15 JULI 1997. Decreet tot bekrachtiging van de ontwikkelingsdoelen en de eindtermen van het gewoon basisonderwijs (1)

Het Vlaams Parlement heeft aangenomen en Wij, regering, bekrachtigen hetgeen volgt :

Artikel 1.Dit decreet regelt een aangelegenheid bedoeld in artikel 127 van de Grondwet.

Art. 2.Het besluit van de Vlaamse regering van 27 mei 1997 tot bepaling van de ontwikkelingsdoelen en de eindtermen van het gewoon basisonderwijs wordt bekrachtigd, mits vervanging in artikel 4 van de woorden "het schooljaar 1997-1998" door de woorden "het schooljaar 1998-1999" en mits toevoeging van een nieuw artikel 5, dat luidt als volgt : "

Artikel 5.De ontwikkelingsdoelen en de eindtermen vastgesteld bij dit besluit worden in het schooljaar 2004-2005 geëvalueerd. Vanaf deze evaluatie wordt de evaluatie elke 6 jaar herhaald. De Vlaamse regering legt de resultaten van deze evaluaties voor aan het Vlaams Parlement.

Een herziening van de eindtermen is mogelijk vanaf 1 september 2005."

Art. 3.In de bijlage bij het besluit van de Vlaamse regering van 27 mei 1997 tot bepaling van de ontwikkelingsdoelen en de eindtermen van het gewoon basisonderwijs worden de volgende wijzigingen aangebracht : 1. Eindtermen Lichamelijke Opvoeding a) Een nieuwe eindterm 1.20bis invoegen die luidt als volgt : "1.20bis : passen de afgesproken spelregels toe en aanvaarden de sancties bij overtredingen." b) Eindterm 1.25 schrappen en vervangen door : "1.25 : de leerlingen voelen zich veilig in het water en kunnen zwemmen." c) Een nieuwe eindterm *1.32 invoegen die luidt als volgt : "*1.32 De leerlingen zijn bereid zichzelf vragen te stellen over hun aanpak voor, tijdens en na het oplossen van een bewegingsprobleem en willen op basis hiervan hun aanpak (bij)sturen." d) Een nieuwe eindterm 1.33 invoegen die luidt als volgt : "1.33 : kunnen onder verschillende sensorische prikkels die gelijktijdig worden waargenomen de relevante prikkel selecteren." 2. Eindtermen Muzische Vorming Een nieuwe eindterm 5.5 invoegen die luidt als volgt : "5.5 : eenvoudige, audiovisuele informatie uit de eigen belevingswereld herkennen, onderzoeken en vergelijken." 3. Eindtermen Nederlands a) Eindtermen 1.11, 2.11, 3.11 en 4.9 schrappen en vervangen door : "* 4.8 De leerlingen ontwikkelen bij het realiseren van de eindtermen voor spreken, luisteren, lezen en schrijven de volgende attitudes : - spreek-, luister-, lees- en schrijfbereidheid; - plezier in luisteren, spreken, lezen en schrijven; - bereidheid tot nadenken over het eigen luister-, spreek-, lees en schrijfgedrag; - bereidheid tot het naleven van luister-, spreek-, lees- en schrijfconventies; - weerbaarheid." b) Eindtermen 3.4 en 3.5 schrappen en vervangen door : "3.4 Voor hen bestemde school- en studieteksten en instructies bij schoolopdrachten." c) Eindtermen 3.6 en 3.7 schrappen en vervangen door : "3.5 Voor hen bestemde verhalen, kinderromans, dialogen, gedichten, kindertijdschriften en jeugdencyclopedieën." d) Eindtermen 3.8 en 3.9 schrappen en vervangen door : "3.6 Verschillende voor hen bestemde brieven of uitnodigingen." e) Eindterm 4.4 schrappen en vervangen door : "4.4 Voor een gekend persoon een verslag schrijven van een verhaal, een gebeurtenis, een informatieve tekst." f) Eindtermen 4.7 en 4.8 schrappen en vervangen door : "4.7 De leerlingen kunnen voor het realiseren van bovenstaande eindtermen bovendien : - hun teksten verzorgen rekening houdende met handschrift en lay-out; - spellingsafspraken en -regels toepassen in verband met het schrijven van : - woorden met vast woordbeeld : - klankzuivere woorden; - hoogfrequente niet-klankzuivere woorden; - woorden met veranderlijk woordbeeld (regelwoorden) : - werkwoorden; - klinker in open/gesloten lettergreep; - verdubbeling medeklinker; - niet-klankzuivere eindletter; - hoofdletters; - interpunctietekens., ? ! :" 4. Eindtermen Frans a) Eindterm 1.2 schrappen en vervangen door : "1.2 : hun gesprekspartner begrijpen in een kort gesprek over : - henzelf; - hun gezins- en leefsituatie; - spelsituatie; - hun voorkomen; - omgangsvormen." b) Eindterm 3.2 schrappen en vervangen door : "3.2 in een kort gesprek aan een gesprekspartner vragen stellen en informatie verstrekken over : - henzelf; - hun gezins- en leefsituatie; - hun voorkomen; - omgangsvormen; - een wegaanduiding." 5. Eindtermen van het leergebied Wereldoriëntatie a) Eindtermen 1.6 en 1.7 schrappen en vervangen door : "1.6 kunnen de functie van belangrijke organen die betrokken zijn bij de levensprocessen van de mens en de functie van de zintuigen, het skelet en de spieren op een eenvoudige wijze verwoorden." b) Eindterm 1.9 schrappen en vervangen door : "1.8 kunnen de weersituatie op een bepaald moment en over een beperkte periode meten en beschrijven." c) Eindtermen 1.12 en 2.1 schrappen en vervangen door : "1.11 kunnen van courante voorwerpen uit hun omgeving zeggen uit welke materialen en grondstoffen ze gemaakt zijn." d) Eindterm 1.13 schrappen. e) Eindtermen 1.16 en 1.17 schrappen en vervangen door : "1.14 kunnen gezonde levensgewoonten in verband brengen met wat ze weten over het functioneren van het eigen lichaam en ze weten dat bepaalde ziekteverschijnselen of handicaps niet altijd kunnen worden vermeden." f) Eindterm 1.18 schrappen. g) Eindtermen 1.20 en 1.21 schrappen en vervangen door : "1.16 kunnen passende elementaire hulp toedienen bij lichte schaafwonden en brandwonden." h) Eindtermen 1.24 en 1.25 schrappen en vervangen door : "1.19 kunnen met concrete voorbeelden uit hun omgeving illustreren hoe mensen op negatieve maar ook op positieve wijze omgaan met het milieu en dat aan een milieuprobleem vaak tegengestelde belangen ten grondslag liggen." i) Eindterm 2.2 schrappen. j) Eindterm 2.3 schrappen. k) Eindtermen 2.4 en 2.5 schrappen en vervangen door : "2.1 herkennen in hun directe omgeving toepassingen van hefbomen, katrollen en bewegingsoverbrenging via tandwielen." l) Eindterm 2.6 schrappen en vervangen door : "2.2 kunnen van voorzieningen of voorwerpen uit hun omgeving aangeven welke de energiebron is die verantwoordelijk is voor de waargenomen beweging, verwarming of verlichting." m) Eindterm 2.7 en 2.8 schrappen. n) Een nieuwe eindterm 2.9bis toevoegen die luidt als volgt : "2.9bis leren effectief met informatica en informatieverwerking omgaan." o) Eindterm 2.11 schrappen. p) Eindtermen 2.12, 2.13 en 2.19 schrappen en vervangen door : "2.5 kunnen materialenkennis en kennis van constructie- en bewegingsprincipes aanwenden bij het plannen en maken van een eigen constructie." q) Eindtermen 2.14, 2.15, 2.16 en 2.17 schrappen en vervangen door : "2.6 kunnen aan de hand van een al dan niet zelfgemaakte eenvoudige werktekening of handleiding het geschikte materiaal en gereedschap kiezen en daarmee de constructieactiviteit stap voor stap juist en veilig uitvoeren." r) Eindtermen 2.20 en 2.22 schrappen. s) Eindtermen 2.23 en 2.25 schrappen en vervangen door : "*2.9 brengen waardering op voor eenvoudige, inventieve technieken en voor esthetische aspecten van technische constructies en voorwerpen." t) Eindtermen 3.2 en 3.3 schrappen en vervangen door : "3.2 kunnen beschrijven wat ze voelen en wat ze doen in een concrete situatie en kunnen illustreren dat zowel hun gedrag als hun gevoelens situatiegebonden zijn." u) Eindtermen 3.4 en 3.5 schrappen en vervangen door : "*3.3 tonen in concrete situaties voldoende zelfvertrouwen, gebaseerd op kennis van het eigen kunnen." v) Eindtermen 3.8, 3.9 en 3.10 schrappen. w) Eindterm 4.1 schrappen. x) Eindtermen 4.2 en 4.3 schrappen en vervangen door : "4.1 kunnen illustreren dat verschillende vormen van arbeid verschillend toegankelijk zijn voor mannen en vrouwen en verschillend gewaardeerd worden." y) Eindterm 4.4 schrappen en vervangen door : "4.2 kunnen met een zelf gekozen voorbeeld illustreren, hoe de prijs van een product tot stand komt." z) Eindterm 4.7 schrappen. aa) Eindterm 4.9 schrappen en vervangen door : "*4.6 tonen zich bereid om actieve en passieve vormen van vrijetijdsbesteding te onderzoeken en te evalueren." bb) Eindterm 4.11 schrappen. cc) Eindterm 4.12 schrappen en vervangen door de niet-attitudinale eindterm : "4.8 kunnen illustreren dat verschillende sociale en culturele groepen verschillende waarden en normen bezitten." dd) Eindtermen 4.17 en 4.18 schrappen en vervangen door : "4.13 kunnen het belang illustreren van de fundamentele Rechten van de Mens en de Rechten van het Kind. Ze zien daarbij in dat rechten en plichten complementair zijn." ee) Invoegen van een nieuwe eindterm 4.16 die luidt als volgt : "4.16 weten dat Vlaanderen één van de gemeenschappen is van het federale België en dat België deel uitmaakt van de Europese Unie. Ze weten daarbij dat elk een eigen bestuur heeft waar beslissingen worden genomen." ff) Invoegen van een nieuwe eindterm 4.20bis die luidt als volgt : "4.20bis kennen de erkende symbolen van de Vlaamse Gemeenschap (met name feestdag, wapen, vlag, volkslied en memoriaal)." gg) Eindterm 5.5 schrappen. hh) Eindtermen 5.8 en 5.9 schrappen en vervangen door : "5.7 kennen de grote periodes uit de geschiedenis en ze kunnen duidelijke historische elementen in hun omgeving en belangrijke historische figuren en gebeurtenissen waarmee ze kennis maken, situeren in de juiste tijdsperiode aan de hand van een tijdband." ii) Een nieuwe eindterm 6.1bis invoegen die luidt als volgt : "6.1bis kunnen aan de hand van een kaart de afstand tussen twee plaatsen in Vlaanderen berekenen en beschrijven." jj) Eindtermen 6.2, 6.4 en 6.5 schrappen en vervangen door : "6.2 kunnen in een praktische toepassingssituatie op een gepaste kaart en op de globe de evenaar, de polen, de oceanen, de landen van de Europese Unie en de werelddelen opzoeken en aanwijzen." kk) Een nieuwe eindterm 6.3bis invoegen die luidt als volgt : "6.3bis kunnen begrippen zoals wijk, gehucht, dorp, deelgemeente, fusiegemeente, stad, provincie, gemeenschap, land en continent in een juiste context gebruiken." ll) Een nieuwe eindterm 6.4 invoegen die luidt als volgt : "6.4 hebben een voorstelling van de kaart van Vlaanderen en van België, zodat ze in een praktische toepassingssituatie de gemeenschappen, de provincies en de provinciehoofdplaatsen kunnen aanwijzen." mm) Eindtermen 6.8 en 6.9 schrappen en vervangen door : "6.7 kunnen in de realiteit en op een gepaste kaart een landelijke, stedelijke, toeristische en industriële omgeving herkennen en van elkaar onderscheiden." nn) Eindterm 6.10 schrappen en vervangen door : "6.8 kunnen hun eigen streek en twee andere streken in België situeren op een kaart en de relatie beschrijven tussen de omgeving en aspecten van het dagelijks leven van mensen." oo) Eindterm 6.11 schrappen en vervangen door : "6.9 kunnen aspecten van het dagelijks leven in een land van een ander cultuurgebied vergelijken met het eigen leven." pp) Eindterm 6.14 schrappen en vervangen door : "6.12 kunnen de gevaarlijke verkeerssituaties in de ruimere schoolomgeving lokaliseren." qq) Eindtermen 6.15 en 6.16 schrappen en vervangen door : "6.13 beschikken over voldoende reactiesnelheid, evenwichtsbehoud en gevoel voor coördinatie en ze kennen de verkeersregels voor fietsers en voetgangers, om zich zelfstandig en veilig te kunnen verplaatsen langs een voor hen vertrouwde route." rr) Een nieuwe titel met eindterm 7 invoegen die luidt als volgt : "Brongebruik 7. De leerlingen kunnen op hun niveau verschillende informatiebronnen raadplegen." 6) Eindtermen Wiskunde a) Eindterm 1.2 schrappen en vervangen door : "1.2 kunnen de verschillende functies van natuurlijke getallen herkennen en verwoorden." b) Eindtermen 1.3, 1.4 en 1.5 schrappen en vervangen door : "1.3 de leerlingen kennen de betekenis van : optellen, aftrekken, vermenigvuldigen, delen, veelvoud, deler, gemeenschappelijke deler, grootste gemeenschappelijke deler, kleinste gemeenschappelijk veelvoud, procent, som, verschil, product, quotiënt en rest. Zij kunnen correcte voorbeelden geven en kunnen verwoorden in welke situatie ze dit handig kunnen gebruiken." c) Eindtermen 1.7, 1.8 en 1.9 schrappen en vervangen door : "1.5 kunnen natuurlijke getallen van maximaal 10 cijfers en kommagetallen (met 3 decimalen), eenvoudige breuken, eenvoudige procenten lezen, noteren, ordenen en op een getallenlijn plaatsen." d) Eindterm 1.14 schrappen en vervangen door : "1.10 zijn in staat tot een onmiddellijk geven van correcte resultaten bij optellen en aftrekken tot 10, bij tafels van vermenigvuldiging tot en met de tafels van 10 en de bijhorende deeltafels." e) Eindterm 1.17 schrappen en vervangen door : "1.13 voeren opgaven uit het hoofd uit waarbij ze een doelmatige oplossingsweg kiezen op basis van inzicht in de eigenschappen van bewerkingen en in de structuur van getallen : - optellen en aftrekken tot honderd; - optellen en aftrekken met grote getallen met eindnullen; - vermenigvuldigen met en delen naar analogie met de tafels." f) Eindterm 1.16 schrappen en vervangen door : "1.12 kunnen orde en regelmaat ontdekken in getallenpatronen onder meer om te komen tot de kenmerken van deelbaarheid door 2, 3, 5, 9, 10 en die te kunnen toepassen." g) Een nieuwe eindterm *1.29 toevoegen die luidt als volgt : "*1.29 zijn bereid verstandige zoekstrategieën aan te wenden die helpen bij het aanpakken van wiskundige problemen met betrekking tot getallen, meten, ruimtelijke oriëntatie en meetkunde." h) Eindterm 2.1 schrappen en vervangen door : "2.1 kennen de belangrijkste grootheden en maateenheden met betrekking tot lengte, oppervlakte, inhoud, gewicht(massa) tijd, snelheid, temperatuur en hoekgrootte en ze kunnen daarbij de relatie leggen tussen de grootheid en de maateenheid." i) Eindterm 2.2 schrappen. j) Eindtermen 2.3 en 2.9 schrappen en vervangen door : "2.2 kennen de symbolen, notatiewijzen en conventies bij de gebruikelijke maateenheden en kunnen meetresultaten op veelzijdige wijze noteren en op verschillende wijze groeperen." k) Eindterm 2.4 schrappen. l) Eindtermen 2.6 en 2.7 schrappen en vervangen door : "2.4 kunnen de functie van de begrippen "schaal" en "gemiddelde" aan de hand van concrete voorbeelden verwoorden." m) Eindtermen 2.10 en 2.12 schrappen en vervangen door : "2.6 kunnen allerlei verbanden, patronen en structuren tussen en met grootheden en maatgetallen inzien en ze kunnen betekenisvolle herleidingen uitvoeren." n) Eindtermen 2.14, 2.15 en 2.16 schrappen en vervangen door : "2.9 kunnen op een concrete wijze aangeven hoe ze de oppervlakte en de omtrek van een willekeurige vlakke figuur en van een veelhoek kunnen bepalen." o) Eindterm 2.17 schrappen en vervangen door : "2.10 concreet aangeven hoe de inhoud van een balk wordt bepaald." p) Eindterm 2.18 schrappen en vervangen door : "2.11 kunnen in reële situaties rekenen met geld en geldwaarden." q) Eindterm 3.1 schrappen en vervangen door : "3.1 begrippen en notaties waarmee de ruimte meetkundig wordt bepaald aan de hand van concrete voorbeelden verklaren." r) Eindterm 3.2 schrappen en vervangen door : "3.2 op basis van volgende eigenschappen de volgende meetkundige objecten herkennen en benoemen : a) in het vlak : punten, lijnen, hoeken en vlakke figuren (driehoeken, vierhoeken, cirkels); b) in de ruimte : veelvlakken (kubus, balk, piramide) en bol en cilinder." s) Eindterm 3.4 schrappen en vervangen door : "3.4 kunnen de verschillende soorten hoeken classificeren en de verschillende soorten vierhoeken classificeren op grond van zijden en hoeken. Zij kunnen deze ook concreet vormgeven." t) Een nieuwe eindterm *5.4 toevoegen die luidt als volgt : "*5.4 zijn bereid zichzelf vragen te stellen over hun aanpak voor, tijdens en na het oplossen van een wiskundig probleem en willen op basis hiervan hun aanpak bijsturen." 7. Leergebiedoverschrijdende eindtermen Leren leren. a) Eindtermen 1, 1.1. en 1.2. schrappen en vervangen door : "1. De leerlingen kunnen losse gegevens verwerven en gebruiken door ze betekenis te geven en te memoriseren." b) Eindtermen 2, 2.1., 2.2., 2.3., en 2.4. schrappen en vervangen door : "2. De leerlingen kunnen op systematische wijze verschillende informatiebronnen op hun niveau zelfstandig gebruiken." c) Eindtermen 3, 3.1., 3.2., 3.3., 3.4., 3.5., 3.6., en 3.7. schrappen en vervangen door : "3. De leerlingen kunnen op systematische wijze samenhangende informatie (ook andere dan teksten) verwerven en gebruiken." d) Eindtermen 4, 4.1., 4.2., 4.3., 4.4., 4.5., en 4.6. schrappen en vervangen door : "4. De leerlingen kunnen eenvoudige problemen op systematische en inzichtelijke wijze oplossen." e) Eindtermen 5, 5.1., 5.2. en 5.3. schrappen en vervangen door : "5. De leerlingen kunnen, eventueel onder begeleiding : - hun lessen, taken en opdrachten plannen en organiseren; - hun eigen leerproces controleren en bijsturen." f) Eindtermen 6, 6.1., 6.2., 6.3., 6.4., 6.5., 6.6. en 6.7. schrappen en vervangen door : "6. Houdingen en overtuigingen De leerlingen kunnen op hun niveau leren met : - nauwkeurigheid; - efficiëntie; - wil tot zelfstandigheid; - voldoende zelfvertrouwen; - voldoende weerbaarheid; - houding van openheid; - kritische zin." 8. Leergebiedoverschrijdende eindtermen Sociale Vaardigheden a) Eindterm 1.1 schrappen en vervangen door : "1.1 De leerlingen kunnen zich op een assertieve wijze voorstellen." b) Eindterm 1.2 schrappen en vervangen door : "1.2 De leerlingen kunnen in omgang met anderen respect en waardering opbrengen." c) Eindterm 1.3 schrappen en vervangen door : "1.3 De leerlingen kunnen zorg opbrengen voor iets of iemand anders." d) Eindterm 1.4 schrappen en vervangen door : "1.4 De leerlingen kunnen hulp vragen en zich laten helpen." e) Eindterm 1.5 schrappen en vervangen door : "1.5 De leerlingen kunnen bij groepstaken leiding geven en onder leiding van een medeleerling meewerken." f) Eindterm 1.6 schrappen. g) Eindterm 1.7 schrappen en vervangen door : "1.6 De leerlingen kunnen kritisch zijn en een eigen mening formuleren." h) Eindterm 1.8 schrappen en vervangen door : "1.7 De leerlingen kunnen zich weerbaar opstellen naar leeftijdsgenoten en volwassenen toe door signalen te geven die voor anderen begrijpelijk en aanvaardbaar zijn." i) Eindterm 1.9 schrappen en vervangen door : "1.8 De leerlingen kunnen zich discreet opstellen." "j) Eindterm 1.10 schrappen en vervangen door : "1.9 De leerlingen kunnen ongelijk of onmacht toegeven, kritiek beluisteren en eruit leren." k) Eindterm 2 schrappen en vervangen door : "2.De leerlingen kunnen in functionele situaties een aantal verbale en niet- verbale gespreksconventies naleven." l) Eindterm 3 schrappen en vervangen door : "3.De leerlingen kunnen samenwerken met anderen, zonder onderscheid van sociale achtergrond, geslacht of etnische origine." Kondigen dit decreet af, bevelen dat het in het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt.

Brussel, 15 juli 1997.

De minister-president van de Vlaamse regering, L. VAN DEN BRANDE De Vlaamse minister van Onderwijs en Ambtenarenzaken, L. VAN DEN BOSSCHE Voor de raadpleging van de voetnoot, zie beeld