28 NOVEMBER 2013. - Decreet betreffende de energieprestatie van gebouwen (1)

Het Waals Parlement heeft aangenomen en Wij, Regering, bekrachtigen hetgeen volgt : Titel 1. - Algemene bepaling en definities

Artikel 1.Dit decreet beoogt o.a. de omzetting van Richtlijn 2010/31/EU van het Europees Parlement en de Raad van 19 mei 2010 betreffende de energieprestatie van gebouwen.

Richtlijn 2009/28/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 april 2009 ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen en houdende wijziging en intrekking van de Richtlijnen 2001/77/EG en 2003/30/EG wordt gedeeltelijk omgezet bij dit decreet.

Art. 2.In de zin van dit decreet wordt verstaan onder : 1° energieprestatie van een gebouw (EPB) de berekende of gemeten hoeveelheid energie die nodig is om aan de vraag naar energie te voldoen die verband houdt met een normaal gebruik van het gebouw, waaronder energie die wordt gebruikt voor verwarming, koeling, ventilatie, warmwatervoorziening en verlichting;2° gebouw : elke overdekte constructie met muren waarvoor energie gebruikt wordt om het binnenklimaat te regelen;3° EPB-unit : gebouw of gebouwgedeelte bestemd om op autonome wijze gebruikt te worden;4° residentieel unit : EPB-unit dat voor individuele of collectieve huisvesting bestemd is en voortdurend of tijdelijk bewoond wordt;5° kantoren- en dienstenunit : EPB-unit bestemd voor activiteiten zoals : a) beheers- of bestuurswerkzaamheden van een onderneming, een openbare dienst, een zelfstandige of een handelaar;b) de uitoefening van een vrij beroep;c) de levering van diensten;6° unit bestemd voor onderwijs : EPB-unit bestemd voor activiteiten van een onderwijsinrichting of een psycho-medisch-sociaal centrum die niet onder huisvesting ressorteren; 7° industrieel unit : EPB-unit bestemd voor de uitoefening van een ambachtsactiviteit, van een activiteit i.v.m. een proces inzake productie of verwerking van grondstoffen of halffabrikaten, verpakking, opslag of behandeling, of van een agro-economische activiteit; 8° unit met een andere bestemming : EPB-unit dat niet vermeld wordt onder de punten 4° tot 7°;9° ingrijpende renovatie : werken tot renovatie, uitbreiding of sloping van de bouwschil van een gebouw op een oppervlakte waarvan de omvang hoger is dan 25 % van de bestaande bouwschil;10° gewone renovatie : renovatie waarbij werken nodig zijn die geen ingrijpende renovatie tot gevolg hebben en een weerslag hebben op de energieprestatie van een gebouw;11° wijziging van bestemming : wijziging van de bestemming van een EPB-unit, zoals omschreven onder de punten 4° tot 8°;12° totale nuttige oppervlakte : som van de oppervlakten van de verschillende niveaus van het gebouw berekend tussen de buitenwanden of muren;de dikte van deze muren of wanden wordt niet in aanmerking genomen in die som; 13° beschermd volume : volume van alle ruimtes van een gebouw dat thermisch gezien van de buitenomgeving (lucht of water), de grond en alle belendende ruimtes afgeschermd is;14° bouwschil : geheel van de wanden van het gebouw dat het beschermd volume bepaalt;15° systeem : technische uitrusting voor verwarming, koeling, ventilatie, warmwatervoorziening, verlichting, elektriciteit of een combinatie daarvan;16° vergunning : de stedenbouwkundige vergunning bedoeld in de artikelen 84, § 1, en 127, van het Waalse wetboek van ruimtelijke ordening, stedenbouw, erfgoed en energie of de eenmalige vergunning bedoeld in artikel 1, 12°, van het decreet van 11 maart 1999 betreffende de milieuvergunning;17° energie uit hernieuwbare bronnen : energie uit hernieuwbare niet-fossiele bronnen, namelijk wind, zon, aerothermische, geothermische en hydrothermische energie en energie uit de oceanen, waterkracht, biomassa, stortgas, gas van rioolzuiveringsinstallaties en biogassen;18° primaire energie : energie uit hernieuwbare en niet-hernieuwbare bronnen die geen omzetting of transformatie heeft ondergaan;19° hoogrenderende warmtekrachtkoppeling : warmtekrachtkoppeling zoals omschreven in artikel 2, 8°, van het decreet van 12 april 2001 betreffende de organisatie van de gewestelijke elektriciteitsmarkt;20° warmtepomp : een machine, toestel of installatie dat/die warmte uit de natuurlijke omgeving, zoals de lucht, het water of de bodem overdraagt aan gebouwen of industriële installaties door de natuurlijke warmtestroming om te keren van een lagere naar een hogere temperatuur.Bij omkeerbare warmtepompen kan de warmtestroming ook van het gebouw naar de natuurlijke omgeving plaatsvinden; 21° airconditioningsysteem : eeen combinatie van de bestanddelen die nodig zijn voor een vorm van inpandige luchtbehandeling, waardoor de temperatuur wordt geregeld of kan worden verlaagd, eventueel in combinatie met een controle van de ventilatie, de vochtigheid en/of de zuiverheid van de lucht.22° energieprestatiecertificaat (EPB-certificaat) : een door Wallonië erkend certificaat waarin het resultaat van de energieprestatie van een gebouw of gebouwunit is opgenomen, welke is berekend volgens een overeenkomstig artikel 3 goedgekeurde methodologie;23° stadsverwarming of -koeling : de distributie van thermische energie in de vorm van stoom, warm water of gekoelde vloeistoffen vanuit een centrale productie-installatie via een netwerk dat verbonden is met meerdere gebouwen of locaties, voor het verwarmen of koelen van ruimten of processen. Titel 2. - Methodologie voor de berekening van de energieprestatie van gebouwen

Art. 3.De energieprestatie van gebouwen wordt berekend aan de hand van de methodologie die door de Regering bepaald wordt.

Ze wordt uitgedrukt door één of meer numerieke indicatoren die de daadwerkelijk verbruikte energie in overweging nemen of berekend aan de hand van de methode die door de Regering bepaald wordt.

De berekeningsmethode houdt rekening o.a. met de technische kenmerken van de thermische isolatie en de installaties, het ontwerp en de vestiging, gezien de klimaatparameters, de blootstelling aan zonlicht en de weerslag van de belendende structuren, met de autoproductie van energie en andere factoren, met inbegrip van het binnenklimaat, die de energievraag beïnvloeden.

De Regering bepaalt de modaliteiten voor de toepassing van de berekeningsmethode.

Art. 4.§ 1. Voor de toepassing van de berekeningsmethode worden de EPB-units ingedeeld volgens onderstaande bestemmingen : 1° de residentiële units;2° de kantoren- en dienstenunits;3° de units bestemd voor onderwijs;4° de industriële units;5° de units met een andere bestemming. § 2. Onder de bestemmingen bedoeld in § 1 kan de Regering specifieke EPB-units onderscheiden naar gelang van hun bijzondere kenmerken of van hun energieverbruik.

Art. 5.Bij de bepaling van de methode voor de berekening van de energieprestatie houdt de Regering rekening met de elementen opgenomen in bijlage 1.

Art. 6.De parameters van de berekeningsmethode worden door de Regering aangepast naargelang zij wordt toegepast op de bepaling van het energieprestatieniveau bereikt door : 1° een te bouwen of te herbouwen EPB-unit;2° een EPB-unit dat het voorwerp is van een ingrijpende renovatie;3° een EPB-unit dat het voorwerp is van een gewone renovatie;4° een EPB-unit dat het voorwerp is van een wijziging van bestemming;5° een systeem.

Art. 7.§ 1. Wanneer in een gebouw gebruik gemaakt wordt één of meer concepten of technologieën die niet in aanmerking genomen worden in de berekeningsmethode, kan de Regering toestaan dat een alternatieve berekeningsmethode aangewend wordt waarmee nauwkeurig beoordeeld kan worden of het gebouw aan de EPB-normen voldoet.

De Regering kan die toestemming slechts verlenen als de energieprestatie van die concepten en technologieën bewezen wordt. § 2. Er kan in een alternatieve methode voorzien worden voor de aanwending van een bouwconcept of een technologie waarmee geen rekening wordt gehouden in de berekeningsmethode op voorwaarde dat de toepassing van het systeem toelaat om een energieprestatieniveau te bereiken dat minstens gelijkwaardig is aan dat van de systemen die in aanmerking genomen worden in de berekeningsmethode.

De Regering mag andere voorwaarden stellen om gebruik te mogen maken van een alternatieve berekeningsmethode voor de aanwending van een bouwconcept of een technologie waarmee geen rekening wordt gehouden in de berekeningsmethode, alsook de procedure tot aflevering en intrekking van de toelating bepalen. § 2. De toelating om gebruik te maken van een alternatieve berekeningsmethode voorzien voor een bouwconcept of een technologie waarmee geen rekening wordt gehouden in de berekeningsmethode kan toegepast worden door elke persoon die hetzelfde bouwconcept of dezelfde technologie aanwendt voor zover de voorwaarden voor het gebruik van de vergunning vervuld zijn.

Wanneer de Regering de berekeningsmethode wijzigt, identificeert ze de bouwconcepten en de technologieën die de methode sinds kort in overweging neemt en trekt ze, wat hen betreft, de vergunning tot aanwending van een alternatieve berekeningsmethode in. § 3. Er kan ook in een alternatieve methode voorzien worden voor de verwezenlijking van een gebouw waarbij gebruik gemaakt wordt van een bouwconcept of een technologie die in overweging genomen worden in de berekeningsmethode wanneer de van kracht zijnde berekeningsmethode vanwege dat concept niet toelaat om de energieprestatie van dat gebouw nauwkeurig te beoordelen.

De aanwending van een alternatieve methode kan toegelaten worden als het gebouw voldoet aan de geldende EPB-normen, los van het gebruik van de alternatieve methode.

De Regering mag andere voorwaarden stellen waaronder gebruik gemaakt mag worden van de alternatieve methode bedoeld in het eerste lid, alsook de procedure tot afgifte en intrekking van de vergunning bepalen.

Art. 8.De Regering maakt minstens om de vijf jaar een evaluatie van de methode voor de berekening van de energieprestatie van gebouwen en kan die aanpassen met inachtneming van de in de bouwsector geboekte technische en technologische vooruitgang.

Het verslag wordt bekendgemaakt en aan het Parlement voorgelegd binnen de maand die op zijn conclusies volgt.

Titel 3. - Eisen betreffende de energieprestatie van gebouwen HOOFDSTUK I. - Toepassingsveld

Art. 9.EPB-eisen worden nageleefd : 1° bij de bouw of de wederopbouw van een EPB-unit;2° bij de uitvoering van een ingrijpende renovatie;3° bij de uitvoering van een gewone renovatie;4° bij een wijziging van bestemming;5° bij de installatie, in geval van vervanging of modernisering van systemen.

Art. 10.Bij uitzondering op artikel 9 zijn de EPB-eisen niet toepasselijk op : 1° EPB-units die worden gebruikt voor erediensten en religieuze activiteiten, noch op EPB-units waar een morele bijstand volgens een niet confessionele filosofische opvatting verleend wordt, voor zover de toepassing van bepaalde minimumeisen inzake energieprestatie hun karakter of aanzicht zou veranderen op een wijze die niet overeenstemt met het gebruik van de plaats;2° voor zover de toepassing van bepaalde minimumeisen inzake energieprestatie hun karakter of aanzicht kan veranderen op een wijze die niet strookt met de doelstellingen nagestreefd door bedoelde beschermingsmaaatregelen, op de EPB-units bestaande in : a) een gebouw bedoeld in artikel 185, tweede lid, a.en b., van het Waalse wetboek van ruimtelijke ordening, stedenbouw, erfgoed en energie, dat beschermd is of op de beschermingslijst staat; b) een gebouw opgenomen op de erfgoedlijst bedoeld in artikel 192 van hetzelfde wetboek;c) een gebouw opgenomen als monument of ensemble op de lijst bedoeld in artikel 17 van het decreet van de Duitstalige Gemeenschap van 23 juni 2008 betreffende de bescherming van monumenten, klein erfgoed, ensembles en landschappen en betreffende de opgravingen;d) een gebouw opgenomen in de in artikel 19 van hetzelfde decreet bedoelde inventaris van het klein erfgoed en in de andere relevante gebouwen;3° industriële units, werkplaatsen en niet residentiële landbouwunits, die weinig energie verbruiken onder normale exploitatievoorwaarden;4° tijdelijke bouwwerken voorzien voor een gebruiksduur van twee jaar of minder;5° op te trekken gebouwen met een totale bruikbare oppervlakte van minder dan 50 m2; 6° niet-residentiële landbouwunits gebruikt door ondernemingen die met een sectorale milieu-overeenkomst instemmen in de zin van artikelen D.82 en volgende van het Milieuwetboek inzake energieprestatie.

De Regering kan de modaliteiten voor de toepassing van dit artikel bepalen. HOOFDSTUK II. - Bepaling van de minimumeisen inzake energieprestatie

Art. 11.§ 1. De EPB-eisen worden door de Regering bepaald.

Om de EPB-eisen te bepalen steunt de Regering op de methode voor de berekening van de energieprestatie van gebouwen.

De EPB-eisen worden op een optimaal niveau vastgelegd naar gelang van de levensduur van het gebouw en van de investerings-, onderhouds-, bedrijfskosten en, waar van toepassing, verwijderingskosten of van het aan eisen onderworpen element. § 2. In de EPB-eisen wordt rekening gehouden met : 1° de algemene gesteldheid van het binnenklimaat;2° de plaatselijke omstandigheden;3° de bestemming van het gebouw;4° de leeftijd ervan. § 3. De EPB-eisen kunnen gedifferentieerd worden naar gelang van : 1° het type op te trekken of bestaande gebouw;2° de totale nuttige oppervlakte van het gebouw;3° de aard van de overwogen werken.

Art. 12.§ 1. De EPB-eisen worden vastgelegd voor het gebouw in zijn geheel, voor een EPB-unit, voor bestanddelen van de bouwschil of voor systemen.

In geval van gewone renovatie, ingrijpende renovatie of van bestemmingswijziging slaan de EPB-eisen op de onderdelen van de bouwschil die een significant effect op haar energieprestatie hebben en die toegevoegd, vervangen of gerenoveerd worden. Die eisen zijn technisch, functioneel en economisch haalbaar.

In geval van gewone renovatie, ingrijpende renovatie of van bestemmingswijziging kunnen de EPB-eisen betrekking hebben op de toegevoegde, vervangen of gerenoveerde bestanddelen van de bouwschil als die werken de energieprestatie van het onderdeel beïnvloeden. Die eisen zijn technisch, functioneel en economisch haalbaar.

Als een systeemonderdeel geïnstalleerd, vervangen of verbeterd wordt, hebben de EPB-eisen betrekking hebben op de integratie van het systeem of van het systeemonderdeel in de EPB-unit en op zijn energieprestatieniveau. Die eisen zijn technisch, functioneel en economisch haalbaar. § 2. De Regering bepaalt de modaliteiten voor de toepassing van § 1.

De Regering kan andere gevallen dan die bedoeld in § 1 onderwerpen aan de naleving van EPB-eisen. Die eisen zijn technisch, functioneel en economisch haalbaar.

Art. 13.De Regering maakt minstens om de vijf jaar een evaluatie van de EPB-eisen en past die desnoods aan om rekening te houden met de in de bouwsector geboekte technische en technologische vooruitgang.

Het verslag wordt bekendgemaakt en aan het Parlement voorgelegd binnen de maand die volgt op zijn conclusies. HOOFDSTUK III. - Procedurele documenten betreffende de EPB-eisen

Art. 14.De Regering organiseert en beheert een gegevensbasis die de procedurele documenten betreffende de EPB-eisen bevat.

De Regering bepaalt de voorwaarden en de modaliteiten voor de toegang en het gebruik van de informatie die de gegevensbasis bevat, alsook de hoedanigheid van de personen die toegang krijgen tot de gegevens die zij bepaalt.

Art. 15.§ 1. De technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudie analyseert de mogelijkheid om gebruik te maken van alternatieve systemen met een hoog energierendement, zoals : 1° gedecentraliseerde systemen voor energievoorziening gebaseerd op hernieuwbare energiebronnen;2° hoogrenderende warmtekrachtkoppeling;3° gemeenschappelijke verwarming of koeling of stadsverwarming of -koeling, indien beschikbaar;4° warmtepompen. § 2. De technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudie bevat : 1° de lijst van de energiebehoeften waaraan voldaan moet worden en de energieverbruiken;2° een raming van de berekening van de technische dimensionering en de referentiegroottes alsook de werkhypotheses die voor die berekening gebruikt worden;3° in voorkomend geval, een evaluatie van de dwingende gebruiksvoorwaarden, meer bepaald in termen van onderhoud, beschikbaarheid en type overwogen brandstof;4° een evaluatie van de energiebesparingen;5° een raming van de economische kost en van het terugverdieneffect. De Regering kan de inhoud van de technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudie aanvullen en de vorm en de toepassingsmodaliteiten ervan bepalen. Ze mag de inhoud, de vorm en de modaliteiten voor de toepassing van de haalbaarheidsstudie bepalen naar gelang van de bestemming of van de grootte van het gebouw. § 3. De technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudie kan gevoerd worden : 1° voor een individueel gebouw;2° voor een groep soortgelijke gebouwen;3° in het geval van een gemeenschappelijke verwarming of koeling of van een stadsverwarming of -koeling, voor het geheel van de op het systeem aangesloten of aan te sluiten gebouwen. § 4. Voor de technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudie wordt gebruik gemaakt van de formulieren die door de Regering opgemaakt worden.

Art. 16.§ 1. De aanvankelijke EPB-aangifte bevat : 1° een verklaring op erewoord van de EPB-aangever, de EPB-verantwoordelijke en de architect, indien zijn tussenkomst vereist wordt, waarbij zij bevestigen kennis te hebben genomen van de EPB-eisen en van de toepasselijke sancties bij niet-inachtneming ervan;2° een omschrijving van de te treffen maatregelen waaruit blijkt dat het ontwerp aan de EPB-eisen zal kunnen voldoen;3° een raming van het verwachte resultaat van de EPB-berekening;4° desgevallend, de toestemming om een alternatieve berekeningsmethode aan te wenden;5° indien een technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudie is verricht, de keuze van de technieken en voorzieningen overwogen naar gelang van de aanbevelingen vervat in die studie. De Regering kan de inhoud van de aanvankelijke EPB-aangifte aanvullen.

De aanvankelijke EPB-aangifte wordt opgemaakt aan de hand van de software die gebruikt wordt bij de methode tot berekening van de energieprestatie van gebouwen en die door de Regering ter beschikking van de EPB-verantwoordelijken gesteld wordt. De vorm ervan en de desbetreffende toepassingsmodaliteiten kunnen nader bepaald worden door de Regering. § 2. De vereenvoudigde EPB-aangifte bevat : 1° een verklaring op erewoord van de EPB-aangever en van de architect, indien zijn tussenkomst vereist wordt, waarbij zij bevestigen kennis te hebben genomen van de EPB-eisen en van de toepasselijke sancties bij niet-inachtneming ervan;2° een omschrijving van de te treffen maatregelen waaruit blijkt dat het ontwerp aan de EPB-eisen voldoet;3° een raming van het verwachte resultaat van de EPB-berekening;4° desgevallend, de toestemming om een alternatieve berekeningsmethode aan te wenden. De Regering kan de inhoud van de vereenvoudigde EPB-aangifte aanvullen.

De vorm ervan en de desbetreffende toepassingsmodaliteiten kunnen nader bepaald worden door de Regering.

Art. 17.§ 1. De tijdelijke EPB-aangifte bevat : 1° een omschrijving van de staat van het gebouw en van de getroffen maatregelen om aan de EPB-eisen te voldoen;2° een omschrijving van de werken die nog uitgevoerd moeten worden om aan de EPB-eisen te voldoen;3° een uiteenzetting van de wijze waarop de conclusies van de haalbaarheidsstudie in overweging genomen werden en, als ze niet gevolgd worden, de technische of sociaal-economische rechtvaardiging van dat besluit;4° een raming van het verwachte resultaat van de EPB-berekening. De Regering kan de inhoud van de tijdelijke EPB-aangifte aanvullen. § 2. De tijdelijke EPB-aangifte wordt opgemaakt aan de hand van de software die gebruikt wordt bij de methode tot berekening van de energieprestatie van gebouwen en die door de Regering ter beschikking van de EPB-verantwoordelijken gesteld wordt. De vorm ervan en de desbetreffende toepassingsmodaliteiten kunnen nader bepaald worden door de Regering.

Art. 18.§ 1. De definitieve EPB-aangifte bevat : 1° een omschrijving van de getroffen maatregelen om aan de EPB-eisen te voldoen;2° een uiteenzetting van de wijze waarop de conclusies van de haalbaarheidsstudie in overweging genomen werden en, als ze niet gevolgd worden, de technische of sociaal-economische rechtvaardiging van dat besluit;3° het resultaat van de berekening van de energieprestatie van het gebouw. De Regering kan de inhoud van de definitieve EPB-aangifte aanvullen. § 2. De definitieve EPB-aangifte wordt opgemaakt aan de hand van de software die gebruikt wordt bij de methode tot berekening van de energieprestatie van gebouwen en die door de Regering ter beschikking van de EPB-verantwoordelijken gesteld wordt. De vorm ervan en de desbetreffende toepassingsmodaliteiten kunnen nader bepaald worden door de Regering. HOOFDSTUK IV. - EPB-aangever, architect, EPB-verantwoordelijke en auteur van technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudies

Art. 19.§ 1. De EPB-aangever is de natuurlijke of rechtspersoon die aan de EPB-eisen moet voldoen.

Indien vereist ter uitvoering van hoofdstuk V van deze titel, is de aangever verplicht een beroep te doen op de diensten van een EPB-verantwoordelijke en van een auteur van technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudies. § 2. Onverminderd artikel 28, § 2, is de EPB-aangever de vergunningsaanvrager als de werken aan een vergunning onderworpen worden.

Op initiatief van de overdrager en de cessionaris geeft de EPB-verantwoordelijke de Regering kennis van de overdracht van de vergunning die overeenkomstig de toepasselijke regelgeving werd verricht.

De Regering bericht ontvangst van die kennisgeving.

Dat bericht van ontvangst draagt de hoedanigheid van EPB-aangever aan de cessionaris over. § 3. Als de werken niet aan een vergunning onderworpen worden, is de EPB-aangever de opdrachtgever.

Art. 20.§ 1. De EPB-verantwoordelijke is een door de Regering erkende natuurlijke of rechtspersoon. § 2. De EPB-verantwoordelijke vervult de volgende opdrachten : 1° hij beoordeelt de maatregelen die door de architect of de EPB-aangever overwogen worden om aan de EPB-eisen te voldoen;2° op verzoek van de architect of van de EPB-aangever helpt hij hen bij het bedenken van de maatregelen die getroffen moeten worden om aan de EPB-eisen te voldoen;3° in het kader van de uitvoering van de werken constateert hij de maatregelen die getroffen worden om aan de EPB-eisen te voldoen.Als hij bij de uitvoering van het project vaststelt dat van de EPB-eisen afgeweken wordt of zou kunnen worden, verwittigt hij onmiddellijk de EPB-aangever en de architect; 4° hij vult de procedurele documenten i.v.m. de EPB-eisen in en richt ze overeenkomstig de voorgeschreven modaliteiten aan de Regering, met de instemming van de EPB-aangever en de architect.

In afwijking van artikel 21, kan de EPB-verantwoordelijke de technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudie voeren voor gebouwen met een totale nuttige oppervlakte van minder dan 1 000 m2.

De architect, de aannemer en de EPB-aangever moeten de EPB-verantwoordelijke elk document of gegeven verstrekken dat noodzakelijk is voor de uitoefening van zijn opdrachten.

De EPB-verantwoordelijke heeft vrije toegang tot de werf voor zover dit nodig is voor het uitoefenen van zijn opdrachten. § 4. In de uitoefening van zijn functies verzamelt en behandelt de EPB-verantwoordelijke de gegevens die nodig zijn voor de toepassing van de te zijner beschikking gestelde software die gebruikt wordt bij de methode tot berekening van de energieprestatie.

Hij bewaart gedurende vijf jaar alle bewijzen van de verrichte vaststellingen.

Art. 21.§ 1. De auteur van de technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudie is een door de Regering erkende natuurlijke of rechtspersoon. § 2. De auteur van de technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudie vervult de volgende opdrachten : 1° hij werkt de technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudie uit;2° hij richt de studie aan de Regering overeenkomstig de voorgeschreven modaliteiten, met de instemming van de EPB-aangever.

Art. 22.De architect ontwerpt een project dat aan de EPB-eisen voldoet en gaat na of die eisen in acht genomen kunnen worden bij de uitvoering van de werken. HOOFDSTUK V. - EPB-procedures Afdeling 1. - Handelingen en werken onderworpen aan een vergunning

Onderafdeling 1. - Gebouwconstructie

Art. 23.§ 1. Wanneer een vergunningsaanvraag betrekking heeft op de constructie van een gebouw, worden de de technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudie en de aanvankelijke EPB-aangifte door de EPB-aangever bij het vergunningsaanvraagdossier gevoegd.

Vooraleer de aanvraag wordt ingediend, wordt de aanvankelijke EPB-aangifte door de EPB-verantwoordelijke geregistreerd en wordt de technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudie door de erkende auteur geregistreerd in de gegevensbasis bedoeld in artikel 14. Met de instemming van de erkende auteur kan de EPB-verantwoordelijke de technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudie in dezelfde gegevensbasis registreren met de aanvankelijke EPB-aangifte. § 2. Als de EPB-aangever acht dat zijn aanvraag geheel of gedeeltelijk in aanmerking kan komen voor één van de in artikel 10 bedoelde uitzonderingen op de EPB-eisen laat hij zijn vergunningsaanvraag voor het betrokken gedeelte vergezeld gaan van een bewijsnota waarin gewag gemaakt wordt van de toepasselijke uitzondering, in plaats van de technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudie en de aanvankelijke EPB-aangifte.

De aangever die geen bewijsnota bij zijn aanvraag voegt ziet af van het voordeel van de uitzondering.

Art. 24.De definitieve EPB-aangifte wordt aan de Regering gericht binnen twaalf maanden na de bewoning van het gebouw of van de voltooiing van de werken en, in ieder geval, na afloop van de geldigheidsduur van de vergunning.

De definitieve EPB-aangifte wordt door de EPB-verantwoordelijke geregistreerd in de in artikel 14 bedoelde gegevensbasis vooraleer ze aan de Regering meegedeeld wordt.

Onderafdeling 2. - Ingrijpende renovatiewerken

Art. 25.§ 1. Als een vergunningsaanvraag ingrijpende renovatiewerken betreft, wordt de aanvankelijke EPB-aangifte door de EPB-aangever bij het vergunningsaanvraagdossier gevoegd.

Vooraleer de aanvraag wordt ingediend, wordt ze door de EPB-verantwoordelijke geregistreerd in de gegevensbasis bedoeld in artikel 14. § 2. Als de EPB-aangever acht dat zijn aanvraag geheel of gedeeltelijk in aanmerking kan komen voor één van de in artikel 10 bedoelde uitzonderingen op de EPB-eisen laat hij zijn vergunningsaanvraag voor het betrokken gedeelte vergezeld gaan van een bewijsnota waarin gewag gemaakt wordt van de toepasselijke uitzondering, in plaats van de aanvankelijke EPB-aangifte.

De aangever die geen bewijsnota bij zijn aanvraag voegt ziet af van het voordeel van de uitzondering.

Art. 26.De definitieve EPB-aangifte wordt aan de Regering gericht binnen twaalf maanden na de voltooiing van de werken en, in ieder geval, na afloop van de geldigheidsduur van de vergunning.

De definitieve EPB-aangifte wordt door de EPB-verantwoordelijke geregistreerd in de in artikel 14 bedoelde gegevensbasis vooraleer ze aan de Regering meegedeeld wordt.

Onderafdeling 3. - Gewone renovatiewerken en bestemmingswijzigingen

Art. 27.Als een vergunningsaanvraag gewone renovatiewerken of een bestemmingswijziging betreft, wordt de vereenvoudigde EPB-aangifte door de EPB-aangever bij het vergunningsaanvraagdossier gevoegd. § 2. Als de EPB-aangever acht dat zijn aanvraag geheel of gedeeltelijk in aanmerking kan komen voor één van de in artikel 10 bedoelde uitzonderingen op de EPB-eisen laat hij zijn vergunningsaanvraag voor het betrokken gedeelte vergezeld gaan van een bewijsnota waarin gewag gemaakt wordt van de toepasselijke uitzondering, in plaats van de vereenvoudigde EPB-aangifte.

Onderafdeling 4. - Verkoop of verhuur in de loop van de EPB-procedure

Art. 28.§ 1. Elke persoon die een gebouw of een EPB-unit dat het voorwerp is van een EPB-procedure te koop of te huur biedt is verplicht voor de verkoop of verhuur over een tijdelijke EPB-aangifte te beschikken.

Op verzoek van de EPB-aangever wordt de tijdelijke EPB-aangifte door de EPB-verantwoordelijke opgemaakt, in de in artikel 14 bedoelde gegevensbasis geregistreerd en vervolgens aan de EPB-aangever overgemaakt.

De Regering bepaalt de termijnen waarin de tijdelijke EPB-aangifte opgemaakt, in de gegevensbasis geregistreerd en aan de EPB-aangever overgemaakt moet worden. § 2. In geval van verkoop wordt de hoedanigheid van EPB-aangever voor het betrokken gebouw of de betrokken EPB-unit aan de koper overgedragen onder de volgende voorwaarden : 1° de tijdelijke EPB-aangifte betreffende het betrokken gebouw of de betrokken EPB-unit wordt in bijlage bij de verkoopovereenkomst opgenomen;2° de verkoopovereenkomst bepaalt dat de hoedanigheid van EPB-aangever aan de koper overgedragen wordt bij de identificatie van het betrokken gebouw of de betrokken EPB-unit;3° de verkoper en de koper geven de Regering gezamenlijk kennis van de overdracht van de hoedanigheid van EPB-aangever. De Regering bericht ontvangst van die kennisgeving. Dat bericht van ontvangst draagt de hoedanigheid van EPB-aangever aan de cessionaris over.

De Regering bepaalt de modaliteiten tot toepassing van deze paragraaf. Afdeling 2. - Handelingen en werken die niet aan een vergunning

onderworpen zijn

Art. 29.Als de bouw van een EPB-unit, de uitvoering van een ingrijpende of gewone renovatie, de bestemmingswijziging of de installatie, vervanging of modernisering van systemen niet aan een vergunning onderworpen is, kan de Regering de toepassingsmodaliteiten bepalen opdat de EPB-eisen in acht genomen zouden worden.

Titel 4. - Energieprestatiecertificaten voor gebouwen. HOOFDSTUK I. - Certificatieregeling

Art. 30.§ 1. De EPB-certificaten worden door erkende personen opgemaakt op basis van de berekeningsmethode omschreven in titel 2.

Wat de sociale huisvesting betreft, is de Regering bevoegd om een alternative methode te bepalen voor het opmaken van de EPB-certificaten. § 2. De EPB-certificaten bevatten : 1° de evaluatie van de energieprestatie van een gebouw of van een EPB-unit;2° referentiewaarden zoals de minimumeisen inzake energieprestatie;3° technisch haalbare aanbevelingen voor de kostenoptimale verbetering van een gebouw of EPB-unit die betrekking hebben op de gehele of gedeeltelijke renovatie van de bouwschil of van de technische systemen van het gebouw of van de EPB-unit, en de te treffen maatregelen om de aanbevelingen toe te passen;4° de plaats waar belanghebbenden aanvullende informatie kunnen verkrijgen over de elementen vervat in het EPB-certificaat. § 3. EPB-certificaten kunnen gewag maken van : 1° de termijn waarin de aanbevolen investeringen afgeschreven worden en de financiële voordelen die eruit gehaald kunnen worden tijdens hun economische levensduur;2° het percentage energie uit hernieuwbare bronnen in het totale energieverbruik en het jaarlijks energieverbruik. § 4. De certificering van EPB-units is mogelijk op basis van : 1° een gemeenschappelijke certificering voor het gehele gebouw;2° de keuring van een andere EPB-unit met dezelfde energierelevante kenmerken in hetzelfde gebouw. De certificering van eengezinswoningen mag gebaseerd op de beoordeling van een ander representatief gebouw met een soortgelijk ontwerp, soortgelijke omvang en soortgelijke feitelijke energieprestatie, indien dergelijke overeenstemming kan worden gegarandeerd door de erkende persoon die het energieprestatiecertificaat afgeeft. § 5. Het energieprestatiecertificaat is niet langer dan tien jaar geldig.

De Regering bepaalt de inhoud, de duur en de voorwaarden van de geldigheid van EPB-certificaten.

Zij kan ook hun vorm en toepassingsmodaliteiten bepalen.

Art. 31.§ 1. Woonunits die beschikken over een gemeenschappelijke installatie zoals een verwarmingssysteem, een sanitair warmwatersysteem, een ventilatiesysteem of zonne- of fotovoltaïsche panelen zijn het voorwerp van een gedeeltelijk verslag over de gegevens betreffende die gemeenschappelijke elementen.

Het gedeeltelijk verslag wordt door erkende personen opgemaakt op basis van de berekeningsmethode omschreven in titel 2.

Het gedeeltelijk verslag bevat minstens de beschrijving van de gemeenschappelijke installaties bedoeld in het eerste lid.

Voor elke EPB-unit wordt het EPB-certificaat opgemaakt op basis van het gedeeltelijk verslag, enerzijds, en van de gegevens eigen aan de EPB-unit, anderzijds.

De verenigingen van mede-eigenaars moeten over een gedeeltelijk verslag beschikken en het gratis ter beschikking stellen van elke eigenaar of houder van een zakelijk recht van een EPB-unit aangesloten op de gemeenschappelijke installatie. § 2. De verplichtingen bedoeld in § 1 kunnen door de Regering tot andere EPB-units en andere personen uitgebreid worden. § 3. Het gedeeltelijk verslag heeft een geldigheidsduur van maximum tien jaar.

De Regering bepaalt de inhoud, de duur en de voorwaarden van de geldigheid van de gedeeltelijke verslagen. Zij kan ook hun vorm en toepassingsmodaliteiten bepalen.

Art. 32.De Regering organiseert en beheert een gegevensbasis die alle EPB-certificaten en alle gedeeltelijke verslagen bevat.

De Regering bepaalt de voorwaarden en de modaliteiten voor de toegang tot en het gebruik van de informatie die de gegevensbasis bevat, alsook de hoedanigheid van de personen die toegang krijgen tot de gegevens die zij bepaalt. HOOFDSTUK II. - Verplichtingen om over een EPB-certificaat te beschikken

Art. 33.Na afloop van een EPB-procedure betreffende de bouw van een gebouw of van een EBP-unit beschikt de EPB-aangever over een EPB-certificaat van het gebouw of van de EPB-unit.

Wanneer de EPB-verantwoordelijke de definitieve EPB-aangifte registreert in de gegevensbasis bedoeld in artikel 14, maakt hij het EPB-certificaat op van het gebouw of de EPB-unit dat/die het voorwerp van de EPB-procedure heeft uitgemaakt.

Hij registreert het EPB-certificaat in de gegevensbasis bedoeld in artikel 32 en maakt het vervolgens onmiddellijk aan de EPB-aangever over.

Het na afloop van een EPB-procedure opgemaakte EPB-certificaat wordt hernieuwd volgens de modaliteiten die de Regering bepaalt.

Art. 34.§ 1. Elke persoon die een gebouw of een EPB-unit te koop of te huur biedt is verplicht voor de verkoop of verhuur over een EPB-certificaat te beschikken.

De Regering bepaalt de modaliteiten tot toepassing van het eerste lid wanneer een gebouw of een EPB-unit op onvrijwillige wijze te koop geboden wordt. § 2. Met uitzondering op § 1, moet een voor sloping gekocht gebouw niet gecertificeerd worden als de overeenkomst vermeldt dat het goed is gekocht om gesloopt te worden en dat het bericht van ontvangst van de indiening van de aanvraag tot sloopvergunning bij de overeenkomst gevoegd is.

De Regering kan de modaliteiten tot toepassing van het eerste lid nader bepalen. § 3. Vooraleer een gebouw of een EPB-unit dat/die het voorwerp is van een EPB-procedure bedoeld in de artikelen 23 en 24 te koop of te huur geboden wordt, maakt de EPB-verantwoordelijke een tijdelijk EPB-certificaat van het betrokken gebouw of de betrokken EPB-unit op bij het registreren van de tijdelijke EPB-aangifte in de gegevensbank bedoeld in artikel 14 indien de tijdelijke EPB-aangifte bedoeld in artikel 28, § 1, voldoende elementen voor het opmaken van een EPB-certificaat bevat.

De Regering is bevoegd om de elementen te bepalen die volstaan voor het opmaken van een tijdelijk EPB-certificaat.

De Regering bepaalt de termijnen waarin het EPB-certificaat opgemaakt, in de gegevensbasis geregistreerd en aan de EPB-aangever overgemaakt wordt.

Het tijdelijk EPB-certificaat PEB is geldig zolang een in artikel 33 bedoeld EPB-certificaat niet opgemaakt is, en uiterlijk tot het tijdstip waarop de slotaangifte krachtens artikel 24 aan de Regering gericht moet worden.

Wanneer een tijdelijk EPB-certificaat aan een huurder werd meegedeeld, wordt het in artikel 33 bedoelde certificaat onmiddellijk aan de huurder overhandigd als het opgemaakt is.

De Regering bepaalt de modaliteiten tot toepassing van het vijfde lid. § 4. De energieprestatie-indicator(en) wordt (worden) vermeld in alle advertenties betreffende de verkoop of verhuur van het gebouw of de EPB-unit.

Het EPB-certificaat wordt aan de koper of huurder overhandigd voor de ondertekening van de overeenkomst waaruit blijkt dat het wel degelijk werd overhandigd.

De Regering kan de modaliteiten tot toepassing van het eerste en het tweede lid nader bepalen.

Art. 35.Gebouwen waar een totale bruikbare vloeroppervlakte van meer dan 250 m2 door een overheidsinstantie wordt bezet en die veelvuldig door het publiek wordt bezocht moeten gecertificeerd worden. De overheidsinstantie moet het EPB-certificaat aanplakken op een plek waar het leesbaar en zichtbaar is voor het publiek, behalve het gedeelte betreffende de aanbevelingen.

Wanneer een EPB-certificaat op basis van artikel 33 of 34 opgemaakt wordt voor een gebouw met een totale bruikbare vloeroppervlakte van meer dan 500 m2 die veelvuldig door het publiek wordt bezocht, moet het aangeplakt worden op een plek waar het leesbaar en zichtbaar is voor het publiek, behalve het gedeelte betreffende de aanbevelingen.

De Regering bepaalt onder welke voorwaarden geacht wordt dat een gebouw veelvuldig door het publiek bezocht wordt.

Art. 36.Met uitzondering op de artikelen 34 en 35, wordt geen EPB-certificaat vereist voor : 1° de EPB-units die worden gebruikt voor erediensten en religieuze activiteiten alsook de EPB-units waar een morele bijstand volgens een niet confessionele filosofische opvatting verleend wordt;2° industriële units, werkplaatsen en niet-residentiële landbouwunits, die weinig energie verbruiken;3° gebouwen met een totale bruikbare oppervlakte van minder dan 50 m2; 4° niet-residentiële landbouwunits gebruikt door ondernemingen die met een sectorale milieu-overeenkomst instemmen in de zin van artikelen D.82 en volgende van het Milieuwetboek inzake energieprestatie.

De Regering kan de modaliteiten tot toepassing van dit artikel bepalen. HOOFDSTUK III. - Statuten en opdrachten van EPB-certificeerders

Art. 37.De Regering erkent natuurlijke of rechtspersonen als EPB-certificeerders.

Art. 38.In de uitoefening van hun functies verzamelen en behandelen de EPB-certificeerders de gegevens die nodig zijn voor de toepassing van de software die gebruikt wordt bij de methode tot berekening van de energieprestatie, volgens het door de Regering opgemaakte protocol, en die hen gratis ter beschikking wordt gesteld.

Ze bewaren gedurende drie jaar alle bewijzen van de vaststellingen die in de gebouwen en de gecertificeerde installaties gedaan werden.

De EPB-certificeerders registreren in de gegevensbasis bedoeld in artikel 32 elk EPB-certificaat en gedeeltelijk verslag die ze opmaken vooraleer ze aan de opdrachtgever te overhandigen.

Art. 39.De EPB-certificeerders vervullen hun opdracht in alle onafhankelijkheid.

De Regering bepaalt de modaliteiten tot toepassing van dit artikel.

Titel 5. - Erkenningen HOOFDSTUK I. - Erkenningsvoorwaarden

Art. 40.§ 1. Elke natuurlijke persoon kan als EPB-verantwoordelijke erkend worden als hij minstens de volgende voorwaarden vervult : 1° houder zijn van een diploma architect, burgerlijk ingenieur-architect, burgerlijk ingenieur, industrieel ingenieur of bio-ingenieur of van elk ander diploma bepaald door de Regering;2° een opleiding gevolgd hebben en geslaagd zijn voor een examen waarvan de inhoud nader bepaald wordt door de Regering;3° minder dan drie jaar voor de indiening van de erkenningsaanvraag niet het voorwerp hebben uitgemaakt van een besluit tot erkenningsintrekking bedoeld in hoofdstuk V van deze titel. Elke rechtspersoon die onder zijn personeel, aangestelden of gemachtigden minstens één erkende EPB-verantwoordelijke telt kan ook erkend worden. § 2. De Regering is bevoegd om andere erkenningsvoorwaarden te bepalen. § 3. In geval van wijziging van één van de elementen bedoeld in § 1, eerste of tweede lid, verwittigt de houder van de erkenning onmiddellijk de Regering.

Art. 41.§ 1. Elke natuurlijke persoon kan als auteur van een haalbaarstudie erkend worden als : 1° hij bewijst dat hij beschikt over een diploma, kwalificaties of ervaring inzake in de studie van alternatieve systemen voor de productie en het gebruik van energie;2° hij minder dan drie jaar voor de indiening van de erkenningsaanvraag niet het voorwerp heeft uitgemaakt van een besluit tot erkenningsintrekking bedoeld in hoofdstuk V van deze titel. Elke rechtspersoon die onder zijn personeel of medewerkers minstens één erkende auteur van haalbaarheidsstudies telt kan ook erkend worden. § 2. De Regering is bevoegd om andere erkenningsvoorwaarden te bepalen. § 3. In geval van wijziging van één van de elementen bedoeld in § 1, eerste of tweede lid, verwittigt de houder van de erkenning onmiddellijk de Regering.

Art. 42.§ 1. Elke natuurlijke persoon kan als EPB-certificeerder erkend worden als hij minstens de volgende voorwaarden vervult : 1° houder zijn van een diploma architect, ingenieur-architect, burgerlijk ingenieur, bio-ingenieur, industrieel ingenieur, gegradueerde in de bouw of van elk ander diploma van het hoger onderwijs afgegeven na een opleiding waarin de energie-aspecten van gebouwen opgenomen zijn of het bewijs leveren van minstens twee jaar ervaring inzake de energie-aspecten van gebouwen;2° een opleiding gevolgd hebben en geslaagd zijn voor een examen waarvan de inhoud nader bepaald wordt door de Regering;3° minder dan drie jaar voor de indiening van de erkenningsaanvraag niet het voorwerp hebben uitgemaakt van een besluit tot erkenningsintrekking bedoeld in hoofdstuk V van deze titel. Elke rechtspersoon die onder zijn personeel of medewerkers minstens één erkende EPB-certificeerder telt kan ook erkend worden. § 2. De Regering is bevoegd om andere erkenningsvoorwaarden te bepalen. § 3. In geval van wijziging van één van de elementen bedoeld in § 1, eerste of tweede lid, verwittigt de houder van de erkenning onmiddellijk de Regering. HOOFDSTUK II. - Erkenningsprocedure

Art. 43.§ 1. De Regering bepaalt de erkenningsprocedures met inachtneming van de volgende elementen : - de erkenningsaanvragen worden bij de Regering ingediend; - de aanvrager maakt gebruik van het formulier dat daartoe door de Regering is opgemaakt. § 2. Binnen tien dagen na ontvangst van het erkenningsaanvraagdossier richt de Regering aan de aanvrager een bericht van ontvangst met de volgende gegevens : 1° de datum waarop de aanvraag in ontvangst is genomen;2° de termijn waarin het besluit genomen moet worden;3° de beroepsmiddelen en de bevoegde instanties almede de in acht te nemen vormen en termijnen. Binnen een termijn van veertig dagen na verzending van het bericht van ontvangst geeft de Regering de aanvrager kennis van haar besluit.

Als het dossier onvolledig is, geeft de Regering de aanvrager zo spoedig mogelijk kennis daarvan, in afwijking van het eerste lid. In de kennisgeving wordt gewag gemaakt van de ontbrekende stukken en wordt erop gewezen dat de termijn bedoeld in het eerste lid, 2°, ingaat op de datum van ontvangst van het geheel van de ontbrekende stukken. § 3. Elke persoon die een in dit hoofdstuk bedoelde erkenningsaanvraag indient kan om een dossiersrecht verzocht worden. Desgevallend wordt het recht op de datum van de aanvraag vereist.

De opbrengst van de rechten wordt rechtstreeks en volledig gestort op het « Fonds énergie et développement durable (Fonds energie en duurzame ontwikkeling) », ingesteld bij het decreet van 19 december 2002 betreffende de organisatie van de gewestelijke gasmarkt.

Het bedrag van het dossiersrecht en de modaliteiten tot invordering ervan worden door de Regering bepaald.

Art. 44.De erkenning begint te lopen op de datum van ondertekening van het besluit waarbij ze wordt verleend.

Art. 45.De lijst van de erkende EPB-verantwoordelijken, auteurs van technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudies en EPB-certificeerders wordt door de Regering bekendgemaakt en bijgehouden. HOOFDSTUK III. - Opleiding door erkende centra

Art. 46.§ 1. De opleidingen die gevolgd moeten worden of waarvoor geslaagd moet worden met het oog op bepaalde erkenningsmogelijkheden, worden door erkende centra georganiseerd. § 2. Om erkend te worden, moeten de opleidingscentra de volgende voorwaarden vervullen : 1° in staat zijn om de opleidingen en examens te organiseren;2° in staat zijn om de doorlopende opleidingen te organiseren;3° beschikken over gekwalificeerd onderwijspersoneel;4° beschikken over de nodige technische uitrustingen voor het vlotte verloop van de opleidingen en examens;5° minder dan drie jaar voor de indiening van de erkenningsaanvraag niet het voorwerp hebben uitgemaakt van een besluit tot erkenningsintrekking bedoeld in hoofdstuk VI van deze titel. De Regering kan andere erkenningsvoorwaarden opleggen. § 3. In geval van wijziging van één van de elementen bedoeld in § 2, verwittigt de houder van de erkenning onmiddellijk de Regering.

Art. 47.§ 1. De Regering bepaalt de erkenningsprocedures met inachtneming van de volgende elementen : - de erkenningsaanvraag van de opleidingscentra wordt bij de Regering ingediend; - de aanvrager maakt gebruik van het formulier dat daartoe door de Regering is opgemaakt. § 2. Binnen tien dagen na ontvangst van het erkenningsaanvraagdossier richt de Regering aan de aanvrager een bericht van ontvangst met de volgende gegevens : 1° de datum waarop de aanvraag in ontvangst is genomen;2° de termijn waarin het besluit genomen moet worden;3° de beroepsmiddelen en de bevoegde instanties almede de in acht te nemen vormen en termijnen. Binnen een termijn van veertig dagen na verzending van het bericht van ontvangst geeft de Regering de aanvrager kennis van haar besluit.

Als het dossier onvolledig is, verwittigt de Regering de aanvrager zo spoedig mogelijk, in afwijking van het eerste lid. In de kennisgeving wordt gewag gemaakt van de ontbrekende stukken en wordt erop gewezen dat de termijn bedoeld in het eerste lid, 2°, ingaat op de datum van ontvangst van het geheel van de ontbrekende stukken. § 3. Elke persoon die een in dit hoofdstuk bedoelde erkenningsaanvraag indient kan om een dossiersrecht verzocht worden. Desgevallend wordt het recht op de datum van de aanvraag vereist.

De opbrengst van de rechten wordt rechtstreeks en volledig gestort op het « Fonds énergie et développement durable (Fonds energie en duurzame ontwikkeling) », ingesteld bij het decreet van 19 december 2002 betreffende de organisatie van de gewestelijke gasmarkt.

Het bedrag van het dossiersrecht en de modaliteiten tot invordering ervan worden door de Regering bepaald.

Art. 48.De erkenning begint te lopen op de datum van ondertekening van het besluit waarbij ze wordt verleend.

Art. 49.De lijst van de erkende opleidingscentra wordt door de Regering bekendgemaakt en bijgehouden. HOOFDSTUK IV. - Onafhankelijk controlesysteem en administratieve toezichtsmaatregelen

Art. 50.De auteurs van technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudies, EPB-verantwoordelijken en EPB-certificeerders zijn verplicht de door de Regering georganiseerde permanente opleidingen te volgen om op de hoogte te blijven van de evolutie van de EPB-regelgeving en van de middelen die hen ter beschikking gesteld worden.

Art. 51.De Regering of elke andere door de Regering aangewezen persoon is bevoegd om controle te voeren op de technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudies, de aanvankelijke EPB-aangiften, de tijdelijke EPB-aangiften, de definitieve EPB-aangiften, de vereenvoudigde EPB-aangiften en de EPB-certificaten.

Daartoe mag ze eisen dat de auteur van het document haar alle door hem bewaarde bewijsstukken overlegt.

De controle wordt gevoerd op grond van die stukken, op grond van de gegevens vastgesteld in het gebouw of op de installaties, op grond van de gegevens geregistreerd in de databanken bedoeld in de artikelen 14 en 32 of op grond van alle nuttige informatie waarover de controleur beschikt.

Art. 52.Jaarlijks wordt controle gevoerd op een statistisch significant percentage van de in de gegevensbank geregistreerde technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudies, aanvankelijke EPB-aangiften, vereenvoudigde EPB-aangiften, tijdelijke EPB-aangiften, definitieve EPB-aangiften en de EPB-certificaten.

De Regering bepaalt de aard van de te voeren controle.

Art. 53.Als de Regering vaststelt dat een technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudie, een aanvankelijke EPB-aangifte, een vereenvoudigde EPB-aangifte, een tijdelijke EPB-aangifte, een definitieve EPB-aangifte of een EPB-certificaat onjuist is, onverminderd de sanctiemogelijkheden, kan zij de auteur van het document verplichten er verbeteringen aan te brengen.

De Regering kan ook een waarschuwing richten aan de erkende auteur van het onjuiste document en hem op basis van de vastgestelde fouten ertoe verplichten de gepaste opleiding te volgen.

De Regering bepaalt de modaliteiten tot toepassing van dit artikel. HOOFDSTUK V. - Sancties voor de erkende actoren

Art. 54.Als een EPB-verantwoordelijke, een auteur van technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudies of een EPB-certificeerder zijn verplichtingen niet nakomt, kan de Regering hem straffen door zijn erkenning op te schorten of in te trekken.

Art. 55.Er kan een sanctie opgelegd worden voor : 1° de slechte kwaliteit van de EPB-documenten of EPB-certificaten opgemaakt door de EPB-verantwoordelijke, de auteur van technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudies of de EPB-certificeerder;2° de overtredingen van de verplichtingen bedoeld in de artikelen 20, 21, 28, 33, 34, 37 tot 39, 50 of 53; 3° het gebrek aan kennisgeving door de EPB-verantwoordelijke, de auteur van technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudies of de EPB-certificeerder, aan de Regering van de wijziging van zijn toestand t.o.v. de erkenningsvoorwaarden;

Art. 56.Als de Regering van plan is een EPB-verantwoordelijke, een auteur van technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudies of een EPB-certificeerder te straffen, verwittigt ze hem.

Die verzending vermeldt : 1° de vastgestelde nalatigheden;2° de eventueel overwogen straf;3° de datum van het verhoor waarop de EPB-verantwoordelijke, de auteur van technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudies of de EPB-certificeerder erom verzocht zijn opmerkingen te laten gelden, desgevallend bijgestaan door zijn advocaat;4° de wijze waarop de EPB-verantwoordelijke, de auteur van technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudies of de EPB-certificeerder het volledige dossier betreffende de hem verweten wordennalatigheden mag inkijken. Er wordt proces-verbaal van het verhoor opgemaakt.

De Regering stuurt haar besluit aan de EPB-verantwoordelijke, aan de auteur van technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudies of aan de EPB-certificeerder binnen een termijn van veertig dagen na het verhoor.

De schorsing van de EPB-verantwoordelijke of van de EPB-certificeerder duurt zolang de gestrafte persoon niet een in de artikelen 40 of 42 bedoelde nieuwe opleiding met goede afloop gevolgd heeft.

De duur van de schorsing van de auteur van technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudies kan door de Regering bepaald worden.

De sanctie is evenredig met de ernst van de nalatigheden waarop het besluit berust. HOOFDSTUK VI. - Sancties voor erkende opleidingscentra

Art. 57.Als een erkend opleidingscentrum zijn verplichtingen niet nakomt, kan de Regering hem een straf opleggen door zijn erkenning op te schorten of in te trekken.

Art. 58.Als de Regering van plan is een erkend opleidingscentrum te straffen, geeft ze het kennis daarvan.

Die verzending vermeldt : 1° de vastgestelde nalatigheden;2° de eventueel overwogen straf;3° de datum van het verhoor waarop de vertegenwoordiger van het erkende opleidingscentrum verzocht wordt zijn opmerkingen te laten gelden, desgevallend bijgestaan door zijn advocaat;4° de wijze waarop de vertegenwoordiger van het erkende opleidingscentrum inzage kan nemen van het volledige dossier betreffende de nalatigheden die het centrum verweten worden. Er wordt proces-verbaal van het verhoor opgemaakt.

De Regering stuurt haar besluit aan het erkende opleidingscentrum binnen een termijn van veertig dagen na het verhoor.

De schorsing duurt zolang het gestrafte centrum niet heeft aangetoond dat het aan de eisen van de artikelen 46 tot 49 kan voldoen.

De sanctie is evenredig met de ernst van de nalatigheden waarop het besluit gegrond is.

Titel 6. - Tekortkomingen en administratieve geldboetes

Art. 59.De volgende tekortkomingen worden gestraft met een administratieve geldboete : 1° het feit dat geen auteur van technische, ecologische en economische haalbaarheidsstudies of EPB-verantwoordelijke aangewezen wordt wanneer zulks vereist is;2° het feit dat de EPB-eisen of EPB-procedures niet in acht genomen worden;3° het feit niet over een geldig EPB-certificaat te beschikken, het niet aan te plakken of dat de indicator(en) niet vermeld wordt (worden) in de advertenties, in de gevallen waarin zulks vereist wordt.

Art. 60.De administratieve gelboete bedraagt tussen 250 euro en 50.000 euro.

De Regering bepaalt de modaliteiten voor de toepassing en de berekening van de administratieve geldboete.

Art. 61.De gemachtigde ambtenaren in de zin van artikel 389 van het Waalse wetboek van ruimtelijke ordening, stedenbouw, erfgoed en energie en de door de Regering aangewezen ambtenaren of personeelsleden zijn bevoegd om de in artikel 59 bedoelde tekortkomingen op te sporen en bij proces-verbaal vast te stellen.

De ambtenaren of personeelsleden leggen de eed af voor de rechtbank van eerste aanleg van hun administratieve woonplaats. Bij verandering van woonplaats moeten ze de eed niet opnieuw afleggen.

Om door de Regering aangewezen te kunnen worden, moeten de ambtenaren of personeelsleden minstens de volgende voorwaarden vervullen : 1° geen strafrechtelijke veroordeling hebben opgelopen;2° beschikken over een certificaat van het hoger secundair onderwijs. De ambtenaren of personeelsleden zijn gehouden tot het beroepsgeheim.

Art. 62.§ 1. De gemachtigde ambtenaren in de zin van artikel 389 van het Waalse wetboek van ruimtelijke ordening, stedenbouw, erfgoed en energie en de door de Regering aangewezen ambtenaren en personeelsleden stellen de tekortkomingen vast bij proces-verbaal dat bewijskracht heeft tot het tegendeel bewezen wordt. § 2. Om hun opdracht te vervullen beschikken de gemachtigde ambtenaren in de zin van artikel 389 van het Waalse wetboek van ruimtelijke ordening, stedenbouw, erfgoed en energie en de door de Regering aangewezen ambtenaren of personeelsleden over de volgende voorrechten : 1° elk ogenblik de installaties, lokalen, terreinen en andere plaatsen betreden, behalve als ze een woning vormen in de zin van artikel 15 van de Grondwet.Als het gaat om een woning in de zin van artikel 15 van de Grondwet, mogen de gemachtigde ambtenaren in de zin van artikel 389 van het Waalse wetboek van ruimtelijke ordening, stedenbouw, erfgoed en energie en de door de Regering aangewezen ambtenaren of personeelsleden ze slechts met de voorafgaande toestemming van de onderzoeksrechter betreden; 2° alle onderzoeken, controles, enquêtes voeren en alle nodig geachte gegevens inzamelen, en met name : a) elke persoon ondervragen over elk feit waarvan de kennis nuttig is voor de uitoefening van de opdracht;b) zich ter plaatse elk document, stuk of diploma dat nuttig is voor de uitoefening van hun opdracht laten overleggen of opzoeken, er een fotografische of andere kopie van nemen, of tegen ontvangbewijs meenemen;c) de identiteit van elke overtreder controleren;d) monsters nemen volgens de door de Regering bepaalde modaliteiten;e) elke nodige conservatoire maatregel treffen met het oog op de bewijsvoering;3° zich door technische deskundigen laten bijstaan. § 3. De gemachtigde ambtenaren in de zin van artikel 389 van het Waalse wetboek van ruimtelijke ordening, stedenbouw, erfgoed en energie en de door de Regering aangewezen ambtenaren of personeelsleden mogen de bijstand van de openbare macht vorderen bij de uitoefening van hun opdracht.

Art. 63.De gemachtigde ambtenaren in de zin van artikel 389 van het Waalse wetboek van ruimtelijke ordening, stedenbouw, erfgoed en energie en de door de Regering aangewezen ambtenaren of personeelsleden die proces-verbaal opmaken geven de overtreder alsook de andere in artikel 61 bedoelde autoriteiten onmiddellijk kennis daarvan.

De kennisgeving van het proces-verbaal vermeldt de plaats, de datum en het uur van het voorafgaande verhoor waarvoor de overtreder opgeroepen wordt. Ze wijst erop dat de overtreder zich kan laten bijstaan of vertegenwoordigen door een advocaat of een deskundige en geeft aan hoe hij inzage kan nemen van het volledige dossier betreffende de tekortkomingen die hem verweten worden.

Behalve het proces-verbaal, kan het dossier het resultaat van op basis van de artikelen 51 en 52 gevoerde controles bevatten.

De overtreder wordt gehoord door de autoriteit die proces-verbaal heeft opgemaakt.

Het verhoor vindt plaats ten vroegste twintig dagen na de verzending van het proces-verbaal. Er wordt proces-verbaal van het verhoor opgemaakt.

De beslissing van de gemachtigde ambtenaar in de zin van artikel 389 van het Waalse wetboek van ruimtelijke ordening, stedenbouw, erfgoed en energie en van de ambtenaar die of het personeelslid dat door de Regering aangewezen wordt vermeldt de mogelijkheid om een beroep in te stellen en de termijn waarin het ingesteld moet worden.

Op straffe van nietigheid wordt de beslissing binnen dertig dagen na het verhoor aan de overtreder bekendgemaakt.

Art. 64.Het bedrag van de administratieve geldboete wordt in handen van de ontvanger van de registratie gestort op de rekening van het « Fonds énergie et développement durable », ingesteld bij het decreet van 19 december 2002 betreffende de organisatie van de gewestelijke gasmarkt.

In afwijking van het eerste lid, als de administratieve geldboete opgelegd wordt door een door de Regering aangewezen persoon die een ambtenaar of een personeelslid is van een gemeente die de last van zijn bezoldiging zonder hulp van het Gewest draagt, wordt het bedrag van de administratieve geldboete in handen van de gemeentelijke ontvanger gestort op een speciale rekening van de begroting van de gemeente.

Art. 65.Als de overtreder nalaat de geldboete te betalen, eist de autoriteit ten gunste waarvan ze betaald moet worden dat een deurwaarder kennis geeft van die beslissing aan de verschuldigde van de geldboete. De kennisgeving bevat het bevel tot betaling, op straffe van uitvoering door inbeslagneming volgens de vormen en binnen de termijnen voorgeschreven door het Strafrechtelijk wetboek, alsook een rechtvaardiging van de geëiste sommen.

Titel 7. - Overgangs- en slotbepalingen

Art. 66.Binnen de perken van de daartoe op de begroting van het Waalse Gewest opgenomen kredieten kan de Regering tegemoetkomingen verlenen voor de energieprestatie van gebouwen, met inachtneming van de vorm en de toekenningsvoorwaarden die zij bepaalt.

Art. 67.De voorschriften van de gemeentelijke plannen van aanleg en van de gemeentelijke stedenbouwkundige reglementen, alsook de plannen en voorschriften bedoeld in artikel 92 van het Waals wetboek van ruimtelijke ordening, stedenbouw en patrimonium die het plaatsen van systemen voor de productie van hernieuwbare energie verbieden, zoals thermische of fotovoltaïsche zonnepanelen of elk ander soortgelijk systeem inzake energiebesparing, worden op initiatief van de betrokken gemeente opgeheven, behalve voor de gebouwen bedoeld in artikel 10, eerste lid, 2°.

De Regering bepaalt de modaliteiten voor de toepassing van dit artikel.

Art. 68.De artikelen 237/1 tot 237/39 van het Waalse wetboek van ruimtelijke ordening, stedenbouw, erfgoed en energie, ingevoegd bij het kader-decreet van 19 april 2007 houdende wijziging van hetzelfde decreet ter bevordering van de energieprestatie van gebouwen, worden opgeheven.

Art. 69.§ 1. In afwijking van artikel 40, kan de EPB-verantwoordelijke de architect van het project zijn voor elke EPB-procedure die in de loop van de twaalf maanden na de inwerkingtreding van dit decreet ingediend moet worden. § 2. De architecten die de volgende voorwaarden vervullen kunnen als EPB-verantwoordelijke erkend worden zonder de in artikel 40, § 1, 2°, bedoelde opleiding te moeten volgen : 1° op de datum van inwerkingtreding van dit decreet, voor één van hun projecten het geheel van een EP-opdracht vervuld hebben, met name het opmaken van een EPB-verbintenis, van een aanvankelijke EPB-aangifte en van een definitieve EPB-aangifte in de zin van artikel 237/1, 10°, 11° en 12°, van het Waalse wetboek van ruimtelijke ordening, stedenbouw, erfgoed en energie;2° de onder 1° bedoelde EPB-opdracht vervuld hebben met inachtneming van de decretale en reglementaire bepalingen die toepasselijk zijn;3° geslaagd zijn voor een examen ter bevestiging van de kennis van de eisen, procedures en hulpmiddelen die toepasselijk zijn krachtens de decretale en reglementaire bepalingen van kracht inzake energieprestatie van gebouwen.De Regering bepaalt de voorwaarden voor dat examen.

De erkenning bedoeld in het eerste lid moet binnen twaalf maanden na de inwerkingtreding van dit decreet aangevraagd worden.

De Regering verleent de erkenning als ze vaststelt dat de architect voldoet aan de voorwaarden bedoeld in het eerste lid.

De erkenning begint te lopen op de datum van ondertekening van het besluit waarbij ze verleend wordt.

Art. 70.De vergunningsaanvraag die vergezeld gaat van een EPB-verbintenis in de zin van artikel 237/1, 10°, van het Waalse wetboek van ruimtelijke ordening, stedenbouw, erfgoed en energie en waarvan het bericht van ontvangst voorafgaat aan de datum van inwerkingtreding van dit decreet, blijft onderworpen aan de eisen en aan de EPB-procedures van kracht op die datum.

Het certificaat bedoeld in artikel 237/28, § 1, van het Wetboek van ruimtelijke ordening, stedenbouw, erfgoed en energie wordt evenwel door de EPB-verantwoordelijke opgemaakt op basis van artikel 33 van dit decreet dat onmiddellijk van toepassing is op de EPB-procedures die lopen op de datum van inwerkingtreding van dit decreet.

Art. 71.Tot 8 juli 2015 is artikel 35, eerste lid, niet van toepassing op gebouwen waar een totale bruikbare vloeroppervlakte van meer dan 500 m2 door een overheidsinstantie wordt gebruikt en die veelvuldig door het publiek wordt bezocht.

Art. 72.Dit decreet kan ook geïdentificeerd als « EPB-decreet ».

De Regering codificeert het decreet en de toepassingsbesluiten als Waals wetboek van de energieprestatie van gebouwen.

Art. 73.Dit besluit treedt in werking op de door de Waalse Regering vastgelegde datum.

Kondigen dit decreet af, bevelen dat het in het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt.

Namen, 28 november 2013.

De Minister-President, R. DEMOTTE De Minister van Duurzame Ontwikkeling en Ambtenarenzaken, J.-M. NOLLET De Minister van Begroting, Financiën, Tewerkstelling, Vorming en Sport, A. ANTOINE De Minister van Economie, Kmo's, Buitenlandse Handel en Nieuwe Technologieën, J.-Cl. MARCOURT De Minister van de Plaatselijke Besturen en de Stad, P. FURLAN De Minister van Gezondheid, Sociale Actie en Gelijke Kansen, Mevr. E. TILLIEUX De Minister van Leefmilieu, Ruimtelijke Ordening en Mobiliteit, Ph. HENRY De Minister van Openbare Werken, Landbouw, Landelijke Aangelegenheden, Natuur, Bossen en Erfgoed, C. DI ANTONIO ___________________ (1) Zitting 2013-2014. Stukken van het Waals Parlement 887 (2013-2014). Nrs. 1 tot 7.

Volledig verslag, openbare vergadering van 27 november 2013.

Bespreking.

Stemming.

BIJLAGE 1 Aspecten die de Regering in overweging moet nemen om de methodologie voor de berekening van de energieprestatie van gebouwen te bepalen 1. De energieprestatie van een gebouw wordt bepaald op basis van de berekende of feitelijke jaarlijkse energie die wordt verbruikt om te voldoen aan de verschillende behoeften waarmee het normale gebruik gepaard gaat en geeft aan welke verwarmingsenergie en koelingsenergie (energie om oververhitting te voorkomen) vereist is om de beoogde temperatuur van het gebouw in stand te houden en in de huishoudelijke warmwaterbehoefte te blijven voorzien.2. De energieprestatie van een gebouw wordt op een transparante manier aangegeven en bevat een energieprestatie-indicator en een numerieke indicator van het primaire energieverbruik op basis van primaire energiefactoren per energiedrager, die op hun beurt gebaseerd kunnen worden op nationale of regionale jaarlijkse gewogen gemiddelden of een specifieke waarde voor productie ter plaatse. Bij de methodologie voor de berekening van de energieprestatie van gebouwen moet rekening worden gehouden met de Europese normen, en zij moet stroken met de desbetreffende uniale wetgeving, met inbegrip van Richtlijn 2009/28/EG 3. Bij de bepaling van de methodologie worden ten minste de volgende aspecten in aanmerking genomen : a) de volgende feitelijke thermische kenmerken van het gebouw, inclusief scheidingswanden : i) warmtecapaciteit; ii) isolatie; iii) passieve verwarming; iv) koelingselementen; v) koudebruggen.b) verwarmingsinstallatie en warmwatervoorziening, met inbegrip van de isolatiekenmerken;c) airconditioningsystemen;d) natuurlijke en mechanische ventilatie, wat ook luchtdichtheid kan omvatten;e) ingebouwde lichtinstallatie (vooral buiten de woonsector);f) ontwerp, plaatsing en plaatsbepaling van het gebouw, met inbegrip van het buitenklimaat;g) passieve zonnesystemen en zonwering;h) de omstandigheden betreffende het binnenklimaat, inclusief het kunstmatig binnenklimaat;i) interne belasting.4. Bij de berekening wordt, indien van toepassing, rekening gehouden met de positieve invloed van de volgende aspecten : a) plaatselijke blootstelling aan zonlicht, actieve zonnesystemen en andere verwarmings- en elektriciteitssystemen op basis van energie uit hernieuwbare bronnen;b) elektriciteit geproduceerd door middel van warmtekrachtkoppeling;c) stadsverwarmings- en stadskoelingssystemen of blokverwarmings- en blokkoelingssystemen;d) natuurlijk licht.NL 18.6.2010 Publicatieblad van de Europese Unie L 153/29.