13 SEPTEMBER 2023. - Koninklijk besluit tot vaststelling van de voorschriften en nadere bepalingen inzake toegankelijkheid voor personen met een handicap tot elektronische communicatiediensten

VERSLAG AAN DE KONING Sire, Algemeen Het besluit dat U ter ondertekening wordt voorgelegd zorgt voor de gedeeltelijke omzetting van Richtlijn (EU) 2019/882 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 betreffende de toegankelijkheidsvoorschriften voor producten en diensten, hierna "de Toegankelijkheidsrichtlijn".

Deze richtlijn bevordert de volledige en effectieve participatie op voet van gelijkheid door te zorgen voor betere toegang tot veelgebruikte producten en diensten die door hun oorspronkelijke vormgeving of latere aanpassing tegemoetkomen aan de specifieke behoeften van personen met een handicap.

De Toegankelijkheidsrichtlijn dekt een heel brede waaier aan diensten en producten waarvan het element in verband met de elektronische-communicatiediensten werd omgezet in het nieuwe artikel 121/4 van de wet van 13 juni 2005Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/2005 pub. 20/06/2005 numac 2005011238 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Wet betreffende de elektronische communicatie sluiten betreffende de elektronische communicatie, hierna de "WEC" genoemd.

Dit artikel beoogt de toegankelijkheid van de elektronische-communicatiediensten en van bepaalde radioapparatuur voor personen met een handicap te garanderen.

In uitvoering van deze bepaling legt dit besluit de nadere bepalingen voor toegankelijkheid van de elektronische-communicatiediensten vast voor de eindgebruikers met een handicap.

Het stelt ook de regels voor de berekening van de onevenredige last vast, aan de hand waarvan sommige aanbieders van elektronische-communicatiediensten vrijgesteld kunnen worden van de naleving van de toegankelijkheidsmaatregelen.

Artikelsgewijze bespreking HOOFDSTUK 1. - Algemene bepalingen Artikel 1 Conform artikel 31, § 4, van de Toegankelijkheidsrichtlijn, wordt de verwijzing naar de deels omgezette richtlijn vermeld.

Artikel 2 Dit artikel definieert enkele begrippen die nuttig zijn voor het begrip van het onderhavige besluit, met name dat van "hulptechnologie" overeenkomstig artikel 3, 37°, van de Toegankelijkheidsrichtlijn. HOOFDSTUK 2. - Vereisten en nadere bepalingen inzake toegankelijkheid van de elektronische-communicatiediensten voor de eindgebruikers met een handicap Artikel 3 Dit artikel zet voor de elektronische-communicatiediensten de algemene voorschriften om die vermeld zijn in bijlage I, afdeling III van de Toegankelijkheidsrichtlijn.

Artikel 3, 1°, a) tot g), van het besluit zet bijlage I, afdeling III, b), i) tot vii) van dezelfde richtlijn om.

Wat betreft de eis tot beschikbaarstelling van informatie via meer dan één zintuiglijk kanaal (1°, a) geeft bijlage II bij de Toegankelijkheidsrichtlijn het volgende voorbeeld: "Elektronische bestanden ter beschikking stellen die gelezen kunnen worden door computers met schermlezers, zodat blinden de informatie kunnen gebruiken.".

Een voorbeeld van de informatie op een begrijpelijke manier te presenteren (art. 3, 1°, b), dat bijlage I, afdeling III, b, ii)) omzet, is het volgende: "Steeds dezelfde bewoordingen gebruiken, of de informatie een duidelijke en logische structuur geven, zodat personen met een verstandelijke handicap deze beter kunnen begrijpen.".

Een voorbeeld van de eis om de informatie op een voor de gebruikers waarneembare manier te presenteren (1°, c) is: "Instructievideo's van ondertitels voorzien".

Een voorbeeld van de eis bedoeld in d) (wat overeenstemt met iv) is "Ervoor zorgen dat een blinde een bestand kan gebruiken door het af te drukken in braille". "Ervoor zorgen dat de tekst gelezen kan worden door personen met een visuele beperking" is een voorbeeld inzake lettertype bedoeld in e) (stemt overeen met b, v).

In verband met de verplichting om alle niet-tekstuele inhoud aan te vullen met een alternatieve weergave (b, vi, omgezet in artikel 3, 1°, f), wordt als voorbeeld gegeven: "Een diagram aanvullen met een tekstuele beschrijving van de belangrijkste elementen of de belangrijkste handelingen." Tot slot wordt als voorbeeld voor de verplichting bedoeld in punt 1°, g), (b, vii), om elektronische informatie te verstrekken, gegeven: "Wanneer een dienstverlener een USB-stick verstrekt met informatie over de dienst, ervoor zorgen dat deze informatie toegankelijk is.".

De verplichting inzake toegankelijkheid van de websites, waarvan sprake in artikel 3, 2°, van het besluit, is de omzetting van bijlage I, afdeling III, c), van de Toegankelijkheidsrichtlijn.

Als voorbeeld wordt het volgende gegeven: "Een tekstbeschrijving van afbeeldingen verstrekken, alle functies beschikbaar maken vanaf een toetsenbord, gebruikers voldoende leestijd geven, inhoud op voorspelbare wijze laten verschijnen en functioneren en zorgen voor compatibiliteit met hulptechnologieën, zodat personen met diverse handicaps een website kunnen lezen en er in interactie mee kunnen treden.".

Artikel 3, 3°, van het besluit, is de omzetting van bijlage I, afdeling III, d), van de Toegangsrichtlijn (er wordt geen voorbeeld gegeven).

Artikel 4 Dit artikel zet bijlage I, afdeling IV, a, i) en ii) van de richtlijn om, die bijzondere bepalingen inzake interoperabiliteit met hulptechnologieën oplegt.

Er dient te worden opgemerkt dat de in dezelfde afdeling, a, iii) van de richtlijn bedoelde verplichting overigens werd omgezet.

Artikel 5 Voor de omzetting van bijlage V, § 1, van de Toegankelijkheidsrichtlijn, met betrekking tot informatie over diensten die aan toegankelijkheidsvoorschriften voldoen, stelt deze bepaling de verplichtingen van de aanbieder van elektronische-communicatiediensten vast wat betreft de verstrekte dienst, het ontwerp en de werking van die laatste over de manier waarop de toegankelijkheidsprincipes worden nageleefd. Zij bevatten ten minste een beschrijving van de toepasselijke toegankelijkheidsvoorschriften en van de manier waarop de elektronische-communicatiedienst eraan voldoet.

Conform bijlage V, § 2, van de richtlijn, mag de aanbieder van elektronische-communicatiediensten de geharmoniseerde normen en technische specificaties waarvan de referenties in het Publicatieblad van de Europese Unie zijn bekendgemaakt, geheel of gedeeltelijk toepassen om aan de voorschriften van dit artikel te voldoen.

Overeenkomstig de inleidende zin van bijlage V van de richtlijn stelt paragraaf 2, eerste lid, van artikel 5 de nadere bepalingen voor de overbrenging van de informatie vast.

Het tweede lid zet de verplichting om die bedoeld is in artikel 13, § 2, van de Toegankelijkheidsrichtlijn, om de informatie te bewaren. HOOFDSTUK 3. - Regels voor de berekening van de onevenredige last Artikel 6 Om artikel 14 van de richtlijn om te zetten vermeldt dit artikel de criteria die als basis dienen voor de berekening van de in artikel 121/4, § 6, van de WEC bedoelde onevenredige last, op grond waarvan een aanbieder van elektronische-communicatiediensten vrijgesteld kan worden van de verstrekking van de toegankelijkheidsdiensten, en verstrekt vervolgens details daarover. HOOFDSTUK 4. - Slotbepalingen Artikel 7 Dit artikel stelt de datum van inwerkingtreding van het onderhavige besluit vast overeenkomstig artikel 31, § 2, van de Toegankelijkheidsrichtlijn, opdat de bepalingen ervan vanaf 28 juni 2025 van toepassing zijn op de elektronische-communicatiediensten die aan consumenten worden verstrekt.

Artikel 8 Dit artikel behoeft geen commentaar.

Ik heb de eer te zijn, Sire, Van Uwe Majesteit, de zeer eerbiedige en zeer getrouwe dienaar, De Minister van Telecommunicatie, P. DE SUTTER

13 SEPTEMBER 2023. - Koninklijk besluit tot vaststelling van de voorschriften en nadere bepalingen inzake toegankelijkheid voor personen met een handicap tot elektronische communicatiediensten FILIP, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op de wet van 13 juni 2005Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/2005 pub. 20/06/2005 numac 2005011238 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Wet betreffende de elektronische communicatie sluiten betreffende de elektronische communicatie, het artikel 121/4, §§ 3 en 6, ingevoegd bij de wet van 20 juli 2023;

Gelet op het advies van de inspecteur van Financiën, gegeven op 4 december 2022;

Gelet op de akkoordbevinding van de Staatssecretaris van Begroting, gegeven op 10 december 2022;

Gelet op de raadpleging van 17 januari 2023 tot 26 januari 2023 van het Interministerieel Comité voor Telecommunicatie en Radio-omroep en Televisie;

Gelet op het akkoord van het Overlegcomité, gegeven op 15 januari 2023;

Gelet op de impactanalyse van de regelgeving, uitgevoerd overeenkomstig de artikelen 6 en 7 van de wet van 15 december 2013Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/12/2013 pub. 31/12/2013 numac 2013021138 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet houdende diverse bepalingen inzake administratieve vereenvoudiging sluiten houdende diverse bepalingen inzake administratieve vereenvoudiging;

Gelet op de adviesaanvraag binnen dertig dagen, die op 19 juli 2023 bij de Raad van State is ingediend, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;

Overwegende dat het advies niet is meegedeeld binnen die termijn;

Gelet op artikel 84, § 4, tweede lid, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;

Op de voordracht van de Minister van Telecommunicatie, Hebben Wij besloten en besluiten Wij : HOOFDSTUK 1. - Algemene bepalingen

Artikel 1.Dit besluit voorziet in de gedeeltelijke omzetting van Richtlijn (EU) 2019/882 van het Europees Parlement en de Raad van 17 april 2019 betreffende de toegankelijkheidsvoorschriften voor producten en diensten.

Art. 2.Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan onder: 1° "de wet van 13 juni 2005Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/2005 pub. 20/06/2005 numac 2005011238 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Wet betreffende de elektronische communicatie sluiten": wet van 13 juni 2005Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/2005 pub. 20/06/2005 numac 2005011238 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Wet betreffende de elektronische communicatie sluiten betreffende de elektronische communicatie;2° "hulptechnologie": onderdelen, uitrusting, diensten- of productsystemen, met inbegrip van software waarmee de functionele mogelijkheden van personen met een handicap of andere beperkingen worden verhoogd, in stand gehouden, vervangen of verbeterd, of waarmee stoornissen, beperkingen of participatiebeperkingen worden verlicht of gecompenseerd; HOOFDSTUK 2. - Voorschriften en nadere bepalingen inzake toegankelijkheid tot elektronische-communicatiediensten voor personen met een handicap

Art. 3.Om het te verwachten gebruik van de diensten door personen met een handicap zo veel mogelijk te bevorderen, moet de aanbieder van elektronische-communicatiediensten aan de volgende eisen voldoen: 1° er wordt informatie verstrekt over het functioneren van de dienst, de toegankelijkheidskenmerken en interoperabiliteit van deze producten met hulpapparaten en voorzieningen, en wel als volgt: a) de informatie wordt via meer dan één zintuiglijk kanaal aangeboden;b) de informatie wordt op een begrijpelijke manier gepresenteerd;c) de informatie wordt op een voor de gebruikers waarneembare manier gepresenteerd;d) de informatie wordt, wat de inhoud betreft, beschikbaar gesteld in tekstformats die in alternatieve hulpformats kunnen worden omgezet, zodat zij door de gebruikers op verschillende manieren en via meer dan één zintuiglijk kanaal kunnen worden weergegeven;e) de informatie wordt gepresenteerd met gebruikmaking van een lettertype in geschikte grootte en vorm, rekening houdend met de te verwachten gebruiksomstandigheden, en met gebruikmaking van voldoende contrast, alsmede van een aanpasbare letter-, regel- en alinea-afstand;f) niet-tekstuele inhoud wordt aangevuld met een alternatieve weergave van die inhoud;g) er wordt elektronische informatie verstrekt die nodig is om de dienst op een consistente en geschikte manier te kunnen leveren, en wel door deze informatie waarneembaar, bedienbaar, begrijpelijk en robuust te maken;2° websites, inclusief de daaraan gerelateerde onlinetoepassingen, en diensten op mobiele apparatuur, inclusief mobiele toepassingen, worden toegankelijk gemaakt op een consistente en geschikte manier, door ze waarneembaar, bedienbaar, begrijpelijk en robuust te maken;3° technische ondersteuning waarborgen, die via toegankelijke communicatiemethoden informatie verstrekt over de toegankelijkheid van de dienst en de compatibiliteit ervan met hulptechnologieën.

Art. 4.Om het te verwachten gebruik van de elektronische communicatiediensten door personen met een handicap zo veel mogelijk te bevorderen, wordt bij het verlenen van diensten gezorgd voor het opnemen van functies, werkwijzen, beleid, procedures en veranderingen in de uitvoering van de dienst die gericht zijn op de behoeften van personen met een handicap, en op interoperabiliteit met hulptechnologieën: 1° door aanbieding van realtimetekst naast gesproken communicatie;2° door aanbieding van totale conversatie wanneer naast gesproken communicatie ook video wordt verstrekt;

Art. 5.De aanbieder van elektronische-communicatiediensten: 1° beschrijft, in toegankelijke formats, de dienst, waaronder het ontwerp en de werking van zijn dienst, voor zover deze relevant zijn voor de beoordeling van de conformiteit met de toegankelijkheidsvoorschriften bedoeld in de artikelen 3 en 4;2° rechtvaardigt de manier waarop de dienst voldoet aan elk toegankelijkheidsvoorschrift bedoeld in de artikelen 3 en 4. § 2. De informatie bedoeld in paragraaf 1 wordt vermeld in de algemene voorwaarden of in een gelijkwaardig document.

Bovendien bewaart de aanbieder van elektronische-communicatiediensten die informatie zolang de dienst in werking is. HOOFDSTUK 3. - Regels voor de berekening van de onevenredige last

Art. 6.Om de onevenredige last waarvan sprake in artikel 121/4, § 6, van de wet van 13 juni 2005Relevante gevonden documenten type wet prom. 13/06/2005 pub. 20/06/2005 numac 2005011238 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Wet betreffende de elektronische communicatie sluiten te beoordelen en documenteren, baseert de aanbieder van elektronische-communicatiediensten zich op de volgende criteria: 1° de verhouding van enerzijds de nettokosten van de naleving van de toegankelijkheidsvoorschriften, vastgesteld overeenkomstig de criteria bedoeld in paragraaf 2, tot anderzijds de totale kosten, met inbegrip van de exploitatie- en investeringsuitgaven die hij draagt voor het verlenen van de elektronische-communicatiedienst;2° de geraamde kosten en baten voor de operatoren, inclusief productieprocessen en investeringen, in verhouding tot de geraamde voordelen voor eindgebruikers met een handicap, rekening houdend met het aantal keer dat de specifieke dienst is gebruikt, en de frequentie van dat gebruik;3° de verhouding van de nettokosten van de naleving van de toegankelijkheidsvoorschriften tot de netto-omzet van de aanbieder van elektronische-communicatiediensten. § 2. Voor de beoordeling van de nettokosten bedoeld in paragraaf 1, eerste lid, 1°, baseert de aanbieder van elektronische-communicatiediensten zich op de volgende criteria: 1° criteria met betrekking tot eenmalige organisatiekosten zoals: a) kosten voor extra personeel met expertise op het gebied van toegankelijkheid;b) kosten voor opleiding van personeel en competentieverwerving op het gebied van toegankelijkheid;c) kosten voor de ontwikkeling van een nieuwe procedure ter integratie van toegankelijkheid in de dienstverlening;d) kosten voor de ontwikkeling van richtsnoeren inzake toegankelijkheid;e) eenmalige kosten voor het leren begrijpen van de wetgeving inzake toegankelijkheid;2° criteria met betrekking tot de lopende productie- en ontwikkelingskosten die in de beoordeling moeten worden meegenomen zoals: a) kosten voor het ontwerpen van de toegankelijkheidsfuncties van de dienst;b) kosten van de productieprocessen;c) kosten voor het testen van de dienst op toegankelijkheid;d) kosten met betrekking tot het samenstellen van documentatie. § 3. Voor de beoordeling van de nettokosten van de naleving van de toegankelijkheidsvoorschriften bedoeld in paragraaf 1, eerste lid, 3°, worden de volgende elementen toegepast: 1° criteria met betrekking tot eenmalige organisatiekosten zoals: a) kosten voor extra personeel met expertise op het gebied van toegankelijkheid;b) kosten voor opleiding van personeel en competentieverwerving op het gebied van toegankelijkheid;c) kosten voor de ontwikkeling van een nieuwe procedure ter integratie van toegankelijkheid in de dienstverlening;d) kosten voor de ontwikkeling van richtsnoeren inzake toegankelijkheid;e) eenmalige kosten voor het leren begrijpen van de wetgeving inzake toegankelijkheid ;2° criteria met betrekking tot de lopende productie- en ontwikkelingskosten zoals : a) kosten voor het ontwerpen van de toegankelijkheidsfuncties van de dienst;b) kosten van de productieprocessen;c) kosten voor het testen van een dienst op toegankelijkheid;d) kosten met betrekking tot het samenstellen van documentatie. HOOFDSTUK 4. - Slotbepalingen

Art. 7.Dit besluit treedt in werking op 28 juni 2025.

Art. 8.De Minister bevoegd voor Telecommunicatie is belast met de uitvoering van dit besluit.

Gegeven te Brussel, 13 september 2023.

FILIP Van Koningswege : De Minister van Telecommunicatie, P. DE SUTTER