17 FEBRUARI 2021. - Koninklijk besluit betreffende materialen en voorwerpen van metaal en legering die bestemd zijn om in aanraking te worden gebracht met voedingsmiddelen

FILIP, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op de wet van 24 januari 1977 betreffende de bescherming van de gezondheid van de verbruikers op het stuk van de voedingsmiddelen en andere produkten, artikel 3, 2°, a), vervangen bij de wet van 22 maart 1989;

Gelet op het advies van de inspecteur van Financiën, gegeven op 8 oktober 2019;

Gelet op de mededeling aan de Europese Commissie, op 5 september 2018, met toepassing van artikel 5, lid 1, van richtlijn (EU) 2015/1535 van het Europees Parlement en de Raad van 9 september 2015 betreffende een informatieprocedure op het gebied technische voorschriften en regels betreffende de diensten van de informatiemaatschappij;

Gelet op advies 66.849/3 van de Raad van State, gegeven op 20 januari 2020, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;

Overwegende het advies van de Adviesraad inzake voedingsbeleid en gebruik van andere consumptieproducten, gegeven op 26 februari 2019;

Overwegende resolutie ResAP (2013)9 van de Raad van Europa betreffende metalen en legeringen gebruikt in materialen en voorwerpen die bestemd zijn om in aanraking te worden gebracht met voedingsmiddelen;

Op de voordracht van de Minister van Volksgezondheid en de Minister van Landbouw, Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Definities

Artikel 1.Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan onder : 1° Metalen : metalen worden gekenmerkt door hun fysisch-chemische eigenschappen in vaste vorm : Reflecterend vermogen dat verantwoordelijk is voor de karakteristieke metaalglans, a) Elektrisch geleidingsvermogen, b) Warmtegeleidbaarheid, Mechanische eigenschappen zoals stevigheid en vervormbaarheid. De metalen stemmen overeen met een categorie van materialen waarvan de cohesie, op atoomniveau, door metaalverbindingen gegarandeerd wordt.

Ze kunnen worden gelijkgesteld met een geheel van positieve metaalionen die uitgebreide kristalroosters vormen waarin valentie-elektronen door de ganse structuur worden gedeeld; 2° Legeringen : een macroscopisch homogeen metaal dat bestaat uit twee of meer chemische elementen die dusdanig met elkaar zijn verbonden dat zij niet vlot via mechanische middelen kunnen worden gescheiden;3° Vrijgave : de niet intentionele overdracht van metalen naar voeding vanuit materialen of objecten die samengesteld zijn uit metalen of legeringen;4° Specifieke vrijgave limiet « SVL » : de maximale hoeveelheid van een bepaald metaalion of metalloïde (in milligram) die een materiaal of voorwerp aan levensmiddelen of levensmiddelsimulanten (in kilogram) mag vrijgeven. Toepassingsgebied

Art. 2.De bepalingen van dit besluit zijn van toepassing op de niet-intentionele vrijgave van metalen en/of hun onzuiverheden uit afgewerkte materialen en voorwerpen, ongeacht het feit of ze geheel of gedeeltelijk zijn gemaakt van metalen of legeringen en/of ze al dan niet zijn voorzien van een deklaag en die : 1° bestemd zijn om met levensmiddelen in contact te komen;of 2° al in contact met levensmiddelen zijn en daartoe bestemd zijn;of 3° redelijkerwijs kunnen worden geacht bij normaal of te verwachten gebruik met levensmiddelen in contact te komen of aan levensmiddelen hun bestanddelen af te geven. Algemene bepaling

Art. 3.De materialen en voorwerpen van metaal en legering bestemd om met levensmiddelen in aanraking te komen, moeten geproduceerd zijn in overeenstemming met : 1° verordening (EG) nr.1935/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 27 oktober 2004 inzake materialen en voorwerpen bestemd om met levensmiddelen in contact te komen; 2° verordening (EG) nr.2023/2006 van de Commissie van 22 december 2006 betreffende goede fabricagemethoden voor materialen en voorwerpen bestemd om met levensmiddelen in contact te komen; 3° koninklijk besluit van 11 mei 1992 betreffende de materialen en voorwerpen bestemd om met voedingsmiddelen in aanraking te komen. Specifieke vrijgave limiet (SVL)

Art. 4.Materialen en voorwerpen zoals bedoeld in artikel 2 moeten voldoen aan de specifieke vrijgave limieten vermeld in bijlage, hoofdstuk 1.

Stoffen in nanovorm vereisen in alle gevallen een specfieke beoordeling van hun eigenschappen, het beoogde gebruik en de mate van blootstelling in geval van vrijgave in het levensmiddel.

Overeenstemming specifieke vrijgave limiet

Art. 5.§ 1. De conformiteit van afgewerkte materialen en voorwerpen wordt gecontroleerd door het uitvoeren van vrijgavetesten en/of screeningsmethoden.

Deze test- en screeningsmethoden gebeuren volgens nationale of Europees gekende methoden bedoeld voor materialen en voorwerpen van metaal en/of legering die bestemd zijn om in aanraking te worden gebracht met voedingsmiddelen. De Belgische richtsnoeren worden bekendgemaakt op de website van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu (www.gezondheid.belgie.be). Europese methoden worden bekendgemaakt op de website van het Joint Research Center en de Raad van Europa.

De vrijgavetesten uit materialen en voorwerpen in levensmiddelen moeten worden uitgevoerd, rekening houdend met de redelijkerwijs te verwachten meest ongunstige omstandigheden.

Testresultaten voor de specifieke vrijgave in levensmiddelen prevaleren boven testresultaten die met levensmiddelsimulanten zijn verkregen. Testresultaten voor de specifieke vrijgave in levensmiddelsimulanten prevaleren boven resultaten van screeningsmethoden. § 2. Om de overeenstemming na te gaan wordt de specifieke vrijgave bij een eindproduct uitgedrukt in mg/kg op basis van de werkelijke oppervlakte/volumeverhouding bij werkelijk of te verwachten gebruik.

In afwijking van paragraaf 2 wordt voor folies, films en vlakke oppervlakken die nog niet met levensmiddelen in aanraking komen, de migratie uitgedrukt in mg/kg onder gebruikmaking van een oppervlakte/volumeverhouding van 6 dm2 per kg levensmiddel.

Verklaring van overeenstemming

Art. 6.§ 1. In afwijking van artikel 9, § 5, van het koninklijk besluit van 11 mei 1992 betreffende materialen en voorwerpen bestemd om met voedingsmiddelen in aanraking te komen dient het model van verklaring van overeenstemming in hoofdstuk 2 van de bijlage van dit koninklijk besluit gebruikt te worden. § 2. In afwijking van paragraaf 1 dienen voor alle producten die nog niet beschouwd worden als eindproduct, minimum punt 1, 2, 3 en 5 van de verklaring van overeenstemming in hoofdstuk 2 van de bijlage van dit koninklijk besluit ingevuld te worden. § 3. In afwijking van paragraaf 2, kan voor zowel de onderdelen die gebruikt worden voor de assemblage van een productieproces als voor een volledig productieproces in éénzelfde vestiging in de voedingsindustrie, in plaats van een verklaring van overeenstemming, geopteerd worden voor een risico-geörienteerde benadering.

Wederzijdse erkenning

Art. 7.De bepalingen van dit besluit, met uitzondering van artikel 6, zijn niet van toepassing op producten die rechtmatig in een andere lidstaat van de Europese Unie of in Turkije zijn vervaardigd en/of in de handel zijn gebracht of die rechtmatig zijn vervaardigd in een EVA-land dat partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte, behalve indien de wederzijdse erkenning niet kan worden toegepast in overeenstemming met artikelen 34 tot 36 van het Verdrag betreffende de Werking van de Europese Unie.

Bevoegde ministers

Art. 8.De minister bevoegd voor Volksgezondheid en de minister bevoegd voor Landbouw zijn, ieder wat hem betreft, belast met de uitvoering van dit besluit.

Brussel 17 februari 2021.

FILIP Van Koningswege : De Minister van Volksgezondheid, Fr. VANDENBROUCKE De Minister van Landbouw, D. CLARINVAL

BIJLAGE bij het koninklijk besluit betreffende materialen en voorwerpen van metaal en legering die bestemd zijn om in aanraking te worden gebracht met voedingsmiddelen Hoofdstuk 1 : Specifieke vrijgave Limiet (SVL) Tabel 1 : SVL van toepassing voor metalen en bestanddelen van legeringen.

Symbool

Naam

SVL (mg/kg voeding)

Al

Aluminium

5

Sb

Antimoon

0,04

Ag

Zilver

0,08

Cr

Chroom

0,250

Co

Cobalt

0,02

Cu

Koper

4

Sn*

Tin

100

Fe

Ijzer

40

Mg

Magnesium

-

Mn

Mangaan

1,8

Mo

Molybdeen

0,12

Ni

Nikkel

0,14

Ti

Titaan

-

V

Vanadium

0,01

Zn

Zink

5

* Behalve onder het toepassingsgebied van verordening (EU) n° 1881/2006 Tabel 2 : SVL van toepassing op metalen onder de vorm van vervuilingen en onzuiverheden.

Symbool

Naam

SVL (mg/kg voeding)

As

Arseen

0,002

Ba

Barium

1,2

Be

Beryllium

0,01

Cd

Cadmium

0,005

Li

Lithium

0,048

Hg

Kwik

0,003

Pb

Lood

0,010

Tl

Thallium

0,0001

Hoofdstuk 2 : Informatie die in de verklaring van overeenstemming bevat moet worden.

De schriftelijke verklaring bedoeld in artikel 6 paragraaf 1 moet de volgende informatie bevatten : 1) de identiteit en het adres van de exploitant die de materialen en voorwerpen of de voor de vervaardiging van die materialen of voorwerpen bestemde stoffen produceert of importeert;2) de identiteit van de gebruikte metalen en legeringen voor de vervaardiging van die materialen en voorwerpen;3) de datum van de verklaring;4) de bevestiging dat de materialen en voorwerpen voldoen aan de desbetreffende voorschriften van dit besluit of aan een andere specifieke wetgevening betreffende metalen en legeringen gepubliceerd door een andere in een andere lidstaat van de Europese Unie of in Turkije en/of in een EVA-land dat partij is bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte en van Verordening (EG) nr. 1935/2004; 5) adequate informatie, zodat de exploitanten verderop in de keten kunnen waarborgen dat aan debeperkingen en/of specificaties wordt voldaan;6) adequate informatie over de metalen waarvoor in levensmiddelen een beperking geldt, verkregen op grond van experimentele gegevens of theoretische berekeningen, over de specifieke vrijgave van die metalen;7) de specificaties voor het gebruik van het materiaal of voorwerp, zoals : i) de soort(en) levensmiddelen waarmee het bedoeld is om in aanraking te komen; ii) de duur en de temperatuur van de behandeling en opslag waarbij het met de levensmiddelen in aanraking komt; iii) de verhouding tussen de oppervlakte die met levensmiddelen in aanraking komt en het volume, op grond waarvan is bepaald dat het materiaal of voorwerp aan de voorschriften voldoet;

Aan de hand van de schriftelijke verklaring moeten de materialen, voorwerpen of stoffen waarvoor deze is afgegeven, gemakkelijk kunnen worden geïdentificeerd; in geval de vrijgave van metalen door wezenlijke wijzigingen in de productie verandert of er nieuwe wetenschappelijke gegevens beschikbaar zijn, moet een nieuwe verklaring worden afgegeven. Indien er geen wijzigingen optreden bij de grondstoffen, bij de verwerking ervan, bij het gebruik, bij het productieproces ed. kan een verklaring van overeenstemming voor een periode van maximaal 5 jaar geldig blijven. Natuurlijk kan de verantwoordelijke voor het product steeds beslissen, om zelfs in gelijkblijvende omstandigheden, de verklaring van overeenstemming te vernieuwen.

Gezien om te worden gevoegd bij Ons besluit van 17 februari 2021 betreffende materialen en voorwerpen van metaal en legering die bestemd zijn om in aanraking te worden gebracht met voedingsmiddelen.

FILIP Van Koningswege : De Minister van Volksgezondheid, Fr. VANDENBROUCKE De Minister van Landbouw, D. CLARINVAL