19 FEBRUARI 2020. - Technisch reglement houdende de vaststelling van de stageprogramma's medische stralingsfysica voor radiotherapie, radiologie en nucleaire geneeskunde

Gelet op de wet van 15 april 1994Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/04/1994 pub. 19/03/2013 numac 2013000145 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de bescherming van de bevolking en van het leefmilieu tegen de uit ioniserende stralingen voortspruitende gevaren en betreffende het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle. - Duitse vertaling. - Erratum type wet prom. 15/04/1994 pub. 25/08/2017 numac 2017031028 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de bescherming van de bevolking en van het leefmilieu tegen de uit ioniserende stralingen voortspruitende gevaren en betreffende het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle. - Officieuse coördinatie in het Duits. - Erratum type wet prom. 15/04/1994 pub. 14/10/2011 numac 2011000621 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de bescherming van de bevolking en van het leefmilieu tegen de uit ioniserende stralingen voortspruitende gevaren en betreffende het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten betreffende de bescherming van de bevolking en van het leefmilieu tegen de uit ioniserende stralingen voortspruitende gevaren en betreffende het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle;

Gelet op het besluit medische blootstellingen, artikel 90;

Overwegende het advies van de medische jury van 12 december 2019, Besluit :

Artikel 1.- Stageprogramma radiotherapie Het stageprogramma Radiotherapie omvat minstens volgende onderwerpen: § 1. Externe bestraling 1° Simulatie van de behandelingen: a) Kennis van de principes van conventionele simulatie en/of CT-simulatie;b) Actieve deelname aan de kwaliteitscontrole simulator en/of CT-simulator;c) Kennis van de basisbegrippen kwaliteitscontrole CT;d) Kennis van de basisbegrippen dosisoptimalisatie CT; 2° Planning van de behandelingen: a) Kennis van de verschillende algoritmes en modellen voor dosisberekening, voor- en nadelen, beperkingen, ...; b) Actieve deelname aan de kwaliteitscontrole van het computer planningssysteem;c) Kennis van de basisprincipes van het in ontvangst nemen van een computer planningssysteem vóór de eerste klinische ingebruikname;d) Kennis van de basisprincipes van de afstemming van de bundelmodellering in een computer planningssysteem, bv.via de modellering en validatie van een dummy bundel; e) Planning van de behandeling van de patiënt ;f) Bijwonen van klinische stafvergaderingen;g) Onafhankelijke Monitor Unit-berekening;3° Bestraling: a) Actieve deelname aan de dagelijkse, wekelijkse, maandelijkse en (half-)jaarlijkse kwaliteitscontrole van de lineaire versneller;b) Actieve deelname aan de kalibratie van fotonenbundels en elektronenbundels: implementatie van het lokaal gehanteerde dosimetrieprotocol;c) Kennis van de basisprincipes van het in ontvangst nemen van een lineaire versneller vóór de eerste klinische ingebruikname;d) In-vivo dosimetrie: omgaan met problemen gerelateerd aan het meten van dosis op/in de patiënt;gebruik en kalibratie van verschillende detectoren, voor- en nadelen, beperkingen, ...; e) Actieve deelname aan de kwaliteitscontrole van beeldvormingssystemen;f) Actieve deelname aan de voorbereiding, bestraling en analyse van patiënt specifieke QA procedures g) Actieve deelname aan de dosimetrie van kleine velden: omgaan met problemen gerelateerd aan de dosimetrie van kleine velden, keuze van detectoren, meettechnieken en relevante correctiefactoren;h) Stereotactische radiochirurgie: kennis van de basisprincipes, actieve deelname aan planning, dosisberekening en QA;i) IGRT: kennis van de basisprincipes achter IGRT, gebruik van MVCT, CBCT, EPID, kV beeldvorming, oppervlaktescanning en ultrasone systemen;j) Totale lichaamsbestraling (TBI) : kennis van de basisprincipes, actieve deelname aan de planning, kalibratie van TBI bundels, dosis- en MU berekeningen;k) Intra-operatieve radiotherapie (IORT) : kennis van de basisprincipes en docking procedures, actieve deelname aan output metingen en dosimetrie; § 2. Brachytherapie 1° HDR: a) Planning, dosisspecificatie en -berekening;b) Actieve deelname aan de kwaliteitscontrole van de "remote afterloaders"; c) Actieve deelname aan de broncalibratie: meetapparatuur en -technieken, relevante correctiefactoren, ... 2° Permanente implantaties: a) Planning, dosisspecificatie en -berekening;b) Broncalibratie; § 3. Meetinstrumenten en software noodzakelijk voor het uitvoeren van de stralingsfysica taken 1° Keuze, ontvangst, kalibratie, gebruik en kwaliteitsbeheersing van de verschillende meetinstrumenten, -software en bronnen. § 4. Participatie in een multidisciplinair team 1° Communicatie met de verschillende leden van een multidisciplinair team.2° Actieve medewerking binnen een multidisciplinair team aan projecten rond optimalisatie van de dosis aan de patiënt.3° Actieve medewerking aan de analyse van gebeurtenissen die hebben geleid of hadden kunnen leiden tot een accidentele of onbedoelde blootstelling en aan het opstellen van correctieve acties.4° Actieve medewerking aan de proactieve analyse van het risico op accidentele en onbedoelde blootstellingen.Een dergelijke risicoanalyse laat toe de mogelijke risico's, hun waarschijnlijkheid en potentiële impact te identificeren en beschrijft de maatregelen om deze risico's te beheersen. § 5. Nieuwe uitrustingen 1° Opstellen van technische specificaties voor nieuwe medisch-radiologische uitrustingen in het kader van een aankoopprocedure.2° Preciseren van de voorwaarden die in acht moeten genomen worden bij de aankoop van nieuwe medisch radiologische uitrustingen met het oog op integratie, compatibiliteit en connectiviteit met de uitrustingen die reeds aanwezig zijn.3° Opvolgen van de ontwikkeling van nieuwe modaliteiten en toepassingen inclusief mogelijkheden voor kwaliteitsborging en -beheersing.

Art. 2.- Stageprogramma radiologie Het stageprogramma radiologie omvat minstens volgende onderwerpen: § 1. Meetinstrumenten en software noodzakelijk voor het uitvoeren van de taken 1° Keuze, ontvangst, kalibratie en kwaliteitsbeheersing van meetinstrumenten, software en bronnen noodzakelijk voor het uitoefenen van zijn taken.1° Werken met dosimetrieapparatuur en -software.2° Opstellen en valideren van dosimetrische meetmethoden voor alle types röntgentoepassingen. § 2. Conventionele radiologie 1° Werking en gebruik van hardware en software voor verschillende merken.2° In ontvangst name, de indienststelling en de verzameling van alle gegevens die nodig zijn voor het klinisch gebruik vóór het eerste klinische gebruik.3° Kwaliteitsbeheersing en kwaliteitsborging van de meest voorkomende toestellen volgens geldende richtlijnen en normen (minimaal voor toestellen van het type `teletafel', `plafondophanging', `röntgentoestel op wielen - bobby').4° Kalibratie van interne DAP-meettoestellen.5° Methodes voor de evaluatie en optimalisatie van de beeldkwaliteit.6° Opstellen van de procedures voor eventuele intermediaire kwaliteitsbeheersing of kalibraties, die worden uitgevoerd door de erkende deskundige in de medische stralingsfysica of door de door hem aangeduide personen.7° Overdracht van beelden en dosimetriegegevens naar PACS en dosisregistratiesystemen.8° Bijwonen van conventionele radiologische procedures. § 3. Mammografie 1° Werking en gebruik van hardware en software voor verschillende merken.2° In ontvangst name, de indienststelling en de verzameling van alle gegevens die nodig zijn voor het klinisch gebruik vóór het eerste klinische gebruik.3° Kwaliteitsbeheersing en kwaliteitsborging volgens geldende richtlijnen en normen voor mammografie- en tomosynthesetoestellen.4° Methodes voor evaluatie en optimalisatie van de beeldkwaliteit.5° Opstellen van de procedures voor eventuele intermediaire kwaliteitsbeheersing of kalibraties, die worden uitgevoerd door de erkende deskundige in de medische stralingsfysica of door de door hem aangeduide personen.6° Overdracht van beelden en dosimetriegegevens naar PACS en dosisregistratiesystemen.7° Bijwonen van mammografie procedures. § 4. Dentomaxillofaciale radiografie 1° Werking en gebruik van hardware en software voor verschillende merken.2° In ontvangst name, de indienststelling en de verzameling van alle gegevens die nodig zijn voor het klinisch gebruik vóór het eerste klinische gebruik.3° Kwaliteitsbeheersing en kwaliteitsborging van de meest voorkomende toestellen volgens geldende richtlijnen en normen (minimaal voor toestellen van het type `intraoraal', 'orthopantomograaf', `toestel voor cephalometrie' en `cone beam').4° Methodes voor evaluatie en optimalisatie van de beeldkwaliteit.5° Opstellen van de procedures voor eventuele intermediaire kwaliteitsbeheersing of kalibraties, die worden uitgevoerd door de erkende deskundige in de medische stralingsfysica of door de door hem aangeduide personen.6° Bijwonen van typische dentomaxillofaciale procedures. § 5. CT en cone beam CT 1° Werking en gebruik van hardware en software voor verschillende merken.2° In ontvangst name, de indienststelling en de verzameling van alle gegevens die nodig zijn voor het klinisch gebruik vóór het eerste klinische gebruik.3° Kwaliteitsbeheersing en kwaliteitsborging van de meest voorkomende toestellen volgens geldende richtlijnen en normen (minimaal voor toestellen van het type `CT, `cone beam CT', `CT met duale energy modus', `CT-gedeelte van PET-CT', `CT-gedeelte van SPECT-CT', "CBCT bij een lineaire versneller").4° Methodes voor evaluatie en optimalisatie van de beeldkwaliteit.5° Opstellen van de procedures voor eventuele intermediaire kwaliteitsbeheersing of kalibraties, die worden uitgevoerd door de erkende deskundige in de medische stralingsfysica of door de door hem aangeduide personen.6° Overdracht van beelden en dosimetriegegevens naar PACS en dosisregistratiesystemen.7° Bijwonen van CT en cone beam CT onderzoeken. § 6. Interventionele radiologie 1° Werking en gebruik van hardware en software voor verschillende merken.2° In ontvangst name, de indienststelling en de verzameling van alle gegevens die nodig zijn voor het klinisch gebruik vóór het eerste klinische gebruik.3° Kwaliteitsbeheersing en kwaliteitsborging van de meest voorkomende toestellen volgens geldende richtlijnen en normen (minimaal voor toestellen van het type of gebruikt voor `DSA', `C-boog gefixeerd aan plafond, muur of vloer', `vrijstaande C-boog, niet gefixeerd aan plafond, muur of vloer', `mono- of biplanaire C-boog').4° Kalibratie van interne DAP meettoestellen.5° Methodes voor evaluatie en optimalisatie van de beeldkwaliteit.6° Opstellen van de procedures voor eventuele intermediaire kwaliteitsbeheersing of kalibraties, die worden uitgevoerd door de erkende deskundige in de medische stralingsfysica of door de door hem aangeduide personen.7° Overdracht van beelden en dosimetriegegevens naar PACS en dosisregistratiesystemen.8° Bijwonen van interventionele procedures.9° Medewerking aan het opstellen van procedure van het voorkomen of het beperken van huideffecten.10° Medewerking aan het opstellen van procedures omtrent het detecteren van personen die een risico lopen op huideffecten na een medische blootstelling en het nazorgtraject. § 7. Dosimetrie 1° De individuele patiëntgebonden dosimetrie: a) Bepalen van de courante dosimetrische grootheden: intrededosis, DAP, AGD, CTDIvol, DLP, ...; b) Vastleggen van de parameters en/of de gegevens van de persoon die de medische blootstelling ondergaat die gekend moeten zijn om de dosis retrospectief te kunnen inschatten.Validatie van de procedures hieromtrent; c) Retrospectief bepalen van de orgaandosis en effectieve dosis voor volwassenen en kinderen;d) Inschatting van de orgaandosis en effectieve dosis voor volwassenen en kinderen voorafgaand aan de medische blootstelling;e) Retrospectief bepalen van de dosis aan een ongeboren kind ten gevolge van de medische blootstelling van de moeder en het verschaffen van informatie aan het medische team omtrent de risico's;f) Inschatting van de dosis aan een ongeboren kind ten gevolge van de medische blootstelling van de moeder, voorafgaand aan de blootstelling en het verschaffen van informatie aan het medische team omtrent de risico's;g) Bepalen van de huiddosis en het verschaffen van informatie aan het medische team omtrent de risico's;2° Dosimetriestudies: a) Kennis van de vakliteratuur, in het bijzonder de studies van het FANC;b) Opstellen van lokale diagnostische referentieniveaus;c) Verificatie gegevens voor nationale dosisstudies;d) Validatie van relevante referentieniveaus, wanneer er nog geen nationale referentieniveaus bepaald werden door het Agentschap;e) Analyse van de resultaten van dosisstudies en ontwikkelen en toepassen van de maatregelen ter optimalisatie, in samenwerking met het medische team; § 8. Participatie in een multidisciplinair team 1° Kunnen communiceren met de verschillende betrokkenen binnen een multidisciplinair team (artsen, technologen/verpleegkundigen, fabrikanten, ...). 2° Actieve medewerking binnen een multidisciplinair team aan projecten rond optimalisatie.3° Actieve medewerking aan de analyse van gebeurtenissen die hebben geleid of hadden kunnen leiden tot een accidentele of onbedoelde blootstelling en het opstellen van correctieve acties (binnen de bevoegdheid). § 9. Nieuwe uitrustingen 1° Opstellen van technische specificaties voor nieuwe medisch-radiologische uitrustingen in het kader van een aankoopprocedure.2° Preciseren van de voorwaarden die in acht moeten genomen worden bij de aankoop van nieuwe medisch radiologische uitrustingen met het oog op integratie, compatibiliteit en connectiviteit met de uitrustingen die reeds aanwezig zijn.3° Opvolgen van de ontwikkeling van nieuwe modaliteiten en radiologische toepassingen inclusief mogelijkheden voor kwaliteitsborging en -beheersing.

Art. 3.- Stageprogramma nucleaire geneeskunde Het stageprogramma nucleaire geneeskunde omvat minstens volgende onderwerpen: § 1. Meetinstrumenten en software noodzakelijk voor het uitvoeren van de stralingsfysica taken 1° Keuze, ontvangst, kalibratie en kwaliteitsbeheersing van meetinstrumenten, software en bronnen noodzakelijk voor het uitoefenen van zijn taken. § 2. Activiteitsmeter 1° Werking en gebruik van hardware, accessoires en software.2° In ontvangst name, de indienststelling en de verzameling van alle gegevens die nodig zijn voor het klinisch gebruik vóór het eerste klinische gebruik.3° Kwaliteitsborging en kwaliteitsbeheersing. § 3. Conventionele gammacamera 1° Werking en gebruik van hardware, accessoires en software (acquisitie en verwerking).2° In ontvangst name, de indienststelling en de verzameling van alle gegevens die nodig zijn voor het klinisch gebruik vóór het eerste klinische gebruik.3° Kwaliteitsborging en kwaliteitsbeheersing .4° Opvolging van de andere kwaliteitscontroles.5° Evaluatie van de beeldkwaliteit. § 4. SPECT 1° Werking en gebruik van hardware, accessoires en software (acquisitie en verwerking).2° In ontvangst name, de indienststelling en de verzameling van alle gegevens die nodig zijn voor het klinisch gebruik vóór het eerste klinische gebruik.3° Kwaliteitsborging en kwaliteitsbeheersing .4° Opvolging van de andere kwaliteitscontroles.5° Evaluatie van de beeldkwaliteit. § 5. PET 1° Werking en gebruik van hardware, accessoires en software (acquisitie en verwerking).2° In ontvangst name, de indienststelling en de verzameling van alle gegevens die nodig zijn voor het klinisch gebruik vóór het eerste klinische gebruik.3° Kwaliteitsborging en kwaliteitsbeheersing.4° Opvolging van de andere kwaliteitscontroles.5° Evaluatie van de beeldkwaliteit. § 6. Hybride systemen 1° Basisbegrippen kwaliteitsbeheersing CT.2° Analyse nauwkeurigheid van de co-registratie. § 7. Chirurgische sonde 1° Werking en gebruik van hardware, accessoires en software (acquisitie en verwerking).2° In ontvangst name, de indienststelling en de verzameling van alle gegevens die nodig zijn voor het klinisch gebruik vóór het eerste klinische gebruik.3° Kwaliteitsborging en kwaliteitsbeheersing. § 8. Metabole therapie 1° Organisatie, dosimetrie en stralingsbescherming voor de verschillende types metabole therapieën. § 9. Interne dosimetrie in therapie en diagnose 1° Kennis en gebruik van het MIRD principe voor interne dosimetrie.2° Gebruik software.3° Kwantitatieve beeldvorming.4° Zo nauwkeurig mogelijk schatten of berekenen van de orgaan- en/of effectieve dosis die is of zal opgelopen worden door een patiënt, asymptomatisch persoon of het ongeboren kind.5° Optimalisatie van de patiëntendosis : a) Kennis van de vakliteratuur, in het bijzonder de studies van het FANC;b) Toepassen van de optimalisatie maatregelen die eruit voortkomen;c) Uitvoeren van de wettelijke verplichtingen inzake patiëntendosimetrie;6° Optimalisatie van de beeldkwaliteit a) Kennis van de vakliteratuur en uitvoering probleemanalyse;b) Toepassen van de optimalisatie maatregelen die eruit voortkomen; § 10. Veilig omgaan met radioactiviteit 1° Omgaan met radioactieve besmettingen. § 11. Participatie in een multidisciplinair team 1° Kunnen communiceren met de verschillende betrokkenen binnen een multidisciplinair team (artsen, technologen/verpleegkundigen, fabrikanten, ...). 2° Actieve medewerking binnen een multidisciplinair team aan projecten rond optimalisatie.3° Analyse van gebeurtenissen die hebben geleid of hadden kunnen leiden tot een accidentele of onbedoelde blootstelling en indien aangewezen meewerken aan het opstellen van correctieve acties. § 12 Nieuwe uitrustingen 1° Opstellen van technische specificaties voor nieuwe medisch-radiologische uitrustingen in het kader van een aankoopprocedure.2° Preciseren van de voorwaarden die in acht moeten genomen worden bij de aankoop van nieuwe medisch radiologische uitrustingen met het oog op integratie, compatibiliteit en connectiviteit met de uitrustingen die reeds aanwezig zijn.3° Opvolgen van de ontwikkeling van nieuwe modaliteiten en radiologische toepassingen inclusief mogelijkheden voor kwaliteitsborging en -beheersing.

Art. 4.- Opheffing Het besluit van 7 november 2012 houdende vaststelling van de stageprogramma's medische stralingsfysica voor radiotherapie, radiologie en nucleaire geneeskunde, wordt opgeheven.

Art. 5.Inwerkingtreding Dit reglement treedt in werking op 1 maart 2020.

Brussel, 19 februari 2020.

De Directeur-generaal, F. HARDEMAN