20 MEI 2020. - Besluit van de regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest tot inleiding van de procedure om het gewestelijk bestemmingsplan deels te wijzigen met het oog op de uitvoering van het project voor de renovatie van de hippodroom van Ukkel-Bosvoorde

De Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Gelet op artikel 39 van de gecoördineerde grondwet;

Gelet op de bijzondere wet van 8 augustus 1980Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/08/1980 pub. 11/12/2007 numac 2007000980 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot hervorming der instellingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten tot hervorming der instellingen, inzonderheid op artikel 6, § 1, I, 1° ;

Gelet op de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse instellingen;

Gelet op het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening (hierna het `BWRO' genoemd), inzonderheid op artikel 27 en bijlage D;

Gelet op het gewestelijk plan voor duurzame ontwikkeling (hierna het `GPDO' genoemd), goedgekeurd bij besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 12 juli 2018, en meer bepaald op Strategie 1 van pijler 1 en Strategie 1 van pijler 2;

Gelet op het gewestelijk bestemmingsplan (hierna het `GBP' genoemd), goedgekeurd bij besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 3 mei 2001Relevante gevonden documenten type besluit van de brusselse hoofdstedelijke regering prom. 03/05/2001 pub. 16/06/2001 numac 2001031193 bron ministerie van het brussels hoofdstedelijk gewest Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende sommige bepalingen betreffende het personeel van Net Brussel, Gewestelijk Agentschap voor Netheid sluiten;

Gelet op het koninklijk besluit van 2 december 1959 houdende bescherming van het geheel gevormd door het Zoniënwoud en het Capucijnenbos;

Gelet op het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 14 april 2016Relevante gevonden documenten type besluit van de brusselse hoofdstedelijke regering prom. 14/04/2016 pub. 13/05/2016 numac 2016031309 bron brussels hoofdstedelijk gewest Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering tot aanwijzing van het Natura 2000-gebied - BE1000001 : « Het Zoniënwoud met bosranden en aangrenzende beboste domeinen en de vallei van de Woluwe - complex Zoniënwoud - Vallei van de Woluwe » sluiten tot aanwijzing van het Natura 2000-gebied - BE1000001: "Het Zoniënwoud met bosranden en aangrenzende beboste domeinen en de vallei van de Woluwe - complex Zoniënwoud - Vallei van de Woluwe";

Gelet op het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 6 juni 2019Relevante gevonden documenten type besluit van de brusselse hoofdstedelijke regering prom. 06/06/2019 pub. 18/07/2019 numac 2019030659 bron brussels hoofdstedelijk gewest Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering ter goedkeuring van het beheerplan van het Brusselse Zoniënwoud sluiten ter goedkeuring van het beheerplan van het Brusselse Zoniënwoud;

Gelet op het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 19 september 2002Relevante gevonden documenten type besluit van de brusselse hoofdstedelijke regering prom. 19/09/2002 pub. 10/06/2008 numac 2008031227 bron ministerie van het brussels hoofdstedelijk gewest Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende afbakening van een beschermingszone rondom grondwaterwinningen in het Ter Kamerenbos en onder de Lotharingendreef in het Zoniënwoud sluiten waarin drie beschermingszones rondom waterwingebied afgebakend worden; (Gewestelijk belang - project voor herbestemming van de site) Overwegende dat de hippodroom van Ukkel-Bosvoorde vanaf 1875 werd aangelegd in het verlengde van het Terkamerenbos waarmee hij in 1891 werd verbonden door de Renbaanlaan; dat deze aanleg voortvloeide uit de toenmalige politieke wil om de hoofdstad, naar het voorbeeld van Parijs en Londen, van een renbaan te voorzien;

Overwegende dat er op de site later verschillende inrichtingen en bouwwerken bijgekomen zijn: de paddocks waarschijnlijk in de jaren 30, de tuinen achter de Grote Tribune en het Gokdorp naar een ontwerp van Paul Breydel na de Tweede Wereldoorlog, en de golfbaan in 1987;

Overwegende dat er vanaf het einde van de jaren 80 geen paardenrennen meer werden gehouden waardoor de gebouwen buiten de renbaan in verval raakten; dat de gebouwen die een duidelijke historische waarde hebben in de jaren 2010 (tot 2016) werden gerenoveerd (ruwbouw met dak); dat de uitbreidingen die in de jaren 50 en 80 bij de historische gebouwen werden opgetrokken, afgebroken zijn;

Overwegende dat de site van de hippodroom vandaag de dag geografisch in 2 grote gehelen kan worden opgedeeld: - de paardenrenbaan met daarbinnen de installaties van de golfbaan; - de gebouwen en installaties tussen de renbaan en de Terhulpensesteenweg (Grote en Kleine Tribune, Weeglokaal, Gokdorp);

Overwegende dat er nog andere met de site gerelateerde zones zijn: - de hoofdparking; - het bosgebied tussen de 2 renbanen; - de andere bosgebieden van het Zoniënwoud, hoewel ze geen deel uitmaken van de oorspronkelijke hippodroom;

Overwegende dat na het stopzetten van de paardenrennen heel wat installaties geleidelijk aan in verval raakten, voordat ze onlangs gedeeltelijk werden gerenoveerd;

Overwegende dat de site eigendom is van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dat een recht van erfpacht heeft verleend aan de Maatschappij voor stedelijke inrichting (de MSI - de gewestelijke openbare maatschappij voor de verwerving van vastgoed), die op haar beurt aan de huidige concessiehouder een recht van opstal heeft verleend;

Overwegende dat het project is ontstaan vanuit de wens van de Brusselse regering om deze site via een publiek-privaat partnerschap nieuw leven in te blazen en te doen uitgroeien tot een onthaal-en activiteitenpool aan de rand van het Zoniënwoud;

Overwegende dat de regering dit voornemen concreet gestalte heeft gegeven in het Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling (GPDO) van 12 juli 2018 (B.S. van 5 november 2018) dat het volgende bepaalt: "Recreatie- en documentatiecentrum in de hippodroom van Bosvoorde De hippodroom van Bosvoorde is uitzonderlijk goed gelegen en bereikbaar in het Zoniënwoud. De gebouwen hebben een bijzondere patrimoniale kwaliteit en zijn gedeeltelijk gerenoveerd. Het geheel wordt een gewestelijk recreatie- en documentatiecentrum in het thema van de natuur, onderwijs en ontspanning. Het Drohme-project, dat de concessie kreeg van de MSI na een oproep tot mededinging, zal derhalve worden voortgezet." Dat in de aanhef van het GPDO (B.S. van 5/11/2018, p. 84.039) het volgende wordt vermeld: " Dat, zoals is gepreciseerd in artikel 21 van het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening, het plan in al zijn bepalingen indicatief is; dat, hoewel de richtinggevende waarde van het plan geen absolute verplichting tot resultaten creëert voor de overheid die het vaststelt, zij voor deze overheid niettemin een verbintenis vormt wat de beoogde doelstellingen en de gekozen wegen om die te bereiken betreft (Doc. BHP, A-108/1 - 90/91, p. 4)";

Overwegende bovendien dat het Gewest dit voornemen ook heeft verankerd in de structuurvisie voor het Zoniënwoud die in overleg met de 2 andere gewesten werd uitgewerkt; dit document heeft veel weg van een richtschema waarin onder meer de toegangspoorten tot het Zoniënwoud worden aangeduid en waarvan de hippodroom een van de twee belangrijkste vormt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, samen met het Rood Klooster; dat het document in dat verband onder meer het volgende vermeldt: "De selectie als toegangspoort vereist echter een afstemming van het inrichtingsniveau in functie van de toekomstige rol in het woud.

Ruimte voor voldoende en kwalitatief parkeren, horeca enz. dient aanwezig te zijn" (p. 81);

Dat het structuurschema voor het Zoniënwoud op de site van de hippodroom een bestaande dynamiek voor reconversie naar een gemengde zone voor culturele, sportieve en recreatieve evenementen en horeca identificeert; dat het voorziet in een ontwikkeling van de site van de hippodroom rond het thema "educatie voor natuur en de stad, gebaseerd op de bruuske overgang tussen Brussel en het Zoniënwoud" en overweegbare functies zoals "jeugdherberg, speelplein en camping, educatief en avontuurlijk natuurpark, groene parking, onthaalplein, eco-resto met eigen ecologische tuin en boomkwekerij, hergebruik van de tribune als auditorium met een zicht op het natuurpark enz." (p. 81); dat het de aanwezigheid van het parkeerterrein bevorderlijk acht voor de toegankelijkheid van het woud voor wandelaars;

Overwegende dat het beheerplan voor het Brusselse Zoniënwoud, goedgekeurd bij besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 6 juni 2019Relevante gevonden documenten type besluit van de brusselse hoofdstedelijke regering prom. 06/06/2019 pub. 18/07/2019 numac 2019030659 bron brussels hoofdstedelijk gewest Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering ter goedkeuring van het beheerplan van het Brusselse Zoniënwoud sluiten (B.S. van 18 juli 2019), de site van de hippodroom van Ukkel-Bosvoorde eveneens als één van de twee onthaalpoorten identificeert, gekenmerkt door de aanwezigheid van een parking (Boek II, p. 168);

Overwegende dat de site zich op het GBP bevindt in gebied voor sport- of vrijetijdsactiviteiten in de openlucht, in gebied voor voorzieningen van collectief belang of voor openbare diensten, in bosgebied, in gebied van culturele, historische, esthetische waarde of voor stadsverfraaiing, in gebied van erfdienstbaarheden langsheen de randen van bossen en wouden en voor een zeer klein deel in een gebied met wegennet en structurerende ruimten; (Geschiedenis van het project - aanvraag SV) Overwegende dat Drohme Exploitation nv op 21 oktober 2015 tegelijkertijd een stedenbouwkundige vergunning (voor het beschermde erfgoed) en een milieuvergunning van klasse 1A heeft ingediend met het oog op de aanleg van een park voor actieve vrijetijdsbesteding op de site van de hippodroom van Ukkel-Bosvoorde teneinde er culturele, educatieve, sport- en ontspanningsactiviteiten te ontwikkelen, evenals activiteiten in verband met de natuur en evenementen, gezien het gemengde karakter van het project;

Overwegende dat een milieueffectenstudie aangaande het project werd uitgevoerd, die op 21 februari 2017 volledig werd verklaard door het Begeleidingscomité;

Overwegende dat Drohme Exploitation nv op 18 augustus 2017 een gewijzigde versie van het project indiende die rekening hield met de aanbevelingen van de effectenstudie;

Overwegende dat de gewijzigde vergunningsaanvraag en de milieueffectenstudie onderworpen werden aan een openbaar onderzoek dat van 28 augustus tot 26 september 2017 liep; dat het project tijdens de vergadering van 13 oktober 2017 werd voorgelegd aan de Overlegcommissie die een overwegend gunstig advies uitbracht onder voorbehoud van enkele voorwaarden;

Overwegende dat de milieuvergunning op 27 oktober 2017 door Leefmilieu Brussel werd afgeleverd; dat er verscheidene beroepen tegen deze beslissing werden ingesteld bij het Milieucollege dat in zijn beslissing van 26 februari 2018 de toekenning van de vergunning bevestigde, indien een aantal voorwaarden werden gewijzigd; dat er tegen deze beslissing verscheidene beroepen bij de regering werden ingediend waarvan het laatste op 15 mei 2018 werd ontvangen; dat na het versturen van een herinneringsbrief geen uitspraak werd gedaan binnen de vastgestelde termijnen zodat de milieuvergunning werd bevestigd conform artikel 82 van de ordonnantie betreffende de milieuvergunningen; dat Leefmilieu Brussel de milieuvergunning op 2 augustus 2019 heeft gewijzigd door de voorwaarden van artikel 4, Punt C. 4 § 3 `Monitoring van occasionele en tijdelijke evenementen' te vervangen;

Overwegende dat op 6 december 2018 de stedenbouwkundige vergunning door de gemachtigde ambtenaar werd uitgereikt;

Overwegende dat bepaalde handelingen en werkzaamheden die deze vergunning toestaat, gepland waren in bosgebied, en meer bepaald de herinrichting van de bestaande hoofdparking met 310 plaatsen en de uitbreiding ervan tot 372 plaatsen; dat de parking dus zowel in gebied voor voorzieningen van collectief belang of openbare diensten als in bosgebied gelegen is;

Overwegende dat de Raad van State deze stedenbouwkundige vergunning in zijn arrest nr. 243.466 van 23 januari 2019 opschortte; dat de Raad van State de aanleg van een autoparking die voor langere periodes bedoeld is of zelfs hoofdzakelijk bestemd is voor de bezoekers van het `vrijetijdspark' op het eerste gezicht niet verenigbaar is met de bestemming als bosgebied volgens het gewestelijk bestemmingsplan;

Overwegende dat deze vergunning door de Raad van State in zijn arrest nr. 245.641 van 4 oktober 2019 werd vernietigd omdat de inrichting en het gebruik van de door deze vergunning toegestane hoofdparking in strijd is met de artikelen 15 en 0.7 van het GBP, aangezien deze parking niet verenigbaar is met een bosgebied en ook niet kan worden gekwalificeerd als een gebruikelijke aanvulling van en een toebehoren bij een bosgebied;

Overwegende dat de gemachtigde ambtenaar op 18 oktober 2019 een tweede stedenbouwkundige vergunning heeft afgeleverd;

Overwegende dat in de toelichting bij deze vergunning wordt vastgesteld dat de feitelijke situatie van de parking niet ter discussie kan worden gesteld en dus van rechtswege verworven is voor wat betreft zijn perimeter en gebruik vóór de inwerkingtreding van de organieke wet houdende organisatie van de ruimtelijke ordening en van de stedenbouw van 1962; dat indien aangetoond is dat het terrein sinds 1922 tot nu doorgaans als parking aangelegd was en gebruikt werd, de voortzetting van deze activiteit niet aan een stedenbouwkundige vergunning onderworpen is, onder voorbehoud van de grindverharding die na 1962 werd uitgevoerd; dat deze grindverharding door de vergunning geregulariseerd is;

Dat de vergunning is afgegeven op basis van gewijzigde plannen die de aanvrager op 17 oktober 2019 heeft ingediend naar aanleiding van de voorwaarden die de gedelegeerde ambtenaar op grond van artikel 191 van het CoBAT heeft geformuleerd, waaronder de voorwaarde dat "de geplande situatie van de belangrijkste parkeergarage wat de perimeter betreft, wordt aangepast aan de juridische situatie (de facto situatie vóór de inwerkingtreding van de organieke wet op de ruimtelijke ordening van 1962), zoals aangegeven op de kaart in de bijlage bij dit besluit en ontworpen door de architect Paul Breydel rond 1940"; dat de plannen van de vergunning een hoofdparkeerplaats van 372 plaatsen toestaan, waarbij de totale capaciteit van de locatie wordt teruggebracht van 499 naar 372 plaatsen; (Wijziging van het GBP voor het behoud en de uitbreiding van de parking) Overwegende dat uit bovenstaande ontwikkelingen blijkt dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, zoals ook in het GPDO en in het GBP wordt bevestigd, de hippodroom van Bosvoorde ten volle zijn rol van toegangspoort tot het Zoniënwoud wil laten vervullen en er dus nood is aan een voldoende grote parking; dat de bestemming van de parking in het GPB als bosgebied niet bedoeld was om de locatie van de bestaande parking in vraag te stellen, zoals duidelijk wordt vermeld in de aanhef van het GBP (B.S. van 14 juni 2001);

Overwegende dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, ongeacht het project dat in fine op de site zal worden ontwikkeld, meent dat de bestaande parking niet alleen behouden moet blijven maar ook moet worden heraangelegd en uitgebreid om toegankelijk te zijn voor zowel de gebruikers van het Zoniënwoud als die van de site van de hippodroom, en dit voor alle activiteiten (natuur, sport, ontspanning, cultuur, horeca, enz.), inzonderheid rekening houdend met het statuut van toegangspoort tot het Zoniënwoud;

Dat de meermaals tot uiting gebrachte wens om een polyvalent gebruik van de parking mogelijk te maken, namelijk zowel toegang verlenen tot het Zoniënwoud als tot de site van de hippodroom, en voor deze laatste zelfs als hoofdparking en voor langere periodes; dat bij gebrek daaraan de toegang tot de site zodanig zou worden beperkt dat de gewenste ontwikkeling en de beoogde rol in het gedrang zouden komen, met het risico dat de site opnieuw in verval raakt, wat nadelig en bijzonder duur zou zijn;

Overwegende dat rekening houdend met deze politieke wil, het arrest van de Raad van State nr. 245.641 van 4 oktober 2019 tot vernietiging van de stedenbouwkundige vergunning die op 8 december 2018 werd afgeleverd en die de herinrichting en uitbreiding van de bestaande hoofdparking toestond, en met de vergunning die op 18 oktober 2019 werd afgeleverd om de bestaande parking met beperkte capaciteit te behouden, een wijziging van het GBP noodzakelijk is om de herinrichting en de uitbreiding van de bestaande parking mogelijk te maken; (Toekomstige zone met gewijzigde bestemming) Overwegende dat de wijziging van het GBP betrekking zal hebben op de voorschriften en/of de bestemming van het gedeelte van het bosgebied waar zich de bestaande hoofdparking van de hippodroom van Ukkel-Bosvoorde bevindt om het behoud en de uitbreiding ervan mogelijk te maken;

Dat het inderdaad noodzakelijk is dat de site van de hippodroom van Bosvoorde een parking met voldoende capaciteit krijgt en dat deze kan worden aangelegd, zodat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dat er eigenaar van is, de site voor een zo ruim mogelijk publiek kan openstellen en ervoor kan zorgen dat hij zijn rol als toegangspoort tot het Zoniënwoud kan vervullen; dat eraan dient te worden herinnerd dat het de bedoeling is om de recreatieve activiteiten rond deze toegangspoorten te concentreren, zodat de kernen van grote biologische waarde in het hart van het woud intact blijven;

Overwegende dat de hoofdparking van de site toegankelijk zal zijn voor het publiek, met name voor het publiek dat toegang wenst tot het Zoniënwoud en andere activiteiten in het nabijgelegen gebied voor voorzieningen van collectief belang en van openbare diensten; (Beperkingen die van toepassing zijn op de toekomstige zone met gewijzigde bestemming) Overwegende dat voor het betrokken deel van het bosgebied met het oog op de bescherming ervan verschillende beperkingen gelden die in aanmerking zullen moeten worden genomen bij de wijziging van het GBP. (Compensatie omvorming SVG tussen twee ringen in BG) Overwegende dat, bij wijze van compensatie van de herkwalificatie van het betrokken bosgebied, door de wijziging van het GBP het gedeelte van de site van de hippodroom van Ukkel-Bosvoorde tussen de twee ringen - dat zich nu in gebied voor sport- of vrijetijdsactiviteiten in de openlucht bevindt -, ook in bosgebied komt te liggen;

Dat deze zone met bomen van hoge biologische kwaliteit aldus meer beschermd zal zijn;

Dat die toevoeging aan het bosgebied een voordelige compensatie zal bieden voor de bestemmingswijziging van de parking zonder bomen, die zich momenteel in bosgebied bevindt;

Dat op die manier de rechtstoestand en de feitelijke toestand op elkaar zullen worden afgestemd; (Effectbeoordeling) Overwegende dat deze wijziging van het GBP het voorwerp dient uit te maken van een milieueffectenrapport conform bijlage D van het BWRO en artikel 57, 1°, 2e lid van de ordonnantie van 1 maart 2012 betreffende het natuurbehoud;

Op grond van deze overwegingen, Op voordracht van de Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang, Na beraadslaging, Besluit :

Artikel 1.Het gewestelijke bestemmingsplan dat bij besluit van de Brusselse Hoofdstedelijk Regering van 3 mei 2001 werd goedgekeurd, mag binnen de grenzen van dit besluit deels worden gewijzigd voor wat betreft het gebied dat in de bijlage in het rood omlijnd is en overeenkomt met het deel van de parking van de hippodroom van Ukkel-Bosvoorde dat in bosgebied gelegen is, en het deel van de site van de hippodroom van Ukkel-Bosvoorde dat zich tussen de twee ringen bevindt en in gebied voor sport- of vrijetijdsactiviteiten in de openlucht ligt.

Art. 2.De Minister-President wordt belast met de uitvoering van deze beslissing.

Brussel, 20 mei 2020.

Namens de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: De Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering belast met Territoriale Ontwikkeling, R. VERVOORT