WAALSE OVERHEIDSDIENST

23 DECEMBER 2021. - Omzendbrief betreffende de bouwbaarheid in overstromingsgebieden

Inhoudstafel 1. Aanhef 2.Wettelijk kader 3. Toepassingsgebied en uitsluiting 4.Doelstelling 5. Basisbegrippen van hydraulica en hydrologie 6.Rekening houden met het overstromingsrisico in het kader van de uitwerking of herziening van instrumenten voor ruimtelijke ordening en stedenbouw 7. Inachtneming van het overstromingsrisico bij de analyse van vergunningsaanvragen 8.Bestaande gebouwen in overstromingsrisicogebieden - vermindering van de kwetsbaarheid 9. Lexicon

1.Aanhef Veel menselijke activiteiten zijn afhankelijk geweest van de aanwezigheid van water voor voedsel, verwerking en energie. Meer recentelijk zijn het de aantrekkelijkheid van het landschap en de aantrekkingskracht van vrijetijdsactiviteiten die de bewoning van de valleibodems hebben gemotiveerd.

Dit samengaan van menselijke activiteiten met de nabijheid van de waterloop heeft tot gevolg dat deze activiteiten worden blootgesteld aan een aantal risico's die inherent zijn aan deze activiteiten.

Overstromingen zijn immers natuurverschijnselen waarvan vaststaat dat zij zich in de loop van de tijd zullen voordoen, zelfs in zeldzame gevallen. De klimatologische evolutie van de laatste jaren, met natte winters en soms hevige stormen in de zomer, zet ons ertoe aan ons aan deze verschijnselen aan te passen door erop te anticiperen en actieplannen op te stellen om overstromingen te voorkomen en te bestrijden.

Zoals de dramatische gebeurtenissen van 14, 15 en 16 juli 2021 hebben aangetoond, moeten ter bestrijding van overstromingen verscheidene maatregelen worden getroffen op verschillende niveaus van de overstromingsbeheercyclus: preventie, bescherming, paraatheid en herstel, en post-crisisanalyse.

Het probleem van de bouw en ruimtelijk ordening in overstromingsgebieden* heeft in wezen betrekking op het eerste van deze aspecten.

De gevolgen van de stortregens van juli 2021 hebben ook duidelijk gemaakt dat gebouwen in bepaalde overstroomde gebieden moeten worden aangepast om ze weerbaarder te maken. Dit is van cruciaal belang om de kunstmatige vorming van hoogvlakten en stedelijke wildgroei niet te versterken en om er waar mogelijk voor te zorgen dat gebouwen of reconstructies het overstromingsrisico aankunnen en tegelijk de veiligheid van de mensen garanderen.

Bovendien zijn de lidstaten op grond van Richtlijn 2007/60/EG van 23 oktober 2007 verplicht plannen voor het beheer van overstromingsrisico's op te stellen : de PGRI*.

De eerste beheersplannen zijn op 10 maart 2016 vastgesteld. Zij bestrijken de periode 2016-2021. De Waalse Regering werkt aan een nieuwe cyclus voor de periode 2022-2027. Deze beheersplannen voorzien met name in de opstelling van een overstromingsgevaarkaart* en globale overstromingsbeheersmaatregelen op Waals niveau. Deze maatregelen omvatten onder meer de opstelling van technische en administratieve circulaires om een antwoord te geven op vragen in verband met, met name, de bouwbaarheid in overstromingsgebieden*.

Deze circulaire ligt ook in de lijn van de richtsnoeren van de Gewestelijke Beleidsverklaring 2019-2024 van de Waalse Regering, met name hoofdstuk 14 over ruimtelijke ontwikkeling, namelijk de aanpassing van het grondgebied aan de gevolgen van de klimaatverandering.

Uit onze statistieken blijkt dat ongeveer 10% van de vergunningsaanvragen (naar schatting 30.000 à 40.000 per jaar in Wallonië) betrekking heeft op problemen van blootstelling aan het risico van overstroming* door het buiten de oevers treden van waterlopen* en wegens geconcentreerde afvloeiing*.

In het licht van deze kwesties is het van essentieel belang dat de ministeriële omzendbrief van 9 januari 2003Relevante gevonden documenten type omzendbrief prom. 09/01/2003 pub. 04/03/2003 numac 2003027126 bron ministerie van het waalse gewest Omzendbrief betreffende de aflevering van vergunningen in de zones die gemakkelijk overstroomd kunnen worden en de strijd tegen het ondoorlatend maken van de grond sluiten betreffende de afgifte van vergunningen in gebieden die zijn blootgesteld aan overstromingen en de strijd tegen het ondoorlatend maken van de grond, wordt bijgewerkt.

Deze omzendbrief beantwoordt derhalve aan de dringende behoefte om de actoren op het gebied van bouw en ruimtelijke ordening ontwerp-richtsnoeren en criteria aan te reiken die kunnen helpen bij de evaluatie van plannings-, ruimtelijke ontwikkelings- en bouwprojecten in gebieden waar een overstromingsrisico bestaat en/of die gelegen zijn in een as van geconcentreerd afvloeiend water Het zal in de komende maanden worden aangevuld met een referentiegids ter illustratie van de bouw-, ruimtelijke ontwikkelings- en uitrustingsbeginselen die moeten worden toegepast naar gelang van het overstromingsrisico.

Deze omzendbrief vervangt dus de ministeriële omzendbrief van 9 januari 2003Relevante gevonden documenten type omzendbrief prom. 09/01/2003 pub. 04/03/2003 numac 2003027126 bron ministerie van het waalse gewest Omzendbrief betreffende de aflevering van vergunningen in de zones die gemakkelijk overstroomd kunnen worden en de strijd tegen het ondoorlatend maken van de grond sluiten.

Om de ontvangers van deze nieuwe richtsnoeren (overheden, adviesorganen, architecten, enz.) in staat te stellen zich deze eigen te maken, wordt aanbevolen punt 7.2.1. inzake aanvullingen op de vergunningsaanvraag pas vanaf 1 april 2022 toe te passen op projecten die onder overstromingsrisico* vallen.

Namen, 23 december 2021.

De Vice-Minister-President van Wallonië en Minister van Ruimtelijke Ordening, W. BORSUS

Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld