9 FEBRUARI 2020. - Koninklijk besluit betreffende de registratie van wilsverklaringen over de wegneming van menselijk lichaamsmateriaal, met inbegrip van organen, na overlijden

FILIP, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op artikel 108 van de Grondwet;

Gelet op de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren van organen, artikel 10, § 3, vervangen bij de wet van 21 maart 2018, en artikel 10, § 3bis, ingevoegd bij de wet van 3 juli 2012Relevante gevonden documenten type wet prom. 03/07/2012 pub. 24/08/2012 numac 2012024263 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Wet tot wijziging van de wet van 13 juni 1986 betreffende het wegnemen en transplanteren van organen en de wet van 19 december 2008 inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek type wet prom. 03/07/2012 pub. 07/12/2012 numac 2012000670 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet tot wijziging van de wet van 13 juni 1986 betreffende het wegnemen en transplanteren van organen en de wet van 19 december 2008 inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek. - Duitse vertaling sluiten;

Gelet op de wet van 19 december 2008Relevante gevonden documenten type wet prom. 19/12/2008 pub. 30/12/2008 numac 2008018385 bron federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten Wet inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek sluiten inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek, artikel 12, tweede lid, gewijzigd bij de wet van 23 december 2009 en bij de wet van 19 maart 2013;

Gelet op de wet van 3 juli 2012Relevante gevonden documenten type wet prom. 03/07/2012 pub. 24/08/2012 numac 2012024263 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Wet tot wijziging van de wet van 13 juni 1986 betreffende het wegnemen en transplanteren van organen en de wet van 19 december 2008 inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek type wet prom. 03/07/2012 pub. 07/12/2012 numac 2012000670 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet tot wijziging van de wet van 13 juni 1986 betreffende het wegnemen en transplanteren van organen en de wet van 19 december 2008 inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek. - Duitse vertaling sluiten tot wijziging van de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren van organen en de wet van 19 december 2008Relevante gevonden documenten type wet prom. 19/12/2008 pub. 30/12/2008 numac 2008018385 bron federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten Wet inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek sluiten inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek, de artikelen 21, 3° en 29;

Gelet op het koninklijk besluit van 30 oktober 1986 tot regeling van de wijze waarop de donor of de personen bedoeld in artikel 10, § 2, van de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren van organen hun wil te kennen geven;

Gelet op het advies van de Gegevensbeschermingsautoriteit, gegeven op 3 april 2019;

Gelet op het advies van de inspecteur van Financiën, gegeven op 17 augustus 2018;

Gelet op het advies van de Minister van Begroting, gegeven op 20 september 2019;

Gelet op het advies 66.443/1/V van de Raad van State, gegeven op 29 augustus 2019, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;

Op de voordracht van de Minister van Volksgezondheid, de Minister van Binnenlandse Zaken en de Minister van Justitie, Hebben Wij besloten en besluiten Wij : HOOFDSTUK 1. - Algemene bepaling

Artikel 1.Onderhavig besluit regelt de registratie van verklaringen van verzet of van uitdrukkelijke toestemming, met betrekking tot het wegnemen van lichaamsmateriaal na het overlijden. In zoverre de registratie op grond van onderhavig besluit zich voltrekt via gezamenlijke middelen, treden de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu en het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten gezamenlijk op als verwerkingsverantwoordelijke in de zin van artikel 4.7) van de Algemene Verordening voor Gegevensbescherming nr. 2016/679. HOOFDSTUK 2. - Wilsverklaring betreffende het wegnemen van organen na overlijden voor therapeutische doeleinden

Art. 2.§ 1. Iedere persoon die in het bevolkingsregister of langer dan zes maanden in het vreemdelingenregister is ingeschreven en in staat is zijn of haar wil te kennen te geven, kan zich ofwel tot het gemeentebestuur van zijn woonplaats, ofwel tot een erkende huisarts met wie hij een therapeutische relatie onderhoudt, wenden teneinde een verklaring van verzet tegen of een verklaring van uitdrukkelijke instemming met wegneming van organen na overlijden voor therapeutische doeleinden te laten registreren. Deze naar behoren gedagtekende en ondertekende verklaring voldoet aan de nadere regelen vervat in bijlage 1 van dit besluit. § 2. De ambtenaar van de burgerlijke stand of de huisarts aan wie een registratieaanvraag zoals voorzien in § 1, gericht wordt, controleert de identiteit van de declarant en bezorgt hem of haar alle beschikbare informatie teneinde de declarant in staat te stellen om zijn of haar wil betreffende de wegneming van organen na overlijden voor therapeutische doeleinden te uiten. § 3. Na zich te hebben geïdentificeerd en geauthentificeerd, aan de hand van de elektronische identiteitskaart of een methode die een gelijkwaardige beveiliging kan waarborgen, registreert de ambtenaar van de burgerlijke stand of de huisarts elektronisch, op uniforme wijze, de verklaring van verzet of de verklaring van uitdrukkelijke instemming bedoeld in § 1. Onverminderd hetgeen bepaald wordt in artikel 1, worden de gegevens betreffende de verklaring geregistreerd in een databank waarvan de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu de verwerkingsverantwoordelijke is in de zin van artikel 4.7) van de Algemene Verordening voor Gegevensbescherming nr. 2016/679. § 4. De ambtenaar van de burgerlijke stand of de huisarts bezorgt de in § 1 bedoelde personen een ontvangstbevestiging op papier of op elektronische wijze, die de gegevens bevat die worden geregistreerd op het moment dat het verzet of de uitdrukkelijke toestemming worden geuit, alsmede de identiteit van de persoon die verantwoordelijk is voor de verwerking, de wijze van verwerking, de doeleinden van de verwerking, het bestaan van een recht van inzage en rectificatie en de ontvangers van deze gegevens. De ontvangstbevestiging vermeldt ook de rechtsgrond van de registratie, namelijk artikel 6.1.e van de algemene Verordening voor gegevensbescherming nr. 2016/679.

De schriftelijke verklaring die als basis voor de registratie gediend heeft, wordt aan de declarant teruggegeven.

Art. 3.§ 1. Na zich te hebben geïdentificeerd en geauthentificeerd aan de hand van de elektronische identiteitskaart of een methode die een gelijkwaardige beveiliging kan waarborgen, kan iedere persoon die in het bevolkingsregister of langer dan zes maanden in het vreemdelingenregister is ingeschreven en in staat is om zijn of haar wil te uiten, zelf via elektronische weg en op uniforme wijze een verklaring van verzet tegen of een verklaring van uitdrukkelijke instemming met wegneming van organen na overlijden voor therapeutische doeleinden registreren. Deze elektronische verklaring is in overeenstemming met de modaliteiten die in bijlage 1 van dit besluit vastgelegd zijn. § 2. De gegevens betreffende de verklaring worden geregistreerd in de in artikel 2, § 3 van dit besluit bedoelde databank. § 3. Naar aanleiding van de zelfregistratie wordt aan de in § 1 bedoelde personen een ontvangstbevestiging op papier of via elektronische weg afgeleverd, met daarin de gegevens die worden geregistreerd op het moment dat het verzet of de uitdrukkelijke toestemming wordt geuit, alsmede de identiteit van de persoon die verantwoordelijk is voor de verwerking, de verwerkingsmethode, de doeleinden van de verwerking, het bestaan van een recht van inzage en rectificatie en de ontvangers van deze gegevens. De ontvangstbevestiging vermeldt ook de rechtsgrond van de registratie, namelijk artikel 6.1.e van de Algemene Verordening voor Gegevensbescherming nr. 2016/679.

Art. 4.De personen bedoeld in artikel 10, § 2, tweede, derde en vierde lid, van de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren van organen, zijn niet gemachtigd om gebruik te maken van de elektronische zelfregistratie zoals bepaald in artikel 3 van dit besluit.

Deze personen kunnen zich evenwel verzetten tegen of uitdrukkelijk instemmen met het wegnemen van organen na hun overlijden door contact op te nemen met de gemeente of een erkende huisarts, zoals bepaald in de artikel 1 van dit besluit. Indien zij verzet aantekenen in naam van een derde, vermelden zij hun naam, voornaam, rijksregisternummer en de hoedanigheid waarin zij optreden.

Art. 5.§ 1. Met het oog op de annulering van het verzet tegen het wegnemen van organen na het overlijden bedoeld in artikel 10, § 3bis, lid 1, van de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren van organen, stelt de Federale Overheidsdienst voor de volksgezondheid de betrokkene hiervan per brief in kennis, uiterlijk een maand voor het bereiken van de meerderjarigheid. § 2. In de in § 1 bedoelde brief wordt de betrokkene ervan in kennis gesteld dat hij of zij, op het ogenblik dat hij of zij meerderjarig wordt, wordt verondersteld in te stemmen met het wegnemen van organen na overlijden voor therapeutische doeleinden, overeenkomstig artikel 10, § 1 van de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren van organen. De betrokkene wordt verzocht om, indien hij of zij dat wenst, zijn of haar verzet aan te tekenen of zijn of haar uitdrukkelijke toestemming te geven door middel van de verschillende uitdrukkingsmiddelen waarin de artikelen 2 en 3 van dit besluit voorzien. § 3. In afwijking van hetgeen bepaald wordt onder § 1., wordt, in de gevallen voorzien in art. 10, § 3bis, vierde lid van de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren van organen, zoals ingevoegd door de wet van 3 juli 2012Relevante gevonden documenten type wet prom. 03/07/2012 pub. 24/08/2012 numac 2012024263 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Wet tot wijziging van de wet van 13 juni 1986 betreffende het wegnemen en transplanteren van organen en de wet van 19 december 2008 inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek type wet prom. 03/07/2012 pub. 07/12/2012 numac 2012000670 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet tot wijziging van de wet van 13 juni 1986 betreffende het wegnemen en transplanteren van organen en de wet van 19 december 2008 inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek. - Duitse vertaling sluiten, de persoon wiens verzet wordt geannuleerd hieromtrent geïnformeerd per brief uiterlijk één maand voor de inwerkingtreding van dit besluit.

In afwijking van hetgeen bepaald wordt in § 2., wordt de betrokkene, in de in het eerste lid bedoelde brief, ervan in kennis gesteld dat hij of zij, wordt verondersteld in te stemmen met het wegnemen van organen na overlijden voor therapeutische doeleinden, overeenkomstig artikel 10, § 1 van de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren van organen, op het ogenblik dat dit besluit in werking treedt. De betrokkene wordt verzocht om, indien hij of zij dit wenst, zijn of haar verzet aan te tekenen of zijn of haar uitdrukkelijke toestemming te geven door middel van de verschillende uitdrukkingsmiddelen waarin de artikelen 2 en 3 van dit besluit voorzien.

Art. 6.De intrekking van een verzet of uitdrukkelijke toestemming kan te allen tijde worden geregistreerd, zolang de betrokkene in leven is, op dezelfde wijze als bepaald in de artikelen 2 en 3 van dit besluit voor de registratie van een verzet of uitdrukkelijke toestemming.

Art. 7.§ 1. Indien een persoon zich in een toestand bevindt waarin het wegnemen van organen na overlijden kan worden uitgevoerd op grond van de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren van organen, hebben de leden van het coördinatieteam van een transplantatiecentrum dat erkend is op grond van de wet op de ziekenhuizen en andere zorginstellingen, gecoördineerd op 10 juli 2018, toegang tot de databank bedoeld in artikel 2, § 3 van dit besluit.

Deze databank is 24 uur per dag toegankelijk.

Om toegang te krijgen tot deze databank moet ieder lid van het coördinatieteam van een transplantatiecentrum zich identificeren en authentificeren aan de hand van de elektronische identiteitskaart of een methode die een gelijkwaardige beveiliging kan waarborgen, om na te gaan of hij gerechtigd is om toegang te krijgen tot de databank.

Elke raadpleging in de databank wordt geregistreerd. § 2. In de databank kan op basis van het rijksregisternummer of op basis van de naam, voornaam en eventueel de geboortedatum van de betrokkene het bestaan van een verzet tegen of van een uitdrukkelijke toestemming tot het wegnemen van organen na overlijden worden opgezocht. § 3. De verklaringen die worden geregistreerd in de databank bedoeld in artikel 2, § 3 van dit besluit worden verwijderd na het overlijden van de persoon op wie zij betrekking hebben. Deze verwijdering vindt plaats na het verstrijken van de termijn van twintig jaar. Indien een rechtsvordering is ingesteld, wordt deze termijn verlengd tot op het ogenblik waarop omtrent deze vordering een beslissing werd getroffen die overeenkomstig art. 28 van het Gerechtelijk Wetboek in kracht van gewijsde is gegaan. HOOFDSTUK 3. - Wilsverklaring betreffende de wegneming van weefsels en cellen na de dood voor therapeutische doeleinden, de wegneming van menselijk lichaamsmateriaal na de dood voor wetenschappelijk onderzoek en de wegneming van de menselijk lichaamsmateriaal na de dood voor geavanceerde therapieën.

Art. 8.§ 1. Iedere persoon die in het bevolkingsregister of langer dan zes maanden in het vreemdelingenregister is ingeschreven en die in staat is om zijn of haar wil te kennen te geven, kan zich ofwel tot het gemeentebestuur van zijn woonplaats, ofwel tot een erkende huisarts met wie hij een therapeutische relatie onderhoudt, wenden teneinde een verklaring van verzet tegen of een verklaring van instemming met wegneming van menselijk lichaamsmateriaal na overlijden te laten registreren. Deze naar behoren gedagtekende en ondertekende verklaring voldoet aan de nadere regelen vervat in bijlage 1 van dit besluit. § 2. De ambtenaar van de burgerlijke stand of de huisarts aan wie een registratieaanvraag zoals voorzien in § 1, gericht wordt, controleert de identiteit van de declarant en bezorgt hem of haar alle beschikbare informatie teneinde de declarant in staat te stellen om zijn of haar wil betreffende de wegneming van menselijk lichaamsmateriaal na overlijden te uiten. § 3. Na zich te hebben geïdentificeerd en geauthentificeerd, aan de hand van de elektronische identiteitskaart of een methode die een gelijkwaardige beveiliging kan waarborgen, registreert de ambtenaar van de burgerlijke stand of de huisarts elektronisch, op uniforme wijze, de verklaring van verzet of de verklaring van uitdrukkelijke instemming bedoeld in § 1. Onverminderd hetgeen bepaald wordt in artikel 1, worden de gegevens betreffende de verklaring geregistreerd in een databank, waarvan het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten de verwerkingsverantwoordelijk is in de zin van artikel 4.7) van de Algemene Verordening voor Gegevensbescherming nr. 2016/679. § 4. De ambtenaar van de burgerlijke stand of de huisarts bezorgt de in § 1 bedoelde personen een ontvangstbevestiging op papier of op elektronische wijze, die de gegevens bevat die worden geregistreerd op het moment dat het verzet of de uitdrukkelijke toestemming worden geuit, alsmede de identiteit van de persoon die verantwoordelijk is voor de verwerking, de wijze van verwerking, de doeleinden van de verwerking, het bestaan van een recht van inzage en rectificatie en de ontvangers van deze gegevens. De ontvangstbevestiging vermeldt ook de rechtsgrond van de registratie, namelijk artikel 6.1.e van de algemene Verordening voor gegevensbescherming nr. 2016/679.

De schriftelijke verklaring die als basis voor de registratie gediend heeft, wordt aan de declarant teruggegeven.

Art. 9.§ 1. Na zich te hebben geïdentificeerd en geauthentificeerd, aan de hand van de elektronische identiteitskaart of een methode die een gelijkwaardige beveiliging kan waarborgen, kan elke persoon die in het bevolkingsregister of langer dan zes maanden in het vreemdelingenregister is ingeschreven en in staat is om zijn of haar wil te uiten, zelf via elektronische weg en op uniforme wijze een verklaring van verzet tegen of een verklaring van uitdrukkelijke instemming met wegneming van menselijk lichaamsmateriaal na overlijden registreren. Deze elektronische verklaring is in overeenstemming met de modaliteiten die in bijlage 1 van dit besluit vastgelegd zijn. § 2. De gegevens betreffende de verklaring worden geregistreerd in de databank bedoeld in artikel 8, paragraaf 3, van dit besluit. § 3. Naar aanleiding van de zelfregistratie wordt aan de in § 1 bedoelde personen een ontvangstbevestiging op papier of via elektronische weg afgeleverd, met daarin de gegevens die worden geregistreerd op het moment dat het verzet of de uitdrukkelijke toestemming wordt geuit, alsmede de identiteit van de persoon die verantwoordelijk is voor de verwerking, de verwerkingsmethode, de doeleinden van de verwerking, het bestaan van een recht van inzage en rectificatie en de ontvangers van deze gegevens. De ontvangstbevestiging vermeldt ook de rechtsgrond van de registratie, namelijk artikel 6.1.e van de algemene Verordening voor gegevensbescherming nr. 2016/679.

Art. 10.De personen bedoeld in artikel 10, § 2, § 2, tweede, derde en vierde lid, van de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren van organen, zijn niet gemachtigd om gebruik te maken van de elektronische zelfregistratie bedoeld in artikel 9 van dit besluit.

Deze personen kunnen zich evenwel uitdrukkelijk verzetten tegen of instemmen met het wegnemen van menselijk lichaamsmateriaal na het overlijden door contact op te nemen met de gemeente of een erkende huisarts, zoals bepaald in artikel 8 van dit besluit. Indien zij verzet aantekenen in naam van een derde, vermelden zij hun naam, voornaam, rijksregisternummer en de hoedanigheid waarin zij optreden.

Art. 11.§ 1. Met het oog op de annulering van het verzet tegen het wegnemen van menselijk lichaamsmateriaal na overlijden zoals bedoeld in artikel 10, § 3bis, lid 1, van de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren van organen, waarnaar artikel 12 van de wet van 19 december 2008Relevante gevonden documenten type wet prom. 19/12/2008 pub. 30/12/2008 numac 2008018385 bron federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten Wet inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek sluiten inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek verwijst, stelt het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten de betrokkene hiervan per brief in kennis, uiterlijk een maand voor het bereiken van de meerderjarigheid. § 2. In de in § 1 bedoelde brief wordt de betrokkene ervan in kennis gesteld dat hij of zij, overeenkomstig artikel 12 van de wet van 19 december 2008Relevante gevonden documenten type wet prom. 19/12/2008 pub. 30/12/2008 numac 2008018385 bron federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten Wet inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek sluiten inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek, op het ogenblik dat hij of zij meerderjarig wordt, wordt verondersteld in te stemmen met het wegnemen van menselijk lichaamsmateriaal na overlijden. De betrokkene wordt verzocht om, indien hij of zij dit wenst, zijn of haar verzet aan te tekenen of zijn of haar uitdrukkelijke toestemming te geven door middel van de verschillende uitdrukkingsmiddelen waarin de artikelen 8 en 9 van dit besluit voorzien. § 3. In afwijking van hetgeen bepaald wordt onder § 1., wordt, in de gevallen voorzien in art. 10, § 3bis, vierde lid van de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren van organen, zoals ingevoegd door de wet van 3 juli 2012Relevante gevonden documenten type wet prom. 03/07/2012 pub. 24/08/2012 numac 2012024263 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Wet tot wijziging van de wet van 13 juni 1986 betreffende het wegnemen en transplanteren van organen en de wet van 19 december 2008 inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek type wet prom. 03/07/2012 pub. 07/12/2012 numac 2012000670 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet tot wijziging van de wet van 13 juni 1986 betreffende het wegnemen en transplanteren van organen en de wet van 19 december 2008 inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek. - Duitse vertaling sluiten, de persoon wiens verzet wordt geannuleerd hieromtrent geïnformeerd per brief uiterlijk één maand voor de inwerkingtreding van dit besluit.

In afwijking van hetgeen bepaald wordt in § 2., wordt de betrokkene, in de in het eerste lid bedoelde brief, ervan in kennis gesteld dat hij of zij, overeenkomstig artikel 12 van de wet van 19 december 2008Relevante gevonden documenten type wet prom. 19/12/2008 pub. 30/12/2008 numac 2008018385 bron federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten Wet inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek sluiten inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek wordt verondersteld in te stemmen met het wegnemen van menselijk lichaamsmateriaal na overlijden, op het ogenblik dat dit besluit in werking treedt. De betrokkene wordt verzocht om, indien hij of zij dit wenst, zijn of haar verzet aan te tekenen of zijn of haar uitdrukkelijke toestemming te geven door middel van de verschillende uitdrukkingsmiddelen waarin de artikelen 8 en 9 van dit besluit voorzien.

Art. 12.De intrekking van een verzet of uitdrukkelijke toestemming kan te allen tijde worden geregistreerd, zolang de betrokkene in leven is, op dezelfde wijze als bepaald in de artikelen 8 en 9 van dit besluit voor de registratie van een verzet of uitdrukkelijke toestemming.

Art. 13.§ 1. Indien een persoon zich in een toestand bevindt waarin het wegnemen van menselijk lichaamsmateriaal na overlijden kan worden uitgevoerd in het kader van de wet van 19 december 2008Relevante gevonden documenten type wet prom. 19/12/2008 pub. 30/12/2008 numac 2008018385 bron federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten Wet inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek sluiten inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek, heeft een beheerder van menselijk lichaamsmateriaal van een bank van lichaamsmateriaal of van een biobank, met uitzondering van de beheerder van menselijk lichaamsmateriaal bedoeld in artikel 22, § 3, tweede lid van de wet van 19 december 2008Relevante gevonden documenten type wet prom. 19/12/2008 pub. 30/12/2008 numac 2008018385 bron federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten Wet inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek sluiten inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek, of een lid van het coördinatieteam van een transplantatiecentrum dat erkend is in het kader van de wet op de ziekenhuizen en andere zorginstellingen, gecoördineerd op 10 juli 2018, toegang tot de databank bedoeld in artikel 8, § 3 van dit besluit.

Deze databank is 24 uur per dag toegankelijk.

Om toegang te krijgen tot deze databank moet de in het eerste lid bedoelde beheerder van het menselijk materiaal of het lid van het coördinatieteam zich identificeren en authentificeren, aan de hand van de elektronische identiteitskaart of een methode die een gelijkwaardige beveiliging kan waarborgen, om na te gaan of hij of zij gerechtigd is om toegang te krijgen tot de databank.

Elke raadpleging in de databank wordt geregistreerd. § 2. In de databank kan op basis van het rijksregisternummer of op basis van de naam, de voornaam en eventueel de geboortedatum van de betrokkene het bestaan van een verzet tegen of van een uitdrukkelijke toestemming tot het wegnemen van menselijk lichaamsmateriaal na overlijden worden opgezocht. § 3. De verklaringen die worden geregistreerd in de databank bedoeld in artikel 8, § 3 van dit besluit worden verwijderd na het overlijden van de persoon op wie zij betrekking hebben. Deze verwijdering vindt plaats na het verstrijken van de termijn van twintig jaar. Indien een rechtsvordering is ingesteld, wordt deze termijn verlengd tot op het ogenblik waarop omtrent deze vordering een beslissing werd getroffen die overeenkomstig art. 28 van het Gerechtelijk Wetboek in kracht van gewijsde is gegaan. HOOFDSTUK 4. - Slotbepalingen

Art. 14.Het koninklijk besluit van 30 oktober 1986 tot regeling van de wijze waarop de donor of de personen bedoeld in artikel 10, § 2, van de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren van organen hun wil te kennen geven wordt opgeheven.

Art. 15.Op 1 juli 2020 treden in werking: 1° artikel 21, 3° van de wet van 3 juli 2012Relevante gevonden documenten type wet prom. 03/07/2012 pub. 24/08/2012 numac 2012024263 bron federale overheidsdienst volksgezondheid, veiligheid van de voedselketen en leefmilieu Wet tot wijziging van de wet van 13 juni 1986 betreffende het wegnemen en transplanteren van organen en de wet van 19 december 2008 inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek type wet prom. 03/07/2012 pub. 07/12/2012 numac 2012000670 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet tot wijziging van de wet van 13 juni 1986 betreffende het wegnemen en transplanteren van organen en de wet van 19 december 2008 inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek. - Duitse vertaling sluiten tot wijziging van de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren van organen en de wet van 19 december 2008Relevante gevonden documenten type wet prom. 19/12/2008 pub. 30/12/2008 numac 2008018385 bron federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten Wet inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek sluiten inzake het verkrijgen en het gebruik van menselijk lichaamsmateriaal met het oog op de geneeskundige toepassing op de mens of het wetenschappelijk onderzoek;2° dit besluit. In afwijking van het eerste lid, treden de artikelen 5, § 3. en 11, § 3. van dit besluit in werking op de dag van de publicatie van dit besluit in het Belgisch Staatsblad.

Art. 16.De minister bevoegd voor Volksgezondheid, de minister bevoegd voor Binnenlandse Zaken en de minister bevoegd voor Justitie zijn, ieder wat hem betreft, belast met de uitvoering van dit besluit.

Brussel, 9 februari 2020.

FILIP Van Koningswege : De Minister van Volksgezondheid, M. DE BLOCK De Minister van Binnenlandse Zaken, P. DECREM De Minister van Justitie, K. GEENS

Bijlage 1. - Modaliteiten voor de verklaring van wil betreffende het wegneming van menselijk lichaamsmateriaal na de dood 1. Inleiding De verklaring vermeldt dat, aangezien het wegnemen van menselijk lichaamsmateriaal onderworpen is aan een veronderstelde toestemming volgens de Belgische wetgeving, elke burger de mogelijkheid heeft om zich er tijdens zijn of haar leven tegen te verzetten of er uitdrukkelijk mee in te stemmen. Er wordt ook vermeld dat, wanneer menselijk lichaamsmateriaal wordt afgenomen na de dood, gezondheidsgegevens worden bewaard en gebruikt voor elk doel dat relevant is voor het doel dat wordt nagestreefd voor de afname. 2. Informatie met betrekking tot de persoon op wie de verklaring betrekking heeft en de eventuele derde aangever De volgende gegevens betreffende de persoon op wie de verklaring betrekking heeft, moeten worden geregistreerd: naam en voornaam, geboortedatum en -plaats, adres, rijksregisternummer, geslacht, nationaliteit, burgerlijke staat.Enkel het rijksregisternummer wordt opgevraagd bij de declarant. De overige gegevens worden opgevraagd bij het Rijksregister. De declarant noteert evenwel, ter controle van de juistheid van het rijksregisternummer en de identiteit van de declarant, zijn naam en voornaam op het formulier.

Indien overeenkomstig artikel 10, § 2, van de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren verzet wordt aangetekend op naam van een derde persoon, worden de volledige naam, het rijksregisternummer van de persoon die zich namens een andere persoon uit en de hoedanigheid waarin hij namens anderen mag spreken, in de verklaring vermeld. 3. Wilsuitdrukking wat betreft de verschillende soorten afnames van menselijk lichaamsmateriaal Een korte beschrijving van elke soort afname van menselijk lichaamsmateriaal wordt aan de aangever verstrekt. Wanneer de aangever ervoor kiest een eerdere wilsverklaring in te trekken, wordt hij ervan in kennis gesteld dat hij, bij gebrek aan een keuze, een standaarddonor is op grond van het beginsel van de veronderstelde toestemming zoals vastgelegd in artikel 10, § 2 van de wet van 13 juni 1986Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/1986 pub. 22/07/2009 numac 2009000473 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende het wegnemen en transplanteren van organen sluiten betreffende het wegnemen en transplanteren van organen. a) Wegneming van organen na de dood voor therapeutische doeleinden o Verzet o Uitdrukkelijke toestemming o Intrekking van een eerdere wilsverklaring b) Wegneming van weefsels en cellen na de dood voor therapeutische doeleinden o Verzet o Uitdrukkelijke toestemming o Intrekking van een eerdere wilsverklaring c) Wegneming van menselijk lichaamsmateriaal na de dood voor wetenschappelijk onderzoek (biobanken) o Verzet o Uitdrukkelijke toestemming o Intrekking van een eerdere wilsverklaring d) Wegneming van menselijk lichaamsmateriaal na de dood voor innoverende therapieën o Verzet o Uitdrukkelijke toestemming o Intrekking van een eerdere wilsverklaring Gezien om te worden gevoegd bij ons besluit van 9 februari 2020. FILIP Van Koningswege : De Minister van Volksgezondheid M. DE BLOCK De Minister van Binnenlandse Zaken, P. DE CREM De Minister van Justitie, K. GEENS