WAALSE OVERHEIDSDIENST

23 APRIL 2009. - Omzendbrief betreffende het gebruik van milieuvriendelijke smeermiddelen in de hydraulische installaties van de waterlopen in het Waalse Gewest

Tijdens haar zitting van 29 maart 2007 heeft de Waalse Regering een globaal actieplan goedgekeurd met het oog op de opneming van sociale en milieuclausules in de overheidsopdrachten in het Waalse Gewest.

Het Gewest en de andere overheden moeten, elk in het raam van zijn bevoegdheden, een voorbeeldfunctie vervullen en de milieubezorgdheden ten uitvoer leggen in hun respectieve activiteiten, o.a. de overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten.

Daartoe voorzien de aanbestedende overheden van het Waalse Gewest hun bestekken van voorwaarden die aan deze omzendbrief voldoen.

De aanbestedende overheden van de op het grondgebied van het Waalse Gewest gelegen provincies en gemeenten, van de pararegionale instellingen, van de verenigingen opgericht door één of meer van voornoemde aanbestedende overheden worden erom verzocht hetzelfde te doen wat hen betreft. 1. Toepassingsgebied Elke overheidsopdracht waarbij gebruik wordt gemaakt van hydraulische oliën en van smeeroliën en -vetten in de elektromechanische uitrustingen van de hydraulische kunstwerken van de waterlopen in het Waalse Gewest valt onder de bepalingen van deze omzendbrief.2. Begripsomschrijving Voor de toepassing van deze omzendbrief wordt verstaan onder : 1.Milieuvriendelijke (of aanvaardbare) smeermiddelen : olie of vet, alsook de voornaamste bestanddelen ervan, met het geheel van de volgende kenmerken : - een noemenswaardige drempel van intrinsieke of ultieme biologische afbreekbaarheid; - een beperkte drempel van ecotoxiciteit voor de levende wezens; - een beperkte drempel van ecotoxiciteit voor de mens; - de afwezigheid van gevaarlijke stoffen, behalve voor de vetten; - minimale technische prestaties; - eventueel een minimumgehalte aan hernieuwbare grondstoffen overeenkomstig het referentiestelsel van één van de volgende labels : - Eco-label, volgens de beslissing van de Europese Commissie van 26 april 2005 tot vastlegging van de ecologische criteria en de desbetreffende vereisten inzake evaluatie en verificatie voor de toekenning van de ecologische gemeenschapslabel aan de smeermiddelen, nr. 2005/360/EG, Publicatieblad L118 van 05 mei 2005; - Nordic Ecolabelling : Ecolabelling of Lubricants ("Nordic Swan", of "Cygne blanc"); - Swedish Standard SS 15 54 34 betreffende de hydraulische vloeistoffen; - Swedish Standard SS 15 54 70 betreffende de smeervetten; - Blaue Engel : Basic Criteria for Award of the Environmental Label : Readily Biodegradable Hydraulic Fluid RAL-UZ 79; - Blaue Engel : Basic Criteria for Award of the Environmental Label : Readily Biodegradable Lubricants en Forming Oils RAL-UZ 64. 2. Installatie : Vast geheel van mechanische en oleohydraulische uitrustingen waarin gebruik gemaakt wordt van een vloeistof die een vermogens- of krachtoverdrachtfunctie of een smeerfunctie vervult. Dit geldt niet voor de "levenslang" gesmeerde uitrustingen. 3. Bestaande installatie : installatie die in bedrijf gesteld is of waarvoor een bericht van opdracht bekendgemaakt is op de datum van inwerkingtreding van deze omzendbrief.4. Nieuwe installatie : installatie die gebouwd of hernieuwd moet worden na de datum van inwerkingtreding van deze omzendbrief.Een nieuwe installatie kan : - nodig zijn voor de werking van een nieuw hydraulisch kunstwerk; - gevestigd worden ter vervanging van een bestaande installatie die anders dan oleohydraulisch functioneert; - een bestaande oleohydraulische installatie die volkomen hernieuwd is. De hernieuwing bestaat in de vervanging van het geheel of van een gedeelte van de uitrustingen van de installatie en/of in de herziening van de bestanddelen van de installatie in de fabriek, zoals de oleohydraulische groepen, pompen, motoren, vijzels,... 3. Clausule 3.1. Nieuwe installaties De nieuwe oleohydraulische installaties functioneren met milieuvriendelijke olie.

De nieuwe smeerinstallaties functioneren met milieuvriendelijk vet. 3.2. Bestaande installaties Bij de hernieuwing of bij een buitengewoon onderhoud van een bestaande installatie wordt de auteurs van projecten aanbevolen in het bestek te voorzien in de vervanging van de minerale oliën of vetten door milieuvriendelijke oliën of vetten, voor zover de olie of het vet compatibel is met de bestaande installatie, of voor zover de eventuele wijzigingen die er aangebracht moeten worden om de milieuvriendelijke olie of het milieuvriendelijke vet te gebruiken mogelijk zijn in het raam van de overwogen hernieuwing of van het overwogen buitengewone onderhoud.

De technische incompatibiliteit moet door de aanbestedende overheid gerechtvaardigd worden in het aanbestedingsvoorstel. 3.3. Specificaties De milieuvriendelijke olie of het milieuvriendelijke vet moet voldoen aan de criteria van één van de volgende labels : - Eco-label, volgens de beslissing van de Europese commissie van 26 april 2005 tot vastlegging van de ecologische criteria en de desbetreffende vereisten inzake evaluatie en verificatie voor de toekenning van de ecologische gemeenschapslabel aan de smeermiddelen, nr. 2005/360/EG, Publicatieblad L118 van 05 mei 2005; - Nordic Ecolabelling : Ecolabelling of Lubricants ("Nordic Swan", of "Cygne blanc"); - Swedish Standard SS 15 54 34 betreffende de hydraulische vloeistoffen; - Swedish Standard SS 15 54 70 betreffende de smeervetten; - Blaue Engel : Basic Criteria for Award of the Environmental Label : Readily Biodegradable Hydraulic Fluid RAL-UZ 79; - Blaue Engel : Basic Criteria for Award of the Environmental Label : Readily Biodegradable Lubricants en Forming Oils RAL-UZ 64.

De inschrijver die een product voorstelt waarvoor één van genoemde labels afgeleverd werd, wordt geacht een smeermiddel te leveren dat voldoet aan deze specificaties. De inschrijver die een product voorstelt waarvoor geen van genoemde labels afgeleverd werd, moet door elk geschikt middel tot voldoening van de aanbestedende overheid bewijzen dat zijn product voldoet aan de criteria van één van genoemde labels. 4. Toepassing De bestekken betreffende de installaties waarvan de opdrachten na de datum van inwerkingtreding van deze omzendbrief bekendgemaakt of gesloten werden, moeten aan de voorschriften hiervan voldoen. Wat betreft de overheidsopdrachten van de Afdeling Elektriciteit, Electromechanica, Informatica en Telecommunicatie (DEEIT) van het Ministerie van Uitrusting en Vervoer van het Waalse Gewest, worden de modaliteiten tot tenuitvoerlegging van de milieuvriendelijke oliën en vetten voor de nieuwe en de bestaande installaties nader bepaald in het type bestek 400, dat een vaste bijlage vormt bij de bestekken betreffende de mechanische en elektrische installaties en constructies, waaarbij deel M de oleohydraulische uitrustingen betreft en deel A.k de smering.

In afwachting van de herziening van de type bestekken 400.M en 400.A.k, moet het bestek bepalingen inhouden die voorzien in het gebruik van milieuvriendelijke oliën en vetten in de nieuwe installaties en, overeenkomstig punt 3.b., in de bestaande installaties.

Voor de uitrustingen die het voorwerp zijn van de opdrachten van de DEEIT, moet de olie van het type verzadigde synthetische esters (HEES volgens de norm ISO 15380) zijn. De verzadiging wordt volgens de methode Wijs aan de hand van de iodiumindex gemeten. 5. Inwerkingtreding Deze omzendbrief treedt in werking vier maanden na de bekendmaking ervan in het Belgisch Staatsblad. Namen, 23 april 2009.

De Minister-President, R. DEMOTTE De Minister van Huisvesting, Vervoer en Ruimtelijke Ontwikkeling, A. ANTOINE De Minister van Begroting, Financiën en Uitrusting, M. DAERDEN De Minister van Binnenlandse Aangelegenheden en Ambtenarenzaken, Ph. COURARD De Minister van Economie, Tewerkstelling, Buitenlandse Handel en Patrimonium, J.-C. MARCOURT De Minister van Onderzoek, Nieuwe Technologieën en Buitenlandse Betrekkingen, Mevr. M.-D. SIMONET De Minister van Vorming, M. TARABELLA De Minister van Gezondheid, Sociale Actie en Gelijke Kansen, D. DONFUT De Minister van Landbouw, Landelijke Aangelegenheden, Leefmilieu en Toerisme B. LUTGEN