FEDERALE OVERHEIDSDIENST KANSELARIJ VAN DE EERSTE MINISTER

10 JULI 2017. - Omzendbrief. - Strijd tegen sociale dumping bij overheidsopdrachten en concessieovereenkomsten

Aan de federale aanbestedende overheden als bedoeld in artikel 1, 6°, van het koninklijk besluit van 3 april 2013Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 03/04/2013 pub. 16/04/2013 numac 2013021025 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Koninklijk besluit betreffende de tussenkomst van de Ministerraad, de overdracht van bevoegdheid en de machtigingen inzake de plaatsing en de uitvoering van overheidsopdrachten, ontwerpenwedstrijden en concessies voor openbare werken op federaal niveau sluiten betreffende de tussenkomst van de Ministerraad, de overdracht van bevoegdheid en de machtigingen inzake de plaatsing en de uitvoering van overheidsopdrachten, ontwerpenwedstrijden en concessies voor openbare werken op federaal niveau. De onderhavige omzendbrief is van toepassing op de overheids-opdrachten die onder het toepassingsgebied van titel 2 van de wet van 17 juni 2016Relevante gevonden documenten type wet prom. 17/06/2016 pub. 14/07/2016 numac 2016021053 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet inzake overheidsopdrachten type wet prom. 17/06/2016 pub. 14/07/2016 numac 2016021052 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet betreffende de concessieovereenkomsten sluiten inzake overheidsopdrachten vallen, alsook op de concessieovereenkomsten die onder de wet van 17 juni 2016Relevante gevonden documenten type wet prom. 17/06/2016 pub. 14/07/2016 numac 2016021053 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet inzake overheidsopdrachten type wet prom. 17/06/2016 pub. 14/07/2016 numac 2016021052 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet betreffende de concessieovereenkomsten sluiten betreffende de concessieovereenkomsten vallen, met uitzondering van de overeenkomsten voor activiteiten als bedoeld in bijlage II bij deze wet.

Mevrouw, Mijnheer de Minister/Staatssecretaris, Mevrouwen, Mijne Heren, Tijdens zijn zitting van 30 juni 2017 heeft de Ministerraad beslist dat er een Charter diende te worden ontwikkeld om de strijd aan te binden tegen de sociale dumping in het kader van overheidsopdrachten.

Daarnaast heeft de FOD Kanselarij van de Eerste Minister een aantal aanbevelingen verzameld onder de vorm van een gids voor de strijd tegen sociale dumping bij overheidsopdrachten. Deze laatste gids is consulteerbaar op de onderstaande website: http://www.publicprocurement.be/nl/overheidsopdrachten/regelgeving De federale aanbestedende overheden moeten terzake een voorbeeldfunctie vervullen. Daarom moeten deze de in voormelde Gids bedoelde voorschriften naleven, alsook in het in bijlage bij de onderhavige omzendbrief bedoelde charter.

De onderhavige omzendbrief treedt in werking op dag waarop ze in het Belgisch Staatsblad wordt bekend gemaakt.

Brussel, 10 juli 2017.

De Eerste Minister Ch. MICHEL

Bijlage bij de omzendbrief Strijd tegen sociale dumping bij overheidsopdrachten De federale aanbestedende overheden verbinden zich ertoe elke inschrijver te sensibiliseren voor de strijd tegen sociale dumping.

De federale aanbestedende overheden zien nauwlettend toe op de naleving van het milieu, sociaal of arbeidsrecht. Wanneer de offerte van de inschrijver aan wie ze voornemens is te gunnen niet aan deze regels voldoet en de schending van deze regels strafrechtelijk gesanctioneerd wordt, passen de federale aanbestedende overheden artikel 66 van de wet van 17 juni 2016Relevante gevonden documenten type wet prom. 17/06/2016 pub. 14/07/2016 numac 2016021053 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet inzake overheidsopdrachten type wet prom. 17/06/2016 pub. 14/07/2016 numac 2016021052 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet betreffende de concessieovereenkomsten sluiten inzake overheidsopdrachten strikt toe en wijzen de offerte af.

De federale aanbestedende overheden verbinden zich ertoe na te gaan of het mogelijk is de offerte van de inschrijver aan wie ze voornemens is te gunnen af te wijzen in geval van schending van het milieu-, sociaal of arbeidsrecht en deze schending niet strafrechtelijk gesanctioneerd wordt. Gelet op het evenredigheidsbeginsel, verbinden de federale aanbestedende overheden zich ertoe gebruik te maken van deze mogelijkheid wanneer de vastgestelde schending verband houdt met sociale dumping.

De federale aanbestedende overheden besteden bijzondere aandacht aan de verplichte uitsluitingsgrond omwille van het tewerkstellen van illegaal verblijvende onderdanen van derde landen. Als deze inbreuk wordt vastgesteld, sluiten de federale aanbestedende overheden, op elk ogenblik van de plaatsingsprocedure, de kandidaat of inschrijver uit die illegaal verblijvende onderdanen van derde landen heeft tewerkgesteld, met dien verstande dat een veroordeling niet nodig is in dit geval. In het kader van de uitvoering van de opdracht verbreken de federale aanbestedende overheden, indien nodig, de opdracht.

De federale aanbestedende overheden nemen kennis van de verplichte uitsluiting omwille van kinderarbeid en andere vormen van mensenhandel als bedoeld in artikel 67, § 1, 6°, van de wet van 17 juin 2016 inzake overheidsopdrachten. Ze passen deze uitsluiting strikt toe.

De federale aanbestedende overheden zien erop toe dat de ondernemers aan hun verplichtingen tot betaling van belastingen of socialezekerheidsbijdragen voldoen. Rekening houdend met de regularisatiemogelijkheid, sluiten de federale aanbestedende overheden elke ondernemer uit die genoemde verplichtingen niet naleeft.

De federale aanbestedende overheden besteden aandacht aan de mogelijkheid om, op elk ogenblik van de procedure, gebruik te maken van de facultatieve uitsluitingsgrond in geval van niet-naleving door een ondernemer van het milieu-, sociaal of arbeidsrecht. Aangezien het niet om een verplichte uitsluitingsgrond gaat, zien de federale aanbestedende overheden toe op de naleving van het beginsel van proportionaliteit tussen de vastgestelde schending en de voorgestelde sanctie. Bij deze oefening zijn de federale aanbestedende overheden evenwel bijzonder streng voor schendingen inzake sociale dumping, a fortiori als de genomen corrigerende maatregelen niet toereikend zijn.

De federale aanbestedende overheden kiezen een of meer gunningscriteria rekening houdend met de betrokken opdracht. Hierbij wordt bij voorkeur gegund op basis van de beste prijs-kwaliteitverhouding. Bovendien kan het criterium betreffende de beste prijs-kwaliteitverhouding ook kwalitatieve en/of sociale aspecten omvatten.

De federale aanbestedende overheden spelen een actieve rol in de strijd tegen abnormaal lage prijzen of kosten. In voorkomend geval gaan ze over tot een prijsonderzoek waarbij ze de inschrijver verzoeken de verantwoordingen voor te leggen die met name betrekking hebben op de naleving van de regels inzake milieu-, sociaal en arbeidsrecht, met inbegrip van de verplichtingen die gelden op het vlak van welzijn, lonen en sociale zekerheid. Moeten aldus nagezien worden: de juiste berekening van de loonkosten, de correcte betaling van de sociale bijdragen of het bestaan van een globaal preventieplan (wanneer dit vereist is) in hoofde van de inschrijver.

Wanneer de federale aanbestedende overheden vaststellen dat de abnormaal lage prijs of kost te wijten is aan het niet nakomen van verplichtingen op het vlak van het milieu-, sociaal of arbeidsrecht zoals bedoeld in artikel 7, eerste lid, van de wet van 17 juni 2016Relevante gevonden documenten type wet prom. 17/06/2016 pub. 14/07/2016 numac 2016021053 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet inzake overheidsopdrachten type wet prom. 17/06/2016 pub. 14/07/2016 numac 2016021052 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet betreffende de concessieovereenkomsten sluiten, zijn zij verplicht de offerte af te wijzen.

De federale aanbestedende overheden zijn zich ervan bewust dat het probleem inzake sociale dumping zich ook in de onderaannemingsketen voordoet. Bijgevolg zullen ze gebruik maken van alle door de regelgeving geboden mogelijkheden. Zo zullen ze, wanneer de regelgeving daarin voorziet, de afwezigheid van uitsluitingsgronden nagaan in hoofde van de onderaannemers (minstens de rechtstreekse) van de opdrachtnemer.

Bovendien gaan de federale aanbestedende overheden strikt na of de voorwaarden betreffende de beperking van de onderaannemingsketen zijn vervuld. Zo zien ze nauwlettend toe op het verbod voor de onderaannemer om de opdracht die hem werd gegund volledig in onderaanneming te geven.

Voor de opdrachten van beperkte waarde (waarvan de geraamde waarde lager is dan 30.000 euro) waken de federale aanbestedende overheden erover dat geen contact wordt opgenomen met ondernemers die praktijken inzake sociale dumping begaan.

Voor de opdrachten die geplaatst worden door middel van een onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande bekendmaking waarvan de geraamde waarde lager is dan de drempel voor de Europese drempel, zullen de federale aanbestedende overheden de mogelijkheid overwegen om de facultatieve uitsluitingsgronden toch van toepassing te verklaren via de opdrachtdocumenten, zodat met name ook de uitsluitingsgrond omtrent de niet-naleving van het milieu-, sociaal of arbeidsrecht van toepassing blijft.

De federale aanbestedende overheden zijn eveneens waakzaam voor praktijken inzake sociale dumping in het kader van concessieovereenkomsten.