgt er ook voor dat ze de toepassing van praktijken inzake verantwoord spel inbouwt in alle aspecten van haar bedrijfsvoering en in de activiteiten van haar verkooppunten. Ze dient via al haar activiteiten bij te dragen aan de realisatie van een strategie voor verantwoord spelgedrag. Afdeling 2. - Beschikbaarheid van de openbare dienst

Art. 4.De Nationale Loterij verbindt zich ertoe het hele jaar door de in artikel 6, § 1, 1° tot 4°, van de wet voorziene taken van openbare dienst aan te bieden op het volledige Belgische grondgebied aan alle rijksinwoners, binnen een redelijke geografische straal en conform de afgekondigde spelregels, en wendt hiervoor de recentste technologische middelen aan.

De Nationale Loterij geeft de voorkeur aan de bestaande verkooppunten.

De Nationale Loterij bepaalt in alle vrijheid haar distributiemethodes en -kanalen en is vrij om die te wijzigen en uit te breiden of om van nieuwe distributiemethodes en -kanalen gebruik te maken, met inbegrip van de directe kanalen en de nieuwe technologische kanalen, met als doel haar aanbod dichter bij de spelers te brengen.

Deze verbintenis houdt evenwel niet in dat de Nationale Loterij verplicht is om al haar producten in elk verkooppunt of via elk distributiekanaal aan te bieden. Afdeling 3. - Kanalisatieplicht

Art. 5.De kanalisatieplicht van de Nationale Loterij houdt in dat ze via een modern en attractief aanbod de bestaande liefhebbers van loterijen, weddenschappen, wedstrijden en kansspelen aantrekt, zonder marktverruimend te zijn.

Daartoe : 1° evalueert de Nationale Loterij haar marktaandeel regelmatig;2° richt ze zich tot alle spelers;3° ontwikkelt ze nieuwe producten en zal ze haar producten aanpassen aan de nieuwe tendensen op de bestaande en nieuwe markten;4° maakt ze gebruik van de modernste technieken en middelen om moderne producten aan te bieden en de kwaliteit ervan te verbeteren;5° maakt ze haar producten kenbaar aan het publiek via adequate reclamecampagnes;6° verzekert ze zich steeds van haar positief imago;7° vergewist ze zich er steeds van dat de naambekendheid van haar producten altijd optimaal blijft. Afdeling 4. - Plicht van verantwoord spelgedrag

Art. 6.Als maatschappelijk verantwoordelijke en professionele aanbieder van spelplezier is de Nationale Loterij zich ervan bewust dat overdadig en/of onbeheerst spelen risico's en gevaren kan inhouden. De opdracht van de Nationale Loterij is niet alleen om de spelers recreatieve spelen aan te bieden, maar ook om de kwetsbare groepen te beschermen.

De Nationale Loterij verbindt zich ertoe alles in het werk te stellen om de Verantwoord spelcertificering van European Lotteries (EL-normen) te behouden.

Art. 7.Er bestaat een Comité verantwoord spel.

Dit comité gaat na of de strategie van de Nationale Loterij overeenstemt met de algemeen door EL aanvaarde regels op het vlak van verantwoord spel en verstrekt hierover adviezen aan de raad van bestuur.

Het directiecomité brengt het Comité verantwoord spel op de hoogte van alle nieuwe spelen of van alle spelwijzigingen, zoals bedoeld in artikel 54, § 2, waarover de raad van bestuur een beslissing moet nemen.

Alvorens een nieuw type van product/dienst wordt gelanceerd, onderzoekt het Comité verantwoord spel er de impact van op het vlak van gokverslaving en de relevante risicofactoren en brengt hierover verslag uit aan het directiecomité, dat dan in de gelegenheid is het nieuwe product dienovereenkomstig aan te passen alvorens het voor te stellen aan de raad van bestuur.

Dit comité verstrekt de raad van bestuur van de Nationale Loterij en de minister ook advies over de financiering van permanent wetenschappelijk onderzoek en andere initiatieven op het vlak van verantwoord spelgedrag, vooral preventiecampagnes over de risico's van gokverslaving.

Dit comité bestaat uit evenveel interne vertegenwoordigers van de Nationale Loterij als externe vertegenwoordigers, die experts zijn op het vlak van verantwoord spelgedrag.

Art. 8.De Nationale Loterij blijft haar Code voor ethische en verantwoorde reclame regelmatig verbeteren. Die vormt een referentiekader voor de ontwikkeling van reclamecampagnes en activiteiten ter bevordering van de verkoop van de loterijspelen en voldoet aan de WLA-richtlijnen ter zake.

Deze code is de verbintenis die de Nationale Loterij aangaat en die ze ook van haar partners op dit gebied eist.

Deze verbintenissen hebben betrekking op de creatie, realisatie en verspreiding van boodschappen en acties die haar spelen bij een publiek van volwassen gebruikers willen bekendmaken, uitleggen en promoten.

De Nationale Loterij richt zich in haar reclame niet rechtstreeks op kwetsbare groepen.

Met de code wordt in het bijzonder verzekerd dat reclame en marketing de kans op winst als een loutere kwestie van toeval voorstellen, de winstkansen correct voorstellen en niet vermelden of de indruk wekken dat spelen een alternatief zou zijn voor werken of een manier om uit financiële moeilijkheden te geraken.

Art. 9.Aangezien de regulering van de geldspelen onder meer tot doel heeft minderjarigen te beschermen, wil de Nationale Loterij zeker geen spelen ontwikkelen of op de markt brengen die rechtstreeks op minderjarigen gericht zijn, maar waakt ze er ook over dat ze in haar reclame geen minderjarigen toont die met de praktijk van geldspelen worden geassocieerd. Daartoe onthoudt ze zich er ook van haar spelen te promoten door reclameruimte aan te kopen in de media die specifiek voor kinderen en adolescenten bestemd zijn.

Art. 10.De Nationale Loterij verstrekt haar werknemers en verkoopnetwerken via een geschikt communicatiekanaal alle gegevens over verantwoord spelgedrag.

Op die manier vergewist de Nationale Loterij zich ervan dat de leden van haar organisatie en verkoopnetwerk zich voldoende bewust zijn van verantwoord spelgedrag zodat dit integraal deel gaat uitmaken van hun dagelijkse handelingen.

Alle verkooppunten moeten met informatiemateriaal worden bevoorraad (bijvoorbeeld brochures, folders, affiches, enz.) om hen te sensibiliseren voor verantwoord spelgedrag en te vormen met betrekking tot de vragen die leven rond de spelproblematiek.

De verkopers van producten van de Nationale Loterij moeten een opleiding over verantwoord spelgedrag gevolgd hebben.

Art. 11.In het kader van het transparantiebeleid dat de Nationale Loterij op dit vlak wil voeren, bevat het jaarverslag van de Nationale Loterij een verslag over het ter zake gevoerde beleid.

Jaarlijks wordt ook aan de minister een gedetailleerd verslag bezorgd. Afdeling 5. - Gedragsregels ten opzichte van de gebruikers

van de openbare dienst

Art. 12.De reglementen van de door de Nationale Loterij georganiseerde loterijspelen die bij koninklijk besluit zijn vastgesteld, bevatten gedragsregels ten opzichte van de spelers.

De Nationale Loterij zal zo nodig alle bijkomende of aanvullende gedragsregels vaststellen of openbaar maken teneinde de gebruiker correcte, transparante en volledige informatie te verstrekken.

Art. 13.De Nationale Loterij waakt erover het grote publiek op ondubbelzinnige wijze in te lichten over het lotenplan en de winstkansen voor elk aangeboden loterijproduct.

Art. 14.De Nationale Loterij verbindt zich ertoe steeds in een contactpunt te voorzien, alsook in een procedure voor de behandeling van klachten van de gebruikers (spelers). Dat contactpunt brengt jaarlijks verslag uit over zijn activiteiten bij het directiecomité, de raad van bestuur en de minister.

De Nationale Loterij verbindt zich ertoe elke klacht te beantwoorden en te behandelen binnen een termijn van één maand.

Art. 15.De Nationale Loterij waakt erover dat de winnaars van grote bedragen tijdens de maanden na de winstontvangst een beroep kunnen doen op een cel die, enerzijds, een menselijk en psychologisch klankbord biedt en, anderzijds, in volledige neutraliteit een eerste basisadvies kan verstrekken om een onverantwoord en riskant gebruik van de gewonnen bedragen te vermijden.

Behalve bij voorafgaand schriftelijk akkoord van de betrokkene verbindt de Nationale Loterij zich ertoe alles in het werk te stellen om de vertrouwelijkheid van de gegevens met betrekking tot de identiteit van de winnaars en tot de uitbetaling van loten te waarborgen. Mits voorafgaande schriftelijke goedkeuring door de winnaar overeenkomstig de Code voor Ethische en Verantwoorde Reclame mag de Nationale Loterij dus de gegevens in haar bezit gebruiken voor reclame-, communicatie- en promotiedoeleinden, onverminderd de bescherming van de persoonlijke gegevens en met respect voor de regels van de concurrentie. Afdeling 6. - Rechten en plichten ten opzichte van de verkooppunten

Art. 16.De Nationale Loterij dient de spelreglementen ter beschikking van de verkopers te stellen zodat die in staat zijn de spelers duidelijke informatie te verstrekken over alle spelconcepten, lotenplannen en alle andere reglementaire bepalingen ter zake.

Art. 17.De Nationale Loterij verleent de verkopers hulp en bijstand met betrekking tot de distributie van haar producten, onder meer via de terbeschikkingstelling van een helpdesk.

Art. 18.In geval van vergissing of een drukfout van de krasproducten moeten alle verkooppunten hoe dan ook zo spoedig mogelijk via hun terminal geïnformeerd worden over de vergissingen en/of anomalieën in de druk of in de distributie van de producten.

Art. 19.In samenwerking met de verkooppunten optimaliseert de Nationale Loterij de attractiviteit van haar aanbod en de identificatie van het verkooppunt als verkooppunt van de Nationale Loterij in verhouding tot de toegevoegde waarde van elk individueel verkooppunt.

Art. 20.Op basis van hun eigen verkoop hebben de verkooppunten contractueel recht op een al dan niet variabele commissie. De Nationale Loterij beslist over haar aanmoedigingsbeleid (incentives) ten aanzien van de verkooppunten na overleg met hun vertegenwoordigers.

Art. 21.De verkooprechten worden toegekend op basis van : 1° eisen van moraliteit van de verkoper, zoals opgenomen in het contract met deze laatste;2° de naleving van opleidingseisen voor de nieuwe uitbaters.Deze door de Nationale Loterij aangeboden opleidingen bestaan onder meer uit de verwerving van kennis van de producten (met inbegrip van hun risico's), de principes van verantwoord spelgedrag en het verbod op verkoop aan minderjarigen; 3° objectieve economische criteria naar gelang van het marktpotentieel en op basis van onder meer de geomarketing-studie, met het oog op een optimaal verkoopnetwerk met bij voorkeur 1 verkooppunt voor 1.200 meerderjarige potentiële spelers.

Om over de integriteit van de verkooppunten te waken, dienen de uitbaters ervoor te zorgen dat al wie in de winkel ten dienste van de klant staat, de spelreglementen en de principes van verantwoord spelgedrag naleeft; de Nationale Loterij laat het verkooppunt bovendien op contractuele basis alle maatregelen naleven die ze nodig acht om de gebruiker te beschermen.

Art. 22.De Nationale Loterij behoudt zich het recht voor om op elk ogenblik het verkooprecht van een verkooppunt in te trekken wanneer : 1° dat verkooppunt een inbreuk heeft begaan op de geldende wetgeving of reglementering (bijv.verkoop aan minderjarigen); 2° dat verkooppunt een inbreuk heeft begaan tegen de openbare trouw;3° de uitbater of een verkoper van het verkooppunt niet langer voldoet aan het moraliteitscriterium zoals voorzien in artikel 21 hierboven. De algemene voorwaarden vermelden de gedragscode voor de verkooppunten. Deze gedragscode omvat onder meer de procedures voor de sanctionering, die afhankelijk is van de fouten die door de verkooppunten begaan zijn.

De contracten tussen de Nationale Loterij en het verkoopnetwerk zullen details bevatten over de procedures waarmee de verkooppunten de leeftijd van de speler kunnen nagaan als daar twijfel over bestaat.

Als een speler zijn leeftijd niet wil bewijzen, kan de verkoop op contractuele gronden niet plaatsvinden.

Art. 23.Het verkrijgen van de verkooprechten voor een welbepaalde productlijn (bijv. krasbiljetten) en/of verkoopkanaal impliceert niet automatisch het verkrijgen van de verkooprechten voor de overige productlijnen en/of verkoopkanalen van de Nationale Loterij. Afdeling 7. - Organisatie van de trekkingen, bepaling

van de winnende nummers en uitbetaling aan de winnaars

Art. 24.Voor elke loterij waarvan de toewijzing van de loten geheel of deels op een trekking berust, wordt deze trekkingswijze op voorhand vastgelegd in het desbetreffende spelreglement, dat de concrete spelvoorwaarden beschrijft. De Nationale Loterij beschrijft de trekkingsprocedure uitvoerig. Dankzij deze procedure wordt erover gewaakt dat de trekkingsverrichtingen altijd uniform, transparant en correct verlopen, conform de WLA-richtlijnen inzake trekkingen, zodat onregelmatigheden altijd worden vermeden.

De trekkingen uitgevoerd door de Nationale Loterij vinden plaats onder toezicht van een gerechtsdeurwaarder en onder leiding van de gedelegeerd bestuurder van de Nationale Loterij of zijn afgevaardigde.

Indien echter in het kader van een multilaterale samenwerking voor de inrichting van een loterij, een trekking door derden wordt uitgevoerd, eist de Nationale Loterij van die derden dat deze trekkingen aan dezelfde hoge kwaliteitsvoorwaarden voldoen als deze die gelden voor de trekkingen die ze zelf uitvoert. De Nationale Loterij waakt erover dat de derden aan deze vereiste voldoen.

Art. 25.De winnende nummers van de recentste trekkingen zijn op eenvoudig verzoek beschikbaar bij de verkooppunten, op de website van de Nationale Loterij en op elke andere drager die de Nationale Loterij geschikt acht. De resultaten worden ook gepubliceerd in de media en via alle andere kanalen die de Nationale Loterij geschikt acht.

Informatie over minder recente trekkingen is beschikbaar op de website van de Nationale Loterij.

Art. 26.Teneinde te waarborgen dat de toewijzing van de loten zonder trekking uitsluitend door het toeval wordt bepaald, wordt elke vorm van stelselmatigheid vermeden bij het drukken van de vermeldingen over die loten, en mogen de biljetten uiterlijk geen enkel verschil vertonen waarmee om het even welk element kan worden onthuld.

Door de willekeurige verdeling van de producten over het verkoopnetwerk is het niet mogelijk te weten waar zich de biljetten bevinden die grote loten toewijzen.

De Nationale Loterij kan echter een procédé toepassen waarmee er wordt gezorgd voor een evenwichtige verdeling van de biljetten die kleine loten toewijzen over alle originele verpakkingseenheden van gedrukte biljetten. De Nationale Loterij moet garanderen dat er zich in elke originele verpakkingseenheid van biljetten een aantal winnende biljetten bevinden en dat alle winnende biljetten van het lotenplan in de gedrukte reeks zitten.

Art. 27.De spelers zijn zelf verantwoordelijk voor de veiligheid van hun loterijbiljetten/deelnemingstickets. De drager van een winnend loterijbiljet/ deelnemingsticket wordt verondersteld de rechtmatige winnaar te zijn.

Zowel voor de loterijen waarvan de toewijzing van de loten geheel of deels op een trekking berust als voor de instantloterijen moet de Nationale Loterij de drager van een loterijbiljet/deelnemingsticket als eigenaar erkennen. Ze mag evenwel naar een bewijs van de identiteit van de drager vragen : 1° als er ernstige twijfel bestaat over de geldigheid van het loterijbiljet/deelnemingsticket, als het besmeurd, gescheurd, onvolledig of herplakt is.In dat geval houdt de Nationale Loterij het in tot ze een beslissing heeft genomen en ontvangt de drager van het loterijbiljet/deelnemingsticket een bewijs van bewaargeving; 2° als de door de Nationale Loterij bepaalde uitbetalingswijze van de loten zulks vereist;3° als dit in enige wettelijke bepaling is voorzien;4° als er een vermoeden bestaat dat de betrokkene minderjarig is;5° als het loterijbiljet/deelnemingsticket recht geeft op de uitbetaling van een winst hoger dan 2000 euro;6° als een vermoeden van fraude bestaat.

Art. 28.Behalve bij ernstige twijfel, bepaald in artikel 27, en wanneer de uitbetaling niet rechtstreeks door het verkooppunt wordt verricht, betaalt de Nationale Loterij de loten uit binnen een termijn van 15 dagen te rekenen vanaf de dag waarop de rechtmatige winnaar zich kenbaar heeft gemaakt, overeenkomstig de bij koninklijk besluit bepaalde voorwaarden, behoudens andersluidende bepalingen.

Art. 29.De uitbetalingen door de Nationale Loterij staan op naam en gebeuren via een elektronische storting op een bankrekening of de spelersrekening, tenzij ze door de verkooppunten worden verricht. Afdeling 8. - De subsidies van de Nationale Loterij

Art. 30.Het administratief beheer van de verrichtingen betreffende de ontvangst, de verdeling en de bestemming van de subsidies, bedoeld in artikel 6, § 1, 4° van de wet, verloopt op kosten van de Nationale Loterij en volgens de hieronder beschreven modaliteiten.

Onderafdeling 1. - Subsidiecomité van de Nationale Loterij

Art. 31.Er wordt een Subsidiecomité van de Nationale Loterij opgericht dat is samengesteld uit een voorzitter en acht leden en dat ten minste tweemaandelijks vergadert.

Het is als volgt samengesteld : 1° een vertegenwoordiger van de voor de Nationale Loterij bevoegde minister als voorzitter;2° de voorzitter van de raad van bestuur van de Nationale Loterij;3° de gedelegeerd bestuurder van de Nationale Loterij;4° drie Franstalige leden van de raad van bestuur die door deze laatste zijn aangewezen;5° drie Nederlandstalige leden van de raad van bestuur die door deze laatste zijn aangewezen. De twee regeringscommissarissen wonen de vergaderingen van het Subsidiecomité van de Nationale Loterij bij en oefenen hun bevoegdheden uit overeenkomstig de bepalingen van hoofdstuk V van de wet.

Art. 32.Het Subsidiecomité van de Nationale Loterij heeft de hierna opgesomde bevoegdheden : 1° het beraadslaagt over de in artikel 6, § 1, 4°, van de wet bedoelde subsidieaanvragen die bij de Nationale Loterij zijn ingediend;2° het geeft advies aan de minister, bevoegd voor de Nationale Loterij, over de ingediende aanvragen en over de verdeling van de subsidies van de Nationale Loterij op basis van hun gewichtigheid, belang, opportuniteit en intrinsieke waarde, overeenkomstig de door de minister bepaalde regels;3° het beslist, krachtens de door deze bepaling verleende delegatie, over de verwerping van de subsidieaanvragen, op basis van de door de minister bepaalde criteria;4° het doet voorstellen aan de minister, bevoegd voor de Nationale Loterij, omtrent de aard en de grootte van de tegenprestaties voor de Nationale Loterij die eventueel moeten worden gevraagd aan de organisaties die worden begunstigd met subsidies van de Nationale Loterij.5° het wordt geïnformeerd over de degelijke uitvoering van de verbintenissen die door de begunstigden zijn aangegaan in het kader van het Subsidiecharter. Onderafdeling 2. - Behandeling van de aanvragen

Art. 33.De subsidieaanvragen worden bij de Nationale Loterij ingediend en worden behandeld in overeenstemming met de modaliteiten die vermeld zijn in een op de website van de Nationale Loterij gepubliceerde handleiding. De Nationale Loterij informeert de subsidieaanvragers over de procedurestappen die gevolgd moeten worden voor de behandeling van hun aanvraag.

Art. 34.Op voorstel van de Nationale Loterij kan de minister beslissen een subsidiecharter goed te keuren dat de relatie tussen de Nationale Loterij en de begunstigden zal bepalen in het kader van het beleid rond erkenning en zichtbaarheid van de subsidies.

Het charter wordt toegelicht en besproken in het subsidiecomité en bekendgemaakt op de website van de Nationale Loterij.

Het subsidiecharter, dat van toepassing is op alle "subsidies van de Nationale Loterij" bedoeld in art. 1, 4°, maakt het mogelijk om tegenover de bevolking, de spelers van de Nationale Loterij, de begunstigden en hun leden te communiceren over het mecenaatsbeleid van de Nationale Loterij en om de spelers en het publiek te betrekken bij, evenals ze te overtuigen van hun bijdrage tot deze goede doelen.

De begunstigde stemt in met het subsidiecharter op het ogenblik van indiening van zijn aanvraag bij de Nationale Loterij.

Als er geen akkoord is tussen de Nationale Loterij en de begunstigde in het kader van de toepassing van het charter, wordt de kwestie voorgelegd aan het binnen de Nationale Loterij opgericht Subsidiecomité. Dit laatste verstrekt een advies aan de minister.

Wat de subsidies betreft die bij naam zijn vermeld in het koninklijk besluit betreffende de verdeling bedoeld in artikel 23 van de wet, kan de minister, in een overeenkomst met de begunstigde, bijzondere toekenningsvoorwaarden vastleggen, bovenop de bepalingen opgenomen in het besluit.

Wat de subsidies betreft die niet nominatief vermeld zijn, beslist de minister over de verdeling en over de bijzondere toekenningsvoorwaarden, ook per overeenkomst, na voorafgaand advies van een jury waarvan hij de samenstelling heeft bepaald wanneer een oproep tot projecten werd georganiseerd, en van het Subsidiecomité van de Nationale Loterij wanneer de aanvragen betrekking hebben op acties die de nationale of internationale uitstraling opwaarderen in sectoren met maatschappelijke, culturele, sportieve of wetenschappelijke roeping. De overige ministers worden eventueel betrokken bij de toepassing van het voorgaande.

Onderafdeling 3. - Uitkering van de subsidies van de Nationale Loterij

Art. 35.Onverminderd de bepalingen van artikel 23 van de wet, mag de Nationale Loterij niet overgaan tot de volledige of gedeeltelijke uitkering van een subsidie van de Nationale Loterij zolang er geen wettelijke maatregel werd getroffen of een koninklijk of ministerieel besluit werd genomen ter bekrachtiging van de betrokken subsidietoekenning.

Overigens is elke betaling van een subsidie van de Nationale Loterij afhankelijk van de aanwezigheid, in het betrokken dossier, van een in de voorgeschreven vorm opgemaakt attest over de financiële identiteit van de begunstigde.

Art. 36.Onder voorbehoud van de in artikel 35 bedoelde voorwaarden, kunnen de betalingsmodaliteiten verschillen naargelang het doel waarvoor een subsidie van de Nationale Loterij werd toegekend, namelijk : 1° de werkingssubsidies zijn onmiddellijk betaalbaar; 2° de overige subsidies van de Nationale Loterij, de zogenaamde "investeringssubsidies" (waaronder : aankoop van uitrusting, voertuigen, busjes, roerende en onroerende goederen, kunstwerken, divers materieel - Bouw-, verbouwings- en brandbeveiligingswerken - Organisatie van tentoonstellingen, studiedagen, enz.), zijn betaalbaar op voorlegging van bewijsstukken. Voor dit soort van subsidie komen loonkosten niet in aanmerking.

Deze bewijsstukken kunnen onder andere volgende documenten zijn : 1° de vereffende originele facturen of eensluidende afschriften ervan, met betalingsbewijs (rekeninguittreksel);2° voor de subsidies van de Nationale Loterij die worden toegekend als aanvulling op overheidstoelagen : het bewijs van de eerste betaling van de toelage door deze overheid;3° voor de aankoop van onroerende goederen (behalve voor toekenningen ter aanvulling van subsidies vanwege een overheid) : de authentieke aankoopakte met hypotheekname ten gunste van de Nationale Loterij.In dit geval wordt de subsidie van de Nationale Loterij uitbetaald door middel van een cheque bij de ondertekening van de akte; 4° voor werken met het oog op de naleving van de brandbeveiligingsnormen : een document van de brandweer waarin wordt verklaard dat de werken voldoen aan de normen;5° voor tentoonstellingen, studiedagen : de rekeningen van deze evenementen, indien mogelijk en naargelang van de omstandigheden; Onderafdeling 4. - Controles

Art. 37.Aangezien de bestemming van de subsidies ten laste van de winst van de Nationale Loterij juridisch bekrachtigd wordt door expliciete wettelijke bepalingen en door de koninklijke en ministeriële besluiten genomen ter uitvoering daarvan en aangezien dit derhalve behoort tot de bevoegdheid en de verantwoordelijkheid van de Belgische Staat, is deze bestemming onderworpen aan de bepalingen van de artikelen 121 tot 124 van de wet van 22 mei 2003 houdende organisatie van de begroting en van de comptabiliteit van de federale Staat.

Art. 38.Onverminderd de controle die de Belgische Staat gerechtigd is uit te voeren in toepassing van de in artikel 37 vermelde wettelijke bepalingen, mag de Nationale Loterij, van haar kant, eveneens alle controles ter plekke uitvoeren die ze nodig acht met betrekking tot ieder door haar behandeld dossier van subsidie van de Nationale Loterij.

Deze controles worden willekeurig en steekproefsgewijs uitgevoerd.

Naargelang van de omstandigheden kunnen ze evenwel ook systematisch en periodiek zijn.

Concreet kunnen deze controles plaatshebben vóór of na de toekenning van een subsidie en, in geval van toekenning, vóór en na de uitkering van die subsidie.

Van iedere controle wordt systematisch een uitvoerig schriftelijk verslag opgesteld, dat bij het betrokken dossier wordt gevoegd.

In een uitvoerig schriftelijk verslag maakt de Nationale Loterij onverwijld melding aan de minister, bevoegd voor de Nationale Loterij, van alle onwettigheden, onregelmatigheden, tekortkomingen en vermoede onjuistheden die ze vóór of na de toekenning van subsidies zou vaststellen in hoofde van de aanvragers van subsidies van de Nationale Loterij of van de begunstigden.

De niet uitputtende lijst hieronder geeft een opsomming van de verschillende aspecten waarop de controles betrekking kunnen hebben : 1° controle van het juridisch statuut van de aanvragers van subsidies van de Nationale Loterij;2° gegrondheid van de aanvraag (onder andere : hoogte van het gevraagd subsidiebedrag);3° controle van de toekenning van een primaire toelage vanwege een overheid, indien complementariteit vereist is voor de toekenning van een subsidie van de Nationale Loterij ten laste van de winst van de Nationale Loterij;4° controle van de boekhouding van de aanvragers van subsidies van de Nationale Loterij;5° controle of de subsidie van de Nationale Loterij correct is gebruikt voor de doeleinden waarvoor ze werd toegekend;6° enz. Onderafdeling 5. - Verantwoordelijkheid

Art. 39.Aangezien de Belgische Staat volgens de bepalingen van de wet de rechtspersoon is die, vanuit juridisch oogpunt, subsidies van de Nationale Loterij ten laste van de winst van de Nationale Loterij toekent overeenkomstig de wettelijke bepalingen en de koninklijke en ministeriële besluiten ter uitvoering daarvan, draagt de Belgische Staat de gehele en volle verantwoordelijkheid voor de verdeling en de bestemming van de winst vóór belastingen van de Nationale Loterij.

De Belgische Staat vrijwaart de Nationale Loterij tegen elke vordering die tegen haar aanhangig zou worden gemaakt in het kader van de uitvoering van de taken die haar krachtens dit hoofdstuk worden toevertrouwd. HOOFDSTUK III. - Gebruik van de infrastructuur en systemen, en samenwerking met derden

Art. 40.Het is de Nationale Loterij toegelaten haar infrastructuur en systemen ter beschikking te stellen van derden, zowel privébedrijven en -organisaties als overheidsinstellingen (bijv. voor de verkoop van andere producten dan loterijen via het netwerk van terminals). Die eventuele terbeschikkingstelling en/of samenwerking moet steeds gebeuren tegen marktconforme voorwaarden en voor zover ze verzoenbaar is met de strategische en operationele voorschriften van de Nationale Loterij.

De terbeschikkingstelling mag evenwel de verplichtingen van de Nationale Loterij inzake monopolierente en subsidies niet in gevaar brengen, noch schade berokkenen aan de verkoop van de producten van de Nationale Loterij, noch, meer algemeen, aan de taken van openbare dienst van de Nationale Loterij.

Art. 41.Met inachtneming van de verplichtingen die in dit beheerscontract zijn bepaald, kan de Nationale Loterij dochtervennootschappen oprichten en benutten en partnerships aangaan met andere openbare loterijen, privéorganisaties en -vennootschappen om haar activiteiten efficiënter te maken of op nieuwe technologieën en marktevoluties in te spelen. HOOFDSTUK IV. - Financiële verplichtingen

Art. 42.Het bedrag van de monopolierente en subsidies wordt jaarlijks bepaald bij een in ministerraad overlegd besluit, overeenkomstig de nadere regels bepaald in de artikelen 43, 44 en 45.

Art. 43.De jaarlijkse monopolierente, die de Nationale Loterij aan de Staat verschuldigd is, bedraagt 135 miljoen euro, inclusief roerende voorheffing. Het bedrag wordt niet geïndexeerd.

Art. 44.Het jaarlijks bedrag van de subsidies van de Nationale Loterij bedraagt 185,3 miljoen euro. Het bedrag wordt niet geïndexeerd.

Art. 45.De Staat verbindt zich ertoe om aan de Nationale Loterij geen andere bijzondere financiële lasten, in eender welke vorm, op te leggen dan de monopolierente en de subsidies, behalve de lasten die gewoonlijk voor vennootschappen gelden.

De raad van bestuur van de Nationale Loterij kan, als ze dat nodig acht in het belang van de onderneming, elk jaar aan de Staat een verlaging verzoeken van de monopolierente of de subsidies bepaald in de artikelen 43 en 44.

Een verzoek van de Staat naar bijkomende subsidies of een bijkomende monopolierente is enkel mogelijk als er een winst overblijft na belasting, na betaling van de monopolierente, zoals bepaald in artikel 43, en van de subsidies, bedoeld in artikel 44, en na dekking van de gecumuleerde verliezen en de opbouw van de wettelijke reserves.

Een dividend ten bedrage van maximum 75% van het te bestemmen resultaat van het betrokken boekjaar zal het daaropvolgende jaar worden uitgekeerd na goedkeuring van de rekeningen door de algemene aandeelhoudersvergadering, op voorwaarde dat het eigen vermogen van de Nationale Loterij niet lager ligt dan 200 miljoen euro.

Art. 46.De Nationale Loterij verbindt zich ertoe om de monopolierente in één keer te betalen in de loop van de maand december van het boekjaar waarvoor de rente verschuldigd is, op voorwaarde dat het koninklijk besluit dat het bedrag en de betalingsmodaliteiten van de monopolierente die de Nationale Loterij verschuldigd is aan de Rijksbegroting vastlegt, in het Belgisch Staatsblad werd gepubliceerd.

Art. 47.De Nationale Loterij mag gebruik maken van de normale financiële instrumenten die elke onderneming ter beschikking heeft, zoals de kapitaalsverhoging, de leningen aan marktcondities, de uitgifte van converteerbare obligaties, de kapitaalparticipaties. In die context verbindt de Nationale Loterij zich ertoe om op lange termijn een ratio van schulden op lange termijn (inclusief provisies) op eigen vermogen van maximum 0,5/1 te beperken.

Art. 48.Zolang en voor zover de bij de statuten toegestane kapitaalsverhogingen (zie artikel 9 van de statuten) niet volledig zijn uitgevoerd, wordt het kapitaal telkens verhoogd als de beschikbare reserves van de Nationale Loterij meer dan 60 miljoen euro bedragen, door inlijving van die beschikbare reserves voor het deel hoger dan 30 miljoen euro. HOOFDSTUK V. - Samenwerking met de Kansspelcommissie

Art. 49.Overeenkomstig artikel 21, § 4, van de wet ontmoeten de voorzitter van de Kansspelcommissie en de gedelegeerd bestuurder van de Nationale Loterij elkaar minstens tweemaal per jaar.

Bedoeling is dat de Nationale Loterij en de Kansspelcommissie deze vergaderingen te baat nemen om de strategie van de Staat op het stuk van kansspelen en die op het stuk van de Nationale Loterij op elkaar af te stemmen.

In de maand na elke ontmoeting legt de Nationale Loterij een gedetailleerd verslag van de vergadering aan de minister voor.

Art. 50.In haar jaarverslag rapporteert de Nationale Loterij ook over haar samenwerking met de Kansspelcommissie.

Art. 51.De Nationale Loterij stelt de adviezen van de Kansspelcommissie over de evolutie van de kansspelenmarkt en de risico's inzake gokverslaving ter beschikking van het Comité verantwoord spel en van de raad van bestuur. HOOFDSTUK VI. - Bedrijfseconomische en sociale verplichtingen Afdeling 1. - Algemene bepalingen

Art. 52.Gelet op het belang van haar kanalisatierol en van haar rol in de strijd tegen gokverslaving wordt de Nationale Loterij ermee belast haar marktaandelen ten minste op een constant niveau te houden.

Daartoe voert de Nationale Loterij een actieplan uit teneinde haar positie als verantwoordelijke modeloperator te bestendigen, met name : 1° door het wettelijk en reglementair kader van haar activiteiten te respecteren en door te werken aan haar ontwikkeling in samenwerking met de bevoegde overheden;2° door de opportuniteiten tot samenwerking of operationele integratie met andere loterijen of leveranciers van ontspanning te verkennen;3° door continu haar procedures en processen te verbeteren zodat ze competitief blijft op een concurrentiële markt;4° door filialen op te richten die nuttig en nodig zijn voor het nastreven van deze doelstelling. Jaarlijks brengt de Nationale Loterij verslag uit aan de minister over de toestand van de markt. Afdeling 2. - Productontwikkeling en procedures

met betrekking tot de spelen

Art. 53.De Nationale Loterij onderwerpt haar productstrategie ten minste eenmaal per jaar aan een grondig onderzoek en past haar productenportefeuille aan de voorkeuren van de gebruikers en aan de nieuwe tendensen en mogelijkheden aan, om te voldoen aan de eisen die volgen uit haar plicht om de spelbehoeften naar zich toe te kanaliseren en de eisen op het vlak van verantwoord spelgedrag na te leven.

De Nationale Loterij legt de resultaten van dit onderzoek voor aan de raad van bestuur.

Art. 54.§ 1. Wanneer de Nationale Loterij, overeenkomstig artikel 3, § 1, leden 1 en 2 van de wet, een nieuw type spel (loterij, weddenschap,...) wil organiseren, moeten de volgende stappen worden doorlopen : 1° een opportuniteitsanalyse die dat nieuwe speltype rechtvaardigt op grond van de bedrijfsmissie van de Nationale Loterij en van de evolutie van de markt op het niveau van de verbruikers, de distributie en de concurrentie.Deze analyse omvat onder meer een kwalitatieve en kwantitatieve studie van de verbruikers, een studie van het verkooppotentieel en de eventuele kannibalisatie van de andere producten uit de portefeuille van de Nationale Loterij; 2° een door het Comité verantwoord spel opgesteld gokeffectenadvies over het spel waarin de gevolgen van het nieuwe product op het spelgedrag worden ingeschat.Dit rapport kan eventueel ook bepaalde begeleidingsmaatregelen inhouden; 3° financiële prognoses over de investeringen nodig voor de lancering van het nieuwe product, over de kostprijs van de geplande marketingcampagnes en over de verwachtingen inzake verkoop;4° als het nieuwe product een kansspel is in de zin van artikel 3, § 1, tweede lid van de wet, moet ook het voorafgaand advies van de Kansspelcommissie worden toegevoegd;5° een voorstel van besluit.a) De minister of de ministerraad aan wie het voornoemd dossier over elk nieuw product wordt voorgelegd overeenkomstig artikel 3, § 1, eerste lid, of artikel 3, § 1, tweede lid van de wet, neemt een beslissing op advies van de Raad van State.b) Indien de besluiten die nodig zijn om het spel te lanceren, niet worden goedgekeurd binnen een termijn die de lancering van het nieuwe spel op de vooropgestelde datum mogelijk moet maken, wordt daarmee rekening gehouden bij de jaarlijkse evaluatie van het beheerscontract en kunnen de in de artikelen 42 en 44 bepaalde subsidies eventueel worden aangepast. § 2. De in § 1 bedoelde gevallen zijn onder meer : 1° Wanneer, in het geval van een loterij met trekking, de frequentie van de trekkingen hoger is dan een per dag;2° Wanneer het gebruik van nieuwe technologieën een element is van de speldeelname;3° Als het nieuwe spel een weddenschap of kansspel is;4° Als het gaat om een internationaal gecoördineerde loterij;5° Als de aard of de deelnemingsvoorwaarden van die aard zijn dat ze, rekening houdend met de op dat ogenblik gekende wetenschappelijke kennis, tendensen en algemene vaststellingen op dat vlak, een duidelijk hoger risico van onverantwoord spelgedrag impliceren dan de loterijen die de Nationale Loterij momenteel aanbiedt. Afdeling 3. - De activiteiten van de Nationale Loterij

Art. 55.De Nationale Loterij moet de door haar aangeboden producten promoten om haar opdracht met betrekking tot de kanalisatie van de spelers naar een maatschappelijk verantwoord spelaanbod toe te vervullen. De producten (trekkings- en krasproducten, weddenschappen, ...) worden ontwikkeld op basis van de behoeften en motieven van de spelers en worden aangeboden en gepromoot op ethische en redelijke wijze.

Hiertoe gebruikt de Nationale Loterij alle promotionele en commerciële instrumenten die haar ter beschikking staan, met inbegrip van sponsoring, teneinde zo goed mogelijk te voldoen aan de behoeften van haar spelers.

Art. 56.Jaarlijks stelt de Nationale Loterij een sponsoringplan voor dat gebaseerd is op de markttendensen om zo goed mogelijk in te spelen op de verwachtingen van de spelers. De sponsoringactiviteit dient 3 belangrijke ambities : 1° een sterke band met de spelers ter aanvulling van de spelervaring;2° betere kennis van de spelers dank zij informatiegaring;3° ondersteuning van de handelsactiviteit (zowel digitaal als in retail). Als commerciële activiteit werkt sponsoring volgens een rendabiliteitlogica, zowel financieel als in termen van positieve impact op de naambekendheid en het imago van de Nationale Loterij of de zichtbaarheid van de producten die de Nationale Loterij aanbiedt.

In dit verband waakt de Nationale Loterij bij de verdeling van de sponsoringbudgetten over een voldoende evenwicht op geografisch vlak en op het niveau van de doelgroepen, afhankelijk van het commercieel potentieel.

Dit plan wordt bekrachtigd door het directiecomité en goedgekeurd door de raad van bestuur.

Het sponsoringplan past in het strategisch plan en in de commerciële politiek van de producten van de Nationale Loterij.

Dit plan zal minstens het volgende bepalen : 1° de principes van de sponsoringstrategie;2° de doelstellingen ;3° de beoogde doelgroepen;4° de evaluatiemethode. De verbintenissen die uit het plan voortvloeien, zullen worden uitgevoerd in overeenstemming met het Corporate Governance Charter, met inbegrip van de delegatieregels.

Elke beslissing over sponsoring maakt het voorwerp uit van een sponsoringsovereenkomst tussen de Nationale Loterij en de organisator van de gesponsorde activiteit, waarin de wederzijdse verplichtingen worden opgenomen zoals de aanwending, de tegenprestatie, de door de Nationale Loterij uitgevoerde controles dienaangaande.

De Nationale Loterij legt elk jaar aan de raad van bestuur een balans voor van de uitvoering van haar sponsoringplan.

Art. 57.De Nationale Loterij gaat door met het op een rendabele manier onderhouden en ontwikkelen van haar distributienet teneinde in te spelen op de nieuwe consumptietendensen en te zorgen voor de grootst mogelijke nabijheid met al haar spelers.

De Nationale Loterij blijft bijzondere aandacht besteden aan haar bevoorrecht en krachtigste distributiekanaal dat nog steeds gevormd wordt door haar historisch net van buurtverkooppunten. Het is voor de Nationale Loterij belangrijk deze nabijheids- en vertrouwensrelatie zowel met haar partners van het distributienet als met haar spelers te vrijwaren.

Art. 58.De Nationale Loterij garandeert een dynamisch en marktconform personeelsbeleid, waarbij diversiteit op de werkvloer verzekerd wordt en met de doelstelling dat haar imago van aantrekkelijk werkgever versterkt wordt voor profielen die haar in staat stellen haar opdrachten te vervullen.

Art. 59.In het algemeen zorgt de Nationale Loterij ervoor om voortdurend in staat te zijn de strengste en internationaal erkende certificeringen te behalen die nodig zijn voor de verwezenlijking van haar maatschappelijk doel, zoals bijvoorbeeld ISO 27001, WLA, ...

De Nationale Loterij werkt volgens operationele praktijken en methodes die in overeenstemming zijn met de loterijnormen en die het waarborgen van een hoog kwaliteits- en veiligheidsniveau beogen op de volgende domeinen : 1° de veiligheid van de transacties en informatie die worden overgeheveld tussen het verkooppunt en het centraal systeem; 2° de veiligheid van de deelnemingsverwervingen d.m.v. procedures die hacken of wijzigen van informatie op het niveau van de spelterminal voorkomen; 3° de uitbetaling van de winsten;4° de vertrouwelijkheid, integriteit en beschikbaarheid van informatie, waardoor niet alleen de kwaliteit van de gegevens verzekerd wordt maar ook de controle op de toegang tot de gegevens, die beperkt is tot de personen die ertoe toegang moeten hebben voor de uitoefening van hun functie;5° de fraudebestrijding en ook een infrastructuur die beschermd is tegen diefstalrisico's;6° de bescherming van haar infrastructuur. De realisatie van deze prioriteiten wordt met een maximale betrouwbaarheid verzekerd, onder meer door de inzet van de meest geavanceerde informaticatechnieken.

Deze principes zijn van toepassing op alle distributiekanalen (fysieke en/of digitale) en ook op de leveranciers en partners wier activiteiten zulks vereisen.

Om te komen tot het allerhoogste kwaliteitsniveau, laat de Nationale Loterij jaarlijks kwaliteitscontroles uitvoeren door een onafhankelijke instantie en legt ze een verslag voor aan de minister over de resultaten ervan, uit zorg voor constante verbetering.

Die kwaliteitscontrole moet minstens gaan over : 1° De uitvoering van de taken van openbare dienst van de Nationale Loterij : daarbij wordt de naleving van de beschikbaarheid van de loterijproducten onderzocht, vooral geografisch gezien en op het vlak van de naambekendheid.Er wordt ook nagegaan of de Nationale Loterij genoeg inspanningen levert om gokverslaving tegen te gaan en of ze voldoende haar kanalisatieplicht vervult; 2° De aangeboden producten : er wordt onderzocht of de producten van de Nationale Loterij voldoen aan de functionaliteitsvereisten en aan de verwachtingen van de spelers;3° De naleving van de morele normen (ethische kwaliteit) : er wordt onderzocht of het personeel en de verkooppunten van de Nationale Loterij de morele normen van de Nationale Loterij voldoende naleven, vooral in hun gedrag tegenover de minderjarigen en de gokverslaafden;4° De productontwikkeling en de verkoop (operationele kwaliteit) : er wordt onderzocht of de ontwikkeling, distributie en verkoop van de producten doeltreffend worden georganiseerd;5° De naleving van de professionele normen : de Nationale Loterij blijft werken aan de verbetering van de professionele bedrijfsprocessen inzake producten, verkoop en marketing, die worden ondersteund door performante managementprocessen voor de planning, de budgettering, de middelentoewijzing en het dagelijks beheer.

Art. 60.Het systeem van interne controle waarborgt een geactualiseerde risicostrategie met het oog op de bescherming van de bedrijfsmiddelen en garandeert de uitvoering van interne audits.

Er wordt verslag uitgebracht van de resultaten van deze controletests en van de daaruit voortvloeiende verbeterpunten. Die verbeterpunten worden binnen de organisatie van de Nationale Loterij verspreid.

Het systeem voor interne controle garandeert aldus een structureel proces van continue verbetering, alsook de permanente optimalisering van de kwaliteits- en veiligheidsprocessen.

Opdat het systeem voor interne controle binnen de organisatie voortdurend efficiënt blijft, biedt de Nationale Loterij haar personeel alle nodige opleidingen aan en evalueert ze die opleidingen regelmatig.

De Nationale Loterij bepaalt contractueel dat de personeelsleden, consultants en leveranciers verplicht zijn om elke inbreuk op de veiligheidsvoorschriften van de Nationale Loterij te melden.

De Nationale Loterij garandeert de continuïteit van haar activiteiten in alle omstandigheden dankzij een doeltreffende strategie van business continuity, die ze aan al haar werknemers heeft uitgelegd en die jaarlijks wordt getest.

Art. 61.Parallel met het systeem voor interne controle behoudt de raad van bestuur van de Nationale Loterij een intern auditcomité en een interne auditor.

De verantwoordelijke voor de interne audit brengt rechtstreeks verslag uit bij de voorzitter van het auditcomité.

De interne auditor functioneert volledig onafhankelijk van de directie. Daartoe wordt binnen de Nationale Loterij een charter voor de interne auditor afgesloten.

Art. 62.De Nationale Loterij voorziet in een systematische procedure om, in het bijzondere geval van een drukfout op de producten, te bepalen in welke gevallen producten die fouten bevatten zo spoedig mogelijk uit de handel worden genomen en door nieuwe producten worden vervangen. Deze procedure steunt op zeer strikte kwaliteitsnormen en op een principe van nultolerantie.

Art. 63.Gelet op het belang en de gevoeligheid van de openbare dienstopdracht van de Nationale Loterij en gelet op de omvang van de financiële bijdrage aan de Staat en aan de goede doelen zet de Nationale Loterij een voorbeeldig governance-beleid voort.

In dat kader onderwerpt de Nationale Loterij haar huidig Governance Charter aan een grondige evaluatie en zal in de raad van bestuur een Charter worden goedgekeurd dat minstens volgende elementen zal bepalen/hernemen : 1° de waarden van de Nationale Loterij;2° de verbintenissen van de Nationale Loterij ten aanzien van haar spelers en andere actoren;3° de bevoegdheden, werking en samenstelling van al haar bestuursorganen, met inbegrip van het Comité verantwoord spel;4° een transparante inventaris van alle bevoegdheidsdelegaties binnen het bedrijf, waarbij voorzien wordt in delegaties die ruim en flexibel genoeg zijn om op alle niveaus zware en complexe administratieve procedures te vermijden, waarbij een absolute transparantie wordt gewaarborgd wat de eerbiediging van de delegaties betreft en er regelmatig wordt gerapporteerd aan de bevoegde persoon of het bevoegde orgaan en waarbij erover wordt gewaakt dat de beslissingen die het dagelijks beheer overstijgen of die strategische repercussies hebben, steeds aan de raad van bestuur worden voorgelegd;5° de gedragscodes eigen aan het personeel, de directeurs en de leden van de raad van bestuur; 6° de methodologie die, bovenop het door het Auditcomité verzekerde compliance management, de doeltreffendheid en doelmatigheid van haar uitgaven en investeringen op alle niveaus binnen de Nationale Loterij garandeert, onder meer d.m.v. financiële analyses en verwijzingen naar de best practices; 7° het beheer van de filialen van de Nationale Loterij, waarbij transparantie en geregelde reporting aan de raad van bestuur evenals evaluatie van de bijdrage aan het maatschappelijk doel van de Nationale Loterij worden gegarandeerd Aan dit geheel aan principes zullen prestatie-indicatoren worden gekoppeld zodat de bedrijfsactiviteit geëvalueerd kan worden in termen van investeringen en rendabiliteit.

Art. 64.De Nationale Loterij voert een performante analytische boekhouding die een efficiënte controle en een geïntegreerd kostenbeleid mogelijk maakt.

Art. 65.Binnen de bij wet opgelegde grenzen beschikt de Nationale Loterij over een totale vrijheid voor het beheer van haar liquiditeiten in het algemeen en voor haar beleggingsstrategie in het bijzonder.

De Nationale Loterij eerbiedigt nauwgezet de principes van voorzichtigheid, eenvoud en diversificatie en past hierbij de richtlijnen toe van het Auditcomité. Over het beheer van beleggingen en liquiditeiten wordt gerapporteerd aan het Auditcomité en aan de raad van bestuur en de toepassing van de richtlijnen wordt jaarlijks gecontroleerd door het College van Commissarissen van de Nationale Loterij. Afdeling 4. - Ondernemingsplan

Art. 66.De Nationale Loterij wordt ermee belast een strategisch plan op te stellen. Dit door het directiecomité voorgesteld en door de raad van bestuur van de Nationale Loterij goedgekeurd jaarlijks plan heeft tot doel de Nationale Loterij te helpen bij het vervullen van haar opdracht, het bereiken van haar doelstellingen en het identificeren van de ontwikkelingsassen en succesvoorwaarden.

Het strategisch plan omvat minstens de volgende algemene en strategische onderdelen : 1° de beschrijving en evaluatie van de algemene context waarin de Nationale Loterij zich bevindt, evenals de ontwikkeling van de nationale en internationale markt van loterijen en kansspelen;2° de algemene strategie van de Nationale Loterij, meer bepaald in de zin van haar opdrachten van openbare dienst, bepaald in artikel 5;3° een a posteriori rendabiliteitsanalyse van de voornaamste initiatieven van het afgelopen jaar;4° een beschrijving van de voornaamste initiatieven en investeringen die verband houden met die strategie die de Nationale Loterij het volgende jaar zal uitvoeren;5° het financieel plan (waaronder een meerjarenplan) en het investeringsplan. In de loop van de maand oktober van elk boekjaar legt het directiecomité aan de raad van bestuur het ondernemingsplan ter goedkeuring voor. Dit document moet een synthese zijn van het strategisch plan en de voornaamste elementen bevatten die moeten toelaten het budget te ondersteunen. Het ondernemingsplan wordt meegedeeld aan de minister. Voor de elementen van het ondernemingsplan die de uitvoering van de taken van openbare dienst betreffen, moet de minister zijn goedkeuring verlenen binnen de 30 dagen. Na die termijn wordt de goedkeuring geacht te zijn gegeven. HOOFDSTUK VII. - Verplichtingen van de Staat

Art. 67.De Staat verbindt zich ertoe : 1° de belangrijke maatschappelijke rol van de Nationale Loterij te vrijwaren door op Europees niveau het behoud van de huidige specifieke positie van de staatsloterijen te ondersteunen en een reglementair en wetgevend kader tot stand te brengen waarmee de Nationale Loterij, vanuit haar specifieke positie en rol, soepel kan reageren op de snelle ontwikkelingen binnen de spelsectoren, teneinde de in dit beheerscontract en in het ondernemingsplan vooropgestelde doelstellingen niet te belemmeren;2° een coherent beleid te voeren op de kansspelenmarkt;3° de Nationale Loterij te ondersteunen, binnen de wettelijke en reglementaire bepalingen en in de mate van het mogelijke bij het vervullen van haar verplichtingen ten aanzien van de Staat;4° door te gaan met het voeren van een coherent en efficiënt beleid tegen illegale operatoren en onregelmatige praktijken; 5° alhoewel de Nationale Loterij zichzelf strikte en specifieke regels oplegt, ervoor te zorgen dat een "level playing field" bestaat op de markt van kansspelen, weddenschappen, ... zodat de Nationale Loterij haar maatschappelijke opdracht kan vervullen; 6° de Nationale Loterij, via de bevoegde minister, aan de rechtstreekse controle van de federale regering te blijven onderwerpen.

Art. 68.Zowel op sociaal als op economisch vlak moet de Nationale Loterij over de nodige vrijheid beschikken om haar doelstellingen te bereiken. De Staat onthoudt zich van enige inmenging in het dagelijks bestuur en in de maatschappelijke en economische realiteit van de Nationale Loterij.

Art. 69.Wat de personen betreft die overeenkomstig de wet of de statuten door de Staat moeten worden voorgedragen om bepaalde functies binnen de raad van bestuur uit te oefenen, moet de Staat erover waken dat de voorgedragen personen voldoen aan de voorwaarden die door de wet of de statuten worden gesteld en over de nodige competenties beschikken om die functies behoorlijk uit te kunnen oefenen. HOOFDSTUK VIII. - Duur van de overeenkomst, sancties, evaluatie

Art. 70.Dit beheerscontract wordt van kracht na goedkeuring ervan door de Koning via een in ministerraad overlegd koninklijk besluit en op de datum die in dit besluit wordt bepaald.

Dit beheerscontract wordt gesloten voor vijf jaar, te rekenen vanaf de datum die wordt bepaald in het koninklijk besluit van goedkeuring bedoeld in het vorige lid.

Als bij het verstrijken van dit beheerscontract geen nieuw beheerscontract in werking is getreden, wordt dit beheerscontract van rechtswege verlengd tot de inwerkingtreding van een nieuw beheerscontract.

De verplichtingen die in dit contract zijn vermeld en die het gevolg zijn van een wettelijke of reglementaire bepaling, blijven alleen gelden zolang die wettelijke of reglementaire bepaling van kracht blijft.

Als de politieke en economische context ingrijpend verandert, in het bijzonder als het monopolie van de Nationale Loterij ophoudt te bestaan en/of als de vrije hand wordt gegeven aan andere operatoren van loterijen, wedstrijden, weddenschappen en/of kansspelen ten gevolge van nationale of Europese regelgeving, worden de verplichtingen van de Nationale Loterij dienovereenkomstig aangepast.

Als de omzet van de Nationale Loterij fors zou dalen ten gevolge van een ver doorgevoerde verantwoord spelstrategie of om andere redenen dan een ondoeltreffende strategie van de Nationale Loterij, kunnen de verplichtingen van de Nationale Loterij dienovereenkomstig worden aangepast.

Art. 71.De partij jegens wie een in het beheerscontract vastgelegde verbintenis niet wordt uitgevoerd, kan alleen de uitvoering van die verbintenis vorderen.

Als een van de twee betrokken partijen zich niet zou kwijten van haar plichten bij de uitvoering van het beheerscontract, notificeert de partij die zich benadeeld acht per aangetekende brief aan de andere partij de niet-naleving van de bepalingen van het beheerscontract, waarbij deze formaliteit geldt als ingebrekestelling.

Vanaf deze ingebrekestelling beschikt de partij die in gebreke bleef een verbintenis van het beheerscontract uit te voeren over een termijn van drie maanden om de verbintenis uit te voeren. Als de niet-naleving van deze verbintenis voortvloeit uit een geval van overmacht, spreken de partijen in een overeenkomst een redelijke termijn af waarna de verbintenis moet zijn nageleefd. Als na afloop van die termijn wordt vastgesteld dat de voorziene verplichtingen nog altijd niet zijn nageleefd of dat niet alle mogelijke maatregelen werden genomen vóór het einde van die termijn, zullen de partijen overleggen over de te nemen bijsturingsmaatregelen, onverminderd de mogelijkheid tot het eisen van een schadevergoeding.

Als bij het afsluiten van het boekjaar wordt vastgesteld dat deze maatregelen geen resultaat hebben opgeleverd, komen beide betrokken partijen, door middel van een bijvoegsel, tot een overeenkomst over de bijkomend te nemen maatregelen of sancties.

Art. 72.Als de termijnen voor de betaling van de monopolierente worden overschreden, heeft de Staat van rechtswege en zonder ingebrekestelling recht op verwijlinteresten. Die rente wordt pro rata temporis berekend tegen de wettelijke interestvoet.

Art. 73.De uitvoering van het beheerscontract wordt regelmatig opnieuw geëvalueerd en, in voorkomend geval, eventueel aangepast aan de veranderende context van loterijen en spelen en aan de technologische en economische ontwikkelingen, alsook aan objectieve parameters die in het ondernemingsplan zijn opgenomen.

Art. 74.Zonder afbreuk te doen aan artikel 73 en voor zover nodig, zullen de Staat en de Nationale Loterij bijeenkomen voor een aanpassing van dit beheerscontract overeenkomstig artikel 16, tweede lid, van de wet.

De wijzigingen aan het beheerscontract worden opgesteld overeenkomstig de regels voor het sluiten en goedkeuren van het beheerscontract, zoals bepaald in artikel 15 van de wet.

Art. 75.Als zich gevallen van overmacht voordoen die de toepassing van bepaalde clausules van dit beheerscontract onmogelijk maken of het bereiken van de afgesproken doelstellingen verhinderen of als zich uitzonderlijke of onvoorziene omstandigheden voordoen die het financieel evenwicht ernstig in gevaar brengen, zullen de Staat en de Nationale Loterij overleg plegen om de redenen ervan te onderzoeken en de te nemen maatregelen te bepalen om dit te verhelpen. Eventueel wordt het resultaat van dit overleg bekrachtigd hetzij in een tussentijdse aanpassing, hetzij in een bijvoegsel bij dit beheerscontract.

De wijzigingen aan het beheerscontract worden vastgesteld overeenkomstig de regels betreffende het sluiten en goedkeuren van het beheerscontract zoals bedoeld in artikel 15 van de wet. HOOFDSTUK IX. - Slotbepalingen

Art. 76.Alle in dit beheerscontract voorziene notificaties worden gedaan tegen ontvangstbewijs; het is aan elk van de partijen om het bewijs te leveren van ontvangst door de andere partij. De termijnen beginnen te lopen vanaf de datum van ontvangst.

De begindag van een termijn wordt niet meegeteld. De laatste dag van een termijn wordt wel meegerekend in de termijn.

Art. 77.De bepalingen van dit beheerscontract zijn aanvullend. Geen enkele bepaling van dit beheerscontract doet echter afbreuk aan de rechten en plichten die voortvloeien uit de wet, de besluiten en de statuten, die zonder verandering blijven gelden.

Opgemaakt te Brussel, op 26 juli 2016.

In naam van de Belgische Staat : De Minister van Begroting, belast met de Nationale Loterij, Mevr. S. WILMES In naam van de Nationale Loterij, naamloze vennootschap van publiek recht : De voorzitter van de raad van bestuur, O. ALSTEENS De gedelegeerd bestuurder, J. HAEK

Bijlage MODEL VAN SUBSIDIECHARTER

Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Gezien om te worden gevoegd bij Ons besluit van 30 augustus 2016.

FILIP Van Koningswege : De Minister van Begroting, Mevr. S. WILMES