gepubliceerd op 06 juni 2024
Wet tot wijziging van de wet van 11 april 1994 betreffende de openbaarheid van bestuur en tot opheffing van de wet van 12 november 1997 betreffende de openbaarheid van bestuur in de provincies en gemeenten
12 MEI 2024. - Wet tot wijziging van de wet van 11 april 1994 betreffende de openbaarheid van bestuur en tot opheffing van de wet van 12 november 1997Relevante gevonden documenten type wet prom. 12/11/1997 pub. 19/12/1997 numac 1997000893 bron ministerie van binnenlandse zaken Wet betreffende de openbaarheid van bestuur in de provincies en gemeenten sluiten betreffende de openbaarheid van bestuur in de provincies en gemeenten (1)
FILIP, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
De Kamer van volksvertegenwoordigers heeft aangenomen en Wij bekrachtigen, hetgeen volgt :
HOOFDSTUK 1 - Algemene bepaling
Artikel 1.Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 74 van de Grondwet.
HOOFDSTUK 2 - Wijzigingen van de wet van 11 april 1994 betreffende de openbaarheid van bestuur
Art. 2.In artikel 1 van de wet van 11 april 1994 betreffende de openbaarheid van bestuur, laatstelijk gewijzigd bij de wet van 5 augustus 2006, worden de volgende wijzigingen aangebracht: 1° in het eerste lid, a), wordt het woord "overheden" vervangen door het woord "instanties";2° in het eerste lid, b), wordt het woord "overheden" telkens vervangen door het woord "instanties"; 3° in het eerste lid, b) worden de woorden "deze wet op gronden die tot de federale bevoegdheid behoren, de openbaarheid van bestuursdocumenten verbiedt of beperkt." vervangen door de woorden "zij federale bevoegdheden uitoefenen."; 4° in het tweede lid wordt de bepaling onder 1° vervangen als volgt: "1° administratieve instantie: a) een administratieve overheid als bedoeld in artikel 14 van de gecoördineerde wetten op de Raad van State;b) de provincies en de gemeenten, wanneer zij federale bevoegdheden uitoefenen;c) de instellingen van openbaar nut, zijnde de organismen bedoeld in artikel 1 van de wet van 16 maart 1954 betreffende de controle op sommige instellingen van openbaar nut, wanneer zij federale bevoegdheden uitoefenen;d) de meergemeentepolitiezones bedoeld in de wet van 7 december 1998Relevante gevonden documenten type wet prom. 07/12/1998 pub. 05/01/1999 numac 1998021488 bron diensten van de eerste minister Wet tot organisatie van een geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus sluiten tot organisatie van een geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus en hun organen, wanneer zij federale bevoegdheden uitoefenen;e) de hulpverleningszones bedoeld in de wet van 15 mei 2007Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/05/2007 pub. 31/07/2007 numac 2007000663 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de civiele veiligheid sluiten betreffende de civiele veiligheid en hun organen, wanneer zij federale bevoegdheden uitoefenen; f) de beleidsorganen van de federale regering bedoeld in het koninklijk besluit van 19 juli 2001Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 19/07/2001 pub. 28/07/2001 numac 2001002087 bron ministerie van ambtenarenzaken Koninklijk besluit betreffende de invulling van de beleidsorganen van de federale overheidsdiensten en betreffende de personeelsleden van de federale overheidsdiensten aangewezen om deel uit te maken van een kabinet van een lid van een Regering of van een College van een Gemeenschap of een Gewest sluiten betreffende de invulling van de beleidsorganen van de federale overheidsdiensten en betreffende de personeelsleden van de federale overheidsdiensten aangewezen om deel uit te maken van een kabinet van een lid van een regering of van een College van een Gemeenschap of een Gewest;"; 5° in het tweede lid, 2°, wordt het woord "overheid" vervangen door het woord "instantie".
Art. 3.In de artikelen 2, 4, 5, 7, 8, 9 en 11 van dezelfde wet wordt het woord "overheid" telkens vervangen door het woord "instantie" en wordt het woord "overheden" telkens vervangen door het woord "instanties".
Art. 4.In artikel 2 van dezelfde wet, waarvan de bestaande tekst paragraaf 1 zal vormen, worden de volgende wijzigingen aangebracht: 1° in het vroegere enige lid, dat paragraaf 1 wordt, worden in de bepaling onder 3° de woorden "de hoedanigheid," opgeheven;2° in paragraaf 1, 3°, worden de woorden "van degene" vervangen door de woorden "van de bevoegde dienst";3° het artikel wordt aangevuld met een paragraaf 2, luidende: " § 2.Teneinde een doeltreffende externe controle mogelijk te maken, het vertrouwen van de burgers te versterken en de risico's inzake integriteit te voorkomen, publiceren alle ministers en alle staatssecretarissen van de federale regering een geactualiseerde lijst met de naam en functie van de leden van hun beleidsorganen.
De gegevens worden beschikbaar gesteld gedurende de volledige ambtstermijn van de betrokken minister of staatssecretaris door middel van een ononderbroken bekendmaking van gegevens aan het grote publiek, via elektronische weg.".
Art. 5.In hoofdstuk II van dezelfde wet wordt een artikel 3/1 ingevoegd, luidende: "
Art. 3/1.De federale administratieve instanties informeren de burgers over de federale regelgeving en in het bijzonder over de daaruit voortvloeiende rechten en plichten.
Deze informatie heeft ten minste betrekking op de wettelijke en reglementaire federale normen in verband met de bevoegdheden van de betrokken administratieve instantie. Ze wordt op zijn minst op de website van de administratieve instantie bekendgemaakt.".
Art. 6.In hoofdstuk II van dezelfde wet wordt een artikel 3/2 ingevoegd, luidende: "
Art. 3/2.Onverminderd de in artikel 6 bedoelde uitzonderingen, informeren de federale administratieve instanties op eigen initiatief over hun beleid, regelgeving en dienstverlening, telkens wanneer dat nuttig, belangrijk of noodzakelijk is.
De federale administratieve instanties zien erop toe dat de informatie zo veel mogelijk personen, verenigingen of organisaties van de doelgroep bereikt. Ze kiezen aangepaste communicatiestrategieën voor thema's die moeilijk te bereiken doelgroepen aanbelangen.
De federale administratieve instanties zorgen ervoor dat de informatie: 1° correct, betrouwbaar en accuraat is;2° relevant is en doelgericht wordt verspreid;3° tijdig en systematisch wordt verspreid. De informatie van de federale administratieve instantie is gemakkelijk te raadplegen voor het beoogde doelpubliek via, voor zover mogelijk, diverse kanalen en media.".
Art. 7.In hoofdstuk II van dezelfde wet wordt een artikel 3/3 ingevoegd, luidende: "
Art. 3/3.§ 1. Teneinde een doeltreffende externe controle van het optreden van de administratieve instanties mogelijk te maken, de efficiëntie en doeltreffendheid van hun werking te versterken en het vertrouwen van de burgers in deze instanties te versterken, stellen de federale administratieve instanties gedurende vier jaar, via elektronische weg, ter beschikking van het publiek: 1° een document dat de burger de mogelijkheid geeft om te begrijpen welke algoritmes (AI) door de instantie op welke manier worden gebruikt, in het bijzonder wanneer die algoritmes worden gebruikt voor beslissingen die de burger raken;2° een inventaris van de subsidies die in de loop van het voorgaande jaar werden toegekend, met vermelding van de begunstigde, het voorwerp van de subsidie en het bedrag ervan;3° een inventaris van de studies die in de loop van het voorgaande jaar werden verricht voor rekening van de administratieve instantie, voor zover ze werden verricht door een externe partner;de inventaris vermeldt voor elke studie de identiteit van de auteur, dat wil zeggen de naam van de rechtspersoon of natuurlijke persoon aan wie de studie werd toevertrouwd, evenals de kosten van de studie; 4° een inventaris van de overheidsopdrachten die in de loop van het voorgaande jaar werden gesloten, met vermelding van de op-drachtnemer en van het vastgelegde bedrag;5° een helder raadpleegbare zoekmachine, waardoor de beschikbaar gestelde bronnen maximaal doorzoekbaar worden gemaakt. De inventarissen bedoeld in het eerste lid worden ieder jaar uiterlijk op 1 april bekendgemaakt. § 2. Iedere federale administratieve instantie stelt het document, de inventarissen en de zoekmachine bedoeld in paragraaf 1, eerste lid, betreffende haar opdrachten en bevoegdheden via haar website ter beschikking. Zij is verantwoordelijk voor de verwerking van de persoonsgegevens die zij in dat kader publiceert.
In afwijking van het eerste lid, kunnen meerdere federale administratieve instanties beslissen om de terbeschikkingstelling van het document, de inventarissen en/of de zoekmachine bedoeld in paragraaf 1, eerste lid, toe te vertrouwen aan één en dezelfde federale administratieve instantie die de aan haar doorgegeven informatie en gegevens centraliseert op één website en, in voorkomend geval, de zoekmachine verstrekt. In dat geval zijn de betrokken federale administratieve instanties gezamenlijk verwerkingsverantwoordelijke. De verantwoordelijkheid voor de verwerking van persoonsgegevens wordt in dat geval als volgt verdeeld: 1° de federale administratieve instanties die het document en de inventarissen bedoeld in paragraaf 1, eerste lid, opstellen, zijn verantwoordelijk voor de kwaliteit van de ter beschikking gestelde gegevens;2° de centraliserende administratieve instantie is verantwoordelijk voor de terbeschikkingstelling van de gegevens, met inbegrip van de verificatie van de in paragraaf 1 bepaalde duur van de terbeschikkingstelling. De nadere regels van deze centralisatie, met inbegrip van de identificatie van de betrokken federale administratieve instanties, worden bepaald door de Koning bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad. § 3. De Koning kan, bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad, de inhoud, de nadere regels en de vorm bepalen van de terbeschikkingstelling van het document, de inventarissen en de zoekmachine bedoeld in paragraaf 1, eerste lid, alsook van de eventuele andere documenten die de federale administratieve instanties via elektronische weg ter beschikking stellen van het publiek. § 4. In geval van uitzonderlijke omstandigheden die verband houden met zijn specifieke situatie, heeft de betrokken persoon, van wie de persoonsgegevens worden verwerkt ter uitvoering van deze bepaling, het recht om bezwaar te maken tegen die verwerking, overeenkomstig artikel 21, 1, van Verordening (EU) 2016/679 van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG. De betrokken persoon oefent dit recht uit bij de administratieve instantie die de inventarissen bedoeld in paragraaf 1, eerste lid, opstelt.".
Art. 8.In hoofdstuk II van dezelfde wet wordt een artikel 3/4 ingevoegd, luidende: "
Art. 3/4.De bekendmaking van de in de artikelen 3/1 tot 3/3 bedoelde informatie bestaat erin ofwel ervoor te zorgen dat het document of de informatie rechtstreeks gelezen, gedrukt of hergebruikt kan worden, ofwel een link naar een website te geven waar het document of de informatie gelezen, gedrukt of hergebruikt kan worden.".
Art. 9.In hoofdstuk II van dezelfde wet wordt een artikel 3/5 ingevoegd, luidende: "
Art. 3/5.De communicatie van de federale administratieve instanties is duidelijk en als zodanig herkenbaar.
De federale administratieve instanties communiceren politiek en commercieel neutraal.
De verplichting tot het voeren van een politiek neutrale communicatie geldt niet voor de administratieve instanties bedoeld in artikel 1, tweede lid, 1°, f).".
Art. 10.In de artikelen 4 en 5 van dezelfde wet wordt het woord "federale" telkens opgeheven.
Art. 11.In artikel 6 van dezelfde wet, laatstelijk gewijzigd bij de wet van 4 februari 2010Relevante gevonden documenten type wet prom. 04/02/2010 pub. 10/03/2010 numac 2010009144 bron federale overheidsdienst justitie Wet betreffende de methoden voor het verzamelen van gegevens door de inlichtingen- en veiligheidsdiensten sluiten, worden de volgende wijzigingen aangebracht: a) in paragraaf 1 wordt het woord "overheid" telkens vervangen door het woord "instantie";b) in paragraaf 1 worden de woorden "federale of niet-federale" opgeheven; c) paragraaf 1 wordt aangevuld met de bepaling onder 9°, luidende: "9° de bescherming van persoonsgegevens bij de verwerkingen verricht in het kader van titel 2 van de wet van 30 juli 2018Relevante gevonden documenten type wet prom. 30/07/2018 pub. 05/09/2018 numac 2018040581 bron federale overheidsdienst justitie, federale overheidsdienst binnenlandse zaken en ministerie van landsverdediging 30 JULI 2018 - Wet betreffende de bescherming van natuurlijke personen met betrekking tot de verwerking van persoonsgegevens sluiten betreffende de bescherming van natuurlijke personen met betrekking tot de verwerking van persoonsgegevens."; d) in de inleidende zin van paragraaf 2 wordt het woord "overheid" vervangen door het woord "instantie" en worden de woorden "federale of niet-federale" opgeheven;e) paragraaf 2 wordt aangevuld met de bepalingen onder 5° en 6°, luidende: "5° aan de geheimhouding van de bestuursdocumenten houdende de uitvoering van een beleidsstrategie, tussen ministers/staatssecretarissen onderling, tussen een minister/staatssecretaris of ministers/staatssecretarissen en de leden van hun beleidsorganen, tussen de beleidsorganen onderling, of tussen ministers/staatssecretarissen en/of beleidsorganen en een politieke partij of een parlementaire fractie; 6° aan de rechtspleging in een burgerlijk of administratief rechtsgeding en de mogelijkheid voor eenieder om een eerlijk proces te krijgen."; f) in paragraaf 3 wordt het woord "overheid" telkens vervangen door het woord "instantie";g) in paragraaf 3 wordt het woord "federale" opgeheven;h) paragraaf 3 wordt aangevuld met een lid, luidende: "De kennelijk te vaag geformuleerde vraag, bedoeld in het eerste lid, 4°, is een vraag waarvan het voorwerp niet duidelijk is.In dat geval verzoekt de administratieve instantie de aanvrager om zijn vraag zo snel mogelijk te verduidelijken of te vervolledigen. De administratieve instantie deelt in de mate van het mogelijke mee waarom ze van oordeel is dat de vraag te vaag werd geformuleerd. In de mate van het mogelijke vermeldt zij tevens de gegevens betreffende de gevraagde informatie die nodig zijn om de vraag verder te kunnen behandelen. Een nieuwe termijn van dertig dagen voor de administratieve instantie vangt aan vanaf het ogenblik waarop de aanvrager zijn vraag verduidelijkt of vervolledigd heeft. Indien de aanvrager nalaat zijn aanvraag te verduidelijken of te vervolledigen, ondanks het verzoek hiertoe van de administratieve instantie, wordt de aanvrager geacht af te zien van zijn aanvraag."; i) paragraaf 4 wordt aangevuld met de volgende zin: "De administratieve instantie vermeldt duidelijk waar informatie aan de openbaarheid werd onttrokken."; j) in paragraaf 5, eerste lid, wordt het woord "federale" opgeheven en wordt het woord "overheid" vervangen door het woord "instantie".
Art. 12.In de artikelen 7, 8 en 9 van dezelfde wet wordt het woord "federale" telkens opgeheven.
HOOFDSTUK 3 - Opheffingsbepaling en inwerkingtreding
Art. 13.De wet van 12 november 1997Relevante gevonden documenten type wet prom. 12/11/1997 pub. 19/12/1997 numac 1997000893 bron ministerie van binnenlandse zaken Wet betreffende de openbaarheid van bestuur in de provincies en gemeenten sluiten betreffende de openbaarheid van bestuur in de provincies en gemeenten wordt opgeheven.
Art. 14.Deze wet treedt in werking op 15 juli 2024, met uitzondering van artikel 7.
De Koning bepaalt bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad de datum van inwerkingtreding van artikel 7.
Kondigen deze wet af, bevelen dat zij met `s Lands zegel zal worden bekleed en door het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt.
Gegeven te Brussel, 12 mei 2024.
FILIP Van Koningswege : De Minister van Binnenlandse Zaken, A. VERLINDEN Met 's Lands zegel gezegeld : De Minister van Justitie, P. VAN TIGCHELT _______ Nota (1) Kamer van volksvertegenwoordigers Stukken: Doc 55 3217/ (2022/2023): 001: Wetsontwerp. 002 tot 005: Amendementen. 006: Verslag van de eerste lezing. 007: Artikelen aangenomen in eerste lezing. 008: Amendement. 009: Verslag van de tweede lezing. 010: Tekst aangenomen in tweede lezing. 011: Advies van de Gegevensbeschermingsautoriteit. 012: Amendementen. 013: Advies van de Raad van State. 014: Amendement. 015: Advies van de Raad van State. 016: Amendement. 017: Advies van de Raad van State. 018: Amendementen. 019: Artikelen aangenomen door de plenaire vergadering. 020: Tekst aangenomen door de plenaire vergadering en aan de Koning ter bekrachtiging voorgelegd.
Zie ook: Integraal verslag: 18 april 2024 en 2 mei 2024.