Uittreksel uit arrest nr. 127/2010 van 4 november 2010 Rolnummer 4807 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 62, eerste lid, van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten, gesteld door het Hof van Cassatie. samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de rechters R. Henneuse, E. De Groot,(...) | Extrait de l'arrêt n° 127/2010 du 4 novembre 2010 Numéro du rôle : 4807 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 62, alinéa 1 er , du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe, posée par la Cour d La Cour constitutionnelle, composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges R. He(...) |
---|---|
GRONDWETTELIJK HOF | COUR CONSTITUTIONNELLE |
Uittreksel uit arrest nr. 127/2010 van 4 november 2010 | Extrait de l'arrêt n° 127/2010 du 4 novembre 2010 |
Rolnummer 4807 | Numéro du rôle : 4807 |
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 62, eerste lid, | En cause : la question préjudicielle relative à l'article 62, alinéa 1er, |
van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten, | du Code des droits d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe, posée |
gesteld door het Hof van Cassatie. | par la Cour de cassation. |
Het Grondwettelijk Hof, | La Cour constitutionnelle, |
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de | composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges R. |
rechters R. Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, | Henneuse, E. De Groot, L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. |
J.-P. Moerman, E. Derycke en P. Nihoul, bijgestaan door de griffier | Moerman, E. Derycke et P. Nihoul, assistée du greffier P.-Y. |
P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, | Dutilleux, présidée par le président M. Melchior, |
wijst na beraad het volgende arrest : | après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : |
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging | I. Objet de la question préjudicielle et procédure |
Bij arrest van 30 oktober 2009 in zake de nv « Sotrinvest » tegen de | Par arrêt du 30 octobre 2009 en cause de la SA « Sotrinvest » contre |
Belgische Staat, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is | l'Etat belge, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour le |
ingekomen op 20 november 2009, heeft het Hof van Cassatie de volgende | 20 novembre 2009, la Cour de cassation a posé la question |
prejudiciële vraag gesteld : | préjudicielle suivante : |
« Schendt artikel 62, eerste lid, van het Wetboek van registratie-, | |
hypotheek- en griffierechten, in combinatie met artikel 44 van dat | « Interprété en ce sens qu'il s'applique exclusivement aux ventes |
wetboek, indien het aldus wordt uitgelegd dat het uitsluitend van | faites par acte authentique, l'article 62, alinéa 1er, du Code des |
toepassing is op de bij authentieke akte vastgestelde verkopen, de | droits d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe, combiné avec |
artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet door tussen de personen die er | l'article 44 de ce code, viole-t-il les articles 10, 11 et 172 de la |
hun beroep van maken onroerende goederen te kopen om ze te verkopen, | Constitution en établissant une différence de traitement entre les |
een onderscheid in behandeling in te voeren naargelang de onderhandse | personnes qui exercent la profession d'acheter des immeubles en vue de |
overeenkomst waarbij zij een onroerend goed kopen al dan niet ter | la revente selon que la convention sous seing privé par laquelle elles |
registratie wordt aangeboden voor het verlijden van de authentieke | achètent un bien immeuble est présentée ou non à l'enregistrement |
koopakte ? ». | avant la passation de l'acte authentique de vente ? ». |
(...) | (...) |
III. In rechte | III. En droit |
(...) | (...) |
B.1. Aan het Hof wordt een vraag gesteld over artikel 62 van het | B.1. La Cour est interrogée au sujet de l'article 62 du Code des |
Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten (hierna : het | droits d'enregistrement, d'hypothèque et de greffe (ci-après : le Code |
Wetboek der registratierechten). | des droits d'enregistrement). |
Die bepaling - waarvan alleen het eerste lid in het geding is - luidt | Cette disposition - dont seul l'alinéa 1er est en cause - énonce : |
als volgt : « Het in artikel 44 bepaalde recht wordt tot 5 pct. verminderd voor de | « Le droit fixé par l'article 44 est réduit à 5 p.c. pour les ventes |
verkopingen die uit de hand en bij authentieke akte gedaan worden aan | faites de gré à gré et par acte authentique à des personnes qui |
personen die hun beroep maken van het kopen en verkopen van onroerende | exercent la profession d'acheter des immeubles en vue de la revente. |
goederen. Deze vermindering is echter niet van toepassing op de verkopen van | Cette réduction n'est toutefois pas applicable aux ventes de biens |
landeigendommen waarvan de verkoopwaarde het bedrag niet te boven gaat | |
dat verkregen wordt bij vermenigvuldiging van het kadastraal inkomen | ruraux dont la valeur vénale n'excède pas le montant obtenu en |
met een door de Koning vastgestelde coëfficiënt ». | multipliant le revenu cadastral par un coefficient fixé par le Roi ». |
Artikel 44 van hetzelfde Wetboek bepaalt : | L'article 44 du même Code dispose : |
« Het recht wordt gesteld op 12,50 pct. voor de verkopingen, ruilingen | « Le droit est fixé à 12,50 p.c. pour les ventes, échanges et toutes |
en alle overeenkomsten onder bezwarende titel waarbij de eigendom of | conventions translatives à titre onéreux de propriété ou d'usufruit de |
vruchtgebruik van onroerende goederen wordt overgedragen ». | biens immobiliers ». |
B.2. De verwijzende rechter vraagt het Hof of artikel 62, eerste lid, | B.2. Le juge a quo demande à la Cour si l'article 62, alinéa 1er, « |
« indien het aldus wordt uitgelegd dat het uitsluitend van toepassing | |
is op de bij authentieke akte vastgestelde verkopen », bestaanbaar is | interprété en ce sens qu'il s'applique exclusivement aux ventes faites |
met de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet, « door tussen de | par acte authentique », est compatible avec les articles 10, 11 et 172 |
personen die er hun beroep van maken onroerende goederen te kopen om | de la Constitution « en établissant une différence de traitement entre |
ze te verkopen, een onderscheid in behandeling in te voeren naargelang | les personnes qui exercent la profession d'acheter des immeubles en |
de onderhandse overeenkomst waarbij zij een onroerend goed kopen al | vue de la revente selon que la convention sous seing privé par |
dan niet ter registratie wordt aangeboden voor het verlijden van de | laquelle elles achètent un bien immeuble est présentée ou non à |
authentieke koopakte ». | l'enregistrement avant la passation de l'acte authentique de vente ». |
Het Hof beperkt zijn onderzoek tot het geval dat door de prejudiciële | La Cour limite son examen à l'hypothèse visée par la question |
vraag wordt beoogd, namelijk het geval waarin een onderhandse akte van | préjudicielle, à savoir celle dans laquelle un acte d'achat d'un |
aankoop van een onroerend goed ter registratie wordt aangeboden en op | immeuble sous seing privé est présenté à l'enregistrement et est |
een later tijdstip wordt gevolgd door de authentieke verkoopakte. | ultérieurement suivi de l'acte authentique de vente. |
B.3.1. Het voordeel van een verlaagd tarief voor de personen die hun | B.3.1. Le bénéfice d'un taux réduit en faveur des personnes faisant |
beroep maken van het kopen en verkopen van onroerende goederen (hierna | profession d'acheter des immeubles en vue de la revente (ci-après |
: de vastgoedmakelaars), werd oorspronkelijk ingevoerd door de | dénommées : les professionnels de l'immobilier) a été instauré, à |
artikelen 62 en volgende van het koninklijk besluit van 30 november | l'origine, par les articles 62 et suivants de l'arrêté royal du 30 |
1939 « houdende het Wetboek der registratie-, hypotheek- en | novembre 1939 « contenant le Code des droits d'enregistrement, |
griffierechten ». In het verslag aan de Koning voorafgaand aan dat koninklijk besluit worden de doelstellingen van die maatregel als volgt toegelicht : « Artikel 62.Vooralsnog bleek de wet op de registratierechten den handel in onroerende goederen niet te kennen. Verkrijging van een onroerend goed werd door haar slechts onder één uitzicht beschouwd : namelijk het voorzeker meest gewoon geval waarin de verkrijging een uiting van rijkdom is, die op een duurzame verrichting neerkomt, waarbij voor vrij langen tijd een privaat patrimonium in zijn omvang wordt bestendigd. Zij kende geenszins de onroerende verkrijging met beroepskarakter, het onroerend goed dat, evenals al andere koopwaar, wordt gekocht, niet om behouden maar om voortverkocht te worden, het onroerend goed dat in handen van een tusschenpersoon overgaat alvorens zijn definitieven verkrijger te bereiken. Welnu, het is duidelijk dat, indien de tusschenpersoon de hooge rechten moet betalen welke op de verkrijgingen met patrimoniaal |
d'hypothèque et de greffe ». Le rapport au Roi précédant cet arrêté royal commente en ces termes les objectifs poursuivis par cette mesure : « Article 62.Jusqu'ici, la loi sur les droits d'enregistrement a ignoré le commerce des immeubles. Elle n'a envisagé l'acquisition d'un immeuble que sous un aspect : celui, le plus fréquent sans doute, où l'acquisition est une manifestation de la richesse, qui se traduit en une opération stable, affectant, pour une durée assez longue, la consistance d'un patrimoine privé. Elle a ignoré l'acquisition immobilière à caractère professionnel d'immeuble qui, à l'instar de toute autre marchandise, est acheté non pour être conservé, mais pour être revendu, l'immeuble qui passe en mains d'un intermédiaire pour atteindre son véritable destinataire. Or, il est clair que si l'intermédiaire est tenu d'acquitter les droits élevés qui frappent les acquisitions à caractère patrimonial, |
karakter slaan, zegge thans 11 t.h. onverminderd de notarieele honoraria, alle mogelijkheid om zaken te doen aan dezen tusschenpersoon practisch wordt ontnomen en dat hem niets anders overblijft dan zich te onthouden ofwel, buiten de fiscale wet om, hun bedrijf uit te oefenen. Inderdaad, het is, normaal genomen, niet mogelijk van een soortgelijke verrichting een winst te verwachten, waarvan zulke onkosten zouden worden afgetrokken. De economische rol van deze beroepspersonen is onder sommig oogpunt die van een koopman die, met het oog op voortverkoop in 't klein, domeinen verkrijgt welke moeilijk voort te verkoopen zijn, hetzij wegens hun omvang, hetzij wegens overvoering van de markt, hetzij omdat wegens het bestaan van een nog lange pacht, de kleine landbouwers, die anders veel om grond geven, in de onmiddellijke verkrijging geen belang kunnen stellen. In de verschillende gevallen is tegeldemaking van het verkregen complex slechts na een met de plaatselijke behoeften strookende verkaveling mogelijk en kan zij slechts langzaam en naarmate van het ontstaan dier behoeften geschieden. Trouwens wordt het verkregen goed soms door den beroepspersoon productief gemaakt en - zulks is voornamelijk het geval voor om de stedenagglomeratie liggende gronden - in bouwgrond, ja zelfs in gebouwde onroerende goederen wordt herschapen alvorens in het patrimonium van den gebruiker te worden opgenomen. Indien men beseft dat het grootste deel van de door de registratiewet verstrekte middelen uit het onroerend goederenverkeer voortkomt, dan verdient aanbeveling degenen die er een beroep van maken dat verkeer te vergemakkelijken en te bespoedigen, zooniet gunstig dan toch billijk te behandelen. Het komt er dus op aan een bestaande economische bedrijvigheid te erkennen en de belasting welke haar billijk kan worden gevraagd behoorlijk vast te stellen, kortom een stelsel van heffing in te voeren dat de tweevoudige verdienste zal hebben de Schatkist nieuwe middelen te verschaffen en het de beroepspersonen in zake onroerende verrichtingen mogelijk te maken in volle vrijheid en openbaarheid te | soit actuellement 11 p.c., indépendamment des honoraires notariaux, toute possibilité d'action est pratiquement enlevée à cet intermédiaire et il ne lui reste qu'à s'abstenir ou à pratiquer son intervention en marge de la loi fiscale. Aucune opération de l'espèce, en effet, ne permet normalement d'escompter un bénéfice susceptible de subir le prélèvement de tels frais. Le rôle économique de ces professionnels est, à certains égards, celui d'un marchand qui acquiert, pour les revendre ensuite en détail, des domaines qui sont difficilement vendables soit en raison de leur importance même, soit à cause de l'état de saturation du marché, soit parce qu'ils font l'objet d'un bail à ferme d'une durée encore longue, qui enlève momentanément aux petits cultivateurs, amateurs de terres, tout intérêt à une acquisition immédiate. Dans les divers cas, la réalisation du bloc acquis n'est généralement possible que moyennant des morcellements appropriés aux besoins locaux et elle ne peut se faire que lentement, au fur et à mesure que ces besoins se manifestent. Parfois, d'ailleurs, le bien acquis est mis en valeur par le professionnel et - c'est le cas surtout pour les terrains se trouvant à la périphérie des agglomérations urbaines - transformé en terrains à bâtir, voire même en immeubles bâtis avant de se fixer dans le patrimoine de l'usager. Si l'on considère que le plus clair des ressources fournies par la loi sur l'enregistrement provient des transactions immobilières, il s'indique de traiter, sinon avec faveur, du moins équitablement, ceux qui font profession de faciliter et d'accélérer la circulation des immeubles. Il importe donc de reconnaître une activité économique qui existe, de mesurer avec exactitude le juste tribut pouvant lui être demandé, bref, d'organiser un système de perception qui aura le double mérite, d'une part, de procurer au Trésor des ressources nouvelles, d'autre part, de permettre aux professionnels des transactions immobilières |
handelen en van een practijk af te zien, die op burgerlijk en fiscaal | d'opérer en toute franchise et lumière, en renonçant à une pratique |
gebied vol gevaar is, en erin bestaat een verkoop onder verschillende | pleine de dangers d'ordre civil et d'ordre fiscal et consistant à |
vormen te bewimpelen, inzonderheid onder het voorkomen van een | déguiser une vente sous diverses formes, notamment sous les apparences |
lastgeving tot verkoop hun door den eigenaar gegeven, of onder den | d'un mandat de vendre qui leur est donné par le propriétaire, ou sous |
vorm van inbreng in een vennootschap » (Belgisch Staatsblad , 1 | le couvert d'un apport en société » (Moniteur belge, 1er décembre |
december 1939, pp. 8010-8011). | 1939, pp. 8010-8011). |
B.3.2. Die doelstellingen werden in herinnering gebracht en uitvoerig | B.3.2. Ces objectifs ont été rappelés et détaillés lors des travaux |
beschreven tijdens de parlementaire voorbereiding van de wet van 3 | préparatoires de la loi du 3 février 1959, qui a exclu de |
februari 1959, die de verkoop van bepaalde landeigendommen van de | l'application de ce taux réduit la vente de certains biens ruraux. Le |
toepassing van dat verlaagde tarief uitsloot. In het verslag van de | |
Commissie voor de Financiën van de Kamer van volksvertegenwoordigers | rapport de la Commission des Finances de la Chambre des représentants |
wordt immers uiteengezet : | expose en effet : |
« Het ontwerp (Stuk Kamer nr. 928, 1957-1958) werd ons overgemaakt | « Le projet n° 928 (Doc., Chambre, 1957-1958), qui nous a été transmis |
door de Senaat [en] heeft ten doel, aan de handelaars in onroerende | par le Sénat, [...] tend à exclure les ventes de biens ruraux du |
doch landelijke goederen, het voordeel te ontnemen dat hun door | bénéfice accordé aux ventes d'immeubles par l'article 62 de l'arrêté |
artikel 62 van het koninklijk besluit van 30 november 1939 werd | royal du 30 novembre 1939. |
gegeven. Ten einde de draagwijdte van de besproken tekst goed te begrijpen is | Pour bien saisir la portée du texte en discussion, il convient d'abord |
het nodig de huidige toestand even te beschrijven. | de voir comment se présente la situation actuelle. |
Men weet dat bij verhandeling van onroerende goederen een evenredig | On sait que les transmissions de biens immobiliers sont soumises à un |
recht van 11 % op de waarde van de verkochte goederen geheven wordt. | droit de 11 % de la valeur des biens transmis. |
Deze beschikking die reeds zwaar kon lijken voor de koper welke voor | Cette disposition, qui peut déjà paraître si onéreuse pour l'acquéreur |
eigen gebruik een huis of een grond koopt, scheen dubbel zwaar en | d'une maison ou d'un terrain à usage personnel, est doublement |
economisch nadelig voor de handelaar in onroerende goederen : wij | onéreuse et économiquement préjudiciable pour les agents immobiliers, |
bedoelen de man wiens beroep er in bestaat onroerende goederen aan te | c'est-à-dire pour les personnes faisant profession de l'achat |
kopen om dezelve, na korten tijd terug van de hand te doen. | d'immeubles en vue de les revendre après un bref délai. |
Indien men op dergelijke verkopingen het recht van 11 % zou toepassen, | Si le droit de 11 % était appliqué à des ventes pareilles, il en |
dan zou men de koopprijs der onroerende goederen op onbillijke wijze doen stijgen en bovendien het beroep van handelaar in onroerende goederen onnodig bemoeilijken of zelfs onmogelijk maken. Anderzijds werd vastgesteld dat de handelaars in onroerende goederen - ten einde aan de onbillijkheid van deze belasting te ontsnappen - hun toevlucht namen tot onderhandse acten of aankoopoptie's op langen termijn waarop dan geen enkel registratierecht betaald werd. Deze handelwijze had niet alleen een nadeel voor de schatkist maar stelde kopers en verkopers bloot aan grote alea's vermits de alzo afgesloten overeenkomsten niet overgeschreven werden. Ten laatste maakte men de berekening dat de handelaars in onroerende goederen grote economische diensten aan de gemeenschap kunnen bewijzen vermits hun taak er niet enkel in bestaat goederen te kopen en te verkopen, doch wel domeinen te kopen om ze tot bouwgronden om te werken : zij verzorgen het plan van aanleg, trekken straten of gaan ten overstaan van de openbare besturen dienaangaande verbintenissen aan. Kortom zij kunnen bij de uitbreiding van onze steden en gemeenten en nl. bij de opening van nieuwe wijken zeer grote diensten bewijzen. | résulterait une hausse injustifiée du prix d'achat des immeubles et au surplus, l'exercice de la profession d'agent immobilier serait inutilement entravé ou même rendu impossible. D'autre part, il a été constaté que les agents immobiliers - afin de se soustraire à ce droit inéquitable - avaient recours à des actes sous seing privé ou à des options d'achat à long terme, sur lesquels il n'était payé aucun droit d'enregistrement. Cette pratique était non seulement préjudiciable au Trésor, mais exposait aussi les acheteurs et les vendeurs à des aléas considérables, étant donné que les conventions ainsi conclues n'étaient pas transcrites. Enfin, on s'est rendu compte que les agents immobiliers pouvaient rendre d'importants services économiques à la communauté, leur tâche consistant non seulement en l'achat et la vente d'immeubles, mais en l'achat de domaines pour transformer ceux-ci en terrains à bâtir : ils se chargent du plan d'aménagement, tracent des rues ou s'engagent à cet effet vis-à-vis des administrations publiques. Bref, ils sont appelés à rendre de très grands services dans le domaine de l'extension de nos villes et de nos communes, et notamment lorsqu'il s'agit de la création de nouveaux quartiers. |
Om al deze redenen had het koninklijk besluit van 30 november 1939 het | Pour tous ces motifs, l'arrêté royal du 30 novembre 1939 avait ramené, |
recht van 11 % - ten voordele van de hierboven beschreven verkopingen, | en faveur des ventes mentionnées ci-dessus, le droit de 11 % à 2,5 %, |
tot op 2,50 % herleid onder de voorwaarden er in beschreven. | dans les conditions qu'il prévoyait. |
Het doel van de huidige tekst is dit gunsttarief te behouden voor de | Le texte qui vous est soumis a pour objet de maintenir ce taux de |
verkopingen van bouwgronden alsmede voor de verkopingen van | faveur pour les ventes de terrains à bâtir ainsi que pour les ventes |
landeigendommen van grote waarde (nl. 250 maal het kadastraal | de biens ruraux de grande valeur (notamment 250 fois le revenu |
inkomen), maar het gunsttarief af te schaffen voor de verkopingen van | cadastral), mais de supprimer ce taux de faveur pour les ventes de |
landeigendommen van kleinere waarde, nl. deze waarvan de waarde niet | biens ruraux de moindre valeur, c'est-à-dire ceux dont la valeur ne |
meer bedraagt dan 250 maal het kadastraal inkomen » (Parl. St., Kamer, | dépasse pas 250 fois le revenu cadastral » (Doc. parl., Chambre, |
1958-1959, nr. 81-2, pp. 1-2). | 1958-1959, n° 81-2, pp. 1-2). |
B.3.3. Uit het voorgaande volgt dat het verlaagde tarief dat ten | B.3.3. Il résulte de ce qui précède que le taux réduit instauré au |
gunste van de vastgoedmakelaars werd ingevoerd, tegelijkertijd ertoe strekt de rechten van de Schatkist te vrijwaren, de handel in de betrokken onroerende goederen te vergemakkelijken en de transparantie van die handel te waarborgen - en dat zowel in het voordeel van die makelaars als van de latere kopers van die onroerende goederen. B.4.1. De vereiste van een authentieke akte is pertinent ten opzichte van de voormelde doelstellingen, en meer bepaald ten opzichte van het streven naar transparantie van de handel in onroerende goederen, waarbij tegelijkertijd de kopers worden beschermd aan wie de vastgoedmakelaars het goed dat zij zelf hebben verworven, verder verkopen. Een verkoop is immers een overeenkomst op grond waarvan de verkoper tegen een prijs de eigendom van een zaak of van een recht aan de koper overdraagt. Het gaat om een consensuele overeenkomst : zij bestaat tussen partijen enkel door een wederzijdse instemming, los van de wijze waarop die instemming is uitgedrukt - en meer bepaald ongeacht of gebruik werd gemaakt van een onderhandse akte of van een authentieke akte. Niettemin is de verkoop, wanneer hij een onroerend goed betreft, | bénéfice des professionnels de l'immobilier vise, à la fois, à protéger les droits du Trésor, à faciliter le commerce des immeubles concernés et à assurer la transparence de ce commerce - et ce tant au bénéfice de ces professionnels qu'au bénéfice des acheteurs ultérieurs desdits immeubles. B.4.1. L'exigence d'un acte authentique est pertinente au regard des objectifs précités, et notamment du souci d'assurer la transparence du commerce des immeubles tout en protégeant les acheteurs auxquels les professionnels de l'immobilier revendent le bien qu'ils ont eux-mêmes acquis. En effet, la vente est un contrat en vertu duquel le vendeur transfère la propriété d'une chose ou d'un droit à l'acheteur, moyennant un prix. Il s'agit d'un contrat consensuel : il existe entre parties par le seul échange des consentements, indépendamment du mode par lequel il s'est exprimé - et notamment qu'il ait été recouru à un acte sous seing privé ou à un acte authentique. Toutefois, lorsqu'elle porte sur un immeuble, la vente n'est opposable |
krachtens artikel 1 van de hypotheekwet (de wet van 16 december 1851) | aux tiers, en vertu de l'article 1er de la loi hypothécaire (loi du 16 |
slechts tegenstelbaar aan derden voor zover hij werd overgeschreven, | décembre 1851), que pour autant qu'elle ait été transcrite, formalité |
formaliteit waarvoor enkel authentieke akten - naast de in rechte | à laquelle sont seuls admissibles les actes authentiques - outre les |
erkende onderhandse akten en de vonnissen bedoeld in artikel 2 van de | actes sous seing privé reconnus en justice et les jugements visés à l'article 2 de la loi précitée. |
voormelde wet - worden aangenomen. | Dès lors, la vente d'un immeuble sous seing privé - si elle est |
Bijgevolg zal de onderhandse verkoop van een onroerend goed - ook al | parfaitement valable entre les parties - ne sera opposable aux tiers |
is hij volkomen rechtsgeldig tussen de partijen - pas vanaf de | qu'à dater de la transcription de l'acte authentique. |
overschrijving van de authentieke akte aan derden tegenstelbaar zijn. | Le législateur a pu vouloir s'assurer que la personne qui achète un |
De wetgever heeft zich ervan willen vergewissen dat de persoon die een | bien immobilier à un professionnel dispose de toutes les garanties |
onroerend goed van een makelaar koopt, over alle waarborgen beschikt | |
met betrekking tot de eigendomstitel van die laatste, wat | quant au titre de propriété de ce dernier, ce qui présuppose que |
veronderstelt dat de koopakte werd overgeschreven en dus in | l'acte d'achat ait été transcrit, et ait donc été passé sous forme |
authentieke vorm werd verleden. | authentique. |
B.4.2. De wetgever kon eveneens oordelen dat het feit dat de | B.4.2. Le législateur a pu également considérer que le fait de |
overschrijving en de eraan verbonden tegenstelbaarheid wordt | réserver la transcription, et l'opposabilité qui y est liée, aux seuls |
voorbehouden voor « vonnissen, authentieke akten en in rechte of voor | « jugements, actes authentiques et [...] actes sous seing privé, |
notaris erkende onderhandse akten » (artikel 2, eerste lid, van de hypotheekwet), van die aard was, door de hoedanigheid van de auteurs van die akten, dat het de transparantie van de handel in onroerende goederen zou waarborgen, wat de wetgever eveneens wenste toen hij het verlaagde tarief invoerde. B.4.3. Uit het voorgaande volgt dat de wetgever, door het voordeel van het verlaagde registratierecht dat ten gunste van de vastgoedmakelaars werd ingevoerd, afhankelijk te stellen van het verlijden van een authentieke akte, een maatregel heeft genomen die redelijk verantwoord is. Het Hof moet echter onderzoeken of het redelijk verantwoord is om dat verlaagde tarief niet toe te passen wanneer de onderhandse verkoopakte van het onroerend goed ter registratie werd aangeboden vóór het | reconnus en justice ou devant notaire » (article 2, alinéa 1er, de la loi hypothécaire) était de nature, par la qualité des auteurs de ces actes, à garantir la transparence du commerce des immeubles - ce que souhaitait aussi le législateur en instaurant le taux réduit. B.4.3. Il résulte de ce qui précède que, en subordonnant à la passation d'un acte authentique le bénéfice du taux réduit du droit d'enregistrement instauré en faveur des professionnels de l'immobilier, le législateur a pris une mesure qui est raisonnablement justifiée. La Cour doit toutefois examiner s'il est raisonnablement justifié de ne pas appliquer ce taux réduit lorsque l'acte sous seing privé de vente de l'immeuble a été présenté à l'enregistrement avant la |
verlijden van de authentieke akte. | passation de l'acte authentique. |
B.5.1. Zoals in B.3.3 werd opgemerkt, strekt het verlaagde tarief dat | B.5.1. Comme il a été relevé en B.3.3, le taux réduit institué au |
ten gunste van de vastgoedmakelaars werd ingevoerd, tegelijkertijd | bénéfice des professionnels de l'immobilier tend à la fois à protéger |
ertoe de rechten van de Schatkist te vrijwaren, de handel in de | les droits du Trésor, à faciliter le commerce des immeubles concernés |
betrokken onroerende goederen te vergemakkelijken en de transparantie | et à assurer la transparence de ce commerce - et ce tant au bénéfice |
van die handel te verzekeren, en dat zowel in het voordeel van die | |
makelaars als in het voordeel van de latere kopers van die onroerende | de ces professionnels qu'au bénéfice des acheteurs ultérieurs desdits |
goederen. | immeubles. |
Gelet op die doelstellingen, is het niet klaarblijkelijk onverantwoord | En considération de ces objectifs, il n'est pas manifestement |
het voordeel van het verlaagde tarief voor te behouden voor de | injustifié de réserver le bénéfice du taux réduit aux seuls actes |
authentieke akten, en meer bepaald voor die waarmee, zoals te dezen, | authentiques - et notamment ceux par lesquels, comme en l'espèce, un |
een vastgoedmakelaar zulk een goed koopt. | professionnel de l'immobilier achète un tel bien. |
B.5.2. Enerzijds, kon de wetgever oordelen dat de hoedanigheid waarmee | B.5.2. D'une part, le législateur a pu considérer que la qualité dont |
de personen en autoriteiten die de auteur zijn van authentieke akten | sont revêtues les personnes et autorités auteurs d'actes authentiques |
zijn bekleed, de transparantie van de handel in onroerende goederen | était de nature à garantir la transparence du commerce des immeubles, |
kon waarborgen, wat de wetgever eveneens wenste bij de invoering van | ce que souhaitait aussi le législateur en instaurant le taux réduit en cause. |
het in het geding zijnde verlaagde tarief. | D'autre part, le législateur a pu également prendre en compte le fait |
Anderzijds, kon de wetgever eveneens rekening houden met het feit dat, | que, comme il a été relevé en B.4.1, la vente d'un immeuble n'est |
zoals in B.4.1 werd opgemerkt, de verkoop van een onroerend goed, | opposable aux tiers, en vertu de l'article 1er de la loi hypothécaire |
krachtens artikel 1 van de hypotheekwet (de wet van 16 december 1851), | (loi du 16 décembre 1851), que pour autant qu'elle ait été transcrite |
slechts aan derden tegenstelbaar is voor zover hij werd overgeschreven | |
- formaliteit waarvoor in principe alleen de authentieke akten worden | - formalité à laquelle sont en principe seuls admissibles les actes |
aangenomen. Door in het in het geding zijnde artikel 62 het voordeel | authentiques. Le législateur, en subordonnant à l'article 62 en cause |
van het verlaagde tarief afhankelijk te stellen van het verlijden van | le bénéfice du taux réduit à la passation d'un acte authentique tout |
een authentieke akte en tegelijkertijd de registratietermijnen die bij | |
artikel 32 van het Wetboek der registratierechten zijn vastgesteld, | en prescrivant les délais d'enregistrement que fixe l'article 32 du |
voor te schrijven, verzekert de wetgever zich ervan dat de persoon die | Code des droits d'enregistrement, s'assure ainsi que la personne qui |
een onroerend goed wenst te kopen van een makelaar, binnen een korte | entend acheter un bien immobilier à un professionnel dispose, dans un |
termijn over alle garanties beschikt betreffende de tegenstelbaarheid | bref délai, de toutes les garanties quant à l'opposabilité du titre de |
van de eigendomstitel van die laatste. | propriété de ce dernier. |
Ten slotte, in de veronderstelling dat de authentieke koopakte van een | Enfin, à supposer que des considérations légitimes rendent impossible |
onroerend goed vanuit legitieme overwegingen niet kan worden verleden | la passation de l'acte authentique d'achat d'un immeuble dans le délai |
binnen de in artikel 32, 4°, vastgestelde termijn, kan geen abstractie | fixé à l'article 32, 4°, il ne peut être fait abstraction du fait que |
worden gemaakt van het feit dat de onderhandse koopakte van zulk een | |
onroerend goed als minuut kan worden neergelegd bij een notaris door | l'acte sous seing privé d'achat d'un tel immeuble peut être déposé au |
alle personen die partij waren bij de overeenkomst, wat de weg opent | rang des minutes d'un notaire, par toutes les personnes qui ont été |
voor de overschrijving ervan en voor de registratie ervan, binnen de | parties à la convention, ce qui ouvre la voie à sa transcription ainsi |
voormelde termijn, tegen het verlaagde tarief van het in het geding | qu'à son enregistrement, dans le délai précité, au taux réduit prévu |
zijnde artikel 62. | par l'article 62 en cause. |
B.5.3. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. | B.5.3. La question préjudicielle appelle une réponse négative. |
Om die redenen, | Par ces motifs, |
het Hof | la Cour |
zegt voor recht : | dit pour droit : |
Artikel 62, eerste lid, van het Wetboek der registratie-, hypotheek- | L'article 62, alinéa 1er, du Code des droits d'enregistrement, |
en griffierechten schendt de artikelen 10, 11 en 172 van de Grondwet | d'hypothèque et de greffe ne viole pas les articles 10, 11 et 172 de |
niet. | la Constitution. |
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig | Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise, |
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het | conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur |
Grondwettelijk Hof, op de openbare terechtzitting van 4 november 2010. | la Cour constitutionnelle, à l'audience publique du 4 novembre 2010. |
De griffier, | Le greffier, |
P.-Y. Dutilleux. | P.-Y. Dutilleux. |
De voorzitter, | Le président, |
M. Melchior. | M. Melchior. |