gepubliceerd op 21 februari 2002
Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 15 juni 1998, gesloten in het Paritair Comité voor de metaal-, machine- en elektrische bouw, betreffende de sectorale omkadering van de regimes met nachtprestaties waarover een akkoord werd bereikt na 8 april 1998
10 NOVEMBER 2001. - Koninklijk besluit waarbij algemeen verbindend wordt verklaard de collectieve arbeidsovereenkomst van 15 juni 1998, gesloten in het Paritair Comité voor de metaal-, machine- en elektrische bouw, betreffende de sectorale omkadering van de regimes met nachtprestaties waarover een akkoord werd bereikt na 8 april 1998 (1)
ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.
Gelet op de wet van 5 december 1968 betreffende de collectieve arbeidsovereenkomsten en de paritaire comités, inzonderheid op artikel 28;
Gelet op het verzoek van het Paritair Comité voor de metaal-, machine- en elektrische bouw;
Op de voordracht van Onze Minister van Werkgelegenheid, Hebben Wij besloten en besluiten Wij :
Artikel 1.Algemeen verbindend wordt verklaard de als bijlage overgenomen collectieve arbeidsovereenkomst van 15 juni 1998, gesloten in het Paritair Comité voor de metaal-, machine- en elektrische bouw, betreffende de sectorale omkadering van de regimes met nachtprestaties waarover een akkoord werd bereikt na 8 april 1998.
Art. 2.Onze Minister van Werkgelegenheid is belast met de uitvoering van dit besluit.
Gegeven te Brussel, 10 november 2001.
ALBERT Van Koningswege : De Minister van Werkgelegenheid, Mevr. L. ONKELINX _______ Nota (1) Verwijzing naar het Belgisch Staatsblad : Wet van 5 december 1968, Belgisch Staatsblad van 15 januari 1969. Bijlage Paritair Comité voor de metaal-, machine- en elektrische bouw Collectieve arbeidsovereenkomst van 15 juni 1998 Sectorale omkadering van de regimes met nachtprestaties waarover een akkoord werd bereikt na 8 april 1998 (Overeenkomst geregistreerd op 27 juli 1998 onder het nummer 48738/CO/111.01.02) HOOFDSTUK I. - Inleidende bepalingen Toepassingsgebied
Artikel 1.Deze overeenkomst is van toepassing op de werkgevers en arbeiders van de ondernemingen welke ressorteren onder het Paritair Comité voor de metaal-, machine- en elektrische bouw, met uitzondering van de ondernemingen welke bruggen en metalen gebinten monteren.
Onder "arbeiders" wordt verstaan de mannelijke en vrouwelijke arbeiders.
Voorwerp
Art. 2.a) Deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt gesloten in toepassing van de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 42 betreffende het invoeren van nieuwe arbeidsregelingen in de ondernemingen. Aldus verkrijgen de partijen een afwijking op het verbod om nachtarbeid te verrichten, zoals bepaald in artikel 35 van de arbeidswet van 16 maart 1971.
Onder "nachtarbeid" wordt verstaan de prestaties gewoonlijk verricht tussen 20 en 6 uur met uitsluiting van : - prestaties uitsluitend verricht tussen 6 uur en 24 uur; - prestaties die gewoonlijk vanaf 5 uur 's morgens worden aangevat. b) Alle elementen van de wet van 17 februari 1997 inzake nachtarbeid die niet specifiek onderhandeld zijn in de twee sectorale omkaderingscollectieve arbeidsovereenkomsten van 8 april 1998 inzake nachtarbeid, blijven van kracht.
Art. 3.Het principe van de vrijwilligheid wordt toegepast op arbeiders die in de arbeidsregelingen voorzien in artikel 6 stappen.
Positieve weerslag op de tewerkstelling
Art. 4.De invoering van de nieuwe arbeidsregelingen moet een positieve weerslag hebben op de werkgelegenheid.
Die positieve weerslag kan met name het gevolg zijn van een toename van het aantal tewerkgestelde werknemers, van de vermindering van het aantal dagen gedeeltelijke werkloosheid of van de vermindering van het aantal in het vooruitzicht gestelde ontslagen in het kader van de procedure die voor collectief ontslag is vastgesteld.
Contractvormen
Art. 5.De bij de invoering van de modellen betrokken werknemers moeten zijn tewerkgesteld in het kader van een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur.
Zij mogen evenwel worden tewerkgesteld met een arbeidsovereenkomst van bepaalde duur of voor een duidelijk omschreven werk in de ondernemingen en voor de categorieën van werknemers waarvoor deze vorm van arbeidsovereenkomst strookt met het gebruik.
Conform artikel 9, g) wordt deze thematiek op ondernemingsvlak besproken. HOOFDSTUK II. - Nieuwe arbeidsregimes met nachtprestaties
Art. 6.Drieploegenstelsels evenals arbeidsregelingen met vast nachtprestaties worden als sectorale modellen weerhouden. Deze modellen zijn automatisch toepasbaar op ondernemingsvlak. a) Onder "drieploegenstelsel" wordt verstaan een systeem ingevoerd met roterende ploegen van telkens acht uren werken die elk beurtelings de voormiddagploeg, de namiddagploeg en de nachtploeg betrekken gespreid over een periode van vijf dagen gaande van maandag tot vrijdag.b) Onder "arbeidsregeling met vaste nachtprestaties" wordt verstaan twee dagploegen die telkens acht uren werken en één nachtploeg die acht uren werkt, gaande van maandag tot vrijdag. Procedure
Art. 7.a) Wanneer de werkgever voornemens is de modellen voorzien in artikel 6 in te voeren, moet hij voorafgaandelijk aan de werknemers schriftelijke informatie verstrekken omtrent het soort arbeidsregeling dat hij wil invoeren en omtrent de factoren die de invoering ervan rechtvaardigen. Ook de concrete omkaderingsmaatregelen voorzien in artikel 9 van deze collectieve arbeidsovereenkomst en de concrete uurroosters worden besproken met de leden van de syndicale delegatie of, bij ontstentenis, met de individuele werknemers. b) Indien een onderneming met syndicale delegatie één van de in artikel 6 voorziene modellen wenst in te voeren, wordt het arbeidsreglement door de werkgever in die zin aangepast.c) Indien een onderneming zonder syndicale delegatie één van de in artikel 6 voorziene modellen wenst in te voeren, worden de resultaten van de besprekingen met de werknemers, zoals voorzien in artikel 7, a), ter goedkeuring van het Paritair Comité voor de metaal-, machine-, en elektrische bouw voorgelegd.In geval van eenparig advies van het betrokken paritair comité wordt het model automatisch toepasbaar op ondernemingsvlak. Het arbeidsreglement wordt door de werkgever aangepast.
Art. 8.a) Ondernemingen met syndicale delegatie die gebruik wensen te maken van andere arbeidsregimes met nachtprestaties dan deze voorzien in artikel 6 van deze collectieve arbeidsovereenkomst, dienen ofwel de procedure voorzien in de wet van 17 februari 1997 toe te passen, ofwel een collectieve arbeidsovereenkomst te sluiten in uitvoering van deze sectorale collectieve arbeidsovereenkomst. b) Ondernemingen zonder syndicale delegatie die gebruik wensen te maken van andere arbeidsregimes met nachtprestaties dan deze voorzien in artikel 6 van deze collectieve arbeidsovereenkomst, dienen de procedure voorzien in artikel 7, c) van deze collectieve arbeidsovereenkomst na te leven. HOOFDSTUK III. - Omkaderingsmaatregelen
Art. 9.a) De wet van 17 februari 1997 stelt dat de collectieve arbeidsovereenkomsten nrs. 46 en 49 gesloten in de Nationale Arbeidsraad bij arbeidsregelingen met nachtprestaties dienen nageleefd te worden, evenals de bepalingen van het advies nr. 1189 uitgebracht door de Nationale Arbeidsraad. b) De zwangere werkneemster, tewerkgesteld in een arbeidsregeling met nachtprestaties, heeft het recht om, na schriftelijk verzoek, gestaafd door medisch attest, in een arbeidsregeling zonder nachtprestaties te worden tewerkgesteld met behoud van minimum het inkomen verbonden aan nachtprestaties en dit tot 3 maanden na de bevallingsrust.c) In regimes met nachtprestaties geldt het principe van gelijk loon en gelijke functieclassificaties (mannen/vrouwen).d) Onverminderd de collectieve arbeidsovereenkomst nr.45 en de sectorale regeling familiaal verlof overeenkomstig het nationaal akkoord 1973-1974, zullen op ondernemingsvlak na sociaal overleg sluitende afspraken gemaakt worden over de tijdelijke terugkeer van werknemers, naar een arbeidsregeling zonder nachtprestaties in geval van ernstige medische of familiale redenen. e) De werknemer tewerkgesteld in regimes met nachtprestaties kan op zijn verzoek bij voorrang een vacante betrekking met dagprestaties verkrijgen in zoverre hij aan de vereiste kwalificaties voldoet.f) De werkgever dient aandacht te besteden aan de veiligheid van de nachtwerkers, te zorgen voor het nodige toezicht en voor de bereikbaarheid van de vertrouwenspersonen inzake "ongewenste seksuele intimiteiten".g) De thematiek van interim-arbeid en de contracten van bepaalde duur kan in de omkaderingsmaatregelen besproken worden op ondernemingsvlak.
Art. 10.Deze collectieve arbeidsovereenkomst wordt neergelegd ter Griffie van de Dienst der collectieve arbeidsbetrekkingen. De algemeen verbindend verklaring wordt aangevraagd.
Art. 11.Deze collectieve arbeidsovereenkomst is gesloten voor onbepaalde duur. Ze kan worden opgezegd per aangetekende brief te betekenen aan de andere partij met een opzeggingstermijn van 6 maanden.
Deze collectieve arbeidsovereenkomst heeft uitwerking met ingang van 8 april 1998.
Gezien om te worden gevoegd bij het koninklijk besluit van 10 november 2001.
De Minister van Werkgelegenheid, Mevr. L. ONKELINX