← Retour vers "Extrait de l'arrêt n° 14/2017 du 9 février 2017 Numéro du rôle : 6337 En cause : la
question préjudicielle relative aux articles 21, § 1 er , et 30 du décr(...)"
Extrait de l'arrêt n° 14/2017 du 9 février 2017 Numéro du rôle : 6337 En cause : la question préjudicielle relative aux articles 21, § 1 er , et 30 du décr(...) | Uittreksel uit arrest nr. 14/2017 van 9 februari 2017 Rolnummer 6337 In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 21, § 1, en 30 van het decreet van het Vlaamse Gewest van 16 januari 2004 op de begraafplaatsen en de lijkbezor Het Grondwettelijk Hof, samengesteld uit de voorzitters E. De Groot en J. Spreutels, en de recht(...) |
---|---|
COUR CONSTITUTIONNELLE | GRONDWETTELIJK HOF |
Extrait de l'arrêt n° 14/2017 du 9 février 2017 | Uittreksel uit arrest nr. 14/2017 van 9 februari 2017 |
Numéro du rôle : 6337 | Rolnummer 6337 |
En cause : la question préjudicielle relative aux articles 21, § 1er, | In zake : de prejudiciële vraag betreffende de artikelen 21, § 1, en |
et 30 du décret de la Région flamande du 16 janvier 2004 sur les | 30 van het decreet van het Vlaamse Gewest van 16 januari 2004 op de |
funérailles et sépultures et à l'article 22, § 1er, de la loi du 20 | begraafplaatsen en de lijkbezorging en artikel 22, § 1, van de wet van |
juillet 1971 sur les funérailles et sépultures, posée par le Juge de | 20 juli 1971 op de begraafplaatsen en de lijkbezorging, gesteld door |
paix du canton de Herne-Sint-Pieters-Leeuw, siège de | de Vrederechter van het kanton Herne-Sint-Pieters-Leeuw, zetel |
Sint-Pieters-Leeuw. | Sint-Pieters-Leeuw. |
La Cour constitutionnelle, | Het Grondwettelijk Hof, |
composée des présidents E. De Groot et J. Spreutels, et des juges L. | samengesteld uit de voorzitters E. De Groot en J. Spreutels, en de |
Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. | rechters L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. |
Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet et R. Leysen, assistée | Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R. |
du greffier F. Meersschaut, présidée par le président E. De Groot, | Leysen, bijgestaan door de griffier F. Meersschaut, onder voorzitterschap van voorzitter E. De Groot, |
après en avoir délibéré, rend l'arrêt suivant : | wijst na beraad het volgende arrest : |
I. Objet de la question préjudicielle et procédure | I. Onderwerp van de prejudiciële vraag en rechtspleging |
Par jugement du 14 janvier 2016 en cause de la ville de Bruxelles | Bij vonnis van 14 januari 2016 in zake de stad Brussel tegen de |
contre la commune de Sint-Pieters-Leeuw et en cause de la commune de | gemeente Sint-Pieters-Leeuw en in zake de gemeente Sint-Pieters-Leeuw |
Sint-Pieters-Leeuw contre la Région flamande et la Région de | |
Bruxelles-Capitale, dont l'expédition est parvenue au greffe de la | tegen het Vlaamse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, |
Cour le 18 janvier 2016, le Juge de paix du canton de | waarvan de expeditie ter griffie van het Hof is ingekomen op 18 |
januari 2016, heeft de Vrederechter van het kanton | |
Herne-Sint-Pieters-Leeuw, siège de Sint-Pieters-Leeuw, a posé la | Herne-Sint-Pieters-Leeuw, zetel Sint-Pieters-Leeuw, de volgende |
question préjudicielle suivante : | prejudiciële vraag gesteld : |
« Les articles 21, § 1er, et 30 du décret du 16 janvier 2004 sur les | « Schenden de artikelen 21, § 1 en 30 van het decreet van 16 januari |
funérailles et sépultures (M.B., 10 février 2004) et/ou l'article 22, | 2004 op de begraafplaatsen en de lijkbezorging (B.S. 10 februari 2004) |
§ 1er, de la loi du 20 juillet 1971 sur les funérailles et sépultures | en/of artikel 22, § 1, van de wet van 20 juli 1971 op de |
(M.B., 3 août 1971), tel qu'il a été remplacé par la loi du 20 | begraafplaatsen en lijkbezorging (B.S. 3 augustus 1971) zoals |
septembre 1998 (M.B., 28 octobre 1998), violent-ils les règles qui | vervangen bij wet van 20 september 1998 (B.S. 28 oktober 1998) de |
sont établies par la Constitution ou en vertu de celle-ci pour | regels die door of krachtens de Grondwet zijn vastgesteld voor het |
déterminer les compétences respectives de l'Etat, des communautés et | bepalen van de onderscheiden bevoegdheden van de Staat, de |
des régions ainsi que le principe de proportionnalité ou les articles | gemeenschappen en de gewesten en het evenredigheidsbeginsel, of de |
10 et 11 de la Constitution, interprétés en ce sens que les communes | artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in die zin geïnterpreteerd dat |
d'une région ne se voient pas rembourser les honoraires du médecin | gemeenten uit een gewest de honoraria van de aangestelde geneesheer |
niet terugbetaald krijgen wanneer deze het overlijden op hun | |
commis lorsque celui-ci constate le décès, sur leur territoire, d'une | grondgebied vaststelt van een persoon die in een ander gewest is |
personne domiciliée dans une autre région ? ». | gedomicilieerd ? ». |
(...) | (...) |
III. En droit | III. In rechte |
(...) | (...) |
B.1. La question préjudicielle porte, d'une part, sur la conformité | B.1. De prejudiciële vraag heeft betrekking op, enerzijds, de |
aux règles répartitrices de compétence et au principe de | overeenstemming met de bevoegdheidverdelende regels en het |
proportionnalité et, d'autre part, sur la compatibilité avec les | evenredigheidsbeginsel en, anderzijds, de bestaanbaarheid met de |
articles 10 et 11 de la Constitution, des articles 21, § 1er, et 30, | artikelen 10 en 11 van de Grondwet, van de artikelen 21, § 1, en 30 |
du décret de la Région flamande du 16 janvier 2004 sur les funérailles | van het decreet van het Vlaamse Gewest van 16 januari 2004 op de |
et sépultures (ci-après : le décret du 16 janvier 2004), et de | begraafplaatsen en de lijkbezorging (hierna : het decreet van 16 |
l'article 22, § 1er, de la loi du 20 juillet 1971 sur les funérailles | januari 2004) en van artikel 22, § 1, van de wet van 20 juli 1971 op |
et sépultures (ci-après : la loi du 20 juillet 1971), lorsque les | de begraafplaatsen en de lijkbezorging (hierna : de wet van 20 juli |
1971), wanneer de in het geding zijnde bepalingen in die zin worden | |
dispositions en cause sont interprétées en ce sens « que les communes | geïnterpreteerd « dat gemeenten uit een gewest de honoraria van de |
d'une région ne se voient pas rembourser les honoraires du médecin | aangestelde geneesheer niet terugbetaald krijgen wanneer deze het |
commis lorsque celui-ci constate le décès, sur leur territoire, d'une | overlijden op hun grondgebied vaststelt van een persoon die in een |
personne domiciliée dans une autre région ». | ander gewest is gedomicilieerd ». |
B.2.1. L'article 21, § 1er, du décret du 16 janvier 2004 dispose : « A la demande d'autorisation doit être joint un certificat dans lequel le médecin traitant ou le médecin qui a constaté le décès indique s'il y a eu mort naturelle ou violente ou suspecte ou une cause de décès impossible à déceler. Lorsqu'il s'agit du corps d'une personne décédée en Région flamande, et que le médecin visé à l'alinéa précédent a confirmé qu'il s'agit d'une mort naturelle, doit être joint, en outre, le rapport d'un médecin assermenté de la propre commune ou d'une autre commune en Région flamande, commis par l'officier de l'état civil pour vérifier | B.2.1. Artikel 21, § 1, van het decreet van 16 januari 2004 bepaalt : « Bij de aanvraag tot toestemming moet een attest worden gevoegd waarin de behandelende geneesheer of de geneesheer die het overlijden heeft vastgesteld, vermeldt of het overlijden te wijten is aan een natuurlijke of gewelddadige of verdachte of niet vast te stellen oorzaak. Als de aanvraag het lijk van een in een gemeente van het Vlaamse Gewest overleden persoon betreft, en de in het bovenstaande lid bedoelde geneesheer heeft bevestigd dat het om een natuurlijk overlijden gaat, dan moet bovendien het verslag worden bijgevoegd van een beëdigd geneesheer uit eigen gemeente of een andere gemeente van het Vlaamse Gewest, die door de ambtenaar van de burgerlijke stand is |
les causes du décès. Ce rapport indique s'il y a eu mort naturelle ou | aangesteld om de doodsoorzaken na te gaan. In dat verslag wordt |
violente ou suspecte ou une cause de décès impossible à déceler. | vermeld of het overlijden te wijten is aan een natuurlijke of |
Les honoraires et tous les frais y afférents du médecin commis par | gewelddadige of verdachte of niet vast te stellen oorzaak. |
l'officier de l'état civil, sont à charge de l'administration | Het ereloon en alle daaraan verbonden kosten van de door de ambtenaar |
van de burgerlijke stand aangestelde geneesheer vallen ten laste van | |
communale de la commune de la Région flamande où le défunt est inscrit | het gemeentebestuur van de gemeente van het Vlaamse Gewest waar de |
dans le registre de la population, le registre des étrangers ou le | overledene in de bevolkingsregisters, het vreemdelingen- of |
registre d'attente ». | wachtregister is ingeschreven ». |
L'article 30 du même décret dispose : | Artikel 30 van hetzelfde decreet bepaalt : |
« La loi du 20 juillet 1971 sur les funérailles et sépultures est | « De wet van 20 juli 1971 op de begraafplaatsen en de lijkbezorging |
abrogée, à l'exception des articles 15bis, § 2, deuxième alinéa, 23bis | wordt opgeheven, met uitzondering van artikelen 15bis, § 2, tweede |
et 32 ». | lid, 23bis en 32 ». |
B.2.2.1. L'article 22, § 1er, de la loi du 20 juillet 1971, remplacé | B.2.2.1. Artikel 22, § 1, van de wet van 20 juli 1971, vervangen bij |
par l'article 22 de la loi du 20 septembre 1998, dispose : « A la demande d'autorisation doit être joint un certificat dans lequel le médecin traitant ou le médecin qui a constaté le décès indique s'il y a eu mort naturelle ou violente ou suspecte ou une cause de décès impossible à déceler. Lorsqu'il s'agit du corps d'une personne décédée en Belgique, et que le médecin visé à l'alinéa précédent a confirmé qu'il s'agit d'une mort naturelle, doit être joint, en outre, le rapport d'un médecin assermenté commis par l'officier de l'état civil pour vérifier les causes du décès, indiquant s'il y a eu mort naturelle ou violente ou suspecte ou une cause de décès impossible à déceler. Les honoraires et tous les frais y afférents du médecin commis par l'officier de l'état civil, sont à charge de l'Administration communale du domicile du défunt ». B.2.2.2. Tant la disposition décrétale que la disposition législative précitées concernent la procédure particulière d'une demande de crémation. Elles soumettent la demande de crémation à une autorisation décernée par l'officier de l'état civil. A cette demande doit être joint un certificat dans lequel le médecin traitant ou le médecin qui a constaté le décès indique s'il y a eu mort naturelle, violente ou suspecte. Lorsque le médecin a confirmé qu'il s'agit d'une mort naturelle, il doit en outre être joint un rapport d'un médecin assermenté commis par l'officier de l'état civil pour vérifier les causes du décès indiquant s'il y a eu mort naturelle, violente, suspecte ou une cause de décès impossible à déceler. L'appel à ce médecin assermenté relève de la responsabilité exclusive de l'officier de l'état civil. B.2.2.3. La précision relative au paiement des honoraires des médecins | artikel 22 van de wet van 20 september 1998, bepaalt : « Bij de aanvraag om verlof moet een attest worden gevoegd waarin de behandelende geneesheer of de geneesheer die het overlijden heeft vastgesteld, vermeldt of het overlijden te wijten is aan een natuurlijke of gewelddadige of verdachte of niet vast te stellen oorzaak. Geldt de aanvraag het lijk van een in België overleden persoon, en heeft de in het bovenstaand lid bedoelde geneesheer bevestigd dat het een natuurlijk overlijden betreft, dan moet bovendien het verslag worden bijgevoegd van een beëdigd geneesheer door de ambtenaar van de burgerlijke stand aangesteld om de doodsoorzaken na te gaan, in welk verslag wordt vermeld of het overlijden te wijten is aan een natuurlijke of gewelddadige of verdachte of niet vast te stellen oorzaak. Het ereloon en alle daaraan verbonden kosten van de door de ambtenaar van de burgerlijke stand aangestelde geneesheer vallen ten laste van het gemeentebestuur van de woonplaats van de overledene ». B.2.2.2. Zowel de voormelde decreetsbepaling als de voormelde wetsbepaling betreffen de bijzondere procedure voor een aanvraag tot crematie. Zij stellen de aanvraag tot crematie afhankelijk van een toestemming verleend door de ambtenaar van de burgerlijke stand. Bij die aanvraag moet een attest worden gevoegd waarin de behandelende geneesheer of de geneesheer die het overlijden heeft vastgesteld, vermeldt of het overlijden te wijten is aan een natuurlijke, gewelddadige of verdachte oorzaak. Als de geneesheer heeft bevestigd dat het om een natuurlijk overlijden gaat, dan moet bovendien een verslag worden bijgevoegd van een beëdigd geneesheer die door de ambtenaar van de burgerlijke stand is aangesteld om de doodsoorzaken na te gaan, waarin wordt vermeld of het overlijden te wijten is aan een natuurlijke, gewelddadige, verdachte of niet vast te stellen oorzaak. Het beroep op die beëdigde geneesheer behoort tot de exclusieve verantwoordelijkheid van de ambtenaar van de burgerlijke stand. B.2.2.3. De precisering met betrekking tot het betalen van de erelonen |
assermentés, introduite par la modification législative précitée dans | van de beëdigde geneesheren, in de wet van 20 juli 1971 ingevoerd bij |
la loi du 20 juillet 1971, avait pour but d'éviter que les communes | de voormelde wetswijziging, had tot doel te verhinderen dat gemeenten, |
adoptent un règlement en matière de rétributions pour recouvrer les | via een aangenomen retributiereglement, de erelonen en de daaraan |
honoraires et frais y afférents sur les héritiers ou légataires du | verbonden kosten zouden verhalen op de erfgenamen of legatarissen van |
défunt. Les travaux préparatoires indiquent à ce sujet : | de overledene. De parlementaire voorbereiding vermeldt dienaangaande : |
« Selon la jurisprudence constante du ministère de l'Intérieur, il est | « Volgens de vaste rechtspraak van het Ministerie van Binnenlandse |
interdit de récupérer ces frais. | Zaken is het verboden deze kosten te verhalen. |
En prévoyant explicitement dans la loi que les frais d'honoraires sont | Door expliciet te stellen dat de kosten van de honoraria ten laste van |
à charge de l'administration communale, on empêchera certaines | het gemeentebestuur vallen wordt vermeden dat sommige besturen hun |
communes de parvenir tout de même à leurs fins en instaurant un droit | toevlucht zouden nemen tot een zegelrecht op de afgifte van |
de timbre sur la délivrance de documents administratifs » (Doc. parl., | administratieve stukken » (Parl. St., Kamer, 1996-1997, nr. 1086/2, |
Chambre, 1996-1997, n° 1086/2, amendement n° 1, p. 1). | amendement nr. 1, p. 1). |
B.3.1. Le décret de la Région flamande du 16 janvier 2004 reprend les | B.3.1. Het decreet van het Vlaamse Gewest van 16 januari 2004 neemt de |
principes de base énoncés par la loi du 20 juillet 1971, parmi | basisbeginselen vervat in de wet van 20 juli 1971, waaronder de in |
lesquels les exigences rappelées en B.2.2.2. | B.2.2.2 in herinnering gebrachte vereisten, over. |
L'article 21, § 1er, en cause, du décret du 16 janvier 2004 prévoit | Het in het geding zijnde artikel 21, § 1, van het decreet van 16 |
d'imputer les honoraires et tous les frais y afférents du médecin que | januari 2004 bepaalt dat het ereloon en alle daaraan verbonden kosten |
l'officier de l'état civil a commis pour vérifier les causes du décès | van de door de ambtenaar van de burgerlijke stand aangestelde |
d'une personne en Région flamande à l'administration communale de la | geneesheer, die de oorzaken van het overlijden van een persoon in het |
Vlaamse Gewest heeft nagegaan, ten laste vallen van het | |
commune de la Région flamande où le défunt est inscrit dans le | gemeentebestuur van de gemeente van het Vlaamse Gewest waar de |
registre de la population, le registre des étrangers ou le registre | overledene in het bevolkingsregister, het vreemdelingenregister of |
d'attente. L'article 22, § 2, de la loi du 20 juillet 1971 qui est | wachtregister is ingeschreven. Artikel 22, § 2, van de wet van 20 juli |
applicable en Région de Bruxelles-Capitale, contient une disposition | 1971, dat van toepassing is in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, |
semblable, sous réserve qu'il vise une personne décédée en Belgique. | bevat een soortgelijke bepaling, onder voorbehoud dat het een in |
België overleden persoon beoogt. | |
L'article 30, en cause, du décret du 16 janvier 2004 abroge toutefois | Het in het geding zijnde artikel 30 van het decreet van 16 januari |
la loi du 20 juillet 1971 pour ce qui concerne la Région flamande, à | 2004 heft evenwel de wet van 20 juli 1971 op, voor wat het Vlaamse |
l'exception des articles 15bis, § 2, alinéa 2, 23bis et 32. | Gewest betreft, met uitzondering van de artikelen 15bis, § 2, tweede |
lid, 23bis en 32. | |
B.3.2. Le juge a quo estime en substance que ni l'article 21, § 1er, | B.3.2. De verwijzende rechter is in essentie van oordeel dat noch |
alinéa 3, du décret du 16 janvier 2004, ni l'article 22, § 1er, alinéa | artikel 21, § 1, derde lid, van het decreet van 16 januari 2004, noch |
3, de la loi du 20 juillet 1971 ne prévoient qu'une commune de la | artikel 22, § 1, derde lid, van de wet van 20 juli 1971 erin voorziet |
Région de Bruxelles-Capitale puisse réclamer les honoraires et les | dat een gemeente van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest het ereloon |
frais du médecin commis par l'officier de l'état civil à une | en de onkosten van de door de ambtenaar van de burgerlijke stand |
administration communale d'une commune de la Région flamande, étant | aangestelde geneesheer van een gemeentebestuur van een gemeente van |
donné qu'il s'agit, dans les espèces qui lui sont soumises, de décès | het Vlaamse Gewest kan terugvorderen, aangezien het in de hem |
survenus dans une région autre que celle du domicile des défunts. | voorgelegde gevallen om overlijdens van personen gaat in een ander |
gewest dan waar zij zijn gedomicilieerd. | |
B.4.1. En vertu de l'article 6, § 1er, VIII, alinéa 1er, 7°, de la loi | B.4.1. Krachtens artikel 6, § 1, VIII, eerste lid, 7°, van de |
spéciale du 8 août 1980 de réformes institutionnelles, tel qu'il a été | bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, |
remplacé par la loi spéciale du 13 juillet 2001 portant transfert de | zoals vervangen bij de bijzondere wet van 13 juli 2001 houdende |
diverses compétences aux régions et communautés, les régions sont | overdracht van diverse bevoegdheden aan de gewesten en de |
compétentes pour les funérailles et sépultures depuis le 1er janvier | gemeenschappen, zijn de gewesten met ingang van 1 januari 2002 bevoegd |
2002. Cette compétence a été transférée aux régions en raison de sa | voor de begraafplaatsen en de lijkbezorging. Die bevoegdheid werd aan |
connexité avec les tâches communales. | de gewesten overgedragen vanwege haar samenhang met de gemeentelijke taken. |
La compétence précitée ne s'étend pas aux règles relatives à | De voormelde bevoegdheid strekt zich niet uit tot de regels inzake het |
l'établissement de l'acte de décès, étant donné que les règles | opmaken van de akte van overlijden, aangezien de regels inzake de |
relatives à l'état civil ont continué de relever de la compétence de | burgerlijke stand tot de bevoegdheid van de federale overheid zijn |
l'autorité fédérale. Elle concerne en revanche les prescriptions | blijven behoren. Zij heeft daarentegen betrekking op de bestuurlijke |
administratives à respecter lors d'une inhumation ou d'une crémation. | voorschriften die bij een teraardebestelling of crematie in acht |
Il appartient dès lors aux régions de régler l'autorisation de | moeten worden genomen. Het komt derhalve de gewesten toe de |
crémation. La Communauté germanophone dispose de la même compétence, | |
pour ce qui concerne son territoire, en vertu des décrets du 27 mai | toestemming tot crematie te regelen. Op grond van de decreten van 27 |
2004 et du 1er juin 2004 relatifs à l'exercice, par la Communauté | mei 2004 en 1 juni 2004 betreffende de uitoefening door de Duitstalige |
germanophone, de certaines compétences de la Région wallonne en | Gemeenschap van sommige bevoegdheden van het Waalse Gewest inzake de |
matière de pouvoirs subordonnés. | ondergeschikte besturen beschikt de Duitstalige Gemeenschap over |
dezelfde bevoegdheid wat haar grondgebied betreft. | |
B.4.2. Les articles 5, 39 et 134 de la Constitution, combinés avec les | B.4.2. De artikelen 5, 39 en 134 van de Grondwet, in samenhang gelezen |
articles 2 et 19, § 3, de la loi spéciale du 8 août 1980 de réformes | met de artikelen 2 en 19, § 3, van de bijzondere wet van 8 augustus |
institutionnelles et avec les articles 2, § 1er, et 7 de la loi | 1980 tot hervorming der instellingen en met de artikelen 2, § 1, en 7 |
spéciale du 12 janvier 1989 relative aux institutions bruxelloises, | van de bijzondere wet van 12 januari 1989 met betrekking tot de |
ont déterminé une répartition exclusive des compétences territoriales. | Brusselse instellingen, hebben een exclusieve territoriale |
Un tel système suppose que l'objet de toute norme adoptée par un | bevoegdheidsverdeling tot stand gebracht. Een zodanig stelsel |
législateur régional puisse être localisé dans le territoire de sa | veronderstelt dat het onderwerp van iedere regeling die een |
compétence, de sorte que toute relation ou situation concrètes soient | gewestwetgever uitvaardigt, moet kunnen worden gelokaliseerd binnen |
réglées par un seul législateur. | het gebied waarvoor hij bevoegd is, zodat iedere concrete verhouding |
B.4.3. Pour ce qui concerne la réglementation en cause, le lieu de la | of situatie slechts door één enkele wetgever wordt geregeld. |
crémation constitue le critère de rattachement territorial. Il revient | B.4.3. Wat de in het geding zijnde regeling betreft, vormt de plaats |
au législateur régional flamand de régler l'autorisation de crémation | van de crematie het territoriale aanknopingspunt. Wanneer de crematie |
lorsque celle-ci a lieu sur le territoire de la Région flamande. Il | op het grondgebied van het Vlaamse Gewest plaatsvindt, komt het de |
s'agit notamment de désigner le fonctionnaire compétent pour apprécier | Vlaamse gewestwetgever toe de toestemming tot die crematie te regelen. |
la demande d'autorisation et pour l'accorder. Le législateur régional | Tot die regeling behoort met name het aanwijzen van de ambtenaar die |
peut, comme en l'espèce, désigner l'officier de l'état civil de la commune où le décès a été constaté en qualité de fonctionnaire compétent si le décès a eu lieu en Région flamande. La compétence de régler l'autorisation de crémation inclut également celle de fixer les modalités d'imputation des frais et des honoraires du médecin désigné par le fonctionnaire. Lorsque le législateur régional prévoit, pour des décès qui ont eu lieu en dehors de la région, comme c'est le cas en l'espèce, une assimilation simple de l'autorisation de crémation donnée par le fonctionnaire compétent d'une autre région, il ne pourrait pas, sans violer le principe de proportionnalité inhérent à tout exercice de compétence, imputer le règlement des frais et des honoraires du médecin désigné par ce fonctionnaire selon d'autres modalités que celles prévues lorsque le décès a eu lieu en Région flamande. | bevoegd is om de aanvraag tot toestemming te beoordelen en de toestemming te verlenen. De gewestwetgever vermag, zoals te dezen, de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar het overlijden werd vastgesteld aan te wijzen als bevoegd ambtenaar, indien het overlijden in het Vlaamse Gewest heeft plaatsgehad. Tot de regeling van de toestemming tot crematie behoort eveneens het bepalen van de wijze waarop de kosten en erelonen van de door de ambtenaar aangestelde geneesheer worden aangerekend. Wanneer de gewestwetgever voor overlijdens die buiten het gewest hebben plaatsgehad, zoals te dezen, in een eenvoudige gelijkstelling voorziet van de toestemming tot crematie die door de bevoegde ambtenaar van een ander gewest is verleend, zou hij niet, zonder het evenredigheidsbeginsel te schenden dat inherent is aan elke bevoegdheidsuitoefening, de regeling van de kosten en erelonen van de door die ambtenaar aangestelde geneesheer op een andere wijze kunnen aanrekenen dan het geval is wanneer het overlijden in het Vlaamse Gewest heeft plaatsgehad. |
B.4.4. Il résulte de ceci que, dans l'interprétation de l'article 21, | B.4.4. Daaruit volgt dat in de door de verwijzende rechter aangenomen |
§ 1er, alinéa 3, du décret du 16 janvier 2004 retenue par le juge a | interpretatie van artikel 21, § 1, derde lid, van het decreet van 16 |
quo, selon laquelle l'administration communale d'une commune non | januari 2004 volgens welke het voor een gemeentebestuur van een ander |
située en Région flamande ne peut pas recouvrer à charge d'une commune | gewest onmogelijk is de door dat bestuur gedragen erelonen en kosten |
de la Région flamande les honoraires et frais que cette administration | voor een aanvraag tot toestemming voor crematie van een persoon die |
a supportés pour une demande d'autorisation de crémation d'une | overleden is in dat gewest, te verhalen op een gemeente van het |
personne décédée sur son territoire mais domiciliée en Région | Vlaamse Gewest, het Vlaamse Gewest het andere gewest overdreven |
flamande, la Région flamande rend l'exercice efficace de la politique | moeilijk maakt zijn beleid op het vlak van de begraafplaatsen en de |
d'une autre région en matière de funérailles et sépultures exagérément difficile. | lijkbezorging doelmatig te voeren. |
Il en est de même pour l'article 22, § 1er, alinéa 3, de la loi du 20 | Hetzelfde geldt voor artikel 22, § 1, derde lid, van de wet van 20 |
juillet 1971, tel qu'il s'applique dans la Région de | juli 1971 zoals van toepassing in het Brusselse Hoofdstedelijke |
Bruxelles-Capitale. | Gewest. |
B.5. Dans cette interprétation, la question préjudicielle appelle une | B.5. In die interpretatie dient de prejudiciële vraag bevestigend te |
réponse affirmative. | worden beantwoord. |
B.6. Toutefois, rien n'empêche d'interpréter l'article 22, § 1er, | B.6. Evenwel belet niets de artikelen 22, § 1, derde lid, van de wet |
alinéa 3, de la loi du 20 juillet 1971, tel qu'il s'applique dans la | van 20 juli 1971, zoals van toepassing in het Brusselse |
Région de Bruxelles-Capitale, et l'article 21, § 1er, alinéa 3, du | |
décret du 16 janvier 2004, en ce sens que l'administration communale | Hoofdstedelijke Gewest, en 21, § 1, derde lid, van het decreet van 16 |
de la commune où le défunt est inscrit dans le registre de la | januari 2004 zo te interpreteren dat in geval van een overlijden van |
population, le registre des étrangers ou le registre d'attente est | een persoon in een ander gewest dan waar hij gedomicilieerd is, het |
tenue, en cas de décès survenu dans une région autre que celle du | gemeentebestuur van de gemeente waar de overledene in het |
domicile du défunt, de payer les honoraires et les frais du médecin | bevolkingsregister, het vreemdelingenregister of het wachtregister is |
commis à la commune où la personne est décédée. | ingeschreven, het ereloon en de kosten van de aangestelde geneesheer |
Dans cette interprétation, les dispositions en cause sont conformes | aan de gemeente waar de persoon is overleden, dient te betalen. |
aux règles répartitrices de compétence. | In die interpretatie zijn de in het geding zijnde bepalingen in |
En outre, dans cette interprétation, la différence de traitement | overeenstemming met de bevoegdheidverdelende regels. |
soulevée dans la question préjudicielle est inexistante, de sorte que | Bovendien bestaat in die interpretatie het in de prejudiciële vraag |
les dispositions en cause ne sont pas incompatibles avec les articles | opgeworpen verschil in behandeling niet, zodat de in het geding zijnde |
10 et 11 de la Constitution. | bepalingen niet onbestaanbaar zijn met de artikelen 10 en 11 van de |
B.7. Dans cette interprétation, la question préjudicielle appelle une | Grondwet. B.7. In die interpretatie dient de prejudiciële vraag ontkennend te |
réponse négative. | worden beantwoord. |
Par ces motifs, | Om die redenen, |
la Cour | het Hof |
dit pour droit : | zegt voor recht : |
- Dans l'interprétation selon laquelle, en cas de décès survenu dans | - In de interpretatie dat in geval van een overlijden van een persoon |
une région autre que celle du domicile du défunt, les honoraires et | in een ander gewest dan waar hij gedomicilieerd is het ereloon en de |
les frais du médecin assermenté commis par un officier de l'état civil | kosten van de door een ambtenaar van de burgerlijke stand aangestelde |
beëdigde geneesheer niet ten laste vallen van het gemeentebestuur van | |
ne sont pas à charge de l'administration communale de la commune de la | de gemeente van het Vlaamse Gewest waar de overledene in het |
Région flamande où le défunt est inscrit dans le registre de la | bevolkingsregister, het vreemdelingenregister of het wachtregister is |
population, le registre des étrangers ou le registre d'attente, | ingeschreven, schenden artikel 21, § 1, derde lid, van het decreet van |
l'article 21, § 1er, alinéa 3, du décret de la Région flamande du 16 | het Vlaamse Gewest van 16 januari 2004 op de begraafplaatsen en de |
janvier 2004 sur les funérailles et sépultures et l'article 22, § 1er, | lijkbezorging en artikel 22, § 1, derde lid, van de wet van 20 juli |
alinéa 3, de la loi du 20 juillet 1971 sur les funérailles et | 1971 op de begraafplaatsen en de lijkbezorging, zoals van toepassing |
sépultures, tel qu'il s'applique à la Région de Bruxelles-Capitale, | in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, de regels die door of |
violent les règles qui sont établies par la Constitution ou en vertu | krachtens de Grondwet zijn vastgesteld voor het bepalen van de |
de celle-ci pour déterminer les compétences respectives de l'Etat, des | onderscheiden bevoegdheden van de Staat, de gemeenschappen en de |
communautés et des régions. | gewesten. |
- Dans l'interprétation selon laquelle, en cas de décès survenu dans | - In de interpretatie dat in geval van een overlijden van een persoon |
une région autre que celle du domicile du défunt, les honoraires et | in een ander gewest dan waar hij gedomicilieerd is het ereloon en de |
les frais du médecin assermenté commis par un officier de l'état civil | kosten van de door een ambtenaar van de burgerlijke stand aangestelde |
sont également à charge de l'administration communale de la commune de | beëdigde geneesheer ook ten laste vallen van het gemeentebestuur van |
la Région flamande où le défunt est inscrit dans le registre de la | de gemeente van het Vlaamse Gewest waar de overledene in het |
population, le registre des étrangers ou le registre d'attente, les | bevolkingsregister, het vreemdelingenregister of het wachtregister is |
articles 21, § 1er, alinéa 3, et 30 du décret de la Région flamande du | ingeschreven, schenden artikel 21, § 1, derde lid, en 30 van het |
16 janvier 2004 sur les funérailles et sépultures et l'article 22, § 1er, | decreet van het Vlaamse Gewest van 16 januari 2004 op de |
begraafplaatsen en de lijkbezorging en artikel 22, § 1, derde lid, van | |
alinéa 3, de la loi du 20 juillet 1971 sur les funérailles et | de wet van 20 juli 1971 op de begraafplaatsen en de lijkbezorging, |
sépultures, tel qu'il s'applique à la Région de Bruxelles-Capitale, ne | zoals van toepassing in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, noch de |
violent ni les règles qui sont établies par la Constitution ou en | regels die door of krachtens de Grondwet zijn vastgesteld voor het |
vertu de celle-ci pour déterminer les compétences respectives de | bepalen van de onderscheiden bevoegdheden van de Staat, de |
l'Etat, des communautés et des régions, ni les articles 10 et 11 de la | gemeenschappen en de gewesten, noch de artikelen 10 en 11 van de |
Constitution. | Grondwet. |
Ainsi rendu en langue néerlandaise et en langue française, | Aldus gewezen in het Nederlands en het Frans, overeenkomstig artikel |
conformément à l'article 65 de la loi spéciale du 6 janvier 1989 sur | 65 van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, |
la Cour constitutionnelle, le 9 février 2017. | op 9 februari 2017. |
Le greffier, | De griffier, |
F. Meersschaut | F. Meersschaut |
Le président, | De voorzitter, |
E. De Groot | E. De Groot |