BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

4 OKTOBER 2012. - Omzendbrief betreffende de sociale clausules in de overheidsopdrachten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Hoofdstuk III van de rondzendbrief van 5 februari 2009 betreffende de opname van ecologische en duurzame ontwikkelingscriteria in de overheidsopdrachten voor leveringen en diensten en tot wijziging van de ministeriële omzendbrief van 8 juli 1993 betreffende het milieuvriendelijke verbruik (ecoconsumptie) en het afvalstoffenbeheer in de gewestelijke openbare besturen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, wordt door deze omzendbrief opgeheven en vervangen, ten minste, wat de sociale clausules betreft.

De omzendbrief licht tevens het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 22 april 1999Relevante gevonden documenten type besluit van de brusselse hoofdstedelijke regering prom. 22/04/1999 pub. 09/09/1999 numac 1999031247 bron ministerie van het brussels hoofdstedelijk gewest Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende oplegging van sociale clausules bij de toewijzing van overheidsopdrachten in het raam van de uitvoering van investeringen van openbaar nut sluiten houdende oplegging van sociale clausules bij de toewijzing van overheidsopdrachten in het raam van de uitvoering van investeringen van openbaar nut toe.

Met eerbiediging van de wetten op de overheidsopdrachten heeft de Brusselse Hoofdstedelijke Regering beslist om de opname van sociale overwegingen in de bijzondere bestekken aan te moedigen, ter versteviging van het beleid voor socio-professionele inschakeling en met het oog op de professionalisering en het strategisch handelen van en binnen het beroep « openbaar aankoper ». Daartoe dienen alle operatoren die functioneel afhangen van de Regering te worden gecoördineerd.

Het komt aan de overheid toe om het voorbeeld te geven. Overigens hechten de Brusselse Hoofdstedelijke Regering en de gewestelijke besturen eraan om een hoge tewerkstellingsgraad te bevorderen. Om deze redenen, heeft de omzendbrief tot doel : - de betrokken operatoren en opdrachten te definiëren; - een globale strategie en een strategie per operator te definiëren; - de te verrichten denkoefening uiteen te zetten; - het wettelijk kader van de opname van sociale clausules in de overheidsopdrachten af te bakenen; - de beschikbare middelen om de operatoren te helpen voor te stellen.

HOOFDSTUK I. - Algemene bepalingen Voor de toepassing van deze omzendbrief wordt verstaan onder : 1° wet op de overheidsopdrachten : de van kracht zijnde wet betreffende overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten en haar uitvoeringsbesluiten.2° sociale clausule : beding dat een doelstelling van opleiding of socio-professionele inschakeling nastreeft van laaggeschoolde werkzoekenden, leerlingen, stagiairs of cursisten, personen met een handicap of die gediscrimineerd worden;3° sociale inschakelingsonderneming : het initiatief van sociale inschakeling als bedoeld in artikel 59 van de wet van 26 maart 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 26/03/1999 pub. 01/04/1999 numac 1999012205 bron ministerie van tewerkstelling en arbeid Wet betreffende het Belgisch actieplan voor de werkgelegenheid 1998 en houdende diverse bepalingen sluiten betreffende het Belgische actieplan voor werkgelegenheid 1998 en houdende diverse bepalingen. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest worden de volgende ondernemingen als sociale inschakelingsondernemingen beschouwd : -> de ondernemingen van aangepast werk en de beschutte werkplaatsen; -> de « ateliers de formation pour le travail »; -> de plaatselijke initiatieven voor de ontwikkeling van de werkgelegenheid; -> de inschakelingsondernemingen. 4° Bedrijfsopleiding : ? de beroepsopleiding als bedoeld in hoofdstuk IV van het besluit van de Executieve van de Franse Gemeenschap van 12 mei 1987 betreffende de beroepsopleiding; ? de beroepsopleiding als bedoeld in hoofdstuk III van titel III van het besluit van de Vlaamse Regering van 5 juni 2009Relevante gevonden documenten type besluit van de vlaamse regering prom. 05/06/2009 pub. 23/09/2009 numac 2009035886 bron vlaamse overheid Besluit van de Vlaamse Regering houdende de organisatie van de arbeidsbemiddeling en de beroepsopleiding sluiten houdende de organisatie van de arbeidsbemiddeling en de beroepsopleiding.

HOOFDSTUK II. - Definitie van sociale clausules De sociale clausules beogen - door middel van het uitvoeren van een opdracht - de onderneming op te roepen deel te nemen aan een dynamiek van socio-professionele inschakeling. Aangezien de nagestreefde sociale doelstellingen tewerkstelling, opleiding of inschakeling door werk zijn, kan het gebruik van overheidsopdrachten als instrument voor sociaal beleid op twee verschillende manieren begrepen worden : - ofwel beoogt de maatregel ondernemingen te begunstigen die speciale acties ten gunste van de werkgelegenheid voeren; - ofwel komt de maatregel rechtstreeks ten goede aan een min of meer kwetsbaar doelpubliek op de arbeidsmarkt.

Aldus zal een sociale clausule over het algemeen : - voorzien in de aanwerving van werkzoekenden door de aannemer, leverancier of dienstenverlener : de beoogde doelstelling is dan het bieden van beroepservaring die een betere verankering op de arbeidsmarkt garandeert (zie hoofdstuk IV, 2, 2.1 en 2.2); - of de opdracht voorbehouden aan een sociale inschakelingsonderneming waarvan de socio-professionele herinschakeling het maatschappelijk oogmerk is (zie hoofdstuk IV, 2, 2.3.); - of een deel van een opdracht uitbesteden aan een sociale inschakelingsonderneming waarvan de socio-professionele herinschakeling het maatschappelijk oogmerk is (zie hoofdstuk IV, 2, 2.4); - of voorzien in een opleiding van werkzoekenden waardoor de aannemer, leverancier of dienstenverlener een operator van hun beroepsinschakeling wordt (zie hoofdstuk IV, 2, 2.5.).

HOOFDSTUK III. - Toepassingsgebied van de omzendbrief 1. De betrokken besturen De bedoelde openbare besturen zijn alle besturen die functioneel afhangen van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering.De omzendbrief beoogt met name : ? Net Brussel - Gewestelijk Agentschap voor Netheid; ? Centrum voor Informatica voor het Brussels Gewest; ? Leefmilieu Brussel - Brussels Instituut voor Milieubeheer; ? Inoviris - Instituut ter bevordering van het wetenschappelijk onderzoek en de innovatie van Brussel; ? De Brusselse Hoofdstedelijke Dienst voor Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp; ? Actiris - Brusselse Gewestelijke Dienst voor Arbeidsbemiddeling; ? Brusselse Gewestelijke Huisvestingsmaatschappij; ? Haven van Brussel; ? Economische en Sociale Raad voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest; ? Gewestelijke Ontwikkelingsmaatschappij voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest; ? Maatschappij voor Intercommunaal Vervoer te Brussel; ? Brusselse Maatschappij voor Waterbeheer; ? Maatschappij voor de Verwerving van Vastgoed; ? Brussels Waarborgfonds; ? Brussels Agentschap voor de Onderneming; ? Brussel Internationaal Toerisme en Congressen; ? Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

De Regering beveelt de gemeenten, O.C.M.W., intercommunales en gemengde structuren aan om deze omzendbrief toe te passen om de samenwerking inzake socio-professionele inschakeling te versterken. 2. De betrokken personen Binnen elk bestuur beoogt deze omzendbrief in de eerste plaats de volgende personen : a) het leidinggevend personeel, dit wil zeggen de secretaris-generaal, de algemeen directeuren, adjunct-secretaris-generaal, adjunct-directeuren-generaal, algemeen bestuurders, adjunct-algemeen bestuurders,... b) de betrokken sectorale verantwoordelijken, dit wil zeggen verantwoordelijken voor de aankoop en het onderhoud van werken, leveringen en diensten waarop deze omzendbrief betrekking heeft. De Regering beveelt elk bestuur aan om, binnen de 3 maanden van zijn bekendmaking, een aanspreekpunt aan te duiden om deze omzendbrief tot uitvoering te brengen. Deze persoon zal over een functiebeschrijving beschikken waarin de essentie van de strategische coördinatieopdracht van deze omzendbrief vervat zit. Hij zal beschikken over een urenkrediet om de omzendbrief uit te voeren en toe te passen. Deze persoon zal zodanig bij het kader van de instelling worden aangesteld dat hij onder de rechtstreekse of onrechtstreekse verantwoordelijkheid van de algemene directie transversaal en coördinerend te werk kan gaan. Indien deze persoon het bestuur verlaat wordt hij vervangen. De naam en telefonische gegevens en e-mailadres van deze verantwoordelijke(n) worden aan de bevoegde dienst van Actiris aan meegedeeld waardoor ze aan de opleidingen kunnen deelnemen. 3. De betrokken opdrachten 3.1. De overheidsopdrachten voor aanneming van diensten en concessieovereenkomsten van diensten.

De opdrachten voor aanneming van diensten en concessieovereenkomsten die relevant zijn voor de opname van sociale clausules zijn de opdrachten voor aanneming van diensten waarvan het bedrag 125.000 EUR btw niet inbegrepen overschrijdt.

De relevante opdrachten voor de sociale clausules zijn meer bepaald : ? de aanleg en het onderhoud van groene ruimten; ? de gewone of evenementcatering, schoolmaaltijden en exploitatie van bedrijfsrestaurants; ? de inzameling, het beheer en de verwerking van afval; ? de schoonmaak van bureaus, ramen, werven, stadsreiniging en het verwijderen van graffiti, enz.; ? het drukwerk; ? de postreclame en het sorteren; ? het geautomatiseerd archiveren; ? de opdrachten waarvoor secretariaatsdiensten nodig zijn (consultancy, advies, bijstand, enz.); ? het technisch onderhoud, HVAC, enz.

De aandacht wordt gevestigd op de opdrachten voor aanneming van diensten waarvoor bijzondere collectieve arbeidsovereenkomsten gelden, bijvoorbeeld in de schoonmaaksector, krachtens dewelke bij wisseling van onderhoudscontract de nieuwe aannemer het personeel van de oude opdracht dient over te nemen en gedurende in beginsel 6 maanden moet in dienst houden. Ofwel moet de sociale clausule in dat geval aangepast worden, ofwel gelden de verplichtingen van de sociale clausules pas na de periode van 6 maanden van overname van het personeel. 3.2. De opdrachten voor aanneming van leveringen De opdrachten voor aanneming van leveringen die deze omzendbrief beoogt zijn de opdrachten voor aanneming van leveringen waarvan het bedrag 22.000 EUR btw niet inbegrepen overschrijdt. 3.3. De opdrachten voor aanneming van werken De opdrachten en concessies voor werken relevant voor deze omzendbrief zijn de opdrachten voor de aanneming van werken waarvan het bedrag 125.000 EUR btw niet inbegrepen overschrijdt.

De relevante opdrachten voor de sociale clausules zijn meer bepaald : ? de constructie van gebouwen; ? de renovatie van gebouwen; ? de burgerlijke bouwkunde; ? de rioolwerken en -renovatie; ? de wegenwerken, renovatie van leidingen, van constructies, bestrating; ? de afbraak van gebouwen.

De sociale clausules worden daarentegen vermeden in kortlopende overheidsopdrachten (geraamd op minder dan 20 werkdagen) of zeer technische opdrachten (bijvoorbeeld, de percelen liften). 3.4. De onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking De aanbestedende overheden worden uitgenodigd in de procedures die geen bekendmaking vereisen, om de sociale inschakelingsondernemingen te raadplegen.

HOOFDSTUK IV. - Het wettelijk kader voor de opname van sociale clausules in de overheidsopdrachten 1. Waar de criteria invoegen ? Worden enkel bedoeld in deze omzendbrief de sociale clausules voor inschakeling en opleiding, met het oog op het aanmoedigen van de socio-professionele inschakeling.Andere vormen van sociale clausules die andere thema's behelzen, bestaan maar worden in deze omzendbrief niet uiteengezet (clausule gekoppeld aan de genderdimensie, aan de naleving van de fundamentele arbeidsnormen, enz).

Het wettelijk kader laat toe om in verschillende stadia van de procedure sociale clausules in het bijzonder bestek op te nemen. Elk type van sociale clausule wordt met zijn rechtsgronden en zijn werkwijze nader omschreven. 2. Types van sociale clausules 2.1. Sociale clausule van inschakeling voor de opdrachten voor aanneming van werken van 750.000 EUR en meer.

Voorstelling Het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 22 april 1999Relevante gevonden documenten type besluit van de brusselse hoofdstedelijke regering prom. 22/04/1999 pub. 09/09/1999 numac 1999031247 bron ministerie van het brussels hoofdstedelijk gewest Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende oplegging van sociale clausules bij de toewijzing van overheidsopdrachten in het raam van de uitvoering van investeringen van openbaar nut sluiten houdende oplegging van sociale clausules bij de toewijzing van overheidsopdrachten in het raam van de uitvoering van investeringen van openbaar nut bepaalt dat : « Elke aanvraag om principiële instemming met de toekenning van een subsidie, genoemd in artikel 22, § 1, vijfde lid, 2°, van de ordonnantie van 16 juli 1998 betreffende de toekenning van subsidies om investeringen van openbaar nut aan te moedigen met betrekking tot een opdracht voor aanneming van werken waarvan het geraamde bedrag (750.000 EUR) of meer bedraagt, de belasting over de toegevoegde waarde niet inbegrepen, en waarvan de duur van de werkzaamheden op minstens zestig werkdagen wordt geraamd, is alleen ontvankelijk als de overeenkomst voor aanneming van werken een clausule bevat die de inschrijvers verplicht om werkzoekenden in dienst te nemen die bij de Brusselse Gewestelijke Dienst voor Arbeidsbemiddeling ingeschreven zijn. » Deze vorm van sociale clausule vindt zijn grondslag in artikel 18bis, § 1, van de wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten en sommige opdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten dat bepaalt dat : « Een aanbestedende overheid kan, overeenkomstig de beginselen van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, uitvoeringsvoorwaarden inzake overheidsopdrachten opleggen die het mogelijk maken rekening te houden met sociale en ethische doelstellingen, alsook uitvoeringsvoorwaarden inzake de verplichting tot het verstrekken van opleidingen aan werklozen en jongeren of rekening te houden met de verplichting tot het naleven, in hoofdzaak, van de bepalingen van de basisconventies van de Internationale Arbeidsorganisatie, in de veronderstelling dat die niet reeds worden toegepast in het land van oorsprong van de kandidaat of inschrijver. » Werkwijze Opdat de sociale clausule voldoende nauwkeurig zou zijn, is het raadzaam de bevoegde dienst van Actiris in te lichten zodra het bijzonder bestek wordt opgesteld, en wel ten laatste bij de goedkeuring van het bijzonder bestek en van de gunningswijze door het bevoegde beheersorgaan.

Bij de voorlopige oplevering van de werken, laat de aanbestedende overheid het evaluatieformulier van de voorziening « sociale clausule » door de opdrachtnemer invullen en maakt het aan de bevoegde dienst van Actiris over. 2.2. Sociale clausule van inschakeling voor de opdrachten voor aanneming van werken of van diensten tussen 125.000 EUR en 750.000 EUR Voorstelling Het is aanbevolen om hetzelfde dispositif als in 2.1. punt aan te wenden voor de opdrachten voor de aanneming van diensten en de aanneming van werken tussen 125.000 en 750.000 EUR. Werkwijze Opdat de sociale clausule voldoende nauwkeurig zou zijn, is het raadzaam de bevoegde dienst van Actiris in te lichten zodra het bijzonder bestek wordt opgesteld, en wel ten laatste bij de goedkeuring van het bijzonder bestek en van de gunningswijze door het bevoegde beheersorgaan.

Bij de voorlopige oplevering van de werken, laat de aanbestedende overheid het evaluatieformulier van de voorziening « sociale clausule » door de opdrachtnemer invullen en maakt het aan de bevoegde dienst van Actiris over. 2.3. Voorbehouden van opdrachten of van percelen aan de sociale inschakelingseconomie Voorstelling De wetgever laat toe om een opdracht aan sociale inschakelingsondernemingen 'voor te behouden'. De wet op de overheidsopdrachten biedt de mogelijkheid, voor de aanbestedende overheid, de deelname aan een gunningsprocedure van overheidsopdrachten aan beschutte werkplaatsen en sociale inschakelingsondernemingen voor te behouden. Met andere woorden, enkel de inschrijvingen door sociale inschakelingsondernemingen zullen geanalyseerd worden. Het gaat om een kwalitatief selectiecriterium.

Dit kwalitatief selectiecriterium is echter slechts mogelijk wanneer het geraamde bedrag van prestaties lager is dan de drempels * voor Europese bekendmaking. ? Voor de klassieke sectoren bedraagt de bekendmakingsdrempel ingesteld door Europese richtlijnen momenteel 5.000.000 EUR voor aanneming van werken en 200.000 EUR voor aanneming van leveringen of voor aanneming van diensten. Hij wordt regelmatig door de Eerste Minister van de federale Regering geactualiseerd. Er bestaat één uitzondering betreffende de beschutte werkplaatsen : het is wettelijk mogelijk om een opdracht die de Europese bekendmakingsdrempels overschrijdt aan beschutte werkplaatsen voor te behouden. Deze mogelijkheid kan slechts gebruikt worden voor zover en in de mate dat ze haalbaar is : de aanbestedende overheid gaat daartoe na of er voor het geraamde bedrag van de opdracht daadwerkelijke mededinging kan bestaan in het economisch bekken waar de mededinging in beginsel dient te spelen.

Voor de opdrachten met percelen kan de aanbestedende overheid ook beslissen om één of verschillende percelen aan sociale inschakelingsondernemingen voor te behouden. De eerdere overwegingen zijn ook hier van toepassing. Het geraamde bedrag van elk perceel mag echter niet gelijk aan of hoger dan de Europese drempels zijn.

Werkwijze De procedure ter voorbehouding van de opdracht aan de sociale inschakelingseconomie is eenvoudig. Zo gaat het om dezelfde procedure als een normale overheidsopdracht, met dien verstande dat de aankondiging van de opdracht en het bijzonder bestek bovendien vermelden dat : « de deelname aan een gunningsprocedure van een overheidsopdracht wordt voorbehouden aan sociale inschakelingsondernemingen zoals bepaald in artikel 59 van de wet van 26 maart 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 26/03/1999 pub. 01/04/1999 numac 1999012205 bron ministerie van tewerkstelling en arbeid Wet betreffende het Belgisch actieplan voor de werkgelegenheid 1998 en houdende diverse bepalingen sluiten. » In het bestek voegt men eveneens deze clausule toe betreffende de documenten die het inschrijvingsdossier moeten vergezellen : « Stalen, documenten en attesten aan de offerte toe te voegen : de documenten die de erkenning als beschutte werkplaats of sociaal inschakelingsinitiatief aantonen als bedoeld in artikel 59 van de wet van 26 maart 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 26/03/1999 pub. 01/04/1999 numac 1999012205 bron ministerie van tewerkstelling en arbeid Wet betreffende het Belgisch actieplan voor de werkgelegenheid 1998 en houdende diverse bepalingen sluiten betreffende het Belgisch actieplan voor de werkgelegenheid 1998 en houdende diverse bepalingen. Indien een offerte door een onderneming uit een andere lidstaat wordt ingediend, moet deze het bewijs leveren dat ze aan gelijkwaardige voorwaarden van haar land van oorsprong beantwoordt. » Krachtens de bepalingen van de wet van 20 maart 1991 houdende regeling van de erkenning van aannemers van werken, behalve de opdrachten voor aanneming van werken lager dan 50.000 € exclusief btw in ondercategorie of lager dan 75.000 € excl. btw in algemene categorie, moeten de sociale inschakelingsondernemingen, willen ze een overheidsopdracht voor werken toegewezen kunnen krijgen, voorafgaand over een erkenning beschikken, afhankelijk van de categorie van de werken en de financiële bedragen die in het spel zijn. Meestal beperken deze ondernemingen zich tot klasse 1 of klasse 2.

Voorbehouden opdrachten zullen slechts haalbaar zijn op voorwaarde dat de opdracht een mededinging in de overeenstemmende klassen biedt.

De wetgever verplicht de openbare aankoper om verschillende ondernemingen te raadplegen, zelfs al gaat het om een voorbehouden opdracht. In de praktijk is het wenselijk, zelfs in de onderhandelingsprocedures zonder bekendmaking en ook voor de bestellingen per bestelbons, om minimum drie ondernemingen te raadplegen.

Er wordt ook over gewaakt dat de uitvoeringstermijnen van de werven enigszins worden verlengd opdat inschakeling en opleiding hun plaats zouden vinden op de werf. De ervaringen met dat soort van overheidsopdrachten zijn bemoedigend aangezien de werkzoekenden op stage volgens de regel van de kunst door bekwame opleiders omkaderd worden. De aanbestedende overheid is zo zeker dat haar werven met grote technische vakkundigheid worden volbracht.

De aanbestedende overheid wordt verzocht om de bevoegde dienst van Actiris in te lichten over de opgestarte voorbehouden opdrachten. Ze stuurt daartoe een afschrift van het bijzonder bestek. 2.4. Sociale clausule die uitbesteding aan de sociale inschakelingseconomie mogelijk maakt als alternatief van de sociale clausule van inschakeling Voorstelling Deze sociale clausule die een uitvoeringsvoorwaarde is, bepaalt dat de opleidings- en inschakelingsinspanning door de aannemer via het in « onderaanneming » plaatsen van een deel van de opdracht bij een sociale inschakelingsonderneming kan worden verwezenlijkt, of volbracht kan worden door de aanwerving van werkzoekenden ingeschreven bij Actiris.

Ook dit draaiboek is zeer soepel : eigenlijk is het eenvoudig voor een bouwonderneming om bijvoorbeeld 5 % van een opdracht uit te besteden aan een onderneming waarvan de opleiding en de inschakeling via tewerkstellingstrajecten de kernactiviteit vormt en die daartoe over de nodige deskundigheid beschikt.

Deze aanpak laat toe sociale inschakelingsondernemingen die wegens hun kleine omvang of hun beperkte erkenning zelf van belangrijkere opdrachten verstoken zijn, toch te betrekken. Een sociale inschakelingsonderneming die als onderaannemer tot een opdracht toetreedt,moet erkend zijn. Ook hier geldt : de openbare aankoper zal minimum drie privéondernemingen raadplegen. Daarentegen zal niet elke bedrijf gehouden zijn om verschillende sociale inschakelingsondernemingen te raadplegen.

Werkwijze De volgende clausule wordt opgenomen in de aankondiging van de opdracht en in het bijzonder bestek : « Overeenkomstig de wet op de overheidsopdrachten, moet de aannemer, leverancier of dienstenverlener in de loop van de uitvoering van de opdracht opleidingsinitiatieven en initiatieven van socio-professionele inschakeling voor werkzoekenden ten uitvoer leggen volgens de hierna beschreven nadere regels : - ofwel door tijdens de opdracht X werkzoekenden aan te werven, waarbij in de onderneming voor het beroep van.... X inschakelingsuren met arbeidsovereenkomst worden verzekerd, met gebruikmaking van de aangeboden diensten van Actiris.

De werkzoekenden : ? zijn volledig uitkeringsgerechtigde werklozen, genieten het leefloon of zijn vrij ingeschreven werkzoekenden; ? moeten minstens 18 jaar oud zijn; ? mogen geen werkervaring van meer dan 150 werkuren in de 12 laatste maanden hebben; - ofwel door x % van het totale bedrag buiten btw van de overheidsopdracht uit te besteden aan ondernemingen uit de sociale inschakelingseconomie. Een vaststaande verbintenis van een (of meer) ondernemingen uit de sociale inschakelingseconomie (contract van onderaanneming of onherroepbare verbintenisbrief in geval van betekening, enz.) waarbij deze laatste(n) er zich toe verbind(t)(en) om in onderaanneming voor de rekening van de inschrijver x % van het totale bedrag buiten btw van de opdracht uit te voeren, wordt dan toegevoegd aan de offerte.

De inschrijver verduidelijkt in zijn offerte hoe hij aan zijn verplichtingen zal tegemoetkomen. Hij doet dit in een afzonderlijke nota die beschrijft hoe hij de sociale clausule zal ten uitvoer leggen in het kader van de opdracht.

De documenten die aantonen dat hij aan deze voorwaarde voldoet worden voorgelegd binnen dertig dagen die volgen op de betekening van de gunningsbeslissing. » Er wordt verzocht om de bevoegde dienst van Actiris in te lichten over de opgestarte opdrachten voor de uitvoering van onderaanbestede werken door hem een afschrift van het bijzonder bestek te verzenden. 2.5. Sociale clausules van bedrijfsopleiding Voorstelling Deze vorm van sociale clausule vindt zijn grondslag in de wet op de overheidsopdrachten, die zowel de opleiding als de aanwerving van werkzoekenden toelaat als uitvoeringsvoorwaarde van de opdracht.

Werkwijze De clausule wordt als uitvoeringsvoorwaarde opgenomen in het bijzonder bestek en in de aankondiging van de opdracht, en luidt als volgt : « Overeenkomstig de wet op de overheidsopdrachten, moet de aannemer, leverancier of dienstenverlener in de loop van de uitvoering van de opdracht, opleidingsinitiatieven en initiatieven van socio-professionele inschakeling voor werkzoekenden ten uitvoer leggen volgens de hierna beschreven nadere regels : - ofwel door het garanderen van de opleiding in de onderneming onder de vorm van een individuele opleiding met een duur van xx uur, voor xxx werkzoekenden, voor het beroep van xxx; - ofwel door het garanderen van de opleiding in de onderneming onder de vorm van een collectieve opleiding met een duur van xx uur voor xxx werkzoekenden voor het beroep van xxx waarvan het programma tussen de onderneming en de publieke opleidingsoperator bevoegd op het grondgebied van het Gewest overeengekomen werd ».

Om het tijdsvolume dat aan opleiding wordt besteed te bepalen, is het aanbevolen het aandeel arbeidskrachten in de opdracht te berekenen en 2 à 8 % van het volume arbeidskrachten voor opleiding te vragen.

De inschrijver verduidelijkt in zijn offerte hoe hij aan zijn verplichtingen zal tegemoetkomen. Hij doet dit in een afzonderlijke nota die beschrijft hoe hij de sociale clausule zal ten uitvoer leggen in het kader van de opdracht. 2.6 Opname van socio-professionele overwegingen in het voorwerp van de opdracht Voor deze clausule wordt enkel gekozen bij onderhandelde procedures en/of offerteaanvragen, maar in geen enkel geval bij aanbestedingen.

Deze bepaling wordt bij voorkeur aangewend wanneer een aanbestedende overheid een inspanning van socio-professionele inschakeling verlangt, maar aan de gegadigden de keuze gelaten wordt van de : ? inschakelingsformule (uitbesteding aan de sociale inschakelingseconomie, aanwerving van werkzoekenden ingeschreven bij Actiris, enz); ? omvang van de inschakelingsinspanning (die door het gunningscriterium zal geëvalueerd worden).

Voorstelling Deze bepaling vindt haar grondslag in artikel 16 van de wet op de overheidsopdrachten, in de overweging 46 van de Richtlijn 2004/18/EG van het Europees Parlement en de Raad van 31 maart 2004 betreffende de coördinatie van de procedures voor het plaatsen van overheidsopdrachten voor werken, leveringen en diensten, en in de rechtspraak van het Europese Hof van Justitie. « Bij algemene of beperkte offerteaanvraag dient de opdracht toegewezen te worden aan de inschrijver die de voordeligste regelmatige offerte indient, rekening houdend met de gunningscriteria die vermeld moeten zijn in het bestek, of eventueel in de aankondiging van de opdracht. De gunningscriteria moeten betrekking hebben op het onderwerp van de opdracht, bijvoorbeeld de kwaliteit van de producten of prestaties, de prijs, de technische waarde, het esthetisch en functioneel karakter, de milieukenmerken, sociale en ethische overwegingen, de kosten van het gebruik, de rentabiliteit, de dienst naverkoop et de technische bijstand, de leveringsdatum en de termijn van levering of uitvoering. Behalve wanneer het bestek hierover anders beschikt, kan de aanbestedende overheid de eventuele vrije varianten in overweging nemen die door de inschrijvers voorgesteld werden. Deze moeten de minimumvoorwaarden vervullen die in het bestek vermeld staan en aan de voor hun indiening gestelde eisen voldoen. » Werkwijze Zo worden de volgende stappen voorgesteld : Eén : van het voorwerp van de opdracht een tweevoudige opdracht maken, zoals « deze overheidsopdracht beoogt werk- en opleidingsprestaties, binnen het kader van socio-professionele inschakeling » om zo duidelijk een verband tussen het gunningscriterium en het voorwerp van de opdracht te leggen. In deze aanpak wordt het voorwerp van de opdracht zodanig verwoord dat de aanbestedende overheid de sociale overwegingen die ze aanmoedigt op het voorplan brengt.

Twee : het gunningscriterium moet een objectivering van de inschakelingsinspanning mogelijk maken, er zal dan ook een nauwkeurige en objectiveerbare formulering gevonden moeten worden. Een voorbeeldformulering wordt hier voorgesteld : Criterium nr. X. De prestaties inzake socio-professionele inschakeling van het publiek in moeilijkheden : gewicht X % Deze prestaties worden geanalyseerd in het licht van het aantal uren van opleiding en/of beroepsinschakeling van een achtergesteld publiek waarin jaarlijks wordt voorzien voor deze opdracht, en van het omkaderingspercentage van het doelpubliek.

De offerte die het hoogst aantal uren en het hoogste omkaderingspercentage voorstelt, krijgt X punten. De andere offertes krijgen een aantal punten naar evenredigheid, in verhouding tot de beste offerte. Hoe minder uren en hoe zwakker de omkadering, hoe minder punten de offerte zal krijgen.

Deze waarde kan bijvoorbeeld als volgt bepaald worden : - Waarde A = aantal jaarlijkse uren opleiding en/of inschakeling (het aantal uren inschakeling via aanwerving zal door de AO met 3 vermenigvuldigd worden in verhouding tot de opleidingsuren). - Waarde B = aantal omkaderde personen/aantal omkaderende personen. - Waarde C = waarde A/waarde B. - Waarde D = Waarde A + Waarde C. Voorbeeld : Opleiding van 5 personen ten belope van 200 uur per jaar en per persoon.

Omkaderingspercentage = 5 personen voor 1 omkaderend persoon.

Waarde A = 1000 uur.

Waarde B = 5.

Waarde C = 200 u (komt overeen met 1 omkaderend persoon voor de 5 personen, ofwel 200 uur).

Waarde D = 1000 + 200 = 1200 totaaluren.

Dit criterium wordt geanalyseerd in het licht van de vereisten van de sociale clausule van artikel X van het bestek, van een presentatienota van de sociale clausule aangaande het systeem van omkadering van de inschakeling en van de inschakelingsinspanning. Aanvullende informatie zal in het vademecum beschikbaar zijn.

Drie : het criterium wordt in de aankondiging of in het bestek van de opdracht vermeld.

Vier : analoog daaraan wordt, wat de uitvoeringsvoorwarden betreft, een clausule van het volgende type opgenomen : « Overeenkomstig de wet op de overheidsopdrachten, legt de aannemer, leverancier of dienstenverlener in de loop van de uitvoering van de opdracht opleidingsinitiatieven en initiatieven van socio-professionele inschakeling voor werkzoekenden ten uitvoer : 1. Ofwel door op de werf de opleiding van werkzoekenden in de onderneming te verzekeren voor het beroep van XXX. De werkzoekenden : ? zijn volledig uitkeringsgerechtigde werklozen, genieten het leefloon of zijn vrij ingeschreven werkzoekenden; ? moeten minstens 18 jaar oud zijn; ? mogen geen werkervaring van meer dan 150 werkuren in de 12 laatste maanden hebben; 2. Ofwel door x % van het totale bedrag buiten btw van de overheidsopdracht uit te besteden aan ondernemingen uit de sociale inschakelingseconomie.Een verbintenis van een (of meer) ondernemingen uit de sociale economie waarbij deze laatste(n) er zich toe verbind(t)(en) om in onderaanneming voor de rekening van de inschrijver dit % van het totale bedrag buiten btw van de opdracht uit te voeren, wordt dan toegevoegd aan de offerte. In de offerte wordt het tijdsvolume dat dankzij deze onderaanneming aan inschakeling wordt besteed nader omschreven. 3. Ofwel is de inschrijver een sociale inschakelingsonderneming als bedoeld in artikel 59 van de wet van 26 maart 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 26/03/1999 pub. 01/04/1999 numac 1999012205 bron ministerie van tewerkstelling en arbeid Wet betreffende het Belgisch actieplan voor de werkgelegenheid 1998 en houdende diverse bepalingen sluiten.In dat geval worden de volgende documenten voorgelegd : de documenten die de erkenning als beschutte werkplaats of sociaal inschakelingsinitiatief aantonen krachtens de wet van 26 maart 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 26/03/1999 pub. 01/04/1999 numac 1999012205 bron ministerie van tewerkstelling en arbeid Wet betreffende het Belgisch actieplan voor de werkgelegenheid 1998 en houdende diverse bepalingen sluiten betreffende het Belgisch actieplan voor de werkgelegenheid 1998 en houdende diverse bepalingen.

Indien een offerte door een onderneming uit een andere lidstaat wordt ingediend, moet deze het bewijs leveren dat ze aan gelijkwaardige voorwaarden van haar land van oorsprong beantwoordt. De documenten die aantonen dat ze aan deze voorwaarde voldoet worden voorgelegd binnen de dertig dagen die volgen op de betekening van de gunningsbeslissing.

De omvang van deze sociale clausule zal in het adhoc gunningscriterium worden beoordeeld.

De inschrijver verduidelijkt in zijn offerte hoe hij aan zijn verplichtingen zal tegemoetkomen. Hij doet dit in een afzonderlijke nota die beschrijft hoe hij de socio-professionele overwegingen zal ten uitvoer leggen in het kader van de opdracht. » HOOFDSTUK V. - Strikte naleving van de uitvoering van de sociale clausules Met het oog op de strikte naleving van de uitvoering van de sociale clausules, staat het de aanbestedende overheid vrij om in specifieke sancties en met name een straf te voorzien wanneer de aannemer, leverancier of dienstenverlener verzuimt de clausule te eerbiedigen.

In geval van verzuim van naleving van de sociale clausules, vastgesteld met naleving van artikel 20 van het algemeen bestek, kan de aanbestedende overheid in het bijzonder bestek een clausule opnemen die haar toelaat om van de aannemer, leverancier of dienstenverlener : ? een straf van 2 % van de oorspronkelijke aannemingssom te eisen; ? en in voorkomend geval, het verschil te eisen tussen het gewestelijk subsidiebedrag waarop de aanbestedende overheid gerechtigd ware geweest, indien de sociale clausule was nageleefd, en het gewestelijk subsidiebedrag dat haar daadwerkelijk zal worden toegekend Zij kan ook de maatregelen van ambtswege die voorzien zijn in de algemeen aannemingsvoorwaarden toepassen.

De Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Plaatselijke Besturen, Ruimtelijke Ordening, Monumenten en Landschappen, Openbare Netheid en Ontwikkelingssamenwerking, Ch. PICQUE De Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Financiën, Begroting, en Externe Betrekkingen, G. VANHENGEL De Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Tewerkstelling, Economie, Buitenlandse Handel en Wetenschappelijk Onderzoek, B. CEREXHE De Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Leefmilieu, Energie en Waterbeleid, Stadsvernieuwing, Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp en Huisvesting, Mevr. E. HUYTEBROECK De Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Openbare Werken en Vervoer, Mevr. B. GROUWELS