MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN

Verslag over de werking van de Centrale voor Kredieten aan Particulieren Jaar 2000 (Opgesteld door de Nationale Bank van België overeenkomstig de bepalingen van artikel 71, paragraaf 3, van de wet van 12 juni 1991 op het consumentenkrediet) 1. Overzicht van de geregistreerde inlichtingen 1.1. Inhoud van het gegevensbestand De Centrale voor Kredieten aan Particulieren heeft tot doel de verzwaring van de schuldenlast van particulieren af te remmen door aan de deelnemende instellingen inlichtingen te verstrekken betreffende terugbetalingsmoeilijkheden inzake consumentenkredieten en hypothecaire leningen voor privé-doeleinden. Eind 2000 waren in het gegevensbestand van de Centrale circa 517 690 contracten en 385 465 personen geregistreerd.

Het totale achterstallige bedrag van de geregistreerde contracten die niet werden geregulariseerd, beliep eind 2000 1 764,6 miljoen EUR of gemiddeld nagenoeg 3 169 EUR per contract voor de consumentenkredieten en 15 021 EUR voor de hypothecaire kredieten. 1.2. Evolutie van het aantal geregistreerde contracten en personen De evolutie van het aantal geregistreerde contracten en personen (toestand einde jaar) kan als volgt worden samengevat : Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Het aantal geregistreerde contracten steeg tussen eind 1999 en 2000 met 21 854 eenheden of 4,4 pct. en het aantal geregistreerde personen met 10 465 eenheden of 2,8 pct. Het aantal personen voor wie meer dan één contract werd gemeld beliep eind 2000 139 430 of circa 36 pct. van het totaal aantal geregistreerde personen. De gedetailleerde uitsplitsing van het aantal personen volgens het aantal contracten waarvoor ze werden geregistreerd, wordt weergegeven in onderstaande tabel.

Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Wat de evolutie van het aantal geregistreerde contracten betreft, wordt in de hiernavolgende tabel de netto-aangroei bepaald als de resultante van het aantal nieuwe registraties enerzijds en het aantal schrappingen anderzijds.

Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Het totaal aantal geregistreerde contracten is in de loop van 2000 aangegroeid met ongeveer 22 000 eenheden, tegenover circa 18 000 eenheden in 1999. Die groei is het gevolg van de stijging van het aantal nieuwe registraties, die belangrijker was dan die van het aantal schrappingen van geregulariseerde contracten. 1.3. Evolutie van het aantal bijwerkingen De Centrale verwerkte in 2000 nagenoeg 1,7 miljoen bijwerkingen. Die bijwerkingen werden verricht door ongeveer 300 actieve deelnemers. Van het aantal bijwerkingen heeft ongeveer 8 pct. betrekking op eerste meldingen en 92 pct. op evoluties van de debetstand (met inbegrip van regularisaties), hetgeen het uitgesproken dynamisch karakter van de Centrale beklemtoont. 1.4. Collectieve schuldenregeling Op 1 juli 1999 is het koninklijk besluit tot regeling van de registratie van de berichten van collectieve schuldenregeling door de Nationale Bank van België en van hun raadpleging door de personen bedoeld in artikel 19, § 2, van de wet betreffende de collectieve schuldenregeling in werking getreden. Overeenkomstig dit besluit dienen de griffies van de rechtbanken van eerste aanleg uiterlijk 24 uur na de uitspraak van de beschikking van toelaatbaarheid, een afschrift van het bericht van collectieve schuldenregeling aan de Centrale te melden. Zodra een minnelijke of een gerechtelijke aanzuiveringsregeling wordt bereikt, moet de informatie daaromtrent eveneens worden medegedeeld. De door de griffies toegestuurde inlichtingen worden door de Centrale in het gegevensbestand geregistreerd en voor raadpleging ter beschikking gesteld.

Eind 2000 werden 9 878 berichten van toelaatbaarheid gemeld, waarbij het in 81 pct. van die gevallen personen betreft die op het ogenblik van de mededeling door de griffie reeds voor achterstallige kredietovereenkomsten in het gegevensbestand van de Centrale waren geregistreerd. Slechts 2 072 aanzuiveringsregelingen, hetzij 21 pct., werden gemeld (14,6 pct. minnelijke regelingen en 6,4 pct. gerechtelijke regelingen). 2. Overzicht van het aantal raadplegingen Vóór het afsluiten of wijzigen van een krediet dat onder het toepassingsveld van de wet op het consumentenkrediet valt, hebben de deelnemers (instellingen en personen, erkend door het Ministerie van Economische Zaken) de wettelijke verplichting het gegevensbestand van de Centrale te raadplegen.De evolutie van het aantal raadplegingen en van het percentage "affirmatieve" antwoorden (antwoorden waarbij de persoon waarover geraadpleegd wordt, geregistreerd is) wordt in onderstaande tabel weergegeven.

Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld Uitgedrukt als gemiddelde per werkdag bedroeg het aantal "punctuele" raadplegingen in 2000 ongeveer 18 477. De quasi-totaliteit (ca. 99 pct.) van die raadplegingen wordt "on line" verricht. 3. Ontvangsten en werkingskosten van de Centrale De evolutie van ontvangsten en werkingskosten van de Centrale kan voor de laatste drie jaar als volgt worden samengevat : Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld De ontvangsten van het jaar 2000 liggen hoger dan het jaar voordien ingevolge de stijging van het aantal raadplegingen.De kosten stegen ook, maar in mindere mate. Per saldo werd een stijging van het resultaat opgetekend.

Het financieel overschot wordt gereserveerd met het oog op de financiering van belangrijke informatica-aanpassingen van de Centrale in de toekomst, waaronder de uitbreiding tot de positieve Centrale (zie punt 6.).

Bovendien wordt het tarief voor de "on line" raadplegingen van de Centrale teruggebracht van 0,371 tot 0,32 EUR vanaf 1 april 2001, een vermindering met 14 pct. 4. Inzage- en rectificatierecht De geregistreerde persoon wordt, overeenkomstig de wettelijke bepalingen, ambtshalve en schriftelijk door de Bank op de hoogte gesteld wanneer hij voor de eerste maal in de Centrale wordt opgenomen.Tijdens het verslagjaar werden in die context gemiddeld ongeveer 308 kennisgevingen per werkdag verstuurd.

Voor wat betreft het inzagerecht waarover elke persoon beschikt, wordt vastgesteld dat het aantal schriftelijke aanvragen om inlichtingen gemiddeld ongeveer 41 per dag beliep, terwijl het aantal vragen om inlichtingen in de vestigingen van de Bank nagenoeg 137 per dag beliep. In geval van betwisting van de gegevens die op zijn naam werden geregistreerd, kan de betrokkene een beroep doen op de diensten van de Centrale die met de kredietverstrekker die de mededeling heeft verricht, in contact zal treden voor een aanvullend onderzoek van het dossier. Desgevallend wordt het bestaan van een betwisting in het gegevensbestand opgetekend en bij eventuele raadpleging medegedeeld aan de kredietverstrekkers. 5. Overleg met de deelnemers Traditioneel wordt jaarlijks een overlegvergadering georganiseerd met de deelnemers (belangrijkste kredietinstellingen, representatieve beroepsverenigingen, controleorganen), hetgeen aan de Centrale de mogelijkheid biedt voorstellen in te winnen betreffende de praktische werking van de Centrale.6. Ontwikkelingen in het wettelijke kader In het kader van de preventieve politiek van de Regering inzake de overkreditering, heeft de Ministerraad in 2000 een wetsontwerp goedgekeurd betreffende de evolutie van de Centrale naar een systeem van positieve registratie: deze zal, naast de wanbetalingen, de gegevens van de toegestane kredieten met een normaal verloop registreren.7. Statistische brochure In het kader van de problematiek van de overkreditering van de gezinnen, vragen verschillende instellingen en instanties regelmatig aan de Bank allerhande informatie betreffende het aantal en de evolutie van de in de Centrale geregistreerde personen en contracten. De Bank heeft een aantal statistische reeksen opgenomen in een specifieke brochure die halfjaarlijks wordt geactualiseerd. Die brochure kan op de website van de Bank (http://www.nbb.be) worden geraadpleegd of bij de dienst Documentatie (tel. : 02-221 20 33; fax : 02-221 31 63) worden aangevraagd.

Die brochure geeft een overzicht van het aantal in de Centrale geregistreerde personen en contracten. De cijfers, eind 2000, inzake het aantal geregistreerde personen worden, uitgesplitst per leeftijdscategorie evenals per administratief arrondissement en provincie, en vergeleken met de meerderjarige bevolking. Voor de geregistreerde contracten bevatten de statistieken uitsplitsingen per kredietvorm, waarbij vergelijkingen worden gemaakt met het totaal van de uitstaande contracten. Daarnaast verstrekt de brochure eveneens informatie inzake het aantal berichten van collectieve schuldenregeling en een overzicht van de raadplegingen van het gegevensbestand, zowel door de kredietverstrekkers als door particulieren in het kader van de uitoefening van hun inzagerecht.