15 MAART 2016. - Wet houdende instemming met het Akkoord tussen het Koninkrijk België, het Koninkrijk der Nederlanden en het Groothertogdom Luxemburg inzake de integratie van de beveiliging van het luchtruim tegen dreigingen die uitgaan van niet-militaire luchtvaartuigen (renegades), gedaan te 's-Gravenhage op 4 maart 2015 (1)

FILIP, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

De Kamer van volksvertegenwoordigers heeft aangenomen en Wij bekrachtigen, hetgeen volgt :

Artikel 1.Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 74 van de Grondwet.

Art. 2.Het Akkoord tussen het Koninkrijk België, het Koninkrijk der Nederlanden en het Groothertogdom Luxemburg inzake de integratie van de beveiliging van het luchtruim tegen dreigingen die uitgaan van niet-militaire luchtvaartuigen (renegades), gedaan te 's-Gravenhage op 4 maart 2015, zal volkomen gevolg hebben.

Kondigen deze wet af, bevelen dat zij met 's Lands zegel zal worden bekleed en door het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt.

Gegeven te Brussel, 15 maart 2016.

FILIP Van Koningswege : De Minister van Buitenlandse Zaken, D. REYNDERS De Minister van Defensie, S. VANDEPUT Met 's Lands zegel gezegeld : De Minister van Justitie, K. GEENS _______ Nota (1) Kamer van volksvertegenwoordigers (www.dekamer.be): Stukken: 54-1575.

Integraal verslag: 01/02/2016.

Agreement Between the Kingdom of Belgium, the Kingdom of the Netherlands and the Grand Duchy of Luxembourg concerning the Integration of Air Security to Respond to Threats Posed by Non-Military (Renegade) Aircraft The Kingdom of Belgium, The Kingdom of the Netherlands And The Grand Duchy of Luxembourg, Hereinafter referred to as "the Parties", Considering the provisions of Article 51 of the Charter of the United Nations;

Considering the provisions of the North-Atlantic Treaty, signed in Washington on 4 April 1949;

Considering the provisions of the Agreement between Parties to the North-Atlantic Treaty, regarding the status of their forces, signed in London on 19 June 1951, hereinafter referred to as "NATO-SOFA", unless otherwise specified in this Agreement;

Considering the Convention on International Civil Aviation, signed in Chicago on 7 December 1944;

Considering the Council Framework Decision of 13 June 2002 on combatting terrorism (2002/475/JHA);

Considering the Declaration on Combatting Terrorism adopted by the Member States of the European Union at the European Summit in Brussels on 25 March 2004;

Considering the Operational Concept of the North Atlantic Treaty Organization to increase the Alliance's air defence posture in response to possible terrorist attacks (MCM-062-02);

Considering the Convention of 27 May 2005 between the Kingdom of Belgium, the Federal Republic of Germany, the Kingdom of Spain, the French Republic, the Grand Duchy of Luxembourg, the Kingdom of the Netherlands and the Republic of Austria on enhancing the cross-border cooperation, particularly in combating terrorism, cross-border crime and illegal migration;

Considering Regulation (EC) nr. 549/2004 of the European Parliament and the Council of 10 March 2004 laying down the framework for the creation of the Single European Sky and Regulation (EC) nr. 1070/2009 of the European Parliament and the Council of 21 October 2009 amending Regulations (EC) 549/2004, (EC) nr. 551/2004 and (EC) nr. 552/2004 in order to improve the performance and sustainability of the European aviation system;

Considering the "Accord entre le Gouvernement de la République Française et le Gouvernement du Royaume de Belgique relative à la coopération en matière de Défense contre les menaces aériennes non militaires" of 6 July 2005;

Emphasising the strategic importance of the airspace for the safety and security of the territory of each Party and their surrounding region;

Prompted by the desire to define an appropriate legal framework for the integration of air security to respond to threats posed by non-military aircraft;

Have agreed as follows: Article I Definitions For the purpose of this agreement the meaning of the terms used therein are as follows: 1. "Common Area of Interest (CAoI)": the area consisting of the sovereign airspace of the Parties.2. "Third State Airspace (TSA)": any airspace outside of the CAoI of a State not Party to this Treaty.3. "Air Incident": Any abnormality in assigned NATO and national airspace requiring tactical actions, including the use of aircraft. Air incidents can be of a military and of a non-military nature. Air Incidents of a non-military nature encompass Renegade(s). 4. "Renegade": A civil air platform that is assessed as operating in such a manner as to raise suspicion that it might be used as a weapon to perpetrate a terrorist attack.5. "Assigned Aircraft (AAC)": the military aircraft assigned to execute the obligations under this Agreement.6. "Assigned Aircraft (AAC) Rotation": the rotational contribution with Assigned Aircraft by Parties.7. "Recognised Air Picture (RAP)": an air threat analysis of the detected air movements of all aircraft within a particular airspace, with each aircraft being identified as friendly or hostile, and ideally containing additional information, such as type of aircraft, flight number and flight plan.The information may be drawn from a number of different sources, including military and civilian sensors, civilian air traffic control and allied nations or NATO. 8. "Control and Reporting Centre (CRC)": air defence centre that is responsible for the build-up of a RAP of all movements in its assigned airspace and that is the command and control authority of the AAC.9. "General Aviation Security Measures (GASM)": the identification and classification of an aircraft, which is done by the national Control and Reporting Centres (CRC).10. "Active Aviation Security Measures (AASM)": security measures executed by AAC or other military means of the Parties, including: - interrogation, which comprises the visual or electronic identification of an aircraft and the shadowing of an aircraft; - intervention, which comprises the forced flight path, prohibition of overflight and/or the imposed obligation on the suspect aircraft to land at a designated area; - use of warning burst with flares; - use of kinetic force, from warning burst with guns up to and including the use of lethal force.

For the purposes of this Agreement, AASM over Luxembourg shall not include the use of lethal force. 11. "National Governmental Authority (NGA)": national competent authority of a Party in respect of the national airspace in which the Renegade is present, responsible for implementing the necessary measures to maintain air security in accordance with the relevant national rules and regulations.Under this Agreement the respective NGA's are: for the Netherlands Minister of Security and Justice; for Belgium Minister of Defence; and for Luxembourg the Minister of Defence, or their respective successors. 12. "NGA representative": under this Agreement the respective NGA representatives are: for the Netherlands the Master Controller on duty of the national CRC;for Belgium the CRC Master Controller or Senior Duty Officer, which has a coordinating and reporting responsibility towards the Belgian NGA; and for Luxembourg the High Commissioner for National Protection Luxembourg ("Haut-Commissaire à la Protection nationale"), or their respective successors. This Agreement, however, does not exclude the possibility of a future CRC-cooperation, which will be detailed in a separate Technical Arrangement CRC to be signed by Parties' Ministers of Defence. 13. "Terrorist attack": attack committed with such aim as to constitute a terrorist offense under the Council Framework Decision of 13 June 2002 on combatting terrorism (2002/475/JHA).14. "(Re)Transfer of Authority (TOA/RTOA)": the activity by which the responsibilities and the air defence means are (re)transferred from NATO to the NGA (through the NGA representative) or vice versa.15. "Receiving State": the State in whose national airspace the movements and/or AASM by AAC of the Sending State take place.16. "Sending State": the State that executes AASM through national AAC within the airspace of the Receiving State.For the purposes of this Agreement, Luxembourg is not considered to be a Sending State. 17. "TACON": Tactical Control, meaning command authority over assigned or attached forces or commands, or military capability or forces made available for tasking, that is limited to the detailed direction and control of movements or manoeuvres within the operational area necessary to accomplish missions or tasks assigned. Article II Aim This Agreement provides the legal framework necessary for the integration of air security in response to threats posed by Renegades and aims at improving the intervention capacities of the Parties with regard to Renegades through synergy of efforts and by pooling and sharing of resources.

Article III Scope 1. This Agreement applies to all military means of the Parties that contribute to the execution of GASM and AASM and that are required to achieve an integrated air security that can confront threats posed by Renegades in Parties' CAoI.2. The application of this Agreement extends to the CAoI. Article IV Exchange of information The Parties shall exchange such information on the RAP as is necessary to prevent and respond to threats to air security in the CAoI and as is necessary to enable the NGA to take the necessary or appropriate actions under this Agreement.

Article V Operational provisions 1. In furtherance of this Agreement Belgium and the Netherlands shall monitor the movement in the CAoI and protect the CAoI through execution of GASM and AASM as described in Article 1 paragraph 9 and 10.For Luxembourg, the monitoring and protection of the CAoI shall be assured by Belgium and the Netherlands according to the modalities laid down in the present Agreement and in the arrangement(s) specified in Article XI of this Agreement, hereinafter referred to as "technical arrangement(s)". 2. The AAC of Belgium and the Netherlands shall participate in turn in the AAC Rotation over the CAoI.3. In the event of a non-military Air Incident that is in or close to the Receiving State's airspace, the Sending State shall provide TOA and TACON over its AAC to the Receiving State.4. The use of force by AAC against a Renegade is legitimate if: a) the AAC is under TACON of the Receiving State;and b) the AAC has received authorisation from the NGA of the Receiving State to use force against a Renegade in the CAoI. Pursuant to Article 1, paragraph 10, no lethal force shall be used over Luxembourg airspace.

Detailed arrangements with regard to the use of force by AAC shall be laid down in technical arrangements. 5. The provisions of the NATO SOFA apply to all aspects of the integration and cooperation as described in this Agreement, unless specifically stated otherwise in this Agreement. Article VI Support Services and exercices 1. For the purpose of implementing this Agreement, the Parties shall, within their means and capabilities, provide each other with support services.These support services, as well as the conditions for providing such services shall be stipulated in detail in technical arrangements, to be concluded by the respective Ministers of Defence. 2. The Parties undertake to conduct regular cross-border exercises to maintain the necessary level of readiness to contribute to AAC Rotation.Details shall be stipulated in technical arrangements to be concluded by the respective Ministers of Defence.

Article VII Security-, safety- and environmental protection measures Parties shall respect the relevant security-, safety- and environmental protection regulations and instructions in force in the Receiving State, particularly in respect of weapons, ammunition, and aircraft. The use of weapons and ammunition shall be governed by the Receiving State's law.

Article VIII Financial provisions Each Party shall bear its own costs incurred in connection with the implementation and the execution of this Agreement.

Article IX Damages & Claims 1. Claims between the Parties in relation to compensation for damage (including the loss of use), injury or death, resulting from the execution of this Agreement shall be waived by the Parties in accordance with the relevant provisions of Article VIII of the NATO SOFA.2. Third party claims that are the result of damage (including the loss of use), injury or death resulting from the execution of this Agreement shall be dealt with in accordance with applicable international and national laws and regulations.In order to compensate for damage, injury or death resulting from the execution of this Agreement, the Parties involved may indemnify third parties `ex gratia' via an equal share of the total amount of damages between the Sending and the Receiving State, without prejudicial acknowledgment of responsibility. In such case the Party in whose airspace or territory the damage, injury or death occurred, may propose the amount to be paid of such `ex gratia' compensation.

Article X Investigation of aviation accidents and incidents In the event of an aviation accident or incident occurring in the national airspace or on the national territory of one of the Parties, and an aircraft of another Party is involved, a flight safety investigation shall be conducted in conformity with: a) Annex XIII to the Convention on International Civil Aviation, signed in Chicago on 7 December 1944;b) The relevant NATO Standardisation Agreements (STANAGS), such as STANAG 3531. Article XI Technical arrangements Technical arrangements may be concluded for this Agreement. The technical arrangements may be amended or supplemented by mutual consent.

Article XII Dispute resolution Disputes that may arise from the implementation, execution or interpretation of this Agreement shall be resolved exclusively through consultation between the Parties and shall not be referred to any national or international tribunal, or any other third party for settlement.

Article XIII Amendment Any Party may, at any time, request amendment of this Agreement by providing written notice to the other Parties. In the event of such a request being made, the Parties shall promptly enter into negotiations. Amendments shall enter into force according to the procedure described in Article XIV, paragraph 1.

Article XIV Entry into force and termination 1. This Agreement shall enter into force on the first day of the second month after the date on which the Parties have notified the Depositary that they have completed the necessary domestic requirements for entry into force of this Agreement.2. This Agreement shall remain in force unless terminated by the mutual written consent of the Parties or by any Party giving not less than 180 days' notice in writing to the Depositary of its intent to terminate.Notwithstanding termination of this Agreement, all reimbursement obligations incurred pursuant to its terms shall remain binding on the responsible Party until satisfied.

Article XV Depositary 1. The Kingdom of the Netherlands shall be the Depositary of this Agreement.2. The Depositary shall register this Agreement with the United Nations in accordance with Article 102 of the Charter of the United Nations. Article XVI Applicability of the Agreement as regards the Kingdom of the Netherlands 1. As regards the Kingdom of the Netherlands, any measures or actions taken under this Agreement by the AAC in its national airspace and under its national authority shall be governed by the rules that apply to the national armed forces in the event of military assistance to the police for criminal law enforcement.2. As regards the Kingdom of the Netherlands, this Agreement shall apply to the European part of the Kingdom of the Netherlands. IN WITNESS WHEREOF, the undersigned, being duly authorized by their respective Governments, have signed this Agreement.

DONE, at The Hague on 4 March 2015 in triplicate, in the English language.

AKKOORD TUSSEN HET KONINKRIJK BELGI", HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN EN HET GROOTHERTOGDOM LUXEMBURG INZAKE DE INTEGRATIE VAN DE BEVEILIGING VAN HET LUCHTRUIM TEGEN DREIGINGEN DIE UITGAAN VAN NIET-MILITAIRE LUCHTVAARTUIGEN (RENEGADES) Het Koninkrijk België, Het Koninkrijk der Nederlanden en Het Groothertogdom Luxemburg, Hierna "de Partijen" genoemd, Gelet op de bepalingen van Artikel 51 van het Handvest van de Verenigde Naties;

Gelet op de bepalingen van het Noord-Atlantisch Verdrag, ondertekend te Washington op 4 april 1949;

Gelet op de bepalingen van het Verdrag tussen de Staten die partij zijn bij het Noord-Atlantisch Verdrag, nopens de rechtspositie van hun krijgsmachten, ondertekend te Londen op 19 juni 1951, hierna "NAVO-SOFA" genoemd, tenzij in dit Akkoord anders is bepaald;

Gelet op het Verdrag inzake de internationale burgerluchtvaart, ondertekend te Chicago op 7 december 1944;

Gelet op het Kaderbesluit van de Raad van 13 juni 2002 inzake terrorismebestrijding (2002/475/JBZ);

Gelet op de Verklaring betreffende de bestrijding van terrorisme aangenomen door de lidstaten van de Europese Unie tijdens de Europese Top in Brussel op 25 maart 2004;

Gelet op het "Operational Concept of the North Atlantic Treaty Organization to increase the Alliance's air defence posture in response to possible terrorist attacks" (MCM-062-02);

Gelet op het Verdrag van 27 mei 2005 tussen het Koninkrijk België, de Bondsrepubliek Duitsland, het Koninkrijk Spanje, de Republiek Frankrijk, het Groothertogdom Luxemburg, het Koninkrijk der Nederlanden en de Republiek Oostenrijk inzake de intensivering van de grensoverschrijdende samenwerking, in het bijzonder ter bestrijding van het terrorisme, de grensoverschrijdende criminaliteit en de illegale migratie;

Gelet op Verordening (EG) nr. 549/2004 van het Europese Parlement en de Raad van 10 maart 2004 tot vaststelling van het kader voor de totstandbrenging van het gemeenschappelijke Europese luchtruim en Verordening (EG) nr. 1070/2009 van het Europese Parlement en de Raad van 21 oktober 2009 tot wijziging van Verordeningen (EG) 549/2004, (EG) nr. 551/2004 en (EG) nr. 552/2004 teneinde de prestaties en de duurzaamheid van het Europese luchtvaartsysteem te verbeteren;

Gelet op het Akkoord tussen de Regering van het Koninkrijk België en de Regering van de Franse Republiek betreffende de samenwerking inzake luchtverdediging tegen niet-militaire luchtdreigingen ondertekend op 6 juli 2005;

Onderstrepend dat het luchtruim van strategisch belang is voor de veiligheid en beveiliging van het grondgebied van elke Partij en de omliggende regio's;

Geleid door de wens om een passend wettelijk kader vast te leggen voor de integratie van de beveiliging van het luchtruim tegen dreigingen die uitgaan van niet-militaire luchtvaartuigen;

Komen het volgende overeen: ARTIKEL I Definities Met betrekking tot dit Akkoord is de betekenis van de in het Akkoord gebruikte termen als volgt: 1. « Zone van gemeenschappelijk belang (Common Area of Interest - CAoI) »: de zone die bestaat uit het soevereine luchtruim van de Partijen.2. « Luchtruim van derde Staat (Third State Airspace - TSA) »: het luchtruim buiten de CAoI van een Staat die geen Partij is bij het Akkoord.3. « Luchtvaartincident »: elke onregelmatigheid in het door de NAVO aangewezen en het nationale luchtruim die tactische acties, met inbegrip van het gebruik van luchtvaartuigen, vereist. Luchtvaartincidenten kunnen zowel militair als niet-militair van aard zijn. Luchtvaartincidenten van niet-militaire aard omvatten Renegade(s). 4. « Renegade »: een burgerluchtplatform waarvan de gedragingen doen vermoeden dat het zou kunnen gebruikt worden als een wapen om een terroristische aanval mee te plegen.5. « Aangewezen luchtvaartuig (Assigned Aircraft - AAC) »: het militaire luchtvaartuig dat toegewezen wordt om de verplichtingen krachtens dit Akkoord uit te voeren.6. « Rotatie van aangewezen luchtvaartuigen (Assigned Aircraft - (AAC) Rotation) »: de beurtelingse bijdrage van toegewezen luchtvaartuigen door de Partijen.7. « Algemene luchtvaartsituatie (Recognised Air Picture - RAP) »: een luchtdreigingsanalyse van de waargenomen luchtbewegingen van alle luchtvaartuigen binnen een bepaald luchtruim, waarbij elk luchtvaartuig als bevriend of vijandelijk wordt geïdentificeerd, idealiter ook bijkomende informatie bevattend zoals het type van luchtvaartuig, het vluchtnummer en het vliegplan.De informatie kan uit een aantal verschillende bronnen verkregen worden, waaronder militaire en burgerlijke sensoren, de burgerluchtverkeersleiding en geallieerde naties of de NAVO. 8. « Detectie- en controlecentrum (Control and Reporting Centre - CRC) »: luchtverdedigingscentrum dat verantwoordelijk is voor het opstellen van een RAP van alle bewegingen in het hem toegewezen luchtruim en dat de commando- en controleautoriteit van de AAC is.9. « Algemene maatregelen inzake luchtvaartbeveiliging (General Aviation Security Measures - GASM) »: de identificatie en classificatie van een luchtvaartuig, wat door de nationale detectie- en controlecentra (CRC) uitgevoerd wordt.10. « Actieve maatregelen inzake luchtvaartbeveiliging (Active Aviation Security Measures - AASM) »: beveiligingsmaatregelen die door de AAC of andere militaire middelen van de Partijen uitgevoerd worden, met inbegrip van: - ondervraging, wat de visuele of elektronische identificatie van een luchtvaartuig en het schaduwen van een luchtvaartuig omvat; - interventie, wat de opgelegde vliegroute, het verbod op overvliegen en/of de opgelegde verplichting van het verdachte luchtvaartuig om op een aangewezen zone te landen, omvat; - gebruik van waarschuwingssalvo met flares; -gebruik van kinetisch geweld, van waarschuwingssalvo met vuurwapens tot en met het gebruik van dodelijk geweld.

Met betrekking tot dit Akkoord houden AASM boven Luxemburg niet het gebruik van dodelijk geweld in. 11. « Nationale regeringsautoriteit (National Governmental Authority - NGA) »: de nationale bevoegde autoriteit van een Partij met betrekking tot het nationale luchtruim waarin de Renegade zich bevindt, die verantwoordelijk is voor de uitvoering van de noodzakelijke maatregelen om de beveiliging van het luchtruim in stand te houden in overeenstemming met de toepasselijke nationale regels en voorschriften.Krachtens dit Akkoord zijn de respectieve NGA's: voor Nederland de Minister van Veiligheid en Justitie; voor België de Minister van Defensie; en voor Luxemburg de Minister van Defensie, of hun respectieve opvolgers. 12. « NGA-vertegenwoordiger »: krachtens dit Akkoord zijn de respectieve NGA-vertegenwoordigers: voor Nederland de dienstdoende Master Controller van het nationale CRC;voor België de Master Controller of de hoogste officier met dienst van het CRC die een coördinerende en rapportageverantwoordelijkheid heeft ten opzichte van de Belgische NGA; en voor Luxemburg de Hoge Commissaris voor Nationale Bescherming ("Haut-Commissaire à la Protection nationale"), of hun respectieve opvolgers. Dit Akkoord sluit evenwel de mogelijkheid niet uit van een toekomstige CRC-samenwerking die nauwkeurig zal worden beschreven in een afzonderlijk Technisch Akkoord inzake CRC dat door de Ministers van Defensie van de Partijen ondertekend dient te worden. 13. « Terroristische aanslag »: aanslag die gepleegd wordt met het doel om een terroristisch misdrijf te vormen volgens het Kaderbesluit van de Raad van 13 juni 2002 inzake terrorismebestrijding (2002/475/JBZ).14. « (Her)overdracht van Commando ((Re)Transfer of Authority - TOA/RTOA) »: de activiteit waarbij de verantwoordelijkheden en de middelen voor beveiliging van het luchtruim van de NAVO aan de NGA (via de NGA-vertegenwoordiger) of vice versa worden overgedragen.15. « Staat van Verblijf »: de staat in wiens nationaal luchtruim de bewegingen en/of AASM door de AAC van de Staat van Herkomst plaatsvinden.16. « Staat van Herkomst »: de Staat die AASM door de nationale AAC uitvoert in het luchtruim van de Staat van Verblijf.Met betrekking tot dit Akkoord wordt Luxemburg niet als een Staat van Herkomst beschouwd. 17. « TACON »: Tactische controle, wat de bevelsbevoegdheid over toegewezen of aangehechte strijdkrachten of commando's betekent, of de militaire capaciteit of strijdkrachten die voor een opdracht zijn toegewezen, die beperkt is tot de gedetailleerde leiding en controle van bewegingen of manoeuvres binnen de operatiezone die noodzakelijk is om de toegewezen missies of taken uit te voeren. ARTIKEL II Doel Dit Akkoord bepaalt het wettelijke kader dat noodzakelijk is voor de integratie van de beveiliging van het luchtruim tegen dreigingen die uitgaan van Renegades en heeft tot doel de interventiecapaciteiten van de Partijen met betrekking tot Renegades te verbeteren door synergie van de inspanningen en door het bundelen en delen van middelen.

ARTIKEL III Toepassingsgebied 1. Dit Akkoord is van toepassing op alle militaire middelen van de Partijen die bijdragen aan de uitvoering van de GASM en de AASM en die noodzakelijk zijn om een geïntegreerde beveiliging van het luchtruim tot stand te brengen teneinde dreigingen uitgaande van Renegades in de CAoI van de Partijen te kunnen bestrijden.2. Dit Akkoord is van toepassing in de CAoI. ARTIKEL IV Uitwisseling van informatie De Partijen wisselen de informatie over de RAP uit die nodig is om dreigingen tegen de beveiliging van het luchtruim in de CAoI te voorkomen en erop te reageren alsook de informatie die nodig is om de NGA toe te laten de noodzakelijke of passende maatregelen krachtens dit Akkoord te nemen.

ARTIKEL V Operationele bepalingen 1. Overeenkomstig dit Akkoord controleren België en Nederland de bewegingen in de CAoI en beschermen de CAoI door de uitvoering van GASM en AASM zoals beschreven in Artikel 1 paragraaf 9 en 10.Voor Luxemburg wordt de controle en bescherming door België en Nederland verzekerd in overeenstemming met de in dit Akkoord vastgelegde modaliteiten en in het(de) in Artikel IX van dit Akkoord gespecificeerde akkoord(en), hierna "technisch(e) akkoord(en)" genoemd. 2. De AAC van België en Nederland nemen om de beurt deel aan de rotatie van de AAC boven de CAoI.3. In geval van een niet-militair luchtvaartincident in of dichtbij het luchtruim van de Staat van Verblijf, verleent de Staat van Herkomst TOA en TACON over zijn AAC aan de Staat van Verblijf.4. Het gebruik van geweld door AAC tegen een Renegade is rechtmatig indien: a) de AAC onder TACON van de Staat van Verblijf staat;en b)de NGA van de Staat van Verblijf de AAC heeft toegestaan om geweld te gebruiken tegen een Renegade in de CAoI. Overeenkomstig Artikel 1, paragraaf 10, wordt er geen dodelijk geweld gebruikt boven het luchtruim van Luxemburg.

Gedetailleerde afspraken met betrekking tot het gebruik van geweld door AAC worden in technische akkoorden vastgelegd. 5. De bepalingen van de NAVO SOFA zijn van toepassing op alle aspecten van de integratie en samenwerking zoals beschreven in dit Akkoord, tenzij uitdrukkelijk anders is vermeld in dit Akkoord. ARTIKEL VI Ondersteunende diensten en oefeningen 1. Met betrekking tot de tenuitvoerlegging van dit Akkoord moeten de Partijen, binnen hun middelen en capaciteiten, ondersteunende diensten aan elkaar verlenen.Deze ondersteunende diensten alsook de voorwaarden voor het verlenen van dergelijke diensten worden in detail bepaald in technische akkoorden die door de respectieve Ministers van Defensie worden afgesloten. 2. De Partijen verbinden zich ertoe regelmatige grensoverschrijdende oefeningen te houden om het niveau van gereedheid, noodzakelijk om tot de AAC-rotatie bij te dragen, in stand te houden.Details worden bepaald in technische akkoorden die door de respectieve Ministers van Defensie worden afgesloten.

ARTIKEL VII Beveiligings-, veiligheids- en milieubeschermingsmaatregelen De Partijen leven de toepasselijke beveiligings-, veiligheids- en milieubeschermingsregels en -instructies na die in de Staat van Verblijf van kracht zijn, voornamelijk met betrekking tot wapens, munitie en luchtvaartuigen. Het gebruik van wapens en munitie wordt door de wetgeving van de Staat van Verblijf geregeld.

ARTIKEL VIII Financiële bepalingen Elke Partij draagt haar eigen kosten die gemaakt worden bij de tenuitvoerlegging en de uitvoering van dit Akkoord.

ARTIKEL IX Schade & vorderingen 1. De Partijen zien af van iedere vordering tussen de Partijen in verband met vergoeding voor schade (met inbegrip van het verlies van gebruik), letsel of overlijden ten gevolge van de uitvoering van dit Akkoord in overeenstemming met de desbetreffende bepalingen van Artikel VIII van de NAVO SOFA.2. Vorderingen van derde partijen die het gevolg zijn van schade (met inbegrip van het verlies van gebruik), letsel of overlijden ten gevolge van de uitvoering van dit Akkoord worden behandeld in overeenstemming met de toepasselijke internationale en nationale wetten en voorschriften.Om de schade, het letsel of overlijden ten gevolge van de uitvoering van dit Akkoord te vergoeden, kunnen de betrokken Partijen de derde partijen `ex gratia' schadeloosstellen via een gelijk deel van de totale schadevergoeding tussen de Staat van Herkomst en de Staat van Verblijf, zonder enige nadelige erkenning van aansprakelijkheid. In dat geval kan de Partij in wier luchtruim of op wier grondgebied de schade, het letsel of overlijden heeft plaatsgevonden, het bedrag voorstellen dat bij dergelijke `ex gratia' schadevergoeding betaald moet worden.

ARTIKEL X Onderzoek van luchtvaartongevallen en -incidenten In geval van een luchtvaartongeval of -incident dat in het nationale luchtruim of op het nationale grondgebied van één van de Partijen plaatsvindt en waarbij een luchtvaartuig van een andere Partij is betrokken, wordt er een vliegveiligheidsonderzoek uitgevoerd in overeenstemming met: a) Bijlage XIII van het Verdrag inzake de internationale burgerluchtvaart, ondertekend te Chicago op 7 december 1944;b) De toepasselijke standaardiseringsovereenkomsten van de NAVO (STANAGS), zoals STANAG 3531. ARTIKEL XI Technische akkoorden In het kader van dit Akkoord mogen er technische akkoorden afgesloten worden. De technische akkoorden kunnen met wederzijdse toestemming gewijzigd of aangevuld worden.

ARTIKEL XII Geschillenregeling Elk geschil met betrekking tot de tenuitvoerlegging, uitvoering of interpretatie van dit Akkoord wordt uitsluitend geregeld door onderhandelingen tussen de Partijen en zal niet doorverwezen worden naar een nationaal of internationaal rechtbank of naar een derde partij voor beslechting.

ARTIKEL XIII Amendement Elke Partij kan op elk moment een amendement van dit Akkoord vragen mits schriftelijke kennisgeving aan de andere Partijen. Over een dergelijk verzoek plegen de Partijen onmiddellijk overleg.

Amendementen treden in werking volgens de procedure beschreven in Artikel XIV, paragraaf 1.

ARTIKEL XIV Inwerkingtreding en beëindiging 1. Dit Akkoord treedt in werking op de eerste dag van de tweede maand na de datum waarop de Partijen de Depositaris ervan op de hoogte hebben gesteld dat ze de noodzakelijke binnenlandse vereisten voor inwerkingtreding van dit Akkoord hebben vervuld.2. Dit Akkoord blijft van kracht tenzij het beëindigd wordt door de wederzijdse schriftelijke instemming van de Partijen of door een Partij die mits een opzegtermijn van ten minste 180 dagen de Depositaris schriftelijk in kennis stelt van haar voornemen om dit Akkoord te beëindigen.Niettegenstaande de beëindiging van dit Akkoord blijft de aansprakelijke Partij gebonden aan alle vergoedingsverplichtingen die zijn ontstaan krachtens dit Akkoord tot aan deze verplichtingen is voldaan.

ARTIKEL XV Depositaris 1. Het Koninkrijk der Nederlanden is de Depositaris van dit Akkoord.2. De Depositaris registreert dit Akkoord bij de Verenigde Naties in overeenstemming met Artikel 102 van het Handvest van de Verenigde Naties. ARTIKEL XVI Toepasselijkheid van het Akkoord met betrekking tot het Koninkrijk der Nederlanden 1. Met betrekking tot het Koninkrijk der Nederlanden worden alle maatregelen of acties die krachten dit Akkoord door de AAC in zijn nationale luchtruim of onder zijn nationale gezag worden genomen, geregeld door de voorschriften die van toepassing zijn op de nationale strijdkrachten bij het verlenen van militaire assistentie aan de politie bij de bestrijding van criminaliteit.2. Met betrekking tot het Koninkrijk der Nederlanden is dit Akkoord van toepassing op het Europese deel van het Koninkrijk der Nederlanden. TEN BLIJKE WAARVAN de ondergetekenden, naar behoren gevolmachtigd door hun respectieve Regeringen, dit Akkoord hebben ondertekend.

GEDAAN te 's Gravenhage op 4 maart 2015 in drievoud, in het Engels,

LIJST VAN DE GEBONDEN STATEN

STAAT

DATUM ONDERTEKENING

DATUM KENNISGEVING

DATUM INWERKINGTREDING

BELGIE

04/03/2015

21/04/2016

01/01/2017

NEDERLAND

04/03/2015

20/06/2016

01/01/2017

LUXEMBURG

04/03/2015

04/11/2016

01/01/2017