GRONDWETTELIJK HOF

Uittreksel uit arrest nr. 143/2019 van 17 oktober 2019 Rolnummer 6929 In zake : de prejudiciële vraag over artikel 153, § 3, eerste en derde lid, van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009276 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009275 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009277 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent sluiten betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen, gesteld door de Raad van State.

Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, J. Moerman en M. Pâques, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter F. Daoût, wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging Bij arrest nr. 241.445 van 8 mei 2018, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 22 mei 2018, heeft de Raad van State de volgende prejudiciële vraag gesteld : « Schendt artikel 153, § 3, eerste en derde lid, van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009276 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009275 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009277 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent sluiten betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen, in die zin geïnterpreteerd dat de personen die de afwijking kunnen genieten van de noodzaak van de erkenning op grond van de verkregen rechten, enkel ertoe zouden worden gemachtigd bepaalde handelingen van het beroep van medisch-laboratoriumtechnoloog, en niet alle handelingen van dat beroep, uit te voeren, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 23, in zoverre die interpretatie ertoe zou leiden dat het recht op arbeid van personen die nochtans geschikt zijn om dezelfde activiteit als de naar behoren erkende medisch-laboratoriumtechnologen te verrichten, op onevenredige wijze wordt ingeperkt ? ». (...) III. In rechte (...) Ten aanzien van de in het geding zijnde bepaling en de context ervan B.1.1. Artikel 153, § 3, van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009276 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009275 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009277 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent sluiten betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen (hierna : de gecoördineerde wet van 10 mei 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009276 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009275 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009277 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent sluiten) bevat een overgangsregeling voor de personen die paramedische beroepen uitoefenen zonder te voldoen aan de gestelde kwalificatievoorwaarden, maar die voor het betrokken beroep een nuttige beroepservaring kunnen aantonen.

Het bepaalt : « In afwijking van artikel 72, § 1, mogen personen die niet voldoen aan de in artikel 72, § 2, tweede lid, gestelde kwalificatievoorwaarden maar die, op het moment waarop de lijst van de prestaties of de lijst van de handelingen in verband met het paramedisch beroep waartoe zij behoren gepubliceerd wordt, sinds minstens drie jaar deze prestaties of handelingen hebben uitgevoerd, dezelfde werkzaamheden blijven verrichten onder dezelfde voorwaarden als de beoefenaars van de paramedische beroepen die zulke prestaties of handelingen uitvoeren.

In afwijking van artikel 72, § 1, mogen personen die niet voldoen aan de in artikel 72, § 2, tweede lid, gestelde kwalificatievoorwaarden voor hun paramedisch beroep, waarvoor geen opleiding bestaat in de zin van bovengenoemde kwalificatievoorwaarden, dezelfde werkzaamheden blijven verrichten onder dezelfde voorwaarden als de beoefenaars van de paramedische beroepen die zulke prestaties of handelingen uitvoeren, voor zover zij op het moment waarop de eerste diploma's worden uitgereikt die een opleiding bekronen die overeenstemt met de in artikel 72, § 2, tweede lid, bedoelde voorwaarden, deze prestaties of handelingen uitvoeren.

In afwijking van het eerste lid en in afwijking van artikel 72, § 1, mogen personen die niet voldoen aan de in artikel 72, § 2, tweede lid, gestelde kwalificatievoorwaarden voor de beroepen van technoloog medische beeldvorming of medisch laboratorium technoloog, maar die op 1 oktober 2017 gedurende minstens drie jaar handelingen van het beroep van technoloog medische beeldvorming of medisch laboratorium technoloog hebben uitgevoerd, dezelfde handelingen blijven verrichten onder dezelfde voorwaarden als de technologen medische beeldvorming of de medisch laboratorium technologen die deze handelingen uitvoeren. [...] Op straffe van verlies van het voordeel verleend bij de bepaling van het eerste of tweede lid van deze paragraaf, moeten zij zich bij de minister bevoegd voor Volksgezondheid, bekend maken volgens een door de Koning vastgestelde procedure; bij deze gelegenheid vermelden zij de werkzaamheden waarvoor zij het voordeel van de verkregen rechten inroepen. De door de Koning bepaalde procedure zal onder meer de wijze vaststellen waarop het bewijs van de uitvoering van de in het eerste lid bedoelde prestaties of handelingen moet worden geleverd ».

De datum van 1 oktober 2017 in het hiervoor aangehaalde derde lid, is bij artikel 54 van de wet van 11 augustus 2017Relevante gevonden documenten type wet prom. 11/08/2017 pub. 28/08/2017 numac 2017030984 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Wet houdende diverse bepalingen inzake gezondheid sluiten « houdende diverse bepalingen inzake gezondheid » ingevoegd naar aanleiding van de vernietiging van de woorden « op 2 december 2013 » door het Hof bij zijn arrest nr. 148/2016 van 24 november 2016.

B.1.2.1. Artikel 72 van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009276 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009275 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009277 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent sluiten, waarnaar in het voormelde artikel 153 wordt verwezen, bepaalt : « § 1. Buiten de beoefenaars, bedoeld in artikel 3, § 1, en de artikelen 4, 6, 43, 68/1 en 68/2 voor wat betreft de prestaties verbonden aan hun respectieve kunst, mag niemand prestaties verrichten die nader bepaald zijn ter uitvoering van artikel 71, § 1, of handelingen uitvoeren die bedoeld zijn in artikel 69, 2° en 3°, die niet houder is van een erkenning afgegeven door de minister bevoegd voor Volksgezondheid. § 2. De Koning bepaalt, op advies van de Federale raad voor paramedische beroepen, de voorwaarden en de regels tot het verkrijgen, het behouden en het intrekken van de in de eerste paragraaf bedoelde erkenning.

Deze erkenning mag enkel toegekend worden aan personen die voldoen aan de vereiste kwalificatievoorwaarden die nader bepaald zijn ter uitvoering van artikel 71, § 1, of ter uitvoering van artikel 69, 2° en 3°. [...] ».

Die bepaling maakt deel uit van hoofdstuk 7 van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009276 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009275 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009277 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent sluiten, met als opschrift « De uitoefening van de paramedische beroepen », dat eveneens de artikelen 69, 70, 71 en 73 van die wet bevat.

B.1.2.2. Artikel 69 van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009276 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009275 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009277 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent sluiten bepaalt : « Voor de toepassing van dit hoofdstuk wordt verstaan onder uitoefening van een paramedisch beroep : 1° het gewoonlijk verrichten door andere personen dan deze bedoeld in de artikelen 3, § 1, 4, 6, 43, 45, 68/1 en 68/2 van technische hulpprestaties die verband houden met het stellen van de diagnose of met het uitvoeren van de behandeling, zoals zij nader bepaald zullen kunnen worden in uitvoering van artikel 71;2° het gewoon uitvoeren van de in artikel 23, § 1, eerste lid en § 2, derde lid bedoelde handelingen;3° het gewoon uitvoeren van de in artikel 24 bedoelde handelingen ». Artikel 70 van dezelfde wet bepaalt : « De Koning stelt de lijst vast van de paramedische beroepen ».

Artikel 71 van dezelfde wet bepaalt : « § 1. De Koning kan, overeenkomstig de bepalingen van artikel 141, tweede lid, de in artikel 69, 1° bedoelde prestaties nader bepalen en de voorwaarden vaststellen waaronder zij moeten worden uitgevoerd.

Hij kan eveneens, overeenkomstig de bepalingen van artikel 141, tweede lid, de vereiste kwalificatievoorwaarden bepalen waaraan de personen moeten voldoen die deze prestaties verrichten. § 2. De Koning kan, op advies van de Federale raad voor paramedische beroepen, de beroepstitels bepalen waaronder de betrokkenen die in artikel 69 bedoelde prestaties en handelingen verrichten ».

Ten slotte bepaalt artikel 73 van dezelfde wet : « § 1. Niemand mag een beroepstitel dragen die betrekking heeft op één van de prestaties die nader bepaald zijn ter uitvoering van artikel 71, § 1, of op handelingen die bedoeld zijn in artikel 69, 2° en 3°, zo hij niet houder is van de erkenning bedoeld in artikel 72, § 1. [...] ».

B.1.3. Het beroep « medische laboratoriumtechnologie » is opgenomen in de lijst van de paramedische beroepen die is vastgesteld bij het koninklijk besluit van 2 juli 2009Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 02/07/2009 pub. 16/07/2009 numac 2009022346 bron federale overheidsdienst sociale zekerheid Koninklijk besluit tot vaststelling van de voorwaarden waaronder het Verzekeringscomité met toepassing van artikel 56, § 2, eerste lid, 3°, van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994, overeenkomsten kan sluiten voor de financiering van alternatieve en ondersteunende zorg voor kwetsbare ouderen type koninklijk besluit prom. 02/07/2009 pub. 17/08/2009 numac 2009024263 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Koninklijk besluit tot vaststelling van de lijst van de paramedische beroepen sluiten « tot vaststelling van de lijst van de paramedische beroepen » (artikel 1, 6°), zoals gewijzigd bij een koninklijk besluit van 15 januari 2019.

B.1.4.1. De vereisten om het beroep van medisch-laboratoriumtechnoloog uit te oefenen, zijn vastgelegd bij het koninklijk besluit van 2 juni 1993 « betreffende het beroep van medisch laboratorium technoloog », bekendgemaakt op 10 juli 1993.

Dat besluit is vervolgens opgeheven bij het koninklijk besluit van 17 januari 2019Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 17/01/2019 pub. 12/02/2019 numac 2019010523 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Koninklijk besluit betreffende het beroep van medisch laboratorium technoloog type koninklijk besluit prom. 17/01/2019 pub. 28/01/2019 numac 2019010058 bron federale overheidsdienst financien Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 3 december 2009 houdende regeling van de operationele diensten van de Federale Overheidsdienst Financiën sluiten « betreffende het beroep van medisch laboratorium technoloog », bekendgemaakt op 12 februari 2019.

Zowel het koninklijk besluit van 2 juni 1993 als het koninklijk besluit van 17 januari 2019Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 17/01/2019 pub. 12/02/2019 numac 2019010523 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Koninklijk besluit betreffende het beroep van medisch laboratorium technoloog type koninklijk besluit prom. 17/01/2019 pub. 28/01/2019 numac 2019010058 bron federale overheidsdienst financien Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 3 december 2009 houdende regeling van de operationele diensten van de Federale Overheidsdienst Financiën sluiten regelen de draagwijdte van de beroepstitel van medisch-laboratoriumtechnoloog, stellen de kwalificatievoorwaarden vast voor de uitoefening van het beroep van medisch-laboratoriumtechnoloog, met name de voorwaarden met betrekking tot het diploma, de stage en de voortgezette opleiding, alsook, in de respectieve bijlagen ervan, de lijst van de handelingen die een medisch-laboratoriumtechnoloog mag stellen.

B.1.4.2. Artikel 7 van het koninklijk besluit van 17 januari 2019Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 17/01/2019 pub. 12/02/2019 numac 2019010523 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Koninklijk besluit betreffende het beroep van medisch laboratorium technoloog type koninklijk besluit prom. 17/01/2019 pub. 28/01/2019 numac 2019010058 bron federale overheidsdienst financien Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 3 december 2009 houdende regeling van de operationele diensten van de Federale Overheidsdienst Financiën sluiten voert daarnaast een nieuwe overgangsbepaling in voor de personen die gedurende minstens drie jaar de handelingen hebben verricht die ressorteren onder het daarin bepaalde beroep van medisch-laboratoriumtechnoloog.

Het bepaalt : « § 1. De personen die op datum van inwerkingtreding van dit besluit gedurende minstens drie jaar de volgende handelingen hebben gesteld : 1° laboratoriumonderzoeken : het voorbereiden, het uitvoeren en het op punt stellen van onderzoeken in vitro op stalen van menselijke oorsprong : a) moleculair biologisch onderzoek;b) onderzoek van menselijk lichaamsmateriaal;2° voorbereiding en manipulatie van biologische materialen voor therapeutische doeleinden; mogen dezelfde handelingen blijven verrichten onder dezelfde voorwaarden als de beoefenaars van het beroep van medisch laboratorium technoloog die deze handelingen uitvoeren. § 2. De personen die van de bepalingen bedoeld in paragraaf 1 wensen te genieten dienen zich bij de bevoegde autoriteit bekend te maken, binnen zeven jaar vanaf de inwerkingtreding van dit koninklijk besluit ».

B.1.5. Vervolgens, zoals blijkt uit artikel 72, § 1, van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009276 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009275 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009277 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent sluiten, moeten de personen die het beroep van medisch-laboratoriumtechnoloog wensen uit te oefenen, naast de hiervoor beschreven kwalificaties, houder zijn van een erkenning afgegeven door de minister bevoegd voor Volksgezondheid.

De voorwaarden voor het verkrijgen van die erkenning zijn vastgesteld bij het koninklijk besluit van 18 november 2004Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 18/11/2004 pub. 21/12/2004 numac 2004022939 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Koninklijk besluit betreffende de erkenning van de beoefenaars van de paramedische beroepen sluiten betreffende de erkenning van de beoefenaars van de paramedische beroepen, waarvan artikel 20 de Koning ermee heeft belast, per betrokken paramedisch beroep, de datum van inwerkingtreding te bepalen.

Die datum is voor het beroep van medisch-laboratoriumtechnoloog bij een koninklijk besluit van 7 november 2013Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 07/11/2013 pub. 21/11/2013 numac 2013204276 bron federale overheidsdienst werkgelegenheid, arbeid en sociaal overleg Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 107 van 28 maart 2013, gesloten in de Nationale Arbeidsraad, betreffende het kliksysteem voor het behoud van de aanvullende vergoeding in het kader van bepaalde stelsels van werkloosheid met bedrijfstoeslag sluiten bepaald op 2 december 2013.

B.2.1. Artikel 153 van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009276 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009275 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009277 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent sluiten vloeit voert uit artikel 54ter van het koninklijk besluit nr. 78 van 10 november 1967 « betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen » (hierna : het koninklijk besluit nr. 78).

Artikel 54ter is in het koninklijk besluit nr. 78 ingevoegd bij artikel 16 van de wet van 19 december 1990 « tot wijziging van het koninklijk besluit nr. 78 van 10 november 1967 betreffende de uitoefening van de geneeskunst, de verpleegkunde, de paramedische beroepen en de geneeskundige commissies met het oog op de bescherming van de beroepstitels van medici en paramedici » (hierna : de wet van 19 december 1990). Het is vervolgens vervangen bij artikel 180 van de wet van 25 januari 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 25/01/1999 pub. 06/02/1999 numac 1999021025 bron diensten van de eerste minister Wet houdende sociale bepalingen sluiten « houdende sociale bepalingen » en gewijzigd bij artikel 57 van de wet van 10 augustus 2001 « houdende maatregelen inzake gezondheidszorg ».

B.2.2. De algemene doelstelling van de wet van 19 december 1990 bestond erin « het statuut van de paramedische beroepen in het perspectief van de Europese Eenheidsmarkt te beschermen » (Parl. St., Kamer, 1989-1990, nr. 1256/3, p. 10) en te waken over de kwaliteit van de paramedische prestaties. Om die doelstelling te bereiken, werd de uitoefening van paramedische beroepen voorbehouden aan de personen die over de vereiste kwalificaties beschikken. In de ogen van de wetgever diende te worden gewaarborgd dat de personen die paramedische prestaties zouden verrichten, daartoe bekwaam waren en bijgevolg een voldoende opleiding hadden gekregen.

Terzelfder tijd heeft de wetgever het opportuun geacht een overgangsregeling in te voeren voor de personen die niet voldoen aan de gestelde kwalificaties, maar die in het verleden handelingen hebben verricht die ressorteren onder het beschermde paramedische beroep en aldus het recht hebben verkregen om dezelfde activiteiten voort te zetten onder dezelfde voorwaarden als de beoefenaars van de medische beroepen die die prestaties verrichten.

In dat verband blijkt uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 19 december 1990 : « Zoals reeds het geval was voor de verpleegkundige beroepen, moeten maatregelen worden genomen teneinde verworven rechten te kunnen toekennen aan de personen die niet voldoen aan de vereiste bekwaamheidsvoorwaarden en handelingen verrichten die zijn voorbehouden aan de houders van een paramedische titel.

Daar die personen hun activiteiten kunnen uitoefenen buiten de verzorgingsinstellingen en de geneesheer- of tandartspraktijken, kan men niet van hun eisen dat ze op deze plaatsen gewerkt hebben. De Koning moet bijgevolg gemachtigd worden de procedure vast te stellen tot toekenning van deze verworven rechten [...] » (Parl. St., Senaat, 1988-1989, nr. 779-2, p. 14); en : « Volgens de Minister dient aan de personen die hun beroep reeds gedurende een zekere tijd beoefenen, de mogelijkheid te worden gegeven daarmee door te gaan.

Het probleem rijst in het bijzonder voor de kinesitherapeuten, de masseurs, de pedicures en de beoefenaars van de podologie.

In dit verband kan verwezen worden naar de oplossing die indertijd voor de verplegers werd gevonden » (ibid., p. 16).

B.2.3. Artikel 54ter, zoals ingevoegd in het koninklijk besluit nr. 78 bij de wet van 19 december 1990, is vervolgens vervangen bij artikel 180 van de wet van 25 januari 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 25/01/1999 pub. 06/02/1999 numac 1999021025 bron diensten van de eerste minister Wet houdende sociale bepalingen sluiten « houdende sociale bepalingen », voor de medisch-laboratoriumtechnologen in werking getreden op 1 december 2013 ( koninklijk besluit van 7 november 2013Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 07/11/2013 pub. 21/11/2013 numac 2013204276 bron federale overheidsdienst werkgelegenheid, arbeid en sociaal overleg Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 107 van 28 maart 2013, gesloten in de Nationale Arbeidsraad, betreffende het kliksysteem voor het behoud van de aanvullende vergoeding in het kader van bepaalde stelsels van werkloosheid met bedrijfstoeslag sluiten « tot vaststelling van de datum van het inwerkingtreden van de artikelen 177, 179 en 180 van de wet van 25 januari 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 25/01/1999 pub. 06/02/1999 numac 1999021025 bron diensten van de eerste minister Wet houdende sociale bepalingen sluiten houdende sociale bepalingen, voor het beroep van technoloog medische beeldvorming »).

De wet van 25 januari 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 25/01/1999 pub. 06/02/1999 numac 1999021025 bron diensten van de eerste minister Wet houdende sociale bepalingen sluiten heeft, in artikel 24 van het koninklijk besluit nr. 78, een vereiste ingevoerd van een erkenning die door de minister van Volksgezondheid wordt verleend om prestaties of handelingen te mogen verrichten die onder een paramedisch beroep ressorteren.

De oorspronkelijke tekst van artikel 54ter van het koninklijk besluit nr. 78 werd bijgevolg aangepast en aangevuld opdat een erkenning, bij wijze van overgangsmaatregel, zou kunnen worden verleend aan de in die bepaling vermelde personen (Parl. St., Kamer, 1997-1998, nr. 1722/1, p. 70) en opdat de personen die, in de overgangsregeling zoals die welke bij de wet van 19 december 1990 was ingevoerd, niet voldoen aan de overeenkomstig artikel 23 van het koninklijk besluit nr.78 opgelegde kwalificatievoorwaarden, zouden kunnen worden vrijgesteld van een erkenning : « Aansluitend bij de wijziging van de wijze waarop de toegang tot een paramedisch beroep mogelijk wordt, worden de overgangsbepalingen van artikel 54ter van het koninklijk besluit nr. 78 gewijzigd, zodat deze bepalingen beter aansluiten bij de realiteit van de paramedische beroepen » (ibid., p. 34).

B.2.4. Ten slotte is het huidige derde lid van artikel 153, § 3, van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009276 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009275 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009277 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent sluiten ingevoegd bij artikel 77 van de wet van 17 juli 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 17/07/2015 pub. 17/08/2015 numac 2015024189 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Wet houdende diverse bepalingen inzake gezondheid sluiten « houdende diverse bepalingen inzake gezondheid ». Het bevat een specifieke regeling inzake verworven rechten voor de beroepen van technoloog medische beeldvorming en van medisch-laboratoriumtechnoloog.

Uit de parlementaire voorbereiding van de voormelde wet van 17 juli 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 17/07/2015 pub. 17/08/2015 numac 2015024189 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Wet houdende diverse bepalingen inzake gezondheid sluiten blijkt dat « deze bepaling voorziet, in artikel 54ter, § 3, van het koninklijk besluit nr. 78 van 10 november 1967 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen, in een nieuwe overgangsmaatregel, in de vorm van ' verworven rechten '. Personen die het beroep van technoloog medische beeldvorming of medisch laboratorium technoloog uitoefenen terwijl ze niet voldoen aan de kwalificatievoorwaarden die voor deze beroepen zijn bepaald maar die op de datum van inwerkingtreding van de erkenning van de beoefenaars van de paramedische beroepen voor hun specifieke beroepen, met name 2 december 2013, gedurende minstens drie jaar handelingen van een van die beroepen hebben uitgevoerd, hebben de mogelijkheid om dat beroep onder dezelfde voorwaarden te blijven uitoefenen.

Deze nieuwe overgangsmaatregel die is toegekend aan personen die het beroep van technoloog medische beeldvorming of medisch laboratorium technoloog uitoefenen, kan worden verantwoord gelet op het gelijkheidsprincipe.

Het paramedisch personeel vormt geen geheel.

Elk paramedisch beroep is een volledig beroep dat het voorwerp van specifieke bepalingen kan uitmaken wegens de specifieke kenmerken die eigen zijn aan dit beroep.

De specifieke kenmerken van de beroepssectoren die eigen zijn aan de medische beeldvorming technologieën en aan de medische laboratoriumtechnologieën verantwoorden objectief en redelijkerwijs de goedkeuring van de geplande wettelijke bepaling teneinde voor een zeer groot aantal beroepsbeoefenaars uit deze sectoren te voorkomen dat ze hun werk zouden verliezen en voor hun werkgevers, met name de ziekenhuizen, te voorkomen dat ze niet meer aan hun personeelsbehoeften zouden kunnen voldoen.

Gelet op het verstrijken van een termijn van plus minus twintig jaar sinds de publicatie van de koninklijke besluiten tot vaststelling van de kwalificatievoorwaarden voor deze beide beroepen, is een deel van de overgangsmaatregelen zoals bepaald in artikel 54ter van het KB nr. 78 van 10 november 1967 betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen niet meer efficiënt, meer in het bijzonder de ' verworven rechten ' die een afwijking zijn van de vereiste van noodzakelijkheid van een erkenning en die bepaald zijn in artikel 54ter, § 3, van het voornoemde KB nr. 78 van 10 november 1967.

Indien de geplande bepaling niet wordt goedgekeurd, zullen de ziekenhuizen bijgevolg in een uiterst moeilijke situatie terechtkomen, aangezien te weinig beroepsbeoefenaars hun erkenning zullen krijgen om te voldoen aan de personeelsbehoeften.

Bovendien zal het voor de scholen die de opleidingen inzake technoloog medische beeldvorming of medisch laboratorium technoloog verstrekken onmogelijk zijn om de vereiste opleidingen op tijd te verstrekken om aan deze personeelsbehoeften te voldoen » (Parl. St., Kamer, 2014-2015, DOC 54-1161/001, pp. 60-62).

Ten aanzien van de excepties B.3. Sinds de zaak door de verwijzende rechter bij het Hof aanhangig is gemaakt, zijn de kwalificatievoorwaarden voor de medisch-laboratoriumtechnologen gewijzigd bij het koninklijk besluit van 17 januari 2019Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 17/01/2019 pub. 12/02/2019 numac 2019010523 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Koninklijk besluit betreffende het beroep van medisch laboratorium technoloog type koninklijk besluit prom. 17/01/2019 pub. 28/01/2019 numac 2019010058 bron federale overheidsdienst financien Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 3 december 2009 houdende regeling van de operationele diensten van de Federale Overheidsdienst Financiën sluiten « betreffende het beroep van medisch laboratorium technoloog ». Overigens, zoals blijkt uit B.1.4.1 en B.1.4.2, heft dat besluit het koninklijk besluit van 2 juni 1993 « betreffende het beroep van medisch laboratorium technoloog » op en bevat het, in artikel 7 ervan, een overgangsbepaling die het personen die gedurende minstens drie jaar vóór de inwerkingtreding van het besluit sommige handelingen hebben gesteld die ressorteren onder het beroep van medisch-laboratoriumtechnoloog, mogelijk maakt diezelfde handelingen onder dezelfde voorwaarden te blijven uitvoeren.

Los van de vraag of die nieuwe bepaling gevolgen heeft voor het geschil voor de verwijzende rechter, hetgeen door hem dient te worden beslist, laat artikel 7 van het koninklijk besluit van 17 januari 2019Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 17/01/2019 pub. 12/02/2019 numac 2019010523 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Koninklijk besluit betreffende het beroep van medisch laboratorium technoloog type koninklijk besluit prom. 17/01/2019 pub. 28/01/2019 numac 2019010058 bron federale overheidsdienst financien Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 3 december 2009 houdende regeling van de operationele diensten van de Federale Overheidsdienst Financiën sluiten de in het geding zijnde bepaling onverlet, zodat de prejudiciële vraag niet zonder voorwerp is.

B.4.1. De Ministerraad voert aan dat de prejudiciële vraag geen antwoord behoeft in zoverre zij het eerste lid van artikel 153, § 3, van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009276 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009275 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009277 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent sluiten beoogt, aangezien enkel het derde lid van die bepaling van toepassing zou zijn op het geschil voor de verwijzende rechter.

B.4.2. In de regel komt het de verwijzende rechter die het Hof een vraag stelt toe vast te stellen welke de normen zijn die toepasselijk zijn op het aan hem voorgelegde geschil, en, algemener, na te gaan of het antwoord op een prejudiciële vraag nuttig is om dat geschil te beslechten. Enkel wanneer het antwoord klaarblijkelijk niet nuttig is om het geschil te beslechten, met name omdat de in het geding zijnde norm klaarblijkelijk niet erop van toepassing is, vermag het Hof te beslissen dat de prejudiciële vraag geen antwoord behoeft, wat te dezen niet het geval is.

B.5. De Franse Gemeenschap voert aan dat het uitgangspunt van de prejudiciële vraag, namelijk dat de personen die op grond van de verworven rechten een afwijking kunnen genieten van de verplichting om in het bezit te zijn van een erkenning, geschikt zijn om dezelfde handelingen te stellen als de naar behoren erkende laboratoriumtechnologen, verkeerd zou zijn.

Het is in het kader van het onderzoek van de prejudiciële vraag dat moet worden nagegaan of die twee categorieën van personen voldoende vergelijkbaar zijn en of zij beschikken over dezelfde bekwaamheid om dezelfde handelingen te stellen. Het onderzoek van die exceptie is dus verbonden met het onderzoek van de vraag ten gronde.

Ten aanzien van de prejudiciële vraag B.6. Het Hof wordt verzocht na te gaan of artikel 153, § 3, eerste en derde lid, van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009276 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009275 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009277 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent sluiten de artikelen 10 en 11, in samenhang gelezen met artikel 23, van de Grondwet, schendt in die interpretatie dat, ten aanzien van de medisch-laboratoriumtechnologen die op grond van de verworven rechten de afwijking kunnen genieten van de verplichting om in het bezit te zijn van een erkenning, de toelating om de beroepsactiviteit voort te zetten kan worden beperkt tot sommige handelingen die onder dat beroep ressorteren.

In die interpretatie voert de in het geding zijnde bepaling een verschil in behandeling in tussen, enerzijds, de medisch-laboratoriumtechnologen die niet beantwoorden aan de gestelde kwalificatievoorwaarden om te worden erkend, maar die op grond van de verworven rechten de afwijking kunnen genieten van de verplichting om in het bezit te zijn van een erkenning en, anderzijds, de medisch-laboratoriumtechnologen die voldoen aan de gestelde kwalificatievoorwaarden en die naar behoren erkend zijn. In de interpretatie die aan het Hof ter toetsing is voorgelegd, kan de toelating aan de eerstgenoemden om hun beroepsactiviteit voort te zetten worden beperkt tot de uitvoering van sommige handelingen die onder het beroep van medisch-laboratoriumtechnoloog ressorteren, terwijl de laatstgenoemden steeds wordt toegestaan alle handelingen te verrichten die onder dat beroep ressorteren.

B.7.1. Uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 19 december 1990, aangehaald in B.2.2., vloeit voort dat de wetgever de kwaliteit van de paramedische prestaties heeft willen waarborgen wanneer hij de beoefenaars van de paramedische beroepen ertoe heeft verplicht te voldoen aan bepaalde beroepskwalificaties, rekening houdend met de situatie van de personen die in het verleden een paramedisch beroep hebben uitgeoefend zonder houder te zijn van het vereiste diploma.

B.7.2. In verband met de specifieke overgangsmaatregel voor de medisch-laboratoriumtechnologen en de technologen medische beeldvorming, vervat in het derde lid van artikel 153, § 3, van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009276 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009275 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009277 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent sluiten, blijkt uit de parlementaire voorbereiding van de wet van 17 juli 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 17/07/2015 pub. 17/08/2015 numac 2015024189 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Wet houdende diverse bepalingen inzake gezondheid sluiten, aangehaald in B.2.4, dat de wetgever, enerzijds, heeft willen voorkomen dat een groot aantal beroepsbeoefenaars hun werk verliezen aangezien zij de voor hun beroep bepaalde kwalificatievoorwaarden niet vervullen terwijl zij zich op voldoende ervaring kunnen beroepen en, anderzijds, ervoor heeft willen zorgen dat de ziekenhuizen aan hun personeelsbehoeften kunnen blijven voldoen.

De wetgever heeft het nodig geacht die specifieke regeling voor de beroepen van medisch-laboratoriumtechnologen en technologen medische beeldvorming in te voeren « gelet op het verstrijken van een termijn van plus minus twintig jaar sinds de publicatie van de koninklijke besluiten tot vaststelling van de kwalificatievoorwaarden voor deze beide beroepen » (Parl. St., Kamer, 2014-2015, DOC 54-1161/001, p. 61). Zonder die specifieke regeling zouden de betrokken beoefenaars, vóór de bekendmaking van het koninklijk besluit van 17 januari 2019Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 17/01/2019 pub. 12/02/2019 numac 2019010523 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Koninklijk besluit betreffende het beroep van medisch laboratorium technoloog type koninklijk besluit prom. 17/01/2019 pub. 28/01/2019 numac 2019010058 bron federale overheidsdienst financien Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 3 december 2009 houdende regeling van de operationele diensten van de Federale Overheidsdienst Financiën sluiten, de regeling van de verworven rechten alleen hebben kunnen genieten op grond van artikel 153, § 1, eerste lid, van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009276 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009275 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009277 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent sluiten. Aldus zouden zij, na de inwerkingtreding van de verplichting om op 2 december 2013 in het bezit te zijn van een erkenning, een nuttige beroepservaring moeten hebben aantonen van drie jaar op datum van 10 juli 1993, namelijk de datum van bekendmaking van het koninklijk besluit van 2 juni 1993 « betreffende het beroep van medisch laboratorium technoloog ».

B.8. In het licht van het doel dat erin bestaat de kwaliteit van de paramedische prestaties te verzekeren, waarbij wordt voorkomen dat personen die in het verleden handelingen hebben gesteld die ressorteren onder het beroep van medisch-laboratoriumtechnoloog, hun beroepsactiviteit moeten beëindigen omdat zij niet voldoen aan de nieuwe vereiste kwalificaties, is het relevant die personen toe te staan verder die handelingen te stellen ten aanzien waarvan zij kunnen aantonen dat zij die tijdens de referteperiode gedurende minstens drie jaar daadwerkelijk hebben verricht. Alleen voor die handelingen kan de bevoegde overheid immers zeker zijn dat het doel om de kwaliteit van de paramedische prestaties te verzekeren, is bereikt.

B.9.1. De beperking van de toestemming om de beroepsactiviteit voort te zetten tot alleen die handelingen ten aanzien waarvan de betrokken personen het bewijs leveren dat zij die in het verleden werkelijk hebben verricht, heeft geen onevenredige gevolgen. Enerzijds, kunnen die personen dezelfde handelingen verder uitoefenen als die welke zij tijdens de referteperiode gedurende minstens drie jaar hebben verricht, zonder dat zij ertoe worden verplicht zich op termijn in overeenstemming te brengen met de opgelegde kwalificatievoorwaarden.

Anderzijds, verzet de in het geding zijnde bepaling zich niet ertegen dat die personen een toestemming kunnen krijgen voor alle handelingen die vallen onder het beroep van medisch-laboratoriumtechnoloog indien zij aantonen dat zij alle handelingen van het beroep gedurende minstens drie jaar hebben verricht. De eventuele moeilijkheden die die personen kunnen ondervinden om aan te tonen dat zij alle of sommige handelingen die onder het beroep van medisch-laboratoriumtechnoloog vallen, in het verleden hebben gesteld, vloeien niet voort uit de in het geding zijnde bepaling, maar vallen onder de toepassing van de wet.

B.9.2. De in het geding zijnde bepaling is dus niet onbestaanbaar met de artikelen 10 en 11, in samenhang gelezen met artikel 23, van de Grondwet.

B.10. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord.

Om die redenen, het Hof zegt voor recht : Artikel 153, § 3, eerste en derde lid, van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009276 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009275 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent type wet prom. 10/05/2015 pub. 01/07/2015 numac 2015009277 bron federale overheidsdienst justitie Wet die naturalisaties verleent sluiten betreffende de uitoefening van de gezondheidszorgberoepen schendt niet de artikelen 10 en 11, in samenhang gelezen met artikel 23, van de Grondwet.

Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989Relevante gevonden documenten type wet prom. 06/01/1989 pub. 18/02/2008 numac 2008000108 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet op het Arbitragehof sluiten op het Grondwettelijk Hof, op 17 oktober 2019.

De griffier, F. Meersschaut De voorzitter, F. Daoût