3 JULI 2022. - Wet tot erkenning van de vervreemdbaarheid van de goederen die verband houden met het koloniale verleden van de Belgische Staat en tot vaststelling van een juridisch kader voor hun restitutie en teruggave (1)

FILIP, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

De Kamer van volksvertegenwoordigers heeft aangenomen en Wij bekrachtigen, hetgeen volgt :

Artikel 1.Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 74 van de Grondwet.

Art. 2.Deze wet heeft tot doel een juridisch kader te scheppen voor de restitutie en de teruggave van de goederen die verband houden met het koloniale verleden van de Belgische Staat.

Dit kader past in het streven naar dialoog en samenwerking tussen de Belgische Staat en de Staat van herkomst en kan steunen op een bilateraal akkoord inzake wetenschappelijke en culturele samenwerking, door middel van een tussen deze twee Staten te sluiten verdrag, dat tot doel heeft de bij deze wet vastgestelde beginselen aan te vullen.

Onder de in deze wet bepaalde voorwaarden kunnen deze goederen slechts worden vervreemd met het oog op kosteloze restitutie en teruggave aan de Staat van herkomst.

Art. 3.Voor de toepassing van deze wet verstaat men onder: 1° goed: het roerend goed dat behoort tot een museumcollectie van een van de federale wetenschappelijke instellingen en dat eigendom is van de Belgische Staat, met uitzondering van menselijke resten en archieven;2° restitueerbaar goed: het goed afkomstig uit de Staat van herkomst dat werd verworven tijdens de politieke en administratieve overheersing die de Belgische Staat op deze Staat heeft uitgeoefend sinds, naar gelang van het geval, de ondertekening van de Akte van de Conferentie van Berlijn in 1885 tot aan de onafhankelijkheid van de Staat van herkomst;3° Staat van herkomst: de Staat waaruit het restitueerbaar goed afkomstig is en ten gunste waarvan de restitutie en de teruggave worden vooropgesteld;4° restitutie: de overdracht van de juridische eigendom van het restitueerbaar goed, beslist overeenkomstig deze wet;5° teruggave: de materiële overhandiging aan de Staat van herkomst van het restitueerbaar goed waarvan de restitutie overeenkomstig deze wet is beslist;6° beheerder: de federale wetenschappelijke instelling die belast is met het beheer van het restitueerbaar goed.

Art. 4.§ 1. De restitutie van het restitueerbaar goed kan enkel plaatsvinden in uitvoering van een verdrag gesloten door de Belgische Staat en de Staat van herkomst en op basis van een wetenschappelijk onderzoek, op initiatief van de Belgische Staat of de Staat van herkomst, met betrekking tot het onrechtmatige karakter van de verwerving van het restitueerbaar goed, in het bijzonder in die zin dat deze onder dwang of ten gevolge van gewelddadige omstandigheden werd verworven.

Het is aan de Belgische Staat en de Staat van herkomst om samen, door middel van een verdrag, de modaliteiten voor het wetenschappelijk onderzoek te bepalen.

Na dit wetenschappelijk onderzoek kan de Koning, bij een bijzonder gemotiveerde beslissing, beslissen het restitueerbaar goed te desaffecteren en te restitueren aan de Staat van herkomst. § 2. De beslissing tot restitutie heeft tot gevolg dat de eigendom van het restitueerbaar goed aan de Staat van herkomst wordt overgedragen.

Ze wordt gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.

Art. 5.§ 1. De teruggave van het restitueerbaar goed waartoe overeenkomstig artikel 4 tot restitutie is beslist, kan verzocht worden aan de beheerder.

Het is aan de Belgische Staat en de Staat van herkomst om samen, door middel van een verdrag, de modaliteiten voor de teruggave van het goed te bepalen. § 2. Wat de reden ook is, als de teruggave niet onmiddellijk kan plaatsvinden en zolang het restitueerbaar goed niet materieel teruggegeven wordt aan de Staat van herkomst, wordt het bewaard in de museale collectie van de beheerder waar het zich bevindt op de dag waarop de beslissing tot restitutie wordt genomen. Gedurende deze periode behoudt het goed de garantie van onvervreemdbaarheid, onverjaarbaarheid en onbeslagbaarheid.

Tijdens deze periode wordt de Staat van herkomst betrokken bij de conservering, het beheer en de valorisatie van het goed.

Art. 6.De in artikel 4 bedoelde beslissing tot restitutie van het restitueerbaar goed aan de Staat van herkomst heeft uitwerking niettegenstaande andersluidende contractuele bepalingen of eerdere verkrijgende verjaring.

Art. 7.De beheerder zorgt voor de transparantie van het restitutie- en teruggaveproces en publiceert op zijn website in het bijzonder de besluiten tot restitutie van de restitueerbare goederen.

Kondigen deze wet af, bevelen dat zij met 's Lands zegel zal worden bekleed en door het Belgisch Staatsblad zal worden bekendgemaakt.

Gegeven te Brussel, 3 juli 2022.

FILIP Van Koningswege : De Minister van Economie en Werk, P.-Y. DERMAGNE De Staatssecretaris belast met Wetenschapsbeleid, Th. DERMINE Met 's Lands zegel gezegeld : De Minister van Justitie, V. VAN QUICKENBORNE _______ Nota (1) Kamer van volksvertegenwoordigers : (www.dekamer.be) Stukken : 55-2646 (2021/2022) Integraal Verslag : 25 mei 2022