11 JULI 2003. - Koninklijk besluit tot vaststelling van de werking van het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen

ADVIES 35.255/4 VAN DE AFDELING WETGEVING VAN DE RAAD VAN STATE De Raad van State, afdeling wetgeving, vierde kamer, op 4 april 2003 door de Minister van Binnenlandse Zaken verzocht hem, binnen een termijn van ten hoogste drie dagen, van advies te dienen over een ontwerp van koninkljik besluit « tot vaststelling van de werking van het Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen », heeft op 9 april 2003 het volgende advies gegeven : Rekening houdend met het tijdstip waarop dit advies gegeven wordt, vestigt de Raad van State de aandacht van de Regering op het feit dat de ontstentenis van de controle die het Parlement krachtens de Grondwet moet kunnen uitoefenen, tot gevolg heeft dat de Regering niet over de volheid van haar bevoegdheid beschikt. Dit advies wordt evenwel gegeven zonder dat wordt nagegaan of dit ontwerp in die beperkte bevoegdheid kan worden ingepast, aangezien de afdeling wetgeving geen kennis heeft van het geheel van de feitelijke gegevens welke de Regering in aanmerking kan nemen als zij te oordelen heeft of het vaststellen of wijzigen van een verordening noodzakelijk is.

Overeenkomstig artikel 84, eerste lid, 2°, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State, ingevoegd bij de wet van 4 augustus 1996, moeten in de adviesaanvraag in het bijzonder de redenen worden aangegeven tot staving van het spoedeisende karakter ervan.

In het onderhavige geval luidt die motivering in de brief met de adviesaanvraag aldus : « Immers, de reorganisatie van de FOD Binnenlandse Zaken is met de aanstelling van de directeuren-generaal voor de verschillende departementen in een beslissende fase beland. Het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen was niet opgenomen in de reorganisatie van de FOD Binnenlandse Zaken, conform de regels vastgesteld in het Copernicus-plan en de in de wet voorziene onafhankelijkheid van het Commissariaat-generaal.

Nu blijkt dat hierdoor de organisatie van het Commissariaat-generaal, alsook het statuut van de commissarissen en zijn personeel in het gedrang komt. Er moeten dus dringend een aantal maatregelen genomen worden om de onafhankelijkheid en de goede werking te garanderen, en om de relatie met de FOD Binnenlandse Zaken duidelijk vast te leggen.

De positie van de commissaris-generaal t.o.v. het personeel moet duidelijk vastgelegd worden. Het financieel en administratief statuut van de commissarissen moet bepaald worden rekening houdend met de principes van de Copernicus-hervorming.

De werking van het Commissariaat-generaal is cruciaal voor het goede verloop van de asielprocedure. Zijn onafhankelijkheid is essentieel voor de geloofwardigheid ervan. » De Raad van State, afdeling Wetgeving, beperkt zich, overeenkomstig artikel 84, tweede lid, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State, tot het onderzoek van de rechtsgrond, van de bevoegdheid van de steller van de handeling alsmede van de vraag of aan de voorgeschreven vormvereisten is voldaan.

Het aldus voorliggende ontwerp geeft aanleiding tot de volgende opmerkingen.

Voorafgaande vormvereisten 1. Het protocol van de onderhandelingen met de vakbonden is niet gevoegd bij de adviesaanvraag.2. In verband met de administratieve en begrotingscontrole dient te worden opgemerkt dat uit de brieven van 10, 19 en 27 maart en van 1 april 2003 van de Ministers van Ambtenarenzaken en Begroting blijkt dat zij hun goedkeuring verbonden hebben aan de voorwaarde dat rekening wordt gehouden met hun opmerkingen.Op te merken valt dat aan die voorwaarde niet wordt voldaan, aangezien niet is tegemoet gekomen aan de opmerkingen betreffende de artikelen 7, §§ 2 en 4, en 10, § 2, van het ontwerp.

Overeenkomstig artikel 8 van het koninklijk besluit van 16 november 1994 betreffende de administratieve en begrotingscontrole staat het aan de minister die de akkoordbevinding van de minister bevoegd voor de begroting of van de minister bevoegd voor het algemeen bestuur niet kan verkrijgen, zijn ontwerp aan de Ministerraad voor te leggen.

Het vijfde lid van de aanhef moet dienovereenkomstig worden gewijzigd.

Rechtsgrond 1. Het ontworpen besluit geeft als rechtsgrond op artikel 57/24 van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen. In deze bepaling wordt inzonderheid gesteld dat de Koning de werkwijze bepaalt van het Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen « met inachtneming van de bij deze wet vastgestelde regels ».

In artikel 57/25 van dezelfde wet wordt inzonderheid bepaald dat de minister tot wiens bevoegdheid de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen behoort « aan het Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen (...) het personeel en de middelen ter beschikking (stelt) die nodig zijn voor het vervullen van (zijn) opdracht » en dat « de vaste en tijdelijke personeelsformatie van het Commissariaat-generaal (...) ingedeeld bij het centraal bestuur van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, (...) door de Koning (worden) vastgesteld, bij een in Ministerraad overlegd besluit. » Artikel 7, § 5, van het onderhavige ontwerp, waarin wordt bepaald dat « de Commissaris-generaal (...) in het kader van het beheersplan autonoom zijn personeelsplan en de wijze waarop dit ingevuld wordt (, bepaalt) » houdt geen rekening met die wetsbepalingen. Hoewel toegestaan kan worden dat bepaalde bevoegdheden aan de Commissaris-generaal worden toegekend, namelijk bevoegdheden die verband houden met de werkwijze, is het, wat betreft het personeelsbeheer, evenwel zo dat de Koning hem niet de bevoegdheid kan overdragen om zelf die personeelsformatie vast te leggen. 2. Krachtens artikel 12, eerste en tweede lid, van de wetten op de Rijkscomptabiliteit, gecoördineerd op 17 juli 1991, komt het aan de algemene uitgavenbegroting toe om te voorzien in en machtiging te verlenen voor de uitgaven, per programma, waarbij de begrotingsmiddelen die betrekking hebben op de werkingskosten en op de doelstellingen van de activiteitenprogramma's behoren onderscheiden te worden.Het is tevens zo dat krachtens artikel 14 van de voornoemde wetten op de Rijkscomptabiliteit het aan de wetgever toekomt, en niet aan de Koning, om ervoor te zorgen dat de kredieten voor de programma's volgens de economische classificatie opgesplitst worden in basisallocaties.

Bijgevolg behoort artikel 10 te worden weggelaten. 3. De artikelen 4 en 9, derde lid, van het ontwerp hebben niet tot doel de werkwijze te regelen van het Commissariaat-generaal : ze hebben immers betrekking op de werkwijze van de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken.Die bepalingen moeten worden weggelaten uit het onderhavige ontwerp.

De kamer was samengesteld uit : Mevr. M.-L. Willot-Thomas, kamervoorzitter;

De heren P. Liénardy en P. Vandernoot, staatsraden;

Mevr. A.-C. Van Geersdaele, toegevoegd griffier.

Het verslag werd uitgebracht door de heer L. Detroux, auditeur. De nota van het Coördinatiebureau werd opgesteld door de heer M. Joassart, adjunct-referendaris.

De overeenstemming tussen de Franse en de Nederlandse tekst werd nagezien onder toezicht van de heer P. Liénardy.

De griffier, A.-C. Van Geersdaele.

De voorzitter, M.-L. Willot-Thomas.

11 JULI 2003. - Koninklijk besluit tot vaststelling van de werking van het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen, inzonderheid op het artikel 57/24, ingevoegd bij de wet van 14 juli 1987, gewijzigd bij de wet van 15 juli 1996;

Gelet op het koninklijk besluit van 2 oktober 1937 houdende het statuut van het Rijkspersoneel;

Gelet op het Koninklijk besluit van 2 augustus 2002 tot invoering van een evaluatiecyclus in de federale overheidsdiensten;

Gelet op het advies van de Inspecteur van Financiën gegeven op 11 februari 2003;

Gelet op de akkoordbevinding van de Minister van Begroting en de Minister van Ambtenarenzaken, gegeven op 10 maart 2003 en 1 april 2003;

Gelet op het protocol nr. 119/3 van 27 maart 2003 van het Sectorcomité I - Algemeen Bestuur;

Gelet op het verzoek om spoedbehandeling, gemotiveerd door het feit dat de reorganisatie van de FOD Binnenlandse Zaken met de aanstelling van de directeuren-generaal voor de verschillende departementen in een beslissende fase is beland;

Overwegende dat het Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen niet opgenomen was in de reorganisatie van de FOD Binnenlandse Zaken conform de regels vastgelegd in het Copernicusplan;

Overwegende dat nu blijkt dat hierdoor de organisatie van het Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen en het statuut van zijn personeel en commissarissen in het gedrang komt;

Overwegende dat een aantal maatregelen dringend genomen moeten worden teneinde de onafhankelijkheid en de goede werking van het Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen te garanderen; dat de relatie tussen de FOD Binnenlandse Zaken en het Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen duidelijk vastgelegd moet worden; dat de positie van de Commissaris-generaal ten opzichte van zijn personeel duidelijk vastgelegd moet worden; dat het financieel en administratief statuut van de commissarissen bepaald moet worden rekening houdend met het principe van de Copernicushervorming;

Overwegende dat de werking van het Commissariaat-generaal cruciaal is voor het goede verloop van de asielprocedure en dat de onafhankelijkheid essentieel is voor de geloofwaardigheid ervan;

Gelet op advies van de Raad van State, gegeven op 9 april 2003, met toepassing van artikel 84, eerste lid, 2°, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State;

Overwegende dat er met het advies van de Raad van State rekening wordt gehouden, door een aantal artikelen te schrappen (de artikelen betreffende het directiecomité, de bevoegdheid van de voorzitter van het directiecomité en een gedeelte van het artikel betreffende de begroting), door in artikel 6, § 3 het begrip bijzondere functies te definiëren, door in artikel 6, § 5, toe te voegen dat het personeelsplan moet worden vastgelegd bij in Ministerraad overlegd koninklijk besluit en door een wijziging van artikel 9, § 2, in de zin dat de begroting bij wet bij toepassing van de algemene reglementering wordt vastgelegd en dat er via het beheersplan slechts de basisprincipes voor het bepalen van de begroting worden vastgelegd;

Op de voordracht van Onze Minister van Binnenlandse Zaken, Hebben Wij besloten en besluiten Wij : HOOFDSTUK I. - Algemene bepalingen

Artikel 1.Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan onder : 1° de vreemdelingenwet: de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen;2° Onze Minister: de Minister bevoegd voor de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen;3° de Commissaris-generaal: de Commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen;4° de adjuncten: de adjunct-commissarissen die de commissaris-generaal bijstaan;5° de FOD: de federale overheidsdienst waarbij het Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen is opgericht. HOOFDSTUK II. - Afwezigheid van de Commissaris-generaal

Art. 2.In geval van afwezigheid of verhindering duidt de Commissaris-generaal de adjunct aan die hem vervangt.

Bij ontstentenis van een uitdrukkelijke aanduiding is de adjunct met de meeste anciënniteit de vervanger van de Commissaris-generaal. In geval beiden dezelfde anciënniteit bezitten, vervangt de oudste adjunct in leeftijd de Commissaris-generaal. HOOFDSTUK III. - Aan de Commissaris-generaal ter beschikking gesteld personeel en middelen Afdeling 1. - Algemene bepalingen

Art. 3.De Commissaris-generaal beheert de hem ter beschikking gestelde middelen, inbegrepen van het personeel. Afdeling 2. - Het personeel

Art. 4.De Commissaris - generaal is, overeenkomstig artikel 57/3 van de vreemdelingenwet, belast met de uitoefening van een leidinggevende functie en oefent in die hoedanigheid het functioneel en hiërarchisch gezag uit over het personeel dat aan het Commissariaat - generaal ter beschikking wordt gesteld door de Minister.

Art. 5.Voor de toepassing van de tuchtprocedure heeft de Commissaris-generaal of zijn adjunct, bij toepassing van artikel 2, alle bevoegdheden die worden toegekend aan een diensthoofd binnen de FOD.

Art. 6.§ 1. De selectie en de werving van het personeel gebeurt overeenkomstig de bepalingen die van toepassing zijn op het rijkspersoneel.

De hiernavolgende paragrafen regelen de taakverdeling tussen de FOD en de Commissaris-generaal. § 2. De selectie en de werving van het administratief en technisch personeel dat gemene functies uitoefent gebeurt door de FOD en wordt in gemeenschappelijk akkoord met de Commissaris-generaal ter beschikking gesteld van hem. § 3. De selectie van de bijzondere functies gebeurt door de Commissaris-generaal bijgestaan door de P & O stafdienst van de FOD. De bijzondere functies dienen te voldoen aan de generieke competenties die bepaald worden door de FOD. Onder bijzondere functies dient te worden verstaan, alle functies die direct betrokken zijn bij de behandeling van de asieldossiers. § 4. De werving van de bijzondere functies gebeurt door de FOD op eensluidend advies van de Commissaris-generaal. § 5. De Commissaris-generaal bepaalt in het kader van het beheersplan autonoom zijn personeelsplan. Overeenkomstig de wettelijke bepalingen wordt dit personeelsplan bij koninklijk besluit uitgevoerd nadat het aan de Ministerraad is voorgelegd.

Art. 7.§ 1. De Commissaris-generaal is de evaluator van het hem ter beschikking gesteld personeel. § 2. De praktische modaliteiten van de organisatie van de evaluatiecyclus voor het ter beschikking gesteld personeel worden bepaald door de Commissaris-generaal in samenspraak met de voorzitter van de FOD.

Art. 8.Indien de Commissaris-generaal wenst dat er een einde gesteld wordt aan de terbeschikkingstelling van een contractuele medewerker wint hij een legaliteits- en opportuniteitsadvies in van de FOD. Op verzoek van de Commissaris-generaal wordt de terbeschikkingstelling beëindigd door de voorzitter van het directiecomité van de FOD wanneer het legaliteitsadvies positief is. Afdeling 3. - Begroting

Art. 9.§ 1. De middelen die aan de Commissaris-generaal ter beschikking worden gesteld zijn duidelijk identificieerbaar binnen de begroting van de FOD. § 2. De basisprincipes voor de bepaling van de begroting worden vastgelegd via het beheersplan. De begroting wordt vastgelegd conform de wettelijke bepalingen. § 3. De begroting van de Commissaris-generaal wordt door hem opgesteld, rekeninghoudend met de bepalingen die terzake gelden binnen de FOD. De stafdienst Budget en Beheerscontrole van de FOD ondersteunt de Commissaris-generaal bij de opmaak.

Art. 10.De uitvoeringsbeslissingen worden genomen door de Commissaris-generaal.

Art. 11.Inzake de rechtstreekse gunning en uitvoering van opdrachten, voor aanneming van werken, leveringen en diensten ten laste van de begroting van de FOD Binnenlandse zaken, is de Commissaris-generaal bevoegd om : 1° de wijze te kiezen waarop de opdracht wordt gegund, de bestekken of de documenten die het vervangen vast te stellen en zo nodig van de algemene aannemingsvoorwaarden af te wijken, de procedure in te zetten, de kandidaten voor een opdracht te selecteren, opdrachten te gunnen en de daaruit voorspruitende schuldverklaringen goed te keuren en over te gaan tot de ermee verband houdende ordonnanceringen;2° af te wijken van de essentiële clausules of voorwaarden van de gegunde opdracht, een dading aan te gaan en de boeten wegens laattijdige uitvoering kwijt te schelden;3° af te zien van het gunnen van de opdracht of de procedure te herbeginnen, desnoods op een andere wijze. Deze bevoegdheid is beperkt tot 62.000 euro, ongeacht de wijze van gunning van de opdracht.

In geval van afwezigheid of verhindering is de adjunct bevoegd tot 20.000 euro.

Art. 12.De goedkeuring van de schuldverklaringen voortvloeiend uit een gegunde opdracht en het overgaan tot de ermee verband houdende ordonnanceringen wordt zonder beperking van het bedrag overgedragen aan de Commissaris-generaal voor zover de bevoegde overheid de desbetreffende verbintenissen heeft aangegaan.

De Commissaris-generaal is eveneens bevoegd om af te wijken van de essentiële clausules of van de voorwaarden van de gegunde opdracht, een dading aan te gaan en de boeten wegens laattijdige uitvoering kwijt te schelden in zoverre deze opdracht werd gegund door de voorzitter van het directiecomité en de 125.000 euro niet overschrijdt.

Art. 13.§ 1. De Commissaris-generaal is bevoegd voor uitgaven in verband met ICT die minder dan 30.000 euro bedragen. § 2. De uitgaven in verband met ICT die meer dan 30.000 euro bedragen worden gedaan door de voorzitter van het directiecomité van de FOD hetzij op voorstel van de Commissaris-generaal, hetzij na advies van de commissaris-generaal.

Art. 14.Elke bijkomende overdracht van bevoegdheid inzake de gunning en de uitvoering van overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten in de FOD Binnenlandse zaken, dan diegene beschreven in de artikelen 11 tot en met 13 van dit besluit, die door Onze Minister wordt verleend aan een directeur-generaal N-1 wordt eveneens verleend aan de Commissaris-generaal.

Art. 15.Onze Minister van Binnenlandse Zaken is belast met de uitvoering van dit besluit.

Gegeven te Brussel, 11 juli 2003.

ALBERT Van Koningswege : De Minister van Binnenlandse Zaken, A. DUQUESNE