gepubliceerd op 27 maart 2014
Uittreksel uit arrest ****. 29/2014 van 13 februari 2014 **** : 5623 In zake: het beroep tot vernietiging van de artikelen 7 tot 9 van het decreet van het **** **** van 17 juli 2008 betreffende enkele vergunningen waarvoor er dringende Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit voorzitter ****. ****, emeritus voorzitter ****. ****(...)
<****> Uittreksel uit arrest ****. 29/2014 van 13 februari 2014 **** : 5623 In zake: het beroep tot vernietiging van de artikelen 7 tot 9 van het decreet van het **** **** van 17 juli 2008 betreffende enkele vergunningen waarvoor er dringende redenen van algemeen belang bestaan, ingesteld door **** **** **** en anderen.****><****>Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit voorzitter ****. ****, emeritus voorzitter ****. ****, overeenkomstig artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk ****, en de rechters ****. De ****, ****. ****, ****.-****. ****, ****. **** en ****. ****, bijgestaan door de griffier ****. ****, onder voorzitterschap van voorzitter ****. ****, wijst na beraad het volgende arrest : ****. Onderwerp van het beroep en rechtspleging Bij verzoekschrift dat aan het **** is toegezonden bij op 2 april 2013 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 4 april 2013, is, ingevolge het arrest van het **** ****. 144/2012 van 22 november 2012 (bekendgemaakt in het **** Staatsblad van 23 januari 2013), beroep tot vernietiging van de artikelen 7 tot 9 van het decreet van het **** **** van 17 juli 2008 «*****» ingesteld door **** **** ****, wonende te ***** **** (****), **** ****-**** 88, **** **** en **** ****, wonende te ***** **** (****), **** **** **** 132, **** ****, wonende te ***** **** (****), **** **** Ruiters 5, **** **** en **** ****, wonende te ***** **** (****), **** **** **** 13****, **** ****, wonende te ***** ****, **** ****-**** 17, **** ****, wonende te ***** **** (****), **** **** 25, **** **** en **** ****, handelend uit eigen naam en in hun hoedanigheid van wettelijk vertegenwoordiger van hun kinderen **** **** en **** ****, wonende te ***** **** (****), **** des **** 37, **** **** en **** ****, wonende te ***** **** (****), **** ****'**** 29, **** **** en **** ****, handelend uit eigen naam en in hun hoedanigheid van wettelijk vertegenwoordiger van hun zoon **** ****, wonende te ***** **** (****), **** de ****-**** 3, **** ****, wonende te ***** **** (****), **** **** **** 27, **** ****, wonende te ***** **** (****), **** **** **** 14, handelend uit eigen naam en in zijn hoedanigheid van wettelijk vertegenwoordiger van zijn zoon **** ****, **** **** en **** ****, **** ****, **** **** en **** ****, wonende te ***** **** (****), **** **** **** 33, **** ****, wonende te ***** **** (****), **** de **** 47, **** ****, wonende te ***** **** (****), **** de **** 28, **** ****, wonende te ***** **** (****), **** **** **** 66****, **** **** en **** ****, wonende te ***** **** (****), **** **** **** 5, **** ****, wonende te ***** ****, **** de ****'Industrie 10, **** ****, wonende te ***** **** (****), **** **** **** 22, **** ****, wonende te ***** **** (****), **** **** **** 14, **** **** en **** ****, handelend uit eigen naam en in hun hoedanigheid van wettelijk vertegenwoordiger van hun zoon **** ****, **** **** en **** ****, wonende te ***** Pont-****-****, **** de la **** 76, **** ****, wonende te 6220 **** (****), **** **** **** 80, **** **** en **** ****, wonende te ***** **** (****), **** de **** 108, **** ****'****, wonende te ***** **** (****), **** **** 6, en **** ****, wonende te ***** **** (****), **** **** **** 47. (...) ****. In rechte (...) **** aanzien van het bestreden decreet ****.1. **** artikelen 7 tot 9 van het decreet van het **** **** van 17 juli 2008 «*****» bepalen : «*****».****><****>**** aanzien van de ontvankelijkheid **** **** ****.2.1. **** beroep tot vernietiging is ingediend op grond van artikel 4, tweede lid, van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk ****, dat bepaalt : «*****».****><****>****.2.2. Bij zijn arrest ****. 144/2012 van 22 november 2012 heeft het Hof voor recht gezegd dat de in ****.1 weergegeven bepalingen de artikelen 10 en 11 van de **** schenden, in samenhang gelezen met de artikelen 2, lid 2, en 9, lid 2, van het Verdrag van ****, ondertekend op 25 juni 1998, «*****» en met de artikelen 1, lid 5, en 10bis van de richtlijn 85/337/**** van de **** van 27 juni 1985 «*****» (thans de artikelen 2, lid 4, en 11 van de richtlijn 2011/92/**** van het **** **** en de **** van 13 december 2011 «*****»).****><****>**** arrest is bekendgemaakt in het **** Staatsblad van 23 januari 2013.****><****>****.2.3. **** beroep is ontvankelijk **** ****.****><****>Ten gronde ****.3. **** middel is afgeleid uit de schending van de artikelen 10 en 11 van de ****, in samenhang gelezen met de artikelen 2, lid 2, en 9, lid 2, van het Verdrag van ****, ondertekend op 25 juni 1998, «*****» en met de artikelen 1, lid 5, en 10bis van de richtlijn 85/337/**** van de **** van 27 juni 1985 «*****» (thans de artikelen 2, lid 4, en 11 van de richtlijn 2011/92/**** van het **** **** en de **** van 13 december 2011 «*****»).****><****>****.4.1. **** artikel 142 van de **** en artikel 1 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk **** is het **** bevoegd om de overeenstemming te toetsen van **** normen met de regels die de bevoegdheden verdelen tussen de federale ****, de gemeenschappen en de gewesten, alsmede de bestaanbaarheid ervan met de artikelen van titel **** «*****» en de artikelen 170, 172 en 191 van de ****.****><****>Daaruit volgt dat het **** met name bevoegd is om te onderzoeken of de **** de waarborgen vervat in de artikelen 10 en 11 van de **** in verband met het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie heeft geschonden. Het **** is eveneens bevoegd om bij zijn toetsing van **** normen aan de voormelde **** te onderzoeken of de ter toetsing voorgelegde bepalingen bestaanbaar zijn met voor **** bindende normen van internationaal recht en van het recht van de **** Unie waarvan de schending in samenhang met de voormelde **** wordt aangevoerd, zoals te dezen artikel 3, lid 9, en artikel 9, leden 2 tot 4, van het Verdrag van **** en artikel 10bis van richtlijn 85/337/****. ****.4.2. Artikel 3, lid 9, van het Verdrag van **** bepaalt : «*****».****><****>****.4.3. Artikel 9, leden 2 tot 4, van hetzelfde **** bepaalt : «*****».****><****>****.4.4. Artikel 10bis van de voormelde richtlijn 85/337/**** bepaalde : «*****».****><****>****.4.5. De richtlijn 85/337/**** werd ingetrokken bij artikel 14 van de richtlijn 2011/92/**** van het **** **** en de **** van 13 december 2011 «*****». Artikel 11 van die richtlijn herhaalt evenwel in essentie de inhoud van artikel 10bis van de voormelde richtlijn 85/337/**** vermits het bepaalt : «*****». ****.5.1. **** **** en **** bepalingen vereisen dat de rechtmatigheid van de vergunningen die onder het toepassingsgebied ervan vallen, in beginsel ten gronde en wat de gevolgde procedure betreft, kan worden getoetst door een rechtscollege of door enig ander onafhankelijk en onpartijdig orgaan.****><****>****.5.2. Met zijn arrest ****. 30/2010 van 30 maart 2010 heeft het **** aan het Hof van Justitie van de **** Unie vragen gesteld over de interpretatie die aan die bepalingen dient te worden gegeven.****><****>Bij zijn arrest van 16 februari 2012, ****-182/10, **** ****.****., heeft het Hof van Justitie geantwoord : «*****».****><****>****.5.3. **** **** vervat in de artikelen 7 tot 9 van het bestreden decreet verlenen retroactief kracht van wet aan enkele specifieke vergunningen die door de administratieve overheid werden verleend. **** bepalingen hebben dus tot gevolg dat ze aan de **** van **** de beroepen tot nietigverklaring onttrekken die tegen die vergunningen zijn ingesteld. Enkel het Grondwettelijk **** is bevoegd om kennis te nemen van een beroep tot vernietiging of een vordering tot schorsing ervan.****><****>Het **** is echter niet bevoegd om een **** materiële en formele toetsing uit te voeren van de handelingen ter voorbereiding van de bekrachtiging of de aanneming van de in het geding zijnde vergunningen, zelfs aan de regels van internationaal en **** recht die vervat zijn in het Verdrag van **** of in de richtlijn 85/337/****. Hoewel het Hof, via de artikelen 10 en 11 van de ****, erop toeziet dat de wetgever zijn verplichting van voorafgaande aanmelding bij de **** **** in acht neemt, kan het, wanneer de schending van die verplichting, ten aanzien van het recht van de **** ****, een fundamentele procedurefout vormt, de bevoegdheden die door de **** en de bijzondere wetgever aan het Hof werden toegewezen, niet uitbreiden zodat ze een dergelijke formele toetsing overstijgen, en zelf de materiële toetsing uitvoeren van de inachtneming van de **** in **** die voorafgaan aan de aanneming van de bestreden ****.****><****>****.5.4. De omvang van de toetsing door het Grondwettelijk Hof kan bijgevolg niet worden gelijkgesteld met die van de toetsing door de **** van State, zodat de bevoegdheid van het Hof zoals die voortvloeit uit de **** en uit de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, niet volstaat om te voldoen aan de vereisten inzake rechterlijke toetsing, wanneer de projecten binnen de werkingssfeer van het Verdrag van **** en van de richtlijn 85/337/**** vallen.****><****>****.6.1. **** categorie van burgers aan wie die vergunningen nadeel berokkenen, wordt dus op verschillende wijze behandeld ten opzichte van de andere burgers wat de **** waarborg betreft die bij artikel 159 van de ****, artikel 13 van het **** **** voor de rechten van de mens (met name in het kader van de bij de artikelen 6, 8 en 14 ervan gewaarborgde rechten) en bij artikel 14 van de gecoördineerde wetten op de **** van **** is toegekend, aangezien die vergunningen niet meer het voorwerp kunnen uitmaken van een beroep tot nietigverklaring voor een rechter die, zoals de **** van ****, beschikt over een **** die zich uitstrekt tot zowel de grond van de bestreden vergunning als de procedure voorafgaand aan de aanneming ervan.****><****>**** dergelijk verschil in behandeling is discriminerend, behalve indien het op een wettige doelstelling berust en redelijk is verantwoord.****><****>****.6.2. **** de memorie van toelichting bij het **** werd gepreciseerd : «*****» (****. ****., **** ****, 2007-2008, ****. 805/1, ****. 1 tot 7).****><****>**** de **** werd voorts gepreciseerd : «*****» (****. ****., **** ****, 2007-2008, ****. 805/5, ****. 10 en 16).****><****>Voorts werd onderstreept dat het bestreden decreet «*****» moest «*****» (****., ****. 12) waarbij wordt vermeden dat «*****». Het werd aldus noodzakelijk geacht «*****» (****., ****. 16).****><****>**** minister verduidelijkte voorts : «*****» (****., ****. 31-32).****><****>****.6.3. Uit het voorgaande blijkt dat de ****, door het bestreden decreet aan te nemen, tot doel had de parlementsleden te betrekken bij het aannemen van bepaalde vergunningen waarvoor er dringende redenen van algemeen belang bestaan, teneinde een grotere democratische legitimiteit eraan te verlenen en een grotere rechtszekerheid te waarborgen voor de belangrijke bouwplaatsen die daarvan het voorwerp waren.****><****>****.7. Artikel 2, lid 2, van het Verdrag van **** bepaalt dat de organen of instellingen die optreden in een rechterlijke of wetgevende hoedanigheid niet kunnen worden gelijkgesteld met «*****» in de zin van het Verdrag.****><****>Artikel 1, lid 5, van de voormelde richtlijn 85/337/**** bepaalde : «*****».****><****>Artikel 1, lid 4, van de voormelde richtlijn 2011/92/**** herhaalt die bepaling.****><****>****.8.1. Door het Hof ondervraagd over de draagwijdte van artikel 2, lid 2, van het Verdrag van **** en artikel 1, lid 5, van de richtlijn 85/337/****, heeft het Hof van Justitie geoordeeld : «*****» (****, 16 februari 2012, ****-182/10, **** ****.****. voormeld).****><****>****.8.2. **** dat arrest blijkt dat teneinde te kunnen bepalen of een project dat het voorwerp heeft uitgemaakt van een **** al dan niet binnen de werkingssfeer valt van de vereisten inzake materiële of formele rechterlijke toetsing bedoeld in artikel 10bis van de richtlijn 85/337/**** en in herinnering gebracht in ****.5.1 en ****.5.2, de nationale rechter dient na te gaan of met het project de voorwaarden voor de toepassing van artikel 2, lid 2, van het Verdrag van **** en van artikel 1, lid 5, van de voormelde richtlijn, zoals zij werden vastgelegd door het Hof van ****, al dan niet in acht zijn genomen.****><****>De vereisten inzake rechterlijke toetsing zijn immers slechts opgelegd ten aanzien van de projecten die worden aangenomen bij een andere dan een **** of bij een **** die de voorwaarden van artikel 2, lid 2, van het Verdrag van **** en van artikel 1, lid 5, van de voormelde richtlijn niet vervult (****, 16 februari 2012, ****-182/10, **** ****.****., punt 46); de specifieke **** die beantwoorden aan de voorwaarden van het voormelde arrest ****, punt 31, ontsnappen aan de voormelde vereisten inzake rechterlijke toetsing.****><****>****.8.3. Uit het voormelde arrest **** ****.****. blijkt dat, om te voldoen aan de voorwaarden van artikel 2, lid 2, van het Verdrag van **** en van artikel 1, lid 5, van de voormelde richtlijn, het project om te beginnen tot in detail moet worden vastgesteld, voldoende nauwkeurig en specifiek, door een **** die dezelfde kenmerken als een vergunning heeft en die de opdrachtgever toelaat het project uit te voeren, waarbij de wetgever alle onderdelen van het project die relevant zijn voor de beoordeling van de **** in aanmerking heeft genomen (****, 16 februari 2012, ****-182/10, **** ****.****., punten 32-33).****><****>**** moeten de doelstellingen van de richtlijn inzake **** worden bereikt, met name voor wat betreft de terbeschikkingstelling van informatie door de opdrachtgever, eventueel aangevuld door de autoriteiten en het publiek; daartoe dient de wetgever, wanneer het project wordt aangenomen, over voldoende informatie te beschikken die ten minste (1) een beschrijving van het project bevat, met informatie omtrent vestigingsplaats, aard en omvang van het project, (2) een beschrijving van de beoogde maatregelen om aanzienlijke nadelige effecten te vermijden, te beperken en zo mogelijk te verhelpen, en (3) de nodige gegevens om de vermoedelijke significante **** van het project te kunnen bepalen en beoordelen (****, 16 februari 2012, ****-182/10, **** ****.****., punten 35-37).****><****>**** dat opzicht kan de wetgever steunen op informatie die in het kader van de voorafgaande administratieve procedure is verzameld (****, 16 februari 2012, ****-182/10, **** ****.****., punt 38), maar kan hij niet zich ertoe beperken een reeds bestaande **** zuiver en eenvoudig te «*****», en daarbij louter gewag te maken van dwingende redenen van algemeen belang zonder dat eerst een **** ten gronde is gevoerd om aan die voorwaarden te voldoen (****, 16 februari 2012, ****-182/10, **** ****.****., punt 39).****><****>****.9. Hoewel het **** in beginsel niet bevoegd is om, al was het maar via zijn toetsing van de bestaanbaarheid met de artikelen 10 en 11 van de ****, de parlementaire procedure te controleren aan het eind waarvan een **** werd aangenomen, dient te worden vastgesteld dat in het onderhavige geval de bevoegdheid om rekening te houden «*****» (****, 16 februari 2012, ****-182/10, **** ****.****., punt 41) voortvloeit uit de noodzaak de werkingssfeer van de in ****.5.1 en ****.5.2 vermelde vereisten van het recht van de **** Unie te bepalen.****><****>**** controle kan dus noch met een materiële toetsing, noch met een procedurele toetsing van de grondwettigheid van **** bepalingen worden gelijkgesteld, maar vormt een voorafgaand onderzoek, opgelegd bij het recht van de **** Unie, van de kwalificatie van de bestreden ****.****><****>****.10.1. Zoals het **** in zijn arrest ****. 30/2010 heeft opgemerkt, werd tijdens de aanneming van de artikelen 5 tot 17 van het bestreden decreet aan de parlementsleden slechts een beperkte rol gegeven. **** de parlementaire voorbereiding van het bestreden decreet blijkt dat hun stem het bestaan van die vergunningen, dat **** van de bekrachtiging, niet in het gedrang kon brengen. Het was de parlementsleden overigens verboden de **** opnieuw te onderzoeken of de vergunning te wijzigen (****. ****., **** ****, 2007-2008, ****. 805/5, ****. 36). Er werd hun enkel gevraagd zich uit te spreken over het bestaan van een «*****» of van een «*****» voor het **** **** (****., ****. 6 en 31).****><****>Uit het onderzoek van de parlementaire voorbereiding blijkt dat de parlementsleden zich klaarblijkelijk ertoe hebben beperkt de aan de vergadering voorgelegde projecten zuiver en eenvoudig te «*****», zodat die bepalingen, daar zij noch de vereisten inzake rechterlijke toetsing die zijn vermeld in ****.5.1 en ****.5.2, noch de voorwaarden inzake een specifieke **** die in herinnering zijn gebracht in ****.7 in acht nemen, dus een schending inhouden van de artikelen 10 en 11 van de ****, in samenhang gelezen met de artikelen 1, lid 5, en 10bis van de richtlijn 85/337/****. ****.10.2. Die vaststelling doet geen afbreuk aan het bestaan van een recht van daadwerkelijk beroep, in de zin van artikel 10bis van de voormelde richtlijn 85/337/**** of van artikel 11 van de voormelde richtlijn 2001/92/****, tegen de vergunningen die het voorwerp hebben uitgemaakt of hebben kunnen uitmaken van een **** bekrachtiging vermits het, aangezien de bestreden artikelen moeten worden vernietigd, aan de **** van State toekomt toe te zien op de formele en materiële wettigheid van die vergunningen.****><****>****.11. **** middel is gegrond.****><****>**** die redenen, het Hof vernietigt de artikelen 7 tot 9 van het decreet van het **** **** van 17 juli 2008 betreffende enkele vergunningen waarvoor er dringende redenen van algemeen belang bestaan.****><****>Aldus uitgesproken in het ****, het **** en het ****, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 13 februari 2014.****><****>De griffier, ****. **** **** voorzitter, ****. ****