23 MEI 2023. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 28 juni 2022, gesloten in het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart, betreffende de invoeringsmogelijkheid van een regime van systeemvaart (1)

FILIP, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op de wet van 5 december 1968Relevante gevonden documenten type wet prom. 05/12/1968 pub. 22/05/2009 numac 2009000346 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel 28;

Gelet op het verzoek van het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart ;

Op de voordracht van de Minister van Werk, Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 28 juni 2022, gesloten in het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart, betreffende de invoeringsmogelijkheid van een regime van systeemvaart.

Art. 2.De minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van dit besluit.

Gegeven te Brussel, 23 mei 2023.

FILIP Van Koningswege : De Minister van Werk, P.-Y. DERMAGNE _______ Nota (1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad : Wet van 5 december 1968Relevante gevonden documenten type wet prom. 05/12/1968 pub. 22/05/2009 numac 2009000346 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969. Bijlage Paritair Comité voor de binnenscheepvaart Collectieve arbeidsovereenkomst van 28 juni 2022 Invoeringsmogelijkheid van een regime van systeemvaart (Overeenkomst geregistreerd op 9 september 2022 onder het nummer 175240/CO/139) Voorwoord De bepalingen van deze collectieve arbeidsovereenkomst worden genomen in toepassing van artikel 38ter van de wet van 16 maart 1971, de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 42 en van de wet van 17 maart 1987Relevante gevonden documenten type wet prom. 17/03/1987 pub. 18/03/2010 numac 2010000131 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de invoering van nieuwe arbeidsregelingen in de ondernemingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten betreffende de invoering van nieuwe arbeidsregelingen in de ondernemingen.

Aangezien de regelingen van deze normen niet voldoende rekening houden met de bijzondere arbeids- en levenssituatie in de binnenvaart, zijn meer specifieke voorschriften overeenkomstig artikel 14 van Richtlijn 2003/88/EG noodzakelijk.

Bij de bepalingen in deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt er verwezen en ook rekening gehouden met de bepalingen van de Richtlijn 2014/112/EU van de Raad van 19 december 2014 tot uitvoering van de Europese overeenkomst betreffende bepaalde aspecten van de organisatie van de arbeidstijd in de binnenvaartsector.

Tevens moeten deze meer specifieke voorschriften zorgen voor een hoog niveau van bescherming van de arbeid en de gezondheid van de arbeid en de gezondheid van de werknemers in de binnenvaart.

Binnen de sector varieert de organisatie van het werk. Het aantal werknemers en de arbeidstijd aan boord varieert afhankelijk van de arbeidsorganisatie, onderneming, vaargebied, lengte van het traject en de grootte van het vaartuig. Enerzijds worden schepen voor de continuvaart ingezet, dit wil zeggen 24 uur in ploegendienst.

Anderzijds zetten vooral de zelfstandige ondernemers hun schepen doorgaans 14 uur gedurende vijf of zes dagen per week in. De arbeidstijd van de werknemer aan boord is niet gelijk te stellen met de vaartijd van een vaartuig in de binnenvaart.

Een bijzonderheid van de binnenvaart is, dat de werknemers er aan boord niet alleen hun arbeidsplaats, maar ook hun onderkomen of woning kunnen hebben. Het is daarom gebruikelijk dat zij ook hun rusttijden aan boord doorbrengen.

Veel werknemers in de binnenvaart, en vooral degenen die zich ver van hun woonplaats bevinden, werken meerdere dagen achtereen aan boord om reistijd uit te sparen en vervolgens meer dagen thuis of op een andere zelfgekozen verblijfplaats te kunnen doorbrengen.

Zo heeft de werknemer bij een ritme van 1 op/1 af even veel rustdagen als arbeidsdagen.

Daardoor kan het aantal achtereenvolgende arbeidsdagen aan boord en het aantal rustdagen ook hoger zijn dan bij een dienstverband aan land.

Artikel 1.Toepassingsgebied en definities Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de werkgevers en op de werknemers van de ondernemingen die onder het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart ressorteren, met uitzondering van de ondernemingen voor wat betreft hun sleepdienstactiviteit.

Onder "werknemers" wordt in deze collectieve arbeidsovereenkomst verstaan : de mobiele werknemers die als lid van het varend personeel (bemanning) of in een andere functie (boordpersoneel) werkzaam zijn aan boord van een vaartuig in de commerciële binnenvaart wordt ingezet. Wordt gelijkgesteld met varend personeel : personeel dat vanop afstand op de wal (digitaal) dezelfde activiteiten uitoefent als varend personeel.

Definities overeenkomstig de Richtlijn 2014/112/EU van de Raad van 19 december 2014 tot uitvoering van de Europese overeenkomst betreffende een bepaalde aspecten van de organisatie van de arbeidstijd in de binnenvaartsector.

In deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt er tevens verstaan onder : a) "vaartuig" : een schip of een drijvend werktuig b) "arbeidstijd" : de tijd gedurende welke de werknemer, volgens de instructies van de werkgever of zijn vertegenwoordiger, arbeid op, aan en voor het vaartuig verricht, is ingedeeld om te werken of zich gereed moet houden om te werken (aanwezigheidsdienst);c) "rusttijd" : de tijd buiten de werktijd;dit begrip omvat rusttijden op het varende vaartuig, op het stilliggende vaartuig of aan land. Korte rustpauzes (tot 15 minuten) zijn niet inbegrepen; d) "rustdag" : een ononderbroken rusttijd van 24 uur, die de werknemer op een zelfgekozen plaats doorbrengt;e) "werknemer in ploegendienst" : een werknemer die volgens een ploegendienstrooster werkt; f) "boordpersoneel" : wordt gedefinieerd overeenkomstig Aanhangsel II, artikel 1.01, punt 103 van Richtlijn 2006/87/EG; g) "mobiele werknemer" : iedere werknemer die als lid van het varend personeel in dienst is van een onderneming die personen of goederen in de binnenvaart vervoert;verwijzingen naar "werknemers" in deze overeenkomst zullen dienovereenkomstig worden geïnterpreteerd;

Art. 2 Arbeidstijd en rusttijd Arbeidstijd is de tijd gedurende welke de werknemer, volgens de instructies van de werkgever of zijn vertegenwoordiger, arbeid op, aan en voor het vaartuig verricht, is ingedeeld om te werken of zich gereed moet houden om te werken (aanwezigheidsdienst).

Rusttijd is de tijd buiten de werktijd; dit begrip omvat rusttijden op het varende vaartuig, op het stilliggende vaartuig of aan land. Korte rustpauzes (tot 15 minuten) zijn niet inbegrepen.

Art. 3.Arbeidsregime systeemvaart De arbeidstijd wordt bepaald op 1976 uur jaarlijks, inclusief verlofdagen, wat een gemiddelde van 38 uren per week betekent.

Voor arbeidsverhoudingen die korter duren dan de referentieperiode wordt bij de berekening van de maximaal toegestane arbeidstijd een pro rata temporis- methode toegepast.

De jaarlijkse arbeid wordt verricht op basis van gelijke periodes van arbeid en rust.

De maximale periode aan boord mag de 30 dagen niet overschrijden.

In deze arbeidsorganisatie geeft elke dag arbeid recht op een dag vakantie, recuperatie arbeidstijd of wettelijke feestdag. Op deze wijze voldoet de werkgever aan alle wettelijke bepalingen omtrent jaarlijks verlof, arbeidsduur en feestdagen.

De concrete toepassing zal per onderneming in het arbeidsreglement worden opgenomen.

Art. 4.Dag- en weekgrenzen arbeidstijd in systeemvaart De arbeidstijd wordt vastgelegd op maximaal 12 uur per dag met een maximum van 84 uur per week, en dit in afwijking van de normaal geldende regels inzake het maximum aantal achtereenvolgende gepresteerde overuren zonder recuperatie, en inzake de verplichte effectieve inhaalrust bij arbeid op zon- of feestdagen.

Commentaar bij dit artikel 4 Vanuit deze specifieke situatie bestaat er dus ook een losser verband tussen betaalde arbeidstijd en effectieve gepresteerde arbeid.

Door het invoeren van een forfaitaire betaling per maand, niet rechtstreeks gekoppeld aan het aantal effectieve uren prestatie, komt men tegemoet aan de noden van de sector. In die optiek mag er afgeweken worden van het maximaal aantal achtereenvolgende gepresteerde overuren zonder recuperatie en wordt arbeid op zondag en/of feestdag toegestaan zonder effectieve inhaalrust hiervan.

Art. 5.Verloning systeemvaart De verloning voor systeemvaart wordt bepaald volgens de loonschaal systeemvaart opgenomen als bijlage 2 bij deze collectieve arbeidsovereenkomst.

Dit loon incorporeert de volgende elementen : a) het basisloon;b) een premie die een vergoeding is voor de gepresteerde overuren, prestaties op feestdagen en nachtarbeid in de systeemvaart. Bij het instappen in deze collectieve arbeidsovereenkomst systeemvaart, mag het basisloon van de werknemer waarvan sprake in punt a), niet lager zijn dan het basisloon dat voor hem in dezelfde functie van toepassing was bij dezelfde werkgever voordat deze de toetredingsakte in de zin van artikel 11 van deze collectieve arbeidsovereenkomst ondertekend heeft.

Art. 6.Uitbetaling maandloon Het verwachtjaarinkomen van voltijdse effectieve prestaties wordt gedeeld door 12.

Dit maandloon wordt elke maand van het jaar betaald.

Art. 7.Eindejaarspremie Voor de uitvoering van de collectieve arbeidsovereenkomst van 16 maart 2022 betreffende de eindejaarspremie wordt rekening gehouden met het maandloon dat 12 keer per jaar wordt uitbetaald aan 100 pct.

Art. 8.Gewaarborgd week- en maandloon De werknemers hebben recht op gewaarborgd week- en/of maandloon zoals bepaald in de betreffende wetgeving.

Art. 9.Vakantiedagen en feestdagen De jaarlijkse wettelijke vakantiedagen zijn in het systeem van de afwisselende periodes van arbeid en rust ingeroosterd en worden volledig inbegrepen in de periodes van rust.

De wettelijke feestdagen zijn in het systeem van de afwisselende periodes van arbeid en rust ingeroosterd en worden volledig begrepen in de periodes van rust.

Klein verlet is niet inbegrepen.

Art. 10.Bijzondere bepalingen Volgende bepalingen van hieronder opgesomde collectieve arbeidsovereenkomsten zijn niet van toepassing op de werkgevers en werknemers die het arbeidsregime van deze collectieve arbeidsovereenkomst toepassen : - de artikelen 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 19, 20, 21, 22 en 31 van de collectieve arbeidsovereenkomst van 28 juni 2022 houdende vaststelling van de lonen, vergoedingen en arbeidsvoorwaarden en tot koppeling van de lonen aan het indexcijfer van de consumptieprijzen in de binnenscheepvaart; - de collectieve arbeidsovereenkomst van 26 november 2007 (registratienummer 86235) houdende vaststelling van de loon- en arbeidsvoorwaarden in de duwen/of continuvaart; - de collectieve arbeidsovereenkomst van 22 oktober 2020 inzake de arbeidsduur.

Art. 11.Toetreding van de werkgever De werkgever kan voor één of meer van zijn schepen toetreden tot deze collectieve arbeidsovereenkomst, via een toetredingsakte volgens het model in bijlage 1 van deze overeenkomst.

Deze toetredingsakte, alsook een kopie van het arbeidsreglement, dient per aangetekend schrijven overgemaakt te worden aan de voorzitter van het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart en gaat in op datum van het eenparig gunstig advies van het paritair comité. Bij gebrek aan advies van het Paritair Comité van de binnenscheepvaart binnen de 30 dagen na ontvangt van de toetredingsakte wordt deze geacht goedgekeurd te zijn.

Elke wijziging of stopzetting wordt eveneens per aangetekend schrijven aan de voorzitter gemeld.

Iedere werknemer tewerkgesteld in de systeemvaart, bekomt een bijvoegsel aan zijn arbeidsovereenkomst van deze collectieve arbeidsovereenkomst van zodra zijn werkgever de toetredingsakte tot deze collectieve arbeidsovereenkomst tekent.

Art. 12.Geldigheidsduur en opzeggingsmodaliteiten Deze collectieve arbeidsovereenkomst treedt in werking op 28 juni 2022 en is gesloten voor onbepaalde tijd en vervangt de collectieve arbeidsovereenkomst van 3 oktober 2012 (registratienummer 112180).

Elk van de ondertekenende partij en kan ze opzeggen mits een opzeggingstermijn van zes maanden in acht wordt genomen. Deze opzegging wordt bij een ter post aangetekende brief aan de voorzitter van het Paritair Comité voor de binnenscheepvaart en aan elk van de ondertekenende partijen betekend, en heeft uitwerking de derde werkdag na de datum van de verzending.

Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 23 mei 2023.

De Minister van Werk, P.-Y. DERMAGNE

Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld