Uittreksel uit arrest nr. 67/2018 van 7 juni 2018 Rolnummer 6593 In zake : de prejudiciële vraag over de artikelen 21 en 45 van het Vlaamse decreet van 7 juli 2006Relevante gevonden documenten type decreet prom. 07/07/2006 pub. 30/08/2006 numac 2006036303 bron vlaamse overheid Decreet tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn type decreet prom. 07/07/2006 pub. 05/10/2006 numac 2006036309 bron vlaamse overheid Decreet houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, van het decreet van 4 februari 1997 houdende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de versterking van het instrumentarium woonkwaliteitsbewaking sluiten tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/07/1976 pub. 18/04/2016 numac 2016000231 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Organieke wet betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn. - Officieuze coördinatie in het Duits van de versie toepasselijk op de inwoners van het Duitse taalgebied sluiten betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn, gesteld door de Raad van State.

Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters A. Alen en J. Spreutels, de rechters L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R. Leysen, en, overeenkomstig artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989Relevante gevonden documenten type wet prom. 06/01/1989 pub. 18/02/2008 numac 2008000108 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet op het Arbitragehof sluiten op het Grondwettelijk Hof, emeritus voorzitter E. De Groot, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van emeritus voorzitter E. De Groot, wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging Bij arrest nr. 236.978 van 9 januari 2017 in zake de gemeente Sint-Genesius-Rode tegen het Vlaamse Gewest, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 16 januari 2017, heeft de Raad van State de volgende prejudiciële vraag gesteld : « Schenden artikel 21 en 45 van het decreet van 7 juli 2006Relevante gevonden documenten type decreet prom. 07/07/2006 pub. 30/08/2006 numac 2006036303 bron vlaamse overheid Decreet tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn type decreet prom. 07/07/2006 pub. 05/10/2006 numac 2006036309 bron vlaamse overheid Decreet houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, van het decreet van 4 februari 1997 houdende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de versterking van het instrumentarium woonkwaliteitsbewaking sluiten tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/07/1976 pub. 18/04/2016 numac 2016000231 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Organieke wet betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn. - Officieuze coördinatie in het Duits van de versie toepasselijk op de inwoners van het Duitse taalgebied sluiten betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn de artikelen 10 en 11 van de Grondwet juncto artikel 7bis van de Bijzondere Wet van 8 augustus 1980Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/08/1980 pub. 11/12/2007 numac 2007000980 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot hervorming der instellingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten ' tot hervorming der instellingen ' doordat deze bepalingen voorzien in de loutere opheffing van het overleg van de gemeente en het OCMW via het overlegcomité voor de Vlaamse randgemeenten en de gemeenten gelegen in het Nederlandse taalgebied die niet begiftigd zijn met een speciale taalregeling, en de vervanging daarvan door een loutere adviesverplichting van het college van burgemeester en schepenen, respectievelijk van de OCMW-raad, zonder dat voor de Vlaamse randgemeenten wordt voorzien in compenserende maatregelen die de belangen van het OCMW kunnen vrijwaren ? ». (...) III. In rechte (...) B.1. De verwijzende rechter wenst te vernemen of de artikelen 21 en 45 van het Vlaamse decreet van 7 juli 2006Relevante gevonden documenten type decreet prom. 07/07/2006 pub. 30/08/2006 numac 2006036303 bron vlaamse overheid Decreet tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn type decreet prom. 07/07/2006 pub. 05/10/2006 numac 2006036309 bron vlaamse overheid Decreet houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, van het decreet van 4 februari 1997 houdende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de versterking van het instrumentarium woonkwaliteitsbewaking sluiten tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/07/1976 pub. 18/04/2016 numac 2016000231 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Organieke wet betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn. - Officieuze coördinatie in het Duits van de versie toepasselijk op de inwoners van het Duitse taalgebied sluiten betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn (hierna : het decreet van 7 juli 2006Relevante gevonden documenten type decreet prom. 07/07/2006 pub. 30/08/2006 numac 2006036303 bron vlaamse overheid Decreet tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn type decreet prom. 07/07/2006 pub. 05/10/2006 numac 2006036309 bron vlaamse overheid Decreet houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, van het decreet van 4 februari 1997 houdende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de versterking van het instrumentarium woonkwaliteitsbewaking sluiten) bestaanbaar zijn met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 7bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/08/1980 pub. 11/12/2007 numac 2007000980 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot hervorming der instellingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten tot hervorming der instellingen, « doordat deze bepalingen voorzien in de loutere opheffing van het overleg van de gemeente en het OCMW via het overlegcomité voor de Vlaamse randgemeenten en de gemeenten gelegen in het Nederlandse taalgebied die niet begiftigd zijn met een speciale taalregeling, en de vervanging daarvan door een loutere adviesverplichting van het college van burgemeester en schepenen, respectievelijk van de OCMW-raad, zonder dat voor de Vlaamse randgemeenten wordt voorzien in compenserende maatregelen die de belangen van het OCMW kunnen vrijwaren ».

B.2.1. Vóór de wijziging ervan door de onderscheiden gemeenschaps- en gewestwetgevers luidde artikel 26 van de organieke wet van 8 juli 1976Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/07/1976 pub. 18/04/2016 numac 2016000231 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Organieke wet betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn. - Officieuze coördinatie in het Duits van de versie toepasselijk op de inwoners van het Duitse taalgebied sluiten betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn (hierna : de OCMW-Wet) : « § 1. De burgemeester kan met raadgevende stem de vergaderingen van de raad voor maatschappelijk welzijn bijwonen. Hij kan er zich laten vertegenwoordigen door een schepen aangewezen door het college van burgemeester en schepenen.

Wanneer de burgemeester de vergaderingen bijwoont, kan hij deze voorzitten indien hij dat wenst. § 2. Ten minste om de drie maanden heeft overleg plaats tussen een delegatie van de raad voor maatschappelijk welzijn en een delegatie van de gemeenteraad. Deze delegaties vormen samen het overlegcomité.

Zij omvatten in elk geval de burgemeester of de schepen die de burgemeester aanwijst en de voorzitter van de raad voor maatschappelijk welzijn.

De Koning kan de voorwaarden en nadere regelen van dat overleg vaststellen.

Behoudens andersluidende bepalingen vastgesteld door de Koning, gelden voor dat overleg de regelen welke worden vastgesteld in een huishoudelijk reglement, aangenomen door de gemeenteraad en de raad voor maatschappelijk welzijn.

De secretarissen van de gemeente en van het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn nemen het secretariaat waar van het overlegcomité ».

B.2.2. Aldus verplichtte die bepaling tot een regelmatig overleg tussen de gemeente en het OCMW via een overlegcomité (hierna : het overlegcomité gemeente/OCMW).

B.2.3. Het voormelde overlegcomité werd door de Vlaamse decreetgever afgeschaft bij het in het geding zijnde artikel 21 van het decreet van 7 juli 2006Relevante gevonden documenten type decreet prom. 07/07/2006 pub. 30/08/2006 numac 2006036303 bron vlaamse overheid Decreet tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn type decreet prom. 07/07/2006 pub. 05/10/2006 numac 2006036309 bron vlaamse overheid Decreet houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, van het decreet van 4 februari 1997 houdende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de versterking van het instrumentarium woonkwaliteitsbewaking sluiten, dat artikel 26 van de OCMW-Wet als volgt heeft vervangen : « De burgemeester mag alle vergaderingen van de raad voor maatschappelijk welzijn bijwonen, zonder dat hij die kan voorzitten.

In geval van een voorafgaandelijk gemotiveerde afwezigheid kan hij zich laten vervangen door een schepen ».

B.2.4. Het aldus vervangen artikel 26 van de OCMW-Wet werd door de Vlaamse decreetgever opgeheven bij artikel 276 van het decreet van 19 december 2008Relevante gevonden documenten type decreet prom. 19/12/2008 pub. 24/12/2008 numac 2008036450 bron vlaamse overheid Decreet betreffende de organisatie van de openbare centra voor maatschappelijk welzijn sluiten betreffende de organisatie van de openbare centra voor maatschappelijk welzijn (hierna : OCMW-Decreet) en ongewijzigd overgenomen in artikel 41 van datzelfde decreet.

B.3. De afschaffing van het overlegcomité door de in het geding zijnde bepaling werd verantwoord doordat, ingevolge de invoering van artikel 44, §§ 1 en 3, van het Vlaamse Gemeente decreet van 15 juli 2005Relevante gevonden documenten type decreet prom. 15/07/2005 pub. 31/08/2005 numac 2005036063 bron ministerie van de vlaamse gemeenschap Gemeentedecreet sluiten, de voorzitter van de raad voor maatschappelijk welzijn van rechtswege schepen is vanaf zijn verkiezing overeenkomstig artikel 25 van de OCMW-Wet, waarvan de inhoud is overgenomen in de artikelen 53 en 54 van het OCMW-Decreet.

De parlementaire voorbereiding van het decreet van 7 juli 2006Relevante gevonden documenten type decreet prom. 07/07/2006 pub. 30/08/2006 numac 2006036303 bron vlaamse overheid Decreet tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn type decreet prom. 07/07/2006 pub. 05/10/2006 numac 2006036309 bron vlaamse overheid Decreet houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, van het decreet van 4 februari 1997 houdende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de versterking van het instrumentarium woonkwaliteitsbewaking sluiten vermeldt : « De voorzitter van de raad voor maatschappelijk welzijn maakt deel uit van het college van burgemeester en schepenen. Vanaf zijn verkiezing als voorzitter is hij van rechtswege schepen.

De aanwezigheid van de OCMW-voorzitter in het college zal minstens voor een betere stroomlijning van de onderlinge organisatie zorgen.

Vandaar de afschaffing van het overlegcomité » (Parl. St., Vlaams Parlement, 2005-2006, nr. 870/1, p. 8).

Ook de parlementaire voorbereiding van het Gemeentedecreet vermeldt : « De aanwezigheid van de OCMW-voorzitter in het college zorgt minstens voor een betere stroomlijning van de onderlinge organisatie. In deze context zal ook het overlegcomité worden opgeheven » (Parl. St., Vlaams Parlement, 2004-2005, nr. 347/1, pp. 13 en 59).

B.4.1. Ter vervanging van het overleg tussen de gemeente en het OCMW via het voormelde overlegcomité heeft de decreetgever bijkomende verplichtingen tot samenwerking opgelegd. Het OCMW en de gemeentelijke overheden kunnen over bepaalde aangelegenheden slechts beslissen als ze vooraf zijn voorgelegd voor advies aan respectievelijk het college van burgemeester en schepenen en de raad voor maatschappelijk welzijn.

B.4.2. Het in geding zijnde artikel 45 van het decreet van 7 juli 2006Relevante gevonden documenten type decreet prom. 07/07/2006 pub. 30/08/2006 numac 2006036303 bron vlaamse overheid Decreet tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn type decreet prom. 07/07/2006 pub. 05/10/2006 numac 2006036309 bron vlaamse overheid Decreet houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, van het decreet van 4 februari 1997 houdende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de versterking van het instrumentarium woonkwaliteitsbewaking sluiten voegde in de OCMW-Wet een hoofdstuk VIIbis in, bestaande uit de artikelen 104bis en 104ter, dat bepaalde : « HOOFDSTUK VIIbis. - Samenwerking met de gemeente

Artikel 104bis.§ 1. Over de volgende aangelegenheden kan het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn alleen beslissen als ze vooraf zijn voorgelegd aan het advies van het college van burgemeester en schepenen : 1° het meerjarenplan en de budgetten van het centrum, alsook het budget van de ziekenhuizen die afhangen van het centrum;2° het vaststellen of wijzigen van de personeelsformatie;3° het vaststellen of wijzigen van het administratief en geldelijk statuut van het personeel, voor zover die vaststelling of wijziging een financiële weerslag kan hebben of erdoor van het statuut van het gemeentelijk personeel wordt afgeweken;4° de indienstneming van extra personeel, behalve in gevallen van hoogdringendheid of als het gaat om het personeel van het ziekenhuis, vermeld in artikel 94;5° het oprichten van nieuwe diensten of instellingen en het uitbreiden of het in belangrijke mate inkrimpen of stopzetten van de bestaande diensten of instellingen;6° het oprichten van, het toetreden tot of het uittreden uit of het ontbinden van de verenigingen overeenkomstig hoofdstukken XII, XIIbis of XIIter;7° de budgetwijzigingen zodra die de geconsolideerde gemeentelijke bijdrage verhogen of verminderen of het gevolg zijn van het oprichten of afschaffen van een dienstverlening, alsook de beslissingen met betrekking tot de ziekenhuizen waardoor hun tekort toeneemt;8° de wijzigingen van investeringsprojecten zodra de globale financiering van de lopende of op te starten projecten wijzigt qua bedrag of aard behalve als die wijzigingen enkel inhouden dat de externe financiering tijdelijk of definitief wordt vervangen door financiering met een deel van het werkkapitaal. Het college brengt het advies, vermeld in het eerste lid, uit binnen een termijn van dertig dagen na ontvangst van de ontwerpbeslissing.

Bij gebrek aan kennisgeving van het advies aan het openbaar centrum binnen de voorgeschreven termijn, kan aan de adviesvereiste worden voorbijgegaan. § 2. Het advies van het college van burgemeester en schepenen wordt bij de beslissing gevoegd als die aan de toezichthoudende overheid wordt toegestuurd. Als ingevolge § 1, tweede lid, aan de adviesvereiste is voorbijgegaan, wordt dat in het overwegende gedeelte van de beslissing vermeld. [...] ».

B.4.3. Artikel 104bis van de OCMW-Wet werd door de Vlaamse decreetgever opgeheven bij artikel 276 van het OCMW-Decreet en overgenomen in artikel 270 van datzelfde decreet.

B.4.4. Een parallelle adviesverplichting voor de gemeentelijke overheden werd opgenomen in artikel 270 van het Gemeentedecreet, dat bepaalt : « § 1. Over de volgende aangelegenheden kunnen de gemeentelijke overheden alleen beslissen als ze vooraf zijn voorgelegd aan het advies van de raad voor maatschappelijk welzijn : 1° het vaststellen of wijzigen van de rechtspositieregeling van het personeel, voorzover de desbetreffende beslissingen een weerslag kunnen hebben op de budgetten en het beheer van het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn;2° het oprichten van nieuwe diensten of instellingen met een sociale doelstelling en de uitbreiding van de bestaande. De raad voor maatschappelijk welzijn brengt het advies, vermeld in het eerste lid, uit binnen een termijn van dertig dagen na de ontvangst van de ontwerpbeslissing. Bij gebrek aan kennisgeving van het advies aan de gemeente binnen de voorgeschreven termijn kan aan het adviesvereiste worden voorbijgegaan. § 2. Het advies van de raad voor maatschappelijk welzijn wordt bij de beslissing gevoegd als die aan de toezichthoudende overheid wordt toegestuurd. Als ingevolge § 1, tweede lid, aan het adviesvereiste is voorbijgegaan, wordt dat in het overwegende gedeelte van de beslissing vermeld ».

B.4.5. De keuze om te voorzien in een voorafgaande adviesverplichting werd in de parlementaire voorbereiding van het decreet van 7 juli 2006Relevante gevonden documenten type decreet prom. 07/07/2006 pub. 30/08/2006 numac 2006036303 bron vlaamse overheid Decreet tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn type decreet prom. 07/07/2006 pub. 05/10/2006 numac 2006036309 bron vlaamse overheid Decreet houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, van het decreet van 4 februari 1997 houdende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de versterking van het instrumentarium woonkwaliteitsbewaking sluiten als volgt verantwoord : « Het ingevoegde artikel 104bis van de OCMW-wet houdt verband met de afschaffing van het overlegcomité. In de plaats van het overleg in het overlegcomité wordt het advies van het college van burgemeester en schepenen ingewonnen. Er werd ineens ook naar administratieve vereenvoudiging gestreefd zonder de wederzijdse belangen van de gemeente en het OCMW aan te tasten.

Het advies dat moet gevraagd worden bij een bepaalde beslissing is een vormvereiste; dat betekent dat wanneer men het advies niet vraagt of afwacht, de beslissing vatbaar is voor vernietiging wegens schending van de vormvereisten. Uiteraard geldt dat wanneer het college van burgemeester en schepenen niet tijdig een advies heeft verleend en de beslissing na het verstrijken van termijn door het OCMW wordt genomen » (Parl. St., Vlaams Parlement, 2005-2006, nr. 870/1, p. 10).

In de parlementaire voorbereiding van het Gemeentedecreet wordt eveneens vermeld : « Dit artikel [270] is gesteund op artikel 26bis, § 2, van de OCMW-wet. De verplichting tot voorafgaande voorlegging aan het overlegcomité, werd echter vervangen door een voorafgaand advies van de raad voor maatschappelijk welzijn. Gelet op de toevoeging van de OCMW-voorzitter aan het college, wordt het overlegcomité niet langer noodzakelijk geacht en zal deze instelling afgeschaft worden.

Met het oog op transparantie werd deze bepaling inzake overleg met het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn opgenomen in het gemeentedecreet en opgeheven in de OCMW-wet » (Parl. St., Vlaams Parlement, 2004-2005, nr. 347/1, p. 117).

B.5.1. Krachtens artikel 6, § 1, VIII, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/08/1980 pub. 11/12/2007 numac 2007000980 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot hervorming der instellingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten tot hervorming der instellingen zijn de gewesten bevoegd inzake de ondergeschikte besturen behoudens de uitdrukkelijk vermelde uitzonderingen. Die bevoegdheid heeft betrekking op alle gemeenten; niettemin is de bevoegdheid ten aanzien van bepaalde gemeenten aan bijkomende beperkingen onderworpen.

Wanneer de gewesten de samenstelling, de verkiezing, de organisatie, de bevoegdheid en de werking van de ondergeschikte besturen regelen, dienen zij de regelingen in acht te nemen die krachtens de zogenaamde pacificatiewet van 9 augustus 1988 in de gemeentewet, de gemeentekieswet, de organieke wet betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn, de provinciewet, het Kieswetboek, de wet tot regeling van de provincieraadsverkiezingen en de wet tot regeling van de gelijktijdige parlements- en provincieraadsverkiezingen zijn opgenomen (artikel 6, § 1, VIII, eerste lid, 1° en 4°).

B.5.2. Krachtens artikel 5, § 1, II, 2°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/08/1980 pub. 11/12/2007 numac 2007000980 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot hervorming der instellingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten zijn de gemeenschappen bevoegd voor het beleid inzake maatschappelijk welzijn, met inbegrip van de organieke regels betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn behoudens de uitdrukkelijk vermelde uitzonderingen. Die bevoegdheid heeft betrekking op de OCMW's in alle gemeenten; niettemin is de bevoegdheid ten aanzien van OCMW's in bepaalde gemeenten aan bijkomende beperkingen onderworpen.

Wanneer de gemeenschappen het beleid inzake maatschappelijk welzijn regelen, dienen zij rekening te houden met de bepalingen van de OCMW-Wet en van de zogenaamde pacificatiewet van 9 augustus 1988 die zijn vermeld in artikel 5, § 1, II, 2°, d), van de bijzondere wet van 8 augustus 1980Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/08/1980 pub. 11/12/2007 numac 2007000980 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot hervorming der instellingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten.

B.6.1. Ingevolge de pacificatiewet van 9 augustus 1988 worden de schepenen in de randgemeenten en de gemeenten Komen-Waasten en Voeren rechtstreeks verkozen door de vergadering van de gemeenteraadskiezers volgens het stelsel van de evenredige vertegenwoordiging (artikel 15, § 2, van de Nieuwe Gemeentewet). De leden van de raad voor maatschappelijk welzijn van de voormelde gemeenten worden eveneens rechtstreeks verkozen door de vergadering van gemeenteraadskiezers (artikel 17bis van de OCMW-Wet) en de voorzitter wordt door de bevoegde gemeenschapsoverheid, op voorstel van de raad, benoemd uit de leden van de raad (artikel 25bis van de OCMW-Wet).

B.6.2. Op grond van de artikelen 5, § 1, II, 2°, d), en 6, § 1, VIII, eerste lid, 1°, eerste streepje, en 4°, a), van de bijzondere wet van 8 augustus 1980Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/08/1980 pub. 11/12/2007 numac 2007000980 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot hervorming der instellingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten tot hervorming der instellingen is de decreetgever derhalve niet bevoegd voor de regelingen die krachtens de pacificatiewet zijn opgenomen in de Nieuwe Gemeentewet en in de OCMW-Wet.

Die uitzondering op de bevoegdheid van de gewesten en de gemeenschappen heeft tot gevolg dat artikel 44, §§ 1 en 3, van het Gemeentedecreet, waarin wordt bepaald dat de voorzitter van de raad voor maatschappelijk welzijn van rechtswege schepen is vanaf zijn verkiezing overeenkomstig de artikelen 53 en 54 van het OCMW-Decreet (vroeger artikel 25 van de OCMW-Wet), niet van toepassing kon worden gemaakt op de randgemeenten en de gemeente Voeren.

B.7.1. De verwijzende rechter ondervraagt het Hof over de bestaanbaarheid van de in het geding zijnde bepalingen met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 7bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/08/1980 pub. 11/12/2007 numac 2007000980 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot hervorming der instellingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten tot hervorming der instellingen, dat bepaalt : « Onverminderd de bepalingen vermeld in artikel 7, § 1, eerste en derde lid, en de artikelen 279 en 280 van de nieuwe gemeentewet, worden de samenstelling, organisatie, bevoegdheid, werking, aanstelling of verkiezing van de organen van en het administratief toezicht op de gemeenten die gelegen zijn op het grondgebied van eenzelfde gewest door dit gewest op identieke wijze geregeld ».

B.7.2. Krachtens die bepaling zijn de gewesten ertoe gehouden, onverminderd de uitdrukkelijk vermelde bepalingen, de samenstelling, de organisatie, de bevoegdheid, de werking en de aanstelling of de verkiezing van de organen van de gemeenten die gelegen zijn op het grondgebied van eenzelfde gewest, alsook het administratief toezicht op die gemeenten, op identieke wijze te regelen.

Die bepaling strekte ertoe te voorzien in een wetgevend kader voor de uitoefening, door de gewesten, « van hun nieuw verworven bevoegdheden met betrekking tot de samenstelling, organisatie, bevoegdheid, werking, aanstelling of verkiezing van hun organen of het toezicht » (Parl. St., Senaat, 2000-2001, nr. 2-709/1, p. 20; zie ook ibid., p. 12), na de regionalisering van de organieke wetgeving met betrekking tot de gemeenten en de provincies, bij artikel 4 van de bijzondere wet van 13 juli 2001Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/07/2001 pub. 03/08/2001 numac 2001021378 bron diensten van de eerste minister Bijzondere wet houdende overdracht van diverse bevoegdheden aan de gewesten en de gemeenschappen sluiten houdende overdracht van diverse bevoegdheden aan de gewesten en de gemeenschappen.

B.7.3. Hoewel de regeling van het overleg tussen de gemeente en het OCMW ook raakt aan de bevoegdheid die aan de gemeenschappen is toegewezen door artikel 5, § 1, II, 2°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/08/1980 pub. 11/12/2007 numac 2007000980 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot hervorming der instellingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten, heeft zij eveneens betrekking op de bevoegdheid van de gewesten om de werking van de organen van de gemeenten te regelen.

B.7.4. Het staat aan de gewestwetgever te beoordelen, onder de controle van het Hof, of situaties dermate verschillend zijn dat ze het voorwerp moeten uitmaken van onderscheiden maatregelen. Een uniforme regeling is niet in strijd met het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie dan wanneer categorieën van personen die zich in wezenlijk verschillende situaties bevinden op identieke wijze worden behandeld zonder dat daarvoor een redelijke verantwoording bestaat.

B.7.5. Doordat de bijzondere wetgever bepaalt dat de door hem opgesomde aangelegenheden door het gewest « op identieke wijze » moeten worden geregeld, heeft hij willen vermijden dat de gewestbevoegdheid inzake ondergeschikte besturen zou worden aangewend om aan bepaalde gemeenten zonder verantwoording minder bevoegdheden of minder autonomie toe te kennen dan aan de andere gemeenten. Het is de gewesten niet verboden om rekening te houden met objectieve verschillen die een verschillende behandeling verantwoorden. Uit de parlementaire voorbereiding blijkt immers dat een gewestelijke bepaling kan voorschrijven dat een gemeente of een groep van gemeenten in vergelijking met de andere gemeenten van het gewest over minder bevoegdheden of over een minder ruime autonomie zal beschikken, wanneer het onderscheid noodzakelijk is (Parl. St., Senaat, 2000-2001, nr. 2-709/1, pp. 20-21, en nr. 2-709/7, p. 12; Parl. St., Kamer, 2000-2001, nr. 1280/003, pp. 10-11).

B.8.1. Zoals is vermeld in B.3, werd de afschaffing van het overlegcomité gemeente/OCMW door de Vlaamse decreetgever verantwoord doordat, ingevolge de invoering van artikel 44, §§ 1 en 3, van het Gemeentedecreet, de voorzitter van de raad voor maatschappelijk welzijn van rechtswege schepen is vanaf zijn verkiezing. Die verantwoording gaat evenwel niet op voor de randgemeenten en de gemeente Voeren, aangezien artikel 44, §§ 1 en 3, van het Gemeentedecreet niet van toepassing is op die gemeenten.

B.8.2. Weliswaar is de decreetgever niet bevoegd om de regeling van artikel 44, §§ 1 en 3, van het Gemeentedecreet van toepassing te maken op de randgemeenten en de gemeente Voeren. Die vaststelling belet evenwel niet dat hij bij de regeling van het overleg tussen de gemeente en het OCMW met die situatie van die gemeenten rekening moet houden in het licht van het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie, voor zover die aangelegenheid wel binnen zijn bevoegdheid valt.

B.9.1. In de gemeenten waar artikel 44, §§ 1 en 3, van het Gemeentedecreet van toepassing is, bestaat, door het feit dat de voorzitter van het OCMW van rechtswege schepen is, een gestructureerd overleg tussen het OCMW en de gemeente. In de memorie van toelichting bij het ontwerp van decreet dat tot het decreet van 7 juli 2006Relevante gevonden documenten type decreet prom. 07/07/2006 pub. 30/08/2006 numac 2006036303 bron vlaamse overheid Decreet tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn type decreet prom. 07/07/2006 pub. 05/10/2006 numac 2006036309 bron vlaamse overheid Decreet houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, van het decreet van 4 februari 1997 houdende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de versterking van het instrumentarium woonkwaliteitsbewaking sluiten heeft geleid, werd benadrukt dat de aanwezigheid van de voorzitter van het OCMW in het schepencollege een belangrijke waarborg is voor de vrijwaring van de belangen van het OCMW (Parl. St., Vlaams Parlement, 2005-2006, nr. 870/1, p. 10).

Doordat de voorzitter van de raad voor maatschappelijk welzijn in de randgemeenten en de gemeente Voeren geen deel uitmaakt van het schepencollege, heeft de afschaffing van het overlegcomité gemeente/OCMW voor die gemeenten tot gevolg dat een dergelijk gestructureerd overleg ontbreekt.

B.9.2. Zoals is vermeld in B.4, heeft de decreetgever bij de afschaffing van het overlegcomité gemeente/OCMW bijkomende verplichtingen tot samenwerking opgelegd aan de gemeenteoverheden en aan het OCMW. Die verplichtingen, die overigens ook gelden voor de gemeenten waar de voorzitter van het OCMW deel uitmaakt van het schepencollege, zijn echter niet voldoende om de belangen van het OCMW in de randgemeenten en de gemeente Voeren op een structurele wijze te vrijwaren en verantwoorden niet dat de randgemeenten en de gemeente Voeren op identieke wijze worden behandeld als alle andere gemeenten van het Nederlandse taalgebied, wat de afschaffing van het overlegcomité betreft.

B.9.3. Artikel 21 van het decreet van 7 juli 2006Relevante gevonden documenten type decreet prom. 07/07/2006 pub. 30/08/2006 numac 2006036303 bron vlaamse overheid Decreet tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn type decreet prom. 07/07/2006 pub. 05/10/2006 numac 2006036309 bron vlaamse overheid Decreet houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, van het decreet van 4 februari 1997 houdende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de versterking van het instrumentarium woonkwaliteitsbewaking sluiten tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/07/1976 pub. 18/04/2016 numac 2016000231 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Organieke wet betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn. - Officieuze coördinatie in het Duits van de versie toepasselijk op de inwoners van het Duitse taalgebied sluiten betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn is bijgevolg niet bestaanbaar met de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 7bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/08/1980 pub. 11/12/2007 numac 2007000980 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot hervorming der instellingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten tot hervorming der instellingen, in zoverre het artikel 26 van de OCMW-Wet heeft vervangen voor de randgemeenten en de gemeente Voeren.

B.10. De Raad van State ondervraagt het Hof eveneens over artikel 45 van het decreet van 7 juli 2006Relevante gevonden documenten type decreet prom. 07/07/2006 pub. 30/08/2006 numac 2006036303 bron vlaamse overheid Decreet tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn type decreet prom. 07/07/2006 pub. 05/10/2006 numac 2006036309 bron vlaamse overheid Decreet houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, van het decreet van 4 februari 1997 houdende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de versterking van het instrumentarium woonkwaliteitsbewaking sluiten, dat een artikel 104bis heeft ingevoegd in de OCMW-Wet. Zoals is vermeld in B.4.3 werd die laatstvermelde bepaling evenwel opgeheven bij artikel 276 van het OCMW-Decreet, zodat zij niet van toepassing kan zijn in het geschil ten gronde.

De inhoud van artikel 45 van het decreet van 7 juli 2006Relevante gevonden documenten type decreet prom. 07/07/2006 pub. 30/08/2006 numac 2006036303 bron vlaamse overheid Decreet tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn type decreet prom. 07/07/2006 pub. 05/10/2006 numac 2006036309 bron vlaamse overheid Decreet houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, van het decreet van 4 februari 1997 houdende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de versterking van het instrumentarium woonkwaliteitsbewaking sluiten werd overgenomen in artikel 270 van het OCMW-Decreet. Er blijkt evenwel uit de verwijzingsbeslissing en uit de stukken die door de partijen bij het verwijzende rechtscollege werden ingediend niet dat die bepaling pertinent is voor de oplossing van het geschil ten gronde, dat uitsluitend betrekking heeft op de oprichting door de gemeente Sint-Genesius-Rode van een overlegcomité.

Bijgevolg is het antwoord op de prejudiciële vraag niet nuttig in zoverre zij betrekking heeft op artikel 45 van het decreet van 7 juli 2006Relevante gevonden documenten type decreet prom. 07/07/2006 pub. 30/08/2006 numac 2006036303 bron vlaamse overheid Decreet tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn type decreet prom. 07/07/2006 pub. 05/10/2006 numac 2006036309 bron vlaamse overheid Decreet houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, van het decreet van 4 februari 1997 houdende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de versterking van het instrumentarium woonkwaliteitsbewaking sluiten.

B.11. De prejudiciële vraag dient bevestigend te worden beantwoord voor wat artikel 21 van het decreet van 7 juli 2006Relevante gevonden documenten type decreet prom. 07/07/2006 pub. 30/08/2006 numac 2006036303 bron vlaamse overheid Decreet tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn type decreet prom. 07/07/2006 pub. 05/10/2006 numac 2006036309 bron vlaamse overheid Decreet houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, van het decreet van 4 februari 1997 houdende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de versterking van het instrumentarium woonkwaliteitsbewaking sluiten betreft. Ze behoeft geen antwoord voor wat artikel 45 van hetzelfde decreet betreft.

Om die redenen, het Hof zegt voor recht : - Artikel 21 van het Vlaamse decreet van 7 juli 2006Relevante gevonden documenten type decreet prom. 07/07/2006 pub. 30/08/2006 numac 2006036303 bron vlaamse overheid Decreet tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn type decreet prom. 07/07/2006 pub. 05/10/2006 numac 2006036309 bron vlaamse overheid Decreet houdende wijziging van het decreet van 22 december 1995 houdende bepalingen tot begeleiding van de begroting 1996, van het decreet van 4 februari 1997 houdende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor kamers en studentenkamers en van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, wat betreft de versterking van het instrumentarium woonkwaliteitsbewaking sluiten tot wijziging van de organieke wet van 8 juli 1976Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/07/1976 pub. 18/04/2016 numac 2016000231 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Organieke wet betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn. - Officieuze coördinatie in het Duits van de versie toepasselijk op de inwoners van het Duitse taalgebied sluiten betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn schendt de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 7bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/08/1980 pub. 11/12/2007 numac 2007000980 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot hervorming der instellingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten tot hervorming der instellingen, in zoverre het artikel 26 van de organieke wet van 8 juli 1976Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/07/1976 pub. 18/04/2016 numac 2016000231 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Organieke wet betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn. - Officieuze coördinatie in het Duits van de versie toepasselijk op de inwoners van het Duitse taalgebied sluiten betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn heeft vervangen voor de randgemeenten en de gemeente Voeren. - De prejudiciële vraag behoeft geen antwoord voor wat artikel 45 van hetzelfde decreet betreft.

Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989Relevante gevonden documenten type wet prom. 06/01/1989 pub. 18/02/2008 numac 2008000108 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet op het Arbitragehof sluiten op het Grondwettelijk Hof, op 7 juni 2018.

De griffier, F. Meersschaut De voorzitter, E. De Groot