Uittreksel uit arrest nr. 116/2018 van 4 oktober 2018 Rolnummer 6573 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 4, § 1, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten op het gebruik der talen in gerechtszaken, gesteld door de Franstalige Arbeidsrechtbank te Brussel.

Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. Lavrysen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet en R. Leysen, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter F. Daoût, wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging Bij vonnis van 27 december 2016 in zake de vzw « Cité Joyeuse - Société royale - Le Foyer des Orphelins » tegen N.V. en het ABVV, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 30 december 2016, heeft de Franstalige Arbeidsrechtbank te Brussel de volgende prejudiciële vraag gesteld : « Schendt artikel 4, § 1, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten op het gebruik der talen in gerechtszaken de artikelen 10, 11 of 30 van de Grondwet, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden, in zoverre het aan een werkgever, die een Franstalige werknemer in een gemeente van de Brusselse agglomeratie tewerkstelt en die, overeenkomstig artikel 52, § 1, tweede lid, van de gecoördineerde wetten van 18 juli 1966 op het gebruik van de talen in bestuurszaken, het Frans in de arbeidsverhoudingen heeft gebruikt, de verplichting oplegt om de gerechtelijke procedure die hij tegen die werknemer instelt in het kader van de wet van 19 maart 1991 houdende bijzondere ontslagregeling voor de personeelsafgevaardigden in de ondernemingsraden en in de comités voor veiligheid, gezondheid en verfraaiing van de werkplaatsen alsmede voor de kandidaat-personeelsafgevaardigden, in te leiden en, behoudens een door de werknemer geformuleerd en aan de beoordelingsbevoegdheid van de rechter onderworpen verzoek tot taalwijziging op grond van alleen het criterium van de onvoldoende kennis van de taal van de gedinginleidende akte, met uitsluiting van het criterium van de taal van de arbeidsverhouding, voort te zetten in het Nederlands, om reden dat die werknemer in het Nederlandse taalgebied woont, terwijl een werkgever, die in dezelfde omstandigheden is geplaatst, de procedure op geldige wijze in het Frans zou kunnen instellen en voortzetten ten aanzien van een werknemer die in het Franse taalgebied of in een gemeente van de Brusselse agglomeratie woont, en terwijl het instellen en het voortzetten van de procedure in het Nederlands tot gevolg zouden hebben dat aan die werkgever de verplichting wordt opgelegd om in het kader van de gerechtelijke procedure een andere taal dan die van de arbeidsverhouding te gebruiken ? ». (...) III. In rechte (...) B.1.1. Artikel 4 van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten op het gebruik der talen in gerechtszaken (hierna : de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten), zoals gewijzigd bij artikel 47 van de wet van 19 juli 2012Relevante gevonden documenten type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012204201 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Bijzondere wet houdende wijziging van artikel 16bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen en van artikel 5bis van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen type wet prom. 19/07/2012 pub. 12/10/2012 numac 2012205588 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet houdende wijziging van artikel 16bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen en van artikel 5bis van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen. - Duitse vertaling type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012204203 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Bijzondere wet tot aanvulling van artikel 92bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, wat de hoofdstedelijke gemeenschap van Brussel betreft type wet prom. 19/07/2012 pub. 12/10/2012 numac 2012205585 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot aanvulling van artikel 92bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, wat de hoofdstedelijke gemeenschap van Brussel betreft. - Duitse vertaling type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012009297 bron federale overheidsdienst justitie Wet betreffende de hervorming van het gerechtelijk arrondissement Brussel sluiten betreffende de hervorming van het gerechtelijk arrondissement Brussel (hierna : de wet van 19 juli 2012Relevante gevonden documenten type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012204201 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Bijzondere wet houdende wijziging van artikel 16bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen en van artikel 5bis van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen type wet prom. 19/07/2012 pub. 12/10/2012 numac 2012205588 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet houdende wijziging van artikel 16bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen en van artikel 5bis van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen. - Duitse vertaling type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012204203 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Bijzondere wet tot aanvulling van artikel 92bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, wat de hoofdstedelijke gemeenschap van Brussel betreft type wet prom. 19/07/2012 pub. 12/10/2012 numac 2012205585 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot aanvulling van artikel 92bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, wat de hoofdstedelijke gemeenschap van Brussel betreft. - Duitse vertaling type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012009297 bron federale overheidsdienst justitie Wet betreffende de hervorming van het gerechtelijk arrondissement Brussel sluiten), bepaalt : « § 1. Behoudens de gevallen van artikel 3 wordt het gebruik der talen voor geheel de rechtspleging in betwiste zaken voor de gerechten van eerste aanleg waarvan de zetel in het arrondissement Brussel is gevestigd, en, wanneer de vordering het bedrag vastgesteld in artikel 590 van het Gerechtelijk wetboek overschrijdt, voor de politierechtbank van Brussel die zitting houdt in de aangelegenheden bedoeld in artikel 601bis van hetzelfde Wetboek geregeld als volgt : De akte tot inleiding van het geding wordt in het Fransch gesteld, indien de verweerder woonachtig is in het Frans taalgebied; in het Nederlandsch, indien de verweerder woonachtig is in het Nederlands taalgebied; in het Fransch of in het Nederlandsch, ter keuze van den eischer, indien de verweerder woonachtig is in eene gemeente van de Brusselsche agglomeratie of geen gekende woonplaats in België heeft.

De rechtspleging wordt voortgezet in de taal der akte tot inleiding van het geding, tenzij de verweerder, voor alle verweer en alle exceptie, zelfs van onbevoegdheid, vraagt dat de rechtspleging in de andere taal wordt voortgezet indien het een rechtspleging betreft die werd ingeleid voor de vrederechter, dan wel naar de anderstalige rechtbank van het arrondissement wordt verwezen, indien het een rechtspleging betreft die werd ingeleid voor de rechtbank van eerste aanleg, de arbeidsrechtbank, de rechtbank van koophandel of de politierechtbank. § 2. De bij de vorige alinea voorziene aanvraag wordt mondeling gedaan door den verweerder die in persoon verschijnt; zij wordt schriftelijk ingediend, wanneer de verweerder bij lasthebber verschijnt. Het geschrift moet van de hand zijn van verweerder en door hem zelf onderteekend; het blijft aan het vonnis gehecht.

De rechter doet op staande voet uitspraak. Hij kan weigeren op de aanvraag in te gaan, indien uit de elementen van de zaak blijkt dat de verweerder een toereikende kennis bezit van de taal gebruikt voor het opmaken van de akte tot inleiding van het geding.

In afwijking van het tweede lid kan de rechter, wanneer de verweerder gedomicilieerd is in de Brusselse agglomeratie of in een van de zes randgemeenten in de zin van de gecoördineerde wetten van 18 juli 1966 op het gebruik der talen in bestuurszaken, de vraag tot verwijzing of verandering van taal slechts weigeren om een van de twee volgende redenen : - als die vraag tegengesteld is aan de taal van de meerderheid van de pertinente dossierstukken; - als die vraag tegengesteld is aan de taal van de arbeidsverhouding.

Elke beslissing over een vraag tot verwijzing of verandering van taal wordt met redenen omkleed en bij gerechtsbrief of per fax zo spoedig mogelijk ter kennis gebracht. Bij gebrek aan beroep ingediend binnen de in artikel 23quater bedoelde termijn, wordt de beslissing uitvoerbaar op de minuut en voor registratie, zonder andere rechtspleging of vormvereisten. § 2bis. Wanneer de verweerder een administratieve overheid is, kan de rechter weigeren in te gaan op de vraag tot verwijzing naar de rechtbank van de andere taalrol of tot verandering van taal, als uit de elementen van de zaak blijkt dat zij een toereikende kennis bezit van de taal gebruikt voor het opmaken van de akte tot inleiding van het geding.

De beslissing van de rechter wordt met redenen omkleed en zo spoedig mogelijk bij gerechtsbrief of fax ter kennis gebracht. Bij gebrek aan beroep ingediend binnen de in artikel 23quater bedoelde termijn, wordt de beslissing uitvoerbaar op de minuut en voor registratie, zonder andere rechtspleging of vormvereisten. § 3. Dezelfde aanvraag tot voortzetting in de andere taal mag, onder dezelfde voorwaarden, worden gedaan door de verweerders die gedomicilieerd zijn in een der volgende gemeenten : Drogenbos, Kraainem, Linkebeek, Sint-Genesius-Rode, Wemmel, Wezembeek-Oppem ».

B.1.2. De artikelen 1 tot 3 van de in het geding zijnde wet, zoals gewijzigd bij de artikelen 45 en 46 van de wet van 19 juli 2012Relevante gevonden documenten type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012204201 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Bijzondere wet houdende wijziging van artikel 16bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen en van artikel 5bis van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen type wet prom. 19/07/2012 pub. 12/10/2012 numac 2012205588 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet houdende wijziging van artikel 16bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen en van artikel 5bis van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen. - Duitse vertaling type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012204203 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Bijzondere wet tot aanvulling van artikel 92bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, wat de hoofdstedelijke gemeenschap van Brussel betreft type wet prom. 19/07/2012 pub. 12/10/2012 numac 2012205585 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot aanvulling van artikel 92bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, wat de hoofdstedelijke gemeenschap van Brussel betreft. - Duitse vertaling type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012009297 bron federale overheidsdienst justitie Wet betreffende de hervorming van het gerechtelijk arrondissement Brussel sluiten, bepalen : «

Artikel 1.Voor de burgerlijke rechtbanken en rechtbanken van koophandel van eerste aanleg, en de arbeidsrechtbanken, die hun rechtsmacht uitoefenen over de arrondissementen Henegouwen, Luik, Luxemburg, Namen en Waals-Brabant, alsook voor de Franstalige rechtbanken van het arrondissement Brussel, wordt de gehele rechtspleging in betwiste zaken in het Frans gevoerd.

Art. 2.Voor de burgerlijke rechtbanken en rechtbanken van koophandel van eerste aanleg, en de arbeidsrechtbanken die hun rechtsmacht uitoefenen over de arrondissementen Antwerpen, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen, Limburg en Leuven, alsook voor de Nederlandstalige rechtbanken van het arrondissement Brussel, wordt de gehele rechtspleging in betwiste zaken in het Nederlands gevoerd.

Art. 2bis.Voor de burgerlijke rechtbanken en rechtbanken van koophandel van eerste aanleg, en de arbeidsrechtbank die hun zetel hebben in het arrondissement Eupen wordt de gehele rechtspleging in betwiste zaken in het Duits gevoerd.

Art. 3.De bij artikel 2 vastgestelde regel geldt insgelijks voor de vredegerechten en, wanneer de vordering het bedrag, vastgesteld in artikel 590 van het Gerechtelijk Wetboek, niet overschrijdt, voor de politierechtbanken van het arrondissement Brussel die zitting houden in de aangelegenheden bedoeld in artikel 601bis van hetzelfde Wetboek en wier rechtsgebied uitsluitend uit Vlaamse gemeenten bestaat gelegen buiten de Brusselse agglomeratie.

Hij is eveneens van toepassing op de vorderingen die worden ingesteld voor de rechtbank van eerste aanleg, de arbeidsrechtbank, de rechtbank van koophandel en, wanneer de vordering het bedrag vastgesteld in artikel 590 van het Gerechtelijk Wetboek overschrijdt, de politierechtbanken die zitting houden in de aangelegenheden bedoeld in artikel 601bis van het Gerechtelijk Wetboek, waarvan de zetel in het arrondissement Brussel is gevestigd, wanneer een zaak voor de rechtbank aanhangig wordt gemaakt op grond van een territoriale bevoegdheid bepaald door een plaats welke zich op het grondgebied van een van voormelde gemeenten bevindt ».

B.1.3. Krachtens artikel 3 van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten wordt de gehele rechtspleging in betwiste zaken in het Nederlands gevoerd wanneer een zaak voor de rechtbank aanhangig wordt gemaakt op grond van een territoriale bevoegdheid bepaald door een plaats die zich op het grondgebied van een van de Vlaamse gemeenten « gelegen buiten de Brusselse agglomeratie » bevindt. Wanneer een zaak daarentegen voor de rechtbank aanhangig wordt gemaakt op grond van een territoriale bevoegdheid bepaald door een plaats die zich op het grondgebied van het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad bevindt, is artikel 4 van toepassing.

Artikel 4, § 1, tweede lid, bepaalt de taal van de akte tot inleiding van het geding. Artikel 4, § 1, derde lid, regelt het taalgebruik voor de voortzetting van de rechtspleging.

B.1.4. Uit de parlementaire voorbereiding van artikel 4, § 1, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten blijkt dat met deze regeling de wetgever « voorrang aan de taal van den verweerder [geeft]. Deze moet dus vóór alles weten wat men van hem vergt » (Parl. St., Senaat, 1934-1935, nr. 86, p. 14). Om de taal van de verweerder te bepalen, is de wetgever van oordeel dat het taalgebied van de woonplaats van de verweerder het meest geschikte criterium is dat de verweerder de grootste bescherming biedt. Tijdens de parlementaire voorbereiding werd benadrukt dat dit geen absolute regel is, maar een criterium dat omringd is met verscheidene waarborgen (Hand., Senaat, 11 april 1935, p. 516).

B.1.5. Uit dezelfde parlementaire voorbereiding blijkt dat de regel volgens welke enkel de verweerder, krachtens artikel 4, § 1, derde lid, kan vragen om de taal van de rechtspleging te veranderen, in het verlengde ligt van artikel 4, § 1, tweede lid, dat de taal van de gedinginleidende akte bepaalt. Zodoende bevestigt de wetgever ook hier de voorrang van de taal van de verweerder, die moet kunnen begrijpen wat van hem wordt geëist (Parl. St., Senaat, 1934-1935, nr. 86, p. 14;

Hand., Senaat, 11 april 1935, p. 516).

B.1.6. Bij de wijziging van de voormelde artikelen door de wet van 19 juli 2012Relevante gevonden documenten type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012204201 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Bijzondere wet houdende wijziging van artikel 16bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen en van artikel 5bis van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen type wet prom. 19/07/2012 pub. 12/10/2012 numac 2012205588 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet houdende wijziging van artikel 16bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen en van artikel 5bis van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen. - Duitse vertaling type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012204203 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Bijzondere wet tot aanvulling van artikel 92bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, wat de hoofdstedelijke gemeenschap van Brussel betreft type wet prom. 19/07/2012 pub. 12/10/2012 numac 2012205585 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot aanvulling van artikel 92bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, wat de hoofdstedelijke gemeenschap van Brussel betreft. - Duitse vertaling type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012009297 bron federale overheidsdienst justitie Wet betreffende de hervorming van het gerechtelijk arrondissement Brussel sluiten werd aan de fundamentele beginselen van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten niet geraakt en werd beklemtoond dat de rechten van de partijen die voortvloeien uit deze taalwet integraal worden gevrijwaard (Parl.

St., Kamer, 2011-2012, DOC 53-2140/001, pp. 9-11, en DOC 53-2140/005, pp. 7 en 25). Wel is voorzien in bijkomende mogelijkheden tot verwijzing of wijziging van de taal van de rechtspleging (Parl. St., Kamer, 2011-2012, DOC 53-2140/001, pp. 9-11).

Ook tijdens de parlementaire voorbereiding van het ontwerp tot herziening van de Grondwet dat tot artikel 157bis van de Grondwet heeft geleid, heeft de bevoegde staatssecretaris benadrukt dat « de fundamentele uitgangspunten van de taalwetgeving niet worden gewijzigd » en dat « de rechtsleer en rechtspraak die zich hebben ontwikkeld inzake de toepassing van die regelgeving onverkort [blijven] gelden » (Parl. St., Senaat, 2011-2012, nr. 5-1673/3, pp. 14-16 en 178).

B.1.7. Artikel 157bis van de Grondwet bepaalt : « De essentiële elementen van de hervorming met betrekking tot het gebruik der talen in gerechtszaken in het gerechtelijk arrondissement Brussel, alsook de ermee overeenstemmende aspecten inzake het parket, de zetel en het rechtsgebied, kunnen niet worden gewijzigd dan bij een wet aangenomen met de in artikel 4, laatste lid, bepaalde meerderheid ».

B.2. Uit de elementen van de zaak en de motieven van de verwijzingsbeslissing blijkt dat de verwerende partij voor de verwijzende rechter woonachtig is in de gemeente Dilbeek, in het Nederlandse taalgebied, en heeft gewerkt voor de vzw « Cité Joyeuse - Société royale - Le Foyer des Orphelins », eisende partij voor de verwijzende rechter, waarvan de maatschappelijke zetel en de exploitatiezetel gevestigd zijn op het grondgebied van het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad. Die twee partijen voor de verwijzende rechter hebben, volgens de aan het Hof voorgelegde stukken, het Frans gebruikt in hun sociale betrekkingen.

B.3.1. Artikel 627, 9°, van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt dat, voor de geschillen inzake arbeidsovereenkomsten, enkel « de rechter van de plaats waar de mijn, de fabriek, de werkplaats, het magazijn, het kantoor gelegen is en in het algemeen, van de plaats die bestemd is voor de exploitatie van de onderneming, de uitoefening van het beroep of de werkzaamheid van de vennootschap » bevoegd is om kennis te nemen van de vordering.

B.3.2. Te dezen is de exploitatiezetel van de vzw, eisende partij voor de verwijzende rechter, gelegen in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad. Zoals de verwijzende rechter heeft vastgesteld, diende, met toepassing van artikel 4, § 1, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten, de akte tot inleiding van het geding in het Nederlands te worden opgesteld. Die bepaling regelt eveneens de taal waarin de rechtspleging wordt voortgezet.

B.4. De verwijzende rechter vraagt het Hof of artikel 4, § 1, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten de artikelen 10, 11 of 30 van de Grondwet schendt, al dan niet in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, in zoverre een werkgever die een Franstalige werknemer in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad tewerkstelt met wie hij, overeenkomstig artikel 52, § 1, van de gecoördineerde wetten van 18 juli 1966 op het gebruik van de talen in bestuurszaken, in de sociale betrekkingen het Frans gebruikt, de verplichting heeft om de vordering die hij tegen zijn werknemer instelt bij de Arbeidsrechtbank te Brussel, in te leiden en, behoudens een door de werknemer geformuleerd en aan de beoordelingsbevoegdheid van de rechter onderworpen verzoek tot taalwijziging op grond van alleen het criterium van de onvoldoende kennis van de taal van de gedinginleidende akte, met uitsluiting van het criterium van de taal van de arbeidsverhouding, voort te zetten in het Nederlands wanneer die werknemer in het Nederlandse taalgebied woont, terwijl een werkgever, die in dezelfde omstandigheden is geplaatst, de vordering die hij tegen zijn werknemer instelt, in het Frans kan inleiden en voortzetten wanneer die in het Franse taalgebied of in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad woont.

B.5.1. Bij zijn arrest nr. 98/2010 van 16 september 2010 heeft het Hof geoordeeld dat artikel 4, § 1, tweede lid, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt indien die bepaling in die zin wordt geïnterpreteerd dat zij het een werknemer wiens prestaties zijn verbonden aan een exploitatiezetel gelegen op het grondgebied van het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad, niet mogelijk maakt zijn vordering tegen zijn werkgever in te stellen en voort te zetten in de taal waarin deze laatste zich krachtens artikel 52, § 1, van de gecoördineerde wetten van 18 juli 1966 op het gebruik van de talen in bestuurszaken tot hem dient te richten.

Het Hof heeft evenwel vastgesteld dat artikel 4, § 1, tweede lid, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten anders kon worden geïnterpreteerd. Zo heeft het geoordeeld dat, in het licht van de teksten vermeld in B.7 van zijn arrest nr. 98/2010, de bewoordingen « indien de verweerder woonachtig is in het [...] taalgebied [...] » in die zin kunnen worden geïnterpreteerd dat zij, in de geschillen met betrekking tot het arbeidsrecht, de plaats aanwijzen waar de partijen sociale betrekkingen hebben aangeknoopt, namelijk op de exploitatiezetel. Het Hof heeft besloten dat het voormelde artikel 4, § 1, tweede lid, aldus geïnterpreteerd, de artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet schond.

B.5.2. Verder heeft het Hof geoordeeld, bij zijn arrest nr. 11/2014 van 23 januari 2014, dat artikel 4, § 1, tweede lid, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten de artikelen 10, 11 en 30 van de Grondwet schond doordat die bepaling het een werknemer wiens prestaties zijn verbonden aan een exploitatiezetel gelegen op het grondgebied van het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad en die het slachtoffer van een arbeidsongeval is, niet mogelijk maakt zijn vordering tegen de door zijn werkgever gekozen wetsverzekeraar in te stellen en voort te zetten in de taal waarin die wetsverzekeraar zich krachtens de artikelen 41, § 1, 42 en 46, § 1, van de gecoördineerde wetten van 18 juli 1966 op het gebruik van de talen in bestuurszaken tot hem dient te richten.

B.5.3. Bovendien, aangezien het Hof bij zijn arresten nrs. 98/2010 en 11/2014 heeft geoordeeld dat bij de interpretatie van artikel 4, § 1, tweede lid, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten rekening dient te worden gehouden met de bepalingen van de gecoördineerde wetten van 18 juli 1966 op het gebruik van de talen in bestuurszaken die het gebruik van een taal voorschrijven in de sociale betrekkingen, dient te worden opgemerkt dat luidens artikel 52, § 1, van die wetten, ondernemingen met een exploitatiezetel in het Nederlandse taalgebied in hun bij de wetten en reglementen voorgeschreven akten en bescheiden de taal van dat taalgebied moeten gebruiken.

B.5.4. Bij zijn arrest nr. 75/2014 van 8 mei 2014 heeft het Hof geoordeeld dat artikel 4, § 1, tweede lid, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6, lid 1, van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, niet schond, in zoverre een partij bij een arbitrage die voor de Rechtbank van eerste aanleg te Brussel de aanvaarding van de wraking van de arbiter vordert, ertoe wordt verplicht die vordering in te stellen door haar dagvaarding in het Nederlands op te stellen wanneer de arbiter woonachtig is in het Nederlandse taalgebied.

B.5.5. Bij zijn arrest nr. 2/2015 van 22 januari 2015 heeft het Hof ten slotte geoordeeld dat artikel 3, tweede lid, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6, lid 1, van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, niet schond, in zoverre een werknemer wiens prestaties zijn verbonden aan een maatschappelijke zetel en aan een exploitatiezetel gelegen op het grondgebied van een gemeente met een bijzondere taalregeling in het Nederlandse taalgebied en die, in strijd met artikel 52 van de gecoördineerde wetten van 18 juli 1966 op het gebruik van de talen in bestuurszaken, het Frans heeft gebruikt in zijn sociale betrekkingen met zijn werkgever, ertoe wordt verplicht de dagvaarding in het Nederlands op te stellen.

B.6.1. Uit de verwijzingsbeslissing en de voorliggende vraag blijkt dat de verwijzende rechter ervan uitgaat dat in casu het taalgebruik in de sociale betrekkingen tussen de eisende partij en de verwerende partij geregeld wordt door artikel 52, § 1, tweede lid, van de gecoördineerde wetten van 18 juli 1966 op het gebruik van de talen in bestuurszaken.

B.6.2. Artikel 52, § 1, van de gecoördineerde wetten van 18 juli 1966 op het gebruik van de talen in bestuurszaken bepaalt : « Voor de akten en bescheiden, die voorgeschreven zijn bij de wetten en reglementen en voor die welke bestemd zijn voor hun personeel, gebruiken de private nijverheids-, handels- en financiebedrijven de taal van het gebied waar hun exploitatiezetel of onderscheiden exploitatiezetels gevestigd zijn.

In Brussel-Hoofdstad stellen de bedrijven die bescheiden in het Nederlands wanneer zij bestemd zijn voor het nederlandssprekend personeel en in het Frans wanneer zij bestemd zijn voor het franssprekend personeel ».

B.6.3. Met toepassing van artikel 52, § 1, van de gecoördineerde wetten van 18 juli 1966 op het gebruik van de talen in bestuurszaken gebruiken « de private nijverheids-, handels- en financiebedrijven », voor de akten en bescheiden die bij de wetten en reglementen zijn voorgeschreven en voor die welke bestemd zijn voor hun personeel, de taal van het gebied waar « hun exploitatiezetel of onderscheiden exploitatiezetels » gevestigd zijn, waarbij die bescheiden, in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad, in het Frans of in het Nederlands worden gesteld naargelang het personeel voor wie zij bestemd zijn, Frans of Nederlands spreekt.

B.6.4. De eisende partij voor de verwijzende rechter is evenwel een vereniging zonder winstoogmerk die integrale jeugdhulp met huisvesting als hoofdactiviteit heeft en die geen nijverheids-, handels- of financiënactiviteiten uitoefent. Zij kan aldus niet worden beschouwd als een privaat nijverheids-, handels- of financiënbedrijf dat valt onder het toepassingsgebied van artikel 1, § 1, 6°, van de gecoördineerde wetten van 18 juli 1966 op het gebruik van de talen in bestuurszaken.

De voorschriften inzake taalgebruik neergelegd in artikel 52, § 1, tweede lid, van de voormelde wet zijn derhalve niet van toepassing op de sociale betrekkingen tussen de partijen voor de verwijzende rechter. Aldus houdt het Hof geen rekening met die bepaling bij de beantwoording van de prejudiciële vraag.

B.6.5. Rekening houdend met het bovenstaande wordt het Hof derhalve ondervraagd over artikel 4, § 1, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten, in zoverre het, inzake het gebruik van de talen in gerechtszaken, tussen de werkgevers wier exploitatiezetel in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad is gelegen en die, zonder daartoe verplicht te zijn op grond van de in B.6.2 vermelde bepaling, het Frans in de sociale betrekkingen hebben gebruikt, tot een verschil in behandeling leidt naargelang de woonplaats van hun werknemers.

De taal die overeenkomstig artikel 4, § 1, dient te worden gebruikt voor de inleiding van de akte en, behoudens een verzoek tot taalwijziging, voor de voortzetting van het geding, zal enkel met de taal van de sociale betrekkingen kunnen overeenstemmen indien de werknemer zijn woonplaats heeft in het Franse taalgebied of in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad, doch niet wanneer hij zijn woonplaats heeft in het Nederlandse taalgebied.

B.7.1. Bij de regeling van het taalgebruik in gerechtszaken dient de wetgever de individuele vrijheid van de rechtsonderhorige om zich van de taal van zijn keuze te bedienen te verzoenen met de goede werking van de rechtsbedeling. Bovendien dient de wetgever daarbij rekening te houden met de taalverscheidenheid die verankerd is in artikel 4 van de Grondwet, dat vier taalgebieden vastlegt, waarvan er één tweetalig is.

Hij vermag dan ook de individuele vrijheid van de rechtsonderhorige ondergeschikt te maken aan de goede werking van de rechtsbedeling.

B.7.2. Dat neemt niet weg dat, wanneer de wetgever, ter uitvoering van artikel 30 van de Grondwet, het gebruik van de talen regelt voor gerechtszaken, hij hierbij het in de artikelen 10 en 11 van de Grondwet gewaarborgde beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie en het door artikel 13 van de Grondwet en door artikel 6, lid 1, van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens gewaarborgde recht van toegang tot de rechter dient te eerbiedigen.

B.7.3. Het recht van toegang tot een rechter is evenwel niet absoluut.

De beperkingen van dat recht, bijvoorbeeld met betrekking tot de voorwaarden inzake de ontvankelijkheid van een rechtsmiddel, mogen echter geen afbreuk doen aan de inhoud van dat recht. Zij moeten bovendien redelijk evenredig zijn met het gewettigde doel dat zij nastreven (EHRM, Stagno t. België, 7 juli 2009, § 25; grote kamer, Stanev t. Bulgarije, 17 januari 2012, § § 229-230). De reglementering inzake het recht van toegang tot een rechter moet steeds de rechtszekerheid en de goede rechtsbedeling nastreven en mag geen soort van belemmering vormen die de rechtzoekende belet dat de inhoud van zijn geschil wordt beslecht door het bevoegde rechtscollege (EHRM, Stagno t. België, 7 juli 2009, § 25; RTBF t. België, 29 maart 2011, § 69).

De verenigbaarheid van die beperkingen met het recht van toegang tot een rechter wordt beoordeeld rekening houdend met de bijzonderheden van de in het geding zijnde procedure en van het hele proces (EHRM, RTBF t. België, 29 maart 2011, § 70).

B.8.1. Het verschil in behandeling waarover het Hof wordt ondervraagd vloeit voort uit artikel 4, § 1, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten.

Krachtens deze bepaling wordt, indien de territoriale bevoegdheid van de rechtbank niet wordt bepaald door een plaats die zich in een van de gemeenten van het Nederlandse taalgebied bevindt, het gebruik van de talen voor de rechtspleging in betwiste zaken voor de rechtbanken van eerste aanleg waarvan de zetel in het arrondissement Brussel is gevestigd, als volgt geregeld : de akte tot inleiding van het geding wordt in het Nederlands opgesteld indien de verweerder woonachtig is in het Nederlandse taalgebied, in het Frans indien de verweerder woonachtig is in het Franse taalgebied, of in een van beide talen, ter keuze van de eiser, indien de verweerder woonachtig is in de Brusselse agglomeratie of geen gekende woonplaats in België heeft (artikel 4, § 1, tweede lid).

B.8.2. De rechtspleging wordt in beginsel voortgezet in de taal van de akte tot inleiding van het geding. De werknemer kan evenwel als verweerder vóór elk verweer en elke exceptie, zelfs van onbevoegdheid, vragen dat de rechtspleging in de andere taal wordt voortgezet (artikel 4, § 1, derde lid, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten). Ingevolge de wet van 19 juli 2012Relevante gevonden documenten type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012204201 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Bijzondere wet houdende wijziging van artikel 16bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen en van artikel 5bis van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen type wet prom. 19/07/2012 pub. 12/10/2012 numac 2012205588 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet houdende wijziging van artikel 16bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen en van artikel 5bis van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen. - Duitse vertaling type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012204203 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Bijzondere wet tot aanvulling van artikel 92bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, wat de hoofdstedelijke gemeenschap van Brussel betreft type wet prom. 19/07/2012 pub. 12/10/2012 numac 2012205585 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot aanvulling van artikel 92bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, wat de hoofdstedelijke gemeenschap van Brussel betreft. - Duitse vertaling type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012009297 bron federale overheidsdienst justitie Wet betreffende de hervorming van het gerechtelijk arrondissement Brussel sluiten betreffende de hervorming van het gerechtelijk arrondissement Brussel staat een verzoek tot taalwijziging dat is ingediend voor de rechtbank van eerste aanleg, de arbeidsrechtbank, de rechtbank van koophandel of de politierechtbank van Brussel, gelijk met een verzoek tot verwijzing naar de overeenkomstige anderstalige rechtbank van het arrondissement.

De rechter kan enkel weigeren op de aanvraag in te gaan, indien uit de elementen van de zaak blijkt dat de verweerder een toereikende kennis bezit van de taal die wordt gebruikt voor het opmaken van de akte tot inleiding van het geding (artikel 4, § 2, tweede lid, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten).

B.8.3. Wanneer de verweerder een natuurlijke persoon is, is de woonplaats waarvan sprake is in artikel 4, § 1, tweede lid, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten de woonplaats in de zin van artikel 36 van het Gerechtelijk Wetboek, namelijk « de plaats waar de persoon in de bevolkingsregisters is ingeschreven als hebbende aldaar zijn hoofdverblijf » (Cass., 29 januari 2009, Arr. Cass., 2009, nr. 76).

B.9.1. Zoals is vermeld in B.1.4 en B.1.5 beoogt de wetgever met de in het geding zijnde bepaling het recht van verdediging van de verweerder te vrijwaren en streeft hij een wettig doel na. Het verschil in behandeling inzake het taalgebruik bij de gedinginleidende akte en bij de voortzetting van de rechtspleging berust op een objectief criterium, met name de woonplaats van de verweerder in een van de taalgebieden vermeld in artikel 4 van de Grondwet.

Dat onderscheid is ook pertinent in het licht van de door de wetgever nagestreefde doelstelling om prioritair rekening te houden met de situatie van de verweerder in het geding. De wetgever vermocht immers redelijkerwijs aan te nemen dat de taal van de verweerder in de regel overeenstemt met de taal van het taalgebied waarin hij woonachtig is.

Aldus wordt vermeden dat, wanneer de eisende partij de gedinginleidende akte in een andere taal zou stellen dan de taal van het taalgebied waarin de verweerder woonachtig is, het aan de verweerder zou toekomen aan te tonen dat hij die andere taal onvoldoende machtig is om zich tegen het gebruik daarvan te verzetten.

Eveneens ter bescherming van de belangen van de verweerder is het pertinent dat het initiatief om een taalwijziging te vragen, van hem moet uitgaan.

B.9.2. De in het geding zijnde bepaling regelt op algemene wijze het gebruik van de taal voor de gedinginleidende akte en voor de verderzetting van de rechtspleging, ongeacht de aard van het geschil en de bevoegdheid van de rechtbank, en geldt op gelijke wijze voor alle rechtsonderhorigen.

Het feit dat de werkgever en de werknemer in de sociale betrekkingen een andere taal gebruiken dan die van het taalgebied waar de werknemer woonachtig is, zonder dat zij daartoe verplicht zijn op grond van de in B.6.2 vermelde bepaling, zou geen afwijking van deze regeling voor de arbeidsgerechten kunnen verantwoorden. Er anders over oordelen zou immers tot gevolg hebben dat de taal van de gedinginleidende akte niet door de woonplaats van de verweerder, maar door de keuze van de partijen bij de arbeidsovereenkomst zou worden bepaald. Gelet op de gezagsrelatie tussen de werkgever en de werknemer bij het sluiten van de arbeidsovereenkomst staat het niet vast dat in een dergelijk geval de gekozen taal diegene is die de voorkeur van de werknemer wegdraagt en die zijn belangen het best beschermt, wanneer hij zich in een geschil met de werkgever dient te verweren. De wetgever vermocht er ook in dit geval ervan uit te gaan dat de taal van de verweerder in de regel overeenstemt met de taal van het taalgebied waarin hij woonachtig is.

B.10.1. De partij die de in artikel 4, § 1, tweede lid, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten bepaalde regel niet heeft nageleefd, en wier vordering op grond van artikel 40 van die wet nietig wordt verklaard, beschikt over een nieuwe termijn, die overeenstemt met de oorspronkelijke termijn waarover zij beschikte, om met naleving van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten een nieuwe vordering bij de bevoegde rechter aanhangig te maken. De aldus nietig verklaarde akten stuiten immers de verjaring alsmede de op straffe van verval toegekende termijnen van rechtspleging.

B.10.2. Overigens kan een verzoek tot taalwijziging niet enkel uitgaan van de verweerder maar kunnen volgens artikel 7, § 1, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten de partijen « eenstemmig » vragen dat de rechtspleging wordt voortgezet in een andere landstaal, waarop de zaak wordt « verwezen naar het gerecht van dezelfde rang en van de gevraagde taal van hetzelfde arrondissement of naar het gerecht van dezelfde rang dat in een ander taalgebied gevestigd is en het meest nabij is of naar het gerecht van dezelfde rang uit een ander taalgebied, dat door de partijen gezamenlijk wordt gekozen ».

De aanvraag moet door de eiser gedaan worden in de gedinginleidende akte. Zij kan ook door de verweerder worden gedaan. Beide partijen moeten ze aanvaarden vóór alle verweer en exceptie, ook die van onbevoegdheid. De aanvaarding gebeurt hetzij op de inleidende zitting, hetzij door middel van een schrijven aan de griffie van het rechtscollege waarbij de zaak aanhangig wordt gemaakt, na ontvangst van de betekening of van de kennisgeving van de gedinginleidende akte, dit ten laatste acht dagen vóór de inleidende zitting (artikel 7, § 1, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten, zoals gewijzigd bij artikel 50 van de wet van 19 juli 2012Relevante gevonden documenten type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012204201 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Bijzondere wet houdende wijziging van artikel 16bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen en van artikel 5bis van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen type wet prom. 19/07/2012 pub. 12/10/2012 numac 2012205588 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet houdende wijziging van artikel 16bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen en van artikel 5bis van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de Brusselse Instellingen. - Duitse vertaling type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012204203 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Bijzondere wet tot aanvulling van artikel 92bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, wat de hoofdstedelijke gemeenschap van Brussel betreft type wet prom. 19/07/2012 pub. 12/10/2012 numac 2012205585 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot aanvulling van artikel 92bis van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, wat de hoofdstedelijke gemeenschap van Brussel betreft. - Duitse vertaling type wet prom. 19/07/2012 pub. 22/08/2012 numac 2012009297 bron federale overheidsdienst justitie Wet betreffende de hervorming van het gerechtelijk arrondissement Brussel sluiten).

B.10.3. Bovendien, wanneer de partijen in het gerechtelijk arrondissement Brussel gedomicilieerd zijn en indien zij, na het ontstaan van het geschil, een onderlinge overeenstemming bereiken wat de taal van de rechtspleging betreft, kunnen zij vrijwillig voor de rechtbank van de taal van hun keuze verschijnen of er een gezamenlijk verzoekschrift indienen, krachtens artikel 7ter van dezelfde wet.

B.10.4. Bijgevolg kunnen de partijen bij een arbeidsovereenkomst die een onderlinge overeenstemming bereiken wat de taal van de rechtspleging betreft, gebruikmaken van de in de artikelen 7 en 7ter van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten bedoelde mogelijkheden om de zaak aanhangig te maken bij de rechtbank van de taal die in hun sociale betrekkingen is gebruikt (wanneer zij in het gerechtelijk arrondissement Brussel zijn gedomicilieerd), of vragen dat de rechtspleging wordt voortgezet voor die rechtbank.

Overeenkomstig de beginselen die aan de basis liggen van artikel 4, § 1, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten is het evenwel niet zonder redelijke verantwoording dat hiertoe de instemming van de verweerder in het geding is vereist.

B.10.5. Ten slotte dient erop te worden gewezen dat overeenkomstig artikel 30 van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten de procespartijen voor hun verklaringen op de zitting van de rechtbank de taal kunnen gebruiken die zij verkiezen.

B.11. Bijgevolg doet de in het geding zijnde bepaling niet op onevenredige wijze afbreuk aan het recht van de werkgever op toegang tot de rechter.

B.12. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord.

Om die redenen, het Hof zegt voor recht : Artikel 4, § 1, van de wet van 15 juni 1935Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/06/1935 pub. 11/10/2011 numac 2011000619 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet op het gebruik der talen in gerechtszaken Officieuze coördinatie in het Duits sluiten op het gebruik der talen in gerechtszaken schendt niet de artikelen 10, 11 en 30 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, in zoverre het een werkgever, die geen privaat nijverheids-, handels- of financiebedrijf is, wiens exploitatiezetel in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad is gelegen, ertoe verplicht de akte tot inleiding van het geding tegen een werknemer die in het Nederlandse taalgebied woonachtig is in het Nederlands te stellen en in zoverre, behoudens een verzoek tot taalwijziging uitgaande van de werknemer, het geding in het Nederlands wordt voortgezet, terwijl de partijen in hun sociale betrekkingen het Frans hebben gebruikt.

Aldus gewezen in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989Relevante gevonden documenten type wet prom. 06/01/1989 pub. 18/02/2008 numac 2008000108 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet op het Arbitragehof sluiten op het Grondwettelijk Hof, op 4 oktober 2018.

De griffier, F. Meersschaut De voorzitter, F. Daoût