21 JULI 2023. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 29 maart 2023, gesloten in het Paritair Comité voor de handel in brandstoffen, betreffende het recht op deconnectie (1)

FILIP, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op de wet van 5 december 1968Relevante gevonden documenten type wet prom. 05/12/1968 pub. 22/05/2009 numac 2009000346 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel 28;

Gelet op het verzoek van het Paritair Comité voor de handel in brandstoffen;

Op de voordracht van de Minister van Werk, Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 29 maart 2023, gesloten in het Paritair Comité voor de handel in brandstoffen, betreffende het recht op deconnectie.

Art. 2.De minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van dit besluit.

Gegeven te Brussel, 21 juli 2023.

FILIP Van Koningswege : De Minister van Werk, P.-Y. DERMAGNE _______ Nota (1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad : Wet van 5 december 1968Relevante gevonden documenten type wet prom. 05/12/1968 pub. 22/05/2009 numac 2009000346 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969. Bijlage Paritair Comité voor de handel in brandstoffen Collectieve arbeidsovereenkomst van 29 maart 2023 Recht op deconnectie (Overeenkomst geregistreerd op 17 april 2023 onder het nummer 179042/CO/127) HOOFDSTUK I. - Toepassingsgebied

Artikel 1.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de werkgevers en op de werknemers van de ondernemingen welke ressorteren onder het Paritair Comité voor de handel in brandstoffen.

Onder "werknemers" wordt verstaan : de arbeiders en arbeidsters*. (* telkens het woord "werknemer" hierna nog gebruikt wordt, bedoelt men zowel man/vrouw/non-binair. Idem dito voor de verwijzing in termen van hij, die desgevallend ook bedoeld zijn als "hij"/"zij"/"die".) HOOFDSTUK II. - Juridisch kader

Art. 2.§ 1. Deze suppletieve collectieve arbeidsovereenkomst komt tot stand in toepassing van de artikelen 16, 17, 17/1 en 17/2 van de wet van 26 maart 2018Relevante gevonden documenten type wet prom. 26/03/2018 pub. 30/03/2018 numac 2018011490 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet betreffende de versterking van de economische groei en de sociale cohesie sluiten betreffende de versterking van de economische groei en de sociale cohesie, evenals de artikelen 29 tot 32 van de wet van 3 oktober 2022Relevante gevonden documenten type wet prom. 03/10/2022 pub. 10/11/2022 numac 2022206360 bron federale overheidsdienst werkgelegenheid, arbeid en sociaal overleg Wet houdende diverse arbeidsbepalingen sluiten houdende diverse arbeidsbepalingen (Belgisch Staatsblad van 10 november 2022). § 2. In toepassing van de artikelen 29 tot 32 van de wet van 3 oktober 2022Relevante gevonden documenten type wet prom. 03/10/2022 pub. 10/11/2022 numac 2022206360 bron federale overheidsdienst werkgelegenheid, arbeid en sociaal overleg Wet houdende diverse arbeidsbepalingen sluiten houdende diverse arbeidsbepalingen, is deze suppletieve collectieve arbeidsovereenkomst van toepassing op ondernemingen met 20 of meer werknemers die, uiterlijk op 1 april 2023, niet beschikken over een collectieve arbeidsovereenkomst met betrekking tot het recht op deconnectie afgesloten conform de wet van 5 december 1968Relevante gevonden documenten type wet prom. 05/12/1968 pub. 22/05/2009 numac 2009000346 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités of, die in hun arbeidsreglement niet de in voornoemde wet voorziene bepalingen omtrent de modaliteiten en uitvoering van het recht op deconnectie hebben opgenomen. HOOFDSTUK III. - Het recht op deconnectie

Art. 3.De sociale partners erkennen het recht op deconnectie met het oog op het respecteren van de rust- en verlofperiodes en met het oog op het vrijwaren van de balans tussen werk- en privéleven.

Onder het "recht op deconnectie" verstaan we : 1. Het recht van de werknemer om niet ingelogd te zijn op zijn persoonlijke en professionele digitale tools buiten de overeengekomen werkuren. Onder "werkuren" worden alle periodes bedoeld tijdens dewelke de werknemer ter beschikking staat van de werkgever. De werknemer is onder meer niet verplicht kennis te nemen van mails die aan hem gericht zouden zijn en/of erop te antwoorden buiten de normale werkuren, tijdens dagelijkse of wekelijkse rusttijden, of tijdens vrije dagen. Hetzelfde geldt voor zakelijke oproepen, sms'en of andere online berichten; 2. Het engagement van de werknemer om zich (conform artikel 4 van deze collectieve arbeidsovereenkomst) te onthouden van het opnemen van professioneel contact met zijn/haar/hun collega's buiten de werkuren, tijdens de rusttijden, en tijdens de vakantie, verlof en schorsing van de arbeidsovereenkomst, tenzij er sprake is van een noodsituatie. HOOFDSTUK IV. - Modaliteiten en richtlijnen

Art. 4.Werkgevers en werknemers zorgen ervoor om buiten de normale werkuren niet om professionele redenen contact op te nemen met hun collega's.

Van dit principe kan afgeweken worden in volgende gevallen : - voor het louter in ontvangst nemen van de planning en werkopdracht(en) indien dit binnen een redelijke tijdspanne gebeurt en niet tijdens een dagelijkse rustperiode van minimum 8 uur voor de aanvang van de dienst; - voor het beantwoorden van dringende oproepen bij een noodsituatie.

Een noodsituatie is een situatie waarbij het functioneren van de organisatie, de dienst of de personen ernstig verstoord kan raken, die potentieel schade kan veroorzaken en/of die onmiddellijk of snel handelen vereist; - voor het beantwoorden van en gevolg geven aan oproepen tijdens een periode van stand-by; - voor werknemers die een kritieke functie uitoefenen; - indien vooraf andere overeenkomsten zijn gesloten met de werknemer.

Art. 5.Werknemers mogen geen nadeel ondervinden van hun keuze om niet bereikbaar of geconnecteerd te zijn buiten de uren.

Art. 6.Gezien de diversiteit in de sector, wordt binnen de onderneming per team/afdeling overleg opgestart met betrekking tot het recht op deconnectie en wordt een lijst opgesteld met de digitale tools die de werkgever ter beschikking stelt voor werkgerelateerde communicatie.

De werkgever mag in geen geval het gebruik van niet-officiële of private digitale tools (zoals sociale media, WhatsApp of andere) officieel en/of officieus promoten.

Om het adequate gebruik van de digitale tools ingang te doen vinden en het principe van het recht op deconnectie te concretiseren, worden er eventueel technische oplossingen onderzocht en toegepast die het voor de werknemer mogelijk maken : - de verzending van e-mailberichten na de normale werkuren uit te stellen; - een waarschuwingsbericht te sturen met indien nodig, vermelding van de personen met wie contact kan worden opgenomen bij afwezigheid.

De werknemer van zijn kant zorgt er om praktische redenen voor dat hij zijn vakantieperiodes en andere afwezigheden goed voorbereidt door zijn collega's tijdig op de hoogte te brengen en door zijn taken toe te vertrouwen aan back-ups en hen alle nodige uitleg en informatie te geven. Hij wordt hierin ondersteund door zijn leidinggevende.

De werknemer zorgt er eveneens voor dat zijn professionele agenda, indien beschikbaar, up-to-date blijft zodat zijn collega's op de hoogte zijn en zo zijn vrije tijd kunnen respecteren. HOOFDSTUK V. - Analyse en preventie

Art. 7.In het kader van het algemeen welzijnsbeleid binnen de onderneming wordt regelmatig en minstens één keer per jaar, een kwantitatieve analyse uitgevoerd van het gebruik van de digitale tools voor professionele doeleinden om de diensten/ departementen in kaart te brengen waar vaker gewerkt/gecommuniceerd wordt buiten de gebruikelijke werkuren. Op basis van deze analyse kunnen voor de hele onderneming verdere specifieke en overlegde maatregelen worden getroffen om schadelijk gedrag te beperken en ervoor te zorgen dat het recht op deconnectie wordt nageleefd.

Hierbij zal de werkgever de nodige aandacht besteden aan preventie als onderdeel van zijn verplichtingen in het kader van welzijn op het werk en de preventie van psychosociale risico's in overeenstemming met : - de welzijnswet; - titel 3 betreffende de preventie van psychosociale risico's op het werk van boek I van de codex over het welzijn van het werk; - de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 72. HOOFDSTUK VI. - Sensibilisering en overleg

Art. 8.De ondernemingen zijn ertoe gehouden regelmatig informatie- en bewustmakingsacties te organiseren voor de verantwoordelijken en de werknemers om hen te informeren over de risico's, problemen en best practices met betrekking tot het gebruik van digitale tools en over het nut van deconnectie in het kader van een gezond evenwicht tussen werk- en privéleven.

Het CPBW neemt actief deel aan de implementatie van de huidige collectieve arbeidsovereenkomst en ziet toe op de toepassing ervan.

Het CPBW moet de getroffen maatregelen ook minimaal één keer per jaar evalueren en op basis van de noden, aanpassingen voorstellen.

Alle personeelsleden moeten worden ingelicht en betrokken voor en tijdens de uitwerking en bijschaving van de hierboven genoemde maatregelen en ook tijdens de toepassings- en herzieningsstadia ervan.

Art. 9.De werknemers wordt gevraagd hun leidinggevende, de interne en externe preventieadviseur, de vertrouwenspersoon of hun vakbondsvertegenwoordiger te contacteren bij problemen als gevolg van het oneigenlijk gebruik van de digitale tools. HOOFDSTUK VII. - Geldigheidsduur

Art. 10.§ 1. Deze collectieve arbeidsovereenkomst treedt in werking op 1 januari 2023. § 2. Zij is gesloten voor onbepaalde tijd. § 3. Zij kan door elk van de contracterende partijen worden opgezegd.

Deze opzegging moet minstens drie maanden op voorhand geschieden bij een ter post aangetekende brief, gericht aan de voorzitter van het Paritair Comité voor de handel in brandstoffen, die zonder verwijl de betrokken partijen in kennis zal stellen. De termijn van drie maanden begint te lopen vanaf de datum van verzending van bovengenoemde aangetekende brief. HOOFDSTUK VIII. - Ondertekening

Art. 11.Overeenkomstig artikel 14, punt 1 van de wet van 5 december 1968Relevante gevonden documenten type wet prom. 05/12/1968 pub. 22/05/2009 numac 2009000346 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités worden, voor wat betreft de ondertekening van deze collectieve arbeidsovereenkomst, de handtekeningen van de personen die deze aangaan namens de werknemersorganisaties enerzijds en namens de werkgeversorganisaties anderzijds, vervangen door de, door de voorzitter en de secretaris ondertekende en door de leden goedgekeurde notulen van de vergadering.

Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 21 juli 2023.

De Minister van Werk, P.-Y. DERMAGNE