Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 195/2005 van 21 december 2005 Rolnummer 3640 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 12, eerste lid, van de wet van 19 december 1950 tot instelling van de Orde der Dierenartsen, gesteld door de Nederlan Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters M. Boss(...)"
Uittreksel uit arrest nr. 195/2005 van 21 december 2005 Rolnummer 3640 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 12, eerste lid, van de wet van 19 december 1950 tot instelling van de Orde der Dierenartsen, gesteld door de Nederlan Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters M. Boss(...) Uittreksel uit arrest nr. 195/2005 van 21 december 2005 Rolnummer 3640 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 12, eerste lid, van de wet van 19 december 1950 tot instelling van de Orde der Dierenartsen, gesteld door de Nederlan Het Arbitragehof, samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters M. Boss(...)
ARBITRAGEHOF ARBITRAGEHOF
Uittreksel uit arrest nr. 195/2005 van 21 december 2005 Uittreksel uit arrest nr. 195/2005 van 21 december 2005
Rolnummer 3640 Rolnummer 3640
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 12, eerste lid, In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 12, eerste lid,
van de wet van 19 december 1950 tot instelling van de Orde der van de wet van 19 december 1950 tot instelling van de Orde der
Dierenartsen, gesteld door de Nederlandstalige Gemengde Raad van Dierenartsen, gesteld door de Nederlandstalige Gemengde Raad van
Beroep van de Orde der Dierenartsen. Beroep van de Orde der Dierenartsen.
Het Arbitragehof, Het Arbitragehof,
samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters samengesteld uit de voorzitters A. Arts en M. Melchior, en de rechters
M. Bossuyt, A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke en J. Spreutels, M. Bossuyt, A. Alen, J.-P. Snappe, E. Derycke en J. Spreutels,
bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van
voorzitter A. Arts, voorzitter A. Arts,
wijst na beraad het volgende arrest : wijst na beraad het volgende arrest :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging
Bij beslissing van 18 februari 2005 in zake A. De Baene, waarvan de Bij beslissing van 18 februari 2005 in zake A. De Baene, waarvan de
expeditie ter griffie van het Arbitragehof is ingekomen op 3 maart expeditie ter griffie van het Arbitragehof is ingekomen op 3 maart
2005, heeft de Nederlandstalige Gemengde Raad van Beroep van de Orde 2005, heeft de Nederlandstalige Gemengde Raad van Beroep van de Orde
der Dierenartsen de volgende prejudiciële vraag gesteld : der Dierenartsen de volgende prejudiciële vraag gesteld :
« Schendt artikel 12 van de wet van 19 december 1950 tot instelling « Schendt artikel 12 van de wet van 19 december 1950 tot instelling
van de Orde der Dierenartsen de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van de Orde der Dierenartsen de artikelen 10 en 11 van de Grondwet,
gelezen in samenhang met artikel 6.1, E.V.R.M. en met het algemeen gelezen in samenhang met artikel 6.1, E.V.R.M. en met het algemeen
rechtsbeginsel dat eenieder recht heeft op de behandeling van zijn rechtsbeginsel dat eenieder recht heeft op de behandeling van zijn
zaak door een onpartijdig rechtscollege, doordat het voorschrijft en zaak door een onpartijdig rechtscollege, doordat het voorschrijft en
tot gevolg heeft dat de zaak in hoger beroep wordt behandeld door een tot gevolg heeft dat de zaak in hoger beroep wordt behandeld door een
college van zes leden, waarvan er drie behoren tot en deel uitmaken college van zes leden, waarvan er drie behoren tot en deel uitmaken
van de Nederlandstalige Gewestelijke Raad der Orde van Dierenartsen van de Nederlandstalige Gewestelijke Raad der Orde van Dierenartsen
die de bestreden beslissing heeft genomen ? ». die de bestreden beslissing heeft genomen ? ».
(...) (...)
III. In rechte III. In rechte
(...) (...)
B.1. Naar luid van de wet van 19 december 1950 « tot instelling van de B.1. Naar luid van de wet van 19 december 1950 « tot instelling van de
Orde der Dierenartsen », berust het gezag van de Orde der Dierenartsen Orde der Dierenartsen », berust het gezag van de Orde der Dierenartsen
bij de Hoge Raad der Orde, de twee Gemengde Raden van Beroep en de bij de Hoge Raad der Orde, de twee Gemengde Raden van Beroep en de
twee Gewestelijke Raden (artikel 3). De opdracht van de Gewestelijke twee Gewestelijke Raden (artikel 3). De opdracht van de Gewestelijke
Raden bestaat onder meer erin te zorgen voor de naleving van de Raden bestaat onder meer erin te zorgen voor de naleving van de
veeartsenijkundige plichtenleer, de eer, de eerlijkheid en de veeartsenijkundige plichtenleer, de eer, de eerlijkheid en de
waardigheid van het beroep en de geheimhouding door de leden van de waardigheid van het beroep en de geheimhouding door de leden van de
Orde (artikel 5, tweede lid). Orde (artikel 5, tweede lid).
Tegen de beslissingen van de Gewestelijke Raden staat hoger beroep Tegen de beslissingen van de Gewestelijke Raden staat hoger beroep
open bij respectievelijk de Nederlandstalige of de Franstalige open bij respectievelijk de Nederlandstalige of de Franstalige
Gemengde Raad van Beroep (artikel 17). De samenstelling van de Gemengde Raad van Beroep (artikel 17). De samenstelling van de
Gemengde Raden van Beroep is geregeld in artikel 12, eerste lid, van Gemengde Raden van Beroep is geregeld in artikel 12, eerste lid, van
de wet van 19 december 1950, dat luidt als volgt : de wet van 19 december 1950, dat luidt als volgt :
« De gemengde raad van beroep met het Nederlands als voertaal en de « De gemengde raad van beroep met het Nederlands als voertaal en de
gemengde raad van beroep met het Frans als voertaal zijn ieder gemengde raad van beroep met het Frans als voertaal zijn ieder
samengesteld uit drie door de Koning aangewezen raadsheren in het Hof samengesteld uit drie door de Koning aangewezen raadsheren in het Hof
van beroep, die stemgerechtigd zijn en van wie één als voorzitter van beroep, die stemgerechtigd zijn en van wie één als voorzitter
optreedt, en uit drie dierenartsen door het lot aangewezen onder de optreedt, en uit drie dierenartsen door het lot aangewezen onder de
leden van de gewestelijke raad der Orde wiens beslissing bestreden leden van de gewestelijke raad der Orde wiens beslissing bestreden
wordt, met uitsluiting van hen die ze gewezen hebben ». wordt, met uitsluiting van hen die ze gewezen hebben ».
B.2. De prejudiciële vraag strekt ertoe van het Hof te vernemen of het B.2. De prejudiciële vraag strekt ertoe van het Hof te vernemen of het
feit dat de leden-dierenartsen van de Gemengde Raad van Beroep deel feit dat de leden-dierenartsen van de Gemengde Raad van Beroep deel
uitmaken van de Gewestelijke Raad die de zaak in eerste aanleg heeft uitmaken van de Gewestelijke Raad die de zaak in eerste aanleg heeft
behandeld, een schending inhoudt van de artikelen 10 en 11 van de behandeld, een schending inhoudt van de artikelen 10 en 11 van de
Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6 van het Europees Verdrag
voor de Rechten van de Mens en met het algemeen rechtsbeginsel dat voor de Rechten van de Mens en met het algemeen rechtsbeginsel dat
eenieder recht heeft op de behandeling van zijn zaak door een eenieder recht heeft op de behandeling van zijn zaak door een
onpartijdig rechtscollege. onpartijdig rechtscollege.
B.3.1. Een behoorlijke rechtsbedeling waarborgt de rechtsonderhorigen B.3.1. Een behoorlijke rechtsbedeling waarborgt de rechtsonderhorigen
de behandeling van hun zaak door een onafhankelijke en onpartijdige de behandeling van hun zaak door een onafhankelijke en onpartijdige
rechter. Die eisen houden niet alleen in dat een rechter niet rechter. Die eisen houden niet alleen in dat een rechter niet
partijdig mag zijn, maar ook dat er voldoende waarborgen aanwezig partijdig mag zijn, maar ook dat er voldoende waarborgen aanwezig
moeten zijn om elke gewettigde twijfel met betrekking tot de moeten zijn om elke gewettigde twijfel met betrekking tot de
onpartijdigheid van de rechter uit te sluiten. Een schending van het onpartijdigheid van de rechter uit te sluiten. Een schending van het
beginsel van onpartijdigheid veronderstelt geenszins het bewijs van beginsel van onpartijdigheid veronderstelt geenszins het bewijs van
partijdigheid; een schijn van partijdigheid kan volstaan. partijdigheid; een schijn van partijdigheid kan volstaan.
Volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens wordt daarbij de Volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens wordt daarbij de
optiek van de rechtzoekende « in aanmerking genomen, maar speelt zij optiek van de rechtzoekende « in aanmerking genomen, maar speelt zij
geen doorslaggevende rol. Wat wel doorslaggevend is, is de vraag of de geen doorslaggevende rol. Wat wel doorslaggevend is, is de vraag of de
vrees van de betrokkene als objectief verantwoord kan worden beschouwd vrees van de betrokkene als objectief verantwoord kan worden beschouwd
» (arrest Hauschildt t. Denemarken, 24 mei 1989, § 48, serie A, nr. » (arrest Hauschildt t. Denemarken, 24 mei 1989, § 48, serie A, nr.
154 en arrest Padovani t. Italië, 26 februari 1993, §§ 24 tot 27, 154 en arrest Padovani t. Italië, 26 februari 1993, §§ 24 tot 27,
serie A, nr. 257-B). serie A, nr. 257-B).
Bij de beoordeling van de vraag of het beginsel van onpartijdigheid in Bij de beoordeling van de vraag of het beginsel van onpartijdigheid in
een tuchtprocedure op voldoende wijze in acht is genomen, moet een tuchtprocedure op voldoende wijze in acht is genomen, moet
rekening worden gehouden met de aard en de gevolgen van de op te rekening worden gehouden met de aard en de gevolgen van de op te
leggen tuchtstraf en moet het geheel van de procedure in overweging leggen tuchtstraf en moet het geheel van de procedure in overweging
worden genomen. Er moet onder meer rekening worden gehouden met de worden genomen. Er moet onder meer rekening worden gehouden met de
samenstelling en de organisatie van het rechtscollege en het samengaan samenstelling en de organisatie van het rechtscollege en het samengaan
van het rechterlijke ambt met andere functies of activiteiten. Ook de van het rechterlijke ambt met andere functies of activiteiten. Ook de
verhouding van de rechter tot de procespartijen en tot het onderwerp verhouding van de rechter tot de procespartijen en tot het onderwerp
van de zaak moet in aanmerking worden genomen. van de zaak moet in aanmerking worden genomen.
B.3.2. Het beginsel van onpartijdigheid wordt geschonden wanneer aan B.3.2. Het beginsel van onpartijdigheid wordt geschonden wanneer aan
een rechter een zaak ter beoordeling wordt voorgelegd waarvan hij een rechter een zaak ter beoordeling wordt voorgelegd waarvan hij
reeds eerder in een andere hoedanigheid kennis heeft genomen. Evenwel reeds eerder in een andere hoedanigheid kennis heeft genomen. Evenwel
is niet elk voorafgaand optreden van de rechter van die aard dat bij is niet elk voorafgaand optreden van de rechter van die aard dat bij
de rechtzoekende een gerechtvaardigde vrees van partijdigheid wordt de rechtzoekende een gerechtvaardigde vrees van partijdigheid wordt
opgewekt. Opdat het beginsel van onpartijdigheid kan zijn geschonden, opgewekt. Opdat het beginsel van onpartijdigheid kan zijn geschonden,
moet dat optreden van de rechter van die aard zijn dat het de indruk moet dat optreden van de rechter van die aard zijn dat het de indruk
kan wekken dat hij zich reeds een oordeel over de grond van de zaak kan wekken dat hij zich reeds een oordeel over de grond van de zaak
heeft gevormd. heeft gevormd.
B.4.1. De in het geding zijnde bepaling sluit uitdrukkelijk uit dat de B.4.1. De in het geding zijnde bepaling sluit uitdrukkelijk uit dat de
leden-dierenartsen van de Gemengde Raad van Beroep die deel uitmaakten leden-dierenartsen van de Gemengde Raad van Beroep die deel uitmaakten
van de Gewestelijke Raad die de bestreden beslissing heeft gewezen, van de Gewestelijke Raad die de bestreden beslissing heeft gewezen,
zelf kennis hebben genomen van de zaak in eerste aanleg. Ze worden zelf kennis hebben genomen van de zaak in eerste aanleg. Ze worden
immers « door het lot aangewezen onder de leden van de gewestelijke immers « door het lot aangewezen onder de leden van de gewestelijke
raad der Orde wiens beslissing bestreden wordt, met uitsluiting van raad der Orde wiens beslissing bestreden wordt, met uitsluiting van
hen die ze gewezen hebben ». hen die ze gewezen hebben ».
Bovendien mogen de betrokkenen niet hebben deelgenomen aan het Bovendien mogen de betrokkenen niet hebben deelgenomen aan het
onderzoek van de zaak in eerste aanleg. Artikel 13, vijfde lid, van de onderzoek van de zaak in eerste aanleg. Artikel 13, vijfde lid, van de
wet van 19 december 1950 bepaalt immers dienaangaande het volgende : wet van 19 december 1950 bepaalt immers dienaangaande het volgende :
« Het lid of de leden van het bureau of van de raad die de « Het lid of de leden van het bureau of van de raad die de
onderzoeksopdracht hebben uitgevoerd, mogen niet deelnemen aan de onderzoeksopdracht hebben uitgevoerd, mogen niet deelnemen aan de
beraadslagingen noch aan de uitspraak in tuchtzaken ». beraadslagingen noch aan de uitspraak in tuchtzaken ».
B.4.2. Aangezien de wetgever uitdrukkelijk uitsluit dat de de B.4.2. Aangezien de wetgever uitdrukkelijk uitsluit dat de de
leden-dierenartsen van de Gemengde Raad van Beroep zelf kennis zouden leden-dierenartsen van de Gemengde Raad van Beroep zelf kennis zouden
hebben genomen van de zaak in eerste aanleg, hebben zij zich nog geen hebben genomen van de zaak in eerste aanleg, hebben zij zich nog geen
enkele mening over de zaak kunnen vormen. enkele mening over de zaak kunnen vormen.
B.5.1. Het loutere feit dat de leden-dierenartsen van de Gemengde Raad B.5.1. Het loutere feit dat de leden-dierenartsen van de Gemengde Raad
van Beroep zijn aangewezen onder de leden van de Gewestelijke Raad van Beroep zijn aangewezen onder de leden van de Gewestelijke Raad
wiens beslissing wordt bestreden, volstaat niet om te hunnen aanzien wiens beslissing wordt bestreden, volstaat niet om te hunnen aanzien
van een schijn van partijdigheid te kunnen gewagen. van een schijn van partijdigheid te kunnen gewagen.
De leden-dierenartsen van de Gemengde Raad vertegenwoordigen immers De leden-dierenartsen van de Gemengde Raad vertegenwoordigen immers
niet de Gewestelijke Raad, maar hebben zitting en oordelen uit eigen niet de Gewestelijke Raad, maar hebben zitting en oordelen uit eigen
naam. Ze worden door het lot aangewezen onder de leden van de naam. Ze worden door het lot aangewezen onder de leden van de
Gewestelijke Raad wiens beslissing wordt bestreden. Ze kunnen geen Gewestelijke Raad wiens beslissing wordt bestreden. Ze kunnen geen
aanwijzingen krijgen over de wijze waarop een geschil moet worden aanwijzingen krijgen over de wijze waarop een geschil moet worden
beslecht en behouden dan ook alle vrijheid om de in eerste aanleg beslecht en behouden dan ook alle vrijheid om de in eerste aanleg
verweten inbreuken te beoordelen. verweten inbreuken te beoordelen.
B.5.2. De onpartijdigheid van de Gemengde Raad van Beroep wordt des te B.5.2. De onpartijdigheid van de Gemengde Raad van Beroep wordt des te
meer gewaarborgd doordat de wetgever zijn samenstelling met bijkomende meer gewaarborgd doordat de wetgever zijn samenstelling met bijkomende
waarborgen heeft omringd. Uit de artikelen 12 en 16 van de wet van 19 waarborgen heeft omringd. Uit de artikelen 12 en 16 van de wet van 19
december 1950 vloeit immers voort dat de Gemengde Raad van Beroep december 1950 vloeit immers voort dat de Gemengde Raad van Beroep
paritair wordt samengesteld uit dierenartsen en beroepsrechters en dat paritair wordt samengesteld uit dierenartsen en beroepsrechters en dat
de voorzitter, die raadsheer is in het hof van beroep, een beslissende de voorzitter, die raadsheer is in het hof van beroep, een beslissende
stem heeft bij staking van stemmen. stem heeft bij staking van stemmen.
B.6. Uit hetgeen voorafgaat blijkt dat de samenstelling en de werking B.6. Uit hetgeen voorafgaat blijkt dat de samenstelling en de werking
van de Gemengde Raad van Beroep met voldoende waarborgen is omringd om van de Gemengde Raad van Beroep met voldoende waarborgen is omringd om
de onpartijdigheid van dat orgaan te bewerkstelligen. De prejudiciële de onpartijdigheid van dat orgaan te bewerkstelligen. De prejudiciële
vraag dient dan ook ontkennend te worden beantwoord. vraag dient dan ook ontkennend te worden beantwoord.
Om die redenen, Om die redenen,
het Hof het Hof
zegt voor recht : zegt voor recht :
Artikel 12, eerste lid, van de wet van 19 december 1950 tot instelling Artikel 12, eerste lid, van de wet van 19 december 1950 tot instelling
van de Orde der Dierenartsen schendt niet de artikelen 10 en 11 van de van de Orde der Dierenartsen schendt niet de artikelen 10 en 11 van de
Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6.1 van het Europees Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 6.1 van het Europees
Verdrag voor de Rechten van de Mens en met het algemeen beginsel van Verdrag voor de Rechten van de Mens en met het algemeen beginsel van
de onpartijdigheid van de rechter. de onpartijdigheid van de rechter.
Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig Aldus uitgesproken in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het
Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 21 december 2005. Arbitragehof, op de openbare terechtzitting van 21 december 2005.
De griffier, De griffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, De voorzitter,
A. Arts. A. Arts.
^