GRONDWETTELIJK HOF

Uittreksel uit arrest nr. 55/2018 van 26 april 2018 Rolnummer 6809 In zake : het beroep tot vernietiging van de wet van 25 juni 2017Relevante gevonden documenten type wet prom. 25/06/2017 pub. 10/07/2017 numac 2017012964 bron federale overheidsdienst justitie Wet tot hervorming van regelingen inzake transgenders wat de vermelding van een aanpassing van de registratie van het geslacht in de akten van de burgerlijke stand en de gevolgen hiervan betreft type wet prom. 25/06/2017 pub. 16/02/2018 numac 2018010783 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet tot hervorming van regelingen inzake transgenders wat de vermelding van een aanpassing van de registratie van het geslacht in de akten van de burgerlijke stand en de gevolgen hiervan betreft. - Duitse vertaling type wet prom. 25/06/2017 pub. 07/12/2017 numac 2017014254 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet tot hervorming van regelingen inzake transgenders wat de vermelding van een aanpassing van de registratie van het geslacht in de akten van de burgerlijke stand en de gevolgen hiervan betreft. - Duitse vertaling van uittreksels sluiten tot hervorming van regelingen inzake transgenders wat de vermelding van een aanpassing van de registratie van het geslacht in de akten van de burgerlijke stand en de gevolgen hiervan betreft, ingesteld door Luc Lamine en Alphonsius Mariën.

Het Grondwettelijk Hof, beperkte kamer, samengesteld uit emeritus voorzitter E. De Groot, overeenkomstig artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989Relevante gevonden documenten type wet prom. 06/01/1989 pub. 18/02/2008 numac 2008000108 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet op het Arbitragehof sluiten op het Grondwettelijk Hof, en de rechters-verslaggevers T. Merckx-Van Goey en P. Nihoul, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, wijst na beraad het volgende arrest : I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 5 januari 2018 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 8 januari 2018, is beroep tot vernietiging ingesteld van de wet van 25 juni 2017Relevante gevonden documenten type wet prom. 25/06/2017 pub. 10/07/2017 numac 2017012964 bron federale overheidsdienst justitie Wet tot hervorming van regelingen inzake transgenders wat de vermelding van een aanpassing van de registratie van het geslacht in de akten van de burgerlijke stand en de gevolgen hiervan betreft type wet prom. 25/06/2017 pub. 16/02/2018 numac 2018010783 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet tot hervorming van regelingen inzake transgenders wat de vermelding van een aanpassing van de registratie van het geslacht in de akten van de burgerlijke stand en de gevolgen hiervan betreft. - Duitse vertaling type wet prom. 25/06/2017 pub. 07/12/2017 numac 2017014254 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet tot hervorming van regelingen inzake transgenders wat de vermelding van een aanpassing van de registratie van het geslacht in de akten van de burgerlijke stand en de gevolgen hiervan betreft. - Duitse vertaling van uittreksels sluiten tot hervorming van regelingen inzake transgenders wat de vermelding van een aanpassing van de registratie van het geslacht in de akten van de burgerlijke stand en de gevolgen hiervan betreft (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 10 juli 2017) door Luc Lamine en Alphonsius Mariën.

Op 16 januari 2018 hebben de rechters-verslaggevers T. Merckx-Van Goey en P. Nihoul, met toepassing van artikel 71, eerste lid, van de bijzondere wet van 6 januari 1989Relevante gevonden documenten type wet prom. 06/01/1989 pub. 18/02/2008 numac 2008000108 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet op het Arbitragehof sluiten op het Grondwettelijk Hof, de voorzitter ervan in kennis gesteld dat zij ertoe zouden kunnen worden gebracht aan het Hof, zitting houdende in beperkte kamer, voor te stellen een arrest te wijzen waarin wordt vastgesteld dat het beroep klaarblijkelijk niet ontvankelijk is. (...) II. In rechte (...) B.1. De verzoekende partijen vorderen de vernietiging van de wet van 25 juni 2017Relevante gevonden documenten type wet prom. 25/06/2017 pub. 10/07/2017 numac 2017012964 bron federale overheidsdienst justitie Wet tot hervorming van regelingen inzake transgenders wat de vermelding van een aanpassing van de registratie van het geslacht in de akten van de burgerlijke stand en de gevolgen hiervan betreft type wet prom. 25/06/2017 pub. 16/02/2018 numac 2018010783 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet tot hervorming van regelingen inzake transgenders wat de vermelding van een aanpassing van de registratie van het geslacht in de akten van de burgerlijke stand en de gevolgen hiervan betreft. - Duitse vertaling type wet prom. 25/06/2017 pub. 07/12/2017 numac 2017014254 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Wet tot hervorming van regelingen inzake transgenders wat de vermelding van een aanpassing van de registratie van het geslacht in de akten van de burgerlijke stand en de gevolgen hiervan betreft. - Duitse vertaling van uittreksels sluiten tot hervorming van regelingen inzake transgenders wat de vermelding van een aanpassing van de registratie van het geslacht in de akten van de burgerlijke stand en de gevolgen hiervan betreft.

In de parlementaire voorbereiding wordt die wet als volgt samengevat : « Dit wetsontwerp beoogt de wet van 10 mei 2007Relevante gevonden documenten type wet prom. 10/05/2007 pub. 11/07/2007 numac 2007009570 bron federale overheidsdienst justitie Wet betreffende de transseksualiteit type wet prom. 10/05/2007 pub. 21/06/2007 numac 2007009560 bron federale overheidsdienst justitie Wet tot tenuitvoerlegging van Verordening nr. 2201/2003 van de Raad van 27 november 2003 betreffende de bevoegdheid en de erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen in huwelijkszaken en inzake de ouderlijke verantwoordelijkheid, en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1347/2000, van het Europees Verdrag van Luxemburg van 20 mei 1980 betreffende de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen inzake het gezag over kinderen en betreffende het herstel van het gezag over kinderen, en van het Verdrag van 's-Gravenhage van 25 oktober 1980 betreffende de burgerrechtelijke aspecten van internationale ontvoering van kinderen (1) sluiten betreffende de transseksualiteit in overeenstemming te brengen met de internationale mensenrechtenverplichtingen. In eerste instantie worden alle medische criteria om een officiële wijziging van de registratie van het geslacht te verkrijgen geschrapt. De nieuwe procedure voorziet in een soepele aangifte van de overtuiging dat het geslacht vermeld in de akte van geboorte niet overeenstemt met de innerlijk beleefde genderidentiteit. Die verklaring moet bevestigd worden na geïnformeerd te zijn over de gevolgen ervan. Tegelijk worden een aantal mechanismen ingeschreven die fraude en lichtzinnige wijzigingen moeten voorkomen.

Voorts wordt de procedure voor een voornaamswijziging om deze reden vereenvoudigd en worden de afstammingsregels die van toepassing zijn na een wijziging van de registratie van het geslacht verduidelijkt.

Ten slotte wordt rekening gehouden met de bescherming van het privéleven van de betrokkene door de afgifte van afschriften en uittreksels uit akten van de burgerlijke stand waarop de aanpassing van de registratie van het geslacht zichtbaar is, sterk te beperken » (Parl. St., Kamer, 2016-2017, DOC 54-2403/001, p. 3).

B.2. De Grondwet en de bijzondere wet op het Grondwettelijk Hof vereisen dat elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die een beroep tot vernietiging instelt doet blijken van een belang. Van het vereiste belang doen slechts blijken de personen wier situatie door de bestreden norm rechtstreeks en ongunstig zou kunnen worden geraakt; bijgevolg is de actio popularis niet toelaatbaar.

B.3.1. De verzoekende partijen menen te beschikken over een persoonlijk, actueel en rechtstreeks belang bij het beroep. Zij voeren aan dat zij, gelet op hun strafrechtelijke veroordelingen in het verleden, een verhoogd risico lopen te worden onderworpen aan een naaktfouillering. In zoverre die fouillering zou worden uitgevoerd door een persoon die op grond van de bestreden wet de registratie van het geslacht in de akten van de burgerlijke stand heeft laten wijzigen, zouden zij worden onderworpen aan een « vernederende behandeling ». Bovendien zou de bestreden wet aldus rechtstreeks raken aan een dermate essentieel aspect van de democratische rechtsstaat, namelijk het recht om niet te worden onderworpen aan een vernederende behandeling in de zin van artikel 3 van het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, dat de vrijwaring ervan alle burgers aanbelangt.

Voorts beroepen de verzoekende partijen zich op een moreel belang. Zij voeren aan dat de bestreden wet de dienstplicht de facto zou uithollen. Bijgevolg zouden de verzoekende partijen, die als dienstplichtigen hun legerdienst hebben vervuld, evenals alle andere gewezen dienstplichtigen « zich moreel gekrenkt mogen voelen » door de bestreden wet.

B.3.2. Die door de verzoekende partijen aangevoerde elementen volstaan niet ter verantwoording van het vereiste belang om de vernietiging te vorderen van de bestreden wet.

Het feit dat de verzoekende partijen de bestreden wet afkeuren op grond van een eigen appreciatie of op grond van de gevoelens die deze wet bij hen oproept, kan niet worden aangehouden ter verantwoording van het vereiste belang.

De door hen aangevoerde mogelijkheid dat zij zouden worden onderworpen aan een naaktfouillering en dat die naaktfouillering zou worden uitgevoerd door een persoon die op grond van de bestreden wet de registratie van het geslacht heeft laten aanpassen in de akten van de burgerlijke stand, is te hypothetisch om te doen blijken van het rechtens vereiste belang bij een beroep tot vernietiging voor het Hof.

Voor het overige maken de verzoekende partijen noch in hun verzoekschrift, noch in hun memorie met verantwoording aannemelijk dat de bestreden wet afbreuk dreigt te doen aan een aspect van de democratische rechtsstaat dat dermate essentieel is dat de vrijwaring ervan alle burgers aanbelangt.

B.4.1. Tot slot beroepen de verzoekende partijen zich op de habeas corpus. Zij voeren aan dat de bestreden wet het toepassingsgebied van artikel 409, § 1, van het Strafwetboek uitbreidt, dat « de verminking van de genitaliën van een persoon van het vrouwelijk geslacht » bestraft. In zoverre de bestreden wet aldus « in een vrijheidsberovende straf voorziet in gevallen waar dat tevoren niet mogelijk was of tenminste niet met een straf van die omvang », raakt zij volgens de verzoekende partijen aan een dermate essentieel aspect van de vrijheid van de burger dat zij niet slechts die personen aanbelangt die het voorwerp uitmaken of hebben uitgemaakt van een strafrechtelijke procedure.

B.4.2. De bestreden wet strekt er geenszins toe een nieuwe strafbaarstelling of straf in te voeren. Daargelaten de vraag of die wet enige invloed heeft op de toepassing van welbepaalde strafbepalingen, is het bezwaar van de verzoekende partijen niet gericht tegen de bestreden wet, doch wel tegen de toepassing die in voorkomend geval van die strafbepalingen zou worden gemaakt.

B.5.1. In hun memorie met verantwoording voeren de verzoekende partijen, voor het eerst, een schending aan van bepalingen van het recht van de Europese Unie, die het verbod van foltering en van onmenselijke of onterende behandelingen of bestraffingen zouden verankeren. Zij verzoeken het Hof prejudiciële vragen over de uitlegging van die bepalingen aan het Hof van Justitie van de Europese Unie te stellen.

B.5.2. Het staat niet aan de verzoekende partijen in hun memorie met verantwoording de middelen van het beroep zoals door henzelf omschreven in het verzoekschrift, te wijzigen. Een bezwaar dat in een memorie met verantwoording wordt aangebracht maar dat verschilt van datgene dat in het verzoekschrift is geformuleerd, is dan ook een nieuw middel en is onontvankelijk.

Er dient bijgevolg niet te worden ingegaan op de vraag van de verzoekende partijen om aan het Hof van Justitie van de Europese Unie prejudiciële vragen te stellen.

B.6. Het beroep tot vernietiging is klaarblijkelijk niet ontvankelijk wegens ontstentenis van het vereiste belang.

Om die redenen, het Hof, beperkte kamer, met eenparigheid van stemmen uitspraak doende, verwerpt het beroep tot vernietiging.

Aldus gewezen in het Nederlands, het Frans en het Duits, overeenkomstig artikel 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989Relevante gevonden documenten type wet prom. 06/01/1989 pub. 18/02/2008 numac 2008000108 bron federale overheidsdienst binnenlandse zaken Bijzondere wet op het Arbitragehof sluiten op het Grondwettelijk Hof, op 26 april 2018.

De griffier, E. De Groot De voorzitter, F. Meersschaut