12 MAART 2024. - Ministerieel besluit betreffende de te nemen noodmaatregelen om de introductie van boviene besnoitiose in België te voorkomen

De Minister van Landbouw, Gelet op de Grondwet, artikel 108;

Gelet op de dierengezondheidswet van 24 maart 1987, artikel 9bis, ingevoegd bij de wet van 29 december 1990, vervangen bij de wet van 27 december 2005 en gewijzigd bij de wet van 12 juli 2022;

Gelet op het koninklijk besluit van 16 november 2001Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 16/11/2001 pub. 24/11/2001 numac 2001022869 bron ministerie van sociale zaken, volksgezondheid en leefmilieu Koninklijk besluit houdende het toevertrouwen van bijkomende opdrachten aan het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen sluiten houdende het toevertrouwen van bijkomende opdrachten aan het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen, artikel 2, d);

Gelet op het koninklijk besluit van 3 februari 2014Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 03/02/2014 pub. 11/03/2014 numac 2014024064 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit tot aanwijzing van de dierenziekten die vallen onder de toepassing van hoofdstuk III van de dierengezondheidswet van 24 maart 1987 en tot regeling van de aangifteplicht sluiten tot aanwijzing van de dierenziekten die vallen onder de toepassing van hoofdstuk III van de dierengezondheidswet van 24 maart 1987 en tot regeling van de aangifteplicht, artikel 2, § 3;

Gelet op het advies van de inspecteur van Financiën, gegeven op 20 december 2023;

Gelet op het overleg tussen de Gewestregeringen en de Federale Overheid van 14 december 2023;

Gelet op het advies nr. 08/2021 van de Gegevensbeschermingsautoriteit, gegeven op 5 februari 2021;

Gelet op de adviesaanvraag aan de Raad van State binnen een termijn van 30 dagen, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;

Overwegende dat de adviesaanvraag is ingeschreven op 5 februari 2024 op de rol van de afdeling Wetgeving van de Raad van State onder het nummer 75.544/3;

Gelet op de beslissing van de afdeling Wetgeving van 9 februari 2024 om binnen de gevraagde termijn geen advies te verlenen, met toepassing van artikel 84, § 5, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, Besluit : HOOFDSTUK I. - Doel, toepassingsgebied en definities

Artikel 1.§ 1. Dit besluit legt de noodmaatregelen vast die van toepassing zijn om de introductie van besnoitiose bij gehouden runderen te voorkomen en de maatregelen die van toepassing zijn in geval van verdenking of bevestiging van deze ziekte. § 2. Dit besluit is van toepassing op alle inrichtingen waar runderen worden gehouden, uitgezonderd de vleeskalverhouderijen, verzamelcentra, handelaarsstallen en geconsigneerde inrichtingen.

Art. 2.Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan onder: 1° Besnoitiose: de parasiet Besnoitia besnoiti; 2° Rund: hoefdier behorend tot de geslachten Bison ssp., Bos spp. (inclusief Bibos, Novibos, Poephagus), Boselaphus spp., Bubalus spp. (inclusief Anoa) en alle kruisingen tussen deze geslachten die door de mens worden gehouden; 3° Inrichting: inrichting waar runderen in een beslag worden gehouden zoals bedoeld in artikel 2, 12°, van het koninklijk besluit van 20 mei 2022Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 20/05/2022 pub. 10/06/2022 numac 2022041385 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit betreffende de identificatie en de registratie van bepaalde hoefdieren, pluimvee, konijnen en bepaalde vogels type koninklijk besluit prom. 20/05/2022 pub. 10/06/2022 numac 2022041358 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit tot instelling van het epidemiologisch toezicht op inrichtingen waar bepaalde dieren gehouden worden sluiten betreffende de identificatie en de registratie van bepaalde hoefdieren, pluimvee, konijnen en bepaalde vogels;4° Vleeskalverhouderij: inrichting zoals bedoeld in artikel 7 van het koninklijk besluit van 20 mei 2022Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 20/05/2022 pub. 10/06/2022 numac 2022041385 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit betreffende de identificatie en de registratie van bepaalde hoefdieren, pluimvee, konijnen en bepaalde vogels type koninklijk besluit prom. 20/05/2022 pub. 10/06/2022 numac 2022041358 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit tot instelling van het epidemiologisch toezicht op inrichtingen waar bepaalde dieren gehouden worden sluiten betreffende de identificatie en de registratie van bepaalde hoefdieren, pluimvee, konijnen en bepaalde vogels;5° Handelaarsstal: inrichting zoals bedoeld in artikel 2, 17°, van het koninklijk besluit van 20 mei 2022Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 20/05/2022 pub. 10/06/2022 numac 2022041385 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit betreffende de identificatie en de registratie van bepaalde hoefdieren, pluimvee, konijnen en bepaalde vogels type koninklijk besluit prom. 20/05/2022 pub. 10/06/2022 numac 2022041358 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit tot instelling van het epidemiologisch toezicht op inrichtingen waar bepaalde dieren gehouden worden sluiten betreffende de identificatie en de registratie van bepaalde hoefdieren, pluimvee, konijnen en bepaalde vogels;6° Geconsigneerde inrichting: elke permanente, geografisch beperkte inrichting die op vrijwillige basis tot stand is gekomen en die erkend is met het oog op verplaatsingen, waar dieren worden gehouden of gefokt met het oog op tentoonstellingen, onderwijs, de instandhouding van soorten of onderzoek, die is ingesloten en afgezonderd van het omringende milieu en onderworpen is aan diergezondheidsbewaking en bioveiligheidsmaatregelen;7° Erkend laboratorium: laboratorium dat erkend is overeenkomstig de bepalingen van het koninklijk besluit van 3 augustus 2012Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 03/08/2012 pub. 23/08/2012 numac 2012021108 bron federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit betreffende de erkenning van de laboratoria die analyses uitvoeren in verband met de veiligheid van de voedselketen sluiten betreffende de erkenning van de laboratoria die analyses uitvoeren in verband met de veiligheid van de voedselketen;8° Het Agentschap: het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen;9° Vereniging: vereniging erkend bij het ministerieel besluit van 26 november 2006Relevante gevonden documenten type ministerieel besluit prom. 26/11/2006 pub. 07/12/2006 numac 2006023275 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Ministerieel besluit tot erkenning van de verenigingen voor de bestrijding van dierenziekten sluiten tot erkenning van de verenigingen voor de bestrijding van dierenziekten;10° Exploitant: iedere natuurlijke of rechtspersoon die runderen houdt zoals bedoeld in artikel 2, § 1, van het koninklijk besluit van 20 mei 2022Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 20/05/2022 pub. 10/06/2022 numac 2022041385 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit betreffende de identificatie en de registratie van bepaalde hoefdieren, pluimvee, konijnen en bepaalde vogels type koninklijk besluit prom. 20/05/2022 pub. 10/06/2022 numac 2022041358 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit tot instelling van het epidemiologisch toezicht op inrichtingen waar bepaalde dieren gehouden worden sluiten betreffende de identificatie en de registratie van bepaalde hoefdieren, pluimvee, konijnen en bepaalde vogels;11° Bedrijfsdierenarts: dierenarts als bedoeld in artikel 2, § 2, 2°, van het koninklijk besluit van 20 mei 2022Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 20/05/2022 pub. 10/06/2022 numac 2022041385 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit betreffende de identificatie en de registratie van bepaalde hoefdieren, pluimvee, konijnen en bepaalde vogels type koninklijk besluit prom. 20/05/2022 pub. 10/06/2022 numac 2022041358 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit tot instelling van het epidemiologisch toezicht op inrichtingen waar bepaalde dieren gehouden worden sluiten tot instelling van het epidemiologisch toezicht op inrichtingen waar bepaalde dieren gehouden worden;12° Isolatie: het apart huisvesten van een of meer runderen in een deel van de inrichting dat volledig gescheiden is van andere delen van de inrichting. De runderen zijn in dit deel op zodanige wijze afgezonderd dat er geen direct of indirect contact mogelijk is met andere dieren/runderen op de inrichting, noch met dieren/runderen behorend tot buurinrichtingen; 13° ELISA: laboratoriumonderzoek met het oog op het aantonen van de aanwezigheid van antistoffen gericht tegen Besnoitia besnoiti;14° Western Blot: laboratoriumonderzoek met het oog op het bevestigen van de aanwezigheid van antistoffen specifiek gericht tegen Besnoitia besnoiti;15° Opsporingstest: ELISA uitgevoerd op een monster genomen bij een rund om besnoitiose op te sporen;16° Bevestigingstest : Western Blot uitgevoerd op een monster dat bij een rund met niet-negatief resultaat wordt genomen om besnoitiose te bevestigen;17° Risicorund: elk rund dat afkomstig is uit of geboren is in een in bijlage vermeld land, dat wordt aangevoerd op een inrichting en waarvoor nog geen opsporingstest werd uitgevoerd;18° Contactrund: elk rund a) dat gelijktijdig met een rund geïnfecteerd met besnoitiose in een inrichting wordt of is gehouden, of b) dat gelijktijdig en gedurende meer dan 365 opeenvolgende dagen in een inrichting wordt of is gehouden met een rund zoals bedoeld in 17° dat op het nationale grondgebied wordt aangevoerd na 1 januari 2018;19° Rund verdacht van besnoitiose: elk rund waarbij een niet negatief resultaat na een opsporingstest werd vastgesteld, tenzij het als rund geïnfecteerd met besnoitiose beschouwd wordt;20° Rund geïnfecteerd met besnoitiose: a) elk rund waarbij een positief resultaat na een bevestigingstest werd vastgesteld, of b) elk risicorund waarvoor de bepalingen van artikel 6, niet zijn nageleefd;21° SANITEL: het geautomatiseerde gegevensbestand zoals bedoeld in artikel 2,1°, van het koninklijk besluit van 20 mei 2022Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 20/05/2022 pub. 10/06/2022 numac 2022041385 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit betreffende de identificatie en de registratie van bepaalde hoefdieren, pluimvee, konijnen en bepaalde vogels type koninklijk besluit prom. 20/05/2022 pub. 10/06/2022 numac 2022041358 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu en federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Koninklijk besluit tot instelling van het epidemiologisch toezicht op inrichtingen waar bepaalde dieren gehouden worden sluiten betreffende de identificatie en de registratie van bepaalde hoefdieren, pluimvee, konijnen en bepaalde vogels. HOOFDSTUK II. - Maatregelen van toepassing op een risicorund

Art. 3.§ 1. Elke exploitant die een risicorund als bedoeld in artikel 2, 17°, aanvoert op zijn inrichting: 1° dient binnen 2 werkdagen na aankomst van het rund in de inrichting zijn bedrijfsdierenarts te ontbieden zodat deze de nodige monsters kan nemen met het oog op het uitvoeren van een opsporingstest;2° past bij dit rund de maatregelen voorzien in artikel 4 toe, tenminste tot een negatief resultaat werd verkregen na een opsporingstest zoals bedoeld in 1°. § 2. Elke exploitant die een risicorund als bedoeld in artikel 2, 17°, houdt op zijn inrichting dient binnen de 30 dagen volgend op de inwerkingtreding van dit besluit, zijn bedrijfsdierenarts te ontbieden zodat deze de nodige monsters kan nemen met het oog op het uitvoeren van een opsporingstest.

Art. 4.§ 1. De volgende maatregelen zijn van toepassing op een risicorund: 1° het rund dient in isolatie geplaatst te worden;2° het rund mag niet op de weide gezet worden, niet verhandeld worden en mag niet deelnemen aan verzamelingen;3° het rund mag niet vervoerd worden, behalve rechtsreeks naar een slachthuis. § 2. In afwijking van § 1 is het rund zoals bedoeld in artikel 3, § 2, niet onderworpen aan de isolatie bedoeld in § 1, 1°. HOOFDSTUK III. - Maatregelen van toepassing op contactrunderen

Art. 5.§ 1. Elk contactrund dient onderworpen te worden aan een opsporingstest in de 12 maanden volgend op het in voege treden van dit besluit. § 2. De verenigingen zijn verantwoordelijk voor het opstellen van een lijst van de in § 1 bedoelde runderen per inrichting en sturen deze rechtstreeks naar de betrokken exploitant en de bedrijfsdierenarts. § 3. De exploitant dient zijn bedrijfsdierenarts te ontbieden zodat deze bij de in § 2 bedoelde runderen de nodige monsters kan nemen met het oog op het uitvoeren van de in § 1 bedoelde opsporingstesten. HOOFDSTUK IV. - Maatregelen van toepassing op een rund verdacht van besnoitiose

Art. 6.Elk rund verdacht van besnoitiose is onderworpen aan de maatregelen beschreven in artikel 4, § 1, tot een negatief resultaat werd verkregen na een bevestigingstest of tot een negatief resultaat werd verkregen na een opsporingstest uitgevoerd op een nieuw monster van hetzelfde rund dat meer dan 30 dagen na het monster waarvan het niet-negatief resultaat is verkregen, wordt genomen. HOOFDSTUK V. - Maatregelen van toepassing op een rund geïnfecteerd met besnoitiose

Art. 7.§ 1. Een rund geïnfecteerd met besnoitiose dient binnen de 30 dagen na een positief resultaat van een bevestigingstest rechtstreeks afgevoerd te worden naar een slachthuis met het oog op de slachting ervan. Tot het moment van afvoer is dit rund onderworpen aan de maatregelen zoals beschreven in artikel 4, § 1. § 2. In afwijking van § 1, en zoals bedoeld in bijlage I van de verordening (EG) 1/2005 van de Raad inzake de bescherming van dieren tijdens het vervoer en daarmee samenhangende activiteiten, indien de infectie is vastgesteld bij drachtige dieren waarvan de draagtijd reeds voor 90 % of meer gevorderd is, of dieren die in de week ervoor geworpen hebben, dient het rund bedoeld in § 1 geslacht te worden ten laatste 30 dagen na de kalving. § 3. Indien het rund geïnfecteerd met besnoitiose niet is afgevoerd binnen de in § 1, of indien van toepassing § 2, bedoelde termijn, levert het Agentschap een slachtbevel af voor dit rund. De exploitant is gehouden om het rund binnen de 7 dagen na het uitvaardigen van het slachtbevel te laten slachten in een slachthuis. HOOFDSTUK VI. - Diagnostiek

Art. 8.Alle analyses opgelegd in het kader van dit besluit dienen uitgevoerd te worden in een erkend laboratorium.

Art. 9.Voor het uitvoeren van de analyses opgelegd in het kader van dit besluit dienen de volgende diagnostische methoden gebruikt te worden: 1° een ELISA in geval van een opsporingstest;2° een Western Blot in geval van een bevestigingstest.

Art. 10.De verantwoordelijke van het erkende laboratorium dat de in het kader van dit besluit vereiste opsporingstesten uitvoert, dient: 1° indien een opsporingstest een niet- negatief resultaat geeft, een bevestigingstest uit te voeren, of in voorkomend geval, het monster over te maken aan een ander laboratorium met het oog op het uitvoeren van een bevestigingstest;2° de gevalideerde resultaten van de opsporingstesten en de bevestigingstesten uitgevoerd in het kader van dit besluit, over te maken aan een centrale databank voor analyseresultaten, volgens de instructies van de verenigingen, gelijktijdig met de melding van de resultaten aan de exploitant en de bedrijfsdierenarts;3° elk niet negatief resultaat van een opsporingstest of elk positief resultaat van een bevestigingstest aan het Agentschap te melden.

Art. 11.Een erkend laboratorium dat in het kader van dit besluit monsters ontvangt die moeten worden onderzocht, kan van SANITEL de volgende informatie krijgen over de runderen en de inrichtingen waarvan de monsters afkomstig zijn: 1° het identificatienummer van het betrokken rund;2° de contactgegevens van de exploitant voor de kennisgeving van de resultaten;3° de contactgegevens van de bedrijfsdierenarts voor de kennisgeving van de resultaten. Het Agentschap stelt deze informatie uit SANITEL ter beschikking aan elk erkend laboratorium dat daarom verzoekt. HOOFDSTUK VII. - Bemonstering

Art. 12.§ 1. Elke bedrijfsdierenarts die bemonsteringen uitvoert in het kader van dit besluit: 1° voert deze bemonsteringen uitsluitend uit met materiaal voor éénmalig gebruik;2° identificeert elk monster met het volledige individuele identificatienummer van het rund;3° bewaart en maakt deze monsters over aan een erkend laboratorium ten laatste de zevende werkdag volgend op de bemonstering en dit volgens de instructies van dit laboratorium in het kader van zijn kwaliteitssysteem. § 2. Indien er onvoldoende materiaal beschikbaar is voor het uitvoeren van een opsporingstest of een bevestigingstest kunnen de verenigingen de bedrijfsdierenarts de opdracht geven om een nieuw monster te nemen. HOOFDSTUK VIII. - Opdrachten aan de verenigingen

Art. 13.De verenigingen zijn belast met: 1° het oplijsten van de inrichtingen waar een risicorund werd binnengebracht na 1 januari 2018 zonder dat de maatregelen beschreven in de artikelen 3 en 4 werden toegepast;2° het overmaken van de toe te passen maatregelen aan de exploitanten van de inrichtingen bedoelt in 1° en hun bedrijfsdierenartsen ;3° het informeren van de exploitanten van de buurinrichtingen van de inrichtingen bedoeld in 1° of de exploitanten van de inrichtingen met een epidemiologische link met de inrichtingen bedoeld in 1° omtrent de risico's in verband met besnoitiose;4° het melden bij het Agentschap van elke inrichting die de maatregelen van dit besluit niet respecteert;5° het identificeren in SANITEL van de risicorunderen, de contactrunderen, van elk `rund verdacht van besnoitiose' en van elk `rund geïnfecteerd met besnoitiose'. HOOFDSTUK IX. - Slotbepalingen

Art. 14.Indien een exploitant de bepalingen van dit besluit niet naleeft, worden alle runderen in de beslagen waarvoor hij verantwoordelijk is, beschouwd als risicorunderen en worden de in artikel 4 bedoelde maatregelen van toepassing, ten minste totdat er aan de bepalingen van dit besluit voldaan is.

Art. 15.Dit besluit treedt in werking de dag waarop het in het Belgisch Staatsblad wordt bekendgemaakt.

Brussel, 12 maart 2024.

D. CLARINVAL

BIJLAGE bij het ministerieel besluit van 12 maart 2024 betreffende de te nemen noodmaatregelen om de introductie van boviene besnoitiose in België te voorkomen Lijst van de risicolanden - Frankrijk - Spanje - Hongarije - Italië - Portugal Gezien om gevoegd te worden bij het ministerieel besluit van 12 maart 2024 betreffende de te nemen noodmaatregelen om de introductie van boviene besnoitiose in België te voorkomen.

D. CLARINVAL