15 MEI 2014. - Wet houdende invoeging van Boek XIV "Marktpraktijken en consumentenbescherming betreffende de beoefenaars van een vrij beroep" in het Wetboek van economisch recht en houdende invoeging van de definities eigen aan boek XIV en van de rechtshandhavingsbepalingen eigen aan boek XIV, in de boeken I en XV van het Wetboek van economisch recht (1)

FILIP, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

De Kamers hebben aangenomen en Wij bekrachtigen hetgeen volgt : HOOFDSTUK I. - Algemene bepaling

Artikel 1.Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 78 van de Grondwet. HOOFDSTUK II. - Het Wetboek van economisch recht

Art. 2.In boek I, titel 2, van het Wetboek van economisch recht, wordt een hoofdstuk 5 ingevoegd, luidende : "Hoofdstuk 5. Definities eigen aan boek XIV Art. I. 8. Voor de toepassing van boek XIV gelden de volgende definities : 1° homogene diensten : alle diensten waarvan de eigenschappen en de modaliteiten identiek of gelijkaardig zijn, ongeacht onder meer het ogenblik, de plaats van de uitvoering, de dienstverstrekker of de persoon voor wie ze bestemd zijn;2° etikettering : de vermeldingen, aanwijzingen, gebruiksaanwijzingen, merken, afbeeldingen of tekens die betrekking hebben op een goed of op een homogene dienst en die voorkomen op het goed zelf of op enig verpakkingsmiddel, document, bordje, etiket, band of label dat bij dit goed of bij deze dienst is gevoegd of daarop betrekking heeft;3° op de markt brengen : de invoer met het oog op de verkoop, het bezit met het oog op de verkoop, de tekoopaanbieding, de verkoop, het huuraanbod van goederen en diensten, de verhuring van goederen en diensten, de afstand onder bezwarende titel of gratis, als deze verrichtingen worden gedaan door een beoefenaar van een vrij beroep;4° los verkochte goederen : goederen die niet vooraf worden verpakt en die door of in tegenwoordigheid van de consument worden gemeten of gewogen;5° per stuk verkochte goederen : goederen die niet kunnen worden gefractioneerd zonder hun aard of eigenschappen te wijzigen;6° geconditioneerde goederen : goederen die een fractionering, weging, telling of meting ondergaan hebben, zelfs tijdens het fabricageproces, al dan niet gevolgd door een verpakking, en met het doel die verrichting overbodig te maken bij de tekoopaanbieding;7° voorverpakte goederen : de geconditioneerde goederen die verpakt zijn alvorens te koop te worden aangeboden ongeacht de aard van de verpakking, die het goed geheel of slechts ten dele bedekt, maar op zo'n wijze dat de inhoud niet kan worden veranderd zonder dat de verpakking wordt geopend of gewijzigd. Daaronder vallen : a) voorverpakte goederen in vooraf bepaalde hoeveelheden : zodanig voorverpakte goederen dat de in de verpakking aanwezige hoeveelheid overeenstemt met een vooraf gekozen waarde;b) voorverpakte goederen in variabele hoeveelheden : zodanig voorverpakte goederen dat de in de verpakking aanwezige hoeveelheid niet overeenstemt met een vooraf gekozen waarde;8° meeteenheid : de eenheid als bedoeld in boek VIII;9° conditioneerder : de persoon die de goederen conditioneert met het oog op de tekoopaanbieding ervan;10° nominale hoeveelheid : het op een voorverpakking aangegeven gewicht of volume dat overeenstemt met de nettohoeveelheid die deze voorverpakking wordt geacht te bevatten;11° reclame : iedere mededeling die rechtstreeks of onrechtstreeks ten doel heeft de verkoop van producten te bevorderen, ongeacht de plaats of de aangewende communicatiemiddelen;12° vergelijkende reclame : elke vorm van reclame waarbij een concurrent dan wel door een concurrent aangeboden goederen of diensten uitdrukkelijk of impliciet worden genoemd;13° overeenkomst op afstand : iedere overeenkomst die tussen de beoefenaar van een vrij beroep en de consument wordt gesloten in het kader van een georganiseerd systeem voor verkoop of dienstverlening op afstand zonder gelijktijdige fysieke aanwezigheid van de beoefenaar van een vrij beroep en de consument en waarbij, tot op en met inbegrip van het moment waarop de overeenkomst wordt gesloten, uitsluitend gebruik wordt gemaakt van een of meer technieken voor communicatie op afstand;14° techniek voor communicatie op afstand : ieder middel dat, zonder gelijktijdige fysieke aanwezigheid van de beoefenaar van een vrij beroep en consument, kan worden gebruikt voor de sluiting van de overeenkomst tussen deze partijen;15° communicatietechniek-exploitant : iedere natuurlijke persoon of rechtspersoon, publiekrechtelijk of privaatrechtelijk, wiens beroepsactiviteit erin bestaat één of meer technieken voor communicatie op afstand aan de beoefenaar van een vrij beroep ter beschikking te stellen;16° financiële dienst : iedere dienst van bancaire aard of op het gebied van kredietverstrekking, verzekering, individuele pensioenen, beleggingen en betalingen;17° duurzame gegevensdrager : ieder hulpmiddel dat de consument of de beoefenaar van een vrij beroep in staat stelt om persoonlijk aan hem gerichte informatie op te slaan op een wijze die deze informatie toegankelijk maakt voor toekomstig gebruik gedurende een periode die is aangepast aan het doel waarvoor de informatie is bestemd, en die een ongewijzigde weergave van de opgeslagen informatie mogelijk maakt;18° aanbieder : iedere beoefenaar van een vrij beroep die optreedt als de contractuele verrichter van diensten op grond van overeenkomsten op afstand;19° gezamenlijk aanbod : het aanbod waarbij de al dan niet kosteloze verkrijging van goederen of diensten gebonden is aan de verkrijging van andere goederen of diensten;20° onrechtmatig beding : elk beding of elke voorwaarde in een overeenkomst tussen een beoefenaar van een vrij beroep en een consument die, alleen of in samenhang met een of meer andere bedingen of voorwaarden, een kennelijk onevenwicht schept tussen de rechten en plichten van de partijen ten nadele van de consument;21° beroepspraktijk : iedere handeling, omissie, gedraging, voorstelling van zaken of commerciële communicatie, met inbegrip van reclame en marketing, van een beoefenaar van een vrij beroep, die rechtstreeks verband houdt met de verkoopbevordering, verkoop of levering van een product;22° het economische gedrag van consumenten wezenlijk verstoren : een beroepspraktijk gebruiken om het vermogen van de consument om een geïnformeerd besluit te nemen merkbaar te beperken, waardoor de consument tot een transactie besluit waartoe hij anders niet had besloten;23° professionele toewijding : het normale niveau van bijzondere vakkundigheid en zorgvuldigheid dat redelijkerwijs van een beoefenaar van een vrij beroep in zijn activiteitsdomein ten aanzien van de consument mag worden verwacht, overeenkomstig de eerlijke beroepsgebruiken;24° uitnodiging tot aankoop : een commerciële boodschap die de kenmerken en de prijs van het product op een aan het gebruikte medium aangepaste wijze vermeldt en de consument aldus in staat stelt een aankoop te doen;25° ongepaste beïnvloeding : het uitbuiten van een machtspositie ten aanzien van de consument om, zelfs zonder gebruik van of dreiging met fysiek geweld, druk uit te oefenen op een wijze die het vermogen van de consument om een geïnformeerd besluit te nemen, aanzienlijk beperkt;26° besluit over een transactie : elk door een consument genomen besluit over de vraag of, en, zo ja, hoe en op welke voorwaarden hij een product koopt, geheel of gedeeltelijk betaalt, behoudt of van de hand doet, of een contractueel recht uitoefent in verband met het product, ongeacht of de consument wel of niet tot handelen overgaat;27° volgens specificaties van de consument vervaardigde goederen : goederen die niet geprefabriceerd zijn en die worden vervaardigd op basis van een individuele keuze of beslissing van de consument;28° buiten de gebruikelijke plaats van beroepsuitoefening gesloten overeenkomst : iedere overeenkomst tussen de beoefenaar van een vrij beroep en de consument : a) die wordt gesloten in gelijktijdige fysieke aanwezigheid van de beoefenaar van een vrij beroep en de consument op een andere plaats dan een gebruikelijke plaats van beroepsuitoefening van de beoefenaar van een vrij beroep;of b) waarvoor een aanbod werd gedaan door de consument onder dezelfde omstandigheden als bedoeld onder a);of c) die gesloten wordt in de gebruikelijk plaats van beroepsuitoefening van de beoefenaar van een vrij beroep of met behulp van een techniek voor communicatie op afstand, onmiddellijk nadat de consument persoonlijk en individueel is aangesproken op een plaats die niet de gebruikelijke plaats van de beroepsuitoefening van de beoefenaar van een vrij beroep is, in gelijktijdige fysieke aanwezigheid van de beoefenaar van een vrij beroep en de consument;of d) die gesloten wordt tijdens een excursie die door de beoefenaar van een vrij beroep is georganiseerd met als doel of effect de promotie en de verkoop van goederen of diensten aan de consument;29° de gebruikelijke plaats van beroepsuitoefening waar : a) iedere onverplaatsbare ruimte voor beroepsuitoefening waar de beoefenaar van een vrij beroep op permanente basis zijn activiteiten uitvoert;of b) iedere verplaatsbare ruimte voor beroepsuitoefening waar de beoefenaar van een vrij beroep gewoonlijk zijn activiteiten uitvoert;30° verkoopovereenkomst : iedere overeenkomst waarbij de beoefenaar van een vrij beroep de eigendom van goederen aan de consument overdraagt of zich ertoe verbindt deze over te dragen en de consument de prijs daarvan betaalt of zich ertoe verbindt de prijs daarvan te betalen, met inbegrip van elke overeenkomst die zowel goederen als diensten betreft;31° dienstenovereenkomst : iedere andere overeenkomst dan een verkoopovereenkomst, waarbij de beoefenaar van een vrij beroep de consument een dienst levert of zich ertoe verbindt een dienst te leveren en de consument de prijs daarvan betaalt of zich ertoe verbindt de prijs daarvan te betalen;32° digitale inhoud : gegevens die in digitale vorm geproduceerd en geleverd worden;33° commerciële garantie : iedere verbintenis van de beoefenaar van een vrij beroep of een producent om boven hetgeen hij wettelijk verplicht is uit hoofde van het recht op conformiteit, aan de consument de betaalde prijs terug te betalen of de goederen op enigerlei wijze te vervangen, herstellen of onderhouden, wanneer die niet voldoen aan de specificaties of aan enige andere vereisten die geen verband houden met de conformiteit, die vermeld zijn in de garantieverklaring of in de desbetreffende reclameboodschappen ten tijde van of vóór de sluiting van de overeenkomst;34° aanvullende overeenkomst : een overeenkomst waarbij een consument goederen of diensten verwerft in verband met een overeenkomst, en deze goederen of diensten door de beoefenaar van een vrij beroepworden geleverd of door een derde partij op basis van een afspraak tussen die derde partij en de beoefenaar van een vrij beroep;35° beoefenaar van een vrij beroep : elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die op intellectueel onafhankelijke wijze en onder eigen verantwoordelijkheid een beroepsactiviteit uitoefent die hoofdzakelijk uit intellectuele prestaties bestaat, voorafgaand de vereiste opleiding heeft gevolgd, tot permanente vorming is gehouden, onderworpen is aan een bij of krachtens de wet opgericht tuchtorgaan en geen koopman is in de zin van artikel 1 van het Wetboek van Koophandel. 36° de minister : de ministers bevoegd voor justitie en desgevallend economie, K.M.O. en middenstand, en volksgezondheid.

Art. 3.In hetzelfde Wetboek wordt een boek XIV ingevoegd, luidende : "Boek XIV. Marktpraktijken en consumentenbescherming betreffende beoefenaars van een vrij beroep Titel 1. Algemene principes Art. XIV. 1. § 1. Dit boek beoogt voornamelijk de regeling van de marktpraktijken en de bescherming van de consument betreffende de beoefenaars van een vrij beroep, onverminderd de bijzondere regels die hieromtrent zijn vastgesteld voor de verschillende vrije beroepen.

Dit boek is van toepassing op de beoefenaars van een vrij beroep voor de intellectuele prestaties kenmerkend voor deze beroepen die zij leveren.

Het zet de bepalingen om van : 1. Richtlijn 93/13/EEG van de Raad van 5 april 1993 betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten;2. Richtlijn 2002/58/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 juli 2002 betreffende de verwerking van persoonsgegevens en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer in de sector elektronische communicatie (richtlijn betreffende privacy en elektronische communicatie);3. Richtlijn 2004/48/EG van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de handhaving van intellectuele-eigendomsrechten;4. Verordening (EG) nr.2006/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 27 oktober 2004 betreffende samenwerking tussen de nationale instanties die verantwoordelijk zijn voor handhaving van de wetgeving inzake consumentenbescherming ("verordening betreffende samenwerking met betrekking tot consumentenbescherming"); 5. Richtlijn 2005/29/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 mei 2005 betreffende oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten op de interne markt en tot wijziging van Richtlijn 84/450/EEG van de Raad, Richtlijnen 97/7/EG, 98/27/EG en 2002/65/EG van het Europees Parlement en de Raad en van Verordening (EG) nr. 2006/2004 van het Europees Parlement en de Raad ("Richtlijn oneerlijke handelspraktijken"); 6. Richtlijn 2006/114/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 inzake misleidende reclame en vergelijkende reclame (gecodificeerde versie);7. Richtlijn 2011/83/EU van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2011 betreffende consumentenrechten, tot wijziging van Richtlijn 93/13/EEG van de Raad en van Richtlijn 1999/44/EG van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Richtlijn 85/577/EEG en van Richtlijn 97/7/EG van het Europees Parlement en de Raad. Titel 2. Informatie aan de consument Hoofdstuk 1. Algemene verplichting tot informatie aan de consument Art. XIV. 2. § 1. Dit hoofdstuk is niet van toepassing op overeenkomsten opgesteld door een notaris of door een gerechtsdeurwaarder in hun hoedanigheid van openbaar ambtenaar. § 2. Dit hoofdstuk is evenmin van toepassing op overeenkomsten met betrekking tot juridische bijstand geleverd door een advocaat met toepassing van Boek IIIbis van het Gerechtelijk Wetboek.

Art. XIV. 3. Vooraleer een consument wordt gebonden door een andere overeenkomst dan een overeenkomst op afstand of een buiten de gebruikelijke plaats van beroepsuitoefening gesloten overeenkomst verstrekt de beoefenaar van een vrij beroep de consument op duidelijke en begrijpelijke wijze de volgende informatie, indien die informatie al niet duidelijk is uit de context : 1° de voornaamste kenmerken van het product, op een wijze die is aangepast aan het gebruikte communicatiemiddel en aan het betrokken product;2° de identiteit van de beoefenaar van een vrij beroep, onder meer zijn ondernemingsnummer, het geografische adres waar hij gevestigd is en zijn telefoonnummer;3° de totale prijs van het product, met inbegrip van alle belastingen, en alle diensten die door de consument verplicht moeten worden bijbetaald, of, als door de aard van het product de prijs redelijkerwijs niet vooraf kan worden berekend, de manier waarop de prijs moet worden berekend, en, desgevallend, alle extra kosten of, indien deze kosten redelijkerwijs niet vooraf kunnen worden berekend, in ieder geval het feit dat er eventueel dergelijke extra kosten verschuldigd kunnen zijn;4° desgevallend, de wijze van betaling, levering, uitvoering, de termijn waarbinnen de beoefenaar van een vrij beroep zich verbindt het product te leveren en het beleid van de beoefenaar van een vrij beroep inzake klachtenbehandeling;5° naast een herinnering aan het bestaan van de wettelijke waarborg van conformiteit van de goederen, desgevallend het bestaan en de voorwaarden van diensten na verkoop en commerciële garanties;6° desgevallend, de duur van de overeenkomst, of, wanneer de overeenkomst van onbepaalde duur is of automatisch verlengd wordt, de voorwaarden voor het opzeggen van de overeenkomst;7° desgevallend, de functionaliteit van digitale inhoud, met inbegrip van toepasselijke technische beveiligingsvoorzieningen;8° desgevallend, de relevante interoperabiliteit van digitale inhoud met hardware en software en andere diensten waarvan de beoefenaar van een vrij beroep op de hoogte is of redelijkerwijs kan worden verondersteld op de hoogte te zijn. Hoofdstuk 2. Prijsaanduiding Art. XIV. 4. § 1. Elke beoefenaar van een vrij beroep die aan de consument goederen te koop aanbiedt, duidt de prijs hiervan schriftelijk en ondubbelzinnig aan.

Indien de goederen te koop uitgestald zijn, is de prijs bovendien leesbaar en goed zichtbaar aangeduid. § 2. Elke beoefenaar van een vrij beroep die aan de consument homogene diensten aanbiedt, duidt de prijs hiervan schriftelijk, leesbaar, goed zichtbaar en ondubbelzinnig aan.

Art. XIV. 5. De aangeduide prijs is de door de consument totaal te betalen prijs, waaronder is begrepen : de belasting over de toegevoegde waarde, alle overige taksen en de kosten van alle diensten die door de consument verplicht moeten worden bijbetaald.

Art. XIV. 6. De prijzen voor consumenten zijn minstens in euro vermeld.

Art. XIV. 7. Elke reclame voor consumenten die gewag maakt van een prijs, vermeldt die overeenkomstig de voorschriften van de artikelen XIV. 5 en XIV. 6, alsmede van de met toepassing van artikel XIV. 8, 1° vastgestelde bepalingen.

Art. XIV. 8. Voor de producten of categorieën van producten die Hij aanwijst, kan de Koning bij een besluit overlegd in ministerraad en na overleg met de relevante beroepsorganisatie : 1° bijzondere regels stellen inzake de prijsaanduiding;2° vrijstelling verlenen van de verplichting de prijs goed zichtbaar aan te duiden in geval van uitstalling voor verkoop en voor het aanbieden van homogene diensten;3° voor de diensten of de categorieën van diensten andere dan homogene diensten bepalen in welke gevallen en volgens welke regels een voorafgaand bestek aan de consument moet worden afgeleverd, voor zover deze hierom verzoekt en de beoefenaar van een vrij beroep bereid is de dienst te verlenen. Hoofdstuk 3. Vergelijkende reclame Art. XIV. 9. § 1. Vergelijkende reclame is, wat de vergelijking betreft, geoorloofd op voorwaarde dat ze : 1° niet misleidend is in de zin van de artikelen XIV.64 tot XIV. 67 en het artikel XIV. 72, 1° ; 2° goederen of diensten vergelijkt die in dezelfde behoeften voorzien of voor hetzelfde doel zijn bestemd;3° op objectieve wijze een of meer wezenlijke, relevante, controleerbare en representatieve kenmerken van deze goederen en diensten, waartoe ook de prijs kan behoren, met elkaar vergelijkt;4° er niet toe leidt dat onder beoefenaars van een vrij beroep de adverteerder met een concurrent, of de namen, andere onderscheidende kenmerken, goederen of diensten van de adverteerder met die van een concurrent worden verward;5° niet de goede naam schaadt van en zich niet kleinerend uitlaat over de namen, andere onderscheidende kenmerken, goederen, diensten, activiteiten of omstandigheden van een concurrent;6° voor goederen met een benaming van oorsprong in elk geval betrekking heeft op goederen met dezelfde benaming;7° geen oneerlijk voordeel oplevert ten gevolge van de bekendheid van een naam of andere onderscheidende kenmerken van een concurrent;8° goederen of diensten niet voorstelt als een imitatie of namaak van goederen of diensten met een beschermd handelsmerk of beschermde handelsnaam. § 2. Verboden is elke vergelijkende reclame die de voorwaarden gesteld in § 1 niet naleeft. § 3. In afwijking van § 1 kan de Koning, na advies van de betrokken beroepsregulerende overheden, de vergelijkende reclame verbieden of beperken voorzover dit nodig is om de waardigheid en de deontologie van de betrokken vrije beroepen te vrijwaren.

Hoofdstuk 4. Promoties inzake prijzen Afdeling 1. Verwijzing naar de eigen, voorheen toegepaste prijs

Art. XIV. 10. Een beoefenaar van een vrij beroep mag ten aanzien van de consument slechts overgaan tot de aankondiging van een prijsvermindering ten opzichte van de prijs die zij voorheen toepaste voor hetzelfde product, wanneer de nieuwe prijs lager is dan de referentieprijs, zijnde de laagste prijs die hij heeft toegepast in de loop van de maand voorafgaand aan de eerste dag waarvoor de nieuwe prijs wordt aangekondigd. De beoefenaar van een vrij beroep draagt de bewijslast dat aan die voorwaarde is voldaan.

Indien de beoefenaar van een vrij beroep meerdere verkooppunten uitbaat of verkooptechnieken gebruikt, is de referentieprijs de laagste prijs die hij in de in het eerste lid bedoelde periode heeft toegepast in het verkooppunt of via de verkooptechniek waarvoor de aankondiging wordt gedaan.

Bij vermelding van de nieuwe prijs vermeldt de aankondiging ook de referentieprijs, of wordt informatie gegeven die het de gemiddelde consument mogelijk maakt die referentieprijs onmiddellijk en gemakkelijk te berekenen.

Ingeval de beoefenaar van een vrij beroep een eenvormig kortingspercentage toepast op producten of op categorieën van producten, mag hij alleen de referentieprijs vermelden. De aankondiging moet vermelden of de prijsvermindering al dan niet werd toegepast.

Art. XIV. 11. De prijsvermindering mag slechts worden aangekondigd voor een periode van ten hoogste één maand. De periode waarvoor de prijsvermindering wordt aangekondigd mag niet korter zijn dan een volle verkoopdag.

De datum vanaf welke de verminderde prijs wordt toegepast, blijft aangeduid gedurende de ganse periode waarvoor hij als een verminderde prijs wordt aangekondigd.

Art. XIV. 12. De Koning kan, voor de goederen en diensten of categorieën van goederen en diensten die Hij aanwijst, bijzondere regels stellen inzake de verwijzing naar de eigen, voorheen toegepaste prijzen.

Art. XIV. 13. De Koning wijst de goederen, de diensten of de categorieën van goederen of diensten aan waarvoor de aankondigingen bedoeld in artikel XIV. 10, eerste lid, verboden zijn en bepaalt de voorwaarden en de toepassingsperioden van dat verbod.

Alvorens een besluit ter uitvoering van het voorgaande lid voor te stellen, raadpleegt de minister de Raad voor het Verbruik en de Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de K.M.O. en bepaalt de redelijke termijn waarbinnen het advies moet worden gegeven. Eenmaal deze termijn is verstreken, is het advies niet meer vereist. Afdeling 2. Titels die recht geven op terugbetaling of

prijsvermindering Art. XIV. 14. Titels die door een beoefenaar van een vrij beroep worden aangeboden bij de aanschaf van een goed of een dienst en die recht geven op een latere terugbetaling van de prijs of een deel daarvan, vermelden de volgende gegevens : 1° de naam, het adres en, desgevallend, de vennootschapsvorm en het ondernemingsnummer van de uitgever;2° het bedrag dat wordt terugbetaald;3° de eventuele uiterste geldigheidsduur ervan, tenzij deze onbeperkt is;4° de nadere regels en voorwaarden voor de terugbetaling, met inbegrip van de stappen die de houder van de titel moet ondernemen om terugbetaling te bekomen en de termijn waarbinnen zal worden terugbetaald, tenzij deze informatie in een afzonderlijk document tegelijkertijd met de titel wordt medegedeeld. Art. XIV. 15. § 1. Elke beoefenaar van een vrij beroep waaraan een titel wordt aangeboden die door hemzelf of een andere beoefenaar van een vrij beroep gratis werd verspreid en die de houder ervan bij de aankoop van één of meerdere goederen en/of diensten de mogelijkheid biedt onmiddellijk een korting op de prijs te krijgen, is verplicht deze aan te nemen, voor zover aan de voorwaarden van het aanbod is voldaan.

In geval de titel werd uitgegeven door een andere beoefenaar van een vrij beroep dan die waaraan hij wordt aangeboden, geldt de verplichting van het eerste lid evenwel slechts wanneer de titel de gegevens vermeldt die zijn opgesomd in § 2. § 2. De gegevens bedoeld in § 1, tweede lid, zijn : 1° de naam, het adres en, desgevallend, de vennootschapsvorm en het ondernemingsnummer van de uitgever;2° het bedrag van de korting;3° bij de verwerving van welke goederen of diensten de titel gebruikt kan worden;4° de verkooppunten waar de titel gebruikt kan worden, tenzij hij kan worden gebruikt in alle verkooppunten waar de goederen of diensten te koop worden aangeboden;5° de geldigheidsduur van de titel, tenzij deze onbeperkt is. Art. XIV. 16. Eenieder die de in deze afdeling bedoelde titels uitgeeft, wordt, onder de voorwaarden van de uitgifte ervan, schuldenaar van de schuldvordering die deze titels vertegenwoordigen.

Voor zover de uitgever van de titels bedoeld in artikel XIV. 15, niet de beoefenaar van een vrij beroep is aan wie de titel werd aangeboden, is de uitgever verplicht hem binnen een redelijke termijn terug te betalen aan de beoefenaar van een vrij beroep aan wie de titel werd aangeboden.

Hoofdstuk 5. Diverse bepalingen Art. XIV 17. § 1. Onverminderd de bevoegdheden die Hem krachtens een andere wetsbepaling zijn toegekend, kan de Koning, bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad, voor de goederen of diensten of de categorieën van goederen of diensten die Hij bepaalt : 1° de reclame verbieden of beperken, teneinde een betere bescherming van de veiligheid van de consument en van het leefmilieu te waarborgen;2° de minimale vermeldingen van de reclame vaststellen, teneinde een betere voorlichting van de consument te verzekeren. § 2. Alvorens een besluit ter uitvoering van § 1 voor te stellen, raadpleegt de minister de Raad voor het Verbruik en de Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de K.M.O., en de interprofessionele organisaties voor de beoefenaars van een vrij beroep en bepaalt hij de redelijke termijn waarbinnen het advies moet worden gegeven. Eenmaal deze termijn is verstreken, is het advies niet meer vereist.

Titel 3. Overeenkomsten met consumenten Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen Art. XIV. 18. § 1. Indien alle of bepaalde bedingen van een overeenkomst tussen een beoefenaar van een vrij beroep en een consument schriftelijk zijn, moeten ze op duidelijke en begrijpelijke wijze zijn opgesteld. § 2. In geval van twijfel over de betekenis van een beding, prevaleert de voor de consument gunstigste interpretatie. Deze interpretatieregel is niet van toepassing in het kader van de vordering tot staking bedoeld in boek XVII. Een overeenkomst tussen een beoefenaar van een vrij beroep en een consument kan onder meer worden geïnterpreteerd aan de hand van de beroepspraktijken die er rechtstreeks verband mee houden.

Art. XIV. 19. Wanneer een overeenkomst met een consument werd gesloten ingevolge een oneerlijke beroepspraktijk bedoeld in artikel XIV. 67, 12°, 16° en 17°, en artikel XIV. 70, 1°, 2° en 8°, kan de consument de terugbetaling van de betaalde bedragen eisen binnen een redelijke termijn vanaf het ogenblik waarop hij kennis had of hoorde te hebben van het bestaan ervan, zonder teruggave van het reeds geleverde product.

Wanneer een overeenkomst met een consument werd gesloten ingevolge een oneerlijke beroepspraktijk bedoeld in de artikelen XIV. 60 tot XIV. 62, XIV. 67, 1° tot 11°, 13° tot 15°, 18° tot 23°, en artikel XIV. 70, 3° tot 7°, kan de rechter, onverminderd de gemeenrechtelijke sancties, de terugbetaling aan de consument van de door hem betaalde bedragen bevelen, zonder teruggave van het reeds geleverde product. In geval van niet-gevraagde levering aan de consument in de zin van artikel XIV. 70, 6°, is de consument in elk geval vrijgesteld van betaling van de prijs en van elke andere tegenprestatie. Het feit dat hij niet reageert op de levering betekent niet dat hij ermee instemt.

Art. XIV. 20. Onverminderd bijzondere reglementeringen die het uitdrukkelijk toelaten, is het aan elke beoefenaar van een vrij beroep verboden de consument een wisselbrief ter ondertekening voor te leggen om deze laatste de betaling van zijn verplichtingen te laten beloven of waarborgen.

Art. XIV. 21. Het is een beoefenaar van een vrij beroep verboden telefoonoproepen aan te rekenen waarbij de consument, naast de prijs voor de oproep, ook betaalt voor de inhoud, wanneer het oproepen betreft over de uitvoering van een reeds gesloten overeenkomst.

Art. XIV. 22. Voordat de consument gebonden is door een overeenkomst of een aanbod, vraagt de beoefenaar van een vrij beroep de uitdrukkelijke toestemming van de consument voor elke betaling boven de vergoeding die is overeengekomen voor de contractuele hoofdverbintenis van de beoefenaar van een vrij beroep. Wanneer de beoefenaar van een vrij beroep niet de uitdrukkelijke toestemming van de consument heeft verkregen, maar deze toestemming heeft afgeleid door het gebruik van standaardopties die de consument moet afwijzen om extra betaling te vermijden, heeft de consument recht op terugbetaling van deze betaalde bedragen.

Art. XIV. 23. Voor het gebruik van een bepaald betaalmiddel is het de beoefenaar van een vrij beroep verboden om consumenten voor het gebruik van een bepaald betaalmiddel vergoedingen aan te rekenen die de kosten voor de beoefenaar van een vrij beroep als gevolg van het gebruik van dit middel overschrijden.

Art. XIV. 24. § 1. Tenzij de partijen een ander tijdstip voor de levering zijn overeengekomen, levert de beoefenaar van een vrij beroep de goederen door het fysieke bezit van of de controle over de goederen onverwijld, doch in ieder geval niet later dan 30 dagen na de sluiting van de overeenkomst over te dragen aan de consument. § 2. Indien de beoefenaar van een vrij beroep niet voldaan heeft aan zijn verplichting om de goederen op het met de consument overeengekomen tijdstip of binnen de in paragraaf 1 bedoelde termijnen te leveren, verzoekt de consument hem de levering te verrichten binnen een aanvullende termijn die gezien de omstandigheden passend is.

Indien de beoefenaar van een vrij beroep de goederen niet binnen de aanvullende termijn levert, heeft de consument het recht de overeenkomst te beëindigen.

Het eerste lid van deze paragraaf is niet van toepassing op verkoopovereenkomsten waarbij de beoefenaar van een vrij beroep heeft geweigerd de goederen te leveren, of waarbij de levering binnen de overeengekomen levertermijn essentieel is, alle omstandigheden rond de sluiting van de overeenkomst in aanmerking genomen, dan wel waarbij de consument de beoefenaar van een vrij beroep vóór de sluiting van de overeenkomst ervan in kennis stelt dat levering uiterlijk op of op een bepaalde datum essentieel is. In deze gevallen, als de beoefenaar van een vrij beroep de goederen niet op het met de consument overeengekomen tijdstip of binnen de in paragraaf 1 bepaalde termijn levert, heeft de consument het recht de overeenkomst onverwijld te beëindigen. § 3. Bij beëindiging van de overeenkomst vergoedt de beoefenaar van een vrij beroep onverwijld alle uit hoofde van de overeenkomst betaalde bedragen. § 4. Dit artikel is van toepassing onverminderd de gemeenrechtelijke sancties.

Art. XIV. 25. Voor overeenkomsten waarbij de beoefenaar van een vrij beroep de goederen opstuurt naar de consument, gaat het risico van verlies of beschadiging van de goederen over op de consument zodra hij of een door hem aangewezen derde partij, die niet de vervoerder is, de goederen fysiek in bezit heeft gekregen. Het risico gaat echter over op de consument bij levering aan de vervoerder, als deze van de consument de opdracht heeft gekregen de goederen te vervoeren en deze keuze niet door de beoefenaar van een vrij beroep was geboden, onverminderd de rechten van de consument ten aanzien van de vervoerder.

Hoofdstuk 2. Overeenkomsten op afstand Art. XIV. 26. § 1, Dit hoofdstuk is niet van toepassing op overeenkomsten opgesteld door een notaris of door een gerechtsdeurwaarder in hun hoedanigheid van openbaar ambtenaar. § 2. Dit hoofdstuk is evenmin van toepassing op overeenkomsten met betrekking tot juridische bijstand geleverd door een advocaat met toepassing van Boek IIIbis van het Gerechtelijk Wetboek.

Art. XIV. 27. § 1. Voordat de consument door een overeenkomst op afstand daartoe gebonden is, verstrekt de beoefenaar van een vrij beroep de consument op duidelijke en begrijpelijke wijze de volgende informatie : 1° de voornaamste kenmerken van de goederen en de diensten voor zover aangepast is aan de gebruikte drager en de goederen of diensten;2° de identiteit van de beoefenaar van een vrij beroep, onder meer zijn ondernemingsnummer, zijn naam;3° het geografisch adres waar de beoefenaar van een vrij beroep gevestigd is, het telefoonnummer, fax en e-mailadres van de beoefenaar van een vrij beroep, indien beschikbaar, zodat de consument snel contact met de beoefenaar van een vrij beroep kan opnemen en er efficiënt mee kan communiceren alsmede, desgevallend, het geografische adres en de identiteit van de beoefenaar van een vrij beroep voor wiens rekening hij optreedt;4° wanneer dat verschilt van het overeenkomstig punt 3° verstrekte adres, het geografische adres van de vestiging van de beoefenaar van een vrij beroep, en desgevallend dat van de beoefenaar van een vrij beroep voor wiens rekening hij optreedt, waaraan de consument eventuele klachten kan richten;5° de totale prijs van de goederen of diensten, met inbegrip van alle belastingen, of, als door de aard van het goed of de dienst de prijs redelijkerwijs niet vooraf kan worden berekend, de manier waarop de prijs moet worden berekend, en, desgevallend, alle extra kosten of, indien deze kosten redelijkerwijs niet vooraf kunnen worden berekend, het feit dat er eventueel dergelijke extra kosten verschuldigd kunnen zijn.In het geval van een overeenkomst van onbepaalde duur of een overeenkomst die een abonnement inhoudt, omvat de totale prijs de totale kosten per factureringsperiode. Indien voor dergelijke overeenkomsten een vast tarief van toepassing is, omvat de totale prijs ook de totale maandelijkse kosten. Indien de totale kosten niet redelijkerwijze vooraf kunnen worden berekend, wordt de manier waarop de prijs moet worden berekend, meegedeeld; 6° de kosten voor het gebruik van technieken voor communicatie op afstand voor het sluiten van de overeenkomst wanneer deze kosten op een andere grondslag dan het basistarief worden berekend;7° de wijze van betaling, levering, uitvoering, de termijn waarbinnen de beoefenaar van een vrij beroep zich verbindt het goed te leveren of de diensten te verlenen en, desgevallend, het beleid van de beoefenaar van een vrij beroep inzake klachtenbehandeling;8° wanneer een herroepingsrecht bestaat, de voorwaarden, de termijn en de modaliteiten voor de uitoefening van dat recht overeenkomstig artikel XIV.31, § 1, alsmede het modelformulier voor herroeping opgenomen als bijlage 2 bij dit boek; 9° desgevallend, het feit dat de consument de kosten van het terugzenden van de goederen zal moeten dragen in geval van herroeping en, indien de goederen door hun aard niet per gewone post kunnen worden teruggezonden, de kosten van het terugzenden van de goederen;10° ingeval de consument het herroepingsrecht uitoefent nadat hij een verzoek overeenkomstig artikel XIV.28, § 8, heeft gedaan, dat de consument gebonden is de beoefenaar van een vrij beroep zijn redelijke kosten te vergoeden overeenkomstig artikel XIV. 33, § 3; 11° indien er niet voorzien is in een herroepingsrecht overeenkomstig artikel XIV.35, de informatie dat de consument geen herroepingsrecht heeft of, desgevallend, de omstandigheden waarin de consument zijn herroepingsrecht verliest; 12° een herinnering aan het bestaan van de wettelijke waarborg van conformiteit van de goederen;13° desgevallend, het bestaan en de voorwaarden van bijstand aan de consument na verkoop, diensten na verkoop en commerciële garanties;14° desgevallend, het bestaan van relevante gedragscodes en hoe kopieën daarvan verkrijgbaar zijn;15° de duur van de overeenkomst, desgevallend, of, wanneer de overeenkomst van onbepaalde duur is of automatisch verlengd wordt, de voorwaarden voor het opzeggen van de overeenkomst;16° desgevallend, de minimumduur van de verplichtingen van de consument uit hoofde van de overeenkomst;17° desgevallend, het bestaan en de voorwaarden van waarborgsommen of andere financiële garanties die de consument op verzoek van de beoefenaar van een vrij beroep moet betalen of bieden;18° desgevallend, de functionaliteit van digitale inhoud met inbegrip van toepasselijke technische beveiligingsvoorzieningen;19° desgevallend, de relevante interoperabiliteit van digitale inhoud met hardware en software waarvan de beoefenaar van een vrij beroep op de hoogte is of redelijkerwijs kan worden verondersteld op de hoogte te zijn;20° desgevallend, de mogelijkheid van toegang tot buitengerechtelijke klachten- en geschillenbeslechtingsprocedures waaraan de beoefenaar van een vrij beroep is onderworpen, en de wijze waarop daar toegang toe is. § 2. De in paragraaf 1, 8°, 9° en 10°, bedoelde informatie kan worden verstrekt door middel van de modelinstructies voor herroeping vermeld in bijlage 1 bij dit boek. De beoefenaar van een vrij beroep die deze instructies correct ingevuld aan de consument heeft verstrekt, heeft voldaan aan de informatievoorschriften vastgelegd in paragraaf 1, 8°, 9° en 10°. § 3. De in paragraaf 1 bedoelde informatie vormt een integraal onderdeel van de overeenkomst op afstand en wordt niet gewijzigd, tenzij de partijen bij de overeenkomst uitdrukkelijk anders overeenkomen. § 4. Indien de beoefenaar van een vrij beroep niet voldaan heeft aan de informatievoorschriften betreffende extra lasten en andere kosten zoals bedoeld in paragraaf 1, 5°, of betreffende de kosten van het terugzenden van de goederen zoals bedoeld in paragraaf 1, 9°, draagt de consument deze lasten of kosten niet. § 5. De bewijslast voor de naleving van de in dit artikel neergelegde informatievoorschriften ligt bij de beoefenaar van een vrij beroep.

Art. XIV. 28. § 1. De beoefenaar van een vrij beroep verstrekt de in artikel XIV. 27, § 1, genoemde informatie aan de consument of stelt deze beschikbaar, op een wijze die passend is voor de gebruikte techniek voor communicatie op afstand, in een duidelijke en begrijpelijke taal. Voor zover deze informatie op een duurzame gegevensdrager wordt verstrekt, is zij in leesbare vorm. § 2. Indien een overeenkomst op afstand die op elektronische wijze wordt gesloten een betalingsverplichting voor de consument inhoudt, wijst de beoefenaar van een vrij beroep de consument op duidelijke en in het oog springende manier en onmiddellijk voordat de consument zijn bestelling plaatst, op de in artikel XIV. 27, § 1, 1°, 5°, 15° en 16°, genoemde informatie.

De beoefenaar van een vrij beroep ziet erop toe dat de consument bij het plaatsen van zijn bestelling, uitdrukkelijk erkent dat de bestelling een betalingsverplichting inhoudt. Indien het plaatsen van een bestelling inhoudt dat een knop of een soortgelijke functie moet worden aangeklikt, wordt de knop of soortgelijke functie op een goed leesbare wijze aangemerkt met alleen de woorden "bestelling met betalingsverplichting" of een overeenkomstige ondubbelzinnige formulering waaruit blijkt dat het plaatsen van de bestelling een verplichting inhoudt om de beoefenaar van een vrij beroep te betalen.

Indien aan de bepalingen van dit lid niet is voldaan is de consument niet door de overeenkomst of de bestelling gebonden. § 3. Op de websites waarop handel wordt gedreven wordt uiterlijk aan het begin van het bestelproces duidelijk en leesbaar aangegeven of er beperkingen gelden voor de levering en welke betaalmiddelen worden aanvaard. § 4. Wanneer de overeenkomst gesloten wordt met behulp van een techniek voor communicatie op afstand die beperkte ruimte of tijd biedt voor het tonen van de informatie, verstrekt de beoefenaar van een vrij beroep, via die specifieke techniek voordat de overeenkomst gesloten wordt, ten minste de precontractuele informatie betreffende de voornaamste kenmerken van de goederen of de diensten, de identiteit van de beoefenaar van een vrij beroep, de totale prijs, het herroepingsrecht, de duur van de overeenkomst en, in geval van overeenkomsten voor onbepaalde tijd, de voorwaarden om de overeenkomst op te zeggen, zoals bedoeld in artikel XIV. 27, § 1, 1°, 2°, 5°, 8° en 15°. De overige in artikel XIV. 27, § 1, bedoelde informatie wordt door de beoefenaar van een vrij beroep verstrekt, overeenkomstig paragraaf 1 van dit artikel. § 5. Onverminderd paragraaf 4 maakt de beoefenaar van een vrij beroep, indien hij de consument opbelt met het oogmerk een overeenkomst op afstand te sluiten, aan het begin van het gesprek met de consument, zijn identiteit, en desgevallend, de identiteit van de persoon namens wie hij opbelt, alsmede het doel van de oproep kenbaar. § 6. De Koning kan, voor de sectoren van de professionele activiteit of voor de categorieën van producten die Hij aanwijst, bepalen dat wanneer een overeenkomst per telefoon wordt gesloten, de beoefenaar van een vrij beroep het aanbod moet bevestigen aan de consument, die alleen gebonden is nadat hij het aanbod heeft getekend of zijn schriftelijke instemming heeft gestuurd. Dergelijke bevestiging kan, desgevallend, worden gedaan op een duurzame gegevensdrager. § 7. De beoefenaar van een vrij beroep verstrekt de consument op een duurzame gegevensdrager de bevestiging van de gesloten overeenkomst binnen een redelijke periode na sluiting van de overeenkomst en uiterlijk bij de levering van de goederen of voordat de uitvoering van de dienst begint.

Deze bevestiging omvat : a) alle in artikel XIV.27, § 1, bedoelde informatie, tenzij de beoefenaar van een vrij beroep die informatie al vóór de sluiting van de overeenkomst op afstand op een duurzame gegevensdrager aan de consument heeft verstrekt, en b) desgevallend, de bevestiging van de uitdrukkelijke voorafgaande toestemming en de erkenning van de consument overeenkomstig artikel XIV.35, 8°. § 8. Indien de consument wenst dat de verrichting van diensten aanvangt tijdens de in artikel XIV. 29, § 2, bepaalde herroepingstermijn, eist de beoefenaar van een vrij beroep dat de consument daar uitdrukkelijk om verzoekt.

Art. XIV. 29. § 1. Onverminderd artikel XIV. 35 beschikt de consument over een termijn van 14 dagen om de overeenkomst op afstand zonder opgave van redenen te herroepen, en zonder andere kosten te moeten dragen dan die welke in artikel XIV. 32, § 2, en artikel XIV. 33 zijn voorzien. § 2. Onverminderd artikel XIV. 30, verstrijkt de in paragraaf 1 bedoelde herroepingstermijn 14 dagen na : 1° voor dienstenovereenkomsten, de dag waarop de overeenkomst wordt gesloten;2° voor verkoopovereenkomsten, de dag waarop de consument of een door de consument aangewezen derde partij, die niet de vervoerder is, de goederen fysiek in bezit neemt of : a) indien de consument in dezelfde bestelling meerdere goederen heeft besteld die afzonderlijk worden geleverd, de dag waarop de consument of een door de consument aangewezen derde partij, die niet de vervoerder is, het laatste goed fysiek in bezit neemt;b) indien de levering van een goed bestaat uit verschillende zendingen of onderdelen, de dag waarop de consument of een door de consument aangewezen derde partij, die niet de vervoerder is, de laatste zending of het laatste onderdeel fysiek in bezit neemt;c) voor overeenkomsten betreffende regelmatige levering van goederen gedurende een bepaalde periode, de dag waarop de consument of een door de consument aangewezen derde partij, die niet de vervoerder is, het eerste goed fysiek in bezit neemt.3° wat betreft overeenkomsten voor de levering van water, gas of elektriciteit, die niet gereed voor verkoop zijn gemaakt in een beperkt volume of in een bepaalde hoeveelheid, van stadsverwarming, de dag van de sluiting van de overeenkomst. Art. XIV. 30. Indien de beoefenaar van een vrij beroep de consument niet de ingevolge artikel XIV. 27, § 1, 8°, verplichte informatie over het herroepingsrecht heeft verstrekt, loopt de herroepingstermijn af twaalf maanden na het einde van de oorspronkelijke, overeenkomstig artikel XIV. 29, § 2, vastgestelde herroepingstermijn.

Indien de beoefenaar van een vrij beroep de in het eerste lid van dit artikel bedoelde informatie aan de consument heeft verstrekt binnen twaalf maanden na de in artikel XIV. 29, § 2, bedoelde dag, verstrijkt de herroepingstermijn 14 dagen na de dag waarop de consument die informatie heeft ontvangen.

Art. XIV. 31. § 1. Voor het verstrijken van de herroepingstermijn stelt de consument de beoefenaar van een vrij beroep op de hoogte van zijn beslissing de overeenkomst te herroepen. Daartoe kan de consument : 1° gebruikmaken van het modelformulier voor herroeping, opgenomen in bijlage 2, bij dit boek, of 2° een andere ondubbelzinnige verklaring afgeven waarin hij verklaart de overeenkomst te herroepen. § 2. De consument heeft zijn herroepingsrecht binnen de in artikel XIV. 29, § 2 en artikel XIV. 30, bedoelde herroepingstermijn uitgeoefend indien de consument de mededeling betreffende de uitoefening van het herroepingsrecht verzendt voordat deze termijn is verstreken. § 3. De beoefenaar van een vrij beroep kan, naast de in paragraaf 1 bedoelde mogelijkheden, de consument de mogelijkheid bieden het modelformulier voor herroeping opgenomen in bijlage 2 bij dit boek, of een andere ondubbelzinnige verklaring op de website van de beoefenaar van een vrij beroep elektronisch in te vullen en toe te zenden. In deze gevallen deelt de beoefenaar van een vrij beroep de consument onverwijld op een duurzame gegevensdrager de bevestiging van de ontvangst van de herroeping mee. § 4. De bewijslast ten aanzien van de uitoefening van het herroepingsrecht overeenkomstig dit artikel ligt bij de consument.

Art. XIV. 32. § 1. De beoefenaar van een vrij beroep vergoedt alle van de consument ontvangen betalingen, inclusief, desgevallend, de leveringskosten, onverwijld en in elk geval 14 dagen na de dag waarop ze wordt geïnformeerd van de beslissing van de consument om de overeenkomst overeenkomstig artikel XIV. 31 te herroepen.

De beoefenaar van een vrij beroep verricht de terugbetaling als bedoeld in het eerste lid onder gebruikmaking van hetzelfde betaalmiddel als hetgeen door de consument tijdens de oorspronkelijke transactie werd gebruikt, tenzij de consument uitdrukkelijk met een ander betaalmiddel heeft ingestemd en met dien verstande dat de consument als gevolg van zulke terugbetaling geen kosten mag hebben. § 2. Onverminderd paragraaf 1 wordt van de beoefenaar van een vrij beroep niet verlangd de bijkomende kosten terug te betalen, als de consument uitdrukkelijk voor een andere wijze van levering dan de door de beoefenaar van een vrije beroep aangeboden goedkoopste standaardlevering heeft gekozen. § 3. Behoudens wanneer de beoefenaar van een vrij beroep heeft aangeboden de goederen zelf af te halen, mag de beoefenaar van een vrij beroep, voor wat betreft verkoopovereenkomsten, wachten met de terugbetaling totdat zij alle goederen heeft teruggekregen, of totdat de consument heeft aangetoond dat hij de goederen heeft teruggezonden, naar gelang welk tijdstip eerst valt.

Art. XIV. 33. § 1. Onverwijld en in elk geval binnen 14 dagen na de dag waarop hij zijn beslissing om de overeenkomst te herroepen overeenkomstig artikel XIV. 31 aan de beoefenaar van een vrij beroep heeft meegedeeld, zendt de consument de goederen terug of overhandigt die aan de beoefenaar van een vrij beroep of aan een persoon die door de beoefenaar van een vrij beroep gemachtigd is om de goederen in ontvangst te nemen, tenzij de beoefenaar van een vrij beroep aangeboden heeft de goederen zelf af te halen. De termijn is in acht genomen wanneer de consument de goederen terugstuurt voordat de termijn van 14 dagen is verstreken.

De consument draagt alleen de directe kosten van het terugzenden van de goederen, tenzij de beoefenaar van een vrij beroep ermee instemt deze kosten te dragen of de beoefenaar van een vrij beroep heeft nagelaten de consument mee te delen dat deze laatste de kosten moet dragen. § 2. De consument is alleen aansprakelijk voor de waardevermindering van de goederen die het gevolg is van het behandelen van de goederen dat verder gaat dan nodig was om de aard, de kenmerken en de werking van de goederen vast te stellen. De consument is in geen geval aansprakelijk voor waardevermindering van de goederen wanneer de beoefenaar van een vrij beroep heeft nagelaten om overeenkomstig artikel XIV. 27, § 1, 8°, informatie over het herroepingsrecht te verstrekken. § 3. Indien een consument het herroepingsrecht uitoefent nadat hij een verzoek overeenkomstig artikel XIV. 28, § 8, heeft gedaan, betaalt de consument de beoefenaar van een vrij beroep een bedrag dat evenredig is aan hetgeen reeds is geleverd op het moment dat de consument de beoefenaar van een vrij beroep ervan in kennis heeft gesteld dat hij zijn herroepingsrecht uitoefent, vergeleken met de volledige uitoefening van de overeenkomst. Het evenredige bedrag dat de consument aan de beoefenaar van een vrij beroep moet betalen wordt berekend op grondslag van de totale prijs zoals vastgelegd in de overeenkomst. Als de totale prijs excessief is, wordt het evenredige bedrag berekend op grondslag van de marktwaarde van het geleverde. § 4. De consument draagt geen enkele kost voor : 1° de uitvoering van diensten die geheel of ten dele, tijdens de herroepingstermijn zijn verleend, indien a) de beoefenaar van een vrij beroep heeft nagelaten de informatie overeenkomstig artikel XIV.27, § 1, 8° of 10° te verstrekken, of b) de consument er niet uitdrukkelijk om heeft verzocht met de uitvoering van de dienst te beginnen tijdens de herroepingstermijn overeenkomstig artikel XIV.28, § 8; of 2° de volledige of gedeeltelijke levering van digitale inhoud die niet op een materiële drager is geleverd, indien : a) de consument er van te voren niet uitdrukkelijk mee heeft ingestemd dat de uitvoering kan beginnen vóór het einde van de in artikel XIV. 29 bedoelde periode van 14 dagen; of b) de consument niet heeft erkend zijn recht op herroeping te verliezen bij het verlenen van zijn toestemming, of c) de beoefenaar van een vrij beroep heeft nagelaten bevestiging te verstrekken overeenkomstig artikel XIV.28, § 7. § 5. Tenzij anders bepaald in artikel XIV. 32, § 2, en in dit artikel, kan de consument in geen enkel opzicht aansprakelijk worden gesteld ingevolge de uitoefening van zijn herroepingsrecht.

Art. XIV. 34. § 1. De uitoefening van het herroepingsrecht beëindigt de verplichting voor de partijen om : 1° de overeenkomst op afstand uit te voeren, of 2° een overeenkomst op afstand te sluiten, in het geval de consument een aanbod heeft gedaan. § 2. Onverminderd artikel 24, eerste en tweede lid, van de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet stelt de uitoefening door de consument van zijn herroepingsrecht voor een overeenkomst op afstand overeenkomstig de artikelen XIV. 29 tot en met XIV. 34, § 1, automatisch een einde aan elke aanvullende overeenkomst, zonder kosten voor de consument, behoudens de kosten bedoeld in artikel XIV. 32, § 2, en artikel XIV. 33.

Art. XIV. 35. De consument kan het herroepingsrecht waarin artikel XIV. 29 voorziet niet uitoefenen voor : 1° dienstenovereenkomsten na volledige uitvoering van de dienst als de uitvoering is begonnen met uitdrukkelijke voorafgaande instemming van de consument, en mits de consument heeft erkend dat hij zijn herroepingsrecht verliest zodra de beoefenaar van een vrij beroep de overeenkomst volledig heeft uitgevoerd;2° de levering of verstrekking van goederen of diensten waarvan de prijs gebonden is aan schommelingen op de financiële markt waarop de beoefenaar van een vrij beroep geen invloed heeft en die zich binnen de herroepingstermijn kunnen voordoen;3° de levering van volgens specificaties van de consument vervaardigde goederen, of die duidelijk voor een specifieke persoon bestemd zijn;4° de levering van goederen die snel bederven of met een beperkte houdbaarheid;5° de levering van verzegelde goederen die niet geschikt zijn om te worden teruggezonden om redenen van gezondheidsbescherming of hygiëne en waarvan de verzegeling na de levering is verbroken;6° de levering van goederen die na levering door hun aard onherroepelijk vermengd zijn met andere producten;7° overeenkomsten waarbij de consument de beoefenaar van een vrij beroep specifiek verzocht heeft hem te bezoeken om daar dringende herstellingen of onderhoud te verrichten;wanneer echter de beoefenaar van een vrij beroep bij een dergelijk bezoek aanvullende diensten verleent waar de consument niet expliciet om heeft gevraagd, of andere goederen levert dan vervangstukken die noodzakelijk gebruikt worden om het onderhoud of de herstellingen uit te voeren, is het herroepingsrecht op die aanvullende diensten of goederen van toepassing; 8° de levering van digitale inhoud die niet op een materiële drager is geleverd, als de uitvoering is begonnen met uitdrukkelijke voorafgaande toestemming van de consument en mits de consument heeft erkend dat hij zijn herroepingsrecht daarmee verliest. Art. XIV. 36. Het komt aan de beoefenaar van een vrij beroep toe het bewijs te leveren dat ze heeft voldaan aan de verplichtingen inzake de informatie aan de consument, de naleving van de termijnen, de toestemming van de consument met het sluiten van de overeenkomst en, desgevallend, met de uitvoering ervan gedurende de herroepingstermijn.

Art. XIV. 37. De bedingen en voorwaarden, of de combinaties van bedingen en voorwaarden die ertoe strekken de bewijslast voor de naleving van alle of een deel van de in dit hoofdstuk bedoelde verplichtingen die rusten op de beoefenaar van een vrij beroep op de consument te leggen, zijn verboden en nietig.

Elk beding waarbij de consument verzaakt aan het voordeel van de rechten die hem door deze afdeling worden toegekend, wordt voor niet geschreven gehouden.

Elk beding dat de wet van een staat die geen lid is van de Europese Unie op de overeenkomst toepasselijk verklaart, is verboden en nietig voor wat de in deze afdeling geregelde aangelegenheden betreft, wanneer bij gebreke van dat beding de wet van een lidstaat van de Europese Unie van toepassing zou zijn en die wet de consumenten in de genoemde aangelegenheden een hogere bescherming zou bieden.

Hoofdstuk 3. Buiten de gebruikelijke plaats van beroepsuitoefening gesloten overeenkomsten Art. XIV. 38. § 1. Dit hoofdstuk is niet van toepassing op overeenkomsten opgesteld door een notaris of door een gerechtsdeurwaarder in hun hoedanigheid van openbaar ambtenaar. § 2. Dit hoofdstuk is evenmin van toepassing op overeenkomsten met betrekking tot juridische bijstand geleverd door een advocaat met toepassing van Boek IIIbis van het Gerechtelijk Wetboek.

Art. XIV. 39. § 1. Voordat de consument door een buiten de gebruikelijke plaats van beroepsuitoefening gesloten overeenkomst, daartoe gebonden is, verstrekt de beoefenaar van een vrij beroep de consument op duidelijke en begrijpelijke wijze de volgende informatie : 1° de voornaamste kenmerken van de goederen en de diensten voor zover aangepast is aan de gebruikte drager en de goederen of diensten;2° de identiteit van de beoefenaar van een vrij beroep, onder meer zijn ondernemingsnummer, zijn naam;3° het geografisch adres waar de beoefenaar van een vrij beroep gevestigd is, het telefoonnummer, fax en e-mailadres van de beoefenaar van een vrij beroep, indien beschikbaar, zodat de consument snel contact met de beoefenaar van een vrij beroep kan opnemen en er efficiënt mee kan communiceren alsmede, indien van toepassing, het geografisch adres en de identiteit van de beoefenaar van een vrij beroep voor wiens rekening hij optreedt;4° wanneer dat verschilt van het overeenkomstig punt 3° verstrekte adres, het geografisch adres van de vestiging van de beoefenaar van een vrij beroep, en desgevallend dat van de beoefenaar van een vrij beroep voor wiens rekening hij optreedt, waaraan de consument eventuele klachten kan richten;5° de totale prijs van de goederen of diensten, met inbegrip van alle belastingen, of, als door de aard van het goed of de dienst de prijs redelijkerwijze niet vooraf kan worden berekend, de manier waarop de prijs moet worden berekend en, desgevallend, alle extra kosten of, indien deze kosten redelijkerwijs niet vooraf kunnen worden berekend, het feit dat er eventueel dergelijke extra kosten verschuldigd zijn. In het geval van een overeenkomst die een abonnement inhoudt, omvat de totale prijs de totale kosten per factureringsperiode. Indien voor dergelijke overeenkomsten een vast tarief van toepassing is, omvat de totale prijs ook de totale maandelijkse kosten. Indien de totale kosten niet redelijkerwijze vooraf kunnen worden berekend, wordt de manier waarop de prijs moet worden berekend, meegedeeld; 6° de wijze van betaling, levering, uitvoering, de termijn waarbinnen de beoefenaar van een vrij beroep zich verbindt het goed te leveren of de diensten te verlenen, en desgevallend, het beleid van de beoefenaar van een vrij beroep inzake klachtenbehandeling;7° wanneer een herroepingsrecht bestaat, de voorwaarden, de termijn en de modaliteiten voor de uitoefening van dat recht overeenkomstig artikel XIV.43, § 1, alsmede het modelformulier voor herroeping opgenomen in bijlage 2 bij dit boek; 8° desgevallend, het feit dat de consument de kosten van het terugzenden van de goederen zal moeten dragen in geval van herroeping;9° ingeval de consument het herroepingsrecht uitoefent nadat hij een verzoek overeenkomstig artikel XIV.40, § 2, tweede lid, heeft gedaan, dat de consument gebonden is de beoefenaar van een vrij beroep zijn redelijke kosten te vergoeden overeenkomstig artikel XIV. 45, § 3; 10° indien er niet voorzien is in een herroepingsrecht overeenkomstig artikel XIV.47, de informatie dat de consument geen herroepingsrecht heeft of, desgevallend, de omstandigheden waarin de consument zijn herroepingsrecht verliest; 11° een herinnering aan het bestaan van de wettelijke waarborg van conformiteit van de goederen;12° desgevallend, het bestaan en de voorwaarden van bijstand aan de consument na verkoop, diensten na verkoop en commerciële garanties;13° desgevallend, het bestaan van relevante deontologische gedragscodes en hoe daarvan kopie verkrijgbaar is;14° desgevallend, de duur van de overeenkomst of, wanneer de overeenkomst van onbepaalde duur is of automatisch verlengd wordt, de voorwaarden voor het opzeggen van de overeenkomst;15° desgevallend, de minimumduur van de verplichtingen van de consument uit hoofde van de overeenkomst;16° desgevallend, het bestaan en de voorwaarden van waarborgsommen of andere financiële garanties die de consument op verzoek van de beoefenaar van een vrij beroep moet betalen of bieden;17° desgevallend, de functionaliteit van digitale inhoud met inbegrip van toepasselijke technische beveiligingsvoorzieningen;18° desgevallend, de relevante interoperabiliteit van digitale inhoud met hardware en software waarvan de beoefenaar van een vrij beroep op de hoogte is of redelijkerwijs kan worden verondersteld op de hoogte te zijn;19° desgevallend, de mogelijkheid van toegang tot buitengerechtelijke klachten- en geschillenbeslechtingsprocedures waaraan de beoefenaar van een vrij beroep is onderworpen, en de wijze waarop daar toegang toe is. § 2. De in paragraaf 1, onder 7°, 8° en 9° , bedoelde informatie kan worden verstrekt door middel van de modelinstructies voor herroeping vermeld in het model opgenomen als bijlage 1 bij dit boek. De beoefenaar van een vrij beroep die deze instructies correct ingevuld aan de consument heeft verstrekt, heeft voldaan aan de informatievoorschriften vastgelegd in paragraaf 1, onder 7°, 8° en 9° . § 3. De in paragraaf 1 bedoelde informatie vormt een integraal onderdeel van de buiten de gebruikelijke plaats van beroepsuitoefening gesloten overeenkomst en wordt niet gewijzigd, tenzij de partijen bij de overeenkomst uitdrukkelijk anders overeenkomen. § 4. Indien de beoefenaar van een vrij beroep niet voldaan heeft aan de informatievoorschriften betreffende extra lasten en andere kosten zoals bedoeld in paragraaf 1, 5°, of betreffende de kosten van het terugzenden van de goederen zoals bedoeld in paragraaf 1, 8°, draagt de consument deze lasten of kosten niet. § 5. De bewijslast voor de naleving van de in dit artikel neergelegde informatievoorschriften ligt bij de beoefenaar van een vrij beroep.

Art. XIV. 40. § 1. De beoefenaar van een vrij beroep verstrekt de in artikel XIV. 39, § 1, genoemde informatie aan de consument op papier of, indien de consument hiermee instemt, op een andere duurzame gegevensdrager. Die informatie wordt verstrekt in een leesbare vorm en in een duidelijke en begrijpelijke taal. § 2. De beoefenaar van een vrij beroep verstrekt de consument een kopie van de ondertekende overeenkomst of de bevestiging van de overeenkomst op papier of, indien de consument hiermee instemt, op een andere duurzame gegevensdrager, desgevallend met inbegrip van de bevestiging van de uitdrukkelijke voorafgaande toestemming en de erkenning van de consument overeenkomstig artikel XIV. 47, 8°.

Indien de consument wenst dat de verrichting van diensten aanvangt tijdens de in artikel XIV. 41, § 2, voorziene herroepingstermijn, eist de beoefenaar van een vrij beroep dat de consument daar uitdrukkelijk om verzoekt op een duurzame gegevensdrager.

Art. XIV. 41. § 1. Onverminderd artikel XIV. 47 beschikt de consument over een termijn van 14 dagen om de buiten de gebruikelijke plaats van beroepsuitoefening gesloten overeenkomst zonder opgave van redenen te herroepen, en zonder andere kosten te moeten dragen dan die welke in artikel XIV. 44, § 1, tweede lid, en artikel XIV. 45 zijn vastgesteld. § 2. Onverminderd artikel XIV. 42 verstrijkt de in paragraaf 1 bedoelde herroepingstermijn 14 dagen na : 1° voor dienstenovereenkomsten, de dag waarop de overeenkomst wordt gesloten;2° voor verkoopovereenkomsten, de dag waarop de consument of een door de consument aangewezen derde partij, die niet de vervoerder is, de goederen fysiek in bezit neemt of : a) indien de consument in dezelfde bestelling meerdere goederen heeft besteld die afzonderlijk worden geleverd, de dag waarop de consument of een door de consument aangewezen derde partij, die niet de vervoerder is, het laatste goed fysiek in bezit neemt;b) indien de levering van een goed bestaat uit verschillende zendingen of onderdelen, de dag waarop de consument of een door de consument aangewezen derde partij, die niet de vervoerder is, de laatste zending of het laatste onderdeel fysiek in bezit neemt;c) voor overeenkomsten betreffende regelmatige levering van goederen gedurende een bepaalde periode, de dag waarop de consument of een door de consument aangewezen derde partij, die niet de vervoerder is, het eerste goed fysiek in bezit neemt. Onder geen enkel voorwendsel mag een voorschot of betaling, in welke vorm ook, van de consument worden geëist noch ontvangen voor het verstrijken van een termijn van zeven werkdagen, te rekenen vanaf de dag volgend op de dag van de ondertekening van de overeenkomst. Dit lid is niet van toepassing op buiten verkoopruimten gesloten overeenkomst gesloten in salons, beurzen en tentoonstellingen.

Art. XIV. 42. Indien de beoefenaar van een vrij beroep de consument niet de ingevolge artikel XIV. 39, § 1, 7°, verplichte informatie over het herroepingsrecht heeft verstrekt, loopt de herroepingstermijn af twaalf maanden na het einde van de oorspronkelijke in artikel XIV. 41, § 2, vastgestelde herroepingstermijn.

Indien de beoefenaar van een vrij beroep de in het eerste lid van dit artikel bedoelde informatie aan de consument heeft verstrekt binnen twaalf maanden na de in artikel XIV. 41, § 2, bedoelde dag, verstrijkt de herroepingstermijn veertien dagen na de dag waarop de consument die informatie heeft ontvangen.

Art. XIV. 43. § 1. Voor het verstrijken van de herroepingstermijn stelt de consument de beoefenaar van een vrij beroep op de hoogte van zijn beslissing de overeenkomst te herroepen. Daartoe kan de consument : 1° gebruikmaken van het modelformulier voor herroeping opgenomen in bijlage 2 bij dit boek, of 2° een andere ondubbelzinnige verklaring afgeven waarin hij verklaart de overeenkomst te herroepen. § 2. De consument heeft zijn herroepingsrecht binnen de in artikel XIV. 41, § 2, en artikel XIV. 42, bedoelde herroepingstermijn uitgeoefend indien de consument de mededeling betreffende de uitoefening van het herroepingsrecht verzendt voordat deze termijn is verstreken. § 3. De beoefenaar van een vrij beroep kan, naast de in paragraaf 1 bedoelde mogelijkheden, de consument de mogelijkheid bieden om het modelformulier voor herroeping opgenomen in bijlage 2 bij dit boek, of een andere ondubbelzinnige verklaring op de website van de beoefenaar van een vrij beroep elektronisch in te vullen en toe te zenden. In deze gevallen deelt de beoefenaar van een vrij beroep de consument onverwijld en op een duurzame gegevensdrager de bevestiging van de ontvangst van de herroeping mee. § 4. De bewijslast ten aanzien van de uitoefening van het herroepingsrecht overeenkomstig dit artikel ligt bij de consument.

Art. XIV. 44. § 1. De beoefenaar van een vrij beroep vergoedt alle van de consument ontvangen betalingen, inclusief, desgevallend, de leveringskosten, onverwijld en in elk geval veertien dagen na de dag waarop hij wordt geïnformeerd van de beslissing van de consument om de overeenkomst overeenkomstig artikel XIV. 43 te herroepen.

De beoefenaar van een vrij beroep verricht de terugbetaling als bedoeld in het eerste lid onder gebruikmaking van hetzelfde betaalmiddel als hetgeen door de consument tijdens de oorspronkelijke transactie werd gebruikt, tenzij de consument uitdrukkelijk met een ander betaalmiddel heeft ingestemd en met dien verstande dat de consument als gevolg van zulke terugbetaling geen kosten mag hebben. § 2. Onverminderd paragraaf 1 wordt van de beoefenaar van een vrij beroep niet verlangd de bijkomende kosten terug te betalen, als de consument uitdrukkelijk voor een andere wijze van levering dan de door de beoefenaar van een vrij beroep geboden goedkoopste standaardlevering heeft gekozen. § 3. Behoudens wanneer de beoefenaar van een vrij beroep heeft aangeboden zelf de goederen af te halen, mag de beoefenaar van een vrij beroep, voor wat betreft verkoopovereenkomsten, wachten met de terugbetaling totdat hij alle goederen heeft teruggekregen, of totdat de consument heeft aangetoond dat hij de goederen heeft teruggezonden, naar gelang welk tijdstip eerst valt.

Art. XIV. 45. § 1. Onverwijld en in elk geval binnen 14 dagen na de dag waarop hij zijn beslissing om de overeenkomst te herroepen overeenkomstig artikel XIV. 43 aan de beoefenaar van een vrij beroep heeft meegedeeld, zendt de consument de goederen terug of overhandigt die aan de beoefenaar van een vrij beroep of aan een persoon die door de beoefenaar van een vrij beroep gemachtigd is om de goederen in ontvangst te nemen, tenzij de beoefenaar van een vrij beroep aangeboden heeft de goederen zelf af te halen. De termijn is in acht genomen wanneer de consument de goederen terugstuurt voordat de termijn van 14 dagen is verstreken.

De consument draagt alleen de directe kosten van het terugzenden van de goederen, tenzij de beoefenaar van een vrij beroep ermee instemt deze kosten te dragen of heeft nagelaten de consument mee te delen dat deze laatste de kosten moet dragen.

Indien de goederen bij de consument thuis zijn geleverd bij het sluiten van de overeenkomst, haalt de beoefenaar van een vrij beroep deze op eigen kosten af indien de goederen door hun aard niet per gewone post kunnen worden teruggezonden. § 2. De consument is alleen aansprakelijk voor de waardevermindering van de goederen die het gevolg is van het behandelen van de goederen dat verder gaat dan nodig was om de aard, de kenmerken en de werking van de goederen vast te stellen. De consument is in geen geval aansprakelijk voor waardevermindering van de goederen wanneer de beoefenaar van een vrij beroep heeft nagelaten om overeenkomstig artikel XIV. 39, § 1, 7°, informatie over het herroepingsrecht te verstrekken. § 3. Indien een consument het herroepingsrecht uitoefent nadat hij een uitdrukkelijk verzoek overeenkomstig artikel XIV. 40, § 2, tweede lid, heeft gedaan, betaalt de consument de beoefenaar van een vrij beroep een bedrag dat evenredig is aan hetgeen reeds is geleverd op het moment dat de consument de beoefenaar van een vrij beroep ervan in kennis heeft gesteld dat hij zijn herroepingsrecht uitoefent, vergeleken met de volledige uitoefening van de overeenkomst. Het evenredige bedrag dat de consument aan de beoefenaar van een vrij beroep moet betalen wordt berekend op grondslag van de totale prijs zoals vastgelegd in de overeenkomst. Als de totale prijs excessief is, wordt het evenredige bedrag berekend op grondslag van de marktwaarde van het geleverde. § 4. De consument draagt geen kosten voor : 1° de uitvoering van diensten die geheel of ten dele tijdens de herroepingstermijn zijn verleend, indien : a) de beoefenaar van een vrij beroep heeft nagelaten de informatie overeenkomstig artikel XIV.39, § 1, 7° en 9° te verstrekken, of b) de consument er niet uitdrukkelijk om heeft verzocht met de uitvoering van de dienst te beginnen tijdens de herroepingstermijn overeenkomstig artikel XIV.40, § 2, tweede lid, of 2° de volledige of gedeeltelijke levering van digitale inhoud die niet op een materiële drager is geleverd, indien : a) de consument er van te voren niet uitdrukkelijk mee heeft ingestemd dat de uitvoering kan beginnen vóór het einde van de in artikel XIV. 41 bedoelde periode van 14 dagen, b) de consument niet heeft erkend zijn recht op herroeping te verliezen bij het verlenen van zijn toestemming, of c) de beoefenaar van een vrij beroep heeft niet voldaan aan de verplichtingen van artikel XIV.40, § 2. § 5. Tenzij anders bepaald in artikel XIV. 44, § 2, en in dit artikel, kan de consument in geen enkel opzicht aansprakelijk worden gesteld ingevolge de uitoefening van zijn herroepingsrecht.

Art. XIV. 46. § 1. De uitoefening van het herroepingsrecht beëindigt de verplichting voor de partijen om : 1° de buiten de gebruikelijke plaats van beroepsuitoefening gesloten overeenkomst uit te voeren, of 2° de buiten de gebruikelijke plaats van beroepsuitoefening overeenkomst te sluiten, in het geval de consument een aanbod heeft gedaan. § 2. Onverminderd artikel 24, eerste en tweede lid, van de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet stelt de uitoefening door de consument van zijn herroepingsrecht voor een buiten de gebruikelijke plaats van beroepsuitoefening gesloten overeenkomst overeenkomstig de artikelen XIV. 41 tot en met XIV. 45, automatisch een einde aan elke aanvullende overeenkomst, zonder kosten voor de consument, behoudens de kosten bedoeld in artikel XIV. 44, § 2 en artikel XIV. 45.

Art. XIV. 47. De consument kan het herroepingsrecht waarin artikel XIV. 41 voorziet niet uitoefenen voor : 1° dienstenovereenkomsten na volledige uitvoering van de dienst als de uitvoering is begonnen met uitdrukkelijke voorafgaande instemming van de consument, en mits de consument heeft erkend dat hij zijn herroepingsrecht verliest zodra de beoefenaar van een vrij beroep de overeenkomst volledig heeft uitgevoerd;2° de levering of verstrekking van goederen of diensten waarvan de prijs gebonden is aan schommelingen op de financiële markt waarop de beoefenaar van een vrij beroep geen invloed heeft en die zich binnen de herroepingstermijn kunnen voordoen;3° de levering van volgens specificaties van de consument vervaardigde goederen, of die duidelijk voor een specifieke persoon bestemd zijn;4° de levering van goederen die snel bederven of met een beperkte houdbaarheid;5° de levering van verzegelde goederen die niet geschikt zijn om te worden teruggezonden om redenen van gezondheidsbescherming of hygiëne en waarvan de verzegeling na de levering is verbroken;6° de levering van goederen die na levering door hun aard onherroepelijk vermengd zijn met andere producten;7° overeenkomsten waarbij de consument de beoefenaar van een vrij beroep specifiek verzocht heeft hem te bezoeken om daar dringende herstellingen of onderhoud te verrichten;wanneer echter de beoefenaar van een vrij beroep bij een dergelijk bezoek aanvullende diensten verleent waar de consument niet expliciet om heeft gevraagd, of andere goederen levert dan vervangstukken die noodzakelijk gebruikt worden om het onderhoud of de herstellingen uit te voeren, is het herroepingsrecht op die aanvullende diensten of goederen van toepassing; 8° de levering van digitale inhoud die niet op een materiële drager is geleverd, als de uitvoering is begonnen met uitdrukkelijke voorafgaande toestemming van de consument en mits de consument heeft erkend dat hij zijn herroepingsrecht daarmee verliest;9° de overeenkomsten betreffende de constructie van nieuwe gebouwen en de ingrijpende verbouwing van bestaande gebouwen. Hoofdstuk 4. Gezamenlijk aanbod Art. XIV. 48. Het gezamenlijk aanbod aan de consument is toegelaten voor zover het geen oneerlijke beroepspraktijk in de zin van de artikelen XIV. 60 en volgende uitmaakt.

Hoofdstuk 5. Onrechtmatige bedingen Art. XIV. 49. Voor de beoordeling van het onrechtmatige karakter van een beding van een overeenkomst worden alle omstandigheden rond de sluiting van de overeenkomst, alsmede alle andere bedingen van de overeenkomst of van een andere overeenkomst waarvan deze afhankelijk is, op het ogenblik waarop de overeenkomst is gesloten in aanmerking genomen, rekening houdend met de aard van de producten waarop de overeenkomst betrekking heeft.

Voor de beoordeling van het onrechtmatige karakter wordt tevens rekening gehouden met het in artikel XIV. 18, § 1, bepaalde vereiste van duidelijkheid en begrijpelijkheid van het beding.

De beoordeling van het onrechtmatige karakter van bedingen heeft geen betrekking op de bepaling van het eigenlijke voorwerp van de overeenkomst, noch op de gelijkwaardigheid van, enerzijds, de prijs of vergoeding, en, anderzijds, de als tegenprestatie te leveren goederen of te verrichten diensten, voor zover die bedingen duidelijk en begrijpelijk zijn geformuleerd.

Art. XIV. 50. In de overeenkomsten gesloten tussen een beoefenaar van een vrij beroep en een consument zijn in elk geval onrechtmatig, de bedingen en voorwaarden of de combinaties van bedingen en voorwaarden die ertoe strekken : 1° te voorzien in een onherroepelijke verbintenis van de consument terwijl de uitvoering van de prestaties van de beoefenaars van een vrij beroep onderworpen is aan een voorwaarde waarvan de verwezenlijking uitsluitend afhankelijk is van zijn wil;2° in overeenkomsten van onbepaalde duur te bepalen dat de prijs van de producten wordt vastgelegd op het ogenblik van levering, dan wel de beoefenaar van een beroep toe te laten eenzijdig de prijs te verhogen of de voorwaarden ten nadele van de consument te wijzigen op basis van elementen die enkel afhangen van zijn wil, zonder dat de consument in al deze gevallen het recht heeft om vooraleer de nieuwe prijs of de nieuwe voorwaarden van kracht worden, de overeenkomst zonder kosten of schadevergoeding te beëindigen en hem daartoe een redelijke termijn wordt gelaten. Zijn echter geoorloofd en geldig de bedingen van prijsindexering, voor zover deze niet onwettig zijn en de wijze waarop de prijzen worden aangepast expliciet beschreven is in de overeenkomst; 3° in overeenkomsten van bepaalde duur te bepalen dat de prijs van de producten wordt vastgelegd op het ogenblik van levering, dan wel de beoefenaar van een vrij beroep toe te laten eenzijdig de prijs te verhogen of de voorwaarden ten nadele van de consument te wijzigen op basis van elementen die enkel afhangen van zijn wil, zelfs indien op dat ogenblik de consument de mogelijkheid wordt geboden om de overeenkomst te beëindigen. De in het 2°, tweede lid, bepaalde uitzonderingen zijn ook van toepassing met betrekking tot het in het eerste lid bedoelde geval; 4° de beoefenaar van een vrij beroep het recht te verlenen om de kenmerken van het te leveren product te wijzigen, indien die kenmerken wezenlijk zijn voor de consument, of voor het gebruik waartoe hij het product bestemt, althans voor zover dit gebruik aan de beoefenaar van een vrij beroep was medegedeeld en door hem aanvaard of voor zover, bij gebrek aan een dergelijke specificatie, dit gebruik redelijkerwijze was te voorzien;5° de leveringstermijn van een product eenzijdig te bepalen of te wijzigen;6° de beoefenaar van een vrij beroep het recht te geven eenzijdig te bepalen of het geleverde product aan de bepalingen van de overeenkomst beantwoorden of hem het exclusieve recht te geven om een of ander beding van de overeenkomst te interpreteren;7° de consument te verbieden de ontbinding van de overeenkomst te vragen ingeval de beoefenaar van een vrij beroep zijn verbintenis niet nakomt;8° het recht van de consument te beperken om de overeenkomst op te zeggen, wanneer de beoefenaar van een vrij beroep, in het raam van een contractuele garantieverplichting, zijn verbintenis om het goed te herstellen of te vervangen niet of niet binnen een redelijke termijn nakomt;9° de consument ertoe te verplichten zijn verbintenissen na te komen, terwijl de beoefenaar van een vrij beroep de zijne niet is nagekomen, of in gebreke zou zijn deze na te komen;10° onverminderd artikel 1184 van het Burgerlijk Wetboek, de beoefenaar van een vrij beroep toe te staan de overeenkomst voor bepaalde duur eenzijdig te beeïndigen zonder schadeloosstelling voor de consument, behoudens overmacht;11° onverminderd artikel 1184 van het Burgerlijk Wetboek, de beoefenaar van een vrij beroep toe te staan een overeenkomst van onbepaalde duur op te zeggen zonder redelijke opzegtermijn, behoudens overmacht;12° de consument niet toe te staan bij overmacht de overeenkomst te ontbinden, tenzij tegen betaling van een schadevergoeding;13° de beoefenaar van een vrij beroep te ontslaan van zijn aansprakelijkheid voor zijn opzet, zijn grove schuld of voor die van haar aangestelden of lasthebbers, of, behoudens overmacht, voor het niet-uitvoeren van een verbintenis die een van de voornaamste prestaties van de overeenkomst vormt;14° de wettelijke waarborg voor verborgen gebreken, bepaald bij de artikelen 1641 tot 1649 van het Burgerlijk Wetboek, of de wettelijke verplichting tot levering van een goed dat met de overeenkomst in overeenstemming is, bepaald bij de artikelen 1649bis tot 1649octies van het Burgerlijk Wetboek, op te heffen of te verminderen;15° een onredelijk korte termijn te bepalen om gebreken in het geleverde product aan de beoefenaar van een vrij beroep te melden;16° de consument te verbieden zijn schuld tegenover de beoefenaar van een vrij beroep te compenseren met een schuldvordering die hij op haar zou hebben;17° het bedrag vast te leggen van de vergoeding verschuldigd door de consument die zijn verplichtingen niet nakomt, zonder in een gelijkwaardige vergoeding te voorzien ten laste van de beoefenaar van een vrij beroep die in gebreke blijft;18° de consument voor een onbepaalde termijn te binden, zonder duidelijke vermelding van een redelijke opzeggingstermijn;19° de overeenkomst van bepaalde duur voor de opeenvolgende levering van goederen voor een onredelijke termijn te verlengen indien de consument niet tijdig opzegt;20° een overeenkomst van bepaalde duur automatisch te verlengen bij het ontbreken van een tegengestelde kennisgeving van de consument, terwijl een al te ver van het einde van de overeenkomst verwijderde datum is vastgesteld als uiterste datum voor de kennisgeving van de wil van de consument om de overeenkomst niet te verlengen;21° de bewijsmiddelen waarop de consument een beroep kan doen op ongeoorloofde wijze te beperken of hem een bewijslast op te leggen die normaliter op een andere partij bij de overeenkomst rust;22° in geval van betwisting, de consument te doen afzien van elk middel van verhaal tegen de beoefenaar van een vrij beroep;23° een andere rechter aan te wijzen dan deze die is aangewezen door artikel 624, 1°, 2° et 4° van het Gerechtelijk Wetboek, onverminderd de toepassing van Verordening (EG) nr.44/2001 van de Raad van 22 december 2000 betreffende de rechtelijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken; 24° in geval van niet-uitvoering of vertraging in de uitvoering van de verbintenissen van de consument, schadevergoedingsbedragen vast te stellen die duidelijk niet evenredig zijn aan het nadeel dat door de beoefenaar van een vrij beroep kan worden geleden;25° de wettelijke aansprakelijkheid van de beoefenaar van een vrij beroep uit te sluiten of te beperken bij overlijden of lichamelijk letsel van de consument ten gevolge van een doen of nalaten van deze beoefenaar van een vrij beroep;26° op onweerlegbare wijze de instemming van de consument vast te stellen met bedingen waarvan deze niet daadwerkelijk kennis heeft kunnen nemen vóór het sluiten van de overeenkomst;27° de beoefenaar van een vrij beroep toe te staan door de consument betaalde bedragen te behouden wanneer deze afziet van het sluiten of het uitvoeren van de overeenkomst, zonder erin te voorzien dat de consument een gelijkwaardig bedrag aan schadevergoeding mag ontvangen van de beoefenaar van een vrij beroep wanneer deze laatste zich terugtrekt;28° de beoefenaar van een vrij beroep toe te staan de door de consument betaalde voorschotten te behouden ingeval de beoefenaar van een vrij beroep zelf de overeenkomst opzegt;29° de verplichting van de beoefenaar van een vrij beroep te beperken om de verbintenissen na te komen die door zijn gevolmachtigden zijn aangegaan, of zijn verbintenissen te laten afhangen van het naleven van een bijzondere formaliteit;30° op ongepaste wijze de wettelijke rechten van de consument ten aanzien van de beoefenaar van een vrij beroep of een andere partij uit te sluiten of te beperken in geval van volledige of gedeeltelijke wanprestatie of van gebrekkige uitvoering door de beoefenaar van een vrij beroep van een van zijn contractuele verplichtingen;31° te voorzien in de mogelijkheid van overdracht van de overeenkomst door de beoefenaar van een vrij beroep, wanneer hierdoor de garanties voor de consument zonder diens instemming geringer kunnen worden;32° de voor een product aangekondigde prijs te verhogen omwille van de weigering van de consument om via bankdomiciliëring te betalen;33° de voor een product aangekondigde prijs te verhogen omwille van de weigering van de consument om zijn facturen via elektronische post te ontvangen. Art. XIV. 51. § 1. Elk onrechtmatig beding is verboden en nietig.

De overeenkomst blijft bindend voor de partijen indien ze zonder de onrechtmatige bedingen kan voortbestaan.

De consument kan geen afstand doen van de rechten die hem bij deze afdeling worden toegekend. § 2. Een beding dat de wet van een Staat die geen lid is van de Europese Unie op de overeenkomst toepasselijk verklaart, wordt wat de in deze afdeling geregelde aangelegenheden betreft voor niet geschreven gehouden wanneer, bij gebreke van dat beding, de wet van een lidstaat van de Europese Unie toepasselijk zou zijn en die wet de consument in de genoemde aangelegenheden een hogere bescherming zou bieden.

Art. XIV. 52. Teneinde het evenwicht van de rechten en de plichten tussen partijen te verzekeren bij de verkoop van producten aan de consument of teneinde de eerlijkheid bij commerciële transacties te verzekeren, kan de Koning, bij een in Ministerraad overlegd besluit, voor de sectoren van de professionele activiteit of voor de categorieën van producten die Hij aanwijst, het gebruik van bepaalde bedingen voorschrijven of verbieden in de overeenkomsten aangegaan tussen een beoefenaar van een vrij beroep en een consument. Hij kan ook het gebruik van typecontracten opleggen.

Alvorens een besluit ter uitvoering van het eerste lid voor te stellen, raadpleegt de minister de Commissie voor Onrechtmatige Bedingen en de Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de K.M.O. en bepaalt de redelijke termijn waarbinnen het advies moet worden gegeven.

Eenmaal deze termijn is verstreken, is het advies niet meer vereist.

Art. XIV. 53. § 1. De Commissie voor Onrechtmatige Bedingen neemt kennis van de bedingen en voorwaarden die in tekoopaanbiedingen en in verkopen van producten van beoefenaar van een vrij beroep aan consumenten voorkomen. § 2. Op de Commissie kan een beroep worden gedaan door de minister, de consumentenorganisaties en de betrokken interprofessionele en bedrijfsgroeperingen.

Zij kan ook van ambtswege optreden.

Art. XIV. 54. § 1. De Commissie beveelt aan : 1° de schrapping of wijziging van bedingen en voorwaarden die haar kennelijk het evenwicht tussen de rechten en verplichtingen van de partijen lijken te verstoren, ten nadele van de consument;2° de invoeging van vermeldingen, bedingen en voorwaarden die haar voor de voorlichting van de consument noodzakelijk lijken of waarvan de ontstentenis haar kennelijk het evenwicht tussen de rechten en verplichtingen van de partijen lijkt te verstoren, ten nadele van de consument;3° de bedingen en voorwaarden zo op te stellen en op te maken dat de consument de betekenis en de draagwijdte ervan kan begrijpen. Interprofessionele en bedrijfsgroeperingen of consumentenorganisaties kunnen de Commissie om advies verzoeken over ontwerpen van bedingen of voorwaarden die in tekoopaanbiedingen en in verkopen van producten tussen beoefenaars van een vrij beroepen consumenten voorkomen. § 2. In het raam van haar bevoegdheden stelt de Commissie aan de minister wijzigingen in de wetten of verordeningen voor die haar wenselijk lijken. § 3. De Commissie stelt jaarlijks een verslag op over haar werkzaamheden en maakt dit verslag bekend. Dat verslag omvat onder meer de volledige tekst van de aanbevelingen en voorstellen die zij in de loop van het jaar gedaan heeft.

Hoofdstuk 7. Bestelbon Art. XIV. 55. Bij verkoop is elke beoefenaar van een vrij beroep verplicht een bestelbon af te geven wanneer de levering van het goed of de verlening van de dienst, of een deel daarvan, uitgesteld wordt en er door de consument een voorschot wordt betaald.

De gegevens van de bestelbon binden hem die de bon heeft opgemaakt, ongeacht algemene of bijzondere, andere of strijdige voorwaarden.

De Koning kan de vermeldingen vaststellen die op de bestelbon moeten voorkomen.

Hoofdstuk 8. Bewijsstukken Art. XIV. 56. § 1. Elke beoefenaar van een vrij beroep die diensten verleent aan de consument is verplicht aan de consument die erom verzoekt, gratis een bewijsstuk af te geven. Deze verplichting vervalt indien de prijs van de dienst werd medegedeeld overeenkomstig artikel XIV. 4, § 2, of indien een bestek of factuur die de in § 2 genoemde vermeldingen bevat, wordt afgegeven.

Onder de toepassing van dit artikel vallen niet de overeenkomsten die onder de benaming "forfaitair bedrag" of onder enige andere gelijkwaardige benaming zijn aangegaan en die het verlenen van een dienst tot voorwerp hebben voor een vast totaalbedrag dat vóór de dienstverlening is overeengekomen en dat op deze dienst in zijn geheel betrekking heeft. § 2. De Koning : - bepaalt, hetzij op algemene wijze, hetzij voor de diensten of categorieën van diensten die Hij aanwijst, de vermeldingen die op het bewijsstuk moeten voorkomen; - kan de diensten of categorieën van diensten die Hij aanwijst, ontheffen van de toepassing van deze afdeling; - kan de goederen of categorieën van goederen aanwijzen waarop deze afdeling van toepassing zal zijn; - kan, in afwijking van § 1, voor de diensten of categorieën van diensten die Hij bepaalt, de beoefenaar van een vrij beroep verplichten aan de consument gratis een bewijsstuk af te geven waarvan Hij de vermeldingen en de nadere regels bepaalt. § 3. De besluiten uitgevaardigd met toepassing van § 2, vierde gedachtenstreep, worden door de minister onderworpen aan het advies van de Raad voor het Verbruik en van de Hoge Raad voor de Zelfstandigen en de K.M.O. De Minister bepaalt de redelijke termijn waarbinnen het advies moet verstrekt worden. Indien het advies niet verstrekt werd binnen de bepaalde termijn, is het niet meer vereist.

Art. XIV. 57. De consument moet de geleverde diensten slechts betalen bij de afgifte van het gevraagde bewijsstuk, indien deze afgifte dwingend is voorgeschreven krachtens artikel XIV. 56.

Hoofdstuk 9. Verlenging van dienstenovereenkomsten Art. XIV. 58. § 1. Wanneer een dienstenovereenkomst van bepaalde duur afgesloten tussen een beoefenaar van een vrij beroep en een consument een beding tot stilzwijgende verlenging bevat, wordt dit beding geplaatst in vetgedrukte letters en in een kader los van de tekst, op de voorzijde van de eerste bladzijde.

Dit beding vermeldt de gevolgen van de stilzwijgende verlenging waaronder de bepaling van paragraaf 2, evenals de uiterste datum waarop de consument zich kan verzetten tegen de stilzwijgende verlenging van de overeenkomst en de wijze waarop hij kennis geeft van dit verzet. § 2. Onverminderd de wet van 25 juni 1992 op de landsverzekeringsovereenkomst, kan de consument, na de stilzwijgende verlenging van een dienstenovereenkomst van bepaalde duur, op elk ogenblik zonder vergoeding de overeenkomst opzeggen met inachtneming van de opzeggingstermijn die in de overeenkomst is bepaald, zonder dat deze termijn meer dan twee maanden mag bedragen. § 3. Voor zover een wet geen specifieke regels over de stilzwijgende verlenging van dienstenovereenkomsten vaststelt, kan de Koning voor de diensten of categorieën van diensten die Hij aanwijst, bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad : 1. bijzondere regels stellen inzake de stilzwijgende verlenging van een overeenkomst;2. vrijstelling verlenen van de verplichtingen bedoeld in de §§ 1 en 2. § 4. Het toepassingsgebied van dit hoofdstuk kan door de Koning, bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad, worden uitgebreid tot bepaalde categorieën van goederen die Hij aanwijst.

Titel 4. Verboden praktijken Hoofdstuk 1. Oneerlijke beroepspraktijken jegens consumenten Afdeling 1. Toepassingsgebied

Art. XIV. 59. Deze afdeling is van toepassing op oneerlijke beroepspraktijken van beoefenaars van een vrij beroep jegens consumenten vóór, gedurende en na de tekoopaanbieding en de verkoop van producten. Afdeling 2. Oneerlijke beroepspraktijken

Art. XIV. 60. Een beroepspraktijk is oneerlijk wanneer zij : a) in strijd is met de vereisten van professionele toewijding en b) het economische gedrag van de gemiddelde consument die zij bereikt of op wie zij gericht is of, indien zij op een bepaalde groep consumenten gericht is, het economische gedrag van het gemiddelde lid van deze groep, met betrekking tot het onderliggende product wezenlijk verstoort of kan verstoren. Een beroepspraktijk die op voor de beoefenaar van een vrij beroep redelijkerwijs voorzienbare wijze het economische gedrag van slechts een duidelijk herkenbare groep consumenten wezenlijk verstoort of kan verstoren, namelijk van consumenten die wegens een mentale of lichamelijke handicap, hun leeftijd of goedgelovigheid bijzonder vatbaar zijn voor die beroepspraktijk of voor de onderliggende producten, wordt beoordeeld vanuit het gezichtspunt van het gemiddelde lid van die groep. Dit laat onverlet de gangbare, legitieme reclamepraktijk waarbij overdreven uitspraken worden gedaan of uitspraken die niet letterlijk dienen te worden genomen.

Art. XIV. 61. Zijn oneerlijk, de beroepspraktijken van beoefenaars van een vrij beroep jegens consumenten die : 1° misleidend zijn in de zin van de artikelen XIV.64 tot en met XIV. 67, of 2° agressief zijn in de zin van de artikelen XIV.68 tot en met XIV. 70.

Art. XIV. 62 . Oneerlijke beroepspraktijken van beoefenaars van een vrij beroep jegens consumenten zijn verboden.

Art. XIV. 63. Is eveneens verboden elke handeling of omissie die strijdig is met de wetgeving ter bescherming van de belangen van de consument, - namelijk met de verordeningen vermeld in de Bijlage van Verordening (EG) Nr. 2006/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 27 oktober 2004 betreffende samenwerking tussen de nationale instanties die verantwoordelijk zijn voor handhaving van de wetgeving inzake consumentenbescherming, of met de eveneens in voornoemde Bijlage vermelde richtlijnen zoals omgezet - en die schade toebrengt of kan toebrengen aan de collectieve belangen van consumenten die woonachtig zijn in een andere lidstaat van de Europese Unie dan de lidstaat waar de handeling of omissie haar oorsprong vond of plaatshad, waar de verantwoordelijke beoefenaar van een vrij beroep of dienstverlener gevestigd is of waar bewijsmateriaal of vermogensbestanddelen met betrekking tot de handeling of omissie gevonden kunnen worden. Afdeling 3. Misleidende beroepspraktijken

Art. XIV. 64. Als misleidend wordt beschouwd een beroepspraktijk die gepaard gaat met onjuiste informatie en derhalve op onwaarheden berust of, zelfs als de informatie feitelijk correct is, de gemiddelde consument op enigerlei wijze, inclusief door de algemene presentatie, bedriegt of kan bedriegen ten aanzien van een of meer van de volgende elementen, en de gemiddelde consument er zowel in het ene als in het andere geval toe brengt of kan brengen een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen : 1° het bestaan of de aard van het product;2° de voornaamste kenmerken van het product, zoals beschikbaarheid, voordelen, risico's, uitvoering, samenstelling, accessoires, klantenservice en klachtenbehandeling, procédé en datum van fabricage of verrichting, levering, geschiktheid voor het gebruik, gebruiksmogelijkheden, hoeveelheid, specificatie, geografische of commerciële oorsprong, van het gebruik te verwachten resultaten, of de resultaten en wezenlijke kenmerken van op het product verrichte tests of controles;3° de reikwijdte van de verplichtingen van de beoefenaar van een vrij beroep, de motieven voor de beroepspraktijk en de aard van het verkoopproces, elke verklaring of symbool dat doet geloven dat de beoefenaar van een vrij beroep of het product sponsoring of directe of indirecte steun krijgt;4° de prijs of de wijze waarop de prijs wordt berekend, of het bestaan van een specifiek prijsvoordeel;5° de noodzaak van een dienst, onderdeel, vervanging of reparatie;6° de hoedanigheid, kenmerken en rechten van de beoefenaar van een vrij beroep of zijn tussenpersoon, zoals zijn identiteit, vermogen, kwalificaties, status, erkenning, affiliatie, connecties, industriële, commerciële of intellectuele eigendomsrechten of zijn bekroningen en onderscheidingen;7° de rechten van de consument, met inbegrip van het recht op vervanging of terugbetaling met toepassing van de bepalingen van de wet van 1 september 2004 betreffende de bescherming van de consumenten bij verkoop van consumptiegoederen, of de risico's die hij eventueel loopt. Art. XIV. 65. Als misleidend wordt eveneens beschouwd een beroepspraktijk die in haar feitelijke context, al haar kenmerken en omstandigheden in aanmerking genomen, de gemiddelde consument ertoe brengt of kan brengen een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen, en die het volgende behelst : 1° marketing van een product, onder andere door vergelijkende reclame, op zodanige wijze dat verwarring wordt geschapen met producten, handelsmerken, handelsnamen en andere onderscheidende kenmerken van een concurrent;2° niet-nakoming door de beoefenaar van een vrij beroep van verplichtingen die opgenomen zijn in een gedragscode waaraan hij zich heeft gebonden, voor zover : a) het niet gaat om een intentieverklaring maar om een verplichting die verifieerbaar is, en b) de beoefenaar van een vrij beroep in de context van een beroepspraktijk aangeeft dat hij door de gedragscode gebonden is. Art. XIV. 66. § 1. Als misleidende omissie wordt beschouwd een beroepspraktijk die in haar feitelijke context, al haar kenmerken en omstandigheden en de beperkingen van het communicatiemedium in aanmerking genomen, essentiële informatie welke de gemiddelde consument, naargelang de context, nodig heeft om een geïnformeerd besluit over een transactie te nemen, weglaat en die de gemiddelde consument er toe brengt of kan brengen een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen. § 2. Als misleidende omissie wordt voorts beschouwd een beroepspraktijk die essentiële informatie als bedoeld in § 1, rekening houdend met de in die paragraaf geschetste details, verborgen houdt, op onduidelijke, onbegrijpelijke, dubbelzinnige wijze dan wel laattijdig verstrekt, of het commerciële oogmerk, indien dit niet reeds duidelijk uit de context blijkt, niet laat blijken, en de gemiddelde consument er zowel in het ene als in het andere geval toe brengt of kan brengen een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen. § 3. Indien het voor de beroepspraktijk gebruikte medium beperkingen qua ruimte of tijd meebrengt, wordt bij de beoordeling of er informatie werd weggelaten met deze beperkingen rekening gehouden, alsook met maatregelen die de beoefenaar van een vrij beroep genomen heeft om de informatie langs andere wegen ter beschikking van de consument te stellen. § 4. In het geval van een uitnodiging tot aankoop wordt de volgende informatie als essentieel beschouwd, indien deze niet reeds uit de context blijkt : 1° de voornaamste kenmerken van het product, in de mate waarin zulks gezien het gebruikte medium en het betrokken product passend is;2° het geografische adres en de identiteit van de beoefenaar van een vrij beroep en, desgevallend, het geografische adres en de identiteit van de beoefenaar van een vrij beroep namens wie hij optreedt;3° de prijs, inclusief belastingen, of, als het om een soort product gaat waarvan de prijs redelijkerwijs niet vooraf kan worden berekend, de manier waarop de prijs wordt berekend, en, desgevallend, alle extra kosten of, indien deze kosten redelijkerwijs niet vooraf kunnen worden berekend, het feit dat deze kosten ten laste van de consument kunnen worden gelegd;4° de wijze van betaling, levering, uitvoering en het beleid inzake klachtenbehandeling, indien deze afwijken van de vereisten van professionele toewijding;5° desgevallend, het bestaan van een herroepings- of annuleringsrecht. § 5. Wordt eveneens als essentieel beschouwd de informatie met betrekking tot commerciële communicatie, inclusief reclame en marketing, opgenomen in het Europees recht, onder meer de artikelen van de richtlijnen bedoeld in bijlage II van de Richtlijn 2005/29/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 mei 2005 betreffende oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten op de interne markt en tot wijziging van Richtlijn 84/450/EEG van de Raad, Richtlijnen 97/7/EG, 98/27/EG en 2002/65/EG van het Europees Parlement en de Raad en van Verordening (EG) nr. 2006/2004 van het Europees Parlement en de Raad.

Art. XIV. 67. Worden onder alle omstandigheden als oneerlijk beschouwd, de volgende misleidende beroepspraktijken : 1° beweren een gedragscode te hebben ondertekend wanneer dit niet het geval is;2° een vertrouwens-, kwaliteits- of ander soortgelijk label aanbrengen zonder daarvoor de vereiste toestemming te hebben gekregen;3° beweren dat een gedragscode door een publieke of andere instantie is erkend wanneer dit niet het geval is;4° beweren dat een beoefenaar van een vrij beroep, met inbegrip van zijn beroepspraktijken, of een product door een openbare of particuliere instelling is aanbevolen, erkend, goedgekeurd of toegelaten terwijl zulks niet het geval is, of iets dergelijks beweren zonder dat aan de voorwaarde voor de aanbeveling, erkenning, goedkeuring of toelating wordt voldaan;5° producten tegen een genoemde prijs te koop aanbieden zonder dat de beoefenaar van een vrij beroep aangeeft dat er een gegrond vermoeden bestaat dat zij deze producten of gelijkwaardige producten niet tegen die prijs kan leveren of door een andere beoefenaar van een vrij beroep kan doen leveren gedurende een periode en in hoeveelheden die, rekening houdend met het product, de omvang van de voor het product gevoerde reclame en de aangeboden prijs, redelijk zijn;6° producten tegen een genoemde prijs te koop aanbieden en vervolgens, met de bedoeling een ander product aan te prijzen : a) weigeren het aangeboden product aan de consument te tonen;of b) weigeren een bestelling op te nemen of het product binnen een redelijke termijn te leveren;of c) een exemplaar van het product met gebreken tonen;7° bedrieglijk beweren dat het product slechts gedurende een zeer beperkte tijd beschikbaar zal zijn of dat het slechts onder speciale voorwaarden gedurende een zeer beperkte tijd beschikbaar zal zijn, om de consument onmiddellijk te doen beslissen en hem geen kans of onvoldoende tijd te geven een geïnformeerd besluit te nemen;8° beloven aan de consumenten, met wie de beoefenaar van een vrij beroep vóór de transactie heeft gecommuniceerd in een taal die geen nationale taal is, een naverkoopdienst te verschaffen en deze dienst vervolgens enkel beschikbaar stellen in een andere taal zonder dit duidelijk aan de consument te laten weten alvorens deze zich tot de transactie verbindt;9° beweren of anderszins de indruk wekken dat een product legaal kan worden verkocht wanneer dit niet het geval is;10° wettelijke en reglementaire rechten van consumenten voorstellen als een onderscheidend kenmerk van het aanbod van de beoefenaar van een vrij beroep;11° redactionele inhoud in de media, waarvoor de beoefenaar van een vrij beroep heeft betaald, gebruiken om reclame te maken voor een product, zonder dat dit duidelijk uit de inhoud of uit duidelijk door de consument identificeerbare beelden of geluiden blijkt;12° feitelijk onjuiste beweringen doen betreffende de aard en de omvang van het gevaar dat de persoonlijke veiligheid van de consument of zijn gezin zou bedreigen indien de consument het product niet koopt;13° een product dat lijkt op een door een bepaalde fabrikant vervaardigd product op een zodanige wijze promoten dat bij de consument doelbewust de verkeerde indruk wordt gewekt dat het product inderdaad door die fabrikant is vervaardigd, terwijl zulks niet het geval is;14° een piramidesysteem opzetten, beheren of promoten waarbij de consument tegen betaling kans maakt op een vergoeding die eerder voortkomt uit het aanbrengen van nieuwe consumenten in het systeem dan uit de verkoop of het verbruik van producten;15° beweren dat de beoefenaar van een vrij beroep op het punt staat zijn zaak stop te zetten of te verhuizen, indien zulks niet het geval is;16° beweren dat producten het winnen bij kansspelen kunnen vergemakkelijken;17° bedrieglijk beweren dat een product ziekten, gebreken of misvormingen kan genezen;18° feitelijk onjuiste informatie verstrekken over marktomstandigheden of de mogelijkheid het product te bemachtigen met de bedoeling de consument het product te doen aanschaffen tegen voorwaarden die minder gunstig zijn dan de normale marktvoorwaarden;19° in de context van een beroepspraktijk beweren dat er een wedstrijd wordt georganiseerd of prijzen worden uitgeloofd zonder de aangekondigde prijzen of een redelijk alternatief daadwerkelijk toe te kennen;20° een product als "gratis", "voor niets", "kosteloos" en dergelijke omschrijven als de consument iets anders moet betalen dan de onvermijdelijke kosten om in te gaan op het aanbod en het product af te halen dan wel dit te laten bezorgen;21° marketingmateriaal voorzien van een factuur of een soortgelijk document waarin om betaling wordt gevraagd, waardoor bij de consument de indruk wordt gewekt dat hij het aangeprezen product al heeft besteld, terwijl dat niet het geval is;22° op bedrieglijke wijze beweren of de indruk wekken dat de beoefenaar van een vrij beroep niet optreedt ten behoeve van zijn beroepsactiviteit, of zich op bedrieglijke wijze voordoen als consument;23° op bedrieglijke wijze de indruk wekken dat voor een bepaald product de dienst na verkoop beschikbaar is in een andere lidstaat van de Europese Unie dan die waar het product wordt verkocht. Afdeling 4. Agressieve beroepspraktijken

Art. XIV. 68. Als agressief wordt beschouwd een beroepspraktijk jegens consumenten die, in haar feitelijke context, al haar kenmerken en omstandigheden in aanmerking genomen, door intimidatie, dwang, inclusief het gebruik van lichamelijk geweld, of ongepaste beïnvloeding, de keuzevrijheid of de vrijheid van handelen van de gemiddelde consument met betrekking tot het product aanzienlijk beperkt of kan beperken, waardoor hij ertoe wordt gebracht of kan worden gebracht over een transactie een besluit te nemen dat hij anders niet had genomen.

Art. XIV. 69. Om te bepalen of er bij een beroepspraktijk gebruik wordt gemaakt van intimidatie, dwang, inclusief lichamelijk geweld, of ongepaste beïnvloeding, wordt rekening gehouden met : 1° het tijdstip, de plaats, de aard en de persistentie van de beroepspraktijk;2° het gebruik van dreigende of grove taal of gedragingen;3° het bewust uitbuiten door de beoefenaar van een vrij beroep van bepaalde tegenslagen of omstandigheden die zo ernstig zijn dat zij het beoordelingsvermogen van de consument kunnen beperken, met het oogmerk het besluit van de consument met betrekking tot het product te beïnvloeden;4° door de beoefenaar van een vrij beroep opgelegde, kosten meebrengende of bovenmatige niet-contractuele belemmeringen ten aanzien van rechten die de consument uit hoofde van het contract wil uitoefenen, waaronder het recht om het contract te beëindigen of een ander product of een andere beoefenaar van een vrij beroep te kiezen;5° het dreigen met maatregelen die wettelijk niet kunnen worden genomen. Art. XIV. 70. Worden onder alle omstandigheden, als oneerlijke beroepspraktijken beschouwd, de volgende agressieve beroepspraktijken : 1° de indruk geven dat de consument het pand niet mag verlaten alvorens er een overeenkomst is opgesteld;2° de consument thuis opzoeken en zijn verzoek om weg te gaan of niet meer terug te komen negeren, behalve indien, en voor zover gerechtvaardigd volgens de wettelijke of reglementaire bepalingen, wordt beoogd een contractuele verplichting te doen naleven;3° hardnekkig en ongewenst aandringen per telefoon, fax, e-mail of andere afstandsmedia, onverminderd : a) de wettelijke of reglementaire bepalingen die dit toelaten om de uitvoering van een contractuele verplichting te verzekeren;b) artikel XIV.77; en c) artikel XII.13; 4° een consument die op grond van een verzekeringspolis een vordering indient, om documenten vragen die redelijkerwijs niet relevant kunnen worden geacht om de geldigheid van de vordering te beoordelen, dan wel systematisch weigeren antwoord te geven op daaromtrent gevoerde correspondentie, met de bedoeling de consument ervan te weerhouden zijn contractuele rechten uit te oefenen;5° kinderen er in reclame rechtstreeks toe aanzetten om geadverteerde producten te kopen of om hun ouders of andere volwassenen ertoe over te halen die producten voor hen te kopen;6° vragen om onmiddellijke dan wel uitgestelde betaling of om terugzending of bewaring van producten die de beoefenaar van een vrij beroep heeft geleverd, maar waar de consument niet om heeft gevraagd;7° de consument uitdrukkelijk meedelen dat, als hij het product niet koopt, de baan van de betrokkene of de bestaansmiddelen van de beoefenaar van een vrij beroep in het gedrang komen;8° de bedrieglijke indruk wekken dat de consument al een prijs heeft gewonnen of zal winnen dan wel door een bepaalde handeling te verrichten een prijs zal winnen of een ander soortgelijk voordeel zal behalen, - als er in feite geen sprake is van een prijs of een ander soortgelijk voordeel;of - als het ondernemen van stappen om in aanmerking te kunnen komen voor de prijs of voor een ander soortgelijk voordeel afhankelijk is van de betaling van een bedrag door de consument of indien daaraan voor hem kosten zijn verbonden.

Hoofdstuk 2. Oneerlijke beroepspraktijken jegens andere personen dan consumenten Art. XIV. 71. Verboden is elke met de eerlijke beroepspraktijken strijdige daad waardoor een beoefenaar van een vrij beroep de beroepsbelangen van een of meer andere beoefenaars van een vrij beroep of van een of meer andere ondernemingen schaadt of kan schaden.

Art. XIV. 72. Onverminderd andere wettelijke of reglementaire bepalingen is verboden elke reclame van een beoefenaar van een vrij beroep die : 1° alle bestanddelen in acht genomen, op enigerlei wijze, met inbegrip van haar voorstellingswijze of de weglating van informatie, de persoon tot wie zij zich richt of die zij bereikt, misleidt of kan misleiden omtrent, onder meer : a) de kenmerken van de goederen of diensten, zoals beschikbaarheid, aard, uitvoering, samenstelling, procédé en datum van fabricage of levering, de gevolgen voor het leefmilieu, geschiktheid voor het gebruik, de gebruiksmogelijkheden, hoeveelheid, specificatie, geografische of commerciële oorsprong of van het gebruik te verwachten resultaten, of de resultaten en wezenlijke kenmerken van op de goederen of diensten verrichte tests of controles;b) de prijs of de wijze waarop hij wordt berekend, alsmede de voorwaarden waaronder de goederen worden geleverd of de diensten worden verricht;c) de hoedanigheid, kwaliteiten, kwalificaties en rechten van een beoefenaar van een vrij beroep, zoals zijn identiteit en zijn vermogen, zijn bekwaamheden en zijn industriële commerciële of intellectuele eigendomsrechten of zijn bekroningen en onderscheidingen; en die daardoor zijn economisch gedrag kan beïnvloeden, of die om die redenen een beoefenaar van een vrij beroep schade toebrengt of kan toebrengen; 2° afbrekende gegevens bevat over een andere beoefenaar van een vrij beroep, zijn goederen, diensten of activiteit;3° het zonder gerechtvaardigde reden mogelijk maakt één of meer andere beoefenaars van een vrij beroep te identificeren;4° een daad in de hand werkt die als een overtreding van dit boek of als een inbreuk met toepassing van de artikelen XV.83 tot 86 et XV. 126 moet worden beschouwd.

Art. XIV. 73. Onverminderd andere wettelijke of reglementaire bepalingen is verboden elke reclame van een beoefenaar van een vrij beroep die : 1° een factuur of gelijkaardig document waarbij om betaling wordt gevraagd, bevat, die of dat de indruk wekt dat het goed of de dienst reeds werd besteld, terwijl dat niet het geval is;2° essentiële informatie over de gevolgen van het door de bestemmeling gegeven antwoord verborgen houdt of op weinig duidelijke wijze weergeeft, of die de eigenlijke bedoeling, wanneer die niet duidelijk blijkt uit de context, verborgen houdt of op weinig duidelijke wijze weergeeft. Art. XIV. 74. Het is verboden voor een beoefenaar van een vrij beroep ofwel rechtstreeks, ofwel via een betalingsformulier, een bestelformulier, een factuur of een gelijkaardig document, een aanbod, algemene voorwaarden, een voorstel tot verbetering of elk ander soortgelijk document, adverteerders te werven om hen in gidsen, adressenbestanden, telefoonboeken of soortgelijke lijsten of bestanden op te nemen, zonder ondubbelzinnig aan te geven dat deze werving een aanbod van overeenkomst tegen betaling uitmaakt en zonder in het vet en in het grootste lettertype dat in het document wordt gebruikt de duur van de overeenkomst en de hieraan verbonden prijs te vermelden.

Art. XIV. 75. Het is verboden voor een beoefenaar van een vrij beroep om aan een andere persoon, zonder dat deze hierom eerst heeft verzocht, enig goed toe te zenden, met het verzoek dit tegen betaling van zijn prijs te verwerven, het te bewaren of het, zelfs kosteloos, aan de afzender terug te zenden.

Het is eveneens verboden voor een beoefenaar van een vrij beroep om aan een andere persoon, zonder dat deze hierom eerst heeft verzocht, enige dienst te verlenen met het verzoek die dienst, tegen betaling van zijn prijs, te aanvaarden.

De minister kan van deze verbodsbepalingen afwijkingen toestaan voor aanbiedingen met een liefdadig doel. In dat geval moet het vergunningsnummer en de volgende vermelding "De geadresseerde heeft geen enkele verplichting, noch tot betaling, noch tot terugzending" leesbaar, goed zichtbaar en ondubbelzinnig vermeld zijn op de documenten die op het aanbod betrekking hebben.

In geen geval is de geadresseerde verplicht de verleende dienst of het toegezonden goed te betalen noch het terug te zenden. Het feit dat de geadresseerde niet reageert op de prestatie van de dienst of de levering van het goed betekent niet dat hij er mee instemt.

Art. XIV. 76. Het is verboden een piramidesysteem op te zetten, te beheren of te promoten waarbij een beoefenaar van een vrij beroep tegen betaling kans maakt op een vergoeding die eerder voorkomt uit het aanbrengen van nieuwe beoefenaars van een vrij beroep in het systeem dan uit de verkoop of het verbruik van producten.

Hoofdstuk 3. Ongewenste communicaties Art. XIV. 77. § 1. Het gebruik van geautomatiseerde oproepsystemen zonder menselijke tussenkomst en het gebruik van faxen met het oog op direct marketing, zijn verboden zonder de voorafgaande, vrije, specifieke en geïnformeerde toestemming van de geadresseerde van de boodschap.

De persoon die zijn toestemming heeft gegeven kan deze te allen tijde terugtrekken, zonder daarvoor een reden op te geven en zonder dat hem daarvoor enige kosten kunnen worden ten laste gelegd.

De bewijslast dat om de overgebrachte communicatie werd verzocht via een techniek vermeld in of vastgesteld met toepassing van deze paragraaf, berust op de afzender.

Bij een besluit, vastgesteld na overleg in de Ministerraad, kan de Koning het verbod bedoeld in het eerste lid uitbreiden tot andere dan de aldaar vermelde communicatietechnieken, rekening houdend met de evolutie ervan. § 2. Onverminderd artikel XII. 13 is het gebruik van andere dan de in paragraaf 1 bedoelde technieken voor het overbrengen van ongevraagde communicatie met het oog op direct marketing aan abonnees toegestaan met inachtneming van de bepalingen opgenomen in artikelen XIV. 78 tot XIV. 82.

Art. XIV. 78. § 1. De operator biedt aan zijn abonnee de mogelijkheid om op elk ogenblik mede te delen dat hij zich verzet tegen het gebruik van het telefoonnummer of de telefoonnummers die hem zijn toegekend voor redenen van direct marketing.

De abonnee oefent dit recht van verzet gratis uit en kan dit minstens telefonisch, per brief of per e-mail mededelen.

Bij het aangaan van de overeenkomst vestigt de operator de aandacht van de abonnee op een uitdrukkelijke en opvallende wijze op dit recht. § 2. De operator registreert elk verzet van een abonnee zoals bedoeld in § 1, binnen vijf werkdagen in een daartoe bestemd gegevensbestand en deelt de datum van registratie mee aan de abonnee.

De operator stelt het gegevensbestand dat de telefoonnummers bevat waarop de abonnees geen oproepen voor redenen van direct marketing wil ontvangen ter beschikking van personen die aan direct marketing via telefoon willen doen.

Een operator kan de uitvoering van de verplichtingen zoals bedoeld in paragraaf 1 delegeren aan een instelling zonder winstgevend doel met dewelke hij hieromtrent een overeenkomst afsluit.

Art. XIV. 79. § 1. Elke telefonische oproep voor redenen van direct marketing naar een telefoonnummer dat is opgenomen in het gegevensbestand bedoeld in artikel XIV. 78, § 2, is verboden.

Voor elke telefoonoproep om redenen van direct marketing gaat de oproeper voorafgaandelijk na of het desbetreffende nummer niet is opgenomen in dit gegevensbestand. § 2. Het verbod bedoeld in § 1 geldt niet voor oproepen naar telefoonnummers van abonnees die aan de persoon die telefoonoproepen om redenen van direct marketing doet of namens wie dergelijke oproepen worden gedaan, zijn uitdrukkelijke toelating hebben verleend om zijn persoonsgegevens voor dergelijke doeleinden te gebruiken.

Art. XIV. 80. De operatoren en de personen die aan direct marketing doen of voor wiens rekening dit gebeurt, dragen de bewijslast van de naleving van de bepalingen van dit hoofdstuk.

Art. XIV. 81. § 1. De Koning kan, na advies van de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, maatregelen nemen om : 1° de inhoud, de vorm en de werking van het gegevensbestand bedoeld in artikel XIV.78, § 2, te bepalen; 2° de toegangsvoorwaarden en -wijzen tot deze gegevensbestanden te bepalen voor personen die telefoonoproepen om redenen van direct marketing willen doen, met inbegrip van de identificatie van deze personen;3° de mededelingsvormen door de abonnee bedoeld in artikel XIV.78, § 1, zo eenvoudig mogelijk te houden. § 2. De Koning kan, na advies van de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, eveneens een vereniging of organisatie erkennen die de verplichtingen van alle operatoren bedoeld in artikel XIV. 78 op zich neemt.

Deze vereniging of organisatie kan enkel worden erkend op basis van de erkenningscriteria die de Koning bepaalt en die minstens de volgende waarborgen bieden : 1° het gebruiksgemak voor de abonnee;2° het uitsluitende gebruik van de gegevens uit het gegevensbestand met het oog op het naleven van de rechten van de abonnee overeenkomstig artikel XIV.78, § 1; 3° de afwezigheid van elk winstgevend doel van de vereniging of de organisatie;4° de continue en eenvoudige toegang tot de gegevens, tegen een beperkte prijs, voor de personen die telefoonoproepen om redenen van direct marketing willen doen;5° de naleving van de regels die krachtens paragraaf 1 worden opgelegd. Art. XIV. 82. Voor de toepassing van dit hoofdstuk wordt verstaan onder "operator" en "abonnee", een operator en een abonnee zoals gedefinieerd in artikel 2, 11° en 15° van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie.

Titel 5. Slotbepalingen Art. XIV. 83. De Koning oefent de bevoegdheden, Hem toegekend door de bepalingen van boek XIV, titels 1, 2, 3, 4, hoofdstukken 1 en 3, uit op de voordracht van de minister.

De Koning oefent de bevoegdheden, Hem toegekend door de bepalingen van boek XIV, titel 4, hoofdstuk 2, uit op voordracht van de minister.

Wanneer maatregelen, te nemen ter uitvoering van boek XIV betrekking hebben op de goederen of diensten waarvoor binnen het toepassingsgebied van de titels 1 tot 4 een regeling is getroffen of kan worden getroffen op initiatief van andere ministers moet in de aanhef van het besluit worden verwezen naar de instemming van de betrokken ministers. Die maatregelen worden desgevallend gezamenlijk door de betrokken ministers voorgesteld en door hen in onderlinge overeenstemming, ieder wat hem betreft, uitgevoerd.

Zulks geldt eveneens wanneer, op het gebied van de titels 1 tot 4, maatregelen die moeten worden genomen op initiatief van andere ministers dan de minister, betrekking hebben op goederen of diensten waarvoor een regeling is getroffen of kan worden getroffen ter uitvoering van dit boek.".

Art. 4.In boek XV, titel 1, hoofdstuk 2, van hetzelfde Wetboek, wordt een afdeling 6 ingevoegd, luidende : "Afdeling 6. De bijzondere bevoegdheden inzake opsporing en vaststelling van inbreuken op boek XIV Art. XV. 27. Wanneer een onderzoeksmaatregel of maatregel tot vaststelling van een misdrijf op boek XIV ten aanzien van de beoefenaar van een vrij beroep in de zin van artikel I.8. 35° ten uitvoer wordt gelegd, gebeurt zulks in voorkomend geval uitsluitend in aanwezigheid van de persoon met tuchtrechtelijk gezag ten aanzien van die beoefenaar of nadat die persoon behoorlijk werd opgeroepen, opdat deze zou oordelen of, en gebeurlijk in welke mate, de vraag om inlichtingen of de overlegging van boeken en bescheiden verzoenbaar is met het eerbiedigen van het beroepsgeheim.

Bovendien wordt die maatregel ten uitvoer gelegd met inachtneming van het recht op de persoonlijke levenssfeer van de cliënt van de beoefenaar van het vrij beroep.

De dossiers en andere documenten van de beoefenaar van het vrij beroep kunnen niet in beslag worden genomen. Er kan een afschrift van worden gemaakt dat door de beoefenaar van het vrij beroep voor eensluidend wordt verklaard, onder voorbehoud van voorgaande alinea's en met inachtname van het beroepsgeheim.

De vertegenwoordiger van de bevoegde tuchtoverheid kan aan de overheden die deze maatregelen hebben uitgevaardigd alle opmerkingen betreffende het bewaren van het beroepsgeheim richten. De akten van beslag en de processen-verbaal van visitatie vermelden op straffe van nietigheid de aanwezigheid van de vertegenwoordiger van de bevoegde tuchtoverheid of het feit dat zij op correcte wijze werd uitgenodigd, alsook de opmerkingen die de vertegenwoordiger van de bevoegde tuchtoverheid desgevallend meende te moeten maken.

Art. XV. 27/1. § 1. De inbreuken bedoeld in artikel XV.124, lid 2, kunnen worden opgespoord en vastgesteld zowel door de ambtenaren bedoeld in artikel XV.2, als door die bedoeld in artikel 11 van de wet van 24 januari 1977 betreffende de bescherming van de gezondheid van de verbruikers op het stuk van de voedingsmiddelen en andere producten.

Art. XV. 27/2. § 1. De ambtenaren bedoeld in artikel XV.2 zijn eveneens bevoegd voor het opsporen en het vaststellen van de daden die, zonder strafbaar te zijn, het voorwerp kunnen zijn van een vordering tot staking op initiatief van de minister. De processen-verbaal welke daaromtrent worden opgesteld, hebben bewijskracht tot het tegendeel is bewezen. § 2. In de uitoefening van hun ambt beschikken de in paragraaf 1 bedoelde ambtenaren over de bevoegdheden vermeld in artikel XV.3, 1°, 2° en 7°. Art. XV. 27/3. § 1. De ambtenaren hiertoe aangesteld door de in artikel XVII.9 genoemde ministers zijn bevoegd voor het opsporen en het vaststellen van de inbreuken die het voorwerp kunnen zijn van de vordering bedoeld in artikel XVII.3. De processen-verbaal welke daaromtrent worden opgesteld, hebben bewijskracht tot het tegendeel is bewezen. § 2. In de uitoefening van hun ambt beschikken de in paragraaf 1 bedoelde ambtenaren over de bevoegdheden vermeld in artikel XV.3, 1°, 2° en 7°. Art. XV. 27/4. Na kennisneming van de processen-verbaal opgemaakt op grond van artikel XV.2 en bij vaststelling van inbreuken op de bepalingen bedoeld in artikel XV.124, 16°, kan de onderzoeksrechter, middels een met redenen omklede beschikking, de communicatietechniek-exploitanten gelasten, indien deze daartoe in staat zijn, de terbeschikkingstelling van de communicatietechniek die door de overtreder is gebruikt om de inbreuk te plegen, op te schorten binnen de perken en voor de duur die hij bepaalt en die een maand niet kan overschrijden.

De onderzoeksrechter kan een of meer keren de uitwerking van zijn beschikking verlengen; hij moet er een einde aan maken zodra de omstandigheden, die ze rechtvaardigden, verdwenen zijn.

Art. XV. 27/5. De minister of de ambtenaar bedoeld in artikel XV.2 kan een beoefenaar van een vrij beroep vragen dat zij de bewijzen levert betreffende de materiële juistheid van de feitelijke gegevens die zij meedeelt in het kader van een beroepspraktijk.

De beoefenaar van een vrij beroep moet binnen een termijn van maximum één maand het bewijs van de materiële juistheid van die gegevens leveren.

Wanneer de bewijzen vereist krachtens het eerste lid niet worden geleverd of onvoldoende worden geacht, kan de minister of de hiertoe aangestelde ambtenaar oordelen dat de beroepspraktijk in strijd is met de bepalingen van boek XIV, titel 4.".

Art. 5.In boek XV, titel 3, hoofdstuk 2, van hetzelfde Wetboek, wordt een afdeling 10 ingevoegd, luidende : "Afdeling 10. De straffen voor de inbreuken op boek XIV Art. XV. 124. Met een sanctie van niveau 2 worden gestraft, zij die de bepalingen overtreden : 1° van de artikelen XIV.4 tot XIV. 8 betreffende de prijsaanduiding en van de besluiten ter uitvoering van artikel XIV. 8; 2° van de artikelen XIV.10 en XIV. 11 betreffende de verwijzing naar de eigen voorheen toegepaste prijs en van de besluiten genomen ter uitvoering van de artikelen XIV. 12 en XIV. 13; 3° van artikel XIV.20 betreffende het aan een consument ter ondertekening voorleggen van een wisselbrief; 4° van de artikelen XIV.27 tot XIV. 37 betreffende overeenkomsten op afstand; 5° van de artikelen XIV.39 tot XIV. 47 betreffende buiten gebruikelijke plaatsen van beroepsuitoefening gesloten overeenkomsten; 6° van de artikelen XIV.55 en XIV. 56 betreffende de bestelbon en de bewijsstukken en van de besluiten ter uitvoering van de artikelen XIV. 55 en XIV. 56; 7° van de artikelen XIV.62, XIV. 67 en XIV. 70 betreffende de oneerlijke beroepspraktijken jegens de consumenten met uitzondering van de artikelen XIV. 67, 12°, 14°, 16° en 17°, en XIV. 70, 1°, 2° en 8° ; 8° van artikel XIV.74 betreffende het verbod van oneerlijke marktpraktijken om adverteerders te werven; 9° van artikel XIV.75 betreffende de afgedwongen aankopen ten aanzien van de beoefenaars van een vrij beroep; 10° van artikelen XIV.77 tot XIV. 82 betreffende de ongewenste communicaties; 11° van de verordeningen van de Europese Unie die betrekking hebben op aangelegenheden, bedoeld in boek XIV, van de regelgevende bevoegdheid van de Koning. Art. XV. 124/1. Met een sanctie van niveau 3 worden gestraft, zij die te kwader trouw de bepalingen van boek XIV van dit Wetboek overtreden, met uitzondering van die welke bedoeld zijn in de artikelen XV. 83, XV. 85, XV. 86 en XV. 126 en met uitzondering van de inbreuken bedoeld in artikel XIV. 71.

Art. XV. 124/2. Met een sanctie van niveau 3 worden gestraft : 1° zij die de beschikking niet naleven van een vonnis of een arrest gewezen krachtens artikel XVII.1, als gevolg van een vordering tot staking; 2° zij die opzettelijk, zelf of door een tussenpersoon, de aanplakbrieven, aangebracht met toepassing van de artikelen XVII.5 en XV. 131, geheel of gedeeltelijk vernietigen, verbergen of verscheuren.

Art. XV. 124/3. Met een sanctie van niveau 6 worden gestraft, zij die de artikelen XIV. 67, 12°, 14°, 16° en 17°, en XIV. 70, 1°, 2° en 8° betreffende de oneerlijke beroepspraktijken en artikel XIV. 76 overtreden.".

Art. 6.In artikel XV. 131 van het Wetboek van economisch recht wordt het woord "XIV," ingevoegd tussen de woorden "boeken" en "VIII en IX". HOOFDSTUK III. - Opheffingsbepaling

Art. 7.De wet van 2 augustus 2002 betreffende de misleidende en vergelijkende reclame, de onrechtmatige bedingen en de op afstand gesloten overeenkomsten inzake vrije beroepen, gewijzigd bij wet van 19 april 2007 wordt opgeheven. HOOFDSTUK IV. - Bevoegdheidstoewijzing

Art. 8.De Koning kan de bepalingen van het Wetboek van economisch recht, zoals ingevoegd bij deze wet, coördineren met de bepalingen die daarin uitdrukkelijk of stilzwijgend wijzigingen hebben aangebracht tot het tijdstip van de coördinatie.

Daartoe kan Hij : 1° de volgorde en de nummering van de te coördineren bepalingen veranderen en in het algemeen de teksten naar de vorm wijzigen;2° de verwijzingen die voorkomen in de te coördineren bepalingen met de nieuwe nummering doen overeenstemmen;3° zonder afbreuk te doen aan de beginselen die in de te coördineren bepalingen vervat zijn, de redactie ervan wijzigen om ze onderling te doen overeenstemmen en eenheid in de terminologie te brengen. HOOFDSTUK V. - Slotbepalingen

Art. 9.Deze wet treedt in werking op 31 mei 2014.

Art. 10.De bepalingen van titel 3 van boek XIV "overeenkomsten met consumenten" van het Wetboek van economisch recht, zoals ingevoegd bij deze wet, die betrekking hebben op overeenkomsten gesloten tussen beoefenaars van vrije beroepen en consumenten zijn slechts van toepassing op de overeenkomsten afgesloten na de inwerkingtreding van deze wet.

Kondigen deze wet af, bevelen dat zij met `s lands zegel zal worden bekleed en door het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt.

Gegeven te Brussel, 15 mei 2014.

FILIP Van Koningswege : De minister van Economie en Consumenten, J. VANDE LANOTTE De minister van Middenstand, kmo's en Zelfstandigen, Mevr. S. LARUELLE De minister van Justitie, Mevr. A. TURTELBOOM Met 's Lands zegel gezegeld : De Minister van Justitie, Mevr. A. TURTELBOOM _______ Nota (1) Kamer van volksvertegenwoordigers : (www.dekamer.be).

Stukken : 53-3423 - 2013/2014.

Integraal Verslag : 27 maart 2014.

Senaat : (www.senate.be).

Stukken : 5-2815 - 2013/2014.

Verstrijken van de onderzoekstermijn : 18 april 2014.

"Bijlage 1 van boek XIV Wetboek economisch recht MODELINSTRUCTIES VOOR HERROEPING Herroepingsrecht U heeft het recht om binnen een termijn van 14 dagen zonder opgave van redenen de overeenkomst te herroepen.

De herroepingstermijn verstrijkt 14 dagen na de dag (1).

Om het herroepingsrecht uit te oefenen, moet u ons (2) via een ondubbelzinnige verklaring (bv. schriftelijk per post, fax of e-mail) op de hoogte stellen van uw beslissing de overeenkomst te herroepen. U kunt hiervoor gebruikmaken van het bijgevoegde modelformulier voor herroeping, maar bent hiertoe niet verplicht (3).

Om de herroepingstermijn na te leven volstaat het om uw mededeling betreffende uw uitoefening van het herroepingsrecht te verzenden voordat de herroepingstermijn is verstreken.

Gevolgen van de herroeping Als u de overeenkomst herroept, ontvangt u alle betalingen die u tot op dat moment heeft gedaan, inclusief leveringskosten (met uitzondering van eventuele extra kosten ten gevolge van uw keuze voor een andere wijze van levering dan de door ons geboden goedkoopste standaard levering) onverwijld en in ieder geval niet later dan 14 dagen nadat wij op de hoogte zijn gesteld van uw beslissing de overeenkomst te herroepen, van ons terug. Wij betalen u terug met hetzelfde betaalmiddel als waarmee u de oorspronkelijke transactie heeft verricht, tenzij u uitdrukkelijk anderszins heeft ingestemd; in ieder geval zullen u voor zulke terugbetaling geen kosten in rekening worden gebracht (4). (5) (6) Instructies voor het invullen van het formulier (1) Voeg hier één van de volgende tussen aanhalingstekens vermelde tekst in : a) in geval van dienstenovereenkomsten of overeenkomsten voor de levering van water, gas of elektriciteit, voor zover deze niet in een beperkt volume of in een bepaalde hoeveelheid gereed voor verkoop zijn gemaakt, van stadsverwarming of van digitale inhoud die niet op een materiële drager is geleverd : "van de sluiting van de overeenkomst"; b) voor verkoopovereenkomsten : "waarop u of een door u aangewezen derde, die niet de vervoerder is, het goed fysiek in bezit krijgt."; c) voor overeenkomsten waarbij de consument in dezelfde bestelling meerdere goederen heeft besteld die afzonderlijk worden geleverd : "waarop u of een door u aangewezen derde, die niet de vervoerder is, het laatste goed fysiek in bezit krijgt."; d) voor overeenkomsten betreffende de levering van een goed bestaat uit verschillende zendingen of onderdelen : "waarop u of een door u aangewezen derde, die niet de vervoerder is, de laatste zending of het laatste onderdeel fysiek in bezit krijgt."; e) voor overeenkomsten betreffende regelmatige levering van goederen gedurende een bepaalde periode : "waarop u of een door u aangewezen derde, die niet de vervoerder is, het eerste goed fysiek in bezit krijgt.". (2) Vul hier uw naam, woonadres en, indien mogelijk, uw telefoonnummer, fax en e-mailadres in.(3) Indien u de consument de mogelijkheid biedt informatie over de herroeping van de overeenkomst elektronisch via uw website in te vullen en toe te zenden, dient u onderstaande tekst in te voegen : "U kunt het modelformulier voor herroeping of een andere duidelijk geformuleerde verklaring ook elektronisch invullen en opsturen via onze website [webadres invullen].Als u van deze mogelijkheid gebruik maakt zullen wij u onverwijld op een duurzame gegevensdrager (bijvoorbeeld per e-mail) een ontvangstbevestiging van uw herroeping sturen". (4) Voor verkoopovereenkomsten waarbij u niet heeft aangeboden in geval van herroeping de goederen zelf af te halen, dient u onderstaande tekst in te voegen : "Wij mogen wachten met terugbetaling tot wij de goederen hebben teruggekregen, of u heeft aangetoond dat u de goederen heeft teruggezonden, al naar gelang welk tijdstip eerst valt.". (5) Indien de consument goederen heeft ontvangen in verband met de overeenkomst : a) voeg in : - "Wij zullen de goederen afhalen.", of - "U dient de goederen onverwijld, doch in ieder geval niet later dan 14 dagen na de dag waarop u het besluit de overeenkomst te herroepen aan ons heeft medegedeeld, aan ons of aan ... [naam en, indien van toepassing, het adres van de persoon die door u gemachtigd is om de goederen in ontvangst te nemen terug te zenden of te overhandigen. U bent op tijd als u de goederen terugstuurt voordat de termijn van 14 dagen is verstreken."; b) voeg in : - "Wij zullen de kosten van het terugzenden van de goederen voor onze rekening nemen."; - "De directe kosten van het terugzenden van de goederen komen voor uw rekening."; - Als u in het geval van een overeenkomst op afstand niet aanbiedt de kosten van het terugzenden van de goederen voor uw rekening te nemen, en de goederen door hun aard niet op normale wijze via de post teruggezonden kunnen worden : "De directe kosten van het terugzenden van de goederen, ... EUR [vul het bedrag in] komen voor uw rekening."; of indien de kosten van het terugzenden van de goederen redelijkerwijs niet vooraf kunnen worden berekend : "De directe kosten van het terugzenden van de goederen komen voor uw rekening. De kosten worden geraamd op een maximum van ongeveer ... EUR [vul het bedrag in].", of - Indien bij een buiten de verkoopruimten gesloten overeenkomst de goederen door hun aard niet op normale wijze via de post teruggezonden kunnen worden en ten tijde van de sluiting van de overeenkomst aan het huisadres van de consument zijn bezorgd : "Wij zullen de goederen op onze kosten bij u afhalen.", en c) voeg in : "U bent alleen aansprakelijk voor de waardevermindering van de goederen die het gevolg is van het gebruik van de goederen, dat verder gaat dan nodig is om de aard, de kenmerken en het werking van de goederen vast te stellen.". (6) In geval van een overeenkomst voor de verrichting van diensten of de levering van water, gas of elektriciteit, voor zover deze niet in beperkte volumes of in een welbepaalde hoeveelheid gereed voor verkoop zijn gemaakt, of van stadsverwarming, voeg de volgende tekst in : "Als u heeft verzocht om de verrichting van diensten of de levering van water/gas/elektriciteit/stadsverwarming [doorhalen wat niet van toepassing is] te laten beginnen tijdens de herroepingstermijn, betaalt u een bedrag dat evenredig is aan hetgeen op het moment dat u ons ervan in kennis heeft gesteld dat u de overeenkomst herroept reeds geleverd is, vergeleken met de volledige uitvoering van de overeenkomst.""

"Bijlage 2 van boek XIV Wetboek economisch recht MODELFORMULIER VOOR HERROEPING (dit formulier alleen invullen en terugzenden als u de overeenkomst wilt herroepen) - Aan [hier dient de beoefenaar van een vrij beroep zijn naam, adres en, indien van toepassing, zijn fax en e-mailadres in te vullen] : - Ik/Wij (*) deel/delen (*) u hierbij mede dat ik/wij (*) onze overeenkomst betreffende de verkoop van de volgende goederen/levering van de volgende dienst (*) herroep/herroepen (*) - Besteld op (*)/Ontvangen op (*) - Naam/Namen consument(en) - Adres consument(en) - Handtekening van consument(en) (alleen wanneer dit formulier op papier wordt ingediend) - Datum _______ Nota (*) Doorhalen wat niet van toepassing is."