FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE

6 MEI 2022. - Omzendbrief over de aflevering van het huwelijksboekje

Aan de dames en heren Procureurs-generaal bij de hoven van beroep, Aan de dames en heren Ambtenaren van de burgerlijke stand van het Rijk, Ik vestig uw aandacht op artikel 29, § 4 en § 5 van het oud Burgerlijk Wetboek, ingevoegd door de wet van 18 juni 2018Relevante gevonden documenten type wet prom. 18/06/2018 pub. 02/07/2018 numac 2018012858 bron federale overheidsdienst justitie Wet houdende diverse bepalingen inzake burgerlijk recht en bepalingen met het oog op de bevordering van alternatieve vormen van geschillenoplossing sluiten houdende diverse bepalingen inzake burgerlijk recht en bepalingen met het oog op de bevordering van alternatieve vormen van geschillenoplossing (verder Wet Modernisering Burgerlijke Stand), en op het Koninklijk besluit van 3 februari 2019Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 03/02/2019 pub. 15/02/2019 numac 2019010818 bron federale overheidsdienst justitie Koninklijk besluit tot vaststelling van de modellen van uittreksels en afschriften van akten van de burgerlijke stand sluiten tot vaststelling van de modellen van uittreksels en afschriften van akten van de burgerlijke stand (BS, 15.02.2019). Deze bepalingen zijn in werking getreden op 31 maart 2019.

Deze omzendbrief wil de draagwijdte van de voormelde bepalingen verduidelijken aan de ambtenaren van de burgerlijke stand, voor wat de gevolgen op de afgifte van en de vermeldingen in het huwelijksboekje betreft, zodat ze deze bij de uitoefening van hun ambt kunnen toepassen.

Deze omzendbrief heft de bestaande omzendbrieven over het huwelijksboekje op.

Uiteraard laat de toepassing van deze omzendbrief de bevoegdheid van de hoven en rechtbanken onverlet. 1. Inleiding De afgifte van en de vermeldingen in het huwelijksboekje zijn niet wettelijk geregeld.Dit wordt slechts geregeld in oude omzendbrieven van de Minister van Binnenlandse Zaken en van de Minister van Justitie.

Oorspronkelijk diende het huwelijksboekje als bewijs van het burgerlijk huwelijk, zodat religieuze autoriteiten konden overgaan tot het voltrekken van een religieus huwelijk.

Later werden er ook andere vermeldingen in opgenomen en werd het huwelijksboekje vaak ook beschouwd als of bestond dit onder meer uit een uittreksel uit de huwelijksakte.

Het huwelijksboekje was eveneens een handig hulpmiddel, bv. in erfeniszaken, gezien er veel informatie in werd opgenomen.

Nu is het eenvoudig om al deze gegevens (afstamming, adoptie, inschrijving bevolkingsregister, vaccinaties,.. ) terug te vinden in het Rijksregister, de DABS of een andere authentieke bron. Deze authentieke bron bevat ook steeds de meest actuele gegevens, in tegenstelling tot de (vaak niet aangepaste) huwelijksboekjes. Het nut en het belang van het huwelijksboekje is dus verdwenen. 2. Afgifte huwelijksboekje - ceremoniële waarde De Wet Modernisering Burgerlijke Stand bevat geen bepalingen met betrekking tot het huwelijksboekje. Deze wet heeft echter wel gevolgen voor de afgifte van het huwelijksboekje door de ambtenaar van de burgerlijke stand.

Sinds de inwerkingtreding van de Wet modernisering burgerlijke stand moeten de afschriften en uittreksels immers aan bepaalde (door de Koning vastgelegde) vormvoorwaarden voldoen.

Artikel 29, § 4, oud Burgerlijk Wetboek bepaalt het volgende: " § 4. De uittreksels en afschriften vermelden de gegevens zoals voorzien in de modellen die hiertoe door de Koning worden bepaald." Het Koninklijk besluit van 3 februari 2019Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 03/02/2019 pub. 15/02/2019 numac 2019010818 bron federale overheidsdienst justitie Koninklijk besluit tot vaststelling van de modellen van uittreksels en afschriften van akten van de burgerlijke stand sluiten tot vaststelling van de modellen van uittreksels en afschriften van akten van de burgerlijke stand (BS, 15.02.2019) geeft uitvoering aan dit artikel.

Daarnaast moeten de afschriften en uittreksels ook verplicht uit de DABS worden afgeleverd.

Artikel 29, § 5, oud Burgerlijk Wetboek bepaalt: " § 5. De uittreksels en afschriften vermelden de datum van afgifte en worden geauthentificeerd door het elektronisch zegel van de DABS.".

Het is dus enkel mogelijk om de afschriften en uittreksels af te leveren uit de DABS én volgens het model voorzien in het Koninklijk besluit van 3 februari 2019Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 03/02/2019 pub. 15/02/2019 numac 2019010818 bron federale overheidsdienst justitie Koninklijk besluit tot vaststelling van de modellen van uittreksels en afschriften van akten van de burgerlijke stand sluiten.

Hieruit volgt dat aan een huwelijksboekje (afgeleverd voor of na 31/3/2019) niet langer de waarde van een uittreksel uit een akte van de burgerlijke stand kan worden toegekend.

Het huwelijksboekje heeft hierdoor dus geen enkele juridische waarde meer. De afgifte van het huwelijksboekje is bijgevolg niet wettelijk verplicht.

Dit belet niet dat de gemeenten nog steeds huwelijksboekjes kunnen afleveren. Het staat iedere gemeente vrij om een praktische invulling te geven aan de huwelijksceremonie, al dan niet met afgifte van een huwelijksboekje. Het huwelijksboekje heeft nog een louter ceremoniële waarde. 3. Vermeldingen huwelijksboekje Gelet op de louter ceremoniële waarde van het huwelijksboekje kan de ambtenaar van de burgerlijke stand de vermeldingen die erin worden opgenomen vrij kiezen. Voor zover er nog vermeldingen worden aangebracht in het huwelijksboekje (afgeleverd voor of na 31/3/2019), zullen deze vermoedelijk gebaseerd zijn op de oude praktijk.

Zo is het bv. mogelijk om er, naast de gegevens van de huwelijksakte, de volgende vermeldingen in op te nemen: - de gegevens van de huwelijksakte; - de gegevens van het religieuze huwelijk; - de (oorspronkelijke of geadopteerde) afstammelingen van de echtgenoten; - het Rijksregisternummer.

De vermeldingen in het huwelijksboekje hebben geen enkele juridische waarde.

De meest actuele gegevens van de betrokkenen zijn terug te vinden in het Rijksregister, de DABS of andere authentieke bronnen, in tegenstelling tot de (vaak niet aangepaste) huwelijksboekjes. 4. Opheffing van omzendbrieven Het is noodzakelijk om de verschillende omzendbrieven over de huwelijksboekjes, zowel van de Minister van Binnenlandse zaken als van de Minister van Justitie, op te heffen, gezien de inhoud ervan achterhaald is. Het gaat o.a. om het zegelrecht te betalen voor de trouwboekjes, de trouwboekjes voor militairen en verschillende vermeldingen in het trouwboekje, zoals het huwelijkscontract, de nationaliteit van de gehuwde vrouw, geadopteerde kinderen en de afstamming.

Volgend omzendbrieven worden opgeheven: 1° Circulaire du 14 novembre 1866 du Ministre de l'intérieur concernant les livrets d'état civil - Timbre;2° Circulaire du 15 octobre 1898 du département de l'intérieur concernant le Statistique- Renseignements à insérer dans le carnet de mariage remis aux nouveaux époux - Utilité d'un carnet de l'espèce;3° Circulaire du 18 août 1934 concernant l'indication sur les livrets de mariage du régime matrimonial adopté par les époux; 4° Ministeriële omzendbrief van 27 mei 1949 betreffende de inlassing in de trouwboekjes van de teksten betreffende de nationaliteit der gehuwde vrouw, de nationaliteitskeuze, enz.; 5° Circulaire du 5 mars 1952 concernant la délivrance d'un carnet de mariage aux militaires en dehors du territoire du Royaume;6° Omzendbrief van 28 juni 1965 betreffende de inschrijving van geadopteerde kinderen in het huwelijksboekje;7° Ministeriële circulaire van 16 juni 1969 van de Minister van Justitie betreffende de toepassing van de wet van 21 maart 1969 tot wijziging van artikel 45 van het Burgerlijk Wetboek, van de titels VIII en X van boek I van hetzelfde wetboek, alsmede van de wetten op de verwerving, het verlies en de herkrijging van de nationaliteit, gecoördineerd op 14 december 1932. De Minister van Justitie, V. VAN QUICKENBORNE De Minister van Binnenlandse Zaken, A. VERLINDEN