Koninklijk besluit tot wijziging van de bijlage bij het koninklijk besluit van 16 december 1950 houdende het tarief van de honoraria der notarissen

bron: federale overheidsdienst justitie

numac: 2022042846

pub.: 22/12/2022

prom.: 22/11/2022


staatsblad: https://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/article_body(...)

22 NOVEMBER 2022. - Koninklijk besluit tot wijziging van de bijlage bij het koninklijk besluit van 16 december 1950 houdende het tarief van de honoraria der notarissen

Verslag aan de Koning 1. Algemene toelichting bij de totstandkoming van deze hervorming en haar krachtlijnen Het huidige tarief van de honoraria der notarissen werd vastgesteld bij koninklijk besluit van 16 december 1950 en heeft sedertdien geen aanpassingen meer ondergaan om rekening te houden met de evoluties van de maatschappij.Dit heeft enerzijds voor gevolg dat hierin nog een aantal akten worden voorzien die niet meer mogelijk zijn en anderzijds dat een plethora aan andere nieuwere evoluties niet worden ondervangen, doordat geen erelonen worden vastgelegd voor rechtshandelingen die in 1950 niet in aanmerking werden genomen en doordat de evolutie van de wettelijke verplichtingen van de notarissen de opmars heeft gezien van handelingen en verrichtingen die, hoewel betrekking hebbende op getarifeerde akten, niet in dit ereloon vervat zijn. Het is met name dit laatste aspect dat heeft bijdragen tot gebrek aan transparantie en onduidelijkheden rond de omvang en grondslag van de zogenaamde "notariskosten". De experten aangesteld door de Minister van Justitie hadden in hun verslag reeds gewezen op deze toestand en hadden een aantal aanbevelingen geformuleerd om hieraan tegemoet te komen (Juridische beroepen voor de toekomst - een toekomst voor de juridische beroepen, Het notariaat, Verslag opgemaakt op 30 juni 2018 door Pierre NICAISE en Thierry VAN SINAY, ter attentie van de Minister van Justitie, Koen GEENS, 236-237). Deze vaststellingen werden bevestigd door de studie van het Prijzenobservatorium van 21 april 2021 ("Analyse van de prijzen - De werking van de notariële sector in België", uitgegeven door het Instituut voor de nationale rekeningen).

Zoals ook het Prijzenobservatorium erkent, blijven de doelstellingen van het opleggen van tarieven aan de tussenkomsten van de notarissen ook vandaag nog even maatschappelijk relevant als 69 jaar geleden. In zijn hoedanigheid van openbaar ambtenaar wordt de notaris immers door de Staat belast met een dubbele taak van openbare dienst: enerzijds een opdracht van voorbereiding en bewaring van het bewijs van overeenkomsten waaraan men de authenticiteit van overheidsakten moet of wil geven en anderzijds een informatie- en adviesopdracht, die samen een algemenere openbare dienst van voorkoming van geschillen beogen. Als openbaar ambtenaar moet de notaris de continuïteit van deze openbare dienst garanderen die moet toegankelijk zijn voor eenieder. Om deze gelijke toegang van de burger tot de notaris te garanderen zijn wettelijk geregelde tarieven onontbeerlijk. Deze tarieven steunen van oudsher op een delicate sociale constructie die tot doel heeft de toegang van iedereen tot de notaris betaalbaar te houden door een laag tarief op te leggen voor de meest courante akten (o.m. van familierechtelijke aard) die worden gecompenseerd door de hogere tarieven voor bepaalde andere akten (bijvoorbeeld kapitaalverhogingen van vennootschappen, maar ook vastgoedakten). Zo moet worden gegarandeerd dat iedereen een zelfde dienstverlening aan dezelfde prijs kan bekomen, ongeacht de vermogenstoestand. De vrijwaring van dit solidariteitsmechanisme wordt dan ook in acht genomen bij de voorgestelde wijzigingen aan dit tarief.

Daarbij moet ook erkend worden dat de prijzen van de woningen blijven stijgen, wat, gelet op het evenredig karakter van onder meer de erelonen (omwille van de verhoogde aansprakelijkheid), maar ook de registratierechten en btw, ook een evenredige toename impliceert van de kosten verbonden aan de verwerving van een enige eigen woning, ook voor de kleine en middelmatige aankopen. Daarom worden de erelonen dienaangaande herzien teneinde voor deze kleine en middelmatige aankopen (tot 750.000) tot een vermindering te komen, die het grootst moet zijn voor de aankopen tot 300.000. Er wordt daarbij ook op gewezen dat, in tegenstelling tot de andere vermelde kosten en rechten, het evenredig tarief van de erelonen een degressief karakter vertoont, waardoor dit minder snel stijgt naarmate de prijs toeneemt.

Dit principe wordt behouden in deze hervorming.

Het gebrek aan regulering van bepaalde deelaspecten van de notariële dienstverlening in parallel met de maatschappelijke en juridische evoluties heeft ertoe geleid dat bepaalde administratieve en andere kosten ontransparant en variabel geworden zijn, zowel voor de notarissen als de burgers, zodat hierin plaatselijke verschillen zijn ontstaan, waardoor de gelijke toegang van de burger en het sociaal karakter van de kostprijs van bepaalde soorten akten niet meer optimaal gegarandeerd is. Dit heeft er ook toe geleid dat in bepaalde economisch gunstig gesitueerde gebieden op het vlak van vastgoedontwikkeling, de inkomsten van bepaalde notarissen disproportioneel zijn toegenomen ten opzichte van het gros van hun confraters (al ging dit natuurlijk ook gepaard met een grotere werklast) en de vraag dient te worden gesteld naar een noodzakelijke inperking van deze ongewilde uitschieters.

De aanbevelingen die op het vlak van verhoging van de transparantie van de notariskosten werden opgenomen in het jaarverslag van de Ombudsdienst voor het notariaat van 2020 werden ook in rekening gebracht.

Zo wordt opgelegd dat de Nationale Kamer van notarissen op een publiek toegankelijke website een overzicht van de meest voorkomende niet-getarifeerde activiteiten alsook een rekenmodule ter beschikking moet stellen met betrekking tot de kostprijs van de meest voorkomende aktes.

Daarnaast kan ook worden gewezen op de in het Regeerakkoord van 30 september 2020 uitgedrukte wens om, in overleg met de sector, maatregelen te onderzoeken om de kredietkosten verbonden aan de (her)financiering van een woning goedkoper te maken. Hoewel een deel van de inspanningen daarvoor dient te worden geleverd door de kredietsector zelf, wordt in dit besluit een aanzet gegeven door ook de berekening van de erelonen en administratieve kosten verbonden aan het verlijden van de kredietakten en hypothecaire volmachten te moderniseren en harmoniseren.

Daarom worden in dit koninklijk besluit een aantal noodzakelijke maatregelen genomen, volgens een aantal grote assen, met name: - het versterken van het sociaal karakter van de tarieven en de gelijke toegang tot de notaris, via een herverdeling van de lasten en een vermindering voor de bescheiden en middelmatige enige woningen, gepaard met een herziening van de erelonen voor de aankoop en financiering van een enige eigen woning, door de invoering van "bis" barema's die leiden tot een vermindering voor aankopen tot 750.000 euro; - de verhoging van de transparantie van de `notariskosten' voor de burger, door een duidelijk onderscheid te maken tussen erelonen, uitgaven en administratieve dossierkosten; - het forfaitair beperken van de administratieve dossierkosten voor akten die betrekking hebben op vastgoed, dewelke nog verder worden verlaagd indien men te maken heeft met verschillende akten die met elkaar verbonden zijn in eenzelfde dossier of met recurrente akten (individuele verkopingen van loten uit eenzelfde verkaveling of mede-eigendom); - het opheffen van de niet langer toepasselijke erelonen voor akten die niet meer bestaan, teneinde de leesbaarheid te verhogen; - de opname in het tarief van veel voorkomende niet-getarifeerde akten, met oog voor het hiervoor beschreven solidariteitsmechanisme, onder meer via de introductie van lage tarieven voor de akten met familiaal karakter (bijv. verklaringen inzake aanvaarding of verwerping nalatenschap, akten van erfopvolging,... ); - de actualisering van een aantal niet langer toepasbare tarieven (bijvoorbeeld inzake vennootschapsakten waar het kapitaalbegrip achterhaald is als berekeningsbasis); - het stimuleren van het ondernemerschap door de invoering van verminderingen voor de oprichting van "standaard" besloten vennootschappen, evenals de invoeging van meer flexibiliteit in de op heden hoger getarifeerde ondernemingsakten in lijn met de aanbeveling van het Prijzenobservatorium dienaangaande; - de periodieke herziening voor de toekomst van de vaste erelonen en van de forfaits voor administratieve kosten, met uitsluiting van de evenredige erelonen, zoals deze voor vastgoedtransacties. De herziening gebeurt enerzijds onder de vorm van een automatische indexering om rekening te houden met de evolutie van de levensduurte en anderzijds onder de vorm van een delegatie aan de minister van Justitie om deze aan te passen aan de toe- of afname van de werklast ingevolge gewijzigde verplichtingen.

Deze wijzigingen zorgen er niet alleen voor dat de tarieven van de notariële erelonen worden aangepast aan de hedenhaagse maatschappij en haar noden, maar zullen, door de combinatie van de verschillende maatregelen rond erelonen van verkoop- en kredietakten en de forfaitarisering van de daarmee gepaard gaande administratieve kosten leiden tot een globale vermindering van de kosten voor de verwerving en financiering van een enige eigen woning voor de bescheiden en middelmatige woningen (tot ongeveer 750.000 euro), die voor woningen tot 300.000 euro oploopt tot ongeveer 1.000 euro. 2. Bijzondere toelichting bij de voornaamste bepalingen Art.1 De wijzigingen aan artikel 1, met betrekking tot de exemplatieve lijst van handelingen die buiten het tarief vallen, betreffen een eenvoudige actualisering.

Art. 2 De wijzigingen aan artikel 2 betreffen de verduidelijkingen van de begrippen honorarium (of ereloon), uitgaven (aan derden verschuldigde kosten, al dan niet individualiseerbaar per dossier) en administratieve kosten (ook "vacaties" genaamd, de kosten eigen aan het kantoor die verbonden zijn aan de prestaties die niet door het ereloon gedekt zijn, zie infra) en de introductie van forfaitaire bedragen voor bepaalde administratieve kosten. Deze verduidelijking werd bepleit door de experten aangesteld door de Minister van Justitie in hun verslag over de toekomst van het notariaat (zie supra) en had reeds het voorwerp uitgemaakt van een antwoord op een parlementaire vraag (vraag nr. 1501 van de heer volksvertegenwoordiger Benoît Piedboeuf van 25 oktober 2016). In de oorspronkelijke tekst van het Tariefbesluit staat inderdaad slechts opgesomd welke verplichtingen en prestaties door de wettelijke honoraria worden gedekt. Het wettelijk honorarium dat aldus is bepaald, dekt echter niet alle prestaties en kosten verbonden aan een authentieke akte en het zijn deze andere prestaties en kosten die hier worden verduidelijkt teneinde de transparantie ervan te verhogen.

Onder de administratieve kosten, of vacaties, worden begrepen de vergoedingen voor alle (aanvullende) opzoekingen, verrichtingen en formaliteiten die in het kader van het voorbereiden, verlijden of afwerken van een akte worden gedaan en die niet voorgeschreven zijn door de wet (zoals de indiening van verzoeken aan administraties of instellingen om informatie, een vergunning of een beslissing te verkrijgen), of die wel voorgeschreven zijn door de wet voor de verrichting die voorwerp uitmaakt van de akte, maar niet uitdrukkelijk ten laste zijn van de notaris (zoals bepaalde openbaarmakingsformaliteiten voorafgaand aan of naar aanleiding van bepaalde akten). Deze administratieve kantoorkosten worden vaak ten onrechte verward met de zogenaamde uitgaven (in het verleden ook "voorschotten" genoemd), zijnde de door de notaris aan derden (overheden of andere instanties) betaalde bedragen en gedragen kosten voor rekening van zijn cliënten voor de akte, de voorbereiding, het verlijden of de afwerking ervan. Het merendeel van de akten vereist immers opzoekingen, documenten, openbaarmakingen, enz., tegen betaling aan derden (bvb. stedenbouwkundige informatie).

Het bestaande artikel 2 wordt derhalve in die zin aangepast en zal de nieuwe § 1 vormen. De bestaande niet-limitatieve opsommingen van zaken die onder het ereloon of de uitgaven vallen, worden daarbij geactualiseerd en aangevuld om rekening te houden met de evoluties sinds 1950, onder meer door de opname van de verplichtingen inzake bescherming van de persoonlijke levenssfeer, de strijd tegen het witwassen van geld, diverse sociale, fiscale en andere notificatieverplichtingen en de technologische evoluties.

Een nieuwe § 2 wordt ingevoegd om forfaitaire bedragen vast te leggen voor de administratieve kosten en niet-individualiseerbare uitgaven verbonden aan koopakten, akten betreffende de financiering daarvan, verkavelings- en basisakten en oprichtingsakten van besloten vennootschappen met standaardstatuten. Deze idee is geïnspireerd op voorstellen uit het rapport van de experten van Justitie (zie supra) en uit het wetsvoorstel (Melissa Depraetere, Ben Segers) tot aanpassing van het tarief van de honoraria van de notarissen bij verkoop uit de hand en tot plafonnering van de kosten die worden aangerekend bovenop het honorarium voor verkoop uit de hand van onroerende goederen (nr. 343/1), doch gaat verder dan deze voorstellen door bijkomende, lagere, forfaits te bepalen voor bijzondere situaties.

Als uitgangspunt wordt bepaald dat voor de akten tot verkoop van onroerende goederen, zowel verkoop uit de hand als openbare verkoop, en voor de akten betreffende financiering of herfinanciering hiervan, met uitzondering van de handlichting, en de basis- of verkavelingsakten en hun wijzigingen, het gezamenlijk bedrag van de administratieve kosten en de niet-individualiseerbare uitgaven vastgesteld wordt op 750 euro, zonder btw. De handlichting wordt uitgesloten van het toepassingsgebied omdat deze in de regel slechts beperkte administratieve kosten met zich meebrengt.

Dit forfaitair bedrag wordt verlaagd tot 550 euro in twee gevallen. In de eerste plaats is dit het geval indien een verkoopakte gepaard gaat met een aantal accessoire akten, zoals bijv. één of meer financieringsakten. Het klassieke geval is een verkoopakte met een kredietakte. In dat geval zal op de tweede akte slechts een forfaitair bedrag van 550 euro aangerekend worden in plaats van 750 euro, gelet op het deel van de administratieve kosten dat in dat geval gemeenschappelijk mag geacht worden aan beide akten. Het tweede geval betreft de eerste verkopen die plaatsvinden na het verlijden van een verkavelingsakte of basisakte. Aangezien het in die gevallen gaat om gelijkaardige akten waar een deel van de administratieve kosten kan gespreid worden over de verschillende verkopingen, zal op deze verkopen meteen het forfait van 550 euro voor administratieve kosten van toepassing zijn, en niet het basisforfait van 750 euro. Aldus, bij de eerste verkoop van een appartement na opmaak van de basisakte, die gepaard gaat met een kredietakte, zullen beide akten aanleiding geven tot een forfaitair bedrag van 550 euro elk, wat een drastische besparing uitmaakt ten opzichte van de actuele situatie. Elk lot uit de verkavelings- of basisakte zal genieten van dit lager forfait bij de eerste verkoop ervan, gelet op het feit dat deze traditioneel worden verleden door de notaris die de verkavelings- of basisakte heeft opgemaakt.

Daarnaast wordt tevens een forfait voor administratieve kosten bepaald voor de oprichting van een besloten vennootschap met standaardstatuten, dat begroot werd op 275 euro. Deze maatregel heeft tot doel het ondernemerschap te stimuleren en maakt deel uit van het subsidiariseringsmechanisme van het tariefbesluit, waar bepaalde akten beneden werkelijke kost moeten kunnen worden verleden om een sociaal doel te dienen. De maatregel gaat gepaard met een verlaagd honorarium voor dezelfde oprichtingen (zie infra).

Verder wordt in de nieuwe § 3 van deze bepaling expliciet vermeldt dat de notaris, naast de betaalde of te betalen belastingen, rechten en retributies, bij de definitieve afrekening gehouden is de erelonen, administratieve kosten en uitgaven die worden gefactureerd op gedetailleerde wijze aan te geven. Dit moet de transparantie van deze facturen verhogen.

Tot slot wordt in de nieuwe § 4 opgelegd dat de Nationale Kamer van notarissen op een publiek toegankelijke website een rekenmodule ter beschikking moet stellen met betrekking tot de kostprijs van de meest voorkomende aktes.

Art. 3 tot 5, 7 en 9 De wijzigingen aan de artikelen 3 t.e.m. 5, 7 en 9 betreffen technische aanpassingen en actualiseringen, mede met het oog op meer coherentie binnen de teksten. In antwoord op een opmerking van de Raad van State wordt verduidelijkt dat bij afronding van de waarden in het kader van de berekening van het evenredig ereloon, halve euro's naar boven worden afgerond, zoals gebruikelijk is.

Art. 6 In het licht van de hervorming worden een aantal bestaande schalen aangepast en worden nieuwe ingevoerd. Artikel 6 wordt hieraan aangepast en houdt rekening met het feit dat deze schalen een vast gedeelte omvatten als mathematisch onderdeel van het berekeningsmodel.

Er worden daarbij verminderingen voorzien van het vast gedeelte van bepaalde schalen wanneer de bedragen van de kredieten of verkoopprijs niet hoger zijn dan, naargelang het geval, 10.000 of 20.000 euro. Deze verlagingen van het vast gedeelte zijn voor de toepassing van de in het hiernavolgende artikel bepaalde principe van toepassing van de hoogste korting niet te beschouwen als afzonderlijke kortingen, maar als intrinsiek deel van de toepassing van het barema. Er wordt tevens bepaald dat de bovenste schijf van de barema's L en M met betrekking tot grote vennootschapsoperaties voortaan flexibel wordt, binnen de in die schijf bepaalde vork. Het maximum van die vork is het oude tarief voor diezelfde operaties, zodat de flexibiliteit van het ereloon zich naar beneden voordoet.

Art. 8 Artikel 9 betreffende de principes van samenhang en het principe dat eenzelfde handeling maar één keer aan het evenredig honorarium kan onderworpen worden, wordt aangevuld met een nieuw lid teneinde te verduidelijken dat wanneer een rechtshandeling of de partij daarbij door wie het ereloon verschuldigd is, in aanmerking komt voor verschillende verminderingen van het basisereloon, de notaris steeds gehouden is de grootste van deze verminderingen toe te passen. Daarbij kan worden opgemerkt dat wanneer een aankoopoperatie die in aanmerking komt voor de toepassing van de nieuwe kortingsbarema's Jbis of Kbis, gepaard gaat met een financierinsoperatie, zowel de korting van Jbis, respectievelijk Kbis, als de korting van Gbis zal toegepast worden op de respectievelijke akten.

Art. 10 Artikel 14 betreffende de verdeling van ereloon wanneer er meerdere notarissen zijn wordt gemoderniseerd. Deze regels spelen wanneer verschillende partijen elk hun eigen notaris aanstellen. Dergelijke aanstelling geeft geen aanleiding tot een verhoging van de honoraria, maar wel tot verdeling van het ereloon tussen deze notarissen volgens een bepaalde verdeelsleutel, die hier wordt vastgelegd. De oude verdeelsleutel is niet meer actueel en houdt geen rekening met de inspanningen die op vandaag verricht worden door de respectievelijke notarissen in het dossier of met de aansprakelijkheid die voor beiden even hoog is.

Art. 11 tot 35 Artikel 17 bevat de lijst van de vastgestelde tarieven voor de verschillende operaties die het voorwerp moeten uitmaken van een authentieke akte. Een aantal van deze bepalingen betreffen akten die niet meer bestaan, niet meer bij authentieke akte moeten verleden worden, of gebaseerd zijn op onderscheiden die niet meer relevant zijn in de moderne samenleving. Het gaat bijv. om de machtiging van de man, de akte van eerbied, de adoptie en wettiging door adoptie, de toestemming tot een huwelijk, de erkenning van natuurlijke kinderen, de akte in brevet, ... Deze bepalingen worden eenvoudigweg opgeheven en behoeven geen verdere uitleg. Een aantal zaken worden ook gegroepeerd met het oog op meer coherentie. Verwijzingen naar oude artikelnummers, bijv. in het Burgerlijk Wetboek, worden tevens geactualiseerd. Meer ingrijpende wijzigingen van artikel 17 worden hierna toegelicht.

Zo wordt artikel 17.4bis, dat betrekking heeft op de basisakten bedoeld in artikel 3.84 Burgerlijk Wetboek, aangevuld met een tarifering van de andere basisakten en de verkavelingsakten. Er worden ook terminologische aanpassingen gedaan aan de Nederlandse tekst van de bepaling.

Een belangrijke toevoeging betreft de invoering van tarieven voor akten in verband met het erfrecht in artikel 17.6. Hierbij werd, gelet op het sociaal karakter van deze akten, geopteerd voor lage, vaste tarieven. Zo worden de verklaringen van aanvaarding van nalatenschap en van verwerping (voor zover deze laatste niet kosteloos is omwille van de geringe waarde van de nalatenschap) getarifeerd op 195 euro per akte, ongeacht het aantal erfgerechtigden die de verklaring afleggen in de akte. Eenzelfde tarief wordt bepaald voor de akte van erfopvolging en Europese erfrechtverklaring, met dien verstande dat indien deze akten de overgang door overlijden van onroerende zakelijke rechten vaststellen, dit tarief verhoogd wordt met 125 euro per onroerend goed in de akte, gelet op de verhoogde complexiteit die deze met zich meebrengen. Er worden tevens tarieven voorzien voor de globale en punctuele erfovereenkomsten, in lijn met wat het tariefbesluit voorziet voor vergelijkbare operaties (bijv. de ascendentenverdeling).

Artikel 17.7 met betrekking tot de adoptieakten wordt vervangen om rekening te houden met de beperking van de hedendaagse bevoegdheid terzake.

Verder in de familiale sfeer worden lacunes opgevuld door tarieven te voorzien voor verschillende hypothesen van regelingsakte van echtscheiding door onderlinge toestemming of scheiding van tafel en bed door onderlinge toestemming (artikel 17.8). Het betreft hier de hypothesen waarin de notariële tussenkomst vereist is, in principe waneer de akte aanleiding geeft tot de overgang van onroerende zakelijke rechten. Het tarief is dan ook gebaseerd op het tarief van de overdracht van dergelijke rechten, beperkt evenwel tot de waarde van de overgedragen gerechtigdheden. In dezelfde zin worden ook aanvullende tarieven bepaald voor de wijzigingen van het huwelijksvermogensstelsel (artikel 17.30). Deze worden ook afgestemd op vergelijkbare verrichtingen uit het tariefbesluit (verdeling, overdracht, ...).

De wijziging van artikel 17.50 betreft een samenvoeging van twee bestaande bepalingen, die hetzelfde voorwerp hebben.

De bepalingen inzake financiering en herfinanciering, zowel kredieten als leningen, met of zonder zekerheid en inclusief de hypothecaire volmacht en de omzetting daarvan, worden geharmoniseerd en samengebracht onder het herschreven artikel 17.53. Deze samenhangende operaties gaven in de bestaande tekst aanleiding tot veel verwarring en uiteenlopende invullingen, gelet op de versnipperde regelingen doorheen het tariefbesluit enerzijds en het lacunair karakter van de regelingen die in verschillende situaties tot verschillende honaria leidden, onder meer op basis van het aantal akten, de aard van de verstrekte zekerheden en de wijze van redactie van de krediet- of leningsovereenkomst. Voortaan geldt één duidelijke regel voor de kredieten en leningen: ongeacht het aantal akten waarover de verrichting wordt gespreid en ongeacht het aantal, de aard of het bedrag van de gestelde zekerheden, is steeds een globaal honorarium van toepassing op de globale verbintenis. Enkel nieuwe verbintenissen worden aan het globaal honorarium onderworpen, zodat, wanneer er wordt verwezen naar oudere verbintenissen die reeds eerder het voorwerp van een akte hebben uitgemaakt en waarvoor al eens een evenredig ereloon werd geheven, die niet opnieuw aan het evenredig ereloon onderworpen worden. Op deze wijze is het tarief duidelijk en uniform voor iedereen en wordt abstractie gemaakt van circonstantiële aspecten. De berekening op het globaal bedrag van de verbintenis is tevens in het voordeel van de cliënt, aangezien bij uitgesplitste berekeningen per akte, steeds de onderste schijven met hogere percentages van toepassing zouden zijn.

In het licht van de doelstelling om de financieringen van de aankoop van enige woningen goedkoper te maken, wordt het ereloon ontdubbeld in twee barema's, zoals ook het geval is voor het ereloon van de koopakte zelf (zie infra). Een onderscheid wordt aldus gemaakt tussen de financiering van de aankopen van een enige woning (nieuw barema Gbis) en de financiering van andere aankopen, zoals een tweede verblijf of een handelspand (een vernieuwde versie van het klassieke barema G). De criteria om te genieten van het barema Gbis worden meer uitgebreid toegelicht bij de bespreking van het nieuwe artikel 17.81 met betrekking tot de koopakte. Dezelfde ontdubbeling geldt voor het evenredig honorarium van de hypothecaire volmacht, met dien verstande dat indien deze gepaard gaat met een akte van hypotheekstelling in dezelfde periode, enkel een vast ereloon van 175 EUR van toepassing is. Ook de latere omzetting van de volmacht wordt niet onderworpen aan het evenredig tarief, maar krijgt een beperkt vast honorarium.

Hetzelfde barema G wordt ook toegepast op de onroerende leasing, aangezien dit een vorm van financieringsoperatie betreft. Hier is geen ontdubbeling voorzien van het barema, aangezien onroerende leasing is voorbehouden aan bedrijven en leasing aan privé-personen voor bewoning niet toegelaten is.

Er worden een aantal technische aanpassingen doorgevoerd aan artikel 17.57 aangaande de volmachten om de regeling met betrekking tot de hypothecaire volmachten die is geïntegreerd in de nieuwe bepalingen met betrekking tot de financiering te schrappen en om het onderscheid te maken tussen de bijzondere volmachten die voortaan gratis zullen worden verleden en de overige volmachten die onder het oude tarief vallen van de algemene en andere (bijzondere) volmachten. Er wordt tevens een nieuw tarief ingevoerd voor de specifieke zorgvolmacht, die een complexe, maar sociale akte betreft.

Artikel 17.74 met betrekking tot bepaalde vennootschapsakten wordt volledig vervangen teneinde een allesomvattende regeling te voorzien voor alle rechtsvormen en aktetypes. De bestaande regeling was lacunair, nu zij niet alle rechtsvormen viseerde en ook niet alle soorten verrichtingen en deels achterhaald door de invoering van het nieuwe Wetboek van vennootschappen en verenigingen waardoor haar bepalingen niet meer altijd konden toegepast worden (bijv. doordat deze voor de BV(BA) verwezen naar het afgeschafte kapitaalbegrip). Als algemeen uitgangspunt worden de bestaande schalen L en M behouden, waarbij L het barema wordt voor de oprichtingen en vermogensbewegingen (inbrengen, kapitaalverhogingen, terugbetalingen van inbrengen, kapitaalverminderingen, vrijstellingen van volstorting en uitkering van vereffeningssaldo) en waarbij M het barema wordt voor de complexere herstructureringsoperaties (fusie, splitsing, inbreng of overdracht van algemeenheid of bedrijfstak en omvorming). In plaats van kapitaal wordt verwezen naar ingebrachte netto-actief, zijnde de nettowaarde van de inbrengen.

Tevens wordt voorzien in een voordeeltarief voor oprichtingen die het standaardmodel gebruiken bedoeld in artikel 2:22/1, tweede lid, van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen. Wanneer deze oprichtingen gebeuren door natuurlijke personen die een inbreng in geld doen, is enkel het vast gedeelte van schaal L verschuldigd (200 EUR) en niet het evenredig ereloon. Aldus wordt het ondernemerschap gestimuleerd, in het bijzonder voor startende ondernemingen.

De nieuwe bepalingen voor de fusie, splitsing en omvorming zijn op dezelfde manier van toepassing op de grensoverschrijdende operaties.

Er weze daarbij aan herinnerd dat het tarief van de fusie en splitsing wordt toegepast op de akte(n) van de overnemende/verkrijgende vennootschap(pen), terwijl de akte van de opgeslorpte of gesplitste vennootschap een ontbinding zonder vereffening uitmaakt die onderworpen is aan het lagere honorarium van de statutenwijziging (minimum-maximum tarief). Zo zal bij grensoverschrijdende fusie of splitsing dus het tarief van de herstructurering of van de statutenwijziging van toepassing zijn, naargelang de Belgische kant van de operatie de overnemende/verkrijgende vennootschap(pen) betreft, dan wel de opgeslorpte of gesplitste vennootschap. Op dezelfde manier zal bij grensoverschrijdende omvorming het tarief van de omvorming of de statutenwijziging van toepassing zijn, naargelang het gaat om een immigratie of emigratie (zetelverplaatsing).

Zoals reeds aangekondigd ligt bij deze hervorming een belangrijke focus op het goedkoper maken van de verwerving van een enige eigen woning. Zoals ook werd aangehaald voor het honorarium van de financiering ervan, worden de honoraria voor de verkoop (verkoop uit de hand én openbare verkoop) ontdubbeld in twee barema's, geïnspireerd door het wetsvoorstel (Leslie Leoni, Khalil Aouasti, Özlem Özen, Laurence Zanchetta, Patrick Prévot, Christophe Lacroix) tot wijziging van het koninklijk besluit van 16 december 1950 houdende het tarief van de honoraria der notarissen, teneinde te voorzien in lagere tarieven voor de notariële akten in verband met de verkoop van vastgoed, nr. 1952/1). Een onderscheid wordt daarbij gemaakt tussen de aankopen van een enige woning (nieuwe barema's Jbis en Kbis) en de andere aankopen (een nieuwe versie van de klassieke barema's J en K).

Dit onderscheid is vergelijkbaar met wat in het Vlaams Gewest werd opgenomen in de Septemberverklaring van 27 september 2021, waar werd gekozen voor een verlaagd tarief van registratierechten bij de aankoop van de eigen en enige woonst, en een hoger tarief voor de andere aankopen. De artikelen 17.81 en 17.82 worden in deze zin aangepast.

De verlaagde tarieven Jbis en Kbis gelden voor de verkrijging in volle eigendom, door één of meer natuurlijke personen, van een gebouw dat uitsluitend voor bewoning is bestemd of van een in opbouw zijnde of te bouwen onroerend goed dat uitsluitend voor bewoning is bestemd en dat zij samen zullen betrekken als eigen en enige woning, hetzij in zijn geheel, hetzij onder de gedeelde vorm van kangoeroewoning, zorgwoning of co-housing. De kopers zullen hiertoe een verklaring op de eer moeten afleggen in de akte.

De verkrijging moet in volle eigendom zijn (niet enkel vruchtgebruik of blote eigendom), maar dit belet bijvoorbeeld niet dat personen samen aankopen, de ene voor het vruchtgebruik, de andere voor de blote eigendom, zolang zij met zijn allen de woning zullen betrekken als eigen en enige woning. Om te genieten van dit tarief mag men geen andere onroerende goederen bezitten (die men bijvoorbeeld zou gaan verhuren). Om discussies rond wat verhinderend bezit uitmaakt te vermijden, zal ook worden verduidelijkt dat het bezitten van een aandeel in een woning dat men heeft verkregen in een erfenis en waar iemand anders het vruchtgebruik/bewoningsrecht van heeft, geen obstakel is om te genieten van deze verlaagde tarieven. Een caravan kan gelden als verhinderend bezit, wanneer deze volgens de gangbare rechtspraak als onroerend moet worden beschouwd. Om alle twijfel weg te nemen wordt ook uitdrukkelijk voorzien dat dit tarief ook van toepassing is op hedendaagse samenwoningsvormen van cohousing, kangoeroewoning en zorgwoning.

Om misbruiken te vermijden, hebben de kopers een jaar de tijd, te rekenen vanaf de datum van de akte indien het een instapklare woning betreft, dan wel te rekenen vanaf de voorlopige oplevering indien het een te verbouwen of bouwen onroerend goed betreft, om deze effectief te betrekken en hun wettige woonplaats te vestigen. Doen zij dit niet, dan wordt geacht dat zij ervan afgezien hebben om het onroerend goed te gebruiken als hun enige eigen woning en verliezen zij hun aanspraak op dit gunsttarief, zodat zij gehouden zijn het verschil te voldoen met het ereloon dat zij hadden betaald indien het barema J/K was toegepast bij de akte.

Het nieuw ingevoegde artikel 17.83 strekt ertoe een uniform ereloon te bepalen voor de akte die werd voorbereid, maar op de valreep niet werd ondertekend. De traditie bepaalt dat in dat geval 1/3 van het honorarium van de akte verschuldigd is ter vergoeding van het voorbereidende werk. Er is echter geen bindende regel dienaangaande, zodat verschillende praktijken ontstaan zijn. Deze regel wordt thans opgenomen in het tariefbesluit.

Art. 36 Dit artikel behoeft geen verdere toelichting.

Art. 37 De verouderde regeling met betrekking tot de uitzonderlijke vergoedingen voor reis- en verblijfskosten van artikel 18 wordt afgestemd op de regeling in het koninklijk besluit van 27 april 2007Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 27/04/2007 pub. 25/05/2007 numac 2007009447 bron federale overheidsdienst justitie en federale overheidsdienst financien Koninklijk besluit houdende algemeen reglement op de gerechtskosten in strafzaken sluiten houdende algemeen reglement op de gerechtskosten in strafzaken en op het ministerieel besluit van 15 september 2017 houdende vaststelling van verblijfsvergoedingen toegekend aan afgevaardigden en ambtenaren afhangend van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking die zich in officiële opdracht naar het buitenland begeven of zetelen in internationale commissies.

Art. 38 Dit artikel behoeft geen verdere toelichting.

Art. 39 Een nieuw artikel 19 wordt ingevoegd voor de periodieke herziening van de forfaitaire bedragen voor administratieve kosten en de vaste erelonen. Deze herziening betreft de vaste honoraria en administratieve kosten die rechtstreeks beïnvloed worden door de evolutie van de levensduurte, maar waar, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de evenredige erelonen geen natuurlijke evolutie met de prijzen gebeurt. Deze worden om de twee jaar aangepast aan de evolutie van de index van de consumptieprijzen, voor zover het resultaat van de berekening minstens 5 EUR bedraagt. Indien het resultaat van de indexeringsformule minder dan 5 EUR bedraagt, wordt de aanpassing uitgesteld tot het eerstvolgende tweejaarlijkse indexeringsmoment waarop de cumulatieve indexering minstens dit bedrag bereikt. De bedragen die voortvloeien uit de toepassing van de indexering worden steeds afgerond op de dichtsbijzijnde euro. In antwoord op een opmerking van de Raad van State wordt verduidelijkt dat halve euro's naar boven worden afgerond, zoals gebruikelijk is.

Daarnaast wordt aan de minister van Justitie de mogelijkheid gegeven om bij ministerieel besluit de voormelde forfaits voor administratieve kosten en vaste honoraria aan te passen aan de toe- of afname van de werklast verbonden aan de administratieve verplichtingen en formaliteiten of hun aantal, na advies te hebben ingewonnen bij de Nationale Kamer van notarissen.

Zodoende moet het mogelijk zijn de door dit besluit hervormde honoraria en forfaits voor kosten actueel te houden voor langere tijd, zolang geen uitzonderlijke wijzigingen een nieuwe aanpassing van het besluit door de Koning vergen.

Art. 40 Dit artikel betreft de inwerkingtreding van het besluit.

De inwerkingtreding wordt gekoppeld aan de inwerkingtreding van artikel 77 van de wet tot wijziging van de wet van 16 maart 1803Relevante gevonden documenten type wet prom. 16/03/1803 pub. 28/10/2009 numac 2009000678 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het notarisambt Officieuze coördinatie in het Duits sluiten op het notarisambt en tot invoering van een tuchtraad voor notarissen en gerechtsdeurwaarders in het Gerechtelijk Wetboek en diverse bepalingen.

Gelet op het feit dat de aanzienlijke verminderingen die het voorwerp uitmaken van dit besluit ingevolge de geografische en economische spreiding van de notariskantoren sommige kantoren zwaarder zal treffen dan andere, wordt de inwerkingtreding van de nieuwe barema's G, Gbis, J, Jbis, K en Kbis van dit besluit gekoppeld aan de inwerkingtreding van de wetswijziging waardoor een interne herverdeling van de lasten via het Notarieel Fonds bedoeld in artikel 117 van de organieke wet op het notarisambt in werking treedt. Dit strekt ertoe de continuïteit van de notariële dienstverlening en de spreiding van de kantoren te vrijwaren, zodat iedere burger steeds beroep kan doen op een notaris binnen de eigen gemeente of stad. Dit moet de kantoren tevens toelaten hun kantoor- en facturatiesoftware aan te passen aan de wijzigingen.

Ik heb de eer te zijn, Sire, Van Uwe Majesteit, de zeer eerbiedige en zeer getrouwe dienaar, De Minister van Justitie, V. VAN QUICKENBORNE

Raad van State afdeling Wetgeving Advies 71.124/2 van 30 maart 2022 over een ontwerp van koninklijk besluit `tot wijziging van de bijlage bij het koninklijk besluit van 16 december 1950 houdende het tarief van de honoraria der notarissen' Op 28 februari 2022 is de Raad van State, afdeling Wetgeving, door de Vice-eersteminister en Minister van Justitie en Noordzee verzocht binnen een termijn van dertig dagen verlengd tot 1 april 2022 * een advies te verstrekken over een ontwerp van koninklijk besluit `tot wijziging van de bijlage bij het koninklijk besluit van 16 december 1950 houdende het tarief van de honoraria der notarissen'.

Het ontwerp is door de tweede kamer onderzocht op 30 maart 2022. De kamer was samengesteld uit Pierre Vandernoot, kamervoorzitter, Patrick Ronvaux en Christine Horevoets, staatsraden, Sébastien Van Drooghenbroeck en Jacques Englebert, assessoren, en Esther Conti, toegevoegd griffier.

Het verslag is opgesteld door Pauline Lagasse, auditeur.

De overeenstemming tussen de Franse en de Nederlandse tekst van het advies is nagezien onder toezicht van Pierre Vandernoot.

Het advies, waarvan de tekst hierna volgt, is gegeven op 30 maart 2022.

Aangezien de adviesaanvraag ingediend is op basis van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de wetten `op de Raad van State', gecoördineerd op 12 januari 1973, beperkt de afdeling Wetgeving overeenkomstig artikel 84, § 3, van de voornoemde gecoördineerde wetten haar onderzoek tot de rechtsgrond van het ontwerp, de bevoegdheid van de steller van de handeling en de te vervullen voorafgaande vormvereisten.

Wat die drie punten betreft, geeft het ontwerp aanleiding tot de volgende opmerkingen. 1. In de Franse tekst van het ontworpen artikel 2, § 1, eerste lid, van de bijlage bij het koninklijk besluit van 16 december 1950 `houdende het tarief van de honoraria der notarissen' (artikel 2 van het ontwerp) dient, naar het voorbeeld van wat in de memorie van toelichting en in paragraaf 3 van dezelfde ontworpen bepaling staat, "débours" in plaats van "déboursés" te worden geschreven. Die opmerking geldt voor het hele ontwerp, onder meer voor de paragrafen 1, vierde lid, 2, eerste en vierde lid, en 4, van hetzelfde ontworpen artikel 2. 2. In de inleidende zin van het ontworpen artikel 2, § 1, derde lid, van de bijlage bij het koninklijk besluit van 16 december 1950 zijn de woorden "zonder exhaustief te zijn" overbodig aangezien de woorden "onder meer" reeds het principe vastleggen dat het gaat om een enuntiatieve lijst. Het dispositief moet worden herzien teneinde elke redundantie te voorkomen. 3. De wijziging die bij artikel 4 van het ontwerp wordt aangebracht in artikel 4, vierde lid, van de bijlage bij het koninklijk besluit van 16 december 1950 moet worden herzien teneinde rekening te houden met de mogelijkheid dat het bedrag dat het resultaat is van de berekeningsformule van die bepaling een cijfer zou zijn met decimalen die gelijk zijn aan 0,50. Diezelfde opmerking geldt voor het ontworpen artikel 19, § 1, vierde lid, in fine, van dezelfde bijlage (artikel 40 van het ontwerp). 4. Artikel 27 van het ontwerp strekt ertoe artikel 17, punt 56, van de bijlage te wijzigen.De gemachtigde van de minister is het ermee eens dat die bepaling reeds werd opgeheven.

Artikel 27 moet dan ook worden weggelaten.

De griffier, De voorzitter, Esther CONTI Pierre VANDERNOOT _______ Nota * Bij e-mail van 1 maart 2022.

22 NOVEMBER 2022. - Koninklijk besluit tot wijziging van de bijlage bij het koninklijk besluit van 16 december 1950 houdende het tarief van de honoraria der notarissen FILIP, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op de wet van 31 augustus 1891 houdende tarifering en invordering van de honoraria der notarissen, artikel 1;

Gelet op het koninklijk besluit van 16 december 1950 houdende het tarief van de honoraria der notarissen;

Gelet op het advies van de Inspecteur van Financiën, gegeven op 15 februari 2022;

Gelet op het akkoord van de Minister van Begroting, gegeven op 23 februari 2022;

Gelet op advies 71.124/2 van de Raad van State, gegeven op 30 maart 2022;

Gelet op de regelgevingsimpactanalyse, uitgevoerd overeenkomstig de artikelen 6 en 7 van de wet van 15 december 2013Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/12/2013 pub. 31/12/2013 numac 2013021138 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet houdende diverse bepalingen inzake administratieve vereenvoudiging sluiten houdende diverse bepalingen inzake administratieve vereenvoudiging;

Op de voordracht van de Minister van Justitie en op het advies van de in Raad vergaderde Ministers, Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Artikel 1.In artikel 1, tweede lid, van de bijlage bij het koninklijk besluit van 16 december 1950 houdende het tarief van de honoraria der notarissen worden de volgende wijzigingen aangebracht: a) in de bepaling onder 1°, wordt in de Nederlandse tekst het woord "verhandelingen" vervangen door het woord "onderhandelingen"; b) in de bepaling onder 1°, worden de woorden "inleidende werkzaamheden die niet tot stand zijn gekomen;" opgeheven; c) in de bepaling onder 2°, worden in de Nederlandse tekst de woorden "bemoeiingen gedaan" vervangen door de woorden "handelingen gesteld";d) in de bepaling onder 2°, worden de woorden "bemoeiingen gedaan in de hypotheekkantoren" opgeheven;e) in het punt 3°, wordt het woord "besloten" vervangen door het woord "internationale";f) in de bepaling onder 3°, worden de woorden "het bevelschrift tot nederlegging, het inbrengen ervan bij de voorzitter der rechtbank van eerste aanleg" vervangen door de woorden "het proces-verbaal van opening"; g) de bepaling onder 6° wordt ingevoegd, luidende: "6° de opmaak of bijwerking van een effectenregister.".

Art. 2.Artikel 2 van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit, gewijzigd bij de Koninklijke besluiten van 22 januari 1971 en 20 juli 2000, wordt vervangen als volgt: "

Art. 2.§ 1. Het getarifeerd honorarium van een akte omvat noch de aan derden verschuldigde kosten, uitgaven genaamd, noch de administratieve kosten die daaraan en aan de opmaak van de akte zijn verbonden, vacaties genaamd.

Onverminderd het eerste lid, omvat het getarifeerd honorarium van een akte het emolument van alle hoofdzakelijke en bijkomende verrichtingen van het notarisambt, waartoe die akte aanleiding geeft, behalve het recht van afschrift en de reis- en verblijfkosten.

Het omvat onder meer: 1° de bijeenkomsten, raadgevingen, consultaties, de briefwisseling, het onderzoek van de dossiers, de ontwerpen;2° de opzoekingen die het opmaken van de akte of de aflevering der afschriften voorafgaan en die ten laste van de notaris gelegd worden door de wet;3° het opstellen van de publiciteit of aankondigingen;4° het opstellen van het lastenkohier, van de instrumentaire akte en van de daaraan toegevoegde staat van goederen, van de processen-verbaal, onder meer van de processen-verbaal van opbod, als de toewijzing tot stand komt;5° de inschrijving in het repertorium;6° het aanbrengen van het ambtszegel;7° het aanbieden bij het kantoor rechtszekerheid, met inbegrip van, in voorkomend geval, het opstellen van het borderel van hypothecaire inschrijving;8° het bewaren van de minuut en de neerlegging in de Notariële Aktebank;9° de mededeling, het inbrengen, de inschrijving of de neerlegging van het ontwerp of de akte bij de besturen, ter griffie, bij de rechter of in een register of authentieke bron, wanneer zulks door de wet aan de notaris opgelegd is;10° de wettelijke verwittiging aan begiftigden;11° de aflevering van het getuigschrift, voorzien in artikel 1601 van het Gerechtelijk Wetboek;12° de aflevering van de staat van kosten van de akte en van het kwijtschrift bij artikel 11 hieronder voorzien en het voeren van de boekhouding;13° het in de aanhef van een akte opgenomen attest over naam, staat en woonplaats der partijen, welke aan de notaris niet bekend zijn, dat vereist wordt door artikel 11 van de wet van 16 maart 1803Relevante gevonden documenten type wet prom. 16/03/1803 pub. 28/10/2009 numac 2009000678 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het notarisambt Officieuze coördinatie in het Duits sluiten op het notarisambt;14° de bij artikel 139 van de Hypotheekwet voorziene getuigschriften van identiteit;15° alle informaties die veilingen van huisraad voorafgaan;16° de maatregelen genomen ter bescherming van de persoonlijke levenssfeer;17° de verplichtingen opgelegd door de wetgeving tot voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme;18° de naleving van de verplichtingen inzake sociale en fiscale berichten;19° de notificatieverplichtingen in het kader van de verkoop;20° de bewaring van het financieel plan, tenzij dit het voorwerp uitmaakt van een afzonderlijke akte, en de berichtgeving aan de financiële instelling dat de geblokkeerde stortingen mogen worden vrijgegeven, bij oprichting van een vennootschap;21° het aanbrengen van de door de wet of het gebruik voorgeschreven kant- en voetmeldingen op de reeds verleden akten en de rechtzetting van materiële vergissingen aan de voet van de akte in de gevallen waarin de wet dit toelaat. Onder de in het eerste lid bedoelde uitgaven worden onder meer de externe kosten voor de verkrijging van opzoekingen en voor de vervulling van de door de wetten, decreten, ordonnanties of besluiten voorziene aanbiedingen, neerleggingen, inschrijvingen en verzendingen gerekend, inclusief in voorkomend geval de frankeerkosten en de kosten verbonden aan het gebruik van de hiertoe voorziene applicaties. § 2. Voor de akten tot verkoop, uit de hand of openbaar, van onroerende goederen, de akten betreffende financiering of herfinanciering hiervan, met uitzondering van de opheffing, en de basis- of verkavelingsakten en hun wijzigingen, wordt het gezamenlijk bedrag van de administratieve kosten en de niet-individualiseerbare uitgaven vastgesteld op 750 EUR, zonder btw.

Voor de in het eerste lid bedoelde akten die met elkaar verbonden zijn doordat zij betrekking hebben op een zelfde aan een hypothecaire formaliteit onderworpen rechtshandeling of het accessorium vormen van dergelijke rechtshandeling, en waarvan de voormelde kosten ten laste zijn van de verkrijger, wordt het in het eerste lid bepaalde bedrag vastgesteld op 550 EUR, zonder btw, per akte, vanaf de tweede akte.

Voor de akten houdende eerste verkoop van een lot na het verlijden van een basisakte of van een verkavelingsakte, wordt het in het eerste lid bepaalde bedrag vastgesteld op 550 EUR, zonder btw.

Voor de akten tot oprichting van een BV met standaard statuten zoals bedoeld in artikel 17, punt 74, 1°, wordt het gezamenlijk bedrag van de vacaties en de niet-individualiseerbare uitgaven vastgesteld op 275 EUR, zonder btw. § 3. Naast de betaalde of te betalen belastingen, rechten en retributies, is de notaris bij de definitieve afrekening gehouden de honoraria, administratieve kosten en uitgaven die worden gefactureerd op gedetailleerde wijze aan te geven. Dit wordt opgenomen in het kwijtschrift bedoeld in artikel 11, tweede lid." § 4. De Nationale Kamer van notarissen stelt op een publiek toegankelijke website een overzicht ter beschikking van de meest voorkomende niet-gereglementeerde activiteiten alsook een rekenmodule ter beschikking die toelaat aan elke burger de erelonen, administratieve kosten en uitgaven verschuldigd aan de notaris te berekenen voor de aktes, waaronder minstens: - Verklaring van aanvaarding van nalatenschap, zuiver of onder voorrecht van boedelbeschrijving, of van verwerping van nalatenschap; - Akte van erfopvolging of Europese erfrechtverklaring; - Kredietopening of lening; - Zorgvolmacht; - Oprichting van een BV; - Verkoop uit de hand; - Openbare verkoop."

Art. 3.In artikel 3 van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit worden de woorden ", getarifeerd per minimum en maximum of per rol afschrift" vervangen door de woorden "of getarifeerd per minimum en maximum".

Art. 4.In artikel 4, vierde lid, van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit, vervangen bij het koninklijk beluit van 22 januari 1971 en gewijzigd bij het koninklijk beluit van 20 juli 2000, worden de volgende wijzigingen aangebracht: 1° het woord "hogere" wordt vervangen door het woord "dichtstbijzijnde"; 2° het lid wordt aangevuld met de zin "Halve euro's worden afgerond naar boven."

In de bovenste schijf van de schalen L en M is het surplus van het honorarium te bepalen binnen de in die schijf bepaalde grenzen, rekening houdend met de algemene beginselen die gelden bij de begroting van elk honorarium, vervat in artikel 4 van de wet van 31 augustus 1891 houdende tarificatie en invordering van de honoraria der notarissen."; 2° in de tabel met opschrift "Diverse akten" worden de kolommen G, J en K opgeheven; 3° de tabel met opschrift "Vennootschapsakten" wordt vervangen als volgt:

Rechtspersonen

Personnes morales

Vast gedeelte

200

300

Partie fixe

200

300

Opeenvolgende reeksen (in EURO)

Tranches successives (en EURO)

37.000

0,4000

0,4500

37.000

0,4000

0,4500

62.000

0,2750

0,4250

62.000

0,2750

0,4250

125.000

0,2500

0,3750

125.000

0,2500

0,3750

310.000

0,1710

0,2280

310.000

0,1710

0,2280

1.250.000

0,0570

0,1140

1.250.000

0,0570

0,1140

1.549.500

0,0228

0,0456

1.549.500

0,0228

0,0456

96.666.500

0,0114

0,0228

96.666.500

0,0114

0,0228

surplus

0,0000 - 0,0114

0,0000 - 0,0228

surplus

0,0000 - 0,0114

0,0000 - 0,0228

4° tussen de tabel met opschrift "Diverse akten" en de nieuwe tabel met opschrift "Rechtspersonen" wordt een tabel met opschrift "Onroerende akten en hun financiering" ingevoegd, als volgt:

Onroerende akten en hun financiering

Actes immobiliers et leur financement

Gbis

Jbis

Kbis

Gbis

Jbis

Kbis

Vast gedeelte

250

225

250

225

Partie fixe

250

225

250

225

Opeenvolgende reeksen (in EURO)

Tranches successives (en EURO)

7.500

0,7500

1,3680

2,5000

4,7500

4,5000

7.500

0,7500

1,3680

2,5000

4,7500

4,5000

10.000

0,6500

1,0940

2,5000

4,2500

4,5000

10.000

0,6500

1,0940

2,5000

4,2500

4,5000

12.500

0,5000

0,7300

1,7500

2,0000

4,2500

4,0000

12.500

0,5000

0,7300

1,7500

2,0000

4,2500

4,0000

15.495

0,4000

0,5470

1,7100

1,5000

3,5000

15.495

0,4000

0,5470

1,7100

1,5000

3,5000

18.595

0,4000

0,3650

1,1400

0,5000

3,0000

1,7500

18.595

0,4000

0,3650

1,1400

0,5000

3,0000

1,7500

186.005

0,2280

0,1820

0,5700

0,4850

1,3500

1,1750

186.005

0,2280

0,1820

0,5700

0,4850

1,3500

1,1750

249.905

0,0460

0,0360

0,2000

0,3000

0,2500

0,5000

249.905

0,0460

0,0360

0,2000

0,3000

0,2500

0,5000

surplus

0,0460

0,0360

0,2000

0,2500

0,2000

surplus

0,0460

0,0360

0,2000

0,2500

0,2000

Art. 8.Artikel 9 van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit, gewijzigd bij het koninklijk besluit van 22 januari 1971, wordt aangevuld met een lid, luidende: "Wanneer een rechtshandeling of de partij daarbij door wie het honorarium verschuldigd is, in aanmerking komt voor verschillende verminderingen van honorarium, hetzij deze bedoeld in artikel 8, hetzij deze die voortvloeit uit de toepassing van het verlaagd barema Gbis en Jbis of Kbis in plaats van het normale barema G, J of K, hetzij elke andere vermindering bepaald bij dit besluit of door of krachtens een andere wet, zal steeds de grootste van deze verminderingen toegepast worden.".

Art. 9.In artikel 11, tweede lid, van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit worden de woorden "alsook het aantal rollen wanneer het honorarium per rol geheven wordt" vervangen door de woorden "met inbegrip van de bedragen bedoeld in artikel 2, §§ 2 en 3 van dit besluit, alsook het aantal bladzijden wanneer het honorarium voor afschrift geheven wordt".

Art. 10.Artikel 14 van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit wordt vervangen als volgt: " § 1. Afstand of verdeling van honoraria is alleen onder notarissen toegelaten. § 2. Behoudens andersluidende schriftelijke overeenkomst tussen de betrokken notarissen, gebeurt de verdeling van het honorarium volgens de volgende regels: 1° Het honorarium wordt verdeeld in verhouding tot de rechtenaandelen van elke partij. 2° Het deel van het honorarium dat toekomt aan de notaris houder van de minuut, welke ook de rechtenaandelen zijn die vertegenwoordigd worden door de mede-optredende notarissen, mag evenwel niet lager zijn dan de helft van het honorarium indien er twee notarissen zijn en dan twee vijfden indien er meer dan twee notarissen zijn.".

Art. 18.In artikel 17 van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit wordt het punt 8 vervangen als volgt: "8. Regelingsakte echtscheiding door onderlinge toestemming of scheiding van tafel en bed door onderlinge toestemming: 1° met regeling betreffende de verdeling van gemeenschappelijke of onverdeelde goederen: schaal J op de waarde van de overgedragen quotiteiten;2° met regeling betreffende de vastlegging van nieuwe quotiteiten bij behoud van onverdeeldheid: schaal J, op het deel dat het bestaande deel van de verkrijger overschrijdt;3° met regeling betreffende de overdracht van eigen goederen: schaal J; 4° sluitingsakte: 195 EUR.".

Art. 20.In artikel 17, punt 30, van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit worden de volgende wijzigingen aangebracht: 1° het punt krijgt een nieuw opschrift, luidende: "Huwelijksovereenkomst en wijzigingen:";2° het eerste lid wordt een 1° ;3° in het voormalig eerste lid, dat het 1° wordt, wordt in de Nederlandse tekst het woord "Huwelijkscontract" vervangen door het woord "Huwelijksovereenkomst";4° het tweede lid wordt een 2° ;5° in het voormalig tweede lid, dat het 2° wordt, wordt in de Nederlandse tekst het woord "huwelijkscontract" vervangen door het woord "huwelijksovereenkomst";6° in het derde lid worden in de Nederlandse tekst de woorden "het huwelijkscontract" vervangen door de woorden "de huwelijksovereenkomst";7° het vierde lid wordt een 3° ;8° in het voormalig vierde lid, dat het 3° wordt, wordt in de Nederlandse tekst het woord "huwelijkscontract" vervangen door het woord "huwelijksovereenkomst";9° in fine wordt een nieuw punt 4° toegevoegd, luidende: "4° Wijziging van het huwelijksvermogensstelsel: a) met of zonder inbreng en met of zonder beding van ongelijke verdeling: 195 EUR;b) met vereffening-verdeling van het gemeenschappelijk vermogen: schaal H op de bruto-baten; c) met in onverdeeldheid blijven ten opzichte van de onroerende goederen, met wijziging van quotiteiten daarin: schaal J, op de overgedragen quotiteiten.".

Art. 23.In artikel 17, punt 49, van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit wordt in de Nederlandse tekst het woord "Koopovereenkomst" vervangen door het woord "Aannemingsovereenkomst".

Art. 25.In artikel 17 van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit wordt punt 51 opgeheven.

Art. 26.In artikel 17 van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit wordt punt 53 vervangen als volgt: "53. Financiering en herfinanciering. 1° Kredietopening of lening, al dan niet met zekerheidstelling: schaal G op de globale nieuwe verbintenis van de kredietopening en/of lening, ongeacht het aantal samenhangende akten. Indien de verrichting betrekking heeft op de financiering of herfinanciering van de aankoop in volle eigendom, door één of meer natuurlijke personen, van een gebouw dat uitsluitend voor bewoning is bestemd of van een in opbouw zijnde of te bouwen onroerend goed dat uitsluitend voor bewoning is bestemd en dat zij samen zullen betrekken als eigen en enige woning, hetzij in zijn geheel, hetzij onder de gedeelde vorm van kangoeroewoning, zorgwoning of co-housing: schaal Gbis, op dezelfde grondslag voor de berekening. Om te voldoen aan de voorwaarde van enige woning mogen de kopers geen andere onroerende zakelijke rechten bezitten behoudens deze die zij in voorkomend geval hebben verworven als aandeel in een nalatenschap en waar het recht van vruchtgebruik of bewoning wordt uitgeoefend door andere erfgenamen of door de langstlevende echtgenoot of wettelijk samenwonende partner van de erflater.

Indien de personen bedoeld in het vorige lid niet binnen een jaar te rekenen vanaf de datum van de akte, of, in geval van een te bouwen of verbouwen onroerend goed, binnen een jaar te rekenen vanaf de voorlopige oplevering van het privatieve lot, hun wettelijke woonplaats hebben gevestigd in de voormelde woning, zijn zij gehouden het verschil tussen het door hen betaalde honorarium en het honorarium dat zij hadden moeten betalen bij toepassing van schaal G te storten aan de instrumenterende notaris binnen de maand te rekenen vanaf de voormelde vervaldatum. 2° Volmacht voor hypotheekstelling door om het even wie: schaal G, respectievelijk Gbis in het geval bedoeld onder 1°, tweede lid, op het bedrag van de globale nieuwe verbintenis behalve wanneer op het ogenblik van het opmaken van deze volmacht, de optredende notaris of een andere met het opmaken van de akte van hypotheekstelling is belast, in dergelijk geval: 175 EUR.3° Omzetting van volmacht voor hypotheekstelling, of latere aanvullende hypotheek voor een reeds bestaande verbintenis: 250 EUR. 4° Onroerende leasing: schaal G op de totaalsom van globale huurprijs en lasten.".

Art. 33.In artikel 17, punt 81, van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit, vervangen bij het koninklijk besluit van 22 januari 1971, worden de volgende wijzigingen aangebracht: 1° in het eerste lid, 1°, in de Franse tekst, wordt het woord "immeubles" vervangen door de woorden "d'immeubles";2° tussen het tweede en het derde lid worden twee leden ingevoegd, luidende: "Indien een akte als onder 1° of 2° hiervoor betrekking heeft op de verkrijging in volle eigendom, door één of meer natuurlijke personen, van een gebouw dat uitsluitend voor bewoning is bestemd of van een in opbouw zijnde of te bouwen onroerend goed dat uitsluitend voor bewoning is bestemd en dat zij samen zullen betrekken als eigen en enige woning, hetzij in zijn geheel, hetzij onder de gedeelde vorm van kangoeroewoning, zorgwoning of co-housing: schaal Jbis, op dezelfde grondslag voor de berekening.Om te voldoen aan de voorwaarde van enige woning mogen de kopers geen andere onroerende zakelijke rechten bezitten behoudens deze die zij in voorkomend geval hebben verworven als aandeel in een nalatenschap en waar het recht van vruchtgebruik of bewoning wordt uitgeoefend door andere erfgenamen of door de langstlevende echtgenoot of wettelijk samenwonende partner van de erflater.

Art. 34.In artikel 17, punt 82, van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit, vervangen bij het koninklijk besluit van 22 januari 1971, worden de volgende wijzigingen aangebracht: 1° het punt krijgt een nieuw opschrift, luidende: "Openbare verkoop en veiling:";2° het eerste lid wordt een 1° ;3° het tweede lid wordt een 2° ;4° tussen het tweede en derde lid worden twee leden ingevoegd, luidende: "Indien een akte als onder 1° of 2° hiervoor betrekking heeft op de verkrijging in volle eigendom, door één of meer natuurlijke personen, van een gebouw dat uitsluitend voor bewoning is bestemd of van een in opbouw zijnde of te bouwen onroerend goed dat uitsluitend voor bewoning is bestemd en dat zij samen zullen betrekken als eigen en enige woning, hetzij in zijn geheel, hetzij onder de gedeelde vorm van kangoeroewoning, zorgwoning of co-housing: schaal Kbis, op dezelfde grondslag voor de berekening.Om te voldoen aan de voorwaarde van enige woning mogen de kopers geen andere onroerende zakelijke rechten bezitten behoudens deze die zij in voorkomend geval hebben verworven als aandeel in een nalatenschap en waar het recht van vruchtgebruik of bewoning wordt uitgeoefend door andere erfgenamen of door de langstlevende echtgenoot of wettelijk samenwonende partner van de erflater.

Art. 35.Artikel 17 van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit wordt aangevuld met een nieuw punt 83, luidende: "83. Niet-gerealiseerde akte, behalve openbare verkoop: 1/3 van het honorarium van de akte."

Art. 36.Het opschrift van Afdeling III van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit wordt vervangen als volgt: "Uitzonderlijke vergoedingen".

Art. 18.De notaris die zich voor het opmaken van een ambtelijke akte moet verplaatsen heeft recht op 0,45 EUR per kilometer zowel voor de heen- als voor de terugreis; deze vergoeding houdt de wagenkosten evenals de verplaatsingstijd in, onverminderd het recht van de notaris om zijn werkelijke kost aan te tonen en aan te rekenen.

Indien de verplaatsing derhalve is dat zij aanleiding geeft tot verblijfs- en of huisvestigingskosten in hoofde van de notaris, heeft deze recht op dezelfde dagelijkse forfaitaire verblijfsvergoeding en de vergoeding van huisvestingskosten toegekend aan afgevaardigden en ambtenaren afhangend van de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking die zich in officiële opdracht naar het buitenland begeven.".

Art. 38.Na artikel 18 van de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit wordt een nieuwe Afdeling IV ingevoegd, met als opschrift: "Afdeling IV. Periodieke herziening van de forfaitaire bedragen voor administratieve kosten en de vaste honoraria".

Art. 39.In de bijlage bij hetzelfde koninklijk besluit wordt een nieuw artikel 19 ingevoegd, luidende: "

Art. 19.§ 1. De vaste honoraria bedoeld in artikel 3 en de forfaitaire bedragen die zijn vastgesteld in artikel 2, § 2 worden om de twee jaar op 1 januari van rechtswege aangepast aan het indexcijfer der consumptieprijzen door de volgende formule: basisbedrag vermenigvuldigd met het nieuwe indexcijfer en gedeeld door het aanvangsindexcijfer.

Het nieuwe indexcijfer is het indexcijfer der consumptieprijzen voor de maand september voorafgaand aan elke aanpassing van de honoraria of bedragen bedoeld in het eerste lid.

De eerste indexering vindt plaats op 1 januari 2024 en het aanvangsindexcijfer is het indexcijfer der consumptieprijzen voor de maand januari 2022.

Indien het resultaat van de berekening van de indexering minder bedraagt dan 5 EUR, wordt deze uitgesteld tot de cumulatieve indexeringen minstens het bedrag van 5 EUR behalen. Het nieuw bedrag van het vast ereloon of forfait na indexering wordt afgerond op de dichtstbijzijnde euro. Halve euro's worden afgerond naar boven. § 2. Wanneer andere verplichtingen of formaliteiten worden opgelegd aan de notaris in het kader van het verlijden van een akte waarop dit artikel van toepassing is, kan de minister van Justitie, na advies van de Nationale Kamer van notarissen, overgaan tot de wijziging van de daarbij horende vaste honoraria of bedragen bedoeld in het eerste lid om de vervulling van deze verplichtingen of formaliteiten te vergoeden. § 3. De bepalingen van dit artikel zijn ook van toepassing op de vaste honoraria van notarissen en forfaits voor hun administratieve kosten die bij of krachtens andere wetten of besluiten worden vastgesteld."

Art. 40.Dit besluit treedt in werking op dezelfde dag als artikel 77 van de wet van 22 november 2022 tot wijziging van de wet van 16 maart 1803Relevante gevonden documenten type wet prom. 16/03/1803 pub. 28/10/2009 numac 2009000678 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het notarisambt Officieuze coördinatie in het Duits sluiten op het notarisambt en tot invoering van een tuchtraad voor notarissen en gerechtsdeurwaarders in het Gerechtelijk Wetboek en diverse bepalingen.

Gegeven te Brussel, 22 november 2022.

FILIP Van Koningswege : De Minister van Justitie, V. VAN QUICKENBORNE

Titel van het document:	Koninklijk besluit tot wijziging van de bijlage bij het koninklijk besluit van 16 december 1950 houdende het tarief van de honoraria der notarissen
Url van de betrokken pagina:	https://etaamb.openjustice.be/nl/koninklijk-besluit-van-22-november-2022_n2022042846
Te verwijderen woorden:
E-mail adres:*
Opmerkingen:*
* Optionele velden

Koninklijk besluit tot wijziging van de bijlage bij het koninklijk besluit van 16 december 1950 houdende het tarief van de honoraria der notarissen

Zijn uw gegevens weergegeven op deze pagina?