10 AUGUSTUS 2009. - Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van Vennootschappen en van het koninklijk besluit van 12 september 1983 tot bepaling van de minimumindeling van een algemeen rekeningstelsel

VERSLAG AAN DE KONING Sire, Het besluit dat de Regering aan u voorlegt, voorziet hoofdzakelijk in de omzetting van een jaarrekeningrechtelijke bepaling, namelijk artikelen 1, 6 en 2, 1 van de Richtlijn 2006/46/EG van het Europees Parlement en de Raad van 14 juni 2006 tot wijziging van de Richtlijnen 78/660/EEG van de Raad betreffende de jaarrekening van bepaalde vennootschapsvormen, 83/349/EEG van de Raad betreffende de geconsolideerde jaarrekening, 86/635/EEG van de Raad betreffende de jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening van banken en andere financiële instellingen en 91/674/EEG van de Raad betreffende de jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening van verzekeringsondernemingen in het Belgisch interne recht voor zover het interne jaarrekeningenrecht door de richtlijn wordt aangepast zodat het koninklijk besluit tot uitvoering van het Wetboek van Vennootschappen van 30 januari 2001 (hierna K.B. W.Venn.) een wijziging dient te ondergaan.

Bij deze omzetting heeft de Regering geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid geboden door de geciteerde richtlijn om een waardering van financiële instrumenten toe te staan of voor te schrijven samen met de daarmee verband houdende openbaarmakingsverplichtingen conform de internationale standaarden voor jaarrekeningen zoals vastgesteld bij Verordening (EG) nr. 1725/2003 van de Commissie van 29 september 2003 tot goedkeuring van bepaalde internationale standaarden voor jaarrekeningen overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1606/2002 van het Europees Parlement en de Raad. Dit zou immers betekenen dat de standaarden IAS 32 (Financiële instrumenten : presentatie), IAS 39 (Financiële instrumenten : opname en waardering) en IFRS 7 (Financiële instrumenten : informatieverschaffing) zouden geïntroduceerd worden in het nationaal boekhoudrecht. Naar analogie met het standpunt dat de Regering in het verleden aannam (zie ondermeer het koninklijk besluit van 8 maart 2005 tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van Vennootschappen), oordeelt zij ook nu dat het niet opportuun is deze mogelijkheid internrechtelijk in te voeren.

Daarnaast wordt van de gelegenheid gebruik gemaakt een aantal andere redactionele wijzigingen aan te brengen binnen het geciteerde K.B. W. Venn.

Tevens wordt het koninklijk besluit tot bepaling van de minimumindeling van een algemeen rekeningstelsel van 12 september 1983 in overeenstemming gebracht met het K.B. W. Venn.

Artikelsgewijze bespreking

Artikel 1.Dit artikel behoeft geen commentaar.

Art. 2.In artikel 2 wordt een redactionele wijziging doorgevoerd in de Nederlandse versie van artikel 38, tweede lid K.B., W.Venn. Het woord « herstellingen » wordt vervangen door het woord « bestellingen » omdat dit het juiste woord is dat binnen het boekhoudrecht gangbaar is.

Art. 3.Dit artikel zet een tekstonlogica recht in de eerste zin van artikel 78, § 7 van het K.B. W.Venn.

De verwijzing naar artikel 703, § 2, 2° moet vervangen worden door een verwijzing naar artikel 703, § 2, 1° van het W.Venn. Het betreft immers de boekhoudkundige verwerking van een moeder/dochter fusie waarbij de moeder haar dochter overneemt.

Art. 4.Aard en zakelijk doel van buitenbalans regelingen in de toelichting van het volledig schema van de jaarrekening Artikel 4, 1° heeft tot doel de toelichting van het volledig schema van de jaarrekening aan te vullen met een extra staat XVIIbis : « Aard en zakelijk doel van buitenbalans regelingen ». Buiten de balans vallende regelingen kunnen voor een vennootschap risico's en voordelen meebrengen die van belang zijn voor een beoordeling van de financiële positie van de vennootschap en, indien de vennootschap tot een groep behoort, de financiële positie van de groep als geheel. Een regeling wordt geacht van enige betekenis te zijn indien de gebruiker van de jaarrekening zijn oordeel over deze jaarrekening zou wijzigen indien hij weet had van deze regeling. Bij dergelijke buiten de balans vallende regelingen kan het gaan om elke transactie of overeenkomst tussen vennootschappen en entiteiten, ook wanneer zij geen rechtspersoonlijkheid hebben, die niet in de balans zijn opgenomen.

Dergelijke regelingen kunnen verband houden met de oprichting of het gebruik van één of meer voor een speciaal doel opgerichte entiteiten (Special Purpose Entities - SPE's) en offshore-activiteiten die bedoeld zijn om onder andere op economische, juridische, fiscale of boekhoudkundige doelstellingen in te spelen. Voorbeelden van dergelijke buiten de balans vallende regelingen zijn risico- en winstdelingsregelingen of verplichtingen die voortvloeien uit een overeenkomst zoals schuldfactoring, gecombineerde koop- en terugkoopovereenkomsten, regelingen met betrekking tot consignatie van aandelen, take or pay-regelingen, securitisatie die wordt geregeld via afzonderlijke vennootschappen en entiteiten zonder rechtspersoonlijkheid, in onderpand gegeven activa, operationele leasingregelingen, outsourcing en dergelijke. Passende informatie over de risico's van enige betekenis en voordelen van dergelijke regelingen die niet in de balans zijn opgenomen, dient te worden vermeld in de toelichting bij de jaarrekening.

Om een omschrijving te geven voor een SPE kan nuttig verwezen worden naar Standing Interpretations Committee (SIC) 12 van de International Accounting Standards Board (SIC 12 bepaalt onder welke omstandigheden een entiteit een SPE moet consolideren). Een entiteit kan worden opgericht om een beperkte en duidelijk omlijnde doelstelling te realiseren (bijvoorbeeld met het oog op het uitvoeren van een lease, onderzoeks- en ontwikkelingsactiviteiten of een effectisering van financiële activa). Een dergelijke SPE kan een rechtspersoon, trust, partnership of een entiteit zonder rechtspersoonlijkheid zijn. SPE's worden vaak opgericht met juridische regelingen die strikte en soms permanente beperkingen opleggen met betrekking tot de besluitvormingsbevoegdheden van hun raad van beheer, beheerder of management over de activiteiten van de SPE. Vaak specificeren deze bepalingen dat het beleid met betrekking tot de lopende activiteiten van de SPE niet kan worden gewijzigd, tenzij misschien door de oprichter of sponsor van de SPE (dat wil zeggen dat de SPE op automatische piloot' werkt). Vaak is het zo dat de sponsor (of de entiteit namens welke de SPE werd opgericht) activa overdraagt aan de SPE, het recht verkrijgt om door de SPE gehouden activa te gebruiken of diensten levert voor de SPE, terwijl andere partijen (kapitaalverschaffers') mogelijk financiering verschaffen aan de SPE. Een entiteit die transacties met een SPE onderneemt (vaak de oprichter of sponsor), kan in wezen de zeggenschap over de SPE hebben. Een economisch belang in een SPE kan bijvoorbeeld de vorm aannemen van een schuldbewijs, een eigen-vermogensinstrument, een winstdelingsrecht, een overblijvend belang of een lease. Sommige economische belangen verschaffen de houder gewoon een vast of nominaal rendement, terwijl andere de houder rechten geven op of toegang geven tot andere toekomstige economische voordelen van de activiteiten van de SPE. In de meeste gevallen behoudt de oprichter of sponsor (of de entiteit namens welke de SPE werd opgericht) een aanzienlijk economisch belang in de activiteiten van de SPE, hoewel hij mogelijk weinig of niets van het eigen vermogen van de SPE bezit.

De informatie die in deze nieuwe staat dient gegeven te worden is tweeërlei. -Enerzijds dient elke vennootschap die het volledig schema hanteert de aard en het zakelijke doel van de regelingen van de vennootschappen die niet in de balans zijn opgenomen, mits de risico's of voordelen die uit dergelijke regelingen voortvloeien van enige betekenis zijn en voor zover de openbaarmaking van dergelijke risico's of voordelen noodzakelijk is voor de beoordeling van de financiële positie van de vennootschap, op te sommen. - Anderzijds dienen drie categorieën vennootschappen deze opsomming ook te kwantificeren door de financiële gevolgen van deze regelingen voor de vennootschap te vermelden. Deze drie categorieën vennootschappen zijn vennootschappen : die genoteerd zijn, waarvan de effecten zijn toegelaten tot de verhandeling op een MTF (Multilateral Trading Facility) zoals bedoeld in artikel 2, 4° van de wet van 2 augustus 2002 betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten (zoals in ons land Alternex, Vrije Markt/Marché libre, Publieke Veilingen/Ventes publiques, Trading Facility en Easynext) of die meer dan één van de criteria bedoeld in artikel 16, § 1, eerste lid, Wetboek van Vennootschappen (hierna W.Venn.) overschrijden.

Door de mogelijkheid die geboden wordt door de geciteerde Richtlijn, is besloten de andere vennootschappen dan de drie categorieën die net hiervoor werden opgesomd, vrij te stellen van de verplichting de financiële gevolgen van deze regelingen voor de vennootschap te vermelden. Maar het spreekt voor zich dat deze wel de aard en het zakelijke doel van de bedoelde regelingen van de vennootschappen die niet in de balans zijn opgenomen, dienen op te nemen.

De Regering wenst hierbij evenwel op te merken dat het niet haar bedoeling is in de toekomst een aparte nieuwe categorie middelgrote vennootschappen in te voeren. De verwijzing naar art. 16, § 1, W.Venn is hier enkel gebruikt om de niet grote vennootschappen geen al te zware administratieve verplichtingen op te leggen.

Transacties met verbonden partijen buiten normale marktvoorwaarden in de toelichting van het volledig schema van de jaarrekening Artikel 4, 2° voegt een staat XVIIIbis toe binnen het volledig schema van de jaarrekening die de transacties met verbonden partijen buiten normale marktvoorwaarden dient op te sommen.

Momenteel wordt in de Vierde Richtlijn 78/660/EEG van de Raad en in de Zevende Richtlijn 83/349/EEG van de Raad enkel voorzien in de verstrekking van informatie over transacties tussen een vennootschap en de daarmee verbonden ondernemingen. Teneinde de positie van vennootschappen waarvan de effecten niet zijn toegelaten tot de handel op gereglementeerde markten, meer te doen aansluiten op die van vennootschappen die voor hun geconsolideerde jaarrekeningen de internationale standaarden voor jaarrekeningen toepassen, zou de openbaarmaking moeten worden uitgebreid tot andere categorieën van verbonden partijen, zoals managers in een sleutelpositie en echtgenoten van leden van leidinggevende, toezichthoudende of bestuursorganen, echter alleen wanneer het om transacties van enige betekenis gaat die niet met gepaste afstand worden uitgevoerd. De openbaarmaking van transacties van enige betekenis met verbonden partijen die niet onder normale marktvoorwaarden worden verricht, kunnen de gebruikers van de jaarrekening helpen om de financiële positie van de onderneming te beoordelen alsook, wanneer de onderneming tot een groep behoort, de financiële situatie van de groep als geheel.

Enerzijds dienen drie categorieën vennootschappen deze informatie te geven (artikel 4, 2°, a.). Het gaat om de genoteerde vennootschappen, vennootschappen waarvan de effecten zijn toegelaten tot de verhandeling op een MTF (Multilateral Trading Facility) zoals bedoeld in artikel 2, 4° van de wet van 2 augustus 2002 betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten of de vennootschappen die meer dan één van de criteria bedoeld in artikel 16, § 1, eerste lid W.Venn. overschrijden. Deze drie categorieën vennootschappen dienen de transacties die door de vennootschap zijn aangegaan met verbonden partijen, met inbegrip van het bedrag van dergelijke transacties, de aard van de betrekking met de verbonden partij, alsmede andere informatie over de transacties die nodig is voor het verkrijgen van inzicht in de financiële positie van de vennootschap, te vermelden indien dergelijke transacties van enige betekenis zijn en niet onder normale marktvoorwaarden zijn verricht.

Informatie over individuele transacties kan overeenkomstig de aard daarvan worden samengevoegd, behalve wanneer gescheiden informatie nodig is voor het verkrijgen van inzicht in de gevolgen van transacties met verbonden partijen voor de financiële positie van de vennootschap.

Deze informatie is niet vereist voor transacties die zijn aangegaan tussen twee of meer leden van een groep, mits de dochterondernemingen die partij zijn bij de transactie, geheel in eigendom zijn van een dergelijk lid.

Anderzijds kan een naamloze vennootschap die niet genoteerd is en waarvan de effecten niet zijn toegelaten tot de verhandeling op een MTF (Multilateral Trading Facility) zoals bedoeld in artikel 2, 4°, van de wet van 2 augustus 2002 betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten en die niet meer dan één van de criteria bedoeld in artikel 16, § 1, eerste lid, W.Venn. overschrijden, zich beperken tot het vermelden van enkel de transacties die direct of indirect zijn aangegaan tussen de vennootschap en haar voornaamste aandeelhouders en de vennootschap en de leden van de leidinggevende, de toezichthoudende of de bestuursorganen (artikel 4, 2°, b.).

Via deze omzettingswijze maakt België gebruik van de door de Richtlijn geboden mogelijkheid vennootschappen vrij te stellen die niet meer dan één van de criteria bedoeld in artikel 16, § 1, eerste lid, W.Venn. overschrijden. Maar de Richtlijn verplicht de naamloze vennootschappen steeds een aantal gegevens te vermelden zoals hoger uiteengezet. De Regering herhaalt hier dat het niet haar bedoeling is om in de toekomst een aparte nieuwe categorie middelgrote vennootschappen in te voeren.

Onder « verbonden partij » wordt hetzelfde verstaan als in de internationale standaarden voor jaarrekeningen die zijn goedgekeurd overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1606/2002. IAS 24, § 9 definieert een verbonden partij als volgt. Een partij is volgens International Accounting Standard (IAS) 24 met een entiteit verbonden indien : a) de partij, direct of indirect via een of meer tussenpersonen : (i) zeggenschap uitoefent over de entiteit, onder zeggenschap staat van de entiteit, of gezamenlijk met de entiteit onder zeggenschap staat van een derde (waaronder moedermaatschappijen, dochter- en zusterondernemingen); (ii) een belang heeft in de entiteit die de partij een invloed van betekenis geeft over de entiteit; of (iii) gezamenlijke zeggenschap uitoefent over de entiteit; b) de partij een geassocieerde deelneming is van een entiteit (zoals gedefinieerd in IAS 28 Investeringen in geassocieerde deelnemingen);c) de partij een joint venture is waarin de entiteit een deelnemer is (zie IAS 31 Belangen in joint ventures);d) de partij behoort tot de managers die sleutelposities innemen in de entiteit of haar moedermaatschappij;e) de partij een nauwe verwant is van een natuurlijke persoon naar wie onder (a ) of (d ) wordt verwezen;f) de partij een entiteit is waarover zeggenschap, gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis wordt uitgeoefend, of waarvoor belangrijk stemrecht, hetzij op directe of indirecte wijze, in een dergelijke entiteit berust op natuurlijke personen naar wie onder (d ) of (e ) wordt verwezen;of g) de partij een regeling inzake vergoedingen na uitdiensttreding van de entiteit is, of van enige andere entiteit die een verbonden partij is van die entiteit. Volgens hetzelfde artikel van IAS 24 is een transactie tussen verbonden partijen een overdracht van middelen, dienstverleningen of verplichtingen tussen verbonden partijen, ongeacht of hiervoor een prijs in rekening wordt gebracht.

Deze definiëring is onverkort geldig op andere plaatsen waar binnen dit verslag wordt gesproken over « verbonden partij ».

De Regering wil hierbij aanstippen dat de verwijzing naar IAS 24, § 9 enkel gebeurt omwille van het feit dat de richtlijn haar daartoe verplicht. De Regering zal het IAS/IFRS raamwerk niet invoeren in het Belgisch enkelvoudig jaarrekeningenrecht.

Tevens vraagt de Regering de bedrijfsrevisoren uiterst waakzaam te zijn tijdens hun controles zodat deze niet in de balans opgenomen regelingen in de bijlagen bij de jaarrekeningen worden opgenomen voor de bedoelde vennootschappen.

Financiële betrekkingen met bestuurders, zaakvoerders en commissarissen in de toelichting van het volledig schema van de jaarrekening Via artikel 4, 3° van het ontwerp wordt de staat XIX van de toelichting van het volledig schema van de jaarrekening voortaan een titel toebedeeld en wordt deze staat meteen aangevuld met additionele informatie ingevolge wijzigingen aangebracht door het koninklijk besluit van 25 april 2007 tot wijziging van het W.Venn. met het oog op het omzetten van bepalingen van de Richtlijn 2006/43/EG van het Europees Parlement en de Raad van 17 mei 2006 betreffende de wettelijke controles van jaarrekeningen en geconsolideerde jaarrekeningen, tot wijziging van de Richtlijnen 78/660/EEG en 83/349/EEG van de Raad, en houdende intrekking van Richtlijn 84/253/EEG van de Raad. Ingevolge het toen ingevoerde artikel 134, §§ 3 tot 5 van het W.Venn., dient aldus de toelichting van het volledig schema aangepast te worden.

Vandaar dat binnen de staat XIX deze wordt uitgebreid met een bijkomend punt : « C. Een Belgische vennootschap, die zelf geen dochtervennootschap is van een Belgische vennootschap, onderworpen aan de wettelijke controle van haar geconsolideerde jaarrekening, die evenwel gebruik maakt van de vrijstelling voorzien in artikel 112 of 113 van het W.Venn. en bijgevolg geen geconsolideerde jaarrekening opstelt, moet voortaan volgende gegevens verstrekken binnen de toelichting van het volledig schema van de jaarrekening : - de bezoldigingen verbonden aan de mandaten van commissaris in de vennootschap en haar dochtervennootschappen; - de bezoldigingen verbonden aan uitzonderlijke werkzaamheden of bijzondere opdrachten uitgevoerd binnen de vennootschap en binnen haar dochtervennootschappen door de commissaris volgens de volgende categorieën : andere controle-opdrachten, belastingadviesopdrachten en andere opdrachten buiten de revisorale opdrachten; - de bezoldigingen verbonden aan gelijkgestelde mandaten uitgevoerd door een met de commissaris verbonden persoon; - de bezoldigingen verbonden aan uitzonderlijke werkzaamheden of bijzondere opdrachten uitgevoerd binnen de vennootschap en binnen haar dochtervennootschappen door een met de commissaris verbonden persoon volgens de volgende categorieën : andere controle-opdrachten, belastingadviesopdrachten en andere opdrachten buiten de revisorale opdrachten; - de verantwoording van de afwijking bedoeld in artikel 133, § 6 van het W.Venn. op artikel 133, § 5 van hetzelfde wetboek betreffende de hoogte van de bezoldigingen verbonden aan uitzonderlijke werkzaamheden of bijzondere opdrachten ten opzichte van de bezoldigingen voor het mandaat van commissaris.

De passus « een met de commissaris verbonden persoon » verwijst naar art. 133, § 4, W.Venn. Dus worden daarmee met de commissaris verbonden vennootschappen of personen bedoeld zoals bepaald in artikel 11 van het W.Venn.

Art. 5.Aard en zakelijk doel van buitenbalans regelingen in de toelichting van het verkort schema van de jaarrekening Art. 5, 1°, heeft tot doel de toelichting van het verkort schema van de jaarrekening aan te vullen met een extra staat VIIIbis : « Aard en zakelijk doel van buitenbalans regelingen ». Daarin moet de aard en het zakelijke doel van de regelingen van de vennootschappen die niet in de balans zijn opgenomen, vermeld worden mits de risico's of voordelen die uit dergelijke regelingen voortvloeien van enige betekenis zijn en voor zover de openbaarmaking van dergelijke risico's of voordelen noodzakelijk is voor de beoordeling van de financiële positie van de vennootschap.

Daarbij dient geen financiële kwalificatie gegeven te worden. Aldus wordt gebruik gemaakt van de vrijstellingsmogelijkheid waarin de Richtlijn voorziet.

Transacties met verbonden partijen buiten normale marktvoorwaarden in de toelichting van het verkort schema van de jaarrekening Artikel 5, 2°, a. voegt een staat XI toe : « XI. Transacties met verbonden partijen buiten normale marktvoorwaarden » die enkel van toepassing is voor naamloze vennootschappen. Deze vennootschappen vermelden de transacties die direct of indirect zijn aangegaan tussen de vennootschap en haar voornaamste aandeelhouders en de vennootschap en de leden van de leidinggevende, de toezichthoudende of de bestuursorganen.

Indien het evenwel gaat om een genoteerde naamloze vennootschap of een vennootschap waarvan de effecten zijn toegelaten tot de verhandeling op een MTF (Multilateral Trading Facility) zoals bedoeld in artikel 2, 4° van de wet van 2 augustus 2002 betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten, dienen zij conform artikel 5, 2°, b.van het voorliggende besluit toch dezelfde informatie te geven zoals beschreven in artikel 4, 2°, a.

Art. 6.Aard en zakelijk doel van buitenbalans regelingen Artikel 6, 1°, voegt een staat XVbis in : « Aard en zakelijk doel van buitenbalans regelingen ». Daarin moet de aard en het zakelijke doel van iedere regeling die niet in de geconsolideerde balans wordt opgenomen, vermeld worden samen met de financiële gevolgen van deze regelingen, mits de risico's of voordelen die uit dergelijke regelingen voortvloeien van enige betekenis zijn en voor zover de openbaarmaking van dergelijke risico's of voordelen noodzakelijk is voor de beoordeling van de financiële positie van de ondernemingen die in de consolidatie zijn opgenomen als één geheel.

Transacties met verbonden partijen buiten normale marktvoorwaarden Artikel 6, 2°, voert een nieuwe staat XVIIbis in : « Transacties met verbonden partijen buiten normale marktvoorwaarden ». Daarin worden de transacties, met uitzondering van transacties binnen de groep, aangegaan door de moederonderneming, of door andere ondernemingen die in de consolidatie zijn opgenomen, met verbonden partijen, met inbegrip van het bedrag van dergelijke transacties, de aard van de betrekking met de verbonden partij en andere informatie over de transacties die noodzakelijk is voor het verkrijgen van inzicht in de financiële positie van de ondernemingen die in de consolidatie als één geheel zijn opgenomen, opgenomen indien dergelijke transacties van enige betekenis zijn en niet onder normale marktvoorwaarden zijn verricht. Informatie over individuele transacties kan overeenkomstig de aard daarvan worden samengevoegd, behalve wanneer gescheiden informatie nodig is voor het verkrijgen van inzicht in de gevolgen van de transacties met verbonden partijen voor de financiële positie van de ondernemingen die in de consolidatie als één geheel zijn opgenomen.

Art. 7.Artikel 170, § 1, tweede lid, K.B. W. Venn. bepaalt dat in de jaarrekening de bedragen worden uitgedrukt in euro, zonder decimalen.

Deze bepaling heeft tot doel de leesbaarheid te bevorderen voor de gebruikers van jaarrekeninginformatie. Om de Nationale Bank van België uitdrukkelijk de bevoegdheid te verlenen om de neerlegging te weigeren van jaarrekeningen waarin de bedragen zouden zijn uitgedrukt in euro met decimalen, wordt via het voorliggende artikel 7 artikel 170, § 1, tweede lid, K.B. W.Venn. toegevoegd aan de bepalingen opgesomd in artikel 179, tweede lid, K.B. W. Venn, die moeten zijn in acht genomen opdat de Nationale Bank van België de neerlegging van de documenten bedoeld in artikel 175, K.B. W. Venn. kan aanvaarden.

Dit geldt in de praktijk enkel voor jaarrekeningen die overeenkomstig artikel 177, K.B. W. Venn. op papier of overeenkomstig artikel 176, § 2, K.B. W. Venn. in de vorm van een bestand in PDF-formaat worden neergelegd. Artikel 170, § 1, derde lid, K.B. W. Venn. bepaalt immers dat jaarrekeningen die in de vorm van een gestructureerd databestand worden neergelegd, in euro worden uitgedrukt, hetzij zonder decimalen, hetzij met twee decimalen. Artikel 183, § 4, tweede lid, K.B. W. Venn. bepaalt hieromtrent verder dat bedragen van een jaarrekening die overeenkomstig artikel 170, § 1, derde lid, K.B. W. Venn. in euro met twee decimalen wordt uitgedrukt, worden afgerond in euro zonder decimalen op de door de Nationale Bank van België afgeleverde afschriften, hetgeen impliceert dat de Nationale Bank van België zelf voor die jaarrekeningen de afronding doet alvorens tot de officiële publicatie over te gaan.

Art. 8.Dit artikel brengt een wijziging aan in de Bijlage bij het koninklijk besluit van 12 september 1983 tot bepaling van de minimumindeling van een algemeen rekeningstelsel. In Hoofdstuk 1 binnen de klasse Eigen vermogen, Voorzieningen voor Risico's en kosten en Schulden op meer dan één jaar, wordt de rekening « 19 Voorschot aan de vennoten op de verdeling van het netto-actief » toegevoegd. Deze aanpassing geschiedt ingevolge het koninklijk besluit van 27 april 2007 tot wijziging van het K.B. W.Venn. dat ondermeer binnen het eigen vermogen de post « VIbis Voorschot aan de vennoten op de verdeling van het netto-actief » toevoegt. In navolging van dit koninklijk besluit wordt nu in de minimumindeling van een algemeen rekeningstelsel deze grootboekrekening toegevoegd.

Art. 9.Dit artikel stelt de inwerkingtreding van het besluit vast op de tiende dag na bekendmaking ervan in het Belgisch Staatsblad.

Evenwel worden de artikelen 4, 5 en 6 van dit besluit afgekondigd op boekjaren die starten vanaf 1 september 2008, om conform te zijn met Richtlijn 2006/46/EG. Het besluit stemt overeen met het advies van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen, gegeven op 11 februari 2009, en het advies van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven, gegeven op 1 april 2009.

Wij hebben de eer te zijn, Sire, Van Uwe Majesteit, Uw zeer eerbiedige en zeer getrouwe dienaars, De Minister van Financiën, D. REYNDERS De Minister van Justitie, S. DE CLERCK De Minister van K.M.O.'s, Zelfstandigen, Landbouw en Wetenschapsbeleid, Mevr. S. LARUELLE De Minister voor Ondernemen en Vereenvoudigen, V. VAN QUICKENBORNE Advies 46.522/2 van 25 mei 2009 van de afdeling wetgeving van de Raad van State De Raad van State, afdeling wetgeving, tweede kamer, op 27 april 2009 door de Minister voor Ondernemen en Vereenvoudigen verzocht hem, binnen een termijn van dertig dagen, van advies te dienen over een ontwerp van koninklijk besluit « tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van Vennootschappen en van het koninklijk besluit van 12 september 1983 tot bepaling van de minimumindeling van een algemeen rekeningstelsel, heeft het volgende advies gegeven : Aangezien de adviesaanvraag ingediend is op basis van, artikel 84, § 1, eerste lid, l', van de gecoördineerde wetten op de Raad van State, zoals het is vervangen bij de wet van 2 april 2003, beperkt de afdeling Wetgeving overeenkomstig artikel 84, § 3, van de voornoemde gecoördineerde wetten haar onderzoek tot de rechtsgrond van het ontwerp, de bevoegdheid van de steller van de handeling en de te vervullen voorafgaande vormvereisten.

Wat deze drie punten betreft, geeft het ontwerp aanleiding tot de volgende opmerkingen.

Onderzoek van het ontwerp Aanhef Artikel 8 van het ontwerp strekt ertoe de bijlage te wijzigen van het koninklijk besluit van 12 september 1983 tot bepaling van de minimumindeling van een algemeen rekeningenstelsel. Net als dit koninklijk besluit ontleent het zijn rechtsgrond aan artikel 4, zesde lid, van de wet van 17 juli 1975 met betrekking tot de boekhouding van de ondernemingen, dat onder meer stelt : « De Koning bepaalt de minimumindeling van een algemeen rekeningenstelsel. » Bijgevolg moet naar deze bepaling worden verwezen in een nieuw tweede lid, dat in de aanhef wordt ingevoegd na het eerste lid. Vervolgens moet in de aanhef ook worden verwezen naar het voornoemde koninklijk besluit van 12 september 1983.

Dispositief Artikel 1 1. De tekst moet duidelijker aangeven dat het ontwerpbesluit voornamelijk voorziet in de omzetting van artikel 1.6 van Richtlijn 2006146/EG (1) (hierna « richtlijn 2006/46/EG » genoemd). 2. Artikel 6 van het ontwerp beoogt de omzetting van artikel 2.1 van Richtlijn 2006/46/EG. Bijgevolg moet in artikel 1 van het ontwerp ook inzonderheid worden verwezen naar dit artikel 2.1. 3. Men schrijve bijgevolg : « Dit koninklijk besluit voorziet hoofdzakelijk in de omzetting van de artikelen 1.6 en 2.1 van Richtlijn 2006146/EG... (voorts zoals in het ontwerp, weliswaar met weglating van de woorden « inzonderheid artikel l, 6) »). » Artikel 4 1. In de Franse lezing van de ontworpen staat XVII1bis, a), in onderdeel 2° vervange men de woorden « ces transactions sont pertinentes » door de woorden « ces transactions sont significatives », zoals wordt bepaald in de voornoemde Richtlijn. Deze opmerking geldt ook voor het vervolg van het ontwerp. 2. De uitdrukking « leidinggevende organen », die voorkomt in het ontworpen punt b), in fine, van onderdeel 2', vormt geen rechtsfiguur in het Belgisch vennootschapsrecht.Ze moet worden vervangen door een geschiktere uitdrukking.

Deze opmerking geldt ook voor het vervolg van het ontwerp. 3. In de Franse lezing van het ontworpen punt C in onderdeel 3' schrijve men « comptes consolidés » in plaats van « compte consolidé ». Deze opmerking geldt ook voor het vervolg van het ontwerp.

Artikel 9 De artikelen 1 tot 3 en 7 tot 10 van het ontwerp worden geacht in werking te treden de dag waarop het besluit in het Belgisch Staatsblad wordt bekendgemaakt.

Tenzij er een specifieke reden bestaat om af te wijken van de gangbare termijn van inwerkingtreding bepaald door artikel 6, eerste lid, van de wet van 31 mei 1961 betreffende het gebruik der talen in wetgevingszaken, het opmaken, bekendmaken en inwerkingtreden van wetten en verordeningen, dient in beginsel te worden afgezien van de onmiddellijke inwerkingtreding teneinde elkeen een redelijke termijn te geven om kennis te nemen van de nieuwe regels.

Artikel 10 De ministers belast met de tenuitvoerlegging van het ontwerpbesluit moeten worden vermeld met verwijzing naar de aangelegenheden die in het ontwerp worden behandeld. Bijgevolg - dienen de betrokken ministers niet te worden vermeld op basis van hun titel; in de Franse lezing schrijve men dus « Le ministre qui a [telle matière] dans ses attributions et le ministre [...] sont chargés, chacun en ce qui le concerne, de l'exécution du présent arrêté'; - moeten in de beide lezingen alleen de aangelegenheden worden vermeld die in het ontwerp worden behandeld, zelfs indien de voordragende minister thans ook voor andere aangelegenheden bevoegd is (2); - moet eveneens in de beide lezingen die vermelding aldus zijn geredigeerd dat de betreffende aangelegenheden zonder onderbreking in de tijd geïdentificeerd kunnen worden (3).

Overeenkomstig de nieuwe aanbevelingen die daaromtrent zijn gedaan, schrijve men voorts niet « Onze Minister... », maar « De minister... » (4).

Slotopmerkingen De Franse lezing is voor verbetering vatbaar. Zo bijvoorbeeld : 1. schrijve men in het opschrift « projet d'arrêté royal portant modification de... et de... » in plaats van « projet d'arrêté royal portant modification à... et à... ». 2. In artikel 4, 2', in het ontworpen laatste lid van XVIIIbis, a), staat te lezen : « L'on entend par les termes « parties liées » la même chose... ».

Deze formulering moet worden aangepast. 3. In punt b), in fine, van dezelfde bepaling schrijve men « des organes d'administration ». De kamer was samengesteld uit : de heren : Y. Kreins, kamervoorzitter;

P. Vandernoot, Mevr. M. Baguet, staatsraden; de heren : H. Bosly, G. Keutgen, assessoren van de afdeling wetgeving;

Mevr. A.-C. Van Geersdaele, griffier.

De overeenstemming tussen de Franse en de Nederlandse tekst werd nagezien onder toezicht van de heer P. Vandernoot.

Het verslag werd uitgebracht door de heer J.-L. Paquet, eerste-auditeur.

De griffier, De voorzitter, A.-C. VAN GEERSDAELE. Y. KREINS. _______ Nota's (1) Richtlijn 2006/46/EG van het Europees Parlement en de Raad van 14 juni 2006 tot wijziging van de richtlijnen 78/660/EEG van de Raad betreffende de Jaarrekening van bepaalde vennootschapsvormen, 831349/EEG van de Raad treffende de geconsolideerde jaarrekening, 86/635/EEG van de Raad betreffende de jaarrekening en de 51/674/EEG jaarrekening van banken en andere financiële instellingen en 91/674/EEG van de Raad betreffende de jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening van verzekeringsondernemingen.(2) Zo is er bijvoorbeeld geen grond om « Landbouw » en « Wetenschapsbeleid » te vermelden.(3) Zo is er bijvoorbeeld amper grond om de bevoegdheid « Vereenvoudigen » te vermelden, zelfs indien ze deel uitmaakt van de titel van een van de voordragende ministers.(4) Zie daaromtrent de Beginselen van de wetgevingstechniek - Handleiding voor het opstellen van wetgevende en reglementaire teksten, tab Wetgevingstechniek, aanbeveling nr.167 en formule F 4-7-2, www.raadvst-consetat.be (25/05/2009).

10 AUGUSTUS 2009. - Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van Vennootschappen en van het koninklijk besluit van 12 september 1983 tot bepaling van de minimumindeling van een algemeen rekeningstelsel ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op het Wetboek van Vennootschappen, inzonderheid op de artikelen 92, § 1, eerste lid, en 117, § 1;

Gelet op de wet van 17 juli 1975 met betrekking tot de boekhouding van de ondernemingen, inzonderheid op artikel 4, 6de lid;

Gelet op het koninklijk besluit van 12 september 1983 tot bepaling van de minimumindeling van een algemeen rekeningenstelsel;

Gelet op het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van Vennootschappen;

Gelet op het advies van de Commissie voor de Boekhoudkundige Normen, gegeven op 11 februari 2009;

Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op 24 maart 2009;

Gelet op het advies van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven, gegeven op 1 april 2009;

Gelet op het advies 46.522/2 van de Raad van State, gegeven op 25 mei 2009, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 1°, van de gecoördineerde wetten op de Raad van State;

Op de voordracht van de Minister voor Ondernemen, de Minister van Justitie, de Minister van Financiën en de Minister van K.M.O.'s en het advies van de in Raad vergaderde Ministers, Hebben Wij besloten en besluiten Wij :

Artikel 1.Dit besluit voorziet hoofdzakelijk in de omzetting van artikelen 1. 6 en 2. 1 van Richtlijn 2006/46/EG van het Europees Parlement en de Raad van 14 juni 2006 tot wijziging van de Richtlijnen 78/660/EEG van de Raad betreffende de jaarrekening van bepaalde vennootschapsvormen, 83/349/EEG van de Raad betreffende de geconsolideerde jaarrekening, 86/635/EEG van de Raad betreffende de jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening van banken en andere financiële instellingen en 91/674/EEG van de Raad betreffende de jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening van verzekeringsondernemingen.

Art. 2.In de Nederlandse versie van artikel 38, tweede lid, van het koninklijk besluit tot uitvoering van het Wetboek van Vennootschappen van 30 januari 2001 wordt het woord « herstellingen » vervangen door het woord « bestellingen ».

Art. 3.In artikel 78, § 7, eerste zin van hetzelfde besluit worden de woorden « artikel 703, § 2, 2° » vervangen door de woorden « artikel 703, § 2, 1° ».

Art. 4.In artikel 91 van hetzelfde besluit worden binnen de titel A. Aanvullende gegevens. de volgende aanvullingen aangebracht : 1° Een staat XVIIbis wordt toegevoegd, luidende : « XVIIbis.Aard en zakelijk doel van buitenbalans regelingen a. De aard en het zakelijke doel van de regelingen van de vennootschappen die niet in de balans zijn opgenomen, mits de risico's of voordelen die uit dergelijke regelingen voortvloeien van enige betekenis zijn en voor zover de openbaarmaking van dergelijke risico's of voordelen noodzakelijk is voor de beoordeling van de financiële positie van de vennootschap. b. Genoteerde vennootschappen, vennootschappen waarvan de effecten zijn toegelaten tot de verhandeling op een MTF (Multilateral Trading Facility) zoals bedoeld in artikel 2, 4° van de wet van 2 augustus 2002 betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten en vennootschappen die meer dan één van de criteria bedoeld in artikel 16, § 1, eerste lid W.Venn. overschrijden dienen tevens de financiële gevolgen van deze regelingen voor de vennootschap te vermelden. » ; 2° Een staat XVIIIbis wordt toegevoegd, luidende : « XVIIIbis.Transacties met verbonden partijen buiten normale marktvoorwaarden a. Genoteerde vennootschappen, vennootschappen waarvan de effecten zijn toegelaten tot de verhandeling op een MTF (Multilateral Trading Facility) zoals bedoeld in artikel 2, 4° van de wet van 2 augustus 2002 betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten en de vennootschappen die meer dan één van de criteria bedoeld in artikel 16, § 1, eerste lid W.Venn. overschrijden, dienen de transacties die door de vennootschap zijn aangegaan met verbonden partijen, met inbegrip van het bedrag van dergelijke transacties, de aard van de betrekking met de verbonden partij, alsmede andere informatie over de transacties die nodig is voor het verkrijgen van inzicht in de financiële positie van de vennootschap, te vermelden indien dergelijke transacties van enige betekenis zijn en niet onder normale marktvoorwaarden zijn verricht. Informatie over individuele transacties kan overeenkomstig de aard daarvan worden samengevoegd, behalve wanneer gescheiden informatie nodig is voor het verkrijgen van inzicht in de gevolgen van transacties met verbonden partijen voor de financiële positie van de vennootschap.

Deze informatie is niet vereist voor transacties die zijn aangegaan tussen twee of meer leden van een groep, mits de dochterondernemingen die partij zijn bij de transactie, geheel in eigendom zijn van een dergelijk lid.

Onder 'verbonden partij' wordt hetzelfde verstaan als in de internationale standaarden voor jaarrekeningen die zijn goedgekeurd overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1606/2002. b. Naamloze vennootschappen die niet genoteerd zijn en vennootschappen waarvan de effecten niet zijn toegelaten tot de verhandeling op een MTF (Multilateral Trading Facility) zoals bedoeld in artikel 2, 4° van de wet van 2 augustus 2002 betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten en die niet meer dan één van de criteria bedoeld in artikel 16, § 1, eerste lid W.Venn. overschrijden, vermelden enkel de transacties die direct of indirect zijn aangegaan tussen de vennootschap en haar voornaamste aandeelhouders en de vennootschap en de leden van de leidinggevende, de toezichthoudende of de bestuursorganen. »; 3° Staat XIX krijgt als titel « Financiële betrekkingen met bestuurders, zaakvoerders en commissarissen ».Tevens wordt in deze staat een punt C toegevoegd, luidende : « (C.) De volgende gegevens over : een Belgische vennootschap, die zelf geen dochtervennootschap is van een Belgische vennootschap, onderworpen aan de wettelijke controle van haar geconsolideerde jaarrekening, die evenwel gebruik maakt van de vrijstelling voorzien in artikel 112 of 113 van het Wetboek van Vennootschappen en bijgevolg geen geconsolideerde jaarrekening opstelt : - de bezoldigingen verbonden aan de mandaten van commissaris in de vennootschap en haar dochtervennootschappen; - de bezoldigingen verbonden aan uitzonderlijke werkzaamheden of bijzondere opdrachten uitgevoerd binnen de vennootschap en binnen haar dochtervennootschappen door de commissaris volgens de volgende categorieën : andere controle-opdrachten, belastingadviesopdrachten en andere opdrachten buiten de revisorale opdrachten; - de bezoldigingen verbonden aan gelijkgestelde mandaten uitgevoerd door een met de commissaris verbonden persoon; - de bezoldigingen verbonden aan uitzonderlijke werkzaamheden of bijzondere opdrachten uitgevoerd binnen de vennootschap en binnen haar dochtervennootschappen door een met de commissaris verbonden persoon volgens de volgende categorieën : andere controle-opdrachten, belastingadviesopdrachten en andere opdrachten buiten de revisorale opdrachten; - de verantwoording van de afwijking bedoeld in artikel 133, § 6 van het Wetboek van Vennootschappen op artikel 133, § 5 van hetzelfde wetboek betreffende de hoogte van de bezoldigingen verbonden aan uitzonderlijke werkzaamheden of bijzondere opdrachten ten opzichte van de bezoldigingen voor het mandaat van commissaris. »

Art. 5.In artikel 94 van hetzelfde besluit worden binnen de titel A. Aanvullende gegevens. volgende aanpassingen aangebracht : 1° Een staat VIIIbis wordt toegevoegd, luidende : « VIIIbis.Aard en zakelijk doel van buitenbalans regelingen De aard en het zakelijke doel van de regelingen van de vennootschappen die niet in de balans zijn opgenomen, mits de risico's of voordelen die uit dergelijke regelingen voortvloeien van enige betekenis zijn en voor zover de openbaarmaking van dergelijke risico's of voordelen noodzakelijk is voor de beoordeling van de financiële positie van de vennootschap. »; 2° Een staat XI wordt toegevoegd, luidende : « XI.Transacties met verbonden partijen buiten normale marktvoorwaarden a. Naamloze vennootschappen vermelden de transacties die direct of indirect zijn aangegaan tussen de vennootschap en haar voornaamste aandeelhouders en de vennootschap en de leden van de leidinggevende, de toezichthoudende of de bestuursorganen.b. Indien het evenwel een naamloze vennootschap betreft die genoteerd is of waarvan de effecten zijn toegelaten tot de verhandeling op een MTF (Multilateral Trading Facility) zoals bedoeld in artikel 2, 4°, van de wet van 2 augustus 2002 betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten dienen de transacties die door de vennootschap zijn aangegaan met verbonden partijen, met inbegrip van het bedrag van dergelijke transacties, de aard van de betrekking met de verbonden partij, alsmede andere informatie over de transacties die nodig is voor het verkrijgen van inzicht in de financiële positie van de vennootschap, te vermelden indien dergelijke transacties van enige betekenis zijn en niet onder normale marktvoorwaarden zijn verricht.Informatie over individuele transacties kan overeenkomstig de aard daarvan worden samengevoegd, behalve wanneer gescheiden informatie nodig is voor het verkrijgen van inzicht in de gevolgen van transacties met verbonden partijen voor de financiële positie van de vennootschap.

Deze informatie is niet vereist voor transacties die zijn aangegaan tussen twee of meer leden van een groep, mits de dochterondernemingen die partij zijn bij de transactie, geheel in eigendom zijn van een dergelijk lid.

Onder 'verbonden partij' wordt hetzelfde verstaan als in de internationale standaarden voor jaarrekeningen die zijn goedgekeurd overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1606/2002. »

Art. 6.In artikel 165 van hetzelfde besluit worden binnen de titel A. Aanvullende gegevens volgende aanpassingen aangebracht. 1° Een staat XVbis wordt toegevoegd, luidende : « XVbis.Aard en zakelijk doel van buitenbalans regelingen De aard en het zakelijke doel van iedere regeling die niet in de geconsolideerde balans wordt opgenomen, en de financiële gevolgen van deze regelingen, mits de risico's of voordelen die uit dergelijke regelingen voortvloeien van enige betekenis zijn en voor zover de openbaarmaking van dergelijke risico's of voordelen noodzakelijk is voor de beoordeling van de financiële positie van de ondernemingen die in de consolidatie zijn opgenomen als één geheel. »; 2° Een staat XVIIbis wordt toegevoegd, luidende : « XVIIbis.Transacties met verbonden partijen buiten normale marktvoorwaarden De transacties, met uitzondering van transacties binnen de groep, aangegaan door de moederonderneming, of door andere ondernemingen die in de consolidatie zijn opgenomen, met verbonden partijen, met inbegrip van het bedrag van dergelijke transacties, de aard van de betrekking met de verbonden partij en andere informatie over de transacties die noodzakelijk is voor het verkrijgen van inzicht in de financiële positie van de ondernemingen die in de consolidatie als één geheel zijn opgenomen, indien dergelijke transacties van enige betekenis zijn en niet onder normale marktvoorwaarden zijn verricht.

Informatie over individuele transacties kan overeenkomstig de aard daarvan worden samengevoegd, behalve wanneer gescheiden informatie nodig is voor het verkrijgen van inzicht in de gevolgen van de transacties met verbonden partijen voor de financiële positie van de ondernemingen die in de consolidatie als één geheel zijn opgenomen.

Onder 'verbonden partij' wordt hetzelfde verstaan als in de internationale standaarden voor jaarrekeningen die zijn goedgekeurd overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1606/2002. »

Art. 7.In artikel 179, tweede lid van hetzelfde besluit worden de woorden « 170, § 1, tweede lid, » tussen de woorden « artikelen » en « 174 tot 177 » ingevoegd.

Art. 8.In de Bijlage bij het Koninklijk Besluit van 12 september 1983 tot bepaling van de minimumindeling van een algemeen rekeningstelsel wordt in Hoofdstuk 1, binnen de klasse Eigen vermogen, Voorzieningen voor Risico's en kosten en Schulden op meer dan één jaar, de rekening « 19 Voorschot aan de vennoten op de verdeling van het netto-actief » toegevoegd.

Art. 9.Dit besluit treedt in werking de tiende dag na de bekendmaking ervan in het Belgisch Staatsblad met uitzondering van de artikelen 4, 5 en 6 die van toepassing zijn op boekjaren die starten vanaf 1 september 2008.

Art. 10.De Minister bevoegd voor Ondernemen, de Minister bevoegd voor Justitie, de Minister bevoegd voor Financiën en de Minister bevoegd voor K.M.O.'s zijn, ieder wat hem betreft, belast met de uitvoering van dit besluit.

Gegeven te Pisa, 10 augustus 2009.

ALBERT Van Koningswege : De Minister van Financiën, D. REYNDERS De Minister van Justitie, S. DE CLERCK De Minister van K.M.O.'s, Mevr. S. LARUELLE De Minister voor Ondernemen, V. VAN QUICKENBORNE