MINISTERIE VAN BINNENLANDSE ZAKEN

9 JULI 2001. - Overbrenging van illegalen. - Preciseringen

Aan Mevrouw en de heren Provinciegouverneurs, Aan Mevrouwen en de heren Burgemeesters, Aan de heer Directeur-Generaal van de Dienst Vreemdelingenzaken Ter informatie : Aan de leden van het provinciale ondersteuningsploeg, Aan Mevrouwen en de heren Arrondissementscommissarissen, Aan de heer Commissaris- Generaal van de Federale Politie Aan de heer Voorzitter van de Vaste Commissie van de Gemeentepolitie Mevrouw, Mijnheer de Gouverneur, Mevrouwen en heren Burgemeesters, 1. Voorafgaande opmerkingen De controle van buitenlandse staatsburgers evenals de procedures voor illegalen zijn het voorwerp van verschillende wetteksten of omzendbrieven geweest.Denken we maar aan de wet van 15 december 1980 op de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen, de omzendbrief van 27 januari 1998 houdende het administratieve controleverslag van vreemdelingen opgesteld door de ambtenaren van bestuurlijke of gerechtelijke politie, de omzendbrief van 4 december 1998 betreffende de verwijdering van illegalen en de omzendbrief van 8 maart 2001 betreffende de verwijdering van het Belgische grondgebied van uitgeprocedeerde asielzoekers.

In die context handelen de politiediensten op basis van de bepalingen van de wet van 5 augustus 1992 op het politieambt en de wet van 7 december 1998 tot organisatie van een geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus.

Die verschillende bepalingen regelen onder andere de procedures inzake overbrenging van illegalen. Het is evenwel gebleken dat bepaalde gevallen geen voorwerp waren van duidelijke richtlijnen, gelet op de inwerkingstelling van de federale politie op 1 januari 2001 en de progressieve inwerkingstelling van de lokale politiediensten uiterlijk op 1 januari 2002. Het gevolg daarvan is een gebrek aan coördinatie in de uitvoering van bepaalde overbrengingen alsook een vertraging in de behandeling van de administratieve dossiers of inzake de toepassing van de door de Dienst Vreemdelingenzaken genomen maatregelen.

Met deze omzendbrief willen we eraan herinneren welke gevallen zich kunnen voordoen en hoe de overbrenging van de desbetreffende personen moet worden uitgevoerd.

Een harmonisatie van de richtlijnen en, in voorkomend geval, een aanpassing aan het nieuwe politielandschap worden uitgevoerd zodra de lokale politiediensten definitief in plaats zijn gesteld. 2. Principes De uitvoering van de overbrengingen die hieronder worden beschreven, is een missie van federale aard, die in voorkomend geval, volledig of gedeeltelijk, aan het lokale niveau kan worden toevertrouwd. Omwille van coherentie en klaarheid moet een continuïteitsprincipe in het politieoptreden worden toegepast. Concreet verzekert de politiedienst die een al dan niet geplande onderschepping heeft uitgevoerd, alle taken die eruit voortvloeien. Rekening houdend met de missies van de federale en de lokale politie zoals bepaald in de wet van 7 december 1998, moet niettemin in een steun van het federale niveau worden voorzien. De modaliteiten worden hierna beschreven.

In het kader van de geplande politieacties zal de coördinatie tussen de politiediensten en de Dienst Vreemdelingenzaken in het bijzonder moeten worden versterkt. 3. CATEGORIEEN VAN OVERBRENGINGEN EN VERDELING VAN DE VERANTWOORDELIJKHEDEN 3.1. Categorie 1 : Onderschepping van één of meer illegalen tijdens een niet-geplande politiecontrole Na contact met de Dienst Vreemdelingenzaken, moeten de illegalen, als ze niet worden vrijgelaten, worden overgebracht naar het gesloten centrum dat het dichtst bij de plaats van onderschepping ligt en de onthaalcapaciteit heeft, of naar de luchthaven van Zaventem.

De dienst die de onderschepping heeft uitgevoerd (lokale of federale politie) staat in voor de contacten met de Dienst Vreemdelingenzaken en voor de voorgeschreven administratieve procedures. Indien wordt beslist om een overbrenging naar een gesloten centrum of naar de luchthaven van Zaventem uit te voeren, staat diezelfde dienst in voor de overbrenging.

In de veronderstelling dat het aantal over te brengen personen de beschikbare capaciteit binnen de politiedienst die de onderschepping heeft uitgevoerd, overschrijdt, kan de steun van de federale politie worden ingeroepen naar gelang van de beschikbare middelen en de organisatie van de dienst. In voorkomend geval zal de politiedienst die de onderschepping heeft uitgevoerd, de betrokken personen bewaken in afwachting van de overbrenging.

De permanentie van de Directie van de operaties en de informatie inzake bestuurlijke politie (DGA/DAO) zal het contactpunt van de federale politie zijn. 3.2. Categorie 2 : Onderschepping van één of meerdere illegalen tijdens een geplande actie op initiatief van een politiedienst Na contact te hebben opgenomen met de Dienst Vreemdelingenzaken moeten de illegalen, als ze niet worden vrijgelaten, worden overgebracht naar het gesloten centrum dat het dichtst bij de plaats van onderschepping ligt en de onthaalcapaciteit heeft, of naar de luchthaven van Zaventem.

De politiedienst die de actie heeft gepland, moet in de voorbereidende acties de mogelijkheid van een overbrenging van één of meerdere personen opnemen. De betrokken politiedienst zal zelf zorgen voor het vervoer om naar een gesloten centrum of naar de luchthaven van Zaventem te gaan. De steun van de federale politie kan worden ingeroepen op basis van de beschikbare middelen en de organisatie van de dienst.

De permanentie van de Directie van de operaties en de informatie inzake bestuurlijke politie (DGA/DAO) zal het contactpunt van de federale politie zijn. 3.3. Categorie 3 : Onderschepping van één of meerdere illegalen ingevolge de individuele instructies van de Dienst Vreemdelingenzaken.

Het gaat voornamelijk om uitgeprocedeerde asielzoekers, die in een open centrum of op een privé-adres verblijven. Die personen moeten worden overgebracht naar de luchthaven van Zaventem, hetzij op discrete wijze, hetzij via een gesloten centrum waarvan de capaciteit het toelaat.

De lokale politie staat in voor de opsporing, de onderschepping en de overbrenging van de door de Dienst Vreemdelingendienst aangeduide personen. Zij is belast met de desbetreffende administratieve procedures en de bewaking van de onderschepte personen. In de veronderstelling dat geen enkel transportmiddel beschikbaar is op lokaal niveau of dat de termijn te lang blijkt (meer dan 24 uur), kan een aanvraag tot steun worden ingediend bij de federale politie. Deze zal ervoor zorgen dat het transport binnen een redelijke termijn kan worden uitgevoerd naar gelang van de beschikbare middelen en de organisatie van de dienst.

De permanentie van de Directie van de operaties en de informatie inzake bestuurlijke politie (DGA/DAO) zal het contactpunt van de federale politie zijn. 3.4. Categorie 4 : Overbrenging van één of meerdere illegalen van een gesloten centrum naar een ander of van een gesloten centrum naar de luchthaven van Zaventem.

Het gaat om bewegingen op initiatief van de Dienst Vreemdelingenzaken.

De Dienst Vreemdelingenzaken is belast met de overbrenging van de betrokkenen. 4. Preciseringen betreffende de overbrengingen naar de luchthaven van Zaventem. Zoals bepaald in de omzendbrief van 4 december 1998 betreffende de verwijdering van illegalen, wordt eraan herinnerd dat in geval van overbrenging naar de luchthaven van Zaventem, de politiedienst die de overbrenging verzekert, het administratieve verslag moet faxen naar DGA/DAO (faxnummer 02-646 49 40) met vermelding van de plaats, de datum en het uur waarop de te verwijderen persoon aan de federale politie, Veiligheidsdetachement Nationale Luchthaven (VDNL) kan worden overgedragen.

De politiedienst die de overbrenging uitvoert, neemt contact op met de sectie "Verwijdering" van het VDNL (telefoonnummer 02-706 67 34 permanentie van 6 uur tot 22 uur), om de praktische modaliteiten af te spreken.

De betrokken politiedienst moet zich minstens twee uur en hoogstens drie uur vóór de vlucht op het VDNL aanbieden. De te verwijderen personen mogen de nacht niet op het VDNL doorbrengen.

Ik zou het op prijs stellen indien u alle burgemeesters in uw provincie zo snel mogelijk inlicht over deze omzendbrief.

Mevrouw, mijnheren Gouverneurs, gelieve de datum waarop deze omzendbrief in het Belgisch Staatsblad zal verschijnen, in het administratieve boek te noteren.

De Minister van Binnenlandse Zaken, A. Duquesne.