BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

19 JULI 2018. - Omzendbrief van de regering betreffende de verplichting om sociale clausules op te nemen in de gewestelijke overheidsopdrachten

I. Context Deze omzendbrief heeft als doel de verplichting op te leggen om sociale clausules op te nemen in overheidsopdrachten van aanbesteders die onder de bevoegdheid van de ondertekenende Ministers vallen.

Overheidsopdrachten zijn goed voor meer dan 16% van het Europese bruto binnenlands product (bbp). Via deze overheidscontracten worden dus aanzienlijke financiële middelen overgedragen naar bedrijven.

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest moet zijn rol van aanbesteder benutten om personen die ver van de arbeidsmarkt staan te helpen werk te vinden of zich op te leiden via die overheidsopdrachten.

Deze omzendbrief heeft dus als doel om de invoeging op te leggen van sociale clausules die bestemd zijn om de doelstellingen op het vlak van opleiding en inschakeling van de doelgroepen uit het tewerkstellingsbeleid van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te bereiken. De zo ontstane verplichtingen hebben dus betrekking op de aanbesteder, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, en de andere aanbesteders die het gewest heeft opgericht.

De sociale clausules opnemen is bovenal een tewerkstellings- en economische maatregel die het, via overheidsopdrachten, mogelijk maakt bij te dragen tot de opleiding en inschakeling van bepaalde doelgroepen.

Uiteraard sluit deze omzendbrief niet uit dat de aanbesteders die hij beoogt nog andere sociale clausules kunnen uitvaardigen voor de overheidsopdrachten die ze plaatsen en die zich daartoe zouden lenen.

Tot slot heeft deze omzendbrief tot doel zich ervan te vergewissen dat de Brusselse aanbesteders bij hun overheidsbestellingen bijdragen aan het bereiken van de maatschappelijke doelstellingen en het aanpakken van de maatschappelijke uitdagingen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

II. Toepassingsgebied van de omzendbrief a. Aanbesteders in kwestie Deze omzendbrief is van toepassing op de gewestelijke entiteiten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zoals bedoeld in artikel 2, 2° van de organieke ordonnantie van 23 februari 2016 houdende de bepalingen die van toepassing zijn op de begroting, de boekhouding en de controle. Die entiteiten stemmen overeen met de gewestelijke diensten, de autonome bestuursinstellingen van eerste categorie en de autonome bestuursinstellingen van tweede categorie. b. Overheidsopdrachten in kwestie Sociale clausules moeten worden opgenomen in alle opdrachten voor werken waarvoor het geraamde bedrag hoger is dan € 750.000 excl. btw en hoger dan de vastgestelde grens voor Europese bekendmaking voor opdrachten voor diensten, op voorwaarde dat de uitvoeringsduur van de werken 60 kalenderdagen of meer bedraagt.

Sociale clausules mogen worden opgenomen in opdrachten voor leveringen, alsook voor opdrachten van werken en diensten, waarvoor het geraamde bedrag lager ligt dan de in het voorgaande lid vermelde grenzen.

Sociale clausules moeten niet worden opgenomen: - indien strikt noodzakelijk en mits motivering, in geval van dwingende spoed; - indien strikt noodzakelijk en mits motivering, in geval van ontoepasselijkheid van de sociale clausules, met name bij bepaalde kaderovereenkomsten; - in overheidsopdrachten voor werken, leveringen of diensten die uitsluitend kunnen worden uitgevoerd door een bepaalde marktdeelnemer om een van de redenen toegestaan door artikel 42, § 1, 1° d), 3° en 4° c) van de wet inzake overheidsopdrachten; - in overheidsopdrachten gegund via elektronische catalogus.

III. Ondersteuning van de aanbestedende overheden Zoals voorzien in de ordonnantie van 8 mei 2014 betreffende de invoeging van sociale clausules in de overheidsopdrachten, zorgt Actiris voor de juridische en technische ondersteuning van de aanbestedende overheden bij het opstellen van de clausules in de bestekken en bij de uitvoering ervan.

Algemeen vervult Actiris ook een rol van opstelling en verspreiding van informatie over de sociale clausules aan bedrijven, verenigingen, aanbestedende overheden en werkzoekenden.

IV. Procedure Het is aan de aanbestedende overheid om de gewenste sociale clausule vast te leggen in haar bestek. Actiris vervult een ondersteunende rol en kan verschillende clausules voorstellen naargelang het type opdracht of de doelstelling van de aanbestedende overheid.

Er zijn modelclausules terug te vinden op het volgende adres: http://clausesocialebruxelles.be/?Documenten-om-te-downloaden-23.

Het is aanbevolen om te voorzien in een sociale clausule (in de uitvoeringsvoorwaarden, in de voorwaarden voor toegang tot de gunningsprocedure of in de gunningscriteria) die aangepast is aan het voorwerp van de opdracht, in samenwerking met Actiris (clausesociale@actiris.be) of op grond van het vademecum betreffende de invoeging van sociale clausules in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Zogenaamde sociale opleidingsclausules worden aangemoedigd. Die opleidingsclausules kunnen met name bestaan uit de begeleiding van stages voor werkzoekenden, beroepsopleidingen bij bedrijven of alternerende opleiding.

Voor bepaalde types opdrachten is het verkieslijk de opdracht voor te behouden overeenkomstig artikel 15 van de wet van 17 juni 2016Relevante gevonden documenten type wet prom. 17/06/2016 pub. 14/07/2016 numac 2016021053 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet inzake overheidsopdrachten sluiten inzake overheidsopdrachten of een deel of percentage van de opdracht uit te besteden aan bedrijven waarvoor een opdracht kan worden voorbehouden.

Het is ook mogelijk sociale inschakelingsclausules in te voeren, die tot doel hebben om, in het kader van een arbeidsovereenkomst, voor een bepaalde minimumduur bij Actiris ingeschreven niet-werkende werkzoekenden (NWWZ's), een minimumaantal NWWZ's of een minimumpercentage NWWZ's van de nieuwe aanwervingen in het kader van de uitvoering van de overheidsopdracht aan te nemen.

Tot slot kan een clausule flexibel zijn en twee mogelijkheden omvatten: - clausule opleiding/voorbehoud-onderaanbesteding; - clausule inschakeling/voorbehoud-onderaanbesteding;

V. Inwerkingtreding Deze omzendbrief wordt van kracht op 1 januari 2019.

Brussel, 19 juli 2018.

Op voorstel van de Minister van Economie en Tewerkstelling : De Minister-President, R. VERVOORT De Minister van Financiën, Begroting en Externe Betrekkingen, G. VANHENGEL De Minister van Tewerkstelling en Economie, D. GOSUIN De Minister van Mobiliteit en Openbare Werken, P. SMET De minister van Huisvesting, Levenskwaliteit, Leefmilieu en Energie, C. FREMAULT