7 NOVEMBER 2011. - Koninklijk besluit tot bepaling van de derivaten en andere financiële verrichtingen bedoeld in artikel 4, § 3 en § 4, van de wet van 15 december 2004Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/12/2004 pub. 01/02/2005 numac 2005003036 bron federale overheidsdienst financien Wet betreffende financiële zekerheden en houdende diverse fiscale bepalingen inzake zakelijke-zekerheidsovereenkomsten en leningen met betrekking tot financiële instrumenten sluiten betreffende financiële zekerheden en houdende diverse fiscale bepalingen inzake zakelijke-zekerheidsovereenkomsten en leningen met betrekking tot financiële instrumenten

VERSLAG AAN DE KONING Sire, Het besluit dat ter ondertekening aan Uwe Majesteit wordt voorgelegd, strekt ertoe de derivaten en andere financiële verrichtingen' te omschrijven zoals bedoeld in artikel 4, § 3 en § 4, van de wet van 15 december 2004Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/12/2004 pub. 01/02/2005 numac 2005003036 bron federale overheidsdienst financien Wet betreffende financiële zekerheden en houdende diverse fiscale bepalingen inzake zakelijke-zekerheidsovereenkomsten en leningen met betrekking tot financiële instrumenten sluiten betreffende financiële zekerheden en houdende diverse bepalingen inzake zakelijke-zekerheidsovereenkomsten en leningen met betrekking tot financiële instrumenten.

In voornoemd artikel 4 werd het toepassingsgebied van de wet van 15 december 2004Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/12/2004 pub. 01/02/2005 numac 2005003036 bron federale overheidsdienst financien Wet betreffende financiële zekerheden en houdende diverse fiscale bepalingen inzake zakelijke-zekerheidsovereenkomsten en leningen met betrekking tot financiële instrumenten sluiten beperkt door de in de artikelen 9 en 9/1 omschreven regel van vereenvoudigde realisatie, alsook de activering van close-out netting clausules uit te sluiten wanneer een gerechtelijke reorganisatieprocedure wordt aangevraagd of geopend in hoofde van een persoon die geen publieke of financiële rechtspersoon is of van een publieke of financiële rechtspersoon indien zijn tegenpartij een persoon is die geen publieke of financiële rechtspersoon is én de niet-uitvoering geen wanbetaling is.

De werking van de close-out netting en de zekerheden in het kader van financiële producten moet echter maximaal gevrijwaard worden.

Bijgevolg bepalen artikel 4, § 3 en § 4, dat bovenvermelde beperking niet van toepassing is op de zakelijke zekerheden, nettingovereenkomsten en ontbindende bedingen en voorwaarden en de bedingen en voorwaarden met betrekking tot de vroegtijdige beëindiging die zijn vastgelegd om de schuldvernieuwing of -vergelijking mogelijk te maken, wanneer die zijn overeengekomen naar aanleiding van derivaten of andere financiële verrichtingen zoals omschreven door de Koning bij een met de Nationale Bank van België overlegd besluit.

Bij het bepalen van deze lijst wordt onder andere rekening gehouden met (a) het belang van close-out netting en de geviseerde zekerheidsmechanismes voor de normale werking van de betrokken verrichtingen en (b) de Belgische en internationale marktpraktijken (b.v. het gebruik van internatio-naal gestandaardiseerde kaderovereenkomsten).2 Bespreking van de artikelen

Artikel 1.Teneinde in artikel 2 van dit koninklijk besluit een opsomming te kunnen maken, dienen bepaalde termen gedefinieerd te worden.

Zo wordt een definitie opgenomen van « bepaalde referentiewaarde » en « derivaten ».

Voor de definitie van « effecten » en « geldmarktinstrumenten » wordt er verwezen naar definitie van financiële instrumenten in de wet van 2 augustus 2002Relevante gevonden documenten type wet prom. 02/08/2002 pub. 04/09/2002 numac 2002003392 bron ministerie van financien Wet betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten sluiten betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten.

Art. 2.Dit artikel omvat de lijst van vrijgestelde verrichtingen.

Deze lijst is afgestemd op Belgische en internationale marktpraktijken inzake derivaten en bepaalde andere financiële verrichtingen (artikel 2, § 1). Voor de liquiditeit, risico-beheersing en rechtszeker-heid van deze markten is close-out netting een zeer belangrijk gegeven. De noodzakelijke effectiviteit van close-out netting is ook van direct belang voor de eigen vermogensvereisten van ondermeer kredietinstellingen die actief zijn in deze markten.

Een vast gegeven voor een groot deel van de geviseerde verrichtingen is dat zij worden afgesloten in het kader van overeenkomsten gebaseerd op gestandaardiseerde kaderovereenkomsten, die hetzij verwijzen naar internationale standaarden hetzij ontwikkeld zijn voor lokale markten, zoals de Belgische markt. De belangrijkste van de thans gangbare kaderovereenkomsten zijn opgesomd in artikel 2, § 2, 1°. Voor bepaalde overeenkomsten (zoals de GMRA) zou wel een overlapping bestaan met de vrijstelling voorzien in artikel 4, § 3 b).

Anderzijds is het niet zo dat alle types geviseerde verrichtingen ook daadwerkelijk werden, worden of kunnen worden afgesloten op basis van dergelijke kaderovereenkomsten. Bovendien moeten ook verrichtingen die in het verleden werden afgesloten onder andere kaderovereenkomsten of eerdere versies van de opgesomde kaderovereenkomsten onder toepassing van dit besluit kunnen vallen. Voor deze verrichtingen wordt dan in artikel 2, § 2, 2°, als voorwaarde gesteld dat ze van een type zijn dat in aanmerking kan komen voor verhandeling op een Belgische of buitenlandse gereglementeerde markt of MTF of voor afwikkeling via een clearinghouse, centrale tegenpartij of een systeem. Het volstaat evenwel dat het soort verrichting of instrument aldus kan verhandeld of afgewikkeld worden, maar het is niet vereist dat de concrete verrichting of het concrete instrument waar-voor men een beroep wil doen op close-out netting of zekerheden, ook effectief toegelaten is tot verhandeling op dergelijke markten of systemen. Met andere woorden is de vraag of markten of systemen werkzaam zijn waarin een bepaald soort verrichting (bijv. effectenlening) wordt verhandeld of afgewikkeld. Deze bijkomende voorwaarde laat toe om, ondanks de vereiste, technisch ruime omschrijving, deze verrichtingen naar hun soort te onderscheiden van verrichtingen die uit hun aard niet in de financiële markten thuishoren maar wel in de klassieke relatie tussen financier en ontlener (bijv. kredietopeningen, depositos, bankgaranties enz.).

Tot slot (artikel 2, § 3) wordt verduidelijkt dat waar in dit besluit sprake is van overeenkomsten of verrichtingen, de schuldvorderingen die ontstaan naar aanleiding van de afwikkeling, overboe-kingsopdrachten of de verrekening van verrichtingen in derivaten, effecten of geldmarktinstrumenten (met inbegrip van schuldvorderingen ontstaan uit leningen en voorschotten verstrekt in verband met die verrichtingen) voor de toepassing van dit besluit hetzelfde regime volgen als de verrichtingen of overeenkomsten waaraan ze gerelateerd zijn.

Rekening houdend met de evoluties in de markt en de financiële producten zelf, zal deze lijst in de toekomst geactualiseerd moeten worden.

Art. 3.De Minister van Financiën is belast met de uitvoering van dit besluit.

Ik heb de eer te zijn, Sire, van uwe Majesteit, de zeer respectvolle en trouwe dienaar, De Minister van Financiën, D. REYNDERS

7 NOVEMBER 2011. - Koninklijk Besluit tot bepaling van de derivaten en andere financiële verrichtingen bedoeld in artikel 4 § 3 en § 4 van de wet van 15 december 2004Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/12/2004 pub. 01/02/2005 numac 2005003036 bron federale overheidsdienst financien Wet betreffende financiële zekerheden en houdende diverse fiscale bepalingen inzake zakelijke-zekerheidsovereenkomsten en leningen met betrekking tot financiële instrumenten sluiten betreffende financiële zekerheden en houdende diverse fiscale bepalingen inzake zakelijke-zekerheidsovereenkomsten en leningen met betrekking tot financiële instrumenten ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op de wet van 15 december 2004Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/12/2004 pub. 01/02/2005 numac 2005003036 bron federale overheidsdienst financien Wet betreffende financiële zekerheden en houdende diverse fiscale bepalingen inzake zakelijke-zekerheidsovereenkomsten en leningen met betrekking tot financiële instrumenten sluiten betreffende financiële zekerheden en houdende diverse fiscale bepalingen inzake zakelijke-zekerheidsovereenkomsten en leningen met betrekking tot financiële instrumenten omvat de lijst van vrijgestelde verrichtingen, gewijzigd bij van artikel 4, § 3, tweede lid, c) en artikel 4, § 4, tweede lid, c ), de wet van 26 september 2011.

Gelet op het overleg met de Nationale Bank van België;

Gelet op de wetten op de Raad van State, gecoördineerd bij Koninklijk besluitt van 12 januari 1973, inzonderheid op artikel 3, § 1, vervangen door de wet van 4 juli 1989 en gewijzigd bij de wet van 4 augustus 1996;

Gelet op de dringende noodzakelijkheid gemotiveerd door het feit dat in dit koninklijk besluit worden de derivaten en andere financiële verrichtingen beschreven zoals bedoeld in artikel 4, § 3 en § 4, van de wet van 15 december 2004Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/12/2004 pub. 01/02/2005 numac 2005003036 bron federale overheidsdienst financien Wet betreffende financiële zekerheden en houdende diverse fiscale bepalingen inzake zakelijke-zekerheidsovereenkomsten en leningen met betrekking tot financiële instrumenten sluiten betreffende de financiële zekerheden, zoals deze paragrafen ingevoegd werden door de wet tot omzetting van de Richtlijn 2009/44/EG van het Europees Parlement en de Raad van 6 mei 2009 tot wijziging van Richtlijn 98/26/EG betreffende het definitieve karakter van de afwikkeling van betalingen en effectentransacties in betalings- en afwikkelingssystemen en Richtlijn 2002/47/EG betreffende financiëlezekerheidsovereenkomsten wat gekoppelde systemen en kredietvorderingen betreft. De paragrafen 3 en 4 van voornoemd artikel 4 geven inderdaad delegatie aan de Koning om de derivaten en andere financiële verrichtingen op te sommen die niet meer onder de toepassing van artikel 4 vallen. Daar de voornoemde wet tot omzetting van Richtlijn 2009/44/EG zo vlug mogelijk dient te worden bekendgemaakt - de richtlijn had reeds in Belgisch recht sinds 30 juni 2011 moeten worden omgezet - en derhalve dat deze bekendmaking door dit koninklijk besluit niet zou vertraagd kunnen worden, dient dit koninklijk besluit bij hoogdringendheid goedgekeurd te worden zodat de bekendmaking ervan met deze van de omzettingswet overeenstemt. Omwille van de hoogdringendheid, kan dit koninklijk besluit niet aan de afdeling Wetgeving van de Raad van State voorgelegd worden, zelfs in de verkorte termijn van vijf dagen. De vertraagde bekendmaking die daaruit zou voortvloeien, zou inderdaad een rechtsonzekerheid veroorzaken vermits de uitzondering die in het toepassingsgebied van de wet door het koninklijk besluit ingevoerd wordt, slechts na de bekendmaking ervan in werking zou treden. Op grond van de financiële crisis die de financiële instellingen tegenwoordig kennen, dient de rechtszekerheid van de verrichtingen op de derivaten zo vlug mogelijk te worden gewaarborgd;

Op de voordracht van Onze Minister van Financiën, Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Artikel 1.Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan onder : 1° "bepaalde referentiewaarde" : een tarief, koers, rendement, prijs, maatstaf, hoeveelheid, vergoeding of index van, of betrekking hebbende op : a) interesten of deviezen, b) kredietrisico, c) effecten, geldmarktinstrumenten of derivaten;d) emissievergunningen of stroomcertificaten;e) grondstoffen, bulkproducten,landbouwproducten of edele metalen;f) energie;g) vrachtvervoer, de levering, de distributie of het verbruik van enig activum, opslag, transmissie- of transportcapaciteit;h) enige andere activa, rechten of verbintenissen van financiële, commerciële of economische waarde;i) klimaat variabelen of andere geologische, ecologische of andere fysieke variabelen;j) actuariële gegevens, indices, inflatiepercentages;k) gegevens met betrekking tot breedbandtelecommunicatie;en/of l) enige andere economische, financiële, commerciële of monetaire statistieken of data.2° « centrale tegenpartij » : een centrale tegenpartij in de zin van de Wet van 28 april 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 28/04/1999 pub. 01/06/1999 numac 1999003307 bron ministerie van financien Wet houdende omzetting van Richtlijn 98/26/EG van 19 mei 1998 betreffende het definitieve karakter van de afwikkeling van betalingen en effectentransacties in betalings- en afwikkelingssystemen sluiten houdende de omzetting van Richtlijn 98/26/EG van 19 mei 1998 betreffende het definitieve karakter van betalingen en effectentransacties in betalings-en afwikkelingssystemen;3° « clearinghouse » : een clearinghouse in de zin van de Wet van 28 april 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 28/04/1999 pub. 01/06/1999 numac 1999003307 bron ministerie van financien Wet houdende omzetting van Richtlijn 98/26/EG van 19 mei 1998 betreffende het definitieve karakter van de afwikkeling van betalingen en effectentransacties in betalings- en afwikkelingssystemen sluiten houdende de omzetting van Richtlijn 98/26/EG van 19 mei 1998 betreffende het definitieve karakter van betalingen en effectentransacties in betalings-en afwikkelingssystemen 4° « derivaten » : alle opties, termijncontracten, futures, swaps, financiële contracten ter verre-kening van verschillen met betrekking tot een bepaalde referentiewaarde, en elke combinatie hiervan en enige andere type van afgeleide contracten in de meest ruime betekenis, on-geacht of deze contracten : a) onderhands tussen partijen worden afgesloten (OTC) of verhandeld worden op een gereglementeerde markt en/of een MTF;b) afgewikkeld worden in contanten of door middel van een materiële levering van goederen, effecten of enige andere waarde;en c) afgewikkeld worden via een clearinghouse, centrale tegenpartij of systeem of rechtstreeks tussen partijen of hun vertegenwoordigers.5° "effecten" : financiële instrumenten als omschreven in artikel 2, 31°, van de wet van 2 augustus 2002Relevante gevonden documenten type wet prom. 02/08/2002 pub. 04/09/2002 numac 2002003392 bron ministerie van financien Wet betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten sluiten betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten, ongeacht echter of deze al dan niet vrij overdraagbaar zijn;6° "geldmarktinstrumenten" : financiële instrumenten als omschreven in artikel 2, 32°, van de wet van 2 augustus 2002Relevante gevonden documenten type wet prom. 02/08/2002 pub. 04/09/2002 numac 2002003392 bron ministerie van financien Wet betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten sluiten betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten, ongeacht echter of deze al dan niet vrij overdraagbaar zijn;7° « systeem » : een systeem in de zin van de wet van 28 april 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 28/04/1999 pub. 01/06/1999 numac 1999003307 bron ministerie van financien Wet houdende omzetting van Richtlijn 98/26/EG van 19 mei 1998 betreffende het definitieve karakter van de afwikkeling van betalingen en effectentransacties in betalings- en afwikkelingssystemen sluiten houdende de omzetting van Richtlijn 98/26/EG van 19 mei 1998 betreffende het definitieve karakter van betalingen en effectentransacties in betalings-en afwikkelingssystemen.

Art. 2.§ 1. In toepassing van artikel 4, § 3, tweede lid c) en artikel 4, § 4, tweede lid c) van de wet van 15 december 2004Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/12/2004 pub. 01/02/2005 numac 2005003036 bron federale overheidsdienst financien Wet betreffende financiële zekerheden en houdende diverse fiscale bepalingen inzake zakelijke-zekerheidsovereenkomsten en leningen met betrekking tot financiële instrumenten sluiten betreffende financiële zekerheden en houdende diverse fiscale bepalingen inzake zakelijke-zekerheidsovereenkomsten en leningen met betrekking tot financiële instrumenten omvat de lijst van vrijgestelde verrichtingen : 1° de volgende verrichtingen en producten voor zover deze bovendien behoren tot één van de twee categorieën beschreven in § 2 : a) derivaten;b) de koop, verkoop, lening of levering van effecten, geldmarkinstrumenten, rechten van deelneming in instellingen van collectieve beleggingen, derivaten, emissiever-gunningen, stroomcertificaten of gelijkaardige instrumenten;c) de contante koop of verkoop van deviezen (« fx spot »);2° leningen en voorschotten verstrekt in het kader van of met het oog op de afwikkeling van verrichtingen in derivaten, effecten of geldmarktinstrumenten;3° garanties, borgtochten en letters of credit tot waarborg van derivaten of van de andere financiële verrichtingen bedoeld in 1°, a), b) of c) en 2° van deze paragraaf. § 2. Voor de toepassing van § 1, 1°, van dit artikel worden de volgende twee categoriën van verrichtingen in overweging genomen : 1° verrichtingen waarbij partijen overeenkomen toepassing te maken, al dan niet in aangepaste vorm, van : a) de internationaal gestandaardiseerde kaderovereenkomsten uitgewerkt door de International Swaps and Derivatives Association (ISDA Master Agreement);b) de internationaal gestandaardiseerde kaderovereenkomst uitgewerkt door de Bundesverband deutscher Banken (Rahmenvertrag für Finanztermingeschäfte);of c) de internationaal gestandaardiseerde kaderovereenkomst uitgewerkt door de Europese Bankenfederatie (European Master Agreement for Financial Transacti-ons);d) de internationaal gestandaardiseerde kaderovereenkomst uitgewerkt door de International Securities Lending Association (Global Master Securities Lending Agreement);e) de internationaal gestandaardiseerde kaderovereenkomst uitgewerkt door de International Capital Market Association (Global Master Repurchase Agreement);f) in toepassing van met a), b), c), d) of e) vergelijkbare of gelijkaardige kaderover-eenkomsten, al dan niet beheerst door Belgisch recht, gehanteerd door kredietin-stellingen in de Belgische markt;g) een reglement of contractueel kader uitgewerkt door een gereglementeerde markt, een MTF, een clearing house, een centrale tegenpartij of een systeem;2° verrichtingen die qua type in aanmerking kunnen komen voor verhandeling op een Belgische of buitenlandse gereglementeerde markt of MTF of voor afwikkeling via een clea-ringhouse, centrale tegenpartij of een systeem. § 3. Voor de toepassing van dit besluit omvatten de verrichtingen bedoeld in § 1 eveneens alle schuldvorderingen ontstaan naar aanleiding van de afwikkeling, overboekingsopdrachten of de verrekening van die verrichtingen.

Art. 3.De Minister van Financiën is belast met de uitvoering van dit besluit.

Gegeven te Brussel, 7 november 2011.

ALBERT Van Koningswege : De Minister van Financiën, D. REYNDERS