4 MEI 2012. - Besluit van de Vlaamse Regering tot aanpassing van de eindtermen voor het leergebied maatschappijoriëntatie van de basiseducatie

De Vlaamse Regering, Gelet op het decreet van 15 juni 2007Relevante gevonden documenten type decreet prom. 15/06/2007 pub. 31/08/2007 numac 2007036482 bron vlaamse overheid Decreet betreffende het volwassenenonderwijs sluiten betreffende het volwassenenonderwijs, artikel 11, § 5, gewijzigd bij het decreet van 8 mei 2009;

Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op 19 oktober 2011;

Gelet op advies 51.185/1 van de Raad van State, gegeven op 26 april 2012 met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;

Op voorstel van de Vlaamse minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel;

Na beraadslaging, Besluit :

Artikel 1.Voor het leergebied maatschappijoriëntatie van de basiseducatie worden de eindtermen wereldoriëntatie van het lager onderwijs, de vakoverschrijdende eindtermen en ontwikkelingsdoelen, de eindtermen geschiedenis, aardrijkskunde, natuurwetenschappen en techniek en de ontwikkelingsdoelen maatschappelijke vorming, natuurwetenschappen en techniek van de eerste graad van het voltijds secundair onderwijs vervangen door de eindtermen die zijn opgenomen in de bijlage die bij dit besluit is gevoegd.

Art. 2.Overeenkomstig artikel 11, § 5, van het decreet van 15 juni 2007Relevante gevonden documenten type decreet prom. 15/06/2007 pub. 31/08/2007 numac 2007036482 bron vlaamse overheid Decreet betreffende het volwassenenonderwijs sluiten betreffende het volwassenenonderwijs treedt dit besluit in werking op de datum die wordt vastgesteld in het decreet tot bekrachtiging van dit besluit.

Art. 3.De Vlaamse minister, bevoegd voor het onderwijs, is belast met de uitvoering van dit besluit.

Brussel, 4 mei 2012.

De minister-president van de Vlaamse Regering, K. PEETERS De Vlaamse minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel, P. SMET

Bijlage Eindtermen voor het leergebied maatschappijoriëntatie Conform artikel 11, § 5, van het decreet van 15 juni 2007Relevante gevonden documenten type decreet prom. 15/06/2007 pub. 31/08/2007 numac 2007036482 bron vlaamse overheid Decreet betreffende het volwassenenonderwijs sluiten en gelet op de specificiteit van de basiseducatie worden voor het leergebied maatschappijoriëntatie van de basiseducatie de eindtermen wereldoriëntatie van het lager onderwijs en de vakoverschrijdende eindtermen en ontwikkelingsdoelen, de eindtermen geschiedenis, aardrijkskunde, natuurwetenschappen en techniek en de ontwikkelingsdoelen maatschappelijke vorming of geschiedenis en aardrijkskunde, natuurwetenschappen en techniek van de eerste graad van het secundair onderwijs vervangen door volgende eindtermen :

Cluster 1 - Socio-relationele samenleving

001

illustreert verbale en non-verbale communicatie

002

illustreert het objectief en subjectief waarnemen

003

toetst eigen interpretaties aan die van anderen

004

drukt zich uit in de ik-vorm

005

luistert actief

006

uit feedback

007

gaat om met feedback

008

gebruikt een geschikte communicatievorm

009

stelt open vragen

010

gebruikt technieken om communicatiemoeilijkheden te voorkomen

011

gaat om met communicatiemoeilijkheden

012

maakt afspraken

013

bouwt relaties op, onderhoudt ze en beëindigt ze indien nodig

014

uit onbevangen en constructief zijn wensen en gevoelens binnen relaties en stelt en aanvaardt hierin grenzen

015

erkent het bestaan van gezagsverhoudingen en het belang van gelijkwaardigheid, afspraken en regels in relaties

016

accepteert verschillen en hecht belang aan respect en zorgzaamheid binnen een relatie

017

geeft ongelijk toe en verontschuldigt zich

018

leeft de onuitgesproken regels na die de interacties in de samenleving typeren

019

herkent vooroordelen, stereotypering, ongepaste beïnvloeding en machtsmisbruik

020

bespreekt opvattingen over medische, psychische en sociale aspecten van relaties

021

bedenkt constructieve oplossingen voor conflicten

022

stimuleert de ontwikkeling van kinderen en jongeren door zorg en activiteiten

023

exploreert opvoedkundige vaardigheden

024

toont betrokkenheid bij de schoolloopbaan van kinderen

Cluster 2 - Socio-economische samenleving

025

weegt de wenselijkheid en noodzakelijkheid af van bepaalde uitgaven

026

beheert het eigen budget

027

gaat omzichtig om met reclame

028

maakt verstandig gebruik van financiële instellingen en hun dienstverlening

029

maakt verstandig gebruik van openbare voorzieningen m.b.t. tot de socio-economische samenleving

030

beheert zijn persoonlijke administratie

031

illustreert hoe de overheid inkomsten verwerft en aanwendt

032

illustreert hoe de sociale zekerheid en de sociale bijstand bijdragen aan de eigen levenskwaliteit en begrijpt dat de sociale zekerheid enkel kan blijven bestaan door een maximale arbeidsparticipatie van zij die dat kunnen

033

herkent verschillen in welvaart

034

maakt gebruik van zijn rechten en komt zijn plichten na in de socio-economische samenleving

035

zet zijn persoonlijk netwerk en andere kanalen in bij het zoeken naar een job

036

bereidt zich voor om effectief en efficiënt te solliciteren

037

onderzoekt het eigen perspectief in de socio-economische samenleving

038

herkent kenmerken, mogelijke oorzaken en gevolgen van armoede en uitsluiting

039

herkent verschillende ervaringen met kansarmoede

040

illustreert verwachtingen en houding van de samenleving t.a.v. kansarmen

041

toont respect voor verschillende belevingen van kansarmoede

042

verwoordt de eigen beleving van de verwachtingen en houding van de samenleving t.a.v. kansarmen

043

illustreert hoe uitsluiting zich in de samenleving voordoet

044

illustreert theorie over de eigenheid en de bestendiging van kansarmoede

045

illustreert het begrip 'missing link'

046

ordent belangrijke gebeurtenissen uit het eigen leven

047

vergelijkt zijn geschiedenis en context met zijn huidige situatie en zelfbeleving

Cluster 3 - Socio-culturele samenleving

048

gaat respectvol om met verschillen tussen mensen en levensopvattingen

049

toetst zijn mening over verschillen tussen mensen en levensopvattingen aan feiten en andere meningen

050

illustreert het belang van sociale samenhang en solidariteit

051

leidt uit historische en actuele voorbeelden af wat de gevolgen zijn van onverdraagzaamheid, racisme en xenofobie

052

toont aan dat verschillende perioden in de geschiedenis kenmerkende kunstuitingen hebben

053

toont aan dat verschillende culturen kenmerkende kunstuitingen hebben

054

toont aan dat cultuur een impact heeft op voelen, denken en handelen

055

toont interesse voor het cultureel erfgoed hier en elders

056

informeert zich over kunst- en cultuuruitingen en -activiteiten

057

maakt gebruik van voorzieningen, diensten en instellingen in de socio-culturele samenleving

058

geeft zijn mening over kunst- en cultuuruitingen en -activiteiten

059

informeert zich over mogelijkheden voor vrijetijdsbesteding

060

kiest een vorm van vrijetijdsbesteding op basis van eigen interesses, mogelijkheden en waarden

061

plant en organiseert zijn vrije tijd

062

maakt gebruik van maatschappelijke diensten en/of instellingen m.b.t. vrije tijd

Cluster 4 - Lerende samenleving

063

schenkt doelgericht aandacht

064

werkt doeltreffend

065

maakt een realistische planning

066

evalueert zijn leerstijl

067

gaat op constructieve wijze om met affectieve aspecten van het leerproces

068

kiest uit gegeven informatiebronnen en -kanalen met het oog op te bereiken doelen

069

gebruikt op adequate wijze diverse informatiebronnen en -kanalen

070

evalueert de wijze waarop hij informatiebronnen en -kanalen gebruikt

071

bewerkt informatie voor een beter begrip

072

analyseert informatie

073

vat informatie samen voor een beter begrip en een duidelijke communicatie

074

evalueert met ondersteuning de wijze waarop hij informatie bewerkt, analyseert en samenvat

075

roept in een nieuwe situatie aanwezige voorkennis en vaardigheden op

076

vraagt uitleg tijdens het leren

077

voert een oplossingsplan uit

078

selecteert een oplossingsplan

079

maakt op basis van een model een eenvoudig oplossingsplan

080

evalueert het gekozen oplossingsplan

081

stuurt met ondersteuning het eigen leerproces

082

evalueert met ondersteuning het eigen leerproces

083

stuurt waar nodig het eigen leerproces bij

084

past bij groepstaken bekende overleg- en oplossingsmethoden toe met ondersteuning

085

evalueert de samenwerking bij groepstaken aan de hand van een bekende methodiek

086

maakt van ontvangen feedback bij groepstaken gebruik om het eigen handelen bij te sturen

087

brengt eigen ervaringen in kaart

088

schat eigen mogelijkheden realistisch in

089

selecteert op basis van behoeften, kwaliteiten, beperkingen en waarden een passend aanbod

090

doet bij het maken van zijn keuze een beroep op diensten en instellingen in de lerende samenleving

091

evalueert de manier waarop hij op basis van behoeften, kwaliteiten, beperkingen en waarden een aanbod heeft geselecteerd

Doorstroom

1) Natuurwetenschappen

092

toont aan dat er in een organisme een samenhang is tussen verschillende organisatieniveaus

093

legt het verband uit tussen de bouw en de functie van de belangrijke organen van de mens

094

onderscheidt bij een eenvoudig onderzoek de essentiële stappen van de wetenschappelijke methode

095

past van de grootheden massa, lengte, oppervlakte, volume, temperatuur, tijd, druk, snelheid, kracht en energie de eenheden en hun symbolen toe

2) Geschiedenis en actualiteit

096

plaatst belangrijke gebeurtenissen of personen in de juiste tijdsperiode

097

situeert informatie in tijd en ruimte

098

herkent verbanden tussen verschillende domeinen van de samenleving

099

analyseert historische informatie

100

analyseert items uit de actualiteit

101

maakt onderscheid tussen een mening over een historisch of actueel feit en het feit zelf

102

illustreert dat een actuele toestand vroeger anders was en in de loop van de geschiedenis evolueerde

3) Aardrijkskunde

103

leest kaarten en plattegronden

104

toont het verband aan tussen klimaat, milieu en leefgewoonten

105

illustreert demografische begrippen

106

herkent verschillende reliëf- en landschapsvormen

Cluster 5 - Techniek

107

ontdekt specifieke functies van onderdelen bij eenvoudige technische realisaties door middel van hanteren, monteren of demonteren

108

onderzoekt hoe het komt dat een zelf gebruikte technische realisatie niet of slecht functioneert

109

illustreert dat technische realisaties evolueren en verbeteren

110

toont vanuit concrete ervaringen met techniek het nut aan van de gebruikte hulpmiddelen

111

voert de opeenvolgende logische stappen uit om een eenvoudige technische opdracht te volbrengen

112

lost een probleem technisch op door verschillende stappen van het technisch proces te doorlopen

113

bepaalt aan welke vereisten de technische realisatie die hij wil gebruiken, moet voldoen

114

vult een eenvoudig ontwerp aan door van vooropgestelde eisen uit te gaan

115

voert een gegeven of eigen technisch ontwerp planmatig uit, met oog voor vereisten van kwaliteit, veiligheid, ergonomie en milieu

116

voert een eenvoudige werktekening of handleiding stap voor stap uit

117

vergelijkt werkwijzen en technische realisaties

118

neemt een technische realisatie in gebruik

119

gebruikt de correcte benaming voor vaak gebruikte en hedendaagse technische realisaties

120

vraagt op een effectieve en efficiënte manier hulp bij installatie van een technische realisatie

121

optimaliseert het gebruik van een technische realisatie aan de hand van de handleiding

122

geeft aan welke de mogelijkheden en de beperkingen zijn van vaak gebruikte technische realisaties

123

maakt gebruik van een garantiebewijs indien nodig

124

interpreteert de informatie op een beeldscherm

125

weegt de wenselijkheid en noodzakelijkheid af van het gebruik van technische realisaties

126

zet zelfgekozen technische hulpmiddelen in

127

onderhoudt vaak gebruikte technische realisaties volgens de onderhoudsvoorschriften

128

gebruikt technische realisaties hygiënisch, nauwkeurig, veilig en zorgzaam

129

illustreert dat techniek en samenleving elkaar beïnvloeden

Cluster 6 - Gezondheid

130

verzorgt en gedraagt zich hygiënisch

131

reageert adequaat op lichaamssignalen

132

zorgt dagelijks voor een evenwicht tussen rust en beweging, werk en ontspanning

133

neemt een ergonomische en gevarieerde houding aan

134

maakt gezonde keuzes in de dagelijkse voeding

135

illustreert hoe het voedingsgedrag beïnvloed wordt door reclame en sociale omgeving

136

gaat verantwoord om met geneesmiddelen en genotsmiddelen

137

beschrijft hoe de voortplanting bij de mens verloopt en hoe ze geregeld kan worden

138

neemt gepaste voorzorgen tegen risicovol lichamelijk contact

139

past veiligheidsvoorschriften toe en neemt voorzorgen voor een veilige omgeving

140

roept hulp in en past eerste hulp toe

141

gaat constructief om met taakbelasting en stressvolle situaties

142

gaat om met lichamelijke, emotionele en sociale veranderingen bij zichzelf

143

stelt zich weerbaar op

144

gaat om met emoties

145

reageert gepast op lichamelijke, emotionele en sociale veranderingen bij anderen

146

maakt gebruik van een gezondheidsvoorziening

147

gaat respectvol om met ethische aspecten van gezondheid

Cluster 7 - Mobiliteit

148

volgt een route aan de hand van een plattegrond

149

zet hulpmiddelen in om een bestemming te bereiken

150

lokaliseert gevaarlijke verkeerssituaties

151

gebruikt eigen vervoer efficiënt en veilig

152

gebruikt het openbaar vervoer efficiënt en veilig

153

past de verkeersregels toe

154

houdt rekening met andere weggebruikers

155

gebruikt de meest gepaste wijze om een plaats te bereiken

156

bereidt zich voor om deel te nemen aan het theoretisch rijexamen

Cluster 8 - Omgeving en duurzame ontwikkeling

157

illustreert dat de mens natuur, klimaat en milieu beïnvloedt

158

herkent in duurzaamheidvraagstukken de verwevenheid tussen politieke, economische, sociale, technische en ecologische aspecten

159

herkent in duurzaamheidvraagstukken de verwevenheid met armoede- en ontwikkelingsproblematiek

160

maakt op duurzame wijze gebruik van ruimte, grondstoffen, goederen, energie en vervoermiddelen

161

zoekt naar duurzame oplossingen om zijn leefomgeving te verbeteren

162

gaat respectvol om met de natuur

Cluster 9 - Politiek-juridische samenleving

163

leeft de fundamentele Rechten van de Mens en de Rechten van het Kind na

164

maakt gebruik van rechten en komt plichten na in de politiek-juridische samenleving

165

erkent de rol van controle en evenwicht tussen de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht in ons democratisch bestel

166

zet zich actief en opbouwend in voor de eigen rechten en die van anderen

167

toont het belang aan van internationale organisaties en instellingen

168

onderscheidt de hoofdzaken van de Belgische staatsstructuur

169

illustreert de bevoegdheden van de verschillende bestuursniveaus in België en in de Europese Unie

170

illustreert hoe een democratisch beleid het algemeen belang nastreeft en rekening houdt met ideeën, standpunten en belangen van verschillende betrokkenen

171

bereidt zich voor om op een weloverwogen manier aan verkiezingen deel te nemen

172

neemt op geldige manier deel aan verkiezingen

173

weegt verschillende belangen op korte en lange termijn af

174

past inspraak, participatie en besluitvorming toe

175

leest documenten met betrekking tot de politiek-juridische samenleving, vult ze in en controleert ze

176

neemt verantwoordelijkheid op voor kinderen die aan zijn gezag zijn toevertrouwd

177

maakt gebruik van juridische hulp

178

maakt gebruik van de dienstverlening van de gemeente aan de burger

179

illustreert de rol van de media en organisaties in het functioneren van de samenleving

AFBAKENING ET 001 tot en met 179

Kennis & Vaardigheden

Context, Autonomie & Verantwoordelijkheid

? informatie, concrete en rudimentaire begrippen en standaardprocedures uit het domein van de maatschappelijke geletterdheid begrijpen; ? handelen in een beperkt aantal vergelijkbare, eenvoudige, toegankelijke, meestal vertrouwde, courante contexten waarin een beperkt aantal factoren verandert;

? informatie analyseren door elementen te onderscheiden en verbanden te leggen;

? met ondersteuning;

? een geselecteerd aantal courante procedures bij het uitvoeren van taken toepassen;

? verantwoordelijkheid opnemen voor de gestelde handelingen.

? voorgeschreven strategieën aanwenden voor het oplossen van een beperkt aantal herkenbare concrete problemen.

Gezien om gevoegd te worden bij het besluit van de Vlaamse Regering van 4 mei 2012 tot aanpassing van de eindtermen voor het leergebied maatschappijoriëntatie van de basiseducatie.

De minister-president van de Vlaamse Regering, K. PEETERS De Vlaamse minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel, P. SMET