GRONDWETTELIJK HOF

Uittreksel uit arrest nr. 74/2022 van 25 mei 2022 Rolnummer 7760 In zake : de vordering tot schorsing van artikel 2 van de wet van 29 oktober 2021Relevante gevonden documenten type wet prom. 29/10/2021 pub. 22/11/2021 numac 2021043088 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Interpretatieve Wet van artikel 124, § 1, d), van de wet van 4 april 2014 betreffende de verzekeringen sluiten met als opschrift « interpretatieve wet van artikel 124, § 1, d), van de wet van 4 april 2014Relevante gevonden documenten type wet prom. 04/04/2014 pub. 30/04/2014 numac 2014011239 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Wet betreffende de verzekeringen sluiten betreffende de verzekeringen », ingesteld door de vzw « Assuralia » en anderen.

Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters J.-P. Moerman, M. Pâques, Y. Kherbache, T. Detienne en S. de Bethune, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter L. Lavrysen, wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de vordering en rechtspleging Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 21 februari 2022 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 23 februari 2022, is een vordering tot schorsing van artikel 2 van de wet van 29 oktober 2021Relevante gevonden documenten type wet prom. 29/10/2021 pub. 22/11/2021 numac 2021043088 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Interpretatieve Wet van artikel 124, § 1, d), van de wet van 4 april 2014 betreffende de verzekeringen sluiten met als opschrift « interpretatieve wet van artikel 124, § 1, d), van de wet van 4 april 2014Relevante gevonden documenten type wet prom. 04/04/2014 pub. 30/04/2014 numac 2014011239 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Wet betreffende de verzekeringen sluiten betreffende de verzekeringen » (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 22 november 2021) ingesteld door de vzw « Assuralia », de nv « Baloise Belgium », de nv « AXA Belgium », de nv « AG Insurance » en de nv « KBC Verzekeringen », bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. A. Huyghe en Mr. W. Vandenbruwaene, advocaten bij de balie te Brussel, en door Mr. M. Deketelaere, advocaat bij de balie van Antwerpen.

Bij hetzelfde verzoekschrift vorderen de verzoekende partijen eveneens de vernietiging van dezelfde wetsbepaling. (...) II. In rechte (...) B.1. Een verzekering tegen brand dekt onder meer het risico van een natuurramp, meer bepaald van een aardbeving, een overstroming, een overlopen of een opstuwing van openbare riolen en een aardverschuiving of grondverzakking (artikel 123, eerste lid, van de wet van 4 april 2014Relevante gevonden documenten type wet prom. 04/04/2014 pub. 30/04/2014 numac 2014011239 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Wet betreffende de verzekeringen sluiten « betreffende de verzekeringen »).

Artikel 124, § 1, van dezelfde wet definieert de gebeurtenissen die als natuurramp worden beschouwd : « Onder natuurramp wordt verstaan : a) hetzij een overstroming, te weten het buiten de oevers treden van waterlopen, kanalen, meren, vijvers of zeeën ten gevolge van atmosferische neerslag, het afvloeien van water wegens onvoldoende absorptie door de grond ten gevolge van atmosferische neerslag, het smelten van sneeuw of ijs, een dijkbreuk of een vloedgolf, alsmede de aardverschuivingen of grondverzakkingen die eruit voortvloeien;b) hetzij een aardbeving van natuurlijke oorsprong die - tegen dit gevaar verzekerbare goederen vernietigt, breekt of beschadigt binnen 10 kilometer van het verzekerde gebouw, - of werd geregistreerd met een minimum magnitude van vier graden op de schaal van Richter, alsmede de overstromingen, het overlopen of het opstuwen van openbare riolen, de aardverschuivingen of grondverzakkingen die eruit voortvloeien;c) hetzij een overlopen of een opstuwing van openbare riolen veroorzaakt door het wassen van het water of door atmosferische neerslag, een storm, het smelten van sneeuw of ijs of een overstroming;d) hetzij een aardverschuiving of grondverzakking, te weten een beweging van een belangrijke massa van de bodemlaag, die goederen vernielt of beschadigt, welke geheel of ten dele te wijten is aan een natuurlijk fenomeen anders dan een overstroming of een aardbeving ». B.2. De wet van 29 oktober 2021Relevante gevonden documenten type wet prom. 29/10/2021 pub. 22/11/2021 numac 2021043088 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Interpretatieve Wet van artikel 124, § 1, d), van de wet van 4 april 2014 betreffende de verzekeringen sluiten met als opschrift « interpretatieve wet van artikel 124, § 1, d), van de wet van 4 april 2014Relevante gevonden documenten type wet prom. 04/04/2014 pub. 30/04/2014 numac 2014011239 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Wet betreffende de verzekeringen sluiten betreffende de verzekeringen » beoogt een authentieke uitlegging te geven van artikel 124, § 1, d) van de wet van 4 april 2014Relevante gevonden documenten type wet prom. 04/04/2014 pub. 30/04/2014 numac 2014011239 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Wet betreffende de verzekeringen sluiten.

Het bestreden artikel 2 van de wet van 29 oktober 2021Relevante gevonden documenten type wet prom. 29/10/2021 pub. 22/11/2021 numac 2021043088 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Interpretatieve Wet van artikel 124, § 1, d), van de wet van 4 april 2014 betreffende de verzekeringen sluiten bepaalt : « Artikel 124, § 1, d), van de wet van 4 april 2014Relevante gevonden documenten type wet prom. 04/04/2014 pub. 30/04/2014 numac 2014011239 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Wet betreffende de verzekeringen sluiten betreffende de verzekeringen wordt in die zin uitgelegd dat onder de woorden ' een beweging van een belangrijke massa van de bodemlaag, die goederen vernielt of beschadigt, welke geheel of ten dele te wijten is aan een natuurlijk fenomeen anders dan een overstroming of een aardbeving ' onder meer moet worden begrepen een inklinken van een belangrijke massa van de bodemlaag, waardoor goederen worden vernield of beschadigd, dat geheel of ten dele het gevolg is van een langdurige periode van droogte ».

B.3. Een interpretatieve bepaling vindt haar bestaansreden in het opheffen van de rechtsonzekerheid die is ontstaan door het onzekere of het betwiste karakter van een wetsbepaling. Het is eigen aan een interpretatieve bepaling dat zij terugwerkt tot de datum van inwerkingtreding van de bepaling die zij interpreteert.

De verzoekende partijen voeren in essentie aan dat de bestreden bepaling daardoor afbreuk doet aan hun eigendomsrecht en aan de beginselen van rechtszekerheid en van federale loyauteit. Zij vorderen de schorsing van de bepaling.

B.4. Naar luid van artikel 20, 1°, van de bijzondere wet van 6 januari 1989Relevante gevonden documenten type wet prom. 06/01/1989 pub. 18/02/2008 numac 2008000108 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet op het Arbitragehof sluiten op het Grondwettelijk Hof dient aan twee grondvoorwaarden te zijn voldaan opdat tot schorsing kan worden besloten : - de middelen die worden aangevoerd moeten ernstig zijn; - de onmiddellijke uitvoering van de bestreden maatregel moet een moeilijk te herstellen ernstig nadeel kunnen berokkenen.

Daar de twee voorwaarden cumulatief zijn, leidt de vaststelling dat één van die voorwaarden niet is vervuld tot verwerping van de vordering tot schorsing.

B.5. Wat de voorwaarde van het risico van een moeilijk te herstellen ernstig nadeel betreft, voeren de verzoekende partijen aan dat zij door toedoen van de bestreden bepaling hun dekking van schade aanzienlijk dienen uit te breiden, zonder dat zij daarvoor een premie konden aanrekenen of een technische reserve konden aanleggen. Als gevolg daarvan ondergaan zij ernstige financiële risico's, die zelfs hun voortbestaan in het gedrang zouden kunnen brengen.

B.6. De eerste verzoekende partij is een verenging zonder winstoogmerk, erkend als beroepsvereniging, die de belangen van de verzekeringsondernemingen behartigt.

Om het ernstig en moeilijk te herstellen karakter van het nadeel te beoordelen, mag een vereniging zonder winstoogmerk die het collectief belang van een beroepsgroep verdedigt, niet worden verward met de leden van die beroepsgroep die in hun persoonlijke situatie worden geraakt en waarop dat belang betrekking heeft.

Voor de eerste verzoekende partij is het aangevoerde nadeel een louter moreel nadeel dat voortvloeit uit de aanneming of de toepassing van een wetsbepaling die de individuele belangen van haar leden kan raken.

Dat moreel nadeel is niet moeilijk te herstellen, daar het bij vernietiging van de bestreden bepaling zou verdwijnen.

B.7. De overige verzoekende partijen zijn verzekeringsondernemingen die het aangevoerde financiële nadeel ondergaan.

Zoals het Hof reeds meermaals in herinnering heeft gebracht, vormt het loutere risico een financieel verlies te lijden in beginsel geen risico van een moeilijk te herstellen ernstig nadeel (zie o.a. arrest nr. 21/2020 van 6 februari 2020, B.7.3, en arrest nr. 10/2022 van 20 januari 2022, B.16.2). De verzekeringsondernemingen vermelden in hun verzoekschrift geen concrete en precieze gegevens waaruit voldoende blijkt dat de onmiddellijke toepassing van de bestreden bepaling, in afwachting van de uitspraak over het beroep tot vernietiging, hun voortbestaan in het gedrang zou brengen.

In zoverre de verzoekende partijen doen gelden dat intussen hangende rechtsgedingen op grond van de bestreden bepaling worden beslist, is er evenmin sprake van een moeilijk te herstellen ernstig nadeel. Op grond van artikel 16 van de bijzondere wet van 6 januari 1989Relevante gevonden documenten type wet prom. 06/01/1989 pub. 18/02/2008 numac 2008000108 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet op het Arbitragehof sluiten op het Grondwettelijk Hof kan een in kracht van gewijsde gegane beslissing van een burgerlijk gerecht, in zoverre zij gegrond is op een wetsbepaling die vervolgens door het Grondwettelijk Hof is vernietigd, geheel of ten dele worden ingetrokken op verzoek van degenen die daarbij partij zijn geweest of behoorlijk opgeroepen ( § 1). De rechter kan binnen de grenzen van de intrekking een nieuwe beslissing uitspreken die steunt op een andere grond of op een andere juridische omschrijving van een feit of een handeling waarmee de bestreden beslissing wordt gestaafd ( § 2). Die bepaling staat derhalve toe een eventueel financieel nadeel te doen herstellen.

B.8. Uit hetgeen voorafgaat blijkt dat het risico van een moeilijk te herstellen ernstig nadeel niet is aangetoond.

Aangezien een van de grondvoorwaarden om tot schorsing te kunnen besluiten niet is vervuld, dient de vordering tot schorsing te worden verworpen.

Om die redenen, het Hof verwerpt de vordering tot schorsing.

Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989Relevante gevonden documenten type wet prom. 06/01/1989 pub. 18/02/2008 numac 2008000108 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet op het Arbitragehof sluiten op het Grondwettelijk Hof, op 25 mei 2022.

De griffier, De voorzitter, P.-Y. Dutilleux L. Lavrysen