9 DECEMBER 2021. - Koninklijk besluit tot bepaling van de minimumvereisten waaraan de facturen en factureringsinformatie voor gas en elektriciteit moeten voldoen

VERSLAG AAN DE KONING Sire, Het voorgestelde besluit beoogt minimumvereisten waaraan de facturen en factureringsinformatie moeten voldoen op te leggen aan energieleveranciers.

De bepalingen zoals opgenomen in het Koninklijk Besluit worden ingegeven door de minumumvereisten van bepalingen op de factuur, die voortvloeien uit artikel 18 en Bijlage I bij Richtlijn (EU) 2019/944 van het Europees Parlement en de Raad van 5 juni 2019 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor elektriciteit en tot wijziging van Richtlijn 2012/27/EU. Hierbij wordt geopteerd voor een volledige harmonisatie.

Bijkomend worden bepalingen opgelegd om, naar aanleiding van Resolutie 551650 eveneens het project "vereenvoudiging van de energiefactuur" om te zetten in het KB. Om deze reden worden bepalingen over de facturatie volgend uit de levering van zowel gas- als elektriciteit samengenomen in één Koninklijk Besluit.

Hoofdstuk 1 - Algemene bepalingen

Artikel 1.Dit artikel behoeft geen commentaar.

Artikel 2.Voor de beschrijving van factureringsinformatie wordt afgeweken van de Europese definitie, met de bedoeling de Belgische definitie beter te doen aansluiten op de Belgische context. In de Europese Richtlijn wordt immers verwezen naar `de factuur' als een geheel van documenten, die de eindafnemer toegang geeft tot alle gegevens omtrent verbruik, contract, klachtenbehandeling, ... Zo kunnen we onder factuur in de Belgische context verstaan: enerzijds afrekeningsfactuur en slotfactuur, die de belangrijkste informatieverschaffing voor de eindafnemer beslaan. Daarnaast ontvangt de eindafnemer ook factureringsinformatie, via een voor hem geschikt kanaal. Deze informatie kan samen met de factuur bezorgd worden, maar kan ook apart, per brief of via de digitale klantenzone ter beschikking worden gesteld.

Eindafnemers die reeds werden opgenomen in het e-billingsysteem van hun leverancier kunnen nog steeds blijven genieten van een digitale afrekening.

Hoofdstuk 2 - De minimumgegevens

Artikel 3.Dit artikel bepaalt de minimumgegevens die vereist zijn op afrekeningsfactuur en slotfactuur, volgend uit de Europese Richtlijn.

Het categoriseren van een onderdeel van de prijs in één van de componenten opgesomd in het eerste lid, 1° gebeurt in overeenstemming met de invulling van deze begrippen en definities opgenomen in artikel 2, punt 6 van Bijlage I en punt 5 van bijlage II van Verordening (EU) 2016/1952 van het Europees Parlement en de Raad van 26 oktober 2016 betreffende Europese statistieken over de prijzen van aardgas en elektriciteit en houdende intrekking van Richtlijn 2008/92/EG. Gezien de Richtlijn spreekt over de factuur van eindafnemers, kan geen onderscheid worden gemaakt tussen facturen voor kleine en grote afnemers. Nochtans kan het niet nuttig zijn sommige gegevens op de factuur te vermelden voor klanten die continu of maandelijks gemeten lezers (AMR/MMR) hebben, het zou voor hen zelfs voor onduidelijkheid kunnen zorgen.

Dit is het geval bij bepalingen in Art 3, § 2, 7°, 10°, 12° en 14° alsook in § 3, 1° en 2°.

Met betrekking tot het tweede lid bepaalt de gewestelijke regelgeving de inhoudelijke parameters aan de hand waaraan de informatie wordt vastgesteld. Dit besluit legt enkel de verplichting op dat deze informatie moet vermeld worden.

Artikel 4.Dit artikel betreft de minimale inhoudelijke bepalingen op de afrekeningsfactuur en slotfactuur van huishoudelijke afnemers, voortbouwend op de minimumgegevens die vereist zijn op de factuur voor alle eindafnemers, vereist door Europa, zoals hernomen in artikel 3.

De bepalingen in artikel 4 hebben als doelstelling alle essentiële informatie op de afrekening te voorzien, in lijn met Resolutie 551650.

Ook hier kan een uitzondering gemaakt worden voor AMR/MMR klanten. Art 4, § 1, 6° (bedrag van het nieuwe voorschot) hoeft in deze gevallen dan ook niet op de factuur te worden vermeld.

Artikel 5.Dit artikel regelt de informatievereisten van voorschotfacturen voor huishoudelijke afnemers en KMO's.

Voor eindafnemers die gepersonaliseerde contracten hebben, kan worden afgeweken van de bepaling onder eerste lid, 12° en 15°, gezien dergelijke contracten niet steeds een commerciële benaming hebben.

Artikel 6.Het is mogelijk om de gefactureerde voorschotten op te nemen in de factureringsinformatie, die met de eindafnemer gedeeld wordt via een voor de eindafnemer gepast communicatiekanaal. Gezien er uit de Europese Richtlijn geen voorschriften volgen voor voorschotfacturen, en voorschotfacturen geen officiële facturen zijn, dient niet aan overige vereisten met betrekking tot frequentie van informatie en andere bepalingen te worden voldaan.

Hoofdstuk 3 - frequentie van de facturering en vertrekking van de factureringsinformatie

Artikel 7.Wanneer de leverancier de meetgegevens niet van de netbeheerder heeft ontvangen, kan de naleving van dit artikel niet worden afgedwongen van de leverancier.

Hoe het daadwerkelijk verbruik van de eindafnemer wordt vastgesteld wordt in beginsel vastgesteld overeenkomstig de van toepassing zijnde gewestelijke bepalingen ter zake daar dit een gewestelijke aangelegenheid betreft.

Artikel 8.Wanneer de leverancier de meetgegevens niet van de netbeheerder heeft ontvangen, kan de naleving van dit artikel niet worden afgedwongen van de leverancier.

De leverancier verstrekt de informatie waarover in dit artikel sprake is aan de eindafnemer via een voor de eindafnemer gepast communicatiekanaal. De leverancier kan de mogelijkheden hierover communiceren aan eindafnemers.

Hoe het daadwerkelijk verbruik van de eindafnemer wordt vastgesteld wordt in beginsel vastgesteld overeenkomstig de van toepassing zijnde gewestelijke bepalingen ter zake daar dit een gewestelijke aangelegenheid betreft.

Artikel 9.Dit artikel behoeft geen commentaar.

Hoofdstuk 4 - Toegang tot aanvullende informatie

Artikel 10.Wanneer de leverancier de meetgegevens niet van de netbeheerder heeft ontvangen, kan de naleving van dit artikel niet worden afgedwongen van de leverancier.

Hoofdstuk 5 - Verstrekking van informatie over Energiebronnen met betrekking tot elektriciteitsleveringscontracten

Artikel 11.Dit artikel behoeft geen commentaar.

Artikel 12.Dit artikel regelt de informatieverschaffing die moet gebeuren van de leverancier aan de eindafnemer in verband met de totale energiemix van de leverancier. De bepalingen uit de richtlijn dienen op federaal niveau te worden omgezet, uitvoering gevend aan de federale bevoegdheid inzake consumentenbescherming en marktpraktijken.

Artikel 13.Dit artikel behoeft geen commentaar.

Hoofdstuk 6 - Verplichtingen inzake de structuur van de factuur

Artikel 14.Dit artikel beslaat het tweede luik van de invulling van de vereenvoudigde factuur voor huishoudelijke afnemers, waarin de vormvereisten voor de factuur worden bepaald.

Er zijn verschillende rubrieken voorzien waarin gegevens duidelijk worden gegroepeerd. De vermelding van de vijf rubrieken met gegroepeerde gegevens op de factuur komt de leesbaarheid ten goede.

Ook zoals gevraagd door de resolutie 551650 dienen afrekeningsfacturen en slotfacturen te worden beperkt tot twee bladzijden. Echter, hierop kunnen uitzonderingen bestaan; er dient te worden voorzien dat indien het geen standaard huishoudelijke afrekening- of slotfactuur betreft, de factuur in uitzonderlijke gevallen toch meer dan twee bladzijden kan beslaan. Bedoeld zijn facturen van gas en elektriciteit die slaan op meerdere wooneenheden, meerdere adressen, meerdere meters,... En in de toekomst ook vaker in gevallen van energiedelen. Maar ook in geval van een herfacturatie, gezien schattingen tot tweemaal zijn toegelaten. Dat kan dan bij effectieve opname of bij een verhuis tot een herfacturatie leiden, waardoor het net als in andere bovengenoemde gevallen wenselijk is een afwijking op de beperking tot twee bladzijden toe te staan.

Hoofdstuk 7 - Slotbepalingen

Artikel 15.Dit artikel behoeft geen commentaar.

Artikel 16.De datum van inwerkingtreding is in lijn met de datum die volgt uit de uitdrukkelijke vraag van het federaal Parlement in `resolutie 551650'.

Artikel 17.Dit artikel behoeft geen commentaar.

Wij hebben de eer te zijn, Sire, Van Uwe Majesteit, de zeer eerbiedige en zeer getrouwe dienaars, De Minister van Economie, P.-Y. DERMAGNE De Minister van Justitie, V. VAN QUICKENBORNE De Minister van Energie, T. VAN DER STRAETEN De Staatssecretaris voor Consumentenbescherming, E. DE BLEEKER

Raad van State, afdeling Wetgeving Advies 70.059/1/V van 31 augustus 2021 over een ontwerp van koninklijk besluit `tot bepaling van de minimumvereisten waaraan de facturen en factureringsinformatie moeten voldoen' Op 30 juli 2021 is de Raad van State, afdeling Wetgeving, door de Minister van Energie verzocht binnen een termijn van dertig dagen, van rechtswege verlengd tot 31 augustus 2021,(*) een advies te verstrekken over een ontwerp van koninklijk besluit `tot bepaling van de minimumvereisten waaraan de facturen en factureringsinformatie moeten voldoen'.

Het ontwerp is door de eerste vakantiekamer onderzocht op 26 augustus 2021. De kamer was samengesteld uit Jeroen Van Nieuwenhove, staatsraad, voorzitter, Peter Sourbron en Patricia De Somere, staatsraden, Michel Tison, assessor, en Annemie Goossens, griffier. Het verslag is uitgebracht door Kristine Bams, eerste auditeur-afdelingshoofd.

Het advies, waarvan de tekst hierna volgt, is gegeven op 31 augustus 2021. 1. Met toepassing van artikel 84, § 3, eerste lid, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973, heeft de afdeling Wetgeving zich toegespitst op het onderzoek van de bevoegdheid van de steller van de handeling, van de rechtsgrond, alsmede van de vraag of aan de te vervullen vormvereisten is voldaan. STREKKING VAN HET ONTWERP 2. Het voor advies voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit strekt tot de verdere omzetting van artikel 18 en bijlage I van richtlijn (EU) 2019/944 van het Europees Parlement en de Raad van 5 juni 2019 `betreffende de gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor elektriciteit en tot wijziging van Richtlijn 2012/27/EU'.(1) Voorts worden bijkomende verplichtingen opgelegd inzake de te vermelden gegevens en de te gebruiken structuur met betrekking tot slot- en eindafrekeningen, factureringsinformatie en voorschotfacturen ten aanzien van huishoudelijke en KMO-afnemers, teneinde de factuur te vereenvoudigen en het raadplegen van de factuur te faciliteren.

Het te nemen besluit komt in de plaats van het koninklijk besluit van 3 april 2003Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 03/04/2003 pub. 02/05/2003 numac 2003011263 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Koninklijk besluit houdende de facturatie van elektriciteit en gas sluiten `houdende de facturatie van elektriciteit en gas', dat wordt opgeheven bij artikel 16 van het ontwerp. Het te nemen besluit treedt overeenkomstig artikel 17 ervan in werking op 1 januari 2022.

BEVOEGDHEID 3. De ontworpen regeling kan in beginsel worden ingepast in de voorbehouden federale bevoegdheid inzake de algemene regels met betrekking tot de bescherming van de verbruiker op grond van artikel 6, § 1, VI, vierde lid, 2°, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/08/1980 pub. 11/12/2007 numac 2007000980 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot hervorming der instellingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten `tot hervorming der instellingen'.Die bevoegdheid wordt omschreven als een kaderbevoegdheid(2) op grond waarvan de federale overheid weliswaar in algemene regels kan voorzien, maar waarbij het niettemin ook voor de gewesten mogelijk is om de aangelegenheden die onder hun bevoegdheid vallen, te onderwerpen aan bijkomende kwalitatieve voorwaarden inzake consumentenbescherming, met inachtneming van de economische beginselen vervat in artikel 6, § 1, VI, derde lid, van dezelfde bijzondere wet.(3) Dat neemt evenwel niet weg dat deze federale bevoegdheid slechts een uitzondering vormt op de principiële bevoegdheid waarover de gewesten inzake economie beschikken, zodat de federale bevoegdheid ter zake in beginsel restrictief moet worden uitgelegd.(4) Dat geldt ook ten aanzien van de bevoegdheden van de gewesten inzake het energiebeleid (artikel 6, § 1, VII, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/08/1980 pub. 11/12/2007 numac 2007000980 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot hervorming der instellingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten).

Artikel 9 van het ontwerp luidt als volgt: "Het daadwerkelijk verbruik van eindafnemers die niet beschikken over een meter die op afstand door de exploitant kan worden uitgelezen of die uit eigen beweging er voor hebben gekozen om de uitlezing op afstand te deactiveren, wordt bepaald op basis van een systeem van regelmatig zelf uitlezen door de eindafnemer waarbij hij de gegevens van zijn meter meedeelt aan zijn leverancier.

Enkel indien de eindafnemer voor een bepaalde factureringsperiode geen metergegevens heeft verstrekt, wordt de facturering of de factureringsinformatie gebaseerd op het geschatte verbruik." In zoverre bij deze bepaling wordt geregeld op welke wijze het elektriciteitsverbruik wordt bepaald, namelijk door een schatting of door een elektriciteitsmeter, worden de bevoegdheden van de gewesten inzake het energiebeleid betreden. Een dergelijke maatregel kan bovendien niet worden ingepast in de federale voorbehouden bevoegdheid inzake de energietarieven (artikel 6, § 1, VII, tweede lid, d), van de bijzondere wet van 8 augustus 1980Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/08/1980 pub. 11/12/2007 numac 2007000980 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot hervorming der instellingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten). Artikel 9 moet dan ook worden weggelaten uit het ontwerp.

RECHTSGROND 4. Het ontwerp vindt rechtsgrond in het toekomstige (5) artikel 18, § 2/1, tweede lid van de wet van 29 april 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 29/04/1999 pub. 11/05/1999 numac 1999011160 bron ministerie van economische zaken Wet betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt sluiten `betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt', alsook in het toekomstige (6) artikel 15/5bis, § 11/1, tweede lid, van de wet van 12 april 1965Relevante gevonden documenten type wet prom. 12/04/1965 pub. 08/03/2007 numac 2007000126 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de bescherming van het loon der werknemers sluiten `betreffende het vervoer van gasachtige producten en andere door middel van leidingen'. VORMVEREISTEN 5. De ontworpen regeling heeft betrekking op de verwerking van persoonsgegevens. Artikel 36, lid 4, van verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 `betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG (algemene verordening gegevensbescherming)', gelezen in samenhang met artikel 57, lid 1, c), en overweging 96 van die verordening, voorziet in een verplichting om de toezichthoudende autoriteit, in dit geval de Gegevensbeschermingsautoriteit bedoeld in de wet van 3 december 2017Relevante gevonden documenten type wet prom. 03/12/2017 pub. 10/01/2018 numac 2017031916 bron federale overheidsdienst justitie Wet tot oprichting van de Gegevensbeschermingsautoriteit sluiten `tot oprichting van de Gegevensbeschermingsautoriteit', te raadplegen bij het opstellen van een voorstel voor een door een nationaal parlement vast te stellen wetgevingsmaatregel, of een daarop gebaseerde regelgevingsmaatregel in verband met verwerking.

De gemachtigde reageerde daarop als volgt: "De machtiging om de betreffende persoonsgegevens (identificatie klant, klantnummer, leveringsadres, de unieke identificatiecode van de eindafnemer voor zijn leveringspunt) te verwerken betreft een gewestelijke aangelegenheid verbonden aan de bevoegdheid voor de distributie van elektriciteit en voor de openbare gasdistributie (artikel 6, § 1, VII, eerste lid, a) en b), van de bijzondere wet van 8 augustus 1980Relevante gevonden documenten type wet prom. 08/08/1980 pub. 11/12/2007 numac 2007000980 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet tot hervorming der instellingen. - Officieuze coördinatie in het Duits sluiten `tot hervorming der instellingen') waartoe in beginsel ook het beheer van de gegevens die worden verzameld door middel van (digitale, analoge of elektronische) meters behoort.

Dit ontwerp van Koninklijk besluit bepaalt bijgevolg niets over de concrete modaliteiten in verband met de verwerking van de persoonsgegevens en betreft louter bijkomende, aanvullende bepalingen van consumentenbescherming inzake het verstrekken van informatie aan de eindafnemer, in essentie de verbruiksgegevens waarvoor in eerste instantie conform de bevoegdheidsverdeling op gewestelijk niveau al een wettelijke bepaling voorhanden is of in overeenkomst tussen de leveranciers en de netgebruikers aangesloten op het distributienet en waar de leveranciers of tussenpersoon bijgevolg ook al rechtens over dient te beschikken.

Het ontwerp voorziet louter in bepalingen inzake de structuur en frequentie van het meedelen van de eigen persoonsgegevens aan de verbruiker.

Dit ontwerp betreft dus louter de verwerking in de brede zin, waarbij een bestaande regeling wordt aangepast maar niet uitgebreid met betrekking tot de persoonsgegevens zelf." Met deze redenering kan niet worden ingestemd. De omstandigheid dat het gaat om persoonsgegevens die reeds eerder zijn verkregen en verwerkt, neemt niet weg dat hier een nieuwe wijze van verwerking (7) van die persoonsgegevens wordt geregeld. Het advies van de Gegevensbeschermingsautoriteit moet bijgevolg nog worden ingewonnen vooraleer het ontwerp doorgang kan vinden.

Indien de aan de Raad van State voorgelegde tekst ten gevolge van het inwinnen van dat advies nog wijzigingen zou ondergaan, (8) moeten de gewijzigde of toegevoegde bepalingen, ter inachtneming van het voorschrift van artikel 3, § 1, eerste lid, van de wetten op de Raad van State, aan de afdeling Wetgeving worden voorgelegd.

ALGEMENE OPMERKINGEN 6. Uit de door de gemachtigde bezorgde concordantietabel blijkt dat het ontwerp geen bepalingen bevat ter omzetting van artikel 18, lid 4, van richtlijn (EU) 2019/944, dat luidt: "Indien het contract in een toekomstige wijziging van het product of de prijs, of in een korting, voorziet, wordt dit samen met de datum waarop de wijziging in werking treedt op de factuur vermeld." De omzetting van deze bepaling behoort tot de bevoegdheid van de federale overheid. Indien nog geen initiatief is genomen tot omzetting van deze bepaling, moet het ontwerp worden aangevuld met een dergelijke omzettingsbepaling. Indien deze bepaling wel reeds is omgezet, moet dit worden toegelicht in het verslag aan de Koning. 7. In het opschrift, alsook in een inleidende bepaling van het ontwerp, zou tot uiting moeten komen dat de ontworpen regeling betrekking heeft op de facturering van (het verbruik van) elektriciteit en gas. De Griffier, De voorzitter, Annemie Goossens Jeroen Van Nieuwenhove

Raad van State, afdeling Wetgeving Advies 70.396/3 van 29 november 2021 over een ontwerp van koninklijk besluit `tot bepaling van de minimumvereisten waaraan de facturen en factureringsinformatie voor gas en elektriciteit moeten voldoen' Op 28 oktober 2021 is de Raad van State, afdeling Wetgeving, door de Minister van Energie verzocht binnen een termijn van dertig dagen een advies te verstrekken over een ontwerp van koninklijk besluit `tot bepaling van de minimumvereisten waaraan de facturen en factureringsinformatie voor gas en elektriciteit moeten voldoen'.

Het ontwerp is door de derde kamer onderzocht op 23 november 2021. De kamer was samengesteld uit Wilfried Van Vaerenbergh, kamervoorzitter, Jeroen Van Nieuwenhove en Koen Muylle, staatsraden, Jan Velaers en Bruno Peeters, assessoren, en Astrid Truyens, griffier.

Het verslag is uitgebracht door Kristine Bams, eerste auditeur-afdelingshoofd.

Het advies, waarvan de tekst hierna volgt, is gegeven op 29 november 2021. 1. Het voor advies voorgelegde ontwerp van koninklijk besluit strekt tot de verdere omzetting van artikel 18 en bijlage I van richtlijn (EU) 2019/944 van het Europees Parlement en de Raad van 5 juni 2019 `betreffende de gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor elektriciteit en tot wijziging van Richtlijn 2012/27/EU'. 2. Over dit ontwerp heeft de Raad van State reeds op 31 augustus 2021 advies 70.059/1/V gegeven. In dat advies werd onder meer gewezen op de verplichting om het advies in te winnen van de Gegevensbeschermingsautoriteit, die inmiddels op 25 oktober 2021 advies nr. 192/2021 heeft uitgebracht. Dat advies heeft aanleiding gegeven tot twee beperkte wijzigingen van artikel 10 (voorheen artikel 11) van het ontwerp, dat om die reden opnieuw om advies aan de Raad van State wordt voorgelegd.Het onderzoek, dat beperkt is tot die twee wijzigingen, geeft geen aanleiding tot nieuwe opmerkingen.

De griffier, De voorzitter, Astrid Truyens Wilfried Van Vaerenbergh _______ Nota's (1) Die richtlijnbepalingen werden reeds ten dele omgezet bij artikel 8 van het (op 15 juli 2021 door de Kamer van volksvertegenwoordigers aangenomen) wetsontwerp `tot wijziging van de wet van 29 april 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 29/04/1999 pub. 11/05/1999 numac 1999011160 bron ministerie van economische zaken Wet betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt sluiten betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt en tot wijziging van de wet van 12 april 1965Relevante gevonden documenten type wet prom. 12/04/1965 pub. 08/03/2007 numac 2007000126 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de bescherming van het loon der werknemers sluiten betreffende het vervoer van gasachtige produkten en andere door middel van leidingen', Parl.St. Kamer 2020-21, nrs. 55-2037/007 en 55 2037/006. (2) K.REYBROUCK en S. SOTTIAUX, De federale bevoegdheden, Antwerpen, Intersentia, 2019, 548. (3) GwH 9 juli 2013, nr.101/2013, B.4-B.5. (4) Adv.RvS 67.714/1/V van 17 september 2020 over een wetsvoorstel `betreffende de toekenning van een betalingsplan met een maximale looptijd van zes maanden of meer voor de consumenten die door de economische gevolgen van de COVID-19-pandemie inkomstenverlies hebben geleden', Parl.St. Kamer 2019-20, nr. 55-1362/004, 4-7. (5) Zoals te wijzigen bij artikel 8 van het wetsontwerp vermeld in voetnoot 1.(6) Zoals te wijzigen bij artikel 15 van het wetsontwerp vermeld in voetnoot 1.(7) Zie de ruime definitie van "verwerking" in artikel 4, 2), van verordening (EU) 2016/679.(8) Namelijk andere wijzigingen dan diegene waarvan in dit advies melding wordt gemaakt of wijzigingen die ertoe strekken tegemoet te komen aan hetgeen in dit advies wordt opgemerkt. 9 DECEMBER 2021. - Koninklijk besluit tot bepaling van de minimumvereisten waaraan de facturen en factureringsinformatie voor gas en elektriciteit moeten voldoen FILIP, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

Gelet op de Grondwet, artikel 108;

Gelet op de Wet van 12 april 1965Relevante gevonden documenten type wet prom. 12/04/1965 pub. 08/03/2007 numac 2007000126 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de bescherming van het loon der werknemers sluiten betreffende het vervoer van gasachtige produkten en andere door middel van leidingen, artikel 15/5bis, § 11/1, tweede lid;

Gelet op de wet van 29 april 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 29/04/1999 pub. 11/05/1999 numac 1999011160 bron ministerie van economische zaken Wet betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt sluiten betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt, artikel 18, § 2/1, tweede lid;

Gelet op het koninklijk besluit van 3 april 2003Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 03/04/2003 pub. 02/05/2003 numac 2003011263 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Koninklijk besluit houdende de facturatie van elektriciteit en gas sluiten houdende de facturatie van elektriciteit en gas;

Gelet op de raadpleging van de Bijzondere raadgevende commissie Verbruik ;

Gelet op het advies van de Inspecteur van Financiën, gegeven op 12 juli 2021;

Gelet op de regelgevingsimpactanalyse van 5 juli 2021 uitgevoerd overeenkomstig de artikelen 6 en 7 van de wet van 15 december 2013Relevante gevonden documenten type wet prom. 15/12/2013 pub. 31/12/2013 numac 2013021138 bron federale overheidsdienst kanselarij van de eerste minister Wet houdende diverse bepalingen inzake administratieve vereenvoudiging sluiten houdende diverse bepalingen inzake administratieve vereenvoudiging;

Gelet op advies 70.059/1/V en 70.396/3 van de Raad van State, gegeven op 31 augustus 2021 en 29 november 2021, met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de wetten op de Raad van State gecoördineerd op 12 januari 1973;

Overwegende de Richtlijn (EU) 2019/944 van het Europees Parlement en de Raad van 5 juni 2019 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor elektriciteit en tot wijziging van Richtlijn 2012/27/EU;

Overwegende de Verordening (EU) 2016/1952 van het Europees Parlement en de Raad van 26 oktober 2016 betreffende Europese statistieken over de prijzen van aardgas en elektriciteit en houdende intrekking van Richtlijn 2008/92/EG;

Overwegende de wet van 21 december 1998Relevante gevonden documenten type wet prom. 21/12/1998 pub. 11/02/1999 numac 1998022861 bron ministerie van sociale zaken, volksgezondheid en leefmilieu Wet betreffende de productnormen ter bevordering van duurzame productie- en consumptiepatronen en ter bescherming van het leefmilieu en de volksgezondheid sluiten betreffende de productnormen ter bevordering van duurzame productie- en consumptiepatronen en ter bescherming van het leefmilieu, de volksgezondheid en de werknemers;

Op de voordracht van de Minister van Economie, de Minister van Justitie, de Minister van Energie, en de Staatssecretaris voor Consumentenbescherming en op het advies van de in Raad vergaderde Ministers, Hebben Wij besloten en besluiten Wij : HOOFDSTUK 1. - Algemene bepalingen

Artikel 1.Dit besluit voorziet in de omzetting van artikel 18 en bijlage I van Richtlijn (EU) 2019/944 van het Europees Parlement en de Raad van 5 juni 2019 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor elektriciteit en tot wijziging van Richtlijn 2012/27/EU.

Art. 2.§ 1. De definities vervat in artikel 2 van de wet van 29 april 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 29/04/1999 pub. 11/05/1999 numac 1999011160 bron ministerie van economische zaken Wet betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt sluiten betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt, hierna te noemen "de wet van 29 april 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 29/04/1999 pub. 11/05/1999 numac 1999011160 bron ministerie van economische zaken Wet betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt sluiten", en in artikel 1 van de wet van 12 april 1965Relevante gevonden documenten type wet prom. 12/04/1965 pub. 08/03/2007 numac 2007000126 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de bescherming van het loon der werknemers sluiten betreffende het vervoer van gasachtige produkten en andere door middel van leidingen, hierna te noemen "de wet van 12 april 1965Relevante gevonden documenten type wet prom. 12/04/1965 pub. 08/03/2007 numac 2007000126 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de bescherming van het loon der werknemers sluiten" zijn van toepassing op dit besluit. § 2. Voor de toepassing van dit besluit wordt verstaan onder: 1° "factureringsinformatie": informatie met betrekking tot facturatie die aan de eindafnemer wordt verstrekt, afgezien van een betalingsverzoek en een voorschotfactuur;2° "sociaal tarief": het tarief ten gevolge van de toepassing van de maximumprijzen bedoeld in artikel 20, § 2 van de wet van 29 april 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 29/04/1999 pub. 11/05/1999 numac 1999011160 bron ministerie van economische zaken Wet betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt sluiten en artikel 15/10, §§ 2 en 2/1 van de wet van 12 april 1965Relevante gevonden documenten type wet prom. 12/04/1965 pub. 08/03/2007 numac 2007000126 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet betreffende de bescherming van het loon der werknemers sluiten. HOOFDSTUK 2. - De minimumgegevens

Art. 3.§ 1. De afrekeningsfactuur en slotfactuur ten aanzien van een eindafnemer vermeldt, duidelijk onderscheiden van andere gedeelten van de factuur, de volgende gegevens: 1° de gefactureerde bedragen, het tarief van de btw en het bedrag van de btw, De gefactureerde bedragen zijn gelijk aan de som van de volgende drie componenten: a) component energie en levering;b) netwerkcomponent bestaande uit een transmissiecomponent en distributiecomponent;c) component belastingen, heffingen, vergoedingen en kosten;2° de dag waarop de betaling verschuldigd is. § 2. In de factureringsinformatie, en op de afrekeningsfactuur en slotfactuur, duidelijk onderscheiden van andere gedeelten van de factuur, wordt het volgende vermeld: 1° de identificatie van de klant;2° het klantnummer;3° het leveringsadres;4° aanduiding dat het om een afrekening- of slotfactuur gaat, indien van toepassing;5° de naam en het adres van de leverancier;6° het verbruik tijdens de factureringsperiode, per energiedrager;7° de precieze benaming van het lopende product of de dienst, met de vermelding of het een variabele, vaste, dan wel een dynamische prijs betreft;8° de duurtijd van de lopende overeenkomst en de einddatum indien van toepassing;9° de unieke identificatiecode van de eindafnemer voor zijn leveringspunt;10° informatie over de mogelijkheid en de voordelen van het veranderen van leverancier of product, met indien van toepassing link een verwijzing naar het vergelijkingsinstrument van de commissie;11° informatie over de rechten van de eindafnemers inzake buitengerechtelijke geschillenbeslechting en de contactgegevens van de Ombudsdienst voor Energie zoals bedoeld in artikel 27 van de wet van 29 april 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 29/04/1999 pub. 11/05/1999 numac 1999011160 bron ministerie van economische zaken Wet betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt sluiten;12° indien van toepassing de hyperlink naar het officiële vergelijkingsinstrument van de bevoegde gewestelijke regulator;13° de contactgegevens van de leverancier, zijnde het telefoonnummer en ofwel het e-mailadres van de klantendienst ofwel de link naar het contactformulier;14° een vergelijking van het huidige elektriciteitsverbruik of aardgasverbruik van de eindafnemer met het verbruik van dezelfde eindafnemer over dezelfde periode van het voorgaande jaar, in grafiekvorm, indien van toepassing. § 3. Indien de facturen gebaseerd zijn op het daadwerkelijk verbruik zoals vastgesteld overeenkomstig artikel 9 of door uitlezing op afstand van de meter, vermeldt de leverancier in de factureringsinformatie de volgende informatie: 1° contactinformatie voor consumentenorganisaties, energieagentschappen of soortgelijke organen, met inbegrip van webadressen, waar informatie kan worden verkregen over de beschikbare maatregelen voor meer energie-efficiëntie voor energieverbruikende apparatuur, indien van toepassing;2° vergelijkingen met een gemiddelde genormaliseerde of benchmark-eindafnemer van dezelfde verbruikerscategorie, indien van toepassing.

Art. 4.De afrekeningsfactuur en slotfactuur en factureringsinformatie ten aanzien van huishoudelijke afnemers vermelden, onverminderd artikel 3 de volgende bijkomende informatie: 1° de begin- en einddatum van de factureringsperiode;2° desgevallend dat het sociaal tarief werd toegepast met de melding van de periode waarin het werd toegepast;3° voor afnemers die geen contract hebben op basis van een dynamische prijs, de eenheidsprijs of eenheidsprijzen;4° het rekeningnummer waarop moet worden betaald of waarop zal worden teruggestort, de gestructureerde mededeling die moet worden vermeld bij betaling of de aanduiding dat de betaling via domiciliëring gebeurt;5° indien van toepassing, vermelding van herinnerings- of administratiekosten bij laattijdig betalen van de betreffende factuur;6° het bedrag van het nieuwe voorschot en de volgende datum vanaf wanneer dit wordt aangerekend, indien van toepassing;7° de naam en het telefoonnummer van de distributienetbeheerder die de consument kan bellen bij stroomstoring;8° de opzegtermijn en de vermelding dat geen verbrekingsvergoeding is verschuldigd. Indien de huishoudelijke afnemers niet beschikken over een meter die op afstand kan worden uitgelezen of die uit eigen beweging ervoor hebben gekozen om de uitlezing op afstand te deactiveren, vermelden de afrekeningsfactuur en slotfactuur tevens de volgende bijkomende elementen: 1° meterstand bij het begin van de periode en de opnamedatum;2° meterstand bij het einde van de periode en de opnamedatum;3° vermelding of dit het daadwerkelijk of geschatte verbruik betreft.

Art. 5.De voorschotfactuur ten aanzien van huishoudelijke afnemers en KMO's vermelden de volgende informatie: 1° de identificatie van de klant;2° het klantnummer;3° het leveringsadres;4° aanduiding dat het om een voorschot gaat;5° het voorschotbedrag, inclusief en exclusief btw;6° het rekeningnummer waarop moet worden betaald of waarop zal worden teruggestort, de gestructureerde mededeling die moet worden vermeld bij betaling of de aanduiding dat de betaling via domiciliëring gebeurt;7° de naam en het adres van de leverancier;8° de contactgegevens van de leverancier, zijnde het telefoonnummer en ofwel het e-mailadres van de klantendienst ofwel de link naar het contactformulier;9° de contactgegevens van de Ombudsdienst voor Energie zoals bedoeld in artikel 27 van de wet van 29 april 1999Relevante gevonden documenten type wet prom. 29/04/1999 pub. 11/05/1999 numac 1999011160 bron ministerie van economische zaken Wet betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt sluiten;10° de periode waarop de factuur betrekking heeft;11° de unieke identificatiecode van de afnemer voor zijn leveringspunt;12° de precieze benaming van het lopende product of de dienst, met de vermelding of het een variabele, vaste, dan wel een dynamische prijs betreft;13° de duurtijd van de lopende overeenkomst en de einddatum indien van toepassing;14° de opzegtermijn en de vermelding dat geen verbrekingsvergoeding verschuldigd is;15° de hyperlink naar het officiële vergelijkingsinstrument van de bevoegde gewestelijke regulator; Indien de factuur een vermelding bevat van een toekomstige wijziging van het product of de prijs, dan dient deze samen te worden vermeld met punt 1°.

Art. 6.Gelijktijdig met de afrekeningsfactuur en slotfactuur verstrekt de leverancier de oplijsting van de aangerekende voorschotten aan de eindafnemer, indien van toepassing, aangevuld met de vermelding of ze al dan niet betaald zijn. HOOFDSTUK 3. - Frequentie van de facturering en verstrekking van factureringsinformatie

Art. 7.De facturering op basis van het daadwerkelijk verbruik vindt ten minste eenmaal per jaar plaats.

Art. 8.§ 1. Nauwkeurige factureringsinformatie op basis van het daadwerkelijk verbruik wordt, voor zover ter beschikking gesteld aan de leverancier, ten minste maandelijks verstrekt door de leverancier of tussenpersoon indien een eindafnemer over een meter beschikt die op afstand door de exploitant kan worden uitgelezen en uit eigen beweging er niet voor heeft gekozen om de uitlezing op afstand te deactiveren.

De nauwkeurige factureringsinformatie op basis van het daadwerkelijk verbruik gebaseerd op de uitlezing op afstand van de meter kan ook beschikbaar worden gesteld via internet, en wordt zo vaak bijgewerkt als de gebruikte meetapparatuur en -systemen toelaten. § 2. Aan eindafnemers die niet beschikken over een meter die op afstand kan worden uitgelezen of die uit eigen beweging ervoor hebben gekozen om de uitlezing op afstand te deactiveren, wordt ten minste eenmaal per zes maanden nauwkeurige factureringsinformatie verstrekt door de leverancier of tussenpersoon op basis van het daadwerkelijk verbruik.

Wanneer de eindafnemer heeft gekozen voor elektronische facturering of wanneer de eindafnemer hierom verzoekt, wordt in het geval van het eerste lid de nauwkeurige factureringsinformatie op basis van het daadwerkelijk verbruik zoals vastgesteld, eenmaal per drie maanden verstrekt door de leverancier of tussenpersoon.

Art. 9.De leveranciers en tussenpersonen verstrekken aan de eindafnemer die hierom verzoekt duidelijke en begrijpelijke uitleg over de totstandkoming van diens factuur. HOOFDSTUK 4. - Toegang tot aanvullende informatie

Art. 10.§ 1. Voor zover en in de mate dat er aanvullende gegevens over het eerder verbruik, zoals bedoeld in paragraaf 2 beschikbaar zijn, worden deze op verzoek van de eindafnemer ter beschikking gesteld aan de door de eindafnemer aangewezen leverancier of dienstverlener.

Indien een eindafnemer over een meter beschikt die op afstand door de exploitant kan worden uitgelezen en uit eigen beweging er niet voor heeft gekozen om de uitlezing op afstand te deactiveren, krijgt deze eindafnemer van de leverancier gemakkelijk toegang tot aanvullende gegevens zoals bedoeld in paragraaf 2, voor zover ter beschikking gesteld aan de leverancier, om zelf het verbruiksverleden in detail te kunnen controleren. § 2. De aanvullende gegevens over het verbruiksverleden omvatten: 1° cumulatieve gegevens over de periode van ten minste drie voorgaande jaren of over de periode sinds aanvang van het leveringscontract indien deze korter is, zonder dat deze periode langer is dan 72 maanden;2° gedetailleerde gegevens over de verbruiksduur per dag, week, maand en jaar, voor zover ter beschikking gesteld aan de leverancier. De gegevens bedoeld in het eerste lid, 1° hebben betrekking op de termijnen waarvoor frequente factureringsinformatie is verstrekt.

De gegevens bedoeld in het eerste lid, 2° worden of via het internet of op de meterinterface onverwijld ter beschikking gesteld van de eindafnemer en hebben betrekking op een periode van ten minste de voorgaande vierentwintig maanden of de periode sinds de aanvang van het leveringscontract indien deze korter is, zonder dat deze periode langer is dan 72 maanden. HOOFDSTUK 5. - Verstrekking van informatie over energiebronnen met betrekking tot elektriciteitsleveringscontracten

Art. 11.De leveranciers vermelden op de afrekeningsfactuur en slotfactuur het aandeel van elke energiebron in de door de eindafnemer, in overeenstemming met het leveringscontract, aangekochte elektriciteit.

Art. 12.In de factureringsinformatie vermeldt de leverancier: 1° op bevattelijke en gemakkelijk te vergelijken manier het aandeel van elke energiebron in de totale energiemix die de leverancier in het voorgaande jaar heeft gebruikt voor de elektriciteitsleveringscontracten afgesloten in België, alsook op het niveau van de leverancier indien deze in meerdere lidstaten van de Europese Unie actief is;2° informatie over de gevolgen voor het milieu, tenminste wat betreft CO2-emissies en radioactief afval van elektriciteit geproduceerd door de totale energiemix van de leverancier gedurende het voorafgaande jaar. Voor elektriciteit die is verkregen via een elektriciteitsbeurs of die is ingevoerd van een buiten de Europese Unie gelegen bedrijf, kunnen de door de elektriciteitsbeurs of het betrokken bedrijf verstrekte geaggregeerde cijfers over het voorgaande jaar worden gebruikt voor de informatieverplichting bedoeld in het eerste lid, 1°.

Voor de verstrekking van informatie over elektriciteit uit hoogrenderende warmtekrachtkoppeling kan gebruikgemaakt worden van garanties van oorsprong op grond van artikel 14, lid 10, van Richtlijn 2012/27/EU van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2012 betreffende energie-efficiëntie, tot wijziging van Richtlijnen 2009/125/EG en 2010/30/EU en houdende intrekking van de Richtlijnen 2004/8/EG en 2006/32/EG. Voor de verstrekking van informatie over elektriciteit uit hernieuwbare bronnen wordt gebruik gemaakt van garanties van oorsprong, behalve in de in artikel 19, lid 8, a) en b), van Richtlijn (EU) 2018/2001 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2018 ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen, bedoelde gevallen.

Art. 13.De commissie controleert of dat de door de leveranciers aan de eindafnemers verstrekte informatie op grond van artikel 11 en 12, betrouwbaar is en op een duidelijk vergelijkbare wijze op nationaal niveau wordt verstrekt. HOOFDSTUK 6. - Verplichtingen inzake de structuur van de factuur

Art. 14.§ 1. Elke afrekeningsfactuur en slotfactuur ten aanzien van huishoudelijke afnemers wordt door de leverancier of tussenpersoon opgesteld overeenkomstig volgende structuur: 1° een rubriek A "essentiële contractinformatie" waarin de gegevens bedoeld in artikel 3 § 2, eerste lid, 1°, 2°, 3°, 4°, 5°, 7°, 8° en 9° zijn opgenomen;2° een rubriek B "wat, wanneer en hoe moet ik betalen of krijg ik terug" waarin de gegevens bedoeld in artikel 3, § 1, eerste lid, 1° en 2°, in artikel 3 § 2, eerste lid, 6° en in artikel 4, eerste lid, 1°, 2°, 3°, 4°, 5° en 6° en in artikel 4, tweede lid zijn opgenomen;3° een rubriek C "ik heb een vraag" waarin de gegevens bedoeld in artikel 3 § 2, eerste lid, 11° en 13° en in artikel 4, eerste lid, 7° zijn opgenomen;4° een rubriek D "contract vergelijken en overstappen" waarin de gegevens in artikel 3 § 2, eerste lid, 10° en 12° en in artikel 4, eerste lid, 8° zijn opgenomen;5° een rubriek E "energieverbruik beheren" waarin de gegevens bedoeld in artikel 3 § 2, eerste lid, 14° en in artikel 3 § 3, eerste lid, 1° en 2° zijn opgenomen. § 2. Elke factuur wordt beperkt tot maximaal twee bladzijden die onverminderd andersluidende wettelijke bepalingen, enkel volgende rubrieken zoals bedoeld in paragraaf 1 bevatten: 1° rubrieken A en B komen op de voorkant 2° rubrieken C, D en E op de achterkant In afwijking van de bepaling in het eerste lid kan de factuur in de volgende gevallen meer dan twee bladzijden beslaan: indien de factuur op verzoek van de klant over meerdere aansluitingen gaat, bij een metervervanging of indien de factuur op meerdere factureringsperiodes betrekking heeft of wanneer de huishoudelijke afnemer energie deelt. § 3 Indien het leveringscontract voorziet in een toekomstige wijziging van het product of de prijs, of in een korting, vermelden de leveranciers en tussenpersonen dit onder rubriek A. § 4 De afrekeningsfactuur en slotfactuur mogen de facturatie van meerdere energiedragers combineren. HOOFDSTUK 7. - Slotbepalingen

Art. 15.Het koninklijk besluit van 3 april 2003Relevante gevonden documenten type koninklijk besluit prom. 03/04/2003 pub. 02/05/2003 numac 2003011263 bron federale overheidsdienst economie, k.m.o., middenstand en energie Koninklijk besluit houdende de facturatie van elektriciteit en gas sluiten houdende de facturatie van elektriciteit en gas wordt opgeheven.

Art. 16.Dit besluit treedt in werking op 1 januari 2022.

Art. 17.De minister bevoegd voor Economie, de minister bevoegd voor Energie en de minister bevoegd voor Consumentenbescherming zijn, ieder wat hem betreft, belast met de uitvoering van dit besluit.

Gegeven te Brussel, 9 december 2021.

FILIP Van Koningswege : De Minister van Economie, P.-Y. DERMAGNE De Minister van Justitie, V. VAN QUICKENBORNE De Minister van Energie, T. VAN DER STRAETEN De Staatssecretaris voor Consumentenbescherming, E. DE BLEEKER