Etaamb.openjustice.be
Meertalige weergave van Arrest van --
← Terug naar "Uittreksel uit arrest nr. 14/2008 van 14 februari 2008 Rolnummer 4160 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1675/19 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Luik. Het Grondwettelijk Hof, samengest wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging "
Uittreksel uit arrest nr. 14/2008 van 14 februari 2008 Rolnummer 4160 In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1675/19 van het Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Luik. Het Grondwettelijk Hof, samengest wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging Extrait de l'arrêt n° 14/2008 du 14 février 2008 Numéro du rôle : 4160 En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1675/19 du Code judiciaire, posée par la Cour d'appel de Liège. La Cour constitutionnelle, composée des p après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : I. Objet de la question préjudicielle et procédu(...)
GRONDWETTELIJK HOF COUR CONSTITUTIONNELLE
Uittreksel uit arrest nr. 14/2008 van 14 februari 2008 Extrait de l'arrêt n° 14/2008 du 14 février 2008
Rolnummer 4160 Numéro du rôle : 4160
In zake : de prejudiciële vraag betreffende artikel 1675/19 van het En cause : la question préjudicielle relative à l'article 1675/19 du
Gerechtelijk Wetboek, gesteld door het Hof van Beroep te Luik. Code judiciaire, posée par la Cour d'appel de Liège.
Het Grondwettelijk Hof, La Cour constitutionnelle,
samengesteld uit de voorzitters M. Melchior en M. Bossuyt, en de composée des présidents M. Melchior et M. Bossuyt, et des juges E. De
rechters E. De Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke en J. Groot, L. Lavrysen, J.-P. Snappe, E. Derycke et J. Spreutels, assistée
Spreutels, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter M. Melchior, du greffier P.-Y. Dutilleux, présidée par le président M. Melchior,
wijst na beraad het volgende arrest : après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant :
I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging I. Objet de la question préjudicielle et procédure
Bij arrest van 27 februari 2007 in zake Luc Boelpaepe tegen Véronique Par arrêt du 27 février 2007 en cause de Luc Boelpaepe contre
Chambaz, waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op Véronique Chambaz, dont l'expédition est parvenue au greffe de la Cour
8 maart 2007, heeft het Hof van Beroep te Luik aan het Hof voorgelegd le 8 mars 2007, la Cour d'appel de Liège a soumis à la Cour :
: « De vraag naar de grondwettigheid van artikel 1675/19, derde lid, van « La question de la constitutionnalité de l'article et/ou de la
het Gerechtelijk Wetboek en/of naar de grondwettigheid van de constitutionnalité de l'interprétation du dit article 1675/19, alinéa
interpretatie van dat artikel, in zoverre het de schuldbemiddelaar 3, du Code judiciaire, en ce que l'article 1675/19, alinéa 3 exclut la
belet hoger beroep in te stellen tegen een beslissing van de possibilité pour le médiateur de dettes de faire appel d'une décision
beslagrechter over zijn kosten en erelonen, terwijl alle andere du juge des saisies statuant sur ses frais et honoraires alors que
gerechtelijke mandatarissen, en in het bijzonder de tous les autres mandataires de justice, et en particulier le curateur
faillissementscurator, die mogelijkheid wel hebben ». à la faillite, disposent de cette faculté ».
(...) (...)
III. In rechte III. En droit
(...) B.1.1. Op het ogenblik van het instellen van het beroep voor de verwijzende rechter bepaalde artikel 1675/19 van het Gerechtelijk Wetboek : « De regels en barema's tot vaststelling van het ereloon, de emolumenten en de kosten van de schuldbemiddelaar worden door de Koning bepaald. De Koning oefent deze bevoegdheden uit op de gezamenlijke voordracht van de Ministers tot wier bevoegdheid Justitie en Economische Zaken behoren. De staat van ereloon, emolumenten en kosten van de schuldbemiddelaar komt ten laste van de schuldenaar en wordt bij voorrang betaald. Tenzij deze maatregelen getroffen werden door de beschikking bedoeld (...) B.1.1. Au moment de l'introduction du recours devant le juge a quo, l'article 1675/19 du Code judiciaire énonçait : « Les règles et tarifs fixant les honoraires, émoluments et frais du médiateur de dettes sont déterminés par le Roi. Le Roi exerce ses pouvoirs sur la proposition conjointe des Ministres ayant la Justice et les Affaires économiques dans leurs attributions. L'état d'honoraires, émoluments et frais du médiateur de dettes est à charge du débiteur et est payé par préférence. A moins que ces mesures n'aient été arrêtées par la décision visée à
in artikel 1675/10, § 5, in artikel 1675/12 of in artikel 1675/13, l'article 1675/10, § 5, à l'article 1675/12 ou à l'article 1675/13, le
geeft de rechter, op verzoek van de schuldbemiddelaar, een bevel tot juge, sur requête du médiateur de dettes, délivre un titre exécutoire
tenuitvoerlegging voor het voorschot dat hij bepaalt of ten belope van pour la provision qu'il détermine ou pour le montant des honoraires,
het bedrag van de erelonen, emolumenten en kosten dat hij vaststelt. émoluments et frais qu'il fixe. S'il échet, il entend au préalable en
Zo nodig hoort hij voorafgaandelijk in raadkamer de opmerkingen van de chambre du conseil, les observations du débiteur, des créanciers, et
schuldenaar, van de schuldeisers en van de schuldbemiddelaar. De du médiateur de dettes. La décision n'est susceptible ni d'opposition
beschikking is niet vatbaar voor verzet of hoger beroep. Bij elk
verzoek van de schuldbemiddelaar wordt een gedetailleerd overzicht van ni d'appel. A chaque demande du médiateur de dettes est joint un
de te vergoeden prestaties en van de gedragen of te dragen kosten décompte détaillé des prestations à rémunérer et des frais exposés ou
gevoegd. à exposer.
In voorkomend geval en op verzoek van de schuldbemiddelaar, beslist de Le cas échéant et sur requête du médiateur de dettes, le juge décide
rechter welk gedeelte van de erelonen, emolumenten en kosten de quelle partie des honoraires, émoluments et frais le médiateur de
schuldbemiddelaar ten laste kan leggen van het Fonds ter bestrijding dettes peut mettre à charge du Fonds de traitement du surendettement ».
van de overmatige schuldenlast ». B.1.2. La question préjudicielle porte sur l'alinéa 3 de la
B.1.2. De prejudiciële vraag heeft betrekking op het derde lid van de disposition précitée et plus précisément sur la troisième phrase de
voormelde bepaling en meer bepaald op de derde zin van dat lid, die de cet alinéa, qui exclut l'opposition ou l'appel contre l'ordonnance du
beschikking van de rechter waarbij hij een bevel tot tenuitvoerlegging juge délivrant un titre exécutoire en matière d'honoraires,
verleent inzake de erelonen, emolumenten en kosten van de d'émoluments et de frais du médiateur de dettes.
schuldbemiddelaar, uitsluit van verzet of hoger beroep.
B.1.3. Artikel 1675/19 van het Gerechtelijk Wetboek werd gewijzigd bij B.1.3. L'article 1675/19 du Code judiciaire a été modifié par
artikel 34 van de wet van 27 december 2006 houdende diverse bepalingen l'article 34 de la loi du 27 décembre 2006 portant des dispositions
(I). Het vroegere derde lid werd echter ongewijzigd overgenomen in diverses (I). L'ancien alinéa 3 a toutefois été repris sans
paragraaf 3 van het nieuwe artikel 1675/19. modification au paragraphe 3 de l'article 1675/19 nouveau.
B.2. De verwijzende rechter wenst van het Hof te vernemen of de in het B.2. Le juge a quo demande à la Cour si la disposition en cause viole
geding zijnde bepaling de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt les articles 10 et 11 de la Constitution en ce qu'elle empêche le
in zoverre zij de schuldbemiddelaar belet hoger beroep in te stellen
tegen de beschikking van de beslagrechter over zijn kosten en médiateur de dettes d'interjeter appel de l'ordonnance du juge des
erelonen, terwijl andere gerechtelijke mandatarissen, in het bijzonder saisies concernant ses frais et honoraires, alors que d'autres
de faillissementscurator, die mogelijkheid wel hebben. mandataires judiciaires, en particulier le curateur de faillite, ont
cette possibilité.
B.3.1. De Ministerraad werpt op dat de situatie van de B.3.1. Le Conseil des ministres objecte que la situation des
schuldbemiddelaars niet kan worden vergeleken met de situatie van de médiateurs de dettes ne saurait être comparée à celle des autres
andere gerechtelijke mandatarissen en met name die van de curatoren. mandataires judiciaires et, en l'occurrence, à celle des curateurs.
B.3.2. De bewering volgens welke de situaties niet voldoende B.3.2. L'allégation selon laquelle des situations ne sont pas
vergelijkbaar zijn, kan niet ertoe strekken dat de artikelen 10 en 11 suffisamment comparables ne peut tendre à ce que les articles 10 et 11
van de Grondwet niet van toepassing zouden zijn. Zij kan enkel tot de la Constitution ne soient pas appliqués. Elle ne peut avoir pour
gevolg hebben dat de bewijsvoering van een bestaanbaarheid met die effet que d'abréger la démonstration d'une compatibilité avec ces
bepalingen wordt ingekort wanneer de situaties dermate verschillend dispositions lorsque les situations sont à ce point éloignées qu'il
zijn dat het onmiddellijk duidelijk is dat geen vaststelling van est immédiatement évident qu'un constat de discrimination ne saurait
discriminatie zou kunnen voortvloeien uit de nauwgezette vergelijking ervan. résulter de leur comparaison minutieuse.
B.4.1. Het in de prejudiciële vraag vermelde verschil in behandeling B.4.1. La différence de traitement mentionnée dans la question
berust op een objectief criterium, namelijk de aard van de opdracht préjudicielle repose sur un critère objectif, à savoir la nature de la
van de betrokken gerechtelijke mandatarissen : de schuldbemiddelaar mission des mandataires judiciaires concernés : le médiateur de dettes
treedt op in het kader van de collectieve regeling van de schulden van intervient dans le cadre du règlement collectif de dettes d'une
een natuurlijke persoon met overmatige schuldenlast die de wet wil personne physique surendettée que la loi entend protéger contre le
beschermen tegen het gevaar dat hij geen menswaardig leven zou kunnen risque de ne pas pouvoir mener une vie conforme à la dignité humaine,
leiden, terwijl de curator, die de boedel vertegenwoordigt, het alors que le curateur, qui représente la masse, gère la faillite d'un
faillissement van een handelaar (natuurlijke of rechtspersoon) in het commerçant (personne physique ou morale) dans l'intérêt de l'ensemble
belang van zowel alle schuldeisers als de gefailleerde beheert. Het des créanciers comme dans celui du failli. La Cour doit cependant
Hof moet evenwel nagaan of dat verschil in behandeling redelijk vérifier si cette différence de traitement est raisonnablement
verantwoord is. justifiée.
B.4.2. Het ereloon van de curator wordt bepaald in verhouding tot het B.4.2. Les honoraires du curateur sont fixés en fonction de
belang en de complexiteit van zijn opdracht. Het mag niet uitsluitend l'importance et de la complexité de sa mission. Ils ne peuvent être
worden uitgedrukt in een procentuele vergoeding op basis van de fixés exclusivement sous la forme d'une indemnité proportionnelle aux
gerealiseerde activa. De regels en barema's tot vaststelling van het actifs réalisés. Les règles et barèmes relatifs à la fixation des
ereloon worden door de Koning bepaald. Hierbij bepaalt de Koning welke honoraires sont établis par le Roi. Le Roi détermine les prestations
prestaties en kosten door het ereloon worden gedekt. De Koning kan et frais couverts par les honoraires. Le Roi peut également déterminer
tevens bepalen welke kosten afzonderlijk worden vergoed en op welke les frais pouvant faire l'objet d'une indemnisation séparée, ainsi que
wijze ze worden begroot (artikel 33, eerste lid, van de les modalités de leur arbitrage (article 33, alinéa 1er, de la loi du
faillissementswet van 8 augustus 1997). 8 août 1997 sur les faillites).
Het ereloon van de curator bestaat in beginsel in een proportionele Les honoraires du curateur consistent en principe en une indemnité
vergoeding per schijf berekend op grond van de teruggeïnde en proportionnelle calculée par tranche sur la base des actifs récupérés
gerealiseerde activa (artikel 1, eerste lid, van het koninklijk et réalisés (article 1er, alinéa 1er, de l'arrêté royal du 10 août
besluit van 10 augustus 1998 « houdende vaststelling van de regels en 1998 « établissant les règles et barèmes relatifs à la fixation des
barema's tot bepaling van de kosten en het ereloon van de curatoren honoraires et des frais de curateurs »).
»). De rechtbank van koophandel kan op grond van een met redenen omklede Le tribunal de commerce peut, par une décision motivée, faire varier à
beslissing het ereloon vermeerderen of verminderen aan de hand van een la hausse comme à la baisse les honoraires en leur appliquant un
correctiecoëfficiënt die varieert van 0.8 tot 1.2. Dat kan gebeuren op coefficient correcteur variant de 0.8 à 1.2. Cela peut se faire en
basis van verscheidene factoren zoals de omvang en de complexiteit van fonction de divers facteurs tels que, entre autres, l'ampleur et la
de zaak, het tewerkgestelde personeel, het aantal schuldvorderingen, complexité de l'affaire, le personnel occupé, le nombre de créances,
de realisatiewaarde van het actief, de spoed waarmee het faillissement la valeur de réalisation de l'actif, la diligence avec laquelle la
wordt afgewikkeld en de bevoorrechte schuldeisers worden betaald, faillite est gérée et les créanciers privilégiés payés, ainsi que la
alsook de waarde die voor bepaalde, zelfs minder belangrijke activa valorisation donnée à des actifs déterminés, même de moindre
wordt gekregen (artikel 3 van hetzelfde koninklijk besluit). importance (article 3 du même arrêté royal).
Bepaalde prestaties van de curator die geen deel uitmaken van de Certaines prestations du curateur qui ne font pas partie de la
normale vereffening van de failliete boedel en die ertoe hebben liquidation normale de la faillite et qui ont contribué ou qui
bijgedragen of redelijkerwijs ertoe hadden moeten bijdragen het actief auraient raisonnablement dû contribuer à conserver ou à augmenter
van het faillissement te bewaren of te vergroten of het passief ervan l'actif de la faillite ou à en limiter le passif peuvent faire l'objet
te beperken, kunnen aanleiding geven tot betaling van een buitengewoon d'honoraires extraordinaires. Sont, entre autres, ainsi visés la
ereloon. Het gaat hierbij onder meer om de voortzetting van de
handelsactiviteit door de curator of om buitengewone opdrachten poursuite de l'activité commerciale par le curateur ou les devoirs
voortvloeiend uit het aantal schuldeisers of uit de versnippering van exceptionnels résultant du nombre des créanciers ou de la dispersion
het vermogen van de gefailleerde (artikel 7 van hetzelfde koninklijk des avoirs du failli (article 7 du même arrêté royal).
besluit). B.4.3. De regels en barema's tot vaststelling van het ereloon, de B.4.3. Les règles et tarifs fixant les honoraires, émoluments et frais
emolumenten en de kosten van de schuldbemiddelaar worden eveneens door du médiateur de dettes sont également déterminés par le Roi (article
de Koning bepaald (artikel 1675/19 van het Gerechtelijk Wetboek). 1675/19 du Code judiciaire).
Het ereloon en de emolumenten bestaan uit forfaitaire vergoedingen Les honoraires et les émoluments consistent en des indemnités
(artikel 1 van het koninklijk besluit van 18 december 1998 houdende forfaitaires (article 1er de l'arrêté royal du 18 décembre 1998
vaststelling van de regels en barema's tot bepaling van het ereloon, établissant les règles et tarifs relatifs à la fixation des
de emolumenten en de kosten van de schuldbemiddelaar). honoraires, des émoluments et des frais du médiateur de dettes).
De Koning heeft niet voorzien in de vergoeding van buitengewone Le Roi n'a pas prévu d'indemniser les devoirs exceptionnels.
ambtsverrichtingen.
B.5.1. Het verschil in behandeling tussen bepaalde categorieën van B.5.1. La différence de traitement entre certaines catégories de
personen dat voortvloeit uit de toepassing van verschillende personnes qui découle de l'application de règles procédurales
procedureregels in verschillende omstandigheden houdt op zich geen différentes dans des circonstances différentes n'est pas
discriminatie in. Van discriminatie zou slechts sprake zijn indien het discriminatoire en soi. Il ne pourrait être question de discrimination
verschil in behandeling dat voortvloeit uit de toepassing van die que si la différence de traitement qui découle de l'application de ces
procedureregels, een onevenredige beperking van de rechten van de règles de procédure entraînait une limitation disproportionnée des
daarbij betrokken personen met zich zou meebrengen. droits des personnes concernées.
B.5.2. Behalve in strafzaken bestaat er geen algemeen beginsel waarbij B.5.2. Hormis en matière pénale, il n'existe pas de principe général
de dubbele aanleg wordt gewaarborgd. Bovendien laat het voormelde garantissant un double degré de juridiction. En outre, le cadre
reglementaire kader de rechter weinig of geen beoordelingsruimte bij réglementaire mentionné ci-dessus ne laisse que peu voire pas de marge
het vaststellen van het ereloon, de emolumenten en de kosten van de d'appréciation au juge pour fixer les honoraires, émoluments et frais
schuldbemiddelaar. du médiateur de dettes.
B.5.3. Daaruit volgt dat de onmogelijkheid om hoger beroep in te B.5.3. Il s'ensuit que l'impossibilité d'interjeter appel de
stellen tegen de beschikking van de rechter geen onevenredige l'ordonnance du juge n'implique pas de limitation disproportionnée des
beperking inhoudt van de rechten van de schuldbemiddelaars. droits des médiateurs de dettes.
B.6. De prejudiciële vraag dient ontkennend te worden beantwoord. B.6. La question préjudicielle appelle une réponse négative.
Om die redenen, Par ces motifs,
het Hof la Cour
zegt voor recht : dit pour droit :
Artikel 1675/19, derde lid, van het Gerechtelijk Wetboek schendt de L'article 1675/19, alinéa 3, du Code judiciaire ne viole pas les
artikelen 10 en 11 van de Grondwet niet. articles 10 et 11 de la Constitution.
Aldus uitgesproken in het Frans en het Nederlands, overeenkomstig Ainsi prononcé en langue française et en langue néerlandaise,
artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989, op de openbare conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989, à
terechtzitting van 14 februari 2008. l'audience publique du 14 février 2008.
De griffier, Le greffier,
P.-Y. Dutilleux. P.-Y. Dutilleux.
De voorzitter, Le président,
M. Melchior. M. Melchior.
^