31 MAART 2003. - Koninklijk besluit houdende invoering van een elektronisch systeem van notificaties tussen de Federale Overheidsdienst Financiën en sommige ministeriële officieren, openbare ambtenaren en andere personen

VERSLAG AAN DE KONING Sire, Het ontwerp van besluit dat wij de eer hebben ter ondertekening aan Zijne Majesteit voor te leggen past in het kader van de doelstellingen vastgelegd inzake e-government teneinde te komen tot een vereenvoudiging van de administratieve processen ten gunste van de burgers, de ondernemingen en de beroepsorganisaties.

Er wordt gebruik gemaakt van artikel 409 van de programmawet van 24 december 2002 die aan Zijne Majesteit toelaat om wijzigingen in door de wetgeving vastgelegde procedureregels aan te brengen wanneer het erom gaat het gebruik van moderne communicatiemiddelen mogelijk te maken voor het vervullen van sommige administratieve formaliteiten.

De ter zake bedoelde procedure is deze waaraan de notarissen zijn gehouden, bij toepassing van de artikelen 433 tot 438, WIB 92, en 93ter tot 93octies van het Wetboek BTW, evenals andere bevoegde personen, zoals burgemeesters, provinciegouverneurs of leden van de aankoopcomités van gebouwen, krachtens de artikelen 439 WIB 92 en 93nonies van het Wetboek BTW, wanneer zij gevorderd worden om een authentieke akte op te stellen betreffende de vervreemding of de hypothecaire aanwending van een onroerend goed.

Voorafgaandelijk aan het verlijden van de akte, zijn deze inderdaad gehouden aan de zeer strikte formaliteiten van kennisgeving bij de bevoegde ontvanger(s) van de belastingen, en dit op straffe van hun persoonlijke aansprakelijkheid voor de betaling van de niet-ingevorderde belastingen en bijbehoren die konden aanleiding geven tot een hypothecaire inschrijving.

In de huidige stand van de wetgeving, moet het bericht aan de ontvangers in tweevoud worden opgemaakt en bij een ter post aangetekende brief worden verzonden. Indien het belang van de Schatkist zulks vereist, doen de betrokken ontvangers een kennisgeving bij een ter post aangetekende brief, voor het verstrijken van de twaalfde werkdag die volgt op de datum van het verzenden van het bericht, van het bedrag van de belastingen en bijbehoren die aanleiding kunnen geven tot inschrijving van een wettelijke hypotheek van de Schatkist op de goederen welke het voorwerp van de akte zijn.

Eens de kennisgeving uitgevoerd door de bevoegde ontvanger, geldt deze als beslag onder derden op de bedragen en waarden die de notaris of het bevoegd organisme krachtens de akte onder zich houdt voor rekening of ten bate van de belastingschuldige.

Het vervullen van deze formaliteiten via papieren drager brengt vanzelfsprekend voor alle betrokken partijen aanzienlijke ongemakken met zich mee, zowel door de financiële kostprijs van de aangetekende postzendingen, door het aantal personeelsleden dat zorgt voor het beheer van de stroom documenten als door de logheid van de administratieve procedure die een verminderde inning van de verschuldigde belastingen tot gevolg kan hebben.

Dit ontwerp beoogt aldus, met behoud van het alternatief van papieren dragers, de verzending langs elektronische weg aan de bevoegde ontvangers van de berichten toe te laten door de notarissen of elk ander bevoegd organisme om een authentieke akte te verlijden betreffen de vervreemding of de hypothecaire aanwending van een onroerend goed.

In de huidige stand van zaken zal dit systeem van beveiligde elektronische overzending om technische redenen slechts bruikbaar zijn voor de berichten afkomstig van de notarissen en meegedeeld aan de ontvangers van de directe belastingen en de BTW. Het zal voornamelijk werken op basis van de toegang van de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat, via een beveiligde lijn, tot het "mailingsysteem" van de FOD Financiën, dat de berichten zal beheren die bestemd zijn voor ieder van de betrokken ontvangers. Een globale ontvangstmelding zal overgezonden worden aan de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat wanneer vastgesteld werd dat iedere ontvanger daadwerkelijk het bericht in kwestie ontvangen zal hebben.

Overeenkomstig het laatste lid van artikel 409 van de programmawet van 24 december 2002, moet dit artikel worden bekrachtigd door een wet uiterlijk op de eerste dag van de twaalfde maand die volgt op zijn publicatie in het Belgisch Staatsblad .

Commentaar op de artikelen Artikel 1 Dit artikel beoogt het aanbrengen van de vereiste wijzigingen in artikel 433 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 teneinde de elektronische overzending op te nemen als een wettelijk toegelaten wijze van verzending van het notarieel bericht, en de specifieke toepassingsvoorwaarden te voorzien. Deze verzendingswijze vormt niettemin slechts een alternatief voor de verzending op papieren drager waarvan de procedure vastgelegd door § 1, van artikel 433, die er de huidige tekst van herneemt, wat betreft de grond ongewijzigd blijft. 1° Een onderverdeling van het tweede lid van § 1 van artikel 433 WIB 92 in twee leden bleek legistiek noodzakelijk om in geval van elektronische overzending de verplichting eigen aan de procedure op papieren drager, namelijk het opmaken in tweevoud van het bericht en de verzending ervan bij een ter post aangetekende brief, uit te sluiten. Behoudens deze afwijking, gerechtvaardigd door de aard zelf van de elektronische verzending, zal de gevolgde procedure ter zake identiek zijn aan deze in acht genomen bij verzending op « papieren drager », inzonderheid wat betreft de bevoegdheidscriteria bestemd om de ontvanger(s) te bepalen aan wie het bericht van de notaris moet gericht worden. 2° De nieuwe § 2 beoogt in zijn eerste lid de mogelijkheid om de elektronische verzending van het notarieel bericht te vermelden.De gebruikte formulering is opzettelijk ruim gehouden teneinde in de toekomst rekening te kunnen houden met eventuele technische evoluties die het gebruikte verzendingsprocédé kunnen verbeteren.

Met het derde lid wordt een vaste verzendingsdatum vastgelegd voor het langs elektronische weg meegedeeld notarieel bericht, evenwaardig aan de datum van neerlegging van de ter post aangetekende zending gebruikt in het kader van de procedure op papieren drager. Deze datum vormt inderdaad het noodzakelijke aanvangstijdstip van de termijn van twaalf werkdagen waarbinnen de ontvangers het bedrag aan belastingen en bijbehoren dat aanleiding kan geven tot een wettelijk hypothecaire inschrijving van de Schatkist moeten ter kennis brengen.

Inzake de elektronische verzending van het notarieel bericht, zal de verzendingsdatum op onweerlegbare manier worden verondersteld deze te zijn van de ontvangstmelding die zal overgezonden worden aan de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat.

Indien de verzendende notaris geen bericht van neerlegging ontvangt, zal de termijn van twaalf werkdagen niet kunnen aanvangen en een nieuwe verzendingsprocedure zal vanaf dan moeten worden aangevat.

Opdat de voorwaarden en modaliteiten van de technische toepassingen van dit elektronisch verzendingssysteem tussen de notarissen en de ontvangers van de directe belastingen en van de BTW op een betrekkelijk soepele manier zouden kunnen aangepast worden in functie van de technologische evolutie, wordt overeenkomstig lid 4 delegatie verleend aan de Minister van Financiën of zijn gedelegeerde. Deze zal inzonderheid het organisme of de dienst aanwijzen die ermee zal belast worden het ontvangstbewijs af te leveren bij de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat.

De invoeging in lid 4 van het begrip van de bevoegde overheid die belast wordt met dezelfde opdracht om de voorwaarden en de bijzondere toepassingsmodaliteiten van dit elektronisch verzendingssysteem van berichten vast te leggen, wordt verklaard door het feit dat dit systeem bestemd is om in de toekomst eveneens te worden gebruikt tussen de notarissen en andere ontvangers, zoals de gemeentelijke en de provinciale. Men kan inderdaad vaststellen dat krachtens artikel 12 van de wet van 24 december 1996 betreffende de vestiging en de invordering van de provincie- en gemeentebelastingen, de procedure voorzien in artikel 433, WIB 92, van toepassing is op de provincie- en gemeentebelastingen. Dit houdt dus in dat de bijzondere toepassingsvoorwaarden eventueel zullen moeten verduidelijkt worden door andere gezagsniveaus.

Men kan eveneens opmerken dat krachtens de verdeling van de fiscale bevoegdheden tussen de federale Staat en de Gewesten, de door dit besluit aangebrachte wijzigingen aan artikel 433 WIB 92, zullen toepasselijk zijn op het geheel van de beoogde belastingen, over het ganse grondgebied van het Rijk, met uitzondering van het Vlaamse Gewest wat de onroerende voorheffing betreft.

Artikel 2 Vermits het gaat om een eenvoudige legistieke aanpassing, behoeft dit artikel geen verdere commentaar.

Artikelen 3 en 4 In de mate dat de artikelen 93ter en 93quater van het Wetboek BTW respectievelijk identiek zijn aan de artikelen 433 en 434, WIB 92, evenals de wijzigingen die er door dit ontwerp zijn aan aangebracht, gelden de hiervoor gemaakte opmerkingen betreffende de artikelen 1 en 2 van dit ontwerp mutatis mutandis voor de artikelen 3 en 4.

Artikel 5 Dit artikel behoeft geen verdere commentaar.

Het advies van de Raad van State werd gegeven op 24 maart 2003. Er werd rekening gehouden met dit advies.

Niettemin, is het niet opportuun gebleken om het dispositief van het besluit te verduidelijken met de vermelding van de technische voorschriften die verbonden zijn aan de verzending van het ontvangstbewijs van het notarieel bericht.

Enerzijds is de rechtzekerheid inderdaad gevrijwaard door het feit dat de verzendingsdatum van het notarieel bericht wettelijk onweerlegbaar zal vermoed worden, zijnde de vaste datum van de ontvangstmelding die zal overgezonden worden door het organisme of de daartoe gemachtigde dienst, aan de notaris afzender door tussenkomst van de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat.

Anderzijds moet onderlijnd worden dat een wettelijke bekrachtiging van deze voorwaarden, van dat ogenblik af toepasselijk op verscheidene gezagsniveaus, het risico inhoudt dat het bovenmatig elke aanpassing van het systeem verhindert aan specifieke problemen van technische aard die opduiken binnenin ieder gezagsniveau evenals aan de voortdurende technische evolutie in dit domein. Dit is ook de reden voor de wettelijke machtiging verleend aan de Minister van Financiën, zijn gedelegeerde of de bevoegde overheid ten einde de voorwaarden en toepassingsmodaliteiten te bepalen van de betekening van het bericht dat langs elektronische weg wordt meegedeeld.

Ik heb de eer te zijn, Sire, Van Uwe majesteit, De zeer eerbiedige en zeer getrouwe dienaar, De Minister van Financiën, D. REYNDERS

ADVIES 35.113/2 VAN DE AFDELING WETGEVING VAN DE RAAD VAN STATE De Raad van State, afdeling wetgeving, tweede kamer, op 19 maart 2003 door de Minister van Financiën verzocht hem, binnen een termen van ten hoogste drie dagen, van advies te dienen over een ontwerp van koninklijk besluit "houdende invoering van een elektronisch systeem van notificaties tussen de federale overheidsdienst financiën en sommige ministeriële officieren, openbare ambtenaren en andere personen", heeft op 24 maart 2003 het volgende advies gegeven : Overeenkomstig artikel 84, eerste lid, 2°, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State, ingevoegd bij de wet van 4 augustus 1996, moeten in de adviesaanvraag in het bijzonder de redenen worden aangegeven tot staving van het spoedeisende karakter ervan.

De motivering in de brief luidt als volgt : « L'urgence est motivée par le fait que : - la simplification administrative, et en particulier la simplification des procédures fiscales, et le développement de l'E-government constituent des objectifs prioritaires inscrits dans l'accord de gouvernement; - le gouvernement a décidé de réaliser un certain nombre d'applications pratiques en matière de e-gouvernement et plus particulièrement de développer un système de notifications électroniques dans le cadre de la collaboration obligée des notaires; - les adaptations des dispositions légales proposées sont uniquement de nature à simplifier les procédures administratives existantes en offrant la possibilité d'effectuer une série de formalités on line sans qu'il soit touché aux principes énoncés dans les dispositions concernées; - ce système de notification électronique doit être mis en oeuvre pour le début du mois de juin 2003 suite à l'accord conclu entre la Fédération royale du Notariat belge et le SPF Finances; que les analyses et préparatifs techniques ont déjà été effectués dans les limites des moyens budgétaires octroyés à cet effet, qu'il faut éviter de perdre tout ou partie des investissements déjà réalisés; - la Fédération royale du Notariat belge a déjà sensiblement modifié son organisation interne en vue de cette mise en oeuvre, - cet arrêté doit être soumis, avant sa publication et avant la dissolution du Parlement, aux Présidents de la Chambre des représentants et du Sénat. » Overeenkomstig artikel 84, tweede lid, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State beperkt de afdeling Wetgeving van de Raad van State zich tot het onderzoek van de rechtsgrond, van de bevoegdheid van de steller van de handeling, alsmede van de vraag of aan de voorgeschreven vormvereisten is voldaan.

Gelet op de zeer korte termijn die de Raad van State is toegemeten en op het grote aantal zaken dat hem met verzoek om spoedbehandeling is voorgelegd, beperkt hij zich lot het maken van de volgende opmerkingen. 1. De gemachtigde ambtenaar heeft bevestigd dat de in artikel 433 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 aangebrachte wijzigingen, van toepassing zullen zijn op geheel het grondgebied van het Rijk, met uitzondering van het Vlaamse Gewest - wat de onroerende voorheffing betreft - overeenkomstig het decreet van 30 juni 2000 houdende bepalingen tot begeleiding van de aanpassing van de begroting 2000, welk decreet de "ambtenaar daartoe door de Vlaamse regering gemachtigd" in de plaats heeft gesteld van de belastingontvangers, wat de genoemde voorheffing betreft (artikel 20). Zodoende wordt elke bevoegdheidsoverschrijding voorkomen. Om elke misvatting omtrent de respectieve werkingssfeer van beide versies van artikel 433 van het Wetboek en bijgevolg ook omtrent de werkingssfeer van het bij het voorliggende ontwerpbesluit ingevoerde systeem van elektronische kennisgeving, te voorkomen, moet het verslag aan de Koning op dat punt worden aangevuld (1) 2. Zowel het vierde lid van paragraaf 2 van het ontworpen artikel 433 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, als het vierde lid van paragraaf 1bis, van het ontworpen artikel 93ter van het Wetboek van de belasting over de toegevoegde waarde, belasten de Minister van Financiën, zijn gemachtigde of de bevoegde overheid (2) ermee de voorwaarden en de nadere toepassingsregels vast te stellen voor de kennisgeving van het bericht aan de hand van informatica of telematica. Uit het verslag aan de Koning blijkt dat de ontvangstmelding van het bericht toegezonden moet worden aan de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat, die ermee belast wordt die ontvangst te melden aan de betrokken notarissen en "indien de verzendende notaris geen bericht van neerlegging ontvangt zal de termijn van twaalf werkdagen niet kunnen aanvangen en een nieuwe verzendingsprocedure zal vanaf dan moeten worden aangevat. » Gelet op de belangrijkheid van de datum van kennisgeving van de ontvangstmelding, kan zo een machtiging, die betrekking heeft op essentiële aspecten, niet worden aanvaard. Die verduidelijkingen zouden moeten worden opgenomen in de ontworpen bepaling zodat zij door de wetgever kunnen worden bekrachtigd.

De kamer was samengesteld uit : de heren : Y. Kreins, kamervoorzitter;

J. Jaumotte, Mevr. M. Baguet, staatsraden;

J. van Compernolle, B. Glansdorff, assessoren van de afdeling wetgeving;

Mme B. Vigneron, griffier.

Het verslag werd uitgebracht door de heer J. Regnier, eerste auditeur-afdelingshoofd. De nota van het Coördinatiebureau werd opgesteld door de heer P. Brouwers, référendaire.

De overeenstemming tussen de Franse en de Nederlandse tekst werd nagezien onder toezicht van de heer J. Jaumotte.

De griffier, B. Vigneron.

De voorzitter, Y. Kreins. _______ Nota (1) Evenzo dient de inkleding van artikel 433 op de website "http://www.fisconet.fgov.be" te worden gecorrigeerd; deze doet verwarring ontstaan omtrent de wiste strekking van de in het genoemde artikel door het Vlaamse Gewest aangebrachte wijzigingen (door de werkingssfeer van de tekst verder uit te breiden dan het decreet heeft gedaan) en dientgevolge omtrent die van de thans door de federale overheid geplande maatregelen. (2) In verband met de overheid die bevoegd is voor gemeentelijke en provinciale aangelegenheden, zie advies 34.913/VR, gegeven op 4 maart 2003 over een ontwerp van wet "tot wijziging van artikel 10 van de wet van 24 december 1996 betreffende de vestiging en de invordering van de provincie- en gemeentebelastingen", dat als volgt luidt : « De vestiging en de invordering van de gemeente- en provinciebelastingen vallen onder de organisatie, bevoegdheid en werking van de provinciale en gemeentelijke instellingen.

De grondwetgever en de bijzondere wetgever hebben, voorzover zij er niet anders over hebben beschikt, aan de gemeenschappen en de gewesten de volledige bevoegdheid toegekend tot het uitvaardigen van de regels die eigen zijn aan de hun toegewezen aangelegenheden. Behoudens andersluidende bepalingen, heeft de bijzondere wetgever het gehele beleid inzake de aangelegenheden die hij aan de gemeenschappen en de gewesten heeft toegewezen, aan hen overgedragen.

Met uitzondering van de bevoegdheid die luidens artikel 170, § 4, van de Grondwet alleen aan de federale wetgever toekomt, moet er dus van worden uitgegaan dat de gewesten krachtens de bijzondere wet van 8 augustus 1980 alleen bevoegd zijn om de regels uit te vaardigen die de provincies en de gemeenten moeten naleven wanneer ze belastingen vestigen en invorderen. ».

31 MAART 2003. - Koninklijk besluit houdende invoering van een elektronisch systeem van notificaties tussen de Federale Overheidsdienst Financiën en sommige ministeriële officieren, openbare ambtenaren en andere personen ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op de programmawet van 24 december 2002, inzonderheid op artikel 409;

Gelet op de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, inzonderheid op artikel 3bis , § 1, ingevoegd door de wet van 4 augustus 1996;

Gelet op het advies van de Inspecteur van Financiën, gegeven op 19 februari 2003;

Gelet op het akkoord van de Minister van Begroting, gegeven op 10 maart 2003;

Gelet op de dringende noodzakelijkheid gemotiveerd door het feit dat : - de administratieve vereenvoudiging en in het bijzonder de vereenvoudiging van de fiscale procedures en de ontwikkeling van het e-government prioritaire doelstellingen zijn, opgenomen in het regeerakkoord; - de regering heeft beslist om een aantal praktische toepassingen inzake e-goverment uit te werken en meer bepaald een systeem van elektronische notificaties in het kader van de verplichte samenwerking door notarissen; - de voorgestelde aanpassingen van de wettelijke beschikkingen enkel een vereenvoudiging van de bestaande administratieve procedures bewerkstelligen door de mogelijkheid te bieden om een aantal formaliteiten on-line uit te voeren zonder aan de principes van de wettelijke beschikkingen te raken; - het systeem van elektronische gegevensuitwisseling moet in werking treden begin juni 2003 ingevolge het akkoord dat werd afgesloten tussen de Koninklijke Federatie van het Belgische Notariaat en de FOD Financiën; dat de technische analyses en voorbereidingen reeds uitgevoerd werden binnen de grenzen van de daartoe toegekende budgettaire middelen; dat moet vermeden worden dat de reeds gedane investeringen geheel of deels verloren gaan; - de Koninklijke Federatie van het Belgische Notariaat haar interne organisatie reeds aanzienlijk wijzigde met het oog op deze toepassing; - dit besluit nog voor de bekendmaking en voor de ontbinding van het Parlement medegedeeld moet worden aan de Voorzitters van de Kamer van volksvertegenwoordigers en van de Senaat;

Gelet op het advies 35.113/2 van de Raad van State, gegeven op 24 maart 2003, met toepassing van artikel 84, eerste lid, 2°, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State;

Op de voordracht van Onze Minister van Financiën en op advies van Onze in Raad vergaderde Ministers, Hebben Wij besloten en besluiten Wij : HOOFDSTUK I. - Wijzigingen aangebracht aan het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992

Artikel 1.Aan artikel 433 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992, waarvan de bestaande tekst § 1 zal vormen, worden de volgende wijzigingen aangebracht : 1° Het 2° lid van § 1 wordt vervangen door de volgende leden : « Het bericht moet in tweevoud worden opgemaakt en bij een ter post aangetekende brief verzonden te worden. Indien de akte waarvan sprake niet verleden wordt binnen drie maanden te rekenen van de verzending van het bericht, wordt het als niet bestaande beschouwd. » 2° Er wordt een § 2 ingevoegd, luidende : « § 2.De notarissen kunnen een bericht zoals bedoeld in § 1 verzenden door middel van een procedure waarbij informatica- of telegeleidingstechnieken worden gebruikt.

De bepalingen van § 1 zijn van toepassing op de huidige paragraaf, met uitzondering van het 2° lid.

In het geval dat van de mogelijkheid voorzien in het 1° lid van deze paragraaf wordt gebruik gemaakt, wordt onder de datum van verzending van het bericht bedoeld in § 1, 3° lid, verstaan de datum van de ontvangstmelding meegedeeld door het organisme of de dienst die daarvoor door de Minister van Financiën of zijn gedelegeerde, of de bevoegde overheid zijn aangeduid.

De Minister van Financiën, zijn gedelegeerde, of de bevoegde overheid bepaalt de voorwaarden en de toepassingmodaliteiten van deze paragraaf. »

Art. 2.In artikel 434 van hetzelfde Wetboek, worden de woorden "in artikel 433" vervangen door de woorden "naar gelang het geval, in artikel 433, § 1 of § 2,". HOOFDSTUK II. - Wijzigingen aangebracht aan het Wetboek van de belasting op de toegevoegde waarde

Art. 3.In artikel 93ter van het Wetboek van de belasting over de toegevoegde waarde worden de volgende wijzigingen aangebracht : 1° Het 3° lid van § 1 wordt vervangen door de volgende leden : « Het bericht moet in tweevoud worden opgemaakt en bij een ter post aangetekende brief worden verzonden. Indien de akte waarvan sprake niet verleden wordt binnen drie maanden te rekenen van de verzending van het bericht, wordt het als niet bestaande beschouwd. »; 2° Er wordt een § 1bis ingevoegd, luidende : « § 1bis.De notarissen kunnen een bericht zoals bedoeld in § 1 verzenden door middel van een procedure waarbij informatica- of telegeleidingstechnieken worden gebruikt.

De bepalingen van § 1 zijn van toepassing op de huidige paragraaf, met uitzondering van het 3° lid.

In het geval dat van de mogelijkheid voorzien in het 1° lid van deze paragraaf wordt gebruik gemaakt, wordt onder de datum van verzending van het bericht bedoeld in § 1, 4° lid, verstaan de datum van de ontvangstmelding meegedeeld door het organisme of de dienst die daarvoor door de Minister van Financiën of zijn gedelegeerde, of de bevoegde overheid zijn aangeduid.

De Minister van Financiën, zijn gedelegeerde, of de bevoegde overheid bepaalt de voorwaarden en de toepassingmodaliteiten van deze paragraaf. »

Art. 4.In artikel 93quater van hetzelfde Wetboek, worden de woorden « van het in artikel 93ter bedoelde bericht » vervangen door de woorden « van het, naar gelang het geval, in artikel 93ter, § 1 of § 1bis bedoelde bericht ».

Art. 5.Onze Minister van Financiën is belast met de uitvoering van dit besluit.

Gegeven te Brussel, 31 maart 2003.

ALBERT Van Koningswege : De Minister van Financiën, D. REYNDERS