27 OKTOBER 1998. - Decreet houdende de erkenning en subsidiëring van organisaties voor volkscultuur en de oprichting van het Vlaams Centrum voor Volkscultuur (1)

Het Vlaams Parlement heeft aangenomen en Wij, Regering, bekrachtigen hetgeen volgt : HOOFDSTUK I. -Algemene bepalingen

Artikel 1.Dit decreet regelt een gemeenschapsaangelegenheid.

Art. 2.In dit decreet wordt verstaan onder : 1° volkscultuur : alle collectieve, al of niet traditionele uitingen van het volksleven, zoals die door organisaties, hetzij als studieterrein, hetzij als toepassingsgebied, in hun doelstellingen en programma zijn ingeschreven;2° familiekunde : het domein van de volkscultuur dat zich bezighoudt met het onderzoek naar de historische herkomst en de geografische verspreiding van families met de bedoeling het sociaal en professioneel profiel van de stam te ontdekken;3° heemkunde : het domein van de volkscultuur dat zich toelegt op een betere kennis van de eigen streek in al haar aspecten en op de bescherming van het gemeenschappelijke materiële culturele erfgoed;4° algemene volkskunde : het domein van de volkscultuur dat zich bezighoudt met de observatie en de studie van algemene traditionele en eigentijdse volksculturele fenomenen in hun cultuurhistorische context;5° gethematiseerde volkskunde : het domein van de volkscultuur dat zich bezighoudt met de observatie en de studie van specifieke traditionele en eigentijdse volksculturele fenomenen in hun cultuurhistorische context;6° industriële archeologie : het domein van de volkscultuur dat zich vanuit een actieve belangstelling voor de menselijke activiteit uit het verleden en de vertaling ervan naar de actualiteit, bezighoudt met het behoud en het beheer van verwaarloosd industrieel cultureel erfgoed;7° administratie : de afdeling die verantwoordelijk is voor het volksontwikkelingswerk;8° commissie : de sectorale commissie die bevoegd is voor het volksontwikkelingswerk. HOOFDSTUK II. - Volkscultuur Afdeling 1. - Organisatie voor volkscultuur

Art. 3.De Vlaamse Gemeenschap streeft via een ondersteuningsbeleid de instandhouding en de waardering van de volkscultuur na, om de kennis en de verbreiding van de volkscultuur te bevorderen.

Onderafdeling A. - Erkenning

Art. 4.Een organisatie voor volkscultuur is een organisatie die werkt in het domein van de familiekunde, de heemkunde, de algemene volkskunde, de gethematiseerde volkskunde of de industriële archeologie; zij doet dit hetzij via ledenwerking hetzij via een dienstverlenende structuur voor belangstellenden.

Art. 5.§ 1. Om door de Vlaamse regering als organisatie voor volkscultuur erkend te kunnen worden, voldoet de organisatie aan de volgende voorwaarden : 1° een werking hebben met een landelijk karakter door ofwel activiteiten te ontplooien in minstens vier Vlaamse provincies ofwel een publieksbereik te kunnen aantonen in minstens vier Vlaamse provincies;voor de toepassing van dit decreet wordt het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad beschouwd als een provincie; 2° met activiteiten aantonen dat zij bezig is met het verzamelen, beschermen, bestuderen, bekendmaken en demonstreren van de volkscultuur;3° de vorm van een vereniging zonder winstoogmerk hebben met een werkterrein dat duidelijk ligt in het domein van de volkscultuur, zoals bepaald in artikel 2 van dit decreet;4° over een kwaliteitsbeleid beschikken dat erop gericht is op een systematische wijze de kwaliteit van de aangeboden dienstverlening en ook van haar werking, te bepalen, te plannen, te verbeteren en te volgen. § 2. In de domeinen van de familiekunde, de heemkunde, de algemene volkskunde en de industriële archeologie kan slechts één organisatie of samenwerkingsverband van organisaties erkend worden. In het domein van de gethematiseerde volkskunde kan per thema slechts één organisatie of samenwerkingsverband van organisaties erkend worden.

Onderafdeling B. - Erkenningsprocedure

Art. 6.§ 1. Om de vijf jaar kunnen aanvragen tot erkenning ingediend worden. Die aanvragen moeten de administratie bereiken voor 1 oktober van het lopende jaar. § 2. Voor de toepassing van § 1 van dit artikel wordt de eerste startdatum vastgesteld op 1 oktober 2000. § 3. Tegen het voornemen van de beslissing van niet-erkenning kan de organisatie beroep aantekenen bij de adviserende beroepscommissie voor culturele aangelegenheden. § 4. De erkenningsprocedure met inbegrip van de eventuele beroepsprocedure wordt voor 1 april van het kalenderjaar volgend op de aanvraag afgesloten met de berekening van de beslissing betreffende de erkenning of de niet-erkenning.

Onderafdeling C. - Subsidiëring

Art. 7.§ 1. De subsidiëring gaat in op 1 januari van het kalenderjaar volgend op de berekening van de erkenningsbeslissing. § 2. Gelet op artikel 6, § 2, worden de eerste aanvragen tot erkenningen gehonoreerd met ingang van 1 januari 2002.

Art. 8.§ 1. De Vlaamse regering sluit met de erkende organisatie om de vijf jaar een overeenkomst af voor een duur van vijf jaar. § 2. De overeenkomst bevat de volgende elementen : 1° het beleidsplan van de organisatie omtrent de toepassing van de principes van integrale kwaliteitszorg en omtrent de activiteiten die zij gaat organiseren en de wijze waarop ze dat zal doen, in de mate van het mogelijke vertaald in kwantificeerbare gegevens;2° de verbintenis van de organisatie om enerzijds de gegevens te verstrekken die door de administratie gevraagd worden en anderzijds de documenten af te geven die de uitkering van de subsidies verantwoorden;3° het subsidiebedrag. § 3. Voor de eerste periode van toepassing van dit decreet, die loopt tot 31 december 2001, zijn de jaarlijkse subsidiebedragen voor de overeenkomstig artikel 14, § 1, erkende organisaties van volkscultuur degene die vermeld zijn in artikel 15.

Onderafdeling D. - Projectsubsidiëring

Art. 9.§ 1. Initiatieven, andere dan de overeenkomstig afdeling 1 van hoofdstuk II en artikel 14, § 1, van hoofdstuk III van dit decreet erkende organisaties, kunnen voor publicaties inzake Volkscultuur bij de administratie aanvragen tot financiële ondersteuning indienen. § 2. De Vlaamse regering bepaalt de grootte van het hiervoor beschikbare krediet evenals de uitvoeringsregeling. Afdeling 2. - Vlaams Centrum voor Volkscultuur

Art. 10.§ 1. De Vlaamse regering wordt gemachtigd om, onder de in § 2 van dit artikel bepaalde voorwaarden, mee te werken aan de oprichting van een vzw Vlaams Centrum voor Volkscultuur, met het oog op het ondersteunen van de Vlaamse volkscultuur. § 2. Het Vlaams Centrum voor Volkscultuur heeft als doelstelling : 1° het verlenen van technische adviezen aan het beleid inzake de volkscultuur;2° het begeleiden, stimuleren en coördineren van wetenschappelijk onderzoek ter bevordering van de volkscultuur;3° het verzorgen van publicaties en het leggen van contacten met binnen- en buitenlandse universiteiten en wetenschappelijke instellingen;4° het ondersteunen van de Volkscultuur door deskundige inbreng te verschaffen;5° het organiseren van een documentatie- en informatiedienst ten behoeve van personen, verenigingen en instellingen;6° de administratie adviseren met betrekking tot de toekenning van subsidies van publicaties inzake volkscultuur, zoals bepaald in artikel 9. § 3. De bestuursorganen van het Vlaams Centrum voor Volkscultuur worden samengesteld op basis van artikel 9, c), van de wet van 16 juli 1973 waarbij de bescherming van de ideologische en filosofische strekkingen gewaarborgd wordt. In de samenstelling wordt eveneens rekening gehouden met de aanwezigheid van deskundigen zowel vanuit het wetenschappelijk onderzoek van de Volkscultuur als vanuit het volkscultureel verenigingsleven.

Art. 11.Tussen de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaams Centrum voor Volkscultuur wordt een overeenkomst gesloten waarin onder meer de subsidie vermeld in artikel 12 van dit decreet, de voorwaarden betreffende het bestuur, het toezicht en de werking worden vastgelegd.

Art. 12.§ 1. De subsidie van de Vlaamse Gemeenschap aan het Vlaams Centrum voor Volkscultuur omvat voor de periode vanaf de inwerkingtreding van dit decreet tot en met het jaar 2001 jaarlijks een bedrag van 12 miljoen frank waarmee minimaal drie voltijdse stafmedewerkers met een universitair einddiploma en één uitvoerend personeelslid in dienst worden genomen. § 2. Het bedrag in § 1 wordt gekoppeld aan het prijsindexcijfer zoals bepaald in artikel 15, §§ 1 en 2, van het decreet van 6 juli 1994 houdende bepalingen tot begeleiding van de aanpassing van de begroting 1994. § 3. Het Centrum legt om de vijf jaar vanuit de bekommernis om een integrale kwaliteitszorg een beleidsplan voor aan de Vlaamse regering.

Jaarlijks dient het centrum een tussentijds verslag in, samen met de afrekening van uitgaven en inkomsten van het betrokken jaar.

Teneinde de subsidie in § 1 opnieuw te bepalen, maakt de bevoegde administratie om de vijf jaar een evaluatie op basis van enerzijds de rapportering door het centrum over de voorbije vijf jaar, en anderzijds het beleidsplan van het centrum voor de volgende vijf jaar. § 4. Voor de eerste toepassing van § 3 loopt de periode vanaf de inwerkingtreding van dit decreet tot 31 december 2001. HOOFDSTUK III. - Slotbepalingen

Art. 13.De grootte van het beschikbare krediet, de grootte van de projectsubsidies, evenals de grootte van de subsidies aan elke organisatie en aan het in afdeling 2 van hoofdstuk II geplande Vlaams Centrum voor Volkscultuur, worden, na het verstrijken van de periode vermeld in artikel 8, §§ 1 en 3, opnieuw bepaald.

Art. 14.§ 1. De organisaties die op het ogenblik van de datum van inwerkingtreding van dit decreet een werking ontplooien in het domein van de volkscultuur, en hiervoor door de afdeling Volksontwikkeling en Bibliotheken gesubsidieerd worden, zijn verplicht naar de regeling van dit decreet over te stappen en worden automatisch erkend. Het betreft organisaties die een experimentele werkingssubsidie ontvangen of gesubsidieerd worden in het kader van : 1° het decreet van 19 april 1995 houdende de subsidieregeling voor verenigingen voor volksontwikkelingswerk;2° het decreet van 19 april 1995 houdende een subsidieregeling voor diensten voor sociaal-cultureel werk voor volwassenen en houdende een wijziging van het decreet van 2 januari 1976 tot erkenning en subsidiëring van de Nederlandstalige koepelorganisaties voor beleidsvoorbereidend overleg in de sector van het sociaal-cultureel werk voor volwassenen. § 2. De regeling van artikel 5, § 2, van dit decreet geldt eveneens voor de toepassing van § 1 van dit artikel.

Art. 15.Voor de organisaties, erkend krachtens artikel 14 van dit decreet, wordt tot 31 december 2001 de grootte van de jaarlijkse subsidies als volgt vastgesteld : 1° de organisaties, voorheen erkend op basis van de decreten bedoeld in artikel 14, § 1, 1° en 2°, en actief in de sectoren familiekunde, heemkunde en algemene volkskunde ontvangen een subsidie van 2 miljoen frank met dien verstande dat de organisaties die voorheen op basis van voormelde decreten meer subsidies ontvingen dan het hier bepaalde subsidiebedrag, maximum 3 miljoen frank als subsidie kunnen ontvangen;2° de organisaties, voorheen erkend op basis van de decreten bedoeld in artikel 14, § 1, 1° en 2°, en actief in de sector van de gethematiseerde volkskunde, behouden hun subsidie, met als minimum een subsidiebedrag van 100 000 frank;3° de organisaties voor volkscultuur die voorheen een experimentele subsidie ontvingen, behouden hetzelfde subsidiebedrag.

Art. 16.Het koninklijk besluit van 23 november 1956 tot instelling van een Koninklijke Belgische Commissie voor Volkskunde wordt opgeheven.

Art. 17.Dit decreet treedt in werking op 1 januari 1999.

Kondigen dit decreet af, bevelen dat het in het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt.

Brussel, 27 oktober 1998.

De minister-president van de Vlaamse regering, L. VAN DEN BRANDE De Vlaamse minister van Cultuur, Gezin en Welzijn, L. MARTENS _______ Nota (1) Zitting 1997-1998. Stukken. - Voorstel van decreet, 1071 - nr. 1. - Amendementen, 1071, nr. 2. - Verslag, 1071 - nr. 3.

Handelingen. - Bespreking en aanneming. Vergaderingen van 14 oktober 1998.