SERVICE PUBLIC REGIONAL DE BRUXELLES

18 AUGUSTUS 2016. - Omzendbrief betreffende de opmaak van de gemeentelijke begrotingen voor het dienstjaar 2017

Aan de dames en heren Burgemeesters en Schepenen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Ter informatie : Aan de dames en heren Gemeenteontvangers Geachte dames en heren Burgemeesters, Geachte dames en heren Schepenen, 1. Algemeen Deze omzendbrief heeft betrekking op het opmaken van de gemeentelijke begrotingen voor het dienstjaar 2017. Krachtens artikel 252 van de nieuwe gemeentewet moet de begroting in evenwicht zijn, zowel op de gewone als op de buitengewone dienst.

Bovendien mag dit evenwicht in geen geval fictief zijn.

Om een zo realistisch mogelijke begroting te kunnen voorleggen is het absoluut noodzakelijk dat de laatste rekeningen goedgekeurd zijn op het ogenblik dat de begroting aangenomen wordt.

Bijgevolg kunnen de begrotingen 2017 pas worden goedgekeurd indien de jaarrekening 2015 definitief aangenomen werd door de toezichthoudende overheid.

Alle gemeenten zorgen ervoor dat hun resultaat van het dienstjaar overeenkomt met het resultaat voor 2017 van het financieel plan dat werd aangenomen in het kader van de ordonnantie van 19 juli 2007 en goedgekeurd door de Regering.

In overeenstemming met de bepalingen van artikel 7 van de ordonnantie wordt voorafgaand aan de aanname van het begrotingsontwerp door de gemeenteraad een begeleidingscomité georganiseerd.

Voor de gewone dienst slaat het bedoelde evenwicht zowel op het resultaat van het eigen dienstjaar na functionele overboekingen als op het gecumuleerd resultaat.

Functionele overboekingen betreffen overboekingen ten laste van daadwerkelijk aangelegde voorzieningen of reserves voor specifieke doeleinden (voorbeeld : tekort van de ziekenhuizen, wijkcontracten, ...).

Deze overboekingen vormen een volwaardige economische groep en mogen in geen geval gelijkgeschakeld mogen worden met ontvangsten of uitgaven van overdrachten.

Ik verwijs u in dit verband naar de omzendbrieven van 1 februari 2006 en 17 mei 2013 betreffende de kwestie van de overboekingen.

Er kan evenwel getolereerd worden dat er geen evenwicht wordt bereikt voor het eigen dienstjaar stricto sensu, indien uitzonderlijke en dus niet-terugkerende uitgaven zouden plaatsvinden die gedekt worden door middel van een overboeking van de reserves. Deze overboeking mag evenwel in geen geval beschouwd worden als "functioneel". Die omstandigheden moeten verduidelijkt worden in het verslag dat bij de beslissing gevoegd is waarmee de begroting aangenomen wordt.

Voor de buitengewone dienst moet het evenwicht globaal zijn, waarbij de financiering uiteraard kan gebeuren door benutting van de reserves.

Conform de artikelen 5, 10, 15 en 16 van het algemeen reglement op de gemeentelijke comptabiliteit, omvatten de begroting en de begrotingswijzigingen alle ontvangsten en uitgaven die in de loop van het dienstjaar kunnen worden gedaan. Uitgaven die voorzienbaar waren vóór het einde van het dienstjaar en die ingeschreven zouden worden in de afsluitende begrotingswijziging, kunnen verworpen worden.

Geen enkele begrotingswijziging kan na 1 juni 2017 worden aangenomen door de gemeenteraad indien de rekeningen 2016 nog niet door de gemeenteraad zijn goedgekeurd.

De laatste begrotingswijzigingen die in de loop van het dienstjaar worden goedgekeurd, dienen de toezichthoudende overheid uiterlijk op 1 november 2017 te bereiken, opdat laatstgenoemde zich zou kunnen uitspreken vóór de boekhoudkundige afsluitingsdatum, zijnde 31 december 2017. Deze wijzigingen dienen voorgesteld te worden volgens hetzelfde model als de oorspronkelijke begroting (verantwoording van de kredietaanpassingen, samenvattende tabellen, ...) en mogen niet ongebonden ingediend worden.

Kredietaanpassingen binnen de grenzen van artikel 10 van het algemeen reglement op de gemeentelijke comptabiliteit vormen geen begrotingswijzigingen die aan de toezichthoudende overheid moeten worden voorgelegd.

Deze aanpassingen worden enkel geregistreerd in de gemeentelijke boekhouding.

De ontvangsten en uitgaven moeten op precieze wijze worden geraamd.

Bij gebrek aan reglementaire evaluatiegegevens of administratieve instructies, wordt verwezen naar de werkelijk gerealiseerde uitgaven en ontvangsten op de rekening van het voorlaatste dienstjaar.

Bij niet-naleving van bovenstaande voorschriften worden de begrotingen in voorkomend geval ofwel herzien, ofwel niet goedgekeurd.

Voorlopige twaalfden Conform artikel 14 van het algemeen reglement op de gemeentelijke comptabiliteit worden de voorlopige kredieten vastgesteld door de gemeenteraad wanneer de begroting nog niet is aangenomen. De voorlopige kredieten hebben betrekking op alle uitgaven van de gewone dienst. Ze zijn gebaseerd op de kredieten van de functionele begroting. Ter herinnering : er wordt geen enkel onderscheid meer gemaakt tussen facultatieve en verplichte kredieten.

De voorstelling en inhoud van de gewone begroting dienen in overeenstemming te zijn met de besluiten van 20 en 25 oktober 2005.

Ik herinner u aan de bepalingen van artikel 112 van de Nieuwe Gemeentewet dat voorschrijft dat vanaf hun goedkeuring door de gemeenteraad, volgende documenten worden bekendgemaakt op de website van de gemeente : de gemeentelijke ontwikkelingsplannen, de gemeentelijke bestemmingsplannen, de jaarlijkse begroting en de rekeningen. 2. Overeenkomst gericht op het verbeteren van de budgettaire toestand van de gemeenten In het kader van de ordonnantie van 19 juli 2007 tot verbetering van de budgettaire toestand van de gemeenten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en in afwachting van de definitieve bedragen inzake de subsidie, is het van belang de bedragen te hernemen aangegeven in uw plan 2016-2018. De definitieve bedragen zullen u later worden meegedeeld. 3. Rekeningenstelsel en elektronische verzending Zoals u intussen gewoon bent, moeten uw begrotingen en begrotingswijzigingen elektronisch verzonden worden om opgenomen te worden in de databank van de gemeentefinanciën.Het belang van een goede naleving van het rekeningenstelsel werd meermaals benadrukt, opdat deze databank goed zou functioneren.

We hebben evenwel in een aantal gevallen verschillen vastgesteld tussen de papieren versie en de elektronische versie. De doorgestuurde gegevens moeten absoluut identiek zijn. Ik verzoek u dit te controleren alvorens te verzenden. 4. Begroting 4.1. Functionele begroting De begrotingskredieten worden verdeeld volgens functie en beperkt tot de 3 eerste cijfers van de economische code. 4.2. Economische begroting De begrotingskredieten worden eveneens voorgesteld per economische groep en gesorteerd per economische code van 5 cijfers. 4.3. Samenvattende tabel Het betreft de samenvattende tabel per economische groep en per functie.

Er wordt nog steeds een onderscheid gemaakt tussen functionele overboekingen en algemene overboekingen van functie 060. 4.4. Personeelstabellen De tabellen in bijlage 1 dienen ingevuld te worden in elektronische vorm met de gegevens per 30 juni 2016. Er dient geteld te worden in voltijdse equivalenten, zowel voor de telling van het personeelsbestand als voor de telling van de andere categorieën. In disponibiliteit gestelde personen, hetzij op vrijwillige basis voorafgaand aan het pensioen, hetzij wegens langdurige ziekte, dienen meegeteld te worden. Hun totaal aantal moet evenwel worden meegedeeld in een bijlage.

Bij het onderzoek van de in het verleden ingediende documenten werden talrijke fouten vastgesteld. Daarom verzoek ik u de grootst mogelijke zorgvuldigheid in acht te nemen bij het opstellen van deze tabellen. 4.5. Wettelijke en andere bijlagen Volgende documenten maken integraal deel uit van de begroting en dienen bijgevolg verplicht bezorgd te worden : o het verslag bedoeld in artikel 96 van de nieuwe gemeentewet; in dit verslag worden de jaarlijkse doelstellingen toegelicht inzake : - evolutie van de bezoldigingsregeling; - statutarisering; - toekenning van premies; - opleiding; - interne mobiliteit van het personeel; - diversiteit, in het licht van de bepalingen van de ordonnantie ertoe strekkende een diversiteitsbeleid te bewerkstelligen.

Daarnaast moet het verslag gedetailleerde informatie verschaffen wat betreft gemeentepersoneel dat is ingedeeld bij verenigingen zonder winstoogmerk. o het verslag bedoeld in artikel 12 van het koninklijk besluit van 2 augustus 1990; o de notulen van de vergadering van het overlegcomité gemeente/OCMW waarin de gemeentelijke tegemoetkoming vastgesteld wordt en waarin het bedrag van de bijdrage in het tekort van het OCMW vermeld wordt zonder de geristorneerde gewestelijke bijdrage in de weddenverhoging van het OCMW; o de beschrijving van het buitengewoon programma en de financieringswijze ervan; o het verloop van de gemeentelijke investeringsschuld, per financiële instelling; o het verloop van de (gewone of buitengewone) reservefondsen; dit verloop moet gebaseerd zijn op de resultaten van de rekening 2015, aangepast volgens de begrote resultaten voor 2016 en 2017. Er moet voor gezorgd worden dat het gecumuleerde resultaat na overboekingen en de omvang van de reservefondsen onderling afgestemd zijn. Het is mogelijk dat bepaalde overboekingen van 2016 niet plaatsvonden; deze dragen evenwel bij tot het resultaat van het dienstjaar 2016, vermeld als resultaat van vroegere dienstjaren in de begroting 2017. Met het oog op de samenhang tussen het gecumuleerd resultaat en het bedrag van de reservefondsen is het dus van primordiaal belang om de reservefondsen te berekenen met inachtneming van alle geplande overboekingen. o de bestemming van de eventuele voorzieningen voor risico's en kosten; de raming hiervan moet op dezelfde wijze gebeuren als voor de reservefondsen; o het verloop van de pensioenfondsen aangelegd bij private voorzorgsinstellingen (zie bijlage 2 van deze omzendbrief); o De nota waarin het OCMW op nauwkeurige wijze aangeeft welke begrotingsmiddelen bestemd zijn voor werkingsuitgaven, begeleiding en uitvoering in het kader van de maatregelen "artikel 60".

Ik wil nogmaals de noodzaak benadrukken van een perfecte overeenstemming tussen de gegevens vervat in alle documenten.

Indien deze documenten geheel of gedeeltelijk ontbreken, wordt de begroting ipso facto geweigerd door de toezichthoudende overheid conform artikel 4 van de ordonnantie van 14 mei 1998 houdende regeling van het administratief toezicht op de gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. 5. Budgettaire richtlijnen en parameters 5.1. Gewone dienst A. Ontvangsten a. Ontvangsten uit prestaties In de huidige context is het meer dan ooit nodig de tarieven regelmatig aan te passen.Voor administratieve prestaties naar aanleiding van een individuele aanvraag moet de gevraagde prijs ten minste de kostprijs van de door de gemeentelijke diensten geleverde prestaties dekken. Evenzo moeten huurgelden geïndexeerd worden en moet alles in het werk gesteld worden om ze te innen.

Bij gelijke diensten, moeten de ontvangsten uit prestaties minstens stijgen ten belope van de inflatie. b. Ontvangsten uit overdrachten Gewestelijke en federale dotaties : de geraamde bedragen worden op verzoek meegedeeld door het Bestuur Plaatselijke Besturen vanaf 19 september 2016. Gemeentelijke belastingen : de resultaten van de rekening van het dienstjaar 2015 worden overgenomen, eventueel aangepast aan de besliste of voorziene wijzigingen van de aanslagvoeten.

Bij het vervallen van de belastingverordeningen moet nagedacht moet worden over een verhoging van de tarieven, zoals die voor administratieve prestaties of inname van het openbaar domein.

Uit voorzichtigheidsoverwegingen is het overigens aangewezen rekening te houden met het aanleggen van voorzieningen voor risico's en kosten inzake gemeentelijke belastingen, meer bepaald voor nieuwe of herziene belastingen waarvan het inningsniveau kan tegenvallen. Door te anticiperen op het aanleggen van voorzieningen kan vermeden worden dat laatstgenoemde leiden tot een gecumuleerd tekort op de gewone dienst.

In afwachting van de definitieve bedragen met betrekking tot de subsidies in het kader van de ordonnanties van 19 juli 2007 is het van belang de bedragen te hernemen aangegeven in uw plan 2016-2018.

De subsidie in het kader van de ordonnantie van 19 juli 2007 ertoe strekkende de gemeenten te betrekken bij de economische ontwikkeling van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zal u meegedeeld worden vanaf de beslissing van de autoriteiten.

Verder dienen de gemeenten er in het bijzonder op toe te zien de kohieren betreffende de specifieke gemeentebelastingen zo vroeg mogelijk uitvoerbaar te verklaren gedurende het begrotingsjaar. Het gebeurt immers maar al te vaak dat er kohieren niet uitvoerbaar verklaard worden tijdens het begrotingsjaar, wat negatieve gevolgen heeft voor het reeds kwetsbare financiële evenwicht van de gemeenten.

Opcentiemen op de onroerende voorheffing : Vanaf 1 januari 2017 wordt de onroerende voorheffing op materieel en outillage niet meer ingeschreven. Het is dus aangewezen een nieuwe berekeningswijze aan te nemen voor de te verwachten opbrengst van deze aanvullende gemeentebelasting.

Het belastbare materieel en outillage maakt voorwerp uit van een specifieke rubriek (1.c.) in het document overgemaakt door de dienst Patrimoniumdocumentatie die voor elke gemeente haar kadastraal inkomen op 1 januari 2016 aangeeft.

Hetzij belastbaar kadastraal inkomen per 1 januari 2016 buiten materieel en outillage x 0.0125 x opcentiemen/100 x (100-Z)/100 x 1,754 Z : wegingscoëfficiënt, gelijk aan het rekenkundig gemiddelde van de afwijkingspercentages tussen de begrotingsramingen en het vastgestelde recht over de voorbije 5 jaar.

Opcentiemen op de personenbelasting : de raming dient als volgt berekend te worden : Raming van de FOD Financiën x (100-Z)/100 Z : wegingscoëfficiënt, gelijk aan het rekenkundig gemiddelde van de afwijkingspercentages tussen de ramingen van de FOD Financiën en het vastgestelde recht over de voorbije 5 jaar.

De raming van de Federale Overheidsdienst Financiën wordt in principe in de loop van de maand oktober 2016 aan de gemeenten meegedeeld.

Indien nodig kan een regularisatie van voornoemde raming toegestaan worden bij de eerstvolgende begrotingswijziging voor 2017, op basis van de laatste provisionele staat overgemaakt door de Federale Overheidsdienst Financiën in de loop van het tweede kwartaal van het dienstjaar 2017.

Opcentiemen op de verkeersbelasting : raming overeenkomstig die van de Federale Overheidsdienst Financiën.

Europese, federale, communautaire en gewestelijke subsidies : de kredieten worden bepaald op basis van de ondertekende overeenkomsten en de toezeggingen bevestigd door de subsidiërende overheid. c. Schuldontvangsten dienen geboekt te worden conform de bedragen meegedeeld door de schuldenaars van de inkomens voor zover deze bedragen verenigbaar zijn met de werkelijk geïnde bedragen in de loop van de vorige dienstjaren.De creditintresten worden geraamd op basis van een thesauriekalender.

Ontvangst Hydrobru Zoals u weet kan Hydrobru, ten gevolge van de statutenwijziging in 2012, geen dividenden meer uitkeren aan de gemeenten tenzij bepaalde voorwaarden zijn vervuld.

Het jaarlijks bedrag dat thans elke gemeente ontvangt is een compensatievergoeding per huisvesting die niet als dividend kan worden geregistreerd en die vanaf 2017 als prestatieontvangst hoort te worden ingeschreven op de functie 874 onder de economische code 161-01.

Indien Hydrobru in de toekomst in de mogelijkheid zou zijn een dividend aan de gemeenten uit te keren, zal dit vanzelfsprekend worden ingeschreven onder een economische code met betrekking tot de schuld op de specifieke functie.

B. Uitgaven a. Personeel De vooruitzichten voor de diverse economische codes dienen als volgt berekend te worden : code 111 : wedde van juli 2016 x 12,42 (jaarwedde + sociale programmering) x 1,013 (weerslag van de weddenschaalverhogingen) De sociale uitkeringen en de salarissen werden in juni en juli 2016 geïndexeerd.Wat 2017 betreft, verwacht het Planbureau een overschrijding van de spilindex in november 2017.

De indexering van de sociale uitkeringen en salarissen zal dus respectievelijk in december 2017 en januari 2018 plaatsvinden. Een indexeringscoëfficiënt van 2% moet dus worden geïntegreerd in de berekening van de sociale uitkeringen van de maand december 2017.

Ik wil hier wijzen op het grote aandeel van de personeelsuitgaven in de gemeentelijke begrotingen. Gelet op de moeilijkheid om tot een sluitende begroting te komen, bestaat de ideale oplossing erin binnen de grenzen van de kredieten voor 2016 te blijven voor de wedden van het niet-gesubsidieerde personeel. Bijkomend worden bijgevolg enkel uitgaven aanvaard die ten belope van 100% gesubsidieerd worden.

De tabel in bijlage 1 met betrekking tot het personeelsbestand op 30 juni 2016, moet verplicht bij de begroting gevoegd worden. Ik vraag u erop te letten dat de telling van het aantal personeelsleden overeenstemt met de tellingen naar geslacht en naar woonplaats. code 112 : raming volgens 111 en personeelsstatuut code 113 : Sinds 2014 heeft de RSZ de procedure aangaande de vermindering van de werkgeversbijdragen toegepast ten aanzien van Geco's gewijzigd. Het betreft geen vrijstelling meer, maar een vermindering die trimestrieel van toepassing is. Hieruit volgt dat de maandelijkse voorschotten geen rekening meer houden met de vermindering, omdat een regularisatie plaatsvindt op het ogenblik van de trimestriële aangifte. In dit kader wordt eraan herinnerd dat de bedragen vastgelegd als werkgeversbijdragen Geco in de loop van het jaar moeten worden geregulariseerd - door middel van negatieve vastleggingen - om de verminderingen in rekening te brengen. Evenzo dienen de begrotingskredieten ingeschreven tijdens de opmaak van de begroting 2017 rekening te houden met de van toepassing zijnde verminderingen.

De gemeenten die aangesloten zijn bij de vroegere pools 1 en 2 moeten de DIBISS-bijdragen vermelden onder de economische code 113-21.

De basisvoet voor de berekening van de pensioenbijdrage (waarvan 7,5% bestaat uit de bijdragen van het personeel in actieve dienst) is voor het dienstjaar 2017 als volgt vastgelegd :

2017

Bestuur vroegere Pool 1

Bestuur vroegere Pool 2

Verminderde basisvoet voor de pensioenbijdrage

41,5 %

41,5 %

2017

Admin. ex-Pool 1

Admin. ex-Pool 2

Taux de cotisation de pension de base réduit

41,5 %

41,5 %

De gemeenten moeten onder artikel 000/113-21 de verwachte verschuldigde responsabiliseringsbijdrage voor het dienstjaar 2016 vermelden, te betalen in 2017, die hen meegedeeld zal worden door de DIBISS. De gemeenten Sint-Agatha-Berchem, Elsene en Sint-Jans-Molenbeek die zelf de niet-gesolidariseerde pensioenen uitbetalen via hun rekening "voorzieningen voor uitbetaling van niet-gesolidariseerde pensioenen", moeten de desbetreffende budgettaire raming bijvoegen, zoals aangegeven in punt 2.3 van de ministeriële richtlijn van 9 december 2011 (bijlage 2A).

De gemeenten die hun niet-gesolidariseerde pensioenen beheren via de gemeentekas, moeten de economische code 113-22 gebruiken.

De gemeenten die het beheer van hun pensioenen toevertrouwd hebben aan een voorzorgsinstelling of die aangesloten zijn bij de DIBISS in pool 2 ter, moeten de economische code 113-48 gebruiken. Het is in dat geval van belang dat de vooruitzichten voor de dienstjaren 2017 en volgende bijgevoegd worden (enkel bijlage 2B voor gemeenten die niet bij de DIBISS aangesloten zijn en enkel bijlage 2C voor aangesloten gemeenten).

Wat de responsabiliseringsbijdrage betreft, vermelden de gemeenten de vooruitzichten meegedeeld door de DIBISS of bij gebrek daaraan de bedragen verschuldigd in 2016.

De gemeenten aangesloten bij de DIBISS dienen een kopie van de ontvangen ramingen bij te voegen. 116-01 : dit betreft de pensioenen van gemeentelijke mandatarissen ten laste van de gemeente 116-02 : dit betreft de renten rechtstreeks ten laste van de gemeente b. Werking Voor de werkingsuitgaven, afgezien van te rechtvaardigen nieuwe initiatieven of inrichtingen (bijvoorbeeld, nieuwe crèche of school), verkiezingsuitgaven en wijzigingen opgelegd door de Europese, federale, communautaire of gewestelijke overheden, geldt het principe van een groeibeperking van 3,7% ten opzichte van de uitgaven vastgelegd in de rekening 2015.Het Federaal Planbureau verwacht immers een inflatie van 2% in 2016 en van 1,7% in 2017.

Bij eventuele begrotingswijzigingen moet elke toename van een post noodzakelijkerwijze gecompenseerd worden met een overeenstemmende vermindering van een of meer andere posten of door een verhoging van de corresponderende ontvangsten (subsidies, ...). c. Overdrachten o Dekking van het OCMW-tekort : de vooruitzichten dienen in overeenstemming te zijn met het bedrag vastgesteld door het overlegcomité Gemeente/OCMW.De notulen van voornoemde vergadering dienen bij de begroting 2017 gevoegd te worden. o De vertegenwoordigers van de gemeente zullen er binnen het overlegcomité op toezien dat de uitgaven van het OCMW die geen verband houden met opdrachten die wettelijk aan de OCMW's zijn toegewezen, maar die leiden tot een hogere gemeentelijke tegemoetkoming, beheerst worden. De gemeenten dienen tevens de gepaste maatregelen te nemen om overlappingen uit te sluiten op het vlak van de sociale prestaties die geleverd worden door de gemeentelijke diensten en de OCMW's. Ingeval het OCMW een batig saldo vertoont voor het vorig dienstjaar, dient het bedrag van de gemeentelijke bijdrage overeenkomstig verminderd te worden (en mag men geen ontvangst inschrijven). De gemeenten moeten de OCMW's verzoeken hun rekeningen zo spoedig mogelijk aan te nemen. o Dotatie aan de politiezone : deze dient in overeenstemming te zijn met de beslissing van de Politieraad en de normen bepaald door de bevoegde overheid. Indien de begroting van de politiezone vastgesteld zou worden na die van de gemeente en indien er een verschil tussen beide begrotingen bestaat wat de gemeentelijke tegemoetkoming betreft, dient de gemeente zo spoedig mogelijk een begrotingsaanpassing te verrichten om beide bedragen te laten overeenstemmen.

Evenals voor de OCMW's is het zo dat indien de politiezone een batig saldo laat optekenen, de jaarlijkse bijdrage overeenkomstig verminderd dient te worden.

Indien de rekeningen van het dienstjaar 2015 van de zone niet vastgesteld zijn, wordt de dotatie voor 2017 beperkt wordt tot het bedrag dat was ingeschreven op de begroting 2016. Voor de politiezones met een grotere achterstand, dient de begroting van de zone vastgesteld te worden op basis van de laatst vastgestelde rekeningen, met indexering voor het gedeelte met betrekking tot het personeel. o Subsidies aan verenigingen en gezinnen : de gemeenten dienen erop toe te zien dat door hogere overheden toegekende subsidies herverdeeld worden onder begunstigde verenigingen met strikte naleving van de bestemmingen bepaald door voornoemde overheden.

De gemeenten moeten ervoor zorgen dat ze de bepalingen toepassen die zijn vervat in de wet van 14 november 1983 betreffende de controle op de toekenning en op de aanwending van sommige toelagen. Zij dienen overigens de subsidie aan te passen volgens de resultatenrekening en de thesaurietoestand van de vereniging, om te vermijden dat deze een batig saldo zou boeken of een reserve aanleggen dankzij de gemeentelijke toelage. o Subsidies aan het autonome gemeentebedrijf : ingeval de gemeente het tekort van het gemeentebedrijf financiert, moet de laatste rekening van het gemeentebedrijf bij de begroting gevoegd worden, evenals een toelichting wat betreft de reden van die financiële tegemoetkoming. o Overeenkomstig de bepalingen die vervat zijn in de artikelen 40 en 41 van de ordonnantie van 22 januari 2009 houdende de oprichting van het Brussels Hoofdstedelijk Parkeeragentschap moeten de gemeenten, wanneer zij zelf instaan voor de inning van de parkeerinkomsten en de controle op de parkeerregels, 15% van de winst doorstorten aan het Agentschap (na aftrek van de kosten). De gemeenten moeten deze overdracht integreren in de opmaak van de begroting 2017. o Onwaarden : met het oog op de overeenstemming van het thesaurieresultaat met het boekhoudkundig resultaat is het absoluut noodzakelijk om regelmatig de vorderingen die niet meer geïnd kunnen worden, over te boeken naar de oninvorderbare posten. Er dienen bijgevolg realistische bedragen te worden begroot. d. Schuld Debiteurintresten : volgens de raming van de vermoedelijke vervaldagen van de gemeentethesaurie. Kosten van de leningen : deze dienen te beantwoorden aan de vervaldagen bepaald door de leningverschaffende instellingen en aan de bepalingen van de financiële opdracht gegund door de gemeente.

Ik vraag u met aandrang om contact op te nemen met het Brussels Gewestelijk Her-financieringsfonds van de Gemeentelijke Thesaurieën waarvan één van hun opdrachten er in bestaat om de gemeenten te adviseren inzake hun thesaurie- en schuldbeheer.

Globaal beschouwd dienen de gemeenten in 2017 hun uitstaande schulden te handhaven op het niveau dat blijkt uit hun balans 2015.

Uitzonderlijke financiering van de schoolgebouwen van het officieel gesubsidieerd onderwijs - Lening CRAC (Centre régional d'aide aux communes) De leningen die via het CRAC werden aangegaan in het kader van de uitzonderlijke financiering van de schoolgebouwen moeten worden geregistreerd onder de economische code 962-51 "Leningen ten laste van de hogere overheid".

De jaarlijkse kosten voor deze leningen worden geregistreerd onder de economische codes 212-01 (rente) en 912-01 (kapitaal).

De terugbetaling van de jaarlijkse kosten voor deze leningen door het CRAC wordt geregistreerd onder de economische code 664-01 "Terugvordering van de hogere overheden van aflossingen van leningen" voor het kapitaal en onder de economische code 464-01 "Terugvordering van de hogere overheden van de financiële kosten van leningen" voor de rente.

De gemeenten die deze "subsidie" van de Franse Gemeenschap onder een economische code voor subsidie in kapitaal zouden hebben ondergebracht moeten vanzelfsprekend een onwaarde registreren om geen dubbele financiering in hun boekhouding te behouden.

Gewaarborgde leningen De gewaarborgde leningen van het Fonds de Garantie (Franse Gemeenschap) worden geregistreerd onder de economische code 961-51 "Leningen ten laste van de gemeente". De rentesubsidie die het Fonds de Garantie heeft toegekend moet worden geregistreerd onder de economische code 464-01 "Terugvordering van de hogere overheden van de financiële kosten van leningen". e. Overboekingen In de omzendbrief van 17 mei 2013 vroeg ik u voorzieningen voor risico's en kosten aan te leggen voor niet-aangezuiverde schuldvorderingen, in het bijzonder met betrekking tot bepaalde belastingen.Om uw begroting niet uit evenwicht te brengen, raad ik u aan deze voorzieningen geleidelijk aan te leggen. 5.2. ESR 2010-normen Binnen de rijkscomptabiliteit en het Europees Systeem van Rekeningen - ESR 2010 worden de plaatselijke besturen ondergebracht in de sector van de Lagere overheid (sectoren 1313).

In het kader van de in 2009 ondertekende samenwerkingsakkoorden over de begrotingstrajecten hebben de gewesten, als respectieve toezichthoudende overheden van de plaatselijke besturen, zich ertoe verbonden om toe te zien op een strikte naleving van de ESR-normen voor de rekeningen van de plaatselijke besturen.

De integratie van de gemeenten in het ESR 2010-systeem vergt geen enkele aanpassing van de gemeentelijke boekhouding, die een krachtige tool is waarmee de boekhoudkundige en begrotingsgegevens vlot omgerekend kunnen worden naar een ESR 2010-saldo.

Ter herinnering : de ESR-boekhouding (Europees Stelsel van Rekeningen) registreert stromen op basis van de netto vastgestelde rechten van het jaar aan de ontvangstenzijde en op basis van de aanrekeningen voor de uitgaven, ongeacht het dienstjaar waarin de uitgaven tot stand kwamen en zonder onderscheid tussen gewone of buitengewone dienst.

Financiering via leningen en de kapitaalaflossingen van die leningen worden niet in aanmerking genomen voor de berekening van het ESR-saldo. Hetzelfde geldt voor overboekingsverrichtingen.

Als ramingsinstrument moet de begroting ook het ESR 2010-saldo kunnen ramen dat de rekening te zien zal geven. Gelet op het grote belang van deze integratie voor het gewest en de gemeenten mogen we immers het overleggen van de jaarrekeningen niet afwachten om het financieringssaldo van de 19 gemeenten te beoordelen. Het Gewest moet beschikken over een raming van dit saldo in het begin van het begrotingsjaar.

Daarom wordt u gevraagd een omzetting van uw begroting 2017 volgens de ESR-boekhouding in te dienen. Deze omzetting dient te worden voorgesteld volgens het in bijlage 5 bijgevoegd model dat een aanpassing is van de omzettingstabel van het Instituut voor de Nationale Rekeningen.

Hiervoor nodig ik u uit om in eerste instantie bijlage 3 in te vullen, die u zal toelaten de realisatiegraad te kennen voor de 3 laatste beschikbare dienstjaren (2013-2014-2015).

De kolom met de begrotingskredieten moet deze van de laatste begrotingswijziging hernemen. Daarenboven registreert de ESR-boekhouding stromen en dienen alle aanrekeningen van het dienstjaar in aanmerking worden genomen ongeacht het dienstjaar waarin de uitgaven tot stand kwamen. Wat de ontvangsten betreft, dienen enkel de vastgestelde rechten van het dienstjaar in aanmerking te worden genomen.

Vervolgens nodig ik u uit om bijlage 4 in te vullen die u zal toelaten om de aanrekeningen inzake de investeringsuitgaven te ramen, aanrekeningen met betrekking tot enerzijds overgedragen vastleggingen van de vorige dienstjaren en anderzijds nieuwe uitgaven voorzien in 2017.

De bijlagen 3 en 4 zullen u toelaten om bijlage 5 in te vullen die de omgezette begroting 2017 weergeeft.

De omzetting van het geheel van de gewone ontvangsten, de gewone uitgaven zonder de aflossingen van de schuld en de buitengewone overdrachtsuitgaven moet worden gerealiseerd op basis van het gemiddelde van de realisatiegraad van de begrotingskredieten voor de laatst gekende rekeningen. Telkens een realisatiegraad in aanmerking wordt genomen die verschilt van de gemiddelde graad, hoort dit verantwoord te worden.

Voor wat de omzetting van de buitengewone investeringsontvangsten, de buitengewone ontvangsten en de aflossingen van de leningen betreft, is het aangewezen om de begrotingskredieten 2017 te hernemen.

Tenslotte dient de omzetting van de investeringsuitgaven te worden gerealiseerd op basis van het resultaat van de ramingstabel van de investeringen in bijlage 4 en wordt dit geïntegreerd onder totaalpost 91 van de omgezette begroting.

Het saldo van de gewone dienst in ESR-vorm zou normaal gezien niet substantieel moeten verschillen van het begrotingssaldo. Voor het saldo van de buitengewone dienst liggen de zaken anders en wij vragen u daarom hier bijzondere aandacht aan te besteden.

Deze oefening zal aantonen dat het nodig is om een realistisch investeringsprogramma op de stellen en er de weerslag van na te gaan voor de toekomstige begrotingsjaren.

Er wordt aan herinnerd dat de medewerking van alle gemeentelijke diensten vereist is voor het opstellen van dit document en dat dit vereffeningsplan een gemeentelijke beheerstool moet worden. 5.3. Gender budgeting Het zou voor elke gemeentelijke beleidsmaker of ambtenaar die een rol speelt in de diverse fasen van een beleidscyclus een reflex, een automatisme moeten worden om eerst na te gaan welke andere impact een beleidsmaatregel zou kunnen hebben op mannen en vrouwen.

Gender mainstreaming is een aanpak die aandacht heeft voor de genderdimensie tijdens alle fasen van het politieke besluitvormingsproces (analyse van de situatie, bepaling, uitvoering en evaluatie van het beleid) en heeft dus betrekking op alle actoren die betrokken zijn bij de bepaling, uitvoering en evaluatie van het gemeentelijk genderbeleid.

Het is een transversale aanpak, die betrekking heeft op alle beleidsdomeinen (tewerkstelling, gezondheid, mobiliteit, ...). Het is ook een preventieve aanpak, die tot doel heeft te vermijden dat de overheid een beleid invoert dat ongelijkheden tussen mannen en vrouwen creëert of versterkt.

Rekening houden met de genderdimensie van het beleid betekent ook dit beleid integreren in de begroting. Dit wordt "gender budgeting" genoemd.

Krachtens de wet van 12 januari 2007Relevante gevonden documenten type wet prom. 12/01/2007 pub. 13/02/2007 numac 2007002011 bron federale overheidsdienst werkgelegenheid, arbeid en sociaal overleg Wet strekkende tot controle op de toepassing van de resoluties van de wereldvrouwenconferentie die in september 1995 in Peking heeft plaatsgehad en tot integratie van de genderdimensie in het geheel van de federale beleidslijnen sluiten strekkende tot [...] integratie van de genderdimensie in het geheel van de federale beleidslijnen past de federale overheid sedert 2011 gender budgeting toe op de Belgische staatsbegroting. De ordonnantie van 29 maart 2012 legt de Brusselse Hoofdstedelijke Regering op een methode uit te werken om de genderdimensie te integreren in de gewestbegroting. Dezelfde ordonnantie vraagt elke minister de genderdimensie te integreren in het beleid dat onder zijn bevoegdheid valt. Ondertussen hebben reeds enkele Brusselse pilootgemeenten ervaring in de opmaak van een gender budget.

Om die redenen stel ik de gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor om op vrijwillige basis een gender budget voor de uitgaven uit te werken : - om de economische middelen te kennen die op een billijke of niet billijke wijze besteed worden vanuit genderstandpunt; - om een beleid van gender mainstreaming te kunnen voeren, dat berust op de genderanalyse van de begroting; - om de financiële transparantie van de gemeentebegroting te vergroten; - om de efficiëntie te verbeteren van de verdeling van de middelen vanuit de vooropgestelde beleidsdoelstellingen.

Mag ik vragen om u te focussen op de uitgavenkredieten volgens de volgende procedure? In eerste instantie dienen de gemeentediensten te bepalen tot welke categorie de uitgavenkredieten die ze vragen behoren, om te weten of de kredieten : - geen genderdimensie bevatten (voornamelijk technische kredieten, zoals bv verwijlinteresten, huur, personeelskosten, enz.) (categorie 1); - streven naar het verwezenlijken van de gelijkheid tussen vrouwen en mannen (bv salarissen voor gender- of diversiteitsambtenaren, een budget voor acties om de aanwezigheid van vrouwen in sportclubs te vergroten, kredieten om de gelijkheid tussen vrouwen en mannen te vergroten, zoals opleidingen voor ongeschoolde vrouwen, bestrijden van geweld tegen vrouwen, enz.) (categorie 2); - een genderdimensie bevatten (de overige kredieten : kosten voor projecten en acties, subsidies, enz.) (categorie 3).

Vervolgens worden zowel de gewone als buitengewone uitgaven in het genderbudget gecategoriseerd volgens het model in bijlage 6A (met enkele voorbeelden). De toelichting in de laatste kolom geeft indien nodig technische uitleg bij de categorisering van de uitgaven (waarom categorie 1, 2 of 3).

Tot slot bespreken de gemeentediensten de gecategoriseerde uitgaven in een gendernota.

De uitgaven onder categorie 1 vragen geen verdere toelichting.

Voor de uitgavenkredieten onder categorie 2 en 3 wordt aangegeven op welke manier er rekening zal worden gehouden met de genderdimensie, m.a.w. de wijze waarop de gemeente een beleid van gender mainstreaming voert. In bijlage 6B worden enkele aanwijzingen aangereikt die het opstellen van de gendernota kunnen vergemakkelijken.

Mijn diensten zenden u op eenvoudige vraag de elektronische versie van het gender budget 2016 van de gemeente Elsene, één van de Brusselse pilootgemeenten in gender mainstreaming en gender budgeting. 5.4. Buitengewone dienst Ter herinnering : de functionele en economische voorstelling is beperkt tot de gewone dienst omdat het begrip kredietbeperking als bedoeld in artikel 10 van het algemeen reglement op de gemeentelijke comptabiliteit (ARGC) uitsluitend betrekking heeft op de gewone dienst.

Zoals voorheen krijgen de gemeenten de aanbeveling om bijzonder waakzaam te zijn bij het opstellen van de budgettaire vooruitzichten met het oog op maximale geloofwaardigheid en verwezenlijking. De gemeenten dienen er bovendien op toe te zien dat de kosten verbonden aan leningen ter volledige of gedeeltelijke financiering van het investeringsprogramma geen begrotingstekort veroorzaken of leiden tot een toename van het tekort.

De kosten van nieuwe leningen moeten beperkt blijven tot het volume van de kapitaalaflossingen tijdens het dienstjaar, teneinde het totale gewicht van de uitstaande gemeenteschuld te stabiliseren.

Ik vestig uw aandacht op dat het saldo berekend volgens de ESR 2010-normen geen rekening houdt met ontvangsten uit leningen. Om een ESR 2010-evenwicht na te streven, dienen de voorziene investeringen derhalve realistisch te zijn door zich te beperken tot diegene die in de loop van het jaar kunnen worden gerealiseerd.

De gemeenten dienen eveneens de leningen te vermelden die niet werden aangegaan tijdens de vorige dienstjaren maar die nodig zullen zijn om de investeringen te financieren die werden vastgelegd tijdens die vorige dienstjaren.

In dat verband wordt verwezen naar de omzendbrief van 4 mei 1999Relevante gevonden documenten type omzendbrief prom. 04/05/1999 pub. 08/07/1999 numac 1999000511 bron ministerie van binnenlandse zaken Ministeriële omzendbrief OOP 28 aangaande de uitvoering van de wet van 21 december 1998 betreffende de veiligheid bij voetbalwedstrijden type omzendbrief prom. 04/05/1999 pub. 25/01/2000 numac 1999000877 bron ministerie van binnenlandse zaken Ministeriële omzendbrief OOP 28 aangaande de uitvoering van de wet van 21 december 1998 betreffende de veiligheid bij voetbalwedstrijden. - Duitse vertaling sluiten met betrekking tot de budgettering en boeking in de buitengewone dienst.

Artikel 252 van de nieuwe gemeentewet bepaalt : "De begroting van de uitgaven en de ontvangsten van de gemeenten mag, ten laatste te rekenen vanaf het begrotingsjaar 1988, in geen enkel geval, een deficitair saldo op de gewone of de buitengewone dienst, noch een fictief evenwicht of een fictief batig saldo, vertonen".

Met de inachtneming van dat principe moet de buitengewone begroting elk jaar in evenwicht zijn aangezien de gemeenten verplicht zijn elk jaar op de begroting, alle inkomsten in te schrijven die bestemd zijn voor het financieren van de jaarlijkse investeringen opgenomen in de begroting.

Bij de afsluiting van het dienstjaar gebeurt het echter vaak dat uitgaven vastgelegd zijn, maar dat de leningen bestemd om deze te bekostigen nog niet aangevraagd zijn en dat bijgevolg geen recht vastgesteld werd.

Deze leningen worden opnieuw ingeschreven door middel van een begrotingswijziging bij de overname van het resultaat van de rekening, en dit conform de bepalingen van artikel 9 van het ARGC. Het opnieuw inschrijven van deze leningen beantwoordt aldus aan de bepalingen van artikel 5 van het ARGC dat voorschrijft dat de begroting alle ontvangsten en uitgaven omvat die in de loop van het financieel dienstjaar kunnen worden gedaan.

Elke investeringstoelage moet het voorwerp uitmaken van een vastgesteld recht in de buitengewone dienst vanaf de kennisgeving van de toezegging (en niet de betaling van deze toelage door de subsidiërende overheid).

Voorts herinner ik u eraan dat de bijlagen 1 tot en met 5 elektronisch dienen overgezonden te worden via het algemeen e-mailadres financeslocales@gob.brussels en dit voorafgaand aan de indiening van de papieren versie.

De Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, bevoegd voor Plaatselijke Besturen, R. VERVOORT

Voor de raadpleging van de tabel, zie beeld