RENTENFONDS

Verslag over de operaties van het boekjaar 2010, bekendgemaakt overeenkomstig artikel 7 van de besluitwet van 18 mei 1945 houdende oprichting van een Rentenfonds Dit verslag bevat de jaarrekening van het Rentenfonds zoals zij voor controle aan het Rekenhof is voorgelegd, samen met toelichtingen bij het verloop tijdens het boekjaar van de belangrijkste elementen van de balans, van de portefeuille overheidsfondsen en van de resultaten.

Een jaarverslag, uitgegeven door het Rentenfonds en in normale omstandigheden beschikbaar omstreeks mei 2011, zal bovendien een overzicht geven van de ontwikkelingen op de Belgische secundaire markten van de overheidsfondsen. Tevens zullen de activiteiten worden beschreven die het Fonds, in het kader van zijn regelgevende en toezichthoudende bevoegdheden, heeft verricht. Het zal ook een statistische bijlage bevatten. 1. VERLOOP VAN DE VOORNAAMSTE BALANSPOSTEN VAN HET RENTENFONDS (zie ook tabel 1 en verklarende bijlage) De boekwaarde van de portefeuille overheidsfondsen is verminderd van euro 151,1 miljoen aan het einde van het vorige boekjaar tot euro 138,1 miljoen aan het einde van het verslagjaar.Wegens de teruglopende koersen tijdens de beschouwde periode is de beurswaarde nog sterker ingekrompen, te weten met euro 15,7 miljoen tot euro 140,1 miljoen.

Het Rentenfonds houdt van elke staatsbon een portefeuille aan zodat de liquiditeitsverschaffer, die op de doorlopende markt actief is, bij het Fonds effecten kan aankopen of ontlenen in de vorm van cessies-retrocessies. Aldus kan de liquiditeitsverschaffer, als hij met een tekort aan effecten in een gegeven staatsbon wordt geconfronteerd, de liquiditeit in die bon op de secundaire markt vrijwaren. Omdat het Fonds in elke bon een in omvang vergelijkbare voorraad aanhoudt en er tijdens het verslagjaar minder bons zijn uitgegeven dan er op eindvervaldag zijn terugbetaald daalde de portefeuille van het Rentenfonds, die vooral uit staatsbons bestaat.

Wegens de vermindering van de portefeuille van het Rentenfonds overtroffen vanaf begin september de eigen middelen doorgaans de te financieren effectenportefeuille. Conform de overeenkomst van 1 juli 1994 tussen de Belgische Staat en het Rentenfonds betreffende de financiering door de Staat van de activiteiten van het Rentenfonds, stelde het Fonds deze liquiditeitsoverschotten ter beschikking van de Belgische Staat. Eind 2010 verstrekte het Fonds euro 3,6 miljoen voorschotten aan de Belgische Staat, terwijl het nog euro 10 miljoen voorschotten vanwege de Belgische Staat ontving eind 2009.

De tijdens het boekjaar gerealiseerde winst van euro 1,8 miljoen werd, overeenkomstig de statutaire winstverdeling, integraal bij de reserve gevoegd. 2. SCHOMMELINGEN VAN DE PORTEFEUILLE OVERHEIDSFONDSEN (zie tabel 2) De nominale waarde van de portefeuille overheidsfondsen is verder afgenomen van euro 152,4 miljoen aan het einde van het voorgaande boekjaar tot euro 140,7 miljoen. Sinds de overheveling van de staatsbons naar de doorlopende markt treedt het Rentenfonds op de fixingmarkt enkel nog regulerend op in een beperkt aantal perpetuele leningen, lotenleningen en leningen met trekkingen. Deze marktregulerende operaties, die maar één maal per week plaatsvinden, gaven aanleiding tot een beperkte nettoverkoop van effecten voor een bedrag van euro 0,3 miljoen. Het jaar voordien hadden deze operaties maar een marginale invloed op de omvang van de portefeuille.

Het Fonds tekende voor euro 20,6 miljoen in op staatsbons, wat lager uitvalt dan de vorig jaar opgetekende inschrijvingen ten belope van euro 25,8 miljoen. De vermindering van het aantal uitgegeven staatsbons van tien in 2009 naar acht tijdens het verslagjaar verklaart het geringere bedrag aan intekeningen door het Rentenfonds.

De inningen van terugbetaalbare effecten bleven praktisch onveranderd.

Ze beliepen euro 30,9 miljoen vergeleken met euro 30,4 miljoen in 2009.

De buitenbeurstransacties sloten met een nettoverkoop van euro 1,1 miljoen. In het voorgaande jaar was een verkoopsaldo van euro 0,9 miljoen opgetekend. Het betreft buitenbeursoperaties die het Fonds, vooral op verzoek van de liquiditeitsverschaffer, heeft uitgevoerd om de vlotte werking van de doorlopende markt te ondersteunen. 3. RESULTATEN (zie tabel 3) 3.1 Financiële resultaten op de portefeuille Op de portefeuille overheidsfondsen werd over het boekjaar een positief financieel resultaat van euro 5,2 miljoen opgetekend. Het vloeit voort uit ongeveer euro 5,2 miljoen lopende financiële resultaten alsook uit een beperkt bedrag aan transactiewinsten die niet recurrent zijn.

De lopende financiële resultaten op de portefeuille overheidsfondsen worden verkregen door de renteresultaten te verminderen met de interesten op de voorschotten van de Belgische Staat, die de portefeuille gedeeltelijk hebben gefinancierd. Het met eigen middelen gefinancierde deel van de portefeuille heeft voor euro 5,1 miljoen bijgedragen tot de lopende financiële resultaten. Ofschoon het gemiddelde rendement van de portefeuille de gemiddelde financieringsvoet op de ontleende voorschotten van de Belgische Staat ruim overtrof, bleef de bijdrage van het met vreemde middelen gefinancierde deel beperkt tot euro 0,1 miljoen omdat, in daggemiddelden uitgedrukt, maar een klein deel van de portefeuille aldus werd gefinancierd.

De lopende financiële resultaten gingen met euro 0,3 miljoen achteruit ten opzichte van het voorgaande boekjaar omdat de terugval van de renteresultaten met euro 0,5 miljoen onvoldoende werd gecompenseerd door de inkrimping van de financieringskosten met euro 0,2 miljoen. 3.1.1 Renteresultaten De renteresultaten bestaan uit, enerzijds, de verworven bruto-interesten en, anderzijds, het verschil tussen de boekwaarde van de effecten, die dagelijks op basis van hun gemiddelde actuariële rendement is herberekend, en hun vorige gemiddelde boekwaarde. De waarderingsverschillen met de vorige inventariswaarde worden ook in de renteresultaten opgenomen.

De renteresultaten van het boekjaar bedroegen euro 5,2 miljoen, dat is euro 0,5 miljoen minder dan tijdens het voorgaande boekjaar. Deze vermindering vloeit zowel voort uit de daling van de omvang van de portefeuille als uit de daling van de gemiddelde opbrengstvoet van de portefeuille, namelijk van 3,70 pct. in 2009 tot 3,56 pct. 3.1.2 Interesten op voorschotten van de Belgische Staat De Europese Centrale Bank handhaafde heel het jaar de rentevoet van de basisherfinancieringstransacties op 1 pct. De door het Rentenfonds verschuldigde gemiddelde financieringsvoet op de ontleende voorschotten van de Belgische Staat liep hierdoor terug van 1,29 pct. in 2009 tot 1 pct. Samen met de uitdoving van het beroep van het Fonds op die voorschotten resulteerde dit in een verdere afname van de hierop verschuldigde interesten van euro 0,2 miljoen in 2009 tot nagenoeg euro 40.000. 3.1.3 Transactieresultaten De transactieresultaten omvatten de verschillen tussen, enerzijds, de opbrengst van de tijdens het boekjaar verkochte effecten en, anderzijds, de gemiddelde boekwaarde van die effecten.

Het Rentenfonds voert voortaan nog maar een relatief beperkt volume aan operaties uit op de fixingmarkt zowel als buiten beurs waardoor de impact van de transactieresultaten op de financiële resultaten van de portefeuille gevoelig aan belang heeft ingeboet. De transactieresultaten leverden een batig saldo op van ruim euro 31.000 vergeleken met euro 43.000 het jaar voordien. 3.2 Interesten op voorschotten aan de Belgische Staat Het Rentenfonds verstrekte vanaf begin september voorschotten aan de Belgische Staat. De financieringsovereenkomst tussen de Belgische Staat en het Rentenfonds bepaalt dat die eveneens tegen de rentevoet van de basisherfinancieringstransacties van de Europese Centrale Bank worden verleend. Deze voorschotten leverden het Rentenfonds ruim euro 3.000 aan interesten op. 3.3 Algemene administratieve kosten De algemene administratieve kosten bestaan uit bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen, en andere administratieve kosten.

Het Rentenfonds verleent, overeenkomstig artikel 2, 2° van zijn organieke wet, technische bijstand in het vlak van het benodigde menselijke potentieel voor de activiteiten van het in de Administratie van de thesaurie opgerichte Agentschap van de Schuld. Aan de daarmee samenhangende bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen werd een bedrag van euro 1,6 miljoen besteed.

De andere administratieve kosten, goed voor euro 0,4 miljoen, omvatten in hoofdzaak de kosten verbonden aan het toezicht op de gereglementeerde buitenbeursmarkt van de lineaire obligaties, de gesplitste effecten en de schatkistcertificaten, alsook de beurskosten. 3.4 Waardeverminderingen op de portefeuille overheidsfondsen De stijging van de rentevoeten leidde tot een daling van de beurswaarde van de obligaties. Overeenkomstig het boekhoudkundige voorzichtigheidsbeginsel werd voor de waarden uit de portefeuille waarvan aan het einde van het jaar de beurswaarde lager uitviel dan de boekwaarde een waardevermindering toegepast om die met elkaar in overeenstemming te brengen. Deze waardeverminderingen totaliseerden euro 1,4 miljoen. 3.5 Nettowinst van het boekjaar Het boekjaar werd afgesloten met een te bestemmen nettowinst van euro 1,8 miljoen. Zij vloeit voort uit de financiële resultaten op de portefeuille overheidsfondsen ten belope van euro 5,2 miljoen alsook een klein bedrag aan interesten op de voorschotten aan de Belgische Staat, na aftrek van waardeverminderingen op de portefeuille voor euro 1,4 miljoen en van diverse lasten ten bedrage van euro 2 miljoen.

Artikel 6 van de statuten van het Rentenfonds bepaalt dat de geboekte nettowinst ten belope van 3 pct. van de dotatie, d.i. bijna euro 2,1 miljoen, bij de reserve wordt gevoegd en het saldo aan de Schatkist wordt gestort. Bijgevolg werd de te bestemmen nettowinst van euro 1,8 miljoen volledig bij de reserve gevoegd.

Verklarende bijlage BALANS Activa Voorschotten aan de Belgische Staat Als het Rentenfonds overtollige liquiditeiten beschikbaar heeft worden die aan de Belgische Staat uitgeleend in de vorm van voorschotten. Zij worden voor één bankwerkdag verstrekt en bij hun terugbetaling worden de interesten betaald. De rentevoet die aangerekend wordt is de geldende marginale rentevoet van de basisherfinancieringstransacties (MRO-Marginal Rate) van de Europese Centrale Bank.

Portefeuille overheidsfondsen De portefeuille overheidsfondsen bestaat hoofdzakelijk uit de staatsleningen die door het Rentenfonds worden gebruikt hetzij voor de regulering van de fixingmarkt hetzij om effecten te lenen aan de liquiditeitsverschaffer op de doorlopende markt.

De portefeuille wordt gewaardeerd volgens de principes van een beleggingsportefeuille van kredietinstellingen. Bij aankoop worden de effecten geboekt tegen de aanschaffingsprijs. Naderhand worden zij geëvalueerd op basis van hun gemiddelde actuariële rendement bij aankoop. Indien echter de boekwaarde van een lening boven haar beurswaarde uitkomt, wordt het verschil geboekt als waardevermindering teneinde die boekwaarde in overeenstemming te brengen met de beurswaarde. Wanneer deze waardeverminderingen afnemen of verdwijnen in het volgende boekjaar, vindt een terugneming van de provisie plaats. Daarentegen, indien de boekwaarde van de lening lager uitvalt dan haar beurswaarde, dan wordt volgens het voorzichtigheidsbeginsel geen meerwaarde geregistreerd in de resultatenrekening.

Overige activa Deze post omvat hoofdzakelijk de tijdens het beschouwde boekjaar getrokken loten die pas het volgende jaar worden uitbetaald.

Overlopende rekeningen Deze post omvat voornamelijk de verlopen interesten op overheidsfondsen die maar in de loop van het volgende boekjaar daadwerkelijk kunnen worden geïnd.

Passiva Voorschotten van de Belgische Staat De voorschotten van de Belgische Staat vormen de voornaamste externe financieringsbron van de portefeuille overheidsfondsen. Zij worden voor één bankwerkdag verstrekt en bij hun terugbetaling worden de interesten betaald. De rentevoet die aangerekend wordt is de geldende marginale rentevoet van de basisherfinancieringstransacties (MRO-Marginal Rate) van de Europese Centrale Bank.

Cessies-retrocessies Deze rekening omvat de tegenwaarde van de effecten die het Rentenfonds ter beschikking stelt van LCH.Clearnet in het kader van de cessies-retrocessies van effecten. Dit mechanisme is ingevoerd om, bij een te late levering van op de beursrentemarkt verkochte effecten, LCH.Clearnet in staat te stellen de transactie op de geplande datum af te wikkelen.

Deel van de winst te storten aan de Belgische Staat Het deel van de winst dat aan de Staat toekomt is de op de balans vastgestelde nettowinst verminderd met het bedrag dat statutair bij de reserve moet worden gevoegd. Het wordt op 31 maart van het jaar dat volgt op het beschouwde boekjaar aan de Schatkist uitgekeerd.

Overige passiva In deze post zijn in hoofdzaak de bezoldigingen en sociale lasten opgenomen betreffende het beschouwde boekjaar die pas gedurende het volgende jaar zullen worden betaald.

Overlopende rekeningen Deze post omvat de nog te betalen interesten op voorschotten van de Belgische Staat.

Voorziening voor pensioenen en soortgelijke verplichtingen Deze voorziening dekt de contractuele verplichtingen met betrekking tot het personeel, die in de loop van een jaar zijn ontstaan maar pas in een volgend boekjaar worden uitgekeerd.

Dotatie van de Schatkist Deze post bevat het bedrag dat door de Schatkist krachtens artikel 9 van de wet van 19 juni 1959 aan het Rentenfonds is toegekend.

Reserve Krachtens artikel 6 van de statuten van het Rentenfonds wordt ieder jaar normaliter een bedrag ten belope van 3 pct. van de dotatie, hetzij ongeveer euro 2 miljoen, bij de reserve gevoegd.

POSTEN BUITEN BALANSTELLING Te liquideren contantverrichtingen op effecten De gesloten contantaankopen en -verkopen van effecten waarvan de afwikkelingstermijn nog niet is verstreken worden opgenomen tegen hun boekwaarde.

Gegeven waarborgen De rekening « activa bezwaard met zakelijke zekerheden voor eigen rekening » bevat de nominale waarde van de effecten die ter beschikking zijn gesteld van LCH.Clearnet in het kader van de in de passiefrekeningen van de balans beschreven cessies-retrocessies en die in pand zijn gegeven in het kader van het verrekeningsstelsel beheerd door LCH.Clearnet om de goede afloop van de transacties te garanderen.

Waarden van derden in bewaarneming De rekening « op termijn te leveren euro's » bevat de tegenwaarde van de terug te storten contanten aan LCH.Clearnet bij de afwikkeling van de met deze laatste gesloten cessies-retrocessies.

Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld