14 OKTOBER 2022. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 2 december 2021, gesloten in het Paritair Comité voor het beheer van gebouwen, de vastgoedmakelaars en de dienstboden, betreffende het structureel telewerk (1)

FILIP, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op de wet van 5 december 1968Relevante gevonden documenten type wet prom. 05/12/1968 pub. 22/05/2009 numac 2009000346 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel 28;

Gelet op het verzoek van het Paritair Comité voor het beheer van gebouwen, de vastgoedmakelaars en de dienstboden;

Op de voordracht van de Minister van Werk, Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 2 december 2021, gesloten in het Paritair Comité voor het beheer van gebouwen, de vastgoedmakelaars en de dienstboden, betreffende het structureel telewerk.

Art. 2.De minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van dit besluit.

Gegeven te Brussel, 14 december 2022.

FILIP Van Koningswege : De Minister van Werk, P.-Y. DERMAGNE _______ Nota (1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad : Wet van 5 december 1968Relevante gevonden documenten type wet prom. 05/12/1968 pub. 22/05/2009 numac 2009000346 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969. Bijlage Paritair Comité voor het beheer van gebouwen, de vastgoedmakelaars en de dienstboden Collectieve arbeidsovereenkomst van 2 december 2021 Structureel telewerk (Overeenkomst geregistreerd op 27 april 2022 onder het nummer 172252/CO/323) Preambule De sociale partners achten het nuttig de win-win elementen van telewerk voor zowel werkgevers als werknemers te zien en te faciliteren, zoals : - minder verplaatsingen hebben positieve milieu-effecten en passen in een duurzaam mobiliteitsbeleid; - minder woon-werk verplaatsingskosten voor de werkgever; - minder woon-werk verplaatsingstijd voor de werknemer.

Onafhankelijk van de bijzondere omstandigheden willen de sociale partners met de sectorale collectieve arbeidsovereenkomst met betrekking tot structureel telewerk een kader geven aan de arbeidsprestaties via telewerk. HOOFDSTUK I. - Toepassingsgebied

Artikel 1.§ 1. Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de werkgevers en hun werknemers die behoren tot het Paritair Comité voor het beheer van gebouwen, de vastgoedmakelaars en de dienstboden. § 2. Onder "werknemers" wordt verstaan : alle werknemers, zonder onderscheid naar gender. HOOFDSTUK II. - Definities

Art. 2.Voor de toepassing van deze overeenkomst wordt verstaan onder : - "telewerk" : een vorm van organisatie en/of uitvoering van het werk waarin, met gebruikmaking van informatietechnologie, in het kader van een arbeidsovereenkomst, werkzaamheden die ook op de bedrijfslocatie van de werkgever zouden kunnen worden uitgevoerd, op regelmatige basis en niet incidenteel buiten die bedrijfslocatie worden uitgevoerd; - "structureel telewerk" : telewerk dat op regelmatige basis wordt uitgevoerd volgens de voorwaarden en modaliteiten opgenomen in de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 85. Het wordt ingevoerd bij collectief akkoord of verplichte individuele schriftelijke overeenkomst; - "telewerker" : elke werknemer die telewerk verricht zoals hierboven is gedefinieerd. HOOFDSTUK III. - Wettelijke basis

Art. 3.Deze sectorale collectieve arbeidsovereenkomst en de collectieve arbeidsovereenkomsten die zijn gesloten in uitvoering ervan, zijn een verduidelijking van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 85 van de Nationale Arbeidsraad van 9 november 2005 betreffende het telewerk, gewijzigd door de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 85bis van 27 februari 2008 en doen geen afbreuk aan : - de wet van 5 maart 2017Relevante gevonden documenten type wet prom. 05/03/2017 pub. 15/03/2017 numac 2017011012 bron federale overheidsdienst werkgelegenheid, arbeid en sociaal overleg Wet betreffende werkbaar en wendbaar werk sluiten betreffende werkbaar en wendbaar werk; - de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 149 van de Nationale Arbeidsraad van 26 januari 2021 betreffende aanbevolen of verplicht telewerk omwille van de coronacrisis. HOOFDSTUK IV. - Minimumvergoedingen bij telewerk

Art. 4.Volgende minimumvergoedingen worden toegekend door de werkgever in geval van telewerk : - de telewerk- of kantoorvergoeding bedraagt minstens 5 EUR/dag voor gebruik van kantoorruimte thuis, elektriciteit, verwarming, en maximum 129,48 EUR per maand, zijnde het vrijgestelde bedrag van RSZ en bedrijfsvoorheffing, op datum van afsluiten van de collectieve arbeidsovereenkomst; - de vergoeding voor het gebruik van eigen internet bedraagt minstens 10 EUR en maximum 20 EUR per maand, zijnde het vrijgestelde bedrag van RSZ en bedrijfsvoorheffing op datum van afsluiten van de collectieve arbeidsovereenkomst. HOOFDSTUK V. - Overleg telewerk

Art. 5.§ 1. In de ondernemingen met syndicale delegatie, CPBW of ondernemingsraad, zullen de besprekingen en afspraken die voortvloeien uit het lokaal sociaal overleg vastgelegd worden in een collectieve arbeidsovereenkomst. De inhoud van deze collectieve arbeidsovereenkomst moet minstens voldoen aan de vereisten zoals opgesomd in artikel 6. § 2. De ondernemingen zonder syndicale delegatie, CPBW of ondernemingsraad dienen de afspraken betreffende de punten opgesomd in artikel 6 op te nemen in een collectieve arbeidsovereenkomst of in het arbeidsreglement of dienen een aanhangsel bij de arbeidsovereenkomst over de modaliteiten van het structureel telewerk, waarvan een voorbeeld hier in bijlage, te hanteren.

Art. 6.De besprekingen en afspraken hebben betrekking op het volgende : - de plaats vanwaar telewerk kan worden verricht. In principe is dit de woning van de telewerker. De modaliteiten om hiervan af te wijken worden vastgelegd; - de functies en/of taken die voor telewerk in aanmerking komen, worden afgebakend. De sociale partners bevelen aan om hier transparant over te communiceren; - de werkgever levert in functie van de aard van het werk zelf de noodzakelijke apparatuur aan (zoals een laptop, extra scherm, toetsenbord, muis, headset, bureaustoel, enz.) en de technische ondersteuning; - de telewerk- of kantoorvergoeding; - de vergoeding voor het gebruik van eigen internet; - het principe van vrijwilligheid en de terugkeermogelijkheid, zowel vanuit werknemer, als vanuit werkgeverstandpunt; - de noodzakelijke minimum aanwezigheid of bezetting op het kantoor/tewerkstellingsplaats; - de frequentie van mogelijkheid van telewerk wordt vastgelegd (bijvoorbeeld : maximum aantal dagen of halve dagen per week of per maand); - de overeengekomen uurregeling en arbeidstijd tijdens telewerk; - bereikbaarheid en onbereikbaarheid, beschikbaarheid en deconnectie; - vorming, manier van leiding geven, het coachen en ondersteunen van telewerkers, aandacht hebben voor sociale cohesie en team-verbindende initiatieven; - de toepassing van het ondernemingsbeleid inzake veiligheid en gezondheid op de telewerkers, het opvolgen van het mentaal en fysiek welzijn van telewerkers; - ... HOOFDSTUK VI. - Evaluatie

Art. 7.§ 1. De sociale partners engageren zich om jaarlijks in het paritair comité deze sectorale collectieve arbeidsovereenkomst te evalueren teneinde deze zo nauw mogelijk te laten aansluiten op de realiteiten die eigen zijn aan deze sector. § 2. De sociale partners bevelen aan om op jaarlijkse basis de afspraken gemaakt op ondernemingsvlak en het ondernemingsbeleid met betrekking tot telewerk te evalueren. HOOFDSTUK VII. - Looptijd van de overeenkomst

Art. 8.Deze collectieve arbeidsovereenkomst treedt in werking vanaf 2 december 2021 en is gesloten voor een onbepaalde duur.

Art. 9.Zij kan door elk van de ondertekenende partijen worden opgezegd mits een opzeg van ten minste drie maanden, betekend bij een ter post aangetekende brief, gericht aan de voorzitter van het Paritair Comité voor het beheer van gebouwen, de vastgoedmakelaars en de dienstboden.

Overeenkomstig artikel 14 van de wet van 5 december 1968Relevante gevonden documenten type wet prom. 05/12/1968 pub. 22/05/2009 numac 2009000346 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités worden, voor wat betreft de ondertekening van deze collectieve arbeidsovereenkomst, de handtekeningen van de personen die deze aangaan namens de werknemersorganisaties enerzijds, en namens de werkgeversorganisaties anderzijds, vervangen door de, door de voorzitter en de secretaris ondertekende en door de leden goedgekeurde, notulen van de vergadering.

Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 14 oktober 2022.

De Minister van Werk, P.-Y. DERMAGNE

Bijlage aan de collectieve arbeidsovereenkomst van 2 december 2021, gesloten in het Paritair Comité voor het beheer van gebouwen, de vastgoedmakelaars en de dienstboden, betreffende het structureel telewerk Aanhangsel bij de arbeidsovereenkomst over de modaliteiten van het structureel telewerk TUSSEN : xxxxx met zetel te xxxxxxxxx, vertegenwoordigd door xxxx, HRM-directeur hierna "de werkgever" genoemd, EN : ................................. hierna "de werknemer" genoemd, WORDT, rekening houdend met de instemming van de betrokken leidinggevende OVEREENGEKOMEN :

Artikel 1.Met ingang van ../../xxxx zal de werknemer telewerk verrichten volgens de modaliteiten voorzien in de onderhavige bijlage aan de oorspronkelijke arbeidsovereenkomst en in overeenstemming met de regeling.

Art. 2.Het telewerk vindt plaats in de woonst van de werknemer.

De werknemer kan er uitzonderlijk voor opteren het telewerk vanuit een andere plaats uit te voeren mits akkoord van de werkgever.

In dat geval moet de telewerker het andere adres, van waaruit het telewerk zal verricht worden, uiterlijk vóór de aanvang van zijn reisweg naar die plaats overmaken aan zijn directe leidinggevende.

Er wordt niet voorzien in de vergoeding van de verplaatsingskosten noch in de toekenning van arbeidstijd om zich van thuis uit naar dat andere, door de werknemer vrij gekozen adres te begeven.

Art. 3.De leidinggevende en de werknemer stellen samen een lijst op van taken en/of functies die via telewerk kunnen volbracht worden.

Het takenpakket, uit te oefenen in het kader van telewerk, bestaat hoofdzakelijk uit : (benaming taken) De functies die in aanmerking komen voor telewerk zijn de volgende : (benaming functies) Het is de taak van de leidinggevende om op regelmatige tijdstippen de evolutie van het geleverde werk op te volgen.

Het werkvolume moet vergelijkbaar zijn met het volume vereist van een werknemer die zijn/haar prestaties levert op de werkplaats, rekening houdend met de specifieke context waarbinnen het telewerk plaatsvindt.

Art. 4.Het telewerk en de modaliteiten van het telewerk kunnen in geen geval beschouwd worden als een essentieel element van de arbeidsovereenkomst.

De al dan niet tijdelijke stopzetting van het telewerk kan door de werknemers geenszins aanzien worden als een substantiële wijziging van een essentieel bestanddeel van de arbeidsovereenkomst.

Art. 5.Telewerk wordt in principe verricht per volledige arbeidsdag, tenzij anders overeengekomen.

Van telewerk kan naargelang het takenpakket en/of de functie maximum ... of ... arbeidsdagen per week of per maand gebruik gemaakt worden.

De dag(en) telewerk wordt(-en) vastgelegd in onderling akkoord met de leidinggevende.

Niets sluit uit dat binnen de dienst vertrokken wordt van een vaste dag in het kader van de organisatie van de werking van de dienst.

In geval van ernstige panne of slechte werking van de informatica-apparatuur waardoor telewerken onmogelijk wordt, waarschuwt de telewerker onmiddellijk de leidinggevende en : - kan het telewerk alsnog doorgaan als het technisch probleem tijdig opgelost is; - kan het telewerk die week niet plaatsvinden als het technisch probleem niet tijdig opgelost is.

Indien het technisch probleem zich voordoet tijdens de telewerkdag zelf, dient de telewerker eveneens onmiddellijk zijn leidinggevende te verwittigen en met hem te overleggen hoe de werkdag verder ingevuld kan worden.

Afhankelijk van de duur van de interventie, noodzakelijk om de telewerker toe te laten het werk te hervatten, kan de telewerker gevraagd worden het werk verder te zetten op het kantoor hetzij (indien zulks mogelijk zou zijn) thuis vervangende taken uit te oefenen.

De tijd gedurende dewelke de medewerker in de onmogelijkheid verkeerde te werken, wordt beschouwd als arbeidstijd.

Art. 6.De telewerkers die normaal gebruik maken van een vast uurrooster, dienen effectief prestaties te leveren overeenkomstig het op die dag voorziene uurrooster.

De telewerkers die normaal gebruik maken van een glijrooster, dienen effectief prestaties te leveren tijdens minimaal de stamtijden.

De werknemer moet telefonisch bereikbaar zijn voor collega's en derden tijdens het uurrooster dat op hem van toepassing is.

Hier kan van afgeweken worden mits akkoord van de leidinggevende (bijvoorbeeld : werknemer wenst aan telewerk te doen om ongestoord bepaalde taken te kunnen verrichten).

Art. 7.Behoudens afwijkende bepalingen blijven alle loon- en arbeidsvoorwaarden die uit de arbeidsovereenkomst voortvloeien, van toepassing voor de dagen waarop de werknemer telewerk verricht.

De telewerker ontvangt een forfaitaire vergoeding van ... EUR (minstens 5 EUR per dag - maximum 129,48 EUR per maand) voor de kosten die veroorzaakt worden door het telewerken (bijvoorbeeld : elektriciteit, verwarming, enz.).

De telewerker ontvangt een forfaitaire internetvergoeding van ... EUR (minstens 10 EUR per maand - maximum 20 EUR per maand) als forfaitaire vergoeding voor de internetfactuur.

De betaling van deze forfaitaire vergoeding komt te vervallen van zodra het telewerk een einde neemt (ongeacht of het uitgaat van de werknemer of de werkgever) en tevens bij afwezigheid wegens ziekte langer dan een maand.

Art. 8.De telewerker moet ook bij het telewerken zorg dragen voor de eigen veiligheid en gezondheid. Hij is ertoe gehouden bij het telewerken de diverse richtlijnen na te leven met betrekking tot alle domeinen van de welzijnswetgeving.

Hij dient er voor te zorgen over een aangepaste werkplek te beschikken op de locatie waar telewerk uitgevoerd wordt.

Hierbij kan beroep gedaan worden op en gebruikt gemaakt worden van de OiRA-tool. Deze online tool geeft de mogelijkheid om de risico's inzake welzijn op het werk (onder andere veiligheid en gezondheid) te beoordelen. http://www.fs323.be/oira-online-interactive-risk-assessment voor de Franstaligen. https://www.beswic.be/nl/kmo/oira-uw-online-risicoanalyse voor de Nederlandstaligen.

Art. 9.De werkgever stelt voor de uitvoering en voor de duur van het telewerk het nodige telecommunicatie- en informaticamateriaal (laptop, software toegang tot het netwerk) ter beschikking van de werknemer.

Het telecommunicatie- en informaticamateriaal dat door de werkgever ter beschikking wordt gesteld van de werknemer, wordt door de werknemer met de grootste zorgvuldigheid gebruikt en bewaard. De werknemer mag daaraan geen veranderingen brengen.

De werkgever draagt de onderhouds- en herstellingskosten van het bedoelde materiaal.

De werknemer is verplicht toe te staan dat onderhoud en herstellingen worden verricht.

Het ter beschikking gestelde materiaal blijft eigendom van de werkgever en wordt voor beroepsdoeleinden gebruikt.

De werkgever blijft verantwoordelijk voor verlies van en/of schade aan het ter beschikking gesteld materiaal, uitgezonderd in geval van opzet of zware fout/herhaalde lichte fout in hoofde van de werknemer.

Voor technische ondersteuning kan de werknemer terecht bij ... [in te vullen].

De werkgever zorgt er voor dat het werken op het netwerk in een beveiligde omgeving kan gebeuren (bijvoorbeeld : inlogsysteem VPN) zodat de informatie niet toegankelijk is voor derden.

De werknemer is verplicht de apparatuur en software, die specifiek ter beschikking gesteld werd om telewerk mogelijk te maken, terug te geven aan de werkgever wanneer hij niet langer gebruik maakt van de mogelijkheid tot telewerken, bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst en in alle overige gevallen waarin de werkgever de teruggave vordert.

Art. 10.In geval van ziekte of ongeval tijdens de telewerkdag moet de telewerker zijn leidinggevende onmiddellijk op de hoogte brengen van de arbeidsongeschiktheid.

De overige verplichtingen opgelegd aan de werknemers in geval van arbeidsongeschiktheid (conform de afspraken hierover vermeld in het arbeidsreglement) blijven eveneens van toepassing op de telewerker.

Art. 11.De werkgever doet het nodige opdat de werknemer verzekerd is tegen het risico van arbeidsongevallen voor alle dagen van het jaar waarop hij telewerk verricht.

Art. 12.De werknemer moet voldoende maatregelen nemen ter bescherming van gevoelige gegevens van de werkgever.

Dit betekent dat hij in ieder geval zelf afdoende maatregelen treft zodat in geval van diefstal of verlies van apparatuur zo weinig mogelijk gevoelige informatie in handen van derden kan komen (bijvoorbeeld : verplicht gebruik paswoord bij opstarten PC, enz.).

Art. 13.Het aanhangsel wordt gesloten voor een onbepaalde duur.

Het aanhangsel eindigt van rechtswege wanneer de telewerker muteert naar een functie die niet voor telewerk in aanmerking komt.

De telewerker kan te allen tijde en zonder verplichte motivering een einde stellen aan het telewerk of het telewerk tijdelijk opschorten.

De werknemer maakt zijn beslissing schriftelijk over aan de leidinggevende.

De telewerkovereenkomst kan beëindigd worden door de werkgever mits naleving van een opzeggingstermijn van één maand.

Telewerk kan dus niet aanzien worden als een verworven recht in hoofde van de werknemer.

Omwille van ernstige en uitzonderlijke omstandigheden (bijvoorbeeld : niet-naleving arbeidsduur) kan het recht in hoofde van de werknemer met onmiddellijke ingang beëindigd worden.

De werknemer zal door de leidinggevende schriftelijk op de hoogte gebracht worden van de gemotiveerde beslissing tot stopzetting.

Opgemaakt te xxxx op ../../xxxx in twee exemplaren, waarvan elk der partijen verklaart er één ontvangen te hebben.

De werknemer Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 14 oktober 2022.

De Minister van Werk, P.-Y. DERMAGNE