10 DECEMBER 2009. - Decreet met het oog op het omzetten van de Richtlijn 2006/123/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 betreffende de diensten op de interne markt (1)

Het Waalse Parlement heeft aangenomen en Wij, Regering, bekrachtigen hetgeen volgt : HOOFDSTUK I. - Voorafgaande bepalingen

Artikel 1.Het huidige decreet zet de Richtlijn 2006/123/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 betreffende de diensten op de interne markt gedeeltelijk om.

Art. 2.Voor het toepassen van het huidige decreet en zijn uitvoeringsbesluiten verstaat men onder : 1. "dienst" : elke niet bezoldigde economische activiteit die normaal wordt uitgeoefend tegen betaling, beoogd in het artikel 50 van het EG-verdrag.2. "dienstverlener" : elke fysieke persoon die onderdaan is van een Europese lidstaat of elke rechtspersoon beoogd in artikel 48 van het EG-verdrag en opgericht in een lidstaat van de Europese Unie die een dienst aanbiedt of levert;3. "vestiging" : de effectieve uitoefening van een economische activiteit door de dienstverlener, voor een onbepaalde duur en via een stabiele infrastructuur van waaruit de levering van de dienst effectief wordt gegarandeerd;4. "bestemmeling" : elke fysieke persoon die onderdaan is van een lidstaat van de Europese Unie of die rechten geniet die hem/haar zijn toegekend door communautaire aktes of rechtspersonen opgericht in een Europese lidstaat, die al dan niet voor professionele doeleinden een dienst gebruikt of wenst te gebruiken;5. "gereglementeerd beroep" : een beroepsactiviteit of een geheel van beroepsactiviteiten waarvan de toegang, de uitoefening of een van de uitvoeringsmodaliteiten direct of indirect krachtens decretale, regelgevende of administratieve bepalingen is onderworpen aan het bezit van vastgelegde beroepskwalificaties;het gebruik van een beroepstitel die is beperkt door wettelijke, regelgevende of administratieve bepalingen door bezitters van een uitgereikte beroepskwalificatie vormt een modaliteit van uitoefening. 6. "Houder van een vrij beroep" : elke onderneming die geen handel drijft in de betekenis van artikel 1 van de handelscode en die is onderworpen aan een controleorgaan dat door de wet in het leven is geroepen.7. "autorisatiebeleid" : elke procedure die ertoe leidt een dienstverlener of bestemmeling te verplichten stappen te ondernemen bij een bevoegde overheid met het oog op het bekomen van een formele akte of een impliciete beslissing betreffende de toegang tot een dienstenactiviteit of de uitoefening ervan;8. "voorwaarde" : elke verplichting, elk verbod, elke conditie of elke limiet opgenomen in een decreet, in een reglement of in administratieve bepalingen, of volgend uit de rechtspraak, administratieve praktijken, regels van beroepsorden of collectieve regels van beroepsverenigingen of van andere beroepsorganisaties die (dat) is aangenomen in de uitoefening van hun juridische autonomie;9. "dwingende redenen van algemeen belang" : erkende redenen zoals die van de rechtspraak van het gerechtshof die met name de volgende rechtvaardigingen omvatten : de publieke orde, de publieke veiligheid, de publieke gezondheid, het behoud van het financieel evenwicht van het systeem van de sociale zekerheid, de bescherming van de consumenten, van de bestemmelingen van diensten en van de arbeiders, de eerlijkheid van handelstransacties, fraudebestrijding, de bescherming van het milieu en van het stedelijk milieu, van het dierenwelzijn, van de intellectuele eigendom, het behoud van het nationaal historisch en artistiek patrimonium, doelstellingen van het sociale beleid en doelstellingen van het culturele beleid;10. "beroepsaansprakelijkheidsverzekering" : een verzekering genomen door een dienstverlener om zijn eventuele aansprakelijkheid in geval van schade voortvloeiend uit het leveren van de dienst te dekken ten aanzien van de bestemmelingen van de diensten en, in voorkomend geval, ten aanzien van derden;11. "bevoegde overheid van het Waalse gewest" : elke overheid of instantie die op het grondgebied van het Waalse gewest een controlerende of regelgevende functie heeft betreffende dienstenactiviteiten, met name de administratieve overheden, de beroepsorden en beroepsverenigingen of andere beroepsorganisaties die in het kader van hun juridische autonomie op collectieve manier de toegang tot de dienstenactiviteiten of hun uitoefening reglementeren;12. "lidstaat" : een lidstaat van de Europese Gemeenschap;13. "Vestigingslidstaat" : de lidstaat op wiens grondgebied de dienstverlener in kwestie zijn vestiging heeft;14. "lidstaat waar de dienst wordt geleverd" : de lidstaat waar de dienst wordt geleverd door een dienstverlener die is gevestigd in een andere lidstaat;15. "werkdag" : elke kalenderdag met uitzondering van zondagen en wettelijke feestdagen.Wanneer een termijn verstrijkt op een zaterdag, een zondag of een feestdag, dan wordt de termijn verlengt tot de volgende werkdag; 16. "Persoonsgegevens" : informatie betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare fysieke persoon, conform de definitie voorzien in artikel 1, § 1 van de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens;17. "federaal coördinator" : de fysieke persoon die is aangesteld bij de Federale overheidsdienst economie om in het kader van de administratieve samenwerking voorzien in hoofdstuk IV het aanspreekpunt te zijn tussen de Europese Commissie en de bevoegde Belgische overheden.18. "regionaal coördinator" : de fysieke persoon die is aangesteld bij de Waalse overheidsdienst om in het kader van de administratieve samenwerking voorzien in hoofdstuk IV via de federale coördinator het aanspreekpunt te zijn tussen de Europese Commissie en de bevoegde Belgische overheden.19. "noodcoördinator" : de fysieke perso(o)n(en) aangesteld op het federale niveau die ermee belast zijn de informatie van de lidstaten en de Europese Commissie te verzekeren over ernstige en duidelijke feiten in verband met een dienstenactiviteit die ervan wordt verdacht een ernstig gevaar te vormen voor de gezondheid of de veiligheid van personen of het milieu.

Art. 3.§ 1. Het huidig decreet is van toepassing, zonder afbreuk te doen aan de bevoegdheden van de federale overheid en van de gemeenschappen, zonder afbreuk te doen aan de aan het Waalse gewest overgedragen communautaire bevoegdheden krachtens artikel 138 van de grondwet, en zonder afbreuk te doen aan de regionale bevoegdheden overgedragen aan de Duitse gemeenschap krachtens artikel 139 van de grondwet, op de diensten, met uitzondering van : 1. niet-economische diensten van algemeen belang, hierbij inbegrepen de sociale diensten;2. diensten in het transportdomein, hierbij inbegrepen de havendiensten die vallen onder het toepassingsbereik van hoofdstuk V van het EG-verdrag;3. diensten van notarissen toegewezen door een beslissing van overheidswege;4. diensten van gerechtsdeurwaarders toegewezen door een beslissing van overheidswege;5. activiteiten die behoren tot het uitoefenen van het openbaar gezag conform artikel 45 van het EG-verdrag;6. sociale diensten met betrekking tot sociale huisvesting die worden verzekerd door dienstenverleners die zijn afgevaardigd door het Waalse gewest of door hulporganisaties die als zodanig zijn erkend. § 2. Het huidige decreet is niet van toepassing op het domein van de fiscaliteit die valt onder de bevoegdheid van het Waalse gewest. § 3. Wanneer de bepalingen van het huidige decreet strijdig zijn met wettelijke, decretale of reglementaire bepalingen die de specifieke aspecten regelen van toegang tot een dienstenactiviteit, tot de uitoefening ervan in specifieke sectoren of voor specifieke beroepen, die het communautair recht vervangen, dan zijn deze laatste bepalingen doorslaggevend. HOOFDSTUK II. - Vrijheid van vestiging

Art. 4.Wanneer een goedkeuring vereist is voor de toegang tot een dienstenactiviteit en de uitoefening ervan, dan moet deze voldoen aan de volgende voorwaarden : 1. de goedkeurende overheid is niet discrimerend ten opzichte van de beoogde dienstenleverancier;2. de noodzaak van een goedkeurende overheid wordt gerechtvaardigd door een of meerdere dwingende redenen van algemeen belang;3. het nagestreefde doel kan niet worden gerealiseerd door een minder bindende maatregel, met name omdat een controle a postriori te laat tussenkomt om een reële doeltreffendheid te hebben. Alinea 1 is niet van toepassing op goedkeurende overheden die rechtstreeks of onrechtstreeks onder het communautaire recht vallen.

Art. 5.De goedkeurende overheden moeten berusten op criteria die de uitoefening van de macht omkaderen met een beoordeling vanuit de bevoegde overheden zodat de uitoefening van deze macht niet arbitrair kan gebeuren.

Deze criteria : 1. zijn niet discriminerend;2. worden gerechtvaardigd door een of meerdere dwingende redenen van algemeen belang;3. zijn proportioneel met deze doelstelling van algemeen belang;4. zijn duidelijk en ondubbelzinnig;5. zijn objectief;6. worden op voorhand publiek gemaakt;7. zijn transparant en toegankelijk.

Art. 6.De goedkeuringsprocedures en -formaliteiten moeten duidelijk zijn, op voorhand publiek worden gemaakt en geschikt zijn om aan de betrokken partijen te garanderen dat hun vraag objectief en onpartijdig zal worden behandeld.

De goedkeuringsprocedures en -formaliteiten mogen niet afschrikken en mogen de dienstenprestatie niet ongegrond bemoeilijken of vertragen.

Ze moeten gemakkelijk toegankelijk zijn en de verplichtingen die eruit kunnen voortvloeien voor de aanvragers moeten redelijk en evenredig zijn met de procedurekosten voor de goedkeuring. Ze mogen de procedurekosten niet overschrijden.

Art. 7.De voorwaarden voor het toekennen van de goedkeuring voor een nieuwe vestiging mogen vanwege hun finaliteit geen herhaling vormen met de gelijkwaardige of in wezen vergelijkbare vereisten en controles waaraan de dienstenverlener in België of in een andere Europese lidstaat reeds is onderworpen. De regionale en/of de federale coördinator evenals de dienstenverlener assisteren de bevoegde overheid bij het verschaffen van de nodige informatie over deze vereisten.

Art. 8.Wanneer een dienstenverlener zich vestigt in het Waalse gewest kan geen beroepsaansprakelijkheidsverzekering of garantie worden geëist omdat deze dienstenleverancier in België of in een andere Europese lidstaat waar hij reeds is gevestigd reeds gedekt is door een gelijkwaardige of in wezen vergelijkbare garantie voor wat betreft haar finaliteit en de dekking die ze biedt betreffende het verzekerde risico, de verzekerde som of het plafond van de garantie, evenals eventueel niet in de dekking inbegrepen activiteiten.

In het geval waar de dekking slechts gedeeltelijk is, kan een bijkomende garantie worden geëist voor de elementen die nog niet gedekt zijn.

Wanneer een beroepsaansprakelijkheidsverzekering of het leveren van een andere vorm van zekerheid verplicht is voor een dienstverlener gevestigd in het Waalse gewest, dan moeten de verzekeringsattesten die werden uitgegeven door kredietinstellingen of verzekeringsmaatschappijen met sociale zetel in een lidstaat van de Europese Gemeenschap worden ingediend als bewijs.

Art. 9.De goedkeuring vereist overeenkomstig de artikelen 4 tot en met 8 laat de dienstverlener toe toegang te hebben tot de dienstenactiviteit of ze uit te oefenen op het volledige Waalse grondgebied, hierbij inbegrepen het oprichten van agentschappen, depots, filialen of bureaus.

De voorgaande alinea is niet van toepassing wanneer een afzonderlijke goedkeuring voor elke inplanting of een beperking van de goedkeuring voor een specifiek deel van het nationale territorium gerechtvaardigd is door een dwingende reden van algemeen belang.

Art. 10.Voor elke aanvraag tot goedkeuring wordt binnen 10 werkdagen na indiening een ontvangstbevestiging afgeleverd.

De ontvangstbevestiging geeft het volgende aan : 1. de datum waarop de aanvraag werd ingediend;2. de termijn waarbinnen de beslissing moet worden genomen;3. de rechtsmiddelen, de bevoegde instanties om ze te kennen en de formaliteiten en termijnen die moeten worden gerespecteerd;4. indien van toepassing, de vermelding dat bij gebrek aan antwoord binnen de voorziene termijn, eventueel verlengd, de goedkeuring wordt beschouwd als zijnde toegekend. In geval van onvolledige aanvraag wordt de aanvrager zo snel mogelijk ingelicht over de noodzaak om bijkomende documenten te leveren die nodig zijn voor het onderzoeken van zijn vraag, over de tijd waarover hij beschikt om dit te doen en over de gevolgen voor de termijn beoogd in alinea 2.

In het geval van het afwijzen van een verzoek op basis van het niet respecteren van de nodige procedures of formaliteiten wordt de aanvrager hierover zo snel mogelijk geïnformeerd.

Art. 11.De bevoegde overheid van het Waalse gewest kent de goedkeuring toe nadat een geschikt onderzoek heeft aangetoond dat is voldaan aan de voorwaarden voor toekenning.

Wanneer de reglementering geen enkele termijn voorziet na afloop waarvan de beslissing over het verzoek tot goedkeuring moet worden afgegeven, dan wordt die afgegeven ten laatste dertig werkdagen te tellen vanaf de datum van de ontvangstbevestiging of, indien het dossier onvolledig is, te tellen vanaf de datum waarop de aanvrager alle bijkomende vereiste documenten heeft afgeleverd die hem werden gevraagd.

De termijn kan een keer worden verlengd voor een maximale duur van dertig werkdagen. De verlenging en de duur moeten worden meegedeeld aan de aanvrager voor het verstrijken van de initiële termijn.

Zonder afbreuk te doen aan specifieke decreten, besluiten of reglementen gerechtvaardigd door een dwingende reden van algemeen belang wordt de goedkeuring in afwezigheid van een antwoord binnen de termijn voorzien in de decreten, besluiten of reglementen beschouwd als zijnde toegekend.

Art. 12.§ 1. De goedkeuring die is toegekend aan een dienstverlener heeft een onbeperkte duur, met uitzondering van de volgende gevallen : 1. de goedkeuring maakt het onderwerp uit van een automatische vernieuwing;2. de goedkeuring is enkel onderworpen aan de blijvende verwezenlijking van de vereisten;3. het aantal beschikbare goedkeuringen is beperkt door een dwingende reden van algemeen belang;4. een beperkte duur van de goedkeuring is gerechtvaardigd door een dwingende reden van algemeen belang. § 2. Paragraaf 1 is niet van toepassing in geval van intrekking van een goedkeuring wanneer de voorwaarden voor de toekenning ophouden samen te bestaan. § 3. § 1 beoogt de maximale termijn niet voor het einde waarvan de dienstverlener effectief moet beginnen met zijn activiteit na hiervoor goedkeuring te hebben ontvangen.

Art. 13.Wanneer het aantal goedkeuringen voor een gegeven activiteit beperkt is vanwege de schaarste van de natuurlijke bronnen of de bruikbare technische capaciteiten wordt een selectieprocedure gehouden onder de potentiële kandidaten.

Deze procedure voorziet alle garanties van onpartijdigheid en transparantie, met name de adequate publiciteit van de opening van de procedure, van haar verloop en haar sluiting.

In de gevallen beoogd in alinea 1 wordt de goedkeuring toegekend voor een aangepaste beperkte duur en moet ze niet het voorwerp uitmaken van een procedure van automatische vernieuwing, noch enig ander voordeel voorzien ten gunste van de dienstverlener waarvan de goedkeuring net is komen te vervallen of ten gunste van personen die bijzondere banden hebben met de genoemde dienstverlener.

De regels voor de selectieprocedure kunnen rekening houden met overwegingen betreffende de volksgezondheid, de doelstellingen van het sociale beleid, de gezondheid en veiligheid van werknemers en zelfstandigen, de milieubescherming, het behoud van het culturele patrimonium en andere dwingende redenen van algemeen belang.

Art. 14.§ 1. De toegang tot een dienstenactiviteit of de uitvoering ervan in het Waalse gewest kan aan geen enkele van de volgende eisen worden onderworpen : 1. discriminerende eisen, rechtstreeks of onrechtstreeks gestoeld op de nationaliteit of, wat betreft maatschappijen, de vestiging van de maatschappelijke zetel, in het bijzonder : a) de eis van nationaliteit voor de dienstverlener, zijn personeel, de personen die het sociaal kapitaal beheren of de leden van de bestuursorganen of controleorganen van de dienstverlener;b) de eis woonachtig te zijn op Belgisch grondgebied voor de dienstverlener, zijn personeel, de personen die het sociaal kapitaal beheren of de leden van de bestuursorganen of controleorganen van de dienstverlener;2. het verbod een vestiging te hebben in meer dan één lidstaat of om ingeschreven te zijn in de registers of de beroepsordes of -verenigingen van meer dan één lidstaat;3. de beperking van de vrijheid van de dienstverlener te kiezen tussen een hoofdvestiging of een secundaire vestiging, in het bijzonder de verplichting voor de dienstverlener om zijn hoofdvestiging op het grondgebied te hebben, of de beperkingen van de vrijheid om te kiezen tussen de vestiging in de vorm van een agentschap, een filiaal of een dochteronderneming;4. de voorwaarden van wederzijdse betrekkingen met de lidstaat waar de dienstverlener reeds een vestiging heeft, met uitzondering van die die zijn voorzien in de communautaire instrumenten inzake energie;5. De toepassing van geval tot geval van een economische test die erin bestaat het toekennen van de goedkeuring te onderwerpen aan het bestaansbewijs van een economische behoefte of een marktvraag, aan het evalueren van de mogelijke of effectieve economische effecten van de activiteit of aan het evalueren van de gelijkwaardigheid van de activiteit met de doelstellingen van het economische programma vastgelegd door de bevoegde overheid van het Waalse gewest;6. de directe of indirecte tussenkomst van concurrerende operatoren, hierbij inbegrepen bij de raadgevende organen, bij de toekenning van de goedkeuringen of bij de overname van andere beslissingen van bevoegde overheden, met uitzondering van de beroepsordes en -verenigingen die handelen als bevoegde autoriteit;dit verbod is niet van toepassing op de consultatie van organismen zoals de kamer van koophandel of de sociale partners over ander vragen dan verzoeken tot individuele goedkeuring of op een raadpleging van het volk; 7. de verplichting een financiële zekerheid te vormen of eraan deel te nemen, of een verzekering te nemen bij een dienstverlener of een organisme gevestigd op Belgisch grondgebied.Dit vormt geen inbreuk op de mogelijkheid een verzekering of financiële garanties als zodanig te eisen en vormt geen inbreuk op de vereisten betreffende de deelname aan een collectief compensatiefonds, bijvoorbeeld voor de leden van beroepsordes en -verenigingen; 8. de verplichting voorafgaand gedurende een bepaalde periode ingeschreven te zijn geweest in de in het Waalse gewest bijgehouden registers of de activiteit reeds eerder gedurende een bepaalde periode te hebben uitgeoefend op Waals grondgebied. § 2. Het verbod beoogd in paragraaf 1, alinea 5, betreft niet de vereisten inzake programmatie die geen doelen van economische aard nastreven maar tonen dwingende redenen van algemeen belang aan. HOOFDSTUK III. - Vrijheid van prestatie van diensten

Art. 15.§ 1. De prestatie van diensten kan niet worden onderworpen aan vereisten die niet voldoen aan de volgende principes : 1. de non-discriminatie;de vereiste mag niet rechtstreeks of onrechtstreeks discriminerend zijn op basis van de nationaliteit of, wat betreft rechtspersonen, op basis van de lidstaat waarin ze zijn gevestigd; 2. de noodzaak : de vereiste moet gegrond zijn op basis van de openbare orde, de openbare veiligheid, de volksgezondheid of de milieubescherming;3. de proportionaliteit : de vereiste moet geschikt zijn om de realisatie van het beoogde doel te garanderen en niet voorbijgaan aan wat nodig is om dit doel te bereiken. § 2. De vrije prestatie van diensten geleverd door een dienstverlener gevestigd in een andere lidstaat van de Europese Gemeenschap kan niet worden weerhouden door een van de volgende eisen : 1. de verplichting voor de dienstverlener om een vestiging te hebben in het Waalse gewest;2. de verplichting voor de dienstverlener om een goedkeuring te bekomen van de bevoegde overheid van het Waalse gewest, hierbij inbegrepen een inschrijving in het handelsregister of bij een beroepsorde of -vereniging bestaande in het Waalse gewest, behalve in de gevallen beoogd door het huidige decreet of opgesteld door het communautaire recht;3. het verbod voor de dienstverlener om zich in het Waalse gewest te voorzien van een zekere vorm of een zeker type van infrastructuur, hierin inbegrepen een bureau of advocatenkantoor, waaraan de dienstverlener behoefte heeft om de diensten in kwestie te leveren;4. de toepassing van een specifiek contractueel regime tussen de dienstverlener en de bestemmeling die de levering van diensten als zelfstandige verhindert of beperkt;5. de verplichting voor de dienstverlener een identiteitsdocument te bezitten specifiek voor de uitoefening van een dienstenactiviteit, afgeleverd door de bevoegde overheid van het Waalse gewest;6. de vereisten die het gebruik van uitrustingen en materiaal beïnvloeden die deel uitmaken van de dienstenlevering, met uitzondering van die die nodig zijn voor de gezondheid en veiligheid op het werk;7. de beperkingen voor de vrije prestatie van diensten beoogd in artikel 23.

Art. 16.Artikel 15 is niet van toepassing : 1. op diensten van algemeen economisch belang;2. voor wat betreft de transporten van afval, voor de materialen behandeld door Verordening 259/93 (EEG) van de Raad van 1 februari 1993 betreffende het opzicht en de controle van afvaltransporten bij het binnenkomen en buitengaan van de Europese Gemeenschap;3. voor de handelingen waarvoor de wet de tussenkomst van een notaris vereist.

Art. 17.§ 1. Als afwijking op artikel 15, en uitsluitend in uitzonderlijke omstandigheden, kan de regering of de bevoegde minister maatregelen nemen betreffende de veiligheid van de diensten, tegen een dienstverlener met vestiging in een andere lidstaat in, en dit overeenkomstig de voorwaarden en procedures die van toepassing zijn voor het nemen van gelijkaardige maatregelen tegenover dienstverleners die hun vestiging in het Waals gewest hebben. Deze maatregelen kunnen enkel worden genomen mits naleving van de wederzijdse bijstandsprocedure voorzien in artikel 39 en wanneer de volgende voorwaarden zich samen voordoen : 1. de bepalingen krachtens dewelke de maatregelen worden genomen hebben niet het onderwerp uitgemaakt van een communautaire afstemming in het domein van de veiligheid van diensten;2. de maatregelen nemen de bestemmeling sterker in bescherming dan de maatregelen die de lidstaat van de vestiging neemt krachtens zijn nationale bepalingen;3. de lidstaat van vestiging heeft geen maatregelen genomen of heeft onvoldoende maatregelen genomen ten overstaan van die beoogd in artikel 39;4. de maatregelen zijn proportioneel. § 2. § 1 tast de bepalingen niet aan die, voorzien door of krachtens het communautaire recht, het vrije verkeer van diensten verzekeren of afwijkingen hierop toestaan. HOOFDSTUK IV. - Kwaliteit van de diensten, informatie en transparantie

Art. 18.§ 1. Elke dienstverlener stelt de volgende informatie ter beschikking van de bestemmelingen, op de manier beoogd in artikel 19 : 1. zijn naam, zijn statuut en zijn juridische vorm, het adres waar hij is gevestigd en de gegevens die toelaten snel contact op te nemen en rechtstreeks met hem te communiceren, in voorkomend geval via e-mail.2. het ondernemingsnummer bij de kruispuntbank van ondernemingen;3. in het geval waar de activiteit is onderworpen aan een goedkeuringsbeleid, de gegevens van de bevoegde overheid of het ondernemingsloket;4. wat betreft de gereglementeerde beroepen : a) de beroepsvereniging of -orde waarbij de dienstverlener is ingeschreven;b) de professionele titel en de lidstaat waarin die werd toegekend;5. de algemene voorwaarden en de algemene clausules in het geval de dienstverlener er gebruikt;6. het bestaan van contractuele clausules betreffende de op het contract van toepassing zijnde wetgeving en/of de bevoegde jurisdictie, in het geval de dienstverlener er gebruikt;7. het bestaan van elke eventuele contractuele garantie na verkoop, niet opgelegd door de wet;8. de prijs van de diensten, wanneer de prijs voorafgaand is bepaald door de dienstverlener voor een bepaald type geleverde dienst;9. de hoofdkenmerken van de dienst;10. de verzekeringen of zekerheden beoogd in artikel 8, met name de gegevens van de verzekeraar of de garant en de geografische dekking. § 2. Wanneer de dienstverleners op gedetailleerde manier hun diensten presenteren in een informatiedocument, moeten ze hierin informatie opnemen over hun activiteiten over verschillende diciplines heen en over hun partnerschappen die rechtstreeks betrokken zijn bij de betreffende dienst en over de genomen maatregelen om belangenconflicten te voorkomen.

Art. 19.Op initiatief van de dienstverlener wordt de informatie beoogd in artikel 18, § 1 : 1. of gecommuniceerd aan de bestemmeling;2. of gemakkelijk toegankelijk gemaakt voor de bestemmeling op de plaats van de levering van de diensten of op de plaats waar het contract is opgemaakt;3. of gemakkelijk toegankelijk gemaakt voor de bestemmeling via elektronische weg, via een adres meegedeeld door de dienstverlener;4. of meegedeeld in elk informatiedocument van de dienstverlener waarop de diensten gedetailleerd worden gepresenteerd.

Art. 20.Op vraag van de bestemmeling stelt de dienstverlener de volgende bijkomende informatie ter beschikking : 1. Wanneer de prijs niet vooraf is bepaald voor een bepaald type dienst door de dienstverlener, de prijs van de dienst, of wanneer geen exacte prijs kan worden aangegeven, de methode van prijsberekening die de bestemmeling toelaat deze te controleren, of een voldoende gedetailleerd bestek;2. wat betreft de gereglementeerde beroepen, een verwijzing naar de van toepassing zijnde professionele reglementen en naar de middelen om hier toegang toe te krijgen;3. informatie over de activiteiten over verschillende disciplines heen, over partnerschappen die rechtstreeks zijn betrokken bij de betreffende dienst en over de genomen maatregelen om belangenconflicten te vermijden;4. de gedragscodes waaraan de dienstverlener is gebonden evenals het adres waarop de codes kunnen worden geconsulteerd via elektronische weg, met vermelding van de beschikbare taalversies.

Art. 21.De informatie beoogd in de artikelen 18 en 20 worden ter beschikking gesteld of meegedeeld op heldere en ondubbelzinnige manier, op voldoende tijd voor het afsluiten van het contract of voorafgaand aan het leveren van de diensten wanneer er geen geschreven contract bestaat.

Art. 22.De artikelen 18 tot en met 21 doen geen afbreuk aan de vereisten voor bijkomende informatie van toepassing op dienstverleners met vestiging in het Waalse gewest. HOOFDSTUK V. - Verboden eisen voor de bestemmelingen

Art. 23.De bestemmelingen zijn niet onderworpen aan vereisten die hun recht op het gebruik van een dienst geleverd door een dienstverlener gevestigd in een andere lidstaat beperken. Met name de volgende vereisten worden beoogd : 1. de verplichting een goedkeuring te bekomen van de bevoegde overheid van het Waalse gewest of er een verklaring bij af te leggen;2. discriminerende beperkingen aan de toekenning van financiële steun op basis van het motief dat de dienstverlener is gevestigd in een andere lidstaat of omwille van redenen verbonden met de plaats waar de dienst wordt geleverd. Alinea 1 is niet van toepassing op goedkeuringsregimes die eveneens van toepassing zijn op het gebruik van een dienst geleverd door een dienstverlener die gevestigd is in het Waalse gewest.

Art. 24.De bestemmelingen zijn niet onderworpen aan discriminerende eisen gebaseerd op nationaliteit of woonplaats.

De algemene voorwaarden voor toegang tot een dienst die door de dienstverlener ter beschikking van het publiek worden gesteld bevatten geen discriminerende voorwaarden op basis van nationaliteit of woonplaats van de bestemmeling, zonder dat dit afbreuk doet aan de mogelijkheid om verschillen te voorzien in de toegangsvoorwaarden wanneer deze voorwaarden rechtstreeks worden gerechtvaardigd door objectieve criteria. HOOFDSTUK VI. - Geschilreglementering

Art. 25.De dienstenleveranciers leveren hun gegevens, met name een postadres, een telefaxnummer of een e-mailadres, evenals een telefoonnummer waar alle bestemmelingen, hierin inbegrepen degenen die resideren in een andere lidstaat van de Europese Gemeenschap, hun rechtstreeks een klacht kunnen sturen of hun informatie kunnen vragen over de geleverde dienst.

De dienstverleners leveren het adres van hun domicilie of van hun sociale zetel wanneer dit niet overeenkomt met hun gebruikelijke adres aan het einde van correspondenties.

Art. 26.De dienstverleners reageren binnen de kortst mogelijke tijd op de klachten beoogd in artikel 25 en tonen hun wil om snel een tevredenstellende oplossing te vinden.

Art. 27.Wanneer een gedragscode, een beroepsvereniging of -orde een rechtsmiddel voorziet voor buitengerechtelijke geschilbehandeling zijn de dienstverleners die onderworpen zijn aan een dergelijke code of die lid zijn van een dergelijke vereniging of een dergelijk organisme eraan gebonden de bestemmelingen hierover te informeren en dit te vermelden in elk document dat een gedetailleerde beschrijving geeft van hun diensten, met vermelding van de middelen om toegang te krijgen tot gedetailleerde informatie over de kenmerken en de voorwaarden van gebruik van deze middelen.

Art. 28.De dienstverleners zijn eraan gehouden de vereisten voorzien in de artikelen 18 tot en met 21, 25 tot en met 27 en de juistheid van de geleverde informatie te respecteren. HOOFDSTUK VII. - Administratieve samenwerking

Art. 29.§ 1. De bevoegde overheid van het Waalse gewest communiceert binnen de grenzen van haar mogelijkheden aan de bevoegde overheid van een andere lidstaat die hiertoe een gemotiveerd verzoek indient, alle relevante informatie waarover ze beschikt betreffende een dienstverlener en/of zijn diensten.

Ze communiceert de gevraagde informatie betreffende met name de vestiging en de wettelijkheid van de gepresteerde activiteiten. § 2. De bevoegde overheid van het Waalse gewest voert binnen de grenzen van haar mogelijkheden de controles, inspecties en onderzoeken uit betreffende een dienstverlener van diensten of betreffende zijn diensten, die haar werden gevraagd door de bevoegde overheid van een andere lidstaat die hiertoe een gemotiveerd verzoek indiende.

Ze kan de meest aangewezen te nemen maatregelen bepalen in elk afzonderlijk geval om te beantwoorden aan de vraag van een bevoegde overheid van een andere lidstaat.

Ze bepaalt de aard en de reikwijdte van de te nemen controles, inspecties en onderzoeken.

Art. 30.§ 1. De bevoegde overheid van het Waalse gewest communiceert binnen de grenzen van haar mogelijkheden aan de bevoegde overheid van een andere lidstaat die er een gemotiveerd verzoek toe indiende de beslissingen betreffende de disciplinaire of administratieve sancties met professioneel karakter voor zover ze niet verder het onderwerp kunnen uitmaken van een rechtsmiddel, conform aan de door de wetgevingen of bijzondere reglementeringen vastgelegde regels voor een dergelijke overdracht.

Ze communiceert eveneens binnen de grenzen van haar mogelijkheden en conform Boek II, Titel VII, Hoofdstuk I van het wetboek van strafvordering de informatie met betrekking tot strafrechtelijke sancties met professioneel karakter voor zover ze niet verder het onderwerp kunnen uitmaken van een rechtsmiddel, evenals elke in kracht van gewijsde gegane veroordeling betreffende de insolventie in de zin van bijlage A van de Verordening CE 1346/2000 of het frauduleus bankroet van een dienstverlener. De communicatie vermeldt de geschonden wettelijke of reglementaire bepalingen. § 2. Nopens de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens en zijn uitvoeringsbesluiten bepaalt de regering : 1. de gegevens die worden behandeld;2. de wijze van vergaren van de gegevens;3. de termijn van bewaring ervan;4. aan wie de gegevens worden gecommuniceerd;5. de veiligheidsmaatregelen voor de behandeling van de gegevens. De bevoegde overheid van het Waalse gewest die dergelijke beslissingen communiceert, informeert de dienstverlener hierover.

Art. 31.De gevraagde informatie in toepassing van de artikelen 29 en 30 of de resultaten van de verificaties, inspecties of onderzoeken worden binnen de kortst mogelijke termijnen gecommuniceerd.

Art. 32.De bevoegde overheid van het Waalse gewest die omwille van wettelijke of praktische redenen geen gevolg kan geven aan de informatievraag of aan de verificaties, inspecties of onderzoeken informeert de bevoegde overheid van de andere lidstaat hierover binnen de kortst mogelijk termijn met vermelding van de motieven die het verzoek in de weg staan. Wanneer na berichtgeving van deze weigering deze laatste zich niet kan verenigen met de opvatting van de bevoegde overheid van het Waalse gewest en geen enkele oplossing kan worden gevonden, dan wordt dit officieel verslag ter informatie meegedeeld aan de federale coördinator.

Art. 33.De bevoegde overheid van een andere lidstaat kan een toegang verkrijgen tot de registers die toegankelijk zijn voor de bevoegde overheid van het Waalse gewest en dit volgens dezelfde voorwaarden.

Art. 34.§ 1. De bevoegde overheid van het Waalse gewest die wenst dat een bevoegde overheid van een andere lidstaat haar informatie meedeelt of overgaat tot verificaties, inspecties of onderzoeken betreffende een dienstverlener of betreffende zijn diensten, richt hiervoor een gemotiveerd verzoek aan de bevoegde overheid van de andere lidstaat. § 2. Wanneer de bevoegde overheid van de andere lidstaat niet voldoet aan de vraag en geen enkele oplossing kan worden gevonden, dan informeert de bevoegde overheid van het Waalse gewest de regionale en/of federale coördinator hierover.

Art. 35.De uitgewisselde informatie mag enkel worden gebruikt voor de doeleinden waarvoor ze werd gevraagd.

Art. 36.§ 1. De bevoegde overheid van het Waalse gewest voert haar controlemissies uit ten overstaan van de dienstverleners gevestigd in het Waalse gewest, hierbij inbegrepen wanneer de dienst werd gepresteerd in een andere lidstaat of schade heeft veroorzaakt in een andere lidstaat. § 2. Deze verplichting reikt niet tot : 1. de controle met betrekking tot specifieke vereisten die aan iedere dienstverlener worden opgelegd door de lidstaat waar de dienst wordt geleverd, ongeacht de plaats van vestiging van de dienstverlener;2. het uitoefenen van controles op het grondgebied van de lidstaat waar de dienst werd geleverd;

Art. 37.§ 1. De bevoegde overheid van het Waalse gewest voert haar controlemissies uit ten overstaan van de dienstverleners die een dienstenactiviteit leveren op het grondgebied van het Waalse gewest, conform de artikelen 15 en 16 van het huidig decreet.

De bevoegde overheid van het Waalse gewest : 1. neemt alle nodige maatregelen teneinde te verzekeren dat de dienstverlener zich schikt naar de vereisten die worden gesteld voor de toegang tot de dienstenactiviteit en de uitoefening ervan;2. gaat over tot verificaties, inspecties en onderzoeken die nodig zijn om de geleverde dienst te controleren. § 2. Voor wat betreft de andere vereisten dan die die worden beoogd in paragraaf 1, wanneer de dienstverlener zich tijdelijk naar het Waalse gewest begeeft om er een dienst te leveren zonder er te zijn gevestigd, neemt de bevoegde overheid van het Waalse gewest deel aan de controle van de dienstverlener conform de §§ 3 en 4. § 3. Op vraag van de bevoegde overheid van de vestigingslidstaat gaat de bevoegde overheid van het Waalse Gewest op wiens grondgebied de dienst werd geleverd over tot de verificaties, inspecties en onderzoeken die nodig zijn voor de effectieve controle door de vestigingslidstaat. Ze komen tussenbeide binnen de grenzen van de competenties die aan hen zijn toegewezen in hun lidstaat. De bevoegde overheden kunnen de meest aangewezen te nemen maatregelen bepalen in elk afzonderlijk geval om te beantwoorden aan de vraag van de vestigingslidstaat.

Art. 38.De bevoegde overheid van het Waalse gewest kan slechts overgaan tot verificaties, inspecties en onderzoeken ter plaatse wanneer deze laatsten niet-discrimenerend van aard zijn, niet gemotiveerd zijn door het feit dat het gaat om een dienstverlener die is gevestigd in een andere lidstaat en wanneer ze in verhouding zijn tot de gecontroleerde dienst.

Art. 39.§ 1. Wanneer de bevoegde overheid van het Waalse gewest kennis neemt van gedrag, zware en duidelijke feiten of omstandigheden betreffende een dienstverlener of een dienstenactiviteit die mogelijk een ernstige schade veroorzaken aan de gezondheid of de veiligheid van personen of het milieu, informeert ze de lidstaten van de Europese Commissie hierover via een noodcoördinator, en informeert ze de regionale en/of federale coördinator. § 2. Wanneer een alarmsignaal moet worden aangepast of niet langer gerechtvaardigd is, informeert de bevoegde overheid van het Waalse gewest de Europese Commissie en de lidstaten hierover via een noodcoödinator, en informeert ze de regionale en/of federale coördinator. § 3. De hierboven beschreven procedure is van toepassing zonder afbreuk te doen aan de gerechtelijke procedures.

Art. 40.§ 1. De bevoegde overheid van het Waalse gewest die zich voorneemt maatregelen te nemen om de veiligheid van de geleverde diensten te garanderen op het grondgebied van het Waalse gewest, in toepassing van artikel 17, § 1, richt een vraag aan de bevoegde overheid van de vestigingsstaat en levert hierbij alle relevante informatie over de betreffende dienst en de omstandigheden van de casus. § 2. Na ontvangst van het antwoord van de vestigingslidstaat of bij uitblijven van een antwoord binnen een redelijke termijn communiceert de bevoegde overheid van het Waalse gewest in voorkomend geval haar intentie om maatregelen te nemen aan de Europese Commissie, aan de vestigingslidstaat en aan de regionale en/of federale coördinator.

De mededeling preciseert het volgende : 1. de redenen waarom de bevoegde overheid van het Waalse gewest denkt dat de door de vestigingslidstaat voorgestelde of genomen maatregelen onvoldoende zijn;. 2. de redenen waarvoor ze meent dat de beoogde maatregelen de condities respecteren die zijn voorzien in artikel 17, § 1. § 3. De maatregelen kunnen slechts worden aangenomen 15 werkdagen nadat een berichtgeving conform § 2 werd gericht aan de vestigingslidstaat en aan de Europese Commissie. § 4. In geval van urgentie kan de bevoegde overheid van het Waalse gewest afwijken van de §§ 1, 2 en 3. In dit geval worden de genomen maatregelen meegedeeld aan de Europese Commissie en aan de vestigingslidstaat, met vermelding van de redenen waarom de overheid meent dat de zaak spoed vereist. § 5. De hierboven beschreven procedure is van toepassing zonder afbreuk te doen aan de gerechtelijke procedures. HOOFDSTUK VIII. - Inwerkingtreding

Art. 41.Het huidige decreet treedt in werking op 28 december 2009.

Kondigen dit decreet af, bevelen dat het in het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt.

Namen, 10 december 2009.

De Minister-President, R. DEMOTTE De Vice-President en Minister van de Duurzame Ontwikkeling en Ambtenarenzaken, J.-M. NOLLET De Vice-President en Minister van Begroting, Financiën, Tewerkstelling, Vorming en Sport, A. ANTOINE De Vice-President en Minister van Economie, K.M.O.'s, Buitenlandse Handel en Nieuwe Technologieën, J.-C. MARCOURT De Minister van de Plaatselijke Besturen en de Stad, P. FURLAN De Minister van Gezondheid, Sociale Actie en Gelijke Kansen, Mevr. E. TILLIEUX De Minister van Leefmilieu, Ruimtelijke Ordening en Mobiliteit, Ph. HENRY De Minister van Openbare Werken, Landbouw, Landelijke Aangelegenheden, Natuur, Bossen en Erfgoed, B. LUTGEN Nota (1) Zitting 2009-2010. Stukken van het Waals Parlement, 122 (2009-2010), nr. 1.

Volledig verslag, openbare vergadering van 10 december 2009.

Bespreking - Stemming.