FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE

2 AUGUSTUS 2007. - Omzendbrief betreffende niet-begeleide Europese minderjarigen in kwetsbare toestand

Deze omzendbrief beoogt dat niet-begeleide minderjarige onderdanen van de Europese Unie die zich in een kwetsbare toestand bevinden tijdelijk onder de hoede worden geplaatst.

De omzendbrief is opgesteld met uitvoering van de artikelen 5/6 en 14, tweede en derde lid, en artikel 21, eerste lid, van de wet van 5 augustus 1992 op het politieambt.

Er moet een onderscheid worden gemaakt tussen deze omzendbrief met bijlage en de omzendbrieven van 19 april 2004 betreffende de plaatsing onder de hoede van de dienst Voogdij en de identificatie van niet-begeleide minderjarige vreemdelingen en van 23 april 2004 betreffende de fiche « niet-begeleide minderjarige vreemdeling ».

Beide omzendbrieven zijn van toepassing op minderjarigen die onderdaan zijn van een staat die geen lid is van de Europese Economische Ruimte.

I. Begripsomschrijvingen Niet-begeleide Europese minderjarige : - Elke persoon jonger dan 18 jaar die onderdaan is van een ander land dan België dat lid is van de Europese Economische Ruimte; en - niet begeleid is door een persoon die het ouderlijk gezag of de voogdij over hem uitoefent krachtens de wet die van toepassing is overeenkomstig artikel 35 van de wet van 16 juli 2004 houdende het Wetboek van internationaal privaatrecht; en - niet in het bezit is van een gelegaliseerd document waaruit blijkt dat de persoon die het ouderlijk gezag uitoefent, daaronder begrepen de voogd, de toestemming heeft gegeven om te reizen en in België te verblijven; en - niet ingeschreven is in één van de bevolkingsregisters; en - zich bevindt in een kwetsbare toestand, zoals hierna omschreven.

Kwetsbare toestand : toestand beoordeeld in het licht van de rechten die erkend zijn krachtens het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van het kind, te weten een minderjarige die gevaar kan lopen wegens een onregelmatige administratieve toestand, een onstabiele sociale toestand, zwangerschap, gebrekkigheid, een gebrekkige lichamelijke of geestelijke toestand, als slachtoffer van mensenhandel of mensensmokkel, of bedeltoestand.

Signalerende overheid : de politiediensten.

Dienst Signalement van niet-begeleide Europese minderjarigen in kwetsbare toestand (afkorting SEMK) : dienst van de FOD Justitie die ervoor instaat om niet-begeleide Europese minderjarige in kwetsbare toestand onder de hoede te plaatsen.

Het Bureau C of de Permanentie : dienst van de Dienst Vreemdelingenzaken die moet nagaan of de niet-begeleide Europese minderjarigen in kwetsbare toestand in één van de bevolkingsregisters zijn geregistreerd.

II. Toepassingsgebied De omzendbrief voorziet erin dat niet-begeleide Europese minderjarigen in kwetsbare toestand die niet in één van de bevolkingsregisters ingeschreven zijn, tijdelijk onder de hoede worden geplaatst. Zij zijn bijgevolg de doelgroep. De tijdelijke plaatsing onder de hoede is een maatregel ter bestrijding van de kwetsbaarheid, delinquentie, mensenhandel of -smokkel waarin sommige Europese minderjarigen zich kunnen bevinden.

III. Signalementprocedure Elke niet-begeleide Europese minderjarige in kwetsbare toestand moet worden gesignaleerd aan de dienst SEMK van de FOD Justitie en aan de Dienst Vreemdelingenzaken, hetzij de dienst « Bureau C » (tijdens de kantooruren); hetzij de dienst « Permanentie » (buiten de kantooruren, tijdens het weekend of feestdagen).

Zodra een signalerende overheid een Europese minderjarige in kwetsbare toestand aantreft, brengt zij beide diensten onverwijld ervan op de hoogte.

De signalerende overheid bezorgt aan de dienst SEMK van de FOD Justitie en aan de dienst Bureau C of aan de Permanentie van de Dienst Vreemdelingenzaken per fax of via e-mail alle haar bekende gegevens ter identificatie van de minderjarige, alsook een behoorlijk ingevulde signalementfiche « Niet-begeleide Europese minderjarige in kwetsbare toestand ». Voornoemde fiche gaat als bijlage bij deze omzendbrief.

Het Bureau C of de Permanentie van de Dienst Vreemdelingenzaken gaat onverwijld na of de niet-begeleide Europese minderjarige in kwetsbare toestand ingeschreven is in één van de bevolkingsregisters en brengt de signalerende overheid alsook de dienst SEMK ervan op de hoogte.

Indien de minderjarige niet ingeschreven is in één van de bevolkingsregisters neemt de dienst SEMK van de FOD Justitie onmiddellijk de nodige maatregelen voor een aangepaste sociale plaatsing onder de hoede via een contact met een organisatie die sociaal werk met dit publiek verricht, via huisvesting in een observatie- en oriëntatiecentrum of via een maatregel betreffende bijzondere jeugdzorg.

IV. Signalement van een niet-begeleide Europese minderjarige van wie de opgegeven nationaliteit tot twijfel leidt Bij twijfel over de opgegeven Europese nationaliteit wordt verwezen naar de fiche, die is opgesteld op grond van de bovengenoemde omzendbrieven van 19 en 23 april 2004.

Na afloop van de identificatie door de dienst Voogdij is de minderjarige : - hetzij geïdentificeerd als niet-begeleide minderjarige vreemdeling die geen onderdaan is van een land dat lid is van de Europese Economische Ruimte en blijft hij onder de hoede van de dienst Voogdij; - hetzij geïdentificeerd als niet-begeleide Europese minderjarige in kwetsbare toestand en valt hij niet langer onder de bevoegdheid van de dienst Voogdij. In dat geval staat de dienst SEMK van de FOD Justitie in voor de plaatsing onder de hoede en neemt hij onmiddellijk de passende spoedmaatregelen.

Daartoe bezorgt de dienst SEMK alle hem bekende gegevens betreffende de niet-begeleide Europese minderjarige in kwetsbare toestand aan de begeleidingsstructuren voor minderjarigen.

Met name, de dienst SEMK neemt de nodige maatregelen om een sociale opvolging te organiseren die aan de situatie van de minderjarige is aangepast.

Naar gelang van de omstandigheden neemt de dienst SEMK onverwijld contact op met een begeleidende dienst die ervaring heeft met de plaatsing onder de hoede van dit publiek, met een observatie- en oriëntatiecentrum van Fedasil of met de comité's voor bijzondere jeugdzorg.

V. Samenwerking tussen de dienst SEMK van de FOD Justitie en het Bureau C of de Permanentie van de Dienst Vreemdelingenzaken De dienst SEMK bezorgt per fax of via e-mail het adres van de huisvestingsinstelling aan het Bureau C of aan de Permanentie van de Dienst Vreemdelingenzaken, zodat deze kan instaan voor de follow-up van het verblijf van de niet-begeleide Europese minderjarige in kwetsbare toestand.

VI. Praktische bepalingen De signalementfiche moet volledig en zorgvuldig worden ingevuld en bezorgd aan : 1. De dienst SEMK van de FOD Justitie. Tel. : 078-15 43 24 Fax : 02-542 70 83 2. de Dienst Vreemdelingenzaken.a) tijdens de kantooruren (tot 17 uur). Tel. : 02-206 15 95 of 02-206 15 93 Fax : 02-274 66 13 b) na de kantooruren (vanaf 17 uur), tijdens het weekend en feestdagen. Tel. : 02-203 88 22 Fax : 02-201 00 06 VII. Evaluatie van de omzendbrief Deze omzendbrief zal gezamenlijk geëvalueerd worden door de FOD Justitie en de FOD Binnenlandse zaken binnen twaalf maanden te rekenen vanaf de bekendmaking ervan in het Belgisch Staatsblad.

VIII. Inwerkingtreding Deze omzendbrief treedt in werking de dag waarop hij in het Belgisch Staatsblad wordt bekendgemaakt.

Brussel, 2 augustus 2007.

De Minister van Justitie, Mevr. L. ONKELINX De Minister van Binnenlandse Zaken, P. DEWAEL

Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld