FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, K.M.O., MIDDENSTAND EN ENERGIE

Verslag over de werking van de Centrale voor kredieten aan particulieren. - Jaar 2005 Opgesteld door de Nationale Bank van België overeenkomstig de bepalingen van artikel 14 van de wet van 10 augustus 2001 betreffende de Centrale voor kredieten aan particulieren 1. Overzicht van de geregistreerde inlichtingen 1.1. Inhoud van het bestand Sinds 1 juni 2003 registreert de Centrale, overeenkomstig de wettelijke en reglementaire bepalingen, de inlichtingen betreffende alle consumenten- en hypothecaire kredieten die door natuurlijke personen voor privé-doeleinden werden afgesloten, alsook de eventuele betalingsachterstanden die uit deze kredieten voortvloeien.

Daarnaast worden sinds 1 januari 1999 ook de berichten van collectieve schuldenregeling in het bestand van de Centrale opgenomen.

Deze registraties zijn instrumenten in de strijd tegen de overmatige schuldenlast bij particulieren.

Eind 2005 bevatte het bestand van de Centrale gegevens over 6 830 213 kredietovereenkomsten en 4 454 925 personen. Er waren respectievelijk 343 020 wanbetalers en 501 102 achterstallige kredietovereenkomsten, waarvan er 427 450 « niet geregulariseerd » waren, d.w.z. dat de betalingsachterstand bleef bestaan. Het totale achterstallige bedrag van de niet geregulariseerde contracten bedroeg 1,840 miljard EUR, hetzij gemiddeld 3 087 EUR per consumentenkrediet en 21 556 EUR per hypothecair krediet. 1.2. Evolutie van het aantal geregistreerde contracten en personen De evolutie van het aantal geregistreerde kredietovereenkomsten en personen kan als volgt worden samengevat (toestand op het einde van het jaar) : Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld In vergelijking met het jaar voordien waren er eind 2005 2,3 pct. meer contracten (+ 151 265 eenheden) en 1,6 pct. meer personen (+ 71 194 eenheden) geregistreerd in de Centrale.

De uitbreiding van de markt van de kredieten aan particulieren gaat evenwel niet gepaard met een gelijkaardige evolutie bij de betalingsachterstanden met betrekking tot kredieten. Integendeel, voor het derde opeenvolgende jaar is het aantal wanbetalers en openstaande betalingsachterstanden afgenomen met respectievelijk 1,9 pct. (- 6 645 personen) en 1,7 pct. (- 7 585 contracten). Deze verbetering komt eveneens tot uiting in de daling van het totale bedrag aan openstaande betalingsachterstanden (- 5,1 pct.) en van het gemiddelde bedrag van een betalingsachterstand (- 3,4 pct.).

Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Uit onderstaande tabel blijkt dat het aantal achterstallige contracten in 2005 is gedaald tegenover 2004 als gevolg van het feit dat er meer betalingsachterstanden werden geschrapt dan dat er nieuwe werden geregistreerd.

Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Een gedetailleerde verdeling van het aantal personen volgens het aantal geregistreerde kredietovereenkomsten wordt in de volgende tabellen weergegeven.

Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld 1.3. Evolutie van het aantal bijwerkingen In 2005 heeft de Centrale ongeveer 5,2 miljoen bijwerkingen verwerkt, waarvan 1,6 miljoen keer de eerste, positieve registratie van een nieuwe kredietovereenkomst. De bijwerkingen werden uitgevoerd door ongeveer 280 actieve deelnemers. 1.4. Collectieve schuldenregeling Overeenkomstig het koninklijk besluit tot regeling van de registratie van de berichten van collectieve schuldenregeling door de Nationale Bank van België dienen de griffies van de rechtbanken van eerste aanleg uiterlijk 24 uur na de uitspraak van de beschikking van toelaatbaarheid, een afschrift van het bericht van collectieve schuldenregeling aan de Centrale te melden. Zodra een minnelijke of een gerechtelijke aanzuiveringsregeling wordt bereikt, moet de informatie daaromtrent eveneens worden medegedeeld. De door de griffies toegestuurde inlichtingen worden door de Centrale in het gegevensbestand geregistreerd en voor raadpleging ter beschikking gesteld.

Eind 2005 stonden er 49 655 berichten van toelaatbaarheid geregistreerd in het bestand van de Centrale. 7 988 berichten, hetzij 16 pct. betroffen personen waarvoor geen enkele kredietovereenkomst geregistreerd was. Voor 14 982 geregistreerde berichten van toelaatbaarheid werd een minnelijke aanzuiveringsregeling gemeld aan de Centrale, terwijl 6 197 berichten gevolgd werden door een gerechtelijke aanzuiveringsregeling. 2. Overzicht van het aantal raadplegingen De door de Federale Overheidsdienst Economie of de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assuratiewezen erkende kredietgevers zijn wettelijk verplicht het bestand van de Centrale te raadplegen vóór de toekenning van een krediet dat valt onder het toepassingsgebied van de wet van 10 augustus 2001 betreffende de Centrale voor kredieten aan particulieren.De evolutie van het aantal individuele raadplegingen, het percentage antwoorden dat personen betreft die geregistreerd zijn zonder betalingsachterstand en het percentage antwoorden dat personen betreft die geregistreerd zijn met een betalingsachterstand, worden opgenomen in volgende tabel.

Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Het gemiddeld aantal individuele raadplegingen per werkdag bedroeg in 2005 ongeveer 28 800.

Daarnaast kan de Centrale ook geraadpleegd worden in het kader van het beheer van lopende kredieten of van de toekenning en het beheer van betalingsmiddelen. Daartoe heeft de Centrale de functie van de gegroepeerde raadplegingen ontwikkeld. In 2005 werden 1 547 368 raadplegingen op die manier uitgevoerd. 3. Ontvangsten en werkingskosten van de Centrale Krachtens artikel 12 van de wet van 10 augustus 2001 betreffende de Centrale voor kredieten aan particulieren is de Nationale Bank van België gemachtigd de kosten die zij maakt voor de werking van de Centrale, te recupereren bij de kredietgevers. De ontvangsten en werkingskosten voor boekjaar 2005 kunnen als volgt worden samengevat : Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld (*) Inbegrepen 140 001 EUR die door de kredietgevers gestort werd als gedeeltelijke aanzuivering van het tekort van boekjaar 2003.

Het boekjaar 2005 wordt afgesloten met een tekort van 247 810 EUR, hetgeen wordt overgedragen naar het volgende boekjaar. Het overgedragen saldo van boekjaar 2004, zijnde 12 289 EUR, werd teruggestort aan de kredietgevers. 4. Inzagerecht en recht op rechtzetting Overeenkomstig de wettelijke bepalingen wordt de geregistreerde persoon automatisch en schriftelijk verwittigd wanneer hij voor de eerste keer met een betalingsachterstand geregistreerd wordt in de Centrale.In de loop van 2005 werden in die context 72 259 brieven verstuurd, zijnde een gemiddelde van 289 per werkdag.

Het aantal aanvragen tot inzage is, voor het derde opeenvolgende jaar, toegenomen tot 115 956 in 2005. Het aantal schriftelijke aanvragen bedroeg gemiddeld 159 per werkdag, terwijl gemiddeld 305 personen per werkdag zich gewend hebben tot de loketten van de vestigingen van de Nationale Bank van België. In geval van betwisting van de op zijn naam geregistreerde gegevens kan de persoon beroep doen op de diensten van de Centrale, die contact zal opnemen met de kredietgever die de melding gedaan heeft teneinde het dossier opnieuw te onderzoeken. In voorkomend geval wordt het bestaan van een betwisting toegevoegd aan het bestand en meegedeeld aan de kredietgevers naar aanleiding van een eventuele raadpleging. 5. Statistische brochure In het kader van de problematiek van de overkreditering van de gezinnen, vragen verschillende instellingen en instanties regelmatig aan de Nationale Bank van België allerhande informatie betreffende het aantal en de evolutie van de in de Centrale geregistreerde personen en contracten.De Nationale Bank van België heeft een aantal statistische reeksen opgenomen in een specifieke brochure die halfjaarlijks wordt geactualiseerd. Die brochure kan op de website van de Nationale Bank van België (www.nbb.be) worden geraadpleegd. 6. Gegevensanalyse - Working Paper NBB N°78 Op vraag van het Begeleidingscomité van de Centrale voor kredieten aan particulieren heeft de Nationale Bank van België een grondige analyse uitgevoerd van de gegevens van de Centrale.Het resultaat hiervan werd opgenomen in een Working Paper. Dit document bevat een beschrijving van de structuur en kenmerken van de Belgische markt voor kredieten aan particulieren en een onderzoek naar het leen- en terugbetalingsgedrag van de kredietnemers. De Working Paper (n°78) is beschikbaar op de website van de Nationale Bank van België (www.nbb.be).