13 JUNI 2010. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 5 oktober 2009, gesloten in het Paritair Comité voor de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector, betreffende de oprichting en statuut van de syndicale afvaardiging in de ondernemingen met minder dan 50 werknemers (1)

ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel 28;

Gelet op het verzoek van het Paritair Comité voor de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector;

Op de voordracht van de Minister van Werk, Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 5 oktober 2009, gesloten in het Paritair Comité voor de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector, betreffende de oprichting en statuut van de syndicale afvaardiging in de ondernemingen met minder dan 50 werknemers.

Art. 2.De Minister bevoegd voor Werk is belast met de uitvoering van dit besluit.

Gegeven te Brussel, 13 juni 2010.

ALBERT Van Koningswege : De Vice-Eerste Minister en Minister van Werk en Gelijke Kansen, belast met het Migratie- en asielbeleid, Mevr. J. MILQUET _______ Nota (1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad : Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969. Bijlage Paritair Comité voor de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector Collectieve arbeidsovereenkomst van 5 oktober 2009 Oprichting en statuut van de syndicale afvaardiging in de ondernemingen met minder dan 50 werknemers (Overeenkomst geregistreerd op 27 november 2009 onder het nummer 96085/CO/331) HOOFDSTUK I. - Toepassingsgebied

Artikel 1.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is van toepassing op de werkgevers en de werknemers die ressorteren onder het Paritair Comité voor de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector.

Onder « werknemers » wordt verstaan : het mannelijk en vrouwelijk werklieden- en bediendepersoneel. HOOFDSTUK II. - Algemene bepalingen

Art. 2.Onverminderd de beschikkingen van de collectieve arbeidsovereenkomst gesloten op 24 mei 1971 in de Nationale Arbeidsraad, betreffende het statuut van de syndicale afvaardigingen van het personeel der ondernemingen, aangevuld bij de collectieve arbeidsovereenkomst van 30 juni 1971, verklaren de werkgevers en de werknemersorganisaties die zijn vertegenwoordigd in het Paritair Comité voor de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector dat de essentiële beginselen betreffende de bevoegdheid en de werkingsmodaliteiten van de syndicale afvaardigingen van het personeel in de ondernemingen met minder dan 50 werknemers worden bepaald door deze collectieve arbeidsovereenkomst.

Art. 3.De werknemers erkennen de noodzakelijkheid van een wettig gezag van de werkgevers en zij maken er een erepunt van hun werk plichtsgetrouw uit te voeren.

De werkgevers eerbiedigen de waardigheid van de werknemers en zij maken er een erepunt van hen met rechtvaardigheid te behandelen. Zij verbinden er zich toe hun vrijheid van vereniging en de vrije ontplooiing van hun organisatie in de inrichting direct noch indirect te hinderen.

Art. 4.De werkgeversorganisaties verbinden er zich toe aan hun aangeslotenen aan te bevelen, op het personeel geen enkele druk uit te oefenen om hen te beletten bij een vakbond aan te sluiten.

De werknemersorganisaties verbinden er zich toe onder eerbiediging van de vrijheid van vereniging, aan hun organisaties waaruit zij zijn samengesteld, aan te bevelen in de ondernemingen de praktijken van paritaire verhoudingen welke met de geest van deze collectieve arbeidsovereenkomst stroken, na te leven.

Art. 5.De organisaties verbinden er zich toe hun aangesloten organisaties aan te bevelen : - respectievelijk de werkgevers en de syndicale afgevaardigden te verzoeken in alle omstandigheden blijk te geven van zin voor rechtvaardigheid, billijkheid en verzoening die bepalend zijn voor de goede sociale verhoudingen in de onderneming; - er over te waken dat dezelfde personen de sociale wetgeving, de collectieve arbeidsovereenkomsten en het arbeidsreglement naleven en hun inspanningen bundelen teneinde de naleving ervan te verzekeren.

Art. 6.De werknemersorganisaties verbinden er zich toe aan hun aangesloten organisaties aan te bevelen zich onderling akkoord te stellen en daartoe eventueel een beroep te doen op het verzoeningsinitiatief van de voorzitter van het Paritair Comité van de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector voor het aanwijzen of het verkiezen van een gemeenschappelijke syndicale afvaardiging in de ondernemingen - rekening houdend met het aantal leden waaruit zij moet samengesteld zijn en met het getal dat aan iedere vertegenwoordigde organisatie toekomt, en er voor te zorgen dat de aangewezen afgevaardigden of voor verkiezing voorgedragen kandidaten worden gekozen op grond van hun gezag, waarover zij in het uitvoeren van hun functies moeten beschikken, evenals voor hun bevoegdheid. HOOFDSTUK III. - Oprichting en samenstelling van de syndicale afvaardiging

Art. 7.Alleen de erkende werknemersorganisaties vermeld in artikel 2, hebben het recht kandidaten voor te dragen voor de aanduiding of de verkiezing van de syndicale afvaardiging.

Art. 8.Een syndicale afvaardiging kan in elke onderneming worden opgericht : a) welke gedurende de zes maanden voor de aanvraag tot oprichting van een syndicale afvaardiging, minstens onderstaande aantal personeelsleden in dienst heeft en dit ongeacht hun contractuele arbeidstijd : - 40 personeelsleden : vanaf de datum van inwerkingtreding van deze collectieve arbeidsovereenkomst; - 30 personeelsleden : vanaf één jaar na de dag van inwerkingtreding van deze collectieve arbeidsovereenkomst; - 20 personeelsleden : vanaf twee jaren na de dag van inwerkingtreding van deze collectieve arbeidsovereenkomst.

Onder tewerkgesteld personeel wordt voor de telling verstaan, al de personeelsleden onderworpen aan de wetten op de sociale zekerheid van de werknemers, met uitzondering van de personen die zijn aangeworven onder een studentencontract en de personen die zijn aangeworven onder een vervangingscontract ter vervanging van een werknemer wiens contract geschorst is voor zijn volledige contractuele arbeidsduur en op voorwaarde dat de werknemer die vervangen is wordt meegeteld; b) en wanneer de helft of meer van het in de onderneming tewerkgesteld personeel hierom verzoekt (het directiepersoneel, begrepen in de zin van de wettelijke beschikkingen inzake sociale verkiezingen voor de samenstelling van de ondernemingsraden en de comités voor preventie en bescherming op het werk komt niet in aanmerking om deze meerderheid te bepalen).

Art. 9.§ 1. Wanneer één of meerdere werknemersorganisaties menen dat de voorwaarden voorzien bij artikel 8 vervuld zijn, kunnen zij een aanvraag tot oprichting van een syndicale afvaardiging per aangetekend schrijven aan de werkgever richten. In deze brief moeten de werknemersorganisaties naar de beschikkingen van deze collectieve arbeidsovereenkomst verwijzen. In geval slechts één werknemersorganisatie deze aanvraag indient, verwittigt zij ervan gelijktijdig de andere werknemersorganisaties vertegenwoordigd in het Paritair Comité voor de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector. § 2. Bij ontstentenis van enig antwoord van de werkgever binnen de dertig dagen, mag een vakbondsafvaardiging ambtshalve opgericht worden. § 3. Binnen dezelfde termijn mag de werkgever evenwel beslissen een beroep te doen op een geheim referendum, in samenwerking met de betrokken werknemersorganisatie(s) in te richten, teneinde de vervulling te toetsen van de voorwaarde voorzien in artikel 8, b). Hij bericht hierover per aangetekend schrijven de betrokken werknemersorganisatie(s). Een dergelijk referendum mag niet meer dan één keer per jaar ingericht worden, behalve indien de partijen er anders over beslissen. § 4. In geval van geheim referendum, zullen de modaliteiten van de organisatie ervan, evenals de stemoptelling in gemeen overleg tussen de werkgever en de betrokken werknemersorganisatie(s) beslist worden.

Deze modaliteiten kunnen zich laten leiden door de modellen die door het paritair comité zullen worden uitgewerkt. Bij gebrek aan een akkoord over bedoelde modaliteiten zal op het verzoeningsbureau een beroep worden gedaan om een oplossing te zoeken. § 5. Indien het resultaat van het referendum niet uitwijst dat de helft of meer van het personeel (directiepersoneel uitgezonderd) om de oprichting van een vakbondsafvaardiging verzoekt, zal deze evenwel toch aanvaard moeten worden als minstens 80 pct. van het personeel aan het referendum heeft deelgenomen en dat de helft of meer van de deelnemers zich in de zin van een dergelijke oprichting uitspreekt.

Art. 10.De syndicale afvaardiging wordt samengesteld uit effectieve en plaatsvervangende afgevaardigden, waarvan het aantal als volgt wordt bepaald :

Effectieven

Plaatsver- vangenden

Effectifs

Suppléants

a) van 20 tot 30 werknemers

2

-

a) de 20 à 30 travailleurs

2

-

b) 31 tot en met 49 werknemers

2

2

b) de 31 à 49 travailleurs

2

2

Indien het mandaat van een effectieve of plaatsvervangende afgevaardigde om gelijk welke reden een einde neemt tijdens de uitoefening ervan, heeft de werknemersorganisatie waartoe deze afgevaardigde behoort het recht de persoon aan te duiden die het mandaat zal voleindigen.

Art. 11.Om als afgevaardigde te mogen fungeren, moeten de personeelsleden aan de volgende voorwaarden voldoen op de datum van de aanvraag tot oprichting van de afvaardiging : 1. tenminste 18 jaar oud zijn;2. tenminste zes maanden ononderbroken tewerkgesteld zijn in de onderneming;3. niet zijn opgezegd, noch in de proefperiode zijn;4. de pensioenleeftijd niet hebben bereikt;5. in de onderneming niet met een functie zijn belast welke met deze van syndicale afgevaardigde onverenigbaar is.

Art. 12.Het plaatsvervangend lid wordt geroepen om te zetelen in vervanging van een effectief lid : a) wanneer het effectief lid belet is om aan de vergadering deel te nemen;b) wanneer het mandaat van het effectief lid teneinde loopt in uitvoering van artikel 13 van deze collectieve arbeidsovereenkomst.

Art. 13.Het mandaat van de afgevaardigde loopt ten einde : 1. bij het verstrijken van de termijn;2. ingevolge schriftelijke ontslagneming aan de werkgever betekend;3. in geval de afgevaardigde ophoudt tot het personeel te behoren;4. ingeval hij in de onderneming met een functie wordt belast welke onverenigbaar is met deze van syndicale afgevaardigde;5. in geval van overlijden;6. in geval van terugtrekking van mandaat door de werknemersorganisatie waarvan de afgevaardigde lid is.

Art. 14.Het mandaat van afgevaardigde duurt 4 jaar en is hernieuwbaar per aangetekend schrijven door de organisaties bepaald in artikel 7.

Het aantal mandaten mag gedurende de normale mandaattermijn niet worden gewijzigd.

Art. 15.§ 1. De betrokken werknemersorganisaties komen onderling overeen, gebeurlijk door zich te beroepen op de bemiddelende tussenkomst van de voorzitter van het Paritair Comité voor de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector, om de effectieve en plaatsvervangende afgevaardigden van de syndicale afvaardiging aan te duiden.

De syndicale afgevaardigden worden aangesteld op basis van het gezag waarover ze moeten beschikken bij de vervulling van hun opdracht en ook van hun bekwaamheid die een goede kennis van de inrichting en van de bedrijfstak vereist.

De werknemersorganisaties delen aan de werkgever de lijst van de effectieve en plaatsvervangende leden mede ten laatste binnen de zestig dagen welke volgen op het stilzwijgend of uitdrukkelijk akkoord over de oprichting van een syndicale afvaardiging. § 2. Ingeval geen akkoord tot stand komt tussen de werknemersorganisaties, zal binnen de twee maand die volgen op de notulen van niet-verzoening opgemaakt door de voorzitter van het Paritair Comité voor de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector, worden overgegaan tot de verkiezing van de effectieve en plaatsvervangende afgevaardigden, volgens de procedure voorzien voor de comités voor preventie en bescherming op het werk. § 3. De syndicale afvaardiging treedt in werking vanaf de eerste dag van de maand volgend ofwel op de mededeling van de lijst van afgevaardigden voorzien in § 1, ofwel op de uitslag van de verkiezingen voorzien in § 2 van dit artikel. HOOFDSTUK IV. - Bevoegdheid van de syndicale afvaardiging

Art. 16.Deze heeft betrekking op : 1. de arbeidsverhoudingen;2. de onderhandelingen met het oog op het sluiten van collectieve overeenkomsten of akkoorden in de onderneming;3. het waken op de toepassing van de sociale wetgeving, van de collectieve arbeidsovereenkomsten, van het arbeidsreglement en de individuele arbeidsovereenkomsten;4. de naleving van de algemene beginselen bepaald bij de artikelen 3 tot 6 van deze collectieve arbeidsovereenkomst. HOOFDSTUK V. - Werking

Art. 17.De syndicale afvaardiging mag na raadpleging van de directie mondeling of schriftelijk overgaan tot alle mededelingen die nuttig zijn voor het personeel zonder dat dit de organisatie van het werk mag verstoren. Deze mededelingen moeten van professionele of van syndicale aard zijn.

Art. 18.De informatie en de raadpleging van de personeelsleden door de syndicale afvaardiging kan eventueel gebeuren op algemene personeelsvergaderingen tijdens de diensturen, mits akkoord van de werkgever. Deze laatste mag dit akkoord niet om willekeurige redenen weigeren. Plaats en tijd van samenkomen worden met de directie minstens vierentwintig uren vooraf afgesproken. Gedurende deze vergaderingen moeten de diensten in alle afdelingen van de onderneming voldoende worden verzekerd.

Art. 19.Teneinde de bijeenkomsten met de directie voor te bereiden kan de syndicale afvaardiging eveneens vergaderen tijdens de diensturen, volgens praktische schikkingen die bij onderling akkoord worden vastgesteld tussen de directie en de syndicale afvaardiging. De syndicale afvaardiging beschikt over een krediet van twee uren per maand voor deze voorbereidende vergaderingen.

Art. 20.De directie van de onderneming raadpleegt de syndicale afvaardiging wanneer belangrijke wijzigingen worden overwogen die rechtstreeks de personeelsproblematiek beïnvloeden.

Art. 21.De directie en de syndicale afvaardiging gaan de verbintenis aan met elkaar overleg te plegen telkens een van de partijen om een onderhoud verzoekt. Dit onderhoud moet binnen de acht dagen na de aanvraag plaatsvinden. De uren aan deze vergaderingen besteed worden beschouwd als normale arbeidsuren.

Art. 22.De syndicale afgevaardigden kunnen steeds beroep doen op de bijstand van vertegenwoordigers van hun werknemersorganisaties.

De directie kan zich laten bijstaan door vertegenwoordigers van haar werkgeversorgansisatie. Indien geen oplossing wordt gevonden kan de directie of de syndicale afvaardiging beroep doen op de verzoeningsprocedure.

Art. 23.De tussen de syndicale afvaardiging en de directie gesloten schriftelijke akkoorden worden door de directie van de onderneming ter kennis gebracht van het personeel door aanplakking in de lokalen van de onderneming, behoudens wanneer het gaat om individuele gevallen. HOOFDSTUK VI. - Statuut en rol van de afgevaardigde

Art. 24.Het mandaat van de syndicale afgevaardigde mag geen aanleiding geven tot enig nadeel of speciale voordelen voor diegene die het uitoefent. Dit betekent dat de afgevaardigden recht hebben op de normale promoties van de werknemersgroep waartoe zij behoren.

Art. 25.Bewust van de mede verantwoordelijkheid inzake personeelsproblematiek bekijkt en behandelt de afgevaardigde de gestelde problemen met de nodige objectiviteit.

Art. 26.Een afgevaardigde kan in alle omstandigheden met de directie spreken.

Art. 27.De afgevaardigde mag niet worden ontslagen om redenen die eigen zijn aan de uitoefening van zijn mandaat.

De werkgever die voornemens is een syndicale afgevaardigde om gelijk welke reden, met uitzondering van dringende reden, te ontslaan, verwittigt voorafgaandelijk de syndicale afvaardiging evenals de werknemersorganisatie die de kandidatuur van deze afgevaardigde heeft voorgedragen. Deze verwittiging gebeurt bij aangetekend schrijven dat uitwerking heeft op de derde dag volgend op de datum van de verzending.

De betrokken werknemersorganisatie beschikt over een termijn van zeven dagen om mee te delen dat zij de geldigheid van het voorgenomen ontslag weigert te aanvaarden. Deze mededeling gebeurt bij aangetekend schrijven. De periode van zeven dagen neemt een aanvang op de dag waarop het door de werkgever toegezonden schrijven uitwerking heeft.

Het uitblijven van reactie van de werknemersorganisatie moet worden beschouwd als een aanvaarding van de geldigheid van het voorgenomen ontslag.

Art. 28.Indien de werknemersorganisatie weigert de geldigheid van het voorgenomen ontslag te aanvaarden, heeft de meest gerede partij de mogelijkheid het geval aan het oordeel van het verzoeningsbureau van het Paritair Comité voor de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector voor te leggen. De maatregel tot ontslag mag niet worden uitgevoerd tijdens de duur van de procedure.

Indien het verzoeningsbureau tot geen éénparige beslissing is kunnen komen binnen de dertig dagen van de aanvraag tot tussenkomst, wordt het geschil betreffende de geldigheid van de redenen die door de werkgever werden ingeroepen om de afdanking te verantwoorden, aan de arbeidsrechtbank voorgelegd.

Art. 29.In geval van ontslag van een afgevaardigde wegens dringende reden, moet de syndicale afvaardiging daarvan onmiddellijk op de hoogte worden gebracht.

Art. 30.Een forfaitaire vergoeding is door de werkgever verschuldigd in navolgende gevallen : 1. indien hij een syndicale afgevaardigde ontslaat, zonder de in de artikelen 27 en 28 van deze collectieve arbeidsovereenkomst bepaalde procedure na te leven;2. indien, op het einde van deze procedure, de geldigheid van de redenen van afdanking, rekening houdend met de bepaling van voornoemd artikel 27, eerste lid, door het verzoeningsbureau of door de arbeidsrechtbank niet wordt erkend;3. indien de werkgever een afgevaardigde heeft ontslagen wegens dringende reden en de arbeidsrechtbank het ontslag ongegrond heeft verklaard;4. indien de arbeidsovereenkomst werd beëindigd wegens zware fout van de werkgever welke voor de afgevaardigde een reden is tot onmiddellijke beëindiging van de overeenkomst. De forfaitaire vergoeding is gelijk aan het brutoloon van een jaar, onverminderd de toepassing van de artikelen 39 en 82 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten.

Deze vergoeding is niet verschuldigd wanneer de syndicale afgevaardigde de vergoeding ontvangt bepaald in de wet van 19 maart 1991 houdende bijzondere ontslagregeling voor de personeelsafgevaardigden in de ondernemingsraden, in de comités voor preventie en bescherming op het werk alsmede voor de kandidaat-personeelsafgevaardigden. HOOFDSTUK VII. - Procedure voor het regelen van de sociale geschillen Verplichtingen van de partijen in geval van geschil

Art. 31.De partijen erkennen dat de sociale conflicten een onmiddellijke terugslag kunnen hebben op de gebruikers van de dienst- of hulpverlening van de onderneming.

De partijen geven bijgevolg toe dat zij alles in het werk moeten stellen om elke voorbarige verklaring inzake staking of lock-out te vermijden.

Art. 32.In de veronderstelling dat er een probleem oprijst in de betrekkingen tussen werkgevers en werknemers, moet in eerste instantie in de onderneming tussen de directie en de syndicale afvaardiging naar een oplossing worden gezocht.

Art. 33.In geval de onderhandelingen bedoeld in artikel 32 mislukken, heeft de meest gerede partij de mogelijkheid het geval aan het oordeel van het verzoeningsbureau van het Paritair Comité voor de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector voor te leggen.

Art. 34.Wanneer al deze verschillende pogingen tot onderhandelingen zijn uitgeput en wanneer de werknemersorganisaties overwegen hun toevlucht tot staking te nemen, moeten deze laatste de stakingsaanzegging van veertien kalenderdagen indienen bij de voorzitter van het Paritair Comité voor de Vlaamse welzijns- en gezondheidssector en bij de werkgever. HOOFDSTUK VIII. - Slotbepalingen

Art. 35.De syndicale afvaardigingen die bij ingang van deze collectieve arbeidsovereenkomst reeds zijn opgericht, blijven onverkort bestaan.

De syndicale afvaardigingen die in oprichting zijn op de ingangsdatum van deze overeenkomst worden volgens de bepalingen ervan verder gezet.

Art. 36.Deze collectieve arbeidsovereenkomst heeft uitwerking met ingang van 1 oktober 2009 en is gesloten voor onbepaalde tijd.

Zij kan worden opgezegd door elk van de partijen, mits een opzegging van zes maanden, gericht bij een ter post aangetekende brief aan de voorzitter van het Paritair Comité voor Vlaamse welzijns- en gezondheidssector.

Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 13 juni 2010.

De Vice-Eerste Minister en Minister van Werk en Gelijke Kansen, belast met het Migratie- en asielbeleid, Mevr. J. MILQUET