Etaamb.openjustice.be
Arrest
gepubliceerd op 31 oktober 2022

Uittreksel uit arrest nr. 49/2022 van 24 maart 2022 Rolnummer 7579 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 42bis van de arbeidsongevallenwet van 10 april 1971, gesteld door het Arbeidshof te Antwerpen, afdeling Hasselt. Het Gro samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters T. Giet, J. Moerman, M. Pâ(...)

bron
grondwettelijk hof
numac
2022202588
pub.
31/10/2022
prom.
--
staatsblad
https://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/article_body(...)
Document Qrcode

Uittreksel uit arrest nr. 49/2022 van 24 maart 2022 Rolnummer 7579 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 42bis van de arbeidsongevallen wet van 10 april 1971Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/04/1971 pub. 23/03/2018 numac 2018030615 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet type wet prom. 10/04/1971 pub. 17/10/2014 numac 2014000710 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet sluiten, gesteld door het Arbeidshof te Antwerpen, afdeling Hasselt.

Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters T. Giet, J. Moerman, M. Pâques, D. Pieters en S. de Bethune, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter L. Lavrysen, wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging Bij arrest van 5 mei 2021, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 20 mei 2021, heeft het Arbeidshof te Antwerpen, afdeling Hasselt, de volgende prejudiciële vraag gesteld : « Schendt de toepassing van artikel 42bis van de arbeidsongevallenwet zoals uitgevoerd door het koninklijk besluit van 12 december 2006Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 12/12/2006 pub. 21/12/2006 numac 2006023293 bron federale overheidsdienst sociale zekerheid Koninklijk besluit tot uitvoering van artikel 42bis van de arbeidsongevallenwet van 10 april 1971 type koninklijk besluit prom. 12/12/2006 pub. 22/12/2006 numac 2006023343 bron federale overheidsdienst sociale zekerheid Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 21 december 1967 tot vaststelling van het algemeen reglement betreffende het rust- en overlevingspensioen voor werknemers sluiten het gelijkheids- en niet-discriminatiebeginsel en het recht op sociale zekerheid zoals neergelegd in de artikelen 10, 11 en 23 van de Grondwet, in zoverre een gerechtigde van een rustpensioen in de onmogelijkheid verkeert om het genot van een rustpensioen en een arbeidsongevallenuitkering onbeperkt te cumuleren, en dit in het bijzonder sedert de inwerkingtreding van de bepalingen van het koninklijk besluit van 20 januari 2015 tot wijziging van artikel 64 van het koninklijk besluit van 21 december 1967 tot vaststelling van het algemeen reglement betreffende het rust- en overlevingspensioen voor werknemers waarbij het voor een gerechtigde van een rustpensioen mogelijk is gemaakt om een rustpensioen onbeperkt te cumuleren met aanvullende beroepsinkomsten ? ». (...) III. In rechte (...) B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op de samenloop van een arbeidsongevallenvergoeding met een rustpensioen. Het verwijzende rechtscollege vraagt meer bepaald aan het Hof of het bestaanbaar is met de artikelen 10, 11 en 23 van de Grondwet dat de prestaties toegekend ter uitvoering van de arbeidsongevallen wet van 10 april 1971Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/04/1971 pub. 23/03/2018 numac 2018030615 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet type wet prom. 10/04/1971 pub. 17/10/2014 numac 2014000710 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet sluiten (hierna : de wet van 10 april 1971Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/04/1971 pub. 23/03/2018 numac 2018030615 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet type wet prom. 10/04/1971 pub. 17/10/2014 numac 2014000710 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet sluiten) worden verminderd wanneer de door een arbeidsongeval getroffen persoon tevens recht heeft op een rustpensioen, terwijl het rustpensioen, sinds de inwerkingtreding van het koninklijk besluit van 20 januari 2015 « tot wijziging van artikel 64 van het koninklijk besluit van 21 december 1967 tot vaststelling van het algemeen reglement betreffende het rust- en overlevingspensioen voor werknemers », in beginsel onbeperkt kan worden gecumuleerd met beroepsinkomsten.

B.2. De Ministerraad voert aan dat de prejudiciële vraag onontvankelijk is, omdat het in die vraag vermelde verschil in behandeling zou voortvloeien uit het koninklijk besluit van 12 december 2006Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 12/12/2006 pub. 21/12/2006 numac 2006023293 bron federale overheidsdienst sociale zekerheid Koninklijk besluit tot uitvoering van artikel 42bis van de arbeidsongevallenwet van 10 april 1971 type koninklijk besluit prom. 12/12/2006 pub. 22/12/2006 numac 2006023343 bron federale overheidsdienst sociale zekerheid Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 21 december 1967 tot vaststelling van het algemeen reglement betreffende het rust- en overlevingspensioen voor werknemers sluiten « tot uitvoering van artikel 42bis van de arbeidsongevallen wet van 10 april 1971Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/04/1971 pub. 23/03/2018 numac 2018030615 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet type wet prom. 10/04/1971 pub. 17/10/2014 numac 2014000710 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet sluiten » (hierna : het koninklijk besluit van 12 december 2006Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 12/12/2006 pub. 21/12/2006 numac 2006023293 bron federale overheidsdienst sociale zekerheid Koninklijk besluit tot uitvoering van artikel 42bis van de arbeidsongevallenwet van 10 april 1971 type koninklijk besluit prom. 12/12/2006 pub. 22/12/2006 numac 2006023343 bron federale overheidsdienst sociale zekerheid Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 21 december 1967 tot vaststelling van het algemeen reglement betreffende het rust- en overlevingspensioen voor werknemers sluiten) en niet uit artikel 42bis van de wet van 10 april 1971Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/04/1971 pub. 23/03/2018 numac 2018030615 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet type wet prom. 10/04/1971 pub. 17/10/2014 numac 2014000710 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet sluiten.

B.3.1. Artikel 42bis van de wet van 10 april 1971Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/04/1971 pub. 23/03/2018 numac 2018030615 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet type wet prom. 10/04/1971 pub. 17/10/2014 numac 2014000710 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet sluiten, zoals toepasselijk op het ogenblik dat het recht van de appellant in het bodemgeschil op een rustpensioen is ontstaan, bepaalt : « De Koning kan bij een besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad bepalen in welke mate en onder welke voorwaarden de cumulatie toegestaan is van de ter uitvoering van deze wet toegekende prestaties en die welke krachtens andere sociale zekerheids- of voorzorgsregelingen toegekend worden.

Het Fonds voor arbeidsongevallen wordt in de rechten gesteld van de betrokkene voor het gedeelte van de prestaties dat bij toepassing van het eerste lid niet met een pensioen mag worden samengevoegd. De waarde van dit gedeelte, dat overeenstemt met een desgevallend aan de index van de consumptieprijzen gekoppelde vergoeding en rente, wordt als kapitaal gestort bij het Fonds voor Arbeidsongevallen. De Koning bepaalt, bij in Ministerraad overlegd besluit, de voorwaarden, termijnen en modaliteiten van deze overdracht.

Onverminderd de bepalingen van de artikelen 51bis en 51ter, maken in geval van cumulatie die aanleiding geeft tot de indeplaatsstelling de instellingen en personen bedoeld bij de artikelen 49, 51 en 106, de verschuldigde prestaties, verminderd met het gedeelte dat overeenkomstig het voorgaande lid als kapitaal werd gestort, over aan het Fonds voor arbeidsongevallen onder de voorwaarden en volgens de modaliteiten bepaald door de Koning.

Door deze overmaking worden de rechten en plichten van de genoemde instellingen en personen, binnen de grenzen van deze overdracht, overgenomen door het Fonds voor arbeidsongevallen ».

Het eerste lid van artikel 42bis werd ingevoegd bij artikel 345 van de wet van 20 juli 2006Relevante gevonden documenten type wet prom. 20/07/2006 pub. 28/07/2006 numac 2006202314 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet houdende diverse bepalingen sluiten « houdende diverse bepalingen ». Die bepaling is in werking getreden op 1 januari 2007.

Bij het koninklijk besluit van 23 november 2017Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 23/11/2017 pub. 14/12/2017 numac 2017206292 bron federale overheidsdienst sociale zekerheid Koninklijk besluit tot wijziging van de arbeidsongevallen- en beroepsziekten-wetgeving ter uitvoering van artikel 16 van de wet van 16 augustus 2016 met betrekking tot de fusie van het Fonds voor arbeidsongevallen en het Fonds voor de beroepsziekten sluiten « tot wijziging van de arbeidsongevallen- en beroepsziekten-wetgeving ter uitvoering van artikel 16 van de wet van 16 augustus 2016 met betrekking tot de fusie van het Fonds voor arbeidsongevallen en het Fonds voor de beroepsziekten » werden in artikel 42bis van de wet van 10 april 1971Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/04/1971 pub. 23/03/2018 numac 2018030615 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet type wet prom. 10/04/1971 pub. 17/10/2014 numac 2014000710 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet sluiten de woorden « het Fonds voor Arbeidsongevallen » vervangen door « Fedris ». Die wijziging heeft geen weerslag op het onderzoek van de prejudiciële vraag.

B.3.2. Ter uitvoering van artikel 42bis van de wet van 10 april 1971Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/04/1971 pub. 23/03/2018 numac 2018030615 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet type wet prom. 10/04/1971 pub. 17/10/2014 numac 2014000710 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet sluiten bepalen de artikelen 1 en 2 van het koninklijk besluit van 12 december 2006Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 12/12/2006 pub. 21/12/2006 numac 2006023293 bron federale overheidsdienst sociale zekerheid Koninklijk besluit tot uitvoering van artikel 42bis van de arbeidsongevallenwet van 10 april 1971 type koninklijk besluit prom. 12/12/2006 pub. 22/12/2006 numac 2006023343 bron federale overheidsdienst sociale zekerheid Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 21 december 1967 tot vaststelling van het algemeen reglement betreffende het rust- en overlevingspensioen voor werknemers sluiten : «

Artikel 1.Met uitzondering van de hierna bepaalde regelen nopens de gedeeltelijke samenloop met pensioenen, worden de prestaties toegekend ter uitvoering van de arbeidsongevallen wet van 10 april 1971Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/04/1971 pub. 23/03/2018 numac 2018030615 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet type wet prom. 10/04/1971 pub. 17/10/2014 numac 2014000710 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet sluiten onbeperkt gecumuleerd met die verleend krachtens alle andere sociale zekerheids- en voorzorgsregelen onder voorbehoud nochtans van de in die regelingen voorziene beperkingen of uitsluitingen.

Art. 2.§ 1. Vanaf de eerste dag van de maand vanaf dewelke een recht ontstaat op een rust- of overlevingspensioen krachtens een Belgische of buitenlandse regeling voor rust- of overlevingspensioenen, worden de eventueel overeenkomstig artikel 27bis van de arbeidsongevallen wet van 10 april 1971Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/04/1971 pub. 23/03/2018 numac 2018030615 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet type wet prom. 10/04/1971 pub. 17/10/2014 numac 2014000710 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet sluiten geïndexeerde jaarlijkse vergoedingen of renten of de bijslagen verminderd tot de bedragen vastgesteld overeenkomstig artikel 5 van het koninklijk besluit van 10 december 1987 betreffende de bijslagen.

Voor de toepassing van dit besluit wordt het invaliditeitspensioen of een als zodanig geldende uitkering toegekend krachtens een Belgische of buitenlandse regeling of een regeling van toepassing op het personeel van een volkenrechtelijke instelling als een als rustpensioen geldende uitkering beschouwd vanaf de eerste dag van de maand die volgt op de maand waarin de gerechtigde 65 jaar wordt. § 2. Het bedrag waarop de getroffene of de rechthebbende overeenkomstig § 1 nog aanspraak kan maken, wordt verminderd met het gedeelte van de waarde van de rente dat in kapitaal werd uitgekeerd of met het in een hypothetische rente omgezette bedrag in gemeen recht toegekend als vergoeding van de lichamelijke schade, zoals zij gedekt is door de arbeidsongevallen wet van 10 april 1971Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/04/1971 pub. 23/03/2018 numac 2018030615 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet type wet prom. 10/04/1971 pub. 17/10/2014 numac 2014000710 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet sluiten. § 3. Wanneer het gaat om een rust- of overlevingspensioen van een mijnwerker, die gedurende zijn loopbaan omwille van een arbeidsongeval alle verdere beroepsactiviteit heeft moeten stopzetten of de ondergrondse arbeid heeft moeten verlaten teneinde op de bovengrond tewerkgesteld te worden, wordt voor de toepassing van dit besluit per percent blijvende arbeidsongeschiktheid het bedrag in aanmerking genomen dat van toepassing is voor de getroffenen van wie de blijvende arbeidsongeschiktheid meer dan 65 % bedraagt ».

Krachtens artikel 9 ervan is het koninklijk besluit van 12 december 2006Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 12/12/2006 pub. 21/12/2006 numac 2006023293 bron federale overheidsdienst sociale zekerheid Koninklijk besluit tot uitvoering van artikel 42bis van de arbeidsongevallenwet van 10 april 1971 type koninklijk besluit prom. 12/12/2006 pub. 22/12/2006 numac 2006023343 bron federale overheidsdienst sociale zekerheid Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 21 december 1967 tot vaststelling van het algemeen reglement betreffende het rust- en overlevingspensioen voor werknemers sluiten in werking getreden op 1 januari 2007.

B.4.1. Uit het bovenstaande volgt dat sinds 1 januari 2007 de regel volgens welke de prestaties toegekend met toepassing van de wet van 10 april 1971Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/04/1971 pub. 23/03/2018 numac 2018030615 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet type wet prom. 10/04/1971 pub. 17/10/2014 numac 2014000710 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet sluiten al dan niet worden verminderd wanneer het slachtoffer van een arbeidsongeval tevens recht heeft op een rustpensioen, voortvloeit uit het koninklijk besluit van 12 december 2006Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 12/12/2006 pub. 21/12/2006 numac 2006023293 bron federale overheidsdienst sociale zekerheid Koninklijk besluit tot uitvoering van artikel 42bis van de arbeidsongevallenwet van 10 april 1971 type koninklijk besluit prom. 12/12/2006 pub. 22/12/2006 numac 2006023343 bron federale overheidsdienst sociale zekerheid Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 21 december 1967 tot vaststelling van het algemeen reglement betreffende het rust- en overlevingspensioen voor werknemers sluiten, en dus niet uit artikel 42bis van de wet van 10 april 1971Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/04/1971 pub. 23/03/2018 numac 2018030615 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet type wet prom. 10/04/1971 pub. 17/10/2014 numac 2014000710 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Arbeidsongevallenwet sluiten. Die laatste bepaling machtigt de Koning slechts ertoe te bepalen « in welke mate en onder welke voorwaarden de cumulatie toegestaan is van de ter uitvoering van deze wet toegekende prestaties en die welke krachtens andere sociale zekerheids- of voorzorgsregelingen toegekend worden ». Zoals het Hof heeft geoordeeld bij zijn arrest nr. 64/2008 van 17 april 2008, is een dergelijke machtiging, op zich genomen, niet onbestaanbaar met de artikelen 10, 11 en 23 van de Grondwet.

B.4.2. Het Hof vermag zich slechts uit te spreken over het al dan niet verantwoorde karakter van een verschil in behandeling, ten aanzien van de bepalingen van de Grondwet op de naleving waarvan het Hof vermag toe te zien, wanneer dat verschil aan een norm met wetgevend karakter kan worden toegeschreven. Noch artikel 26, § 1, van de bijzondere wet van 6 januari 1989Relevante gevonden documenten type wet prom. 06/01/1989 pub. 18/02/2008 numac 2008000108 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet op het Arbitragehof sluiten, noch enige andere grondwettelijke of wettelijke bepaling verleent het Hof de bevoegdheid om bij wijze van prejudiciële beslissing uitspraak te doen over de vraag of een koninklijk besluit al dan niet bestaanbaar is met die bepalingen van de Grondwet.

Zoals blijkt uit hetgeen is vermeld in B.4.1, dient het concrete verschil in behandeling waarover het Hof wordt gevraagd zich uit te spreken, te dezen niet te worden toegeschreven aan een norm met wetgevend karakter, maar aan een koninklijk besluit.

B.4.3. Ten slotte dient te worden opgemerkt dat, wanneer een wetgever een machtiging verleent, aangenomen dient te worden - behoudens aanwijzingen in de tegenovergestelde zin - dat hij de gemachtigde enkel de bevoegdheid verleent om die machtiging aan te wenden in overeenstemming met de Grondwet. Het staat aan de bevoegde rechter na te gaan of de gemachtigde de hem toegekende machtiging al dan niet te buiten is gegaan.

B.5. De prejudiciële vraag behoort niet tot de bevoegdheid van het Hof.

Om die redenen, het Hof zegt voor recht : De prejudiciële vraag behoort niet tot de bevoegdheid van het Hof.

Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989Relevante gevonden documenten type wet prom. 06/01/1989 pub. 18/02/2008 numac 2008000108 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet op het Arbitragehof sluiten op het Grondwettelijk Hof, op 24 maart 2022.

De griffier, De voorzitter, P.-Y. Dutilleux L. Lavrysen

^